#+ DISCLAIMER: #+ This transcription of documents of the Dutch East India Company (VOC) was #+ generated in September 2023 by the GLOBALISE project #+ (https://globalise.huygens.knaw.nl/) at the KNAW Humanities Cluster using #+ the Loghi transcription software (https://github.com/knaw-huc/loghi). #+ #+ Please note that the transcription will contain errors. It has not been #+ manually checked for accuracy or completeness. Some labels, #+ characterizations and information about persons, actions and events may #+ be offensive and troubling to individuals and communities. Be careful #+ when relying on this transcription and be aware of its limitations. #+ #+ This is the second version (v2.0) of this transcription. Please share your #+ feedback through the contact form on #+ https://globalise.huygens.knaw.nl/contact-us/. In the future, improved #+ versions will be made available. #+ #+ License: CC0 (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0). You are #+ free to build upon, enhance, and reuse the transcription for any purposes #+ without restriction. #+ #+ Please reference the GLOBALISE project when using this transcription and #+ please retain this disclaimer when redistributing this file. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0001.xml #+ --- ƒ 2 1 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0002.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0003.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0004.xml #+ --- 1 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0005.xml #+ --- Macassar Jar Siel Eerste 8 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0006.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0007.xml #+ --- Macasser A:o 1740. p:r 't schip wes p:r voormbod:s p:r 't Jagt welsen als in desen zyn mo successivelijk ontfangen van terdijx horn missive gesz: door den heer gouverneur Ad:r Hend.:k smout en raad tot maccasser aan haar hoog Ed:s tot batavia ged:t 12. april I:o leden - - - - „ 2: Resolutie genomen in rade van politie tot macasser op den 6: bevarens. rakende 't schip westerdijx harn - - - - - - - - - . - . - „ 7: rapport van gecommitt=s nopens de bestu wing der landing in dier bodem - - - - - - - - - - - - - - - - „ 9 _:o van als varen wegens het visiteeren en versegulen van 30 stx: overkomende lijf Eijgenen - - - - - - - - - - - „ - 13 naam rolle van de door gecommitt:s apperchirurgijns gevisi„ „teerde 47: stx: gequeste er incurable dienaren. . . . . . „ 15 ter voormdage briefje van den bimas resid:t I:n D:n rijnslagen aen haer Ed:s tot batavia ged:t 22:' meij I:o leden - - - - - - - - - - - - . - „ 18 Raport van gem: resident nopens de visitatie en bevinding item het diep gaan van westerdijxhorn . . . . . . . . . . . „ 20 den 26. Junij Register der papieren - - - - - - - - - - - - „ 21: missivee van den gouverneur Ad:n Hend:k Smont en raad tot macasser, aan haar Ed:s, tot batavia ged:t 9:' Iunij I:o leden - - - - „ 24: d„o van en aan als even ged:t als varen. . . . . . . . . „ 77: verklaring verleent door scheeps kundige ald:r op den 15:' april J:o leden rakende, de visitatie van de tot den oorlogge„ dient hebbende chaloup van den chinees ontang sien met aan„ khoning in hae verre deselve van dit gebreeken is gerepareert geworden. -.. Extract resolutie de dato 27. ' maij I:o leden wegens het versonden van eenige packen onvertierbare lijwaten - - - - - - „ 83 . „ 81: den 3 Iunij Register der papieren- - - - - - - - - - - - - -- Atan atril Allesoda rapport. Macha 1. Regis en F „ 1: . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0008.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0009.xml #+ --- Register van Allesoda A:o 1740. p:r 't schip wes p:r woonijbed: p:r t Jagt welsen nige brieven en bylagen als in desen sijn ingesz: en successivelijk ontfangen van Macasser den 3 Iunij Register der papieren. terdijx horn missive gesz: door den heer gouverneur Ad:r Hend:k smout en raad tot maccasser aan haar hoog Ed:s tot batavia ged:t 12: april I:o leden - - - - „ 2: Resolutie genomen in rade van politie tot macasser op den 6: bevarens. rakende 't schip westerdijx harn - - - - - - - - . . . . „ 7: rapport van gecommitt=s nopens de bestuwing der landing in dier bodem - - - - - - - - - - - - - - - - „ 9 d:o van als varen wegens het visiteeren en versegulen van 30 stx: overkomende lijf Eijgenen - - - - - - - - - - - - „ - 13 naam rolle van de door gecommitt:s apperchirurgijns gevisi„ „teerde 47: stx: gequeste er incurable dienaren. . . . . . „ 15 ter voorm dage briefje van den bimas resid:t I:n D:k rijnslagen aen haer Ed:s tot batavia ged:t 22:' meeij I:o leden. - - - - - - - - - - - - - „ 18. Raport van gem: resident nopens de visitatie en bevinding item het diep gaan van westerdijxhorn. . . . . . . . . . . . „ 20 - - - - - - - „ 21: den 26. Junij Register der papieren- - - - - missivee van den gouverneur Ad:r Hend:k Smont en raad tot macasser, aan haar Ed:s, tot batavia ged:t 9:' Iunij I:o leden - - - - „ 24: d„o van en aan als even ged:t als varen. . . . . . . . . „ 77: verklaring verleent door scheeps kundige ald:r op den 15:' april J:o leden rakende, de visitatie van de tot den oorlog ge„ dient hebbende chaloup van den chinees ontang sien met aan„ choning in hae verre deselve van dit gebreeken is gerepareert geworden. .. Extract resolutie de dato 27. ' maij I:o leden wegens het versonden van eenige packen onvertierbare lijwaten - - - - - - „ 83 „ 81: rapport. . . . . . . . . . . . . . . . F„ „ 1: . . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0010.xml #+ --- Macasser: Rapport van gecommitt=s wegens het afscheepen van voorm: packen - - - - - - - - - - - - - - - „ 83 Extract resolutie de dato 27: bevorens wegens het fixeeren der prijsen op de aldaer gebragtelijwaten en andere goederen „ 85 d:o d:o van eeven gem: dag teek: nopens de uijt geleverde lading van 't schip haasten en 't jagt velsen - - - - - - - „ 87 Extract resolutie van den 11:' maij meerm aangaande het veisi„ „teeren der lecasie van 't Jagt velsen door den schipper sleven Turnhout en laurens Roos - - - - - - - - - - - - - - „ 90 d:o D:o wegens het in rade van politie aldaer overgeleverde. rendement der aangebragte brieven en wijnen p=r de schee„ „pen Htaaften en soete lings kerke - - - - - - - - - - - „ 93 notitie der geborgene en aanteek: van de absent geraakte „goederen bij het verangelucken van de pantjalling de wantrouw. Rapport van gecommitt:s wegens het visiteeren, en versege„ len van 191 'sE: Comp: lijf Eijgenen - - - - - - - - - - - „ 98 twee verklaringen van gecommitteerds nopens in twee packen bietiljes Cangam te kart bevondene 6: p=s afte in ieder 3: p:s. . - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - . „ 105 . . . - - . . „ 94: in een casje Register der papieren - - - - - - - - - - - - - „ 108 Resolutien beginnende den 6:' 8ber: 1739. en eijnd:t den 22: maert d:o a:o stantij. . . . . . . . . . . . . . . . - - „ 109 dagregister gehouden ten Casteele rotterd:m van den P:mo 8ber des verleden en eijst met den 29. ' maart deses Jaars „ 221: Inlandse aankomende brieven, tsed:t den 30 7ber d' a:o 1739 tot den d:o afgaande d:os sed:t 27:' I=ber des verleden tot 12:' maert deses Iaer. . . . . . . . . . 449 - Transslaat aankonnende d=os sed:t 13 I=ben d' a:o pass:o tot den 8 gber daar aan. . . . . . . . . . . . . „492 at 1 d:o afgaande: d:o ged.:t 28. p=rn d' a:o pass=o - - . . . „ 501: 9: maert 1740 - - - - - - - - - - - - „ 361: twee. . . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0011.xml #+ --- Macasser pacquet p:r den bur nederman eerher van nam over Iava twee placcaten op den 12 en 22. maart gepubliceert soo tee„ gens den vervaer van slaven als het apkiapen, van soldij reek . . . . . . . . . . . . . „ 503 in een apart briefje van gecomm: Iustitieele leden aan haar Ed.: s gerigt nopens de visitatie van 't schip velsen annex „ger hend: missive van den heer gouverneur mitsg:s admiraal en, veld overste Ad=n hend:k smout benevens den raad tot macassar aen haer hoog Ed:s tot batavia ged:t 29:' Iunlij I:o leden - - - - - - „ 514 translaat missive door als even aen de veertig koningen regenten van wadjou gedt 12: meij bevorens - - - . . . „ 526 d„o d„o van Even gem: 40 karingen regenten van wadjon„ aen den gouverneur en raad gerigt in antwoort. . . . „529 Extract uijt het dagre gister gehouden tot macasser op den 31:' maij I:o leden. - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 330: den 19 aug Register dier papieren. . . - - - - - - . . . . . . . „ 537 p:r den quart missive van den heer gouverneur mitsg:s admiraal en veldoverste adij hendrik Smout benevens den raad tot macasser aan haar hoog Ed:s tot batavia ged:t 21:' Iulij J:o leden - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 538 Extract uijt de resolutien genomen om rade van politie tot macasser in dato 11:' Iunij J=o leden ra„ kende eenige te kort bevondene lijwaten annex 2: afpak briefjes in copia. . . . . . . . - „ 544 den 15:' Julij Register der papieren - - - - - - - - - - - - „513 een rapport - - - - - - - - - - - - - - - - - - „10 90 1: 361: 449 492 501: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0012.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0013.xml #+ --- 2 Fb„ 1 Register van alle Sodanige papie„ „ren als er thans aan zijn hoog Edelheijd den hoog Edelen groot Agtbaare Heeren Adriaan Valckenier Gouverneur generaal Mitsgaders d' Edelen Heeren Raden van India Werden affge„ Sonden P:r Het schip Westerdijx: horn als — d' Register deses N:o 1. Origineele Missive van gouverneur en Raad aan hoog gedagte haar Edelhedens de dato deser „ 2 Extract Resolutie genomen in Rade van Politie de dato 6:' deser „ 3 Copia Rapport van gecommitteerdens Wegens het Visiteeren Derstuagie van op gem: Bodem „ 4 Dertig Stux Transporten van een gelijk getal Voor D E: Comp: ingekogte man„ Slaven „ 5 Copia Rapport van gecommitteerdens wegens het Visi„ „teeren en verzegulen van voorsz: dertig Stux lijfeijgenen „ 6 Twee Origineele naamrolle annex seven en veertig stux Zoldij Reek: van sodanige in„ curabele Verminkte en andere dienaren als en p:r Voorsz: bodm Van hier na Costi versonden Werden No: 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0014.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0015.xml #+ --- 2F„ 1 8 Register deses N:o 1. Origineele Missive van gouverneur en Raad aan hoog gedagte haar Edelhedens de dato deser 2 Extract Resolutie genomen in Rade van Politie de dato 6:' deser „ 3 Copia Rapport van gecommitteerdens Wegens het Visiteeren Derstuagie van op gem: Bodem 4 Dertig Stux Transporten van een gelijk getal Voor DE: Comp: ingekogte man„ Slaven „ 5 Copia Rappoort van gecommitteerdens Wegens het visi„ „teeren en verzegulen van voorsz: dertig stuux lijfeijgenen „ 6 Twee Origineele naamrolle annex seven en veertig stux zoldij Reek: van sodanige in„ curabele Verminkte en andere dienaren als en p:r Voorsz: bodem Van hier na Costi versonden Werden Register van alle sodanige papie„ „ren als er thans aan zijn hoog Edelheijd den hoog Edelen groot Agtbaare Heeren Adriaan Valckenier Gouverneur generaal Mitsgaders d' Edelen Heeren Raden van India Werden affge„ Sonden P:r Het schip Westerdijx, horn als — No: 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0016.xml #+ --- ontfanger den 3. ' Junij a=o 1790. Pr 't Schip Van Macasser den 12:' April A:o 1740 N:o 7 Copia Verklaring van gecommitteerdens in wiens presentie door d'opperchirurgijns van het Casteel het hospitaal en den Train gevisiteert sijn seven en Veertig stucx incurable dienaren „ 8. Notitie van sodanige Penn: als Elffineur ablein„ landz: militairen die thans Costiwaards Vertrecken met hun aanwesen alhier genoten hebben om op Reecq: van Winnende maandgelden daar voor te Werden Belast „ 9 Cognoiscement factuur van het Bedragen der hier Vorengem. Dertig stux sComp:s Leijffeijgenen— „ 10 Oncost Reecq van het schip in hoofde deses Vermelt— Macassar in 't Casteel Rotterdam den 14 April 1740 /was Getekent:/ C G: Fieck Secret:s — Batavia ƒ Aan zijn Hoog Edelheijd den wel Edelen groot agtb: Heere Adriaan Valckenier gouverneur generaal Mitsgaders De Edele Heeren Raden van Nederlands India Westerdijk hoon Hoog Lee 8 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0017.xml #+ --- 3 Van Macasser den 12:' April A:o 1740 Dewijl wij d'eer sullen hebben bij onse formeele Rescriptie per het schip Velsen in de aanstaande Maand Meij Volgens onse gehoudenisse uw Edele groot agtb: briev te beant„ woorden, Item van den ommeslag en het gepasseerde te deser gouvernemente t' sedert het afsenden onser laetste P Eerbiedige, Letteren de dato 22 October a:o pass:o behoorlijke opening te doen en dien bodem bij behoude varen zeer appa„ „rentelijk voor den ontfang deser sal wesen g'arriveerd, zullen wij onder hope van uw Edele Groot agtb: gunsti„ „ge Welduijding, tot vermijding van dubbelt verhaal bij desen eenelijk schuldpligtig noteeren, alle het geene tot aspectie Van het schip Westerdijxhorn is dienende/ seggen, dat die kiel op den 4 december des Voorledene Jaarste deser rleede arriveerde met uw Edele groot agtb: geleijde letteren de dato 23 Maart 1739 Jtem een quantiteijd van 200 lasten Rijst en Verdere Comptoire behoeftens als bij Cognoissement Factura bekend staat. Waar van de Bevinding bij het ont„ lossen in 't Vervolg deses met veel Eerbied sal werden ge„ „suppediteerd voor Welk een en ander wij voor af onse zeer nedriege dank betuijgd hebbende, verder bekend stellen dat tercessie deser Vergadering de dato 22 Maart desen bodem Hoog Edele Gestrenge Groot Agtbare, E: Erent, „feste Manhafte, wel wijze, Voorzienige, zeer genereuse Wijd Gebiedende Heere en Heeren over presentie Casteel siteert ble waards alhier van Voor 6 147 — Heere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0018.xml #+ --- Van Macasser den 12:' April A:o 1740 — over Bima Costijwaards geprojecteert is ten afhaal van soo veel Sappanhoud als aldaar in Voorraad aan de Laadplaats in gereedheijd sal Leggen, of wel so veel als hij bequamelijk sal kunnen Jnneemen, met verdere nadruckelijke Recom„ mandatie bij een thans afgaande Briefje aan den Bima„ neesche Resident Ian Dirk Reijnshagen om deselve bij manquement van een Volle Lading na de g'Eerde rei„ „terative Intentie van Uw Edele groot Agtbare sijne depe„ che over Samarang te geven ten Eijnde aldaar inteneemen Sodanige goederen als Ter Versending aan uw Edele groot Agtbare aanhanden zijn. — Inmiddens dat althans met desen Bodem volgens raads„ „besluijt de dato 6:' deser /: in Extract hier nevens gevoegd:/ ter g' Eerde dispositie van uw Edele groot agtbare overvaren 47. Verminkte, gequeste en Jncurabele dienaren; waar onder Elff inlandse militairen, welkers genot op Reecq: van win„ „nende maandgelden ter Somma van rd:s 300½ bij een nevens „gaande specificatie, uw Ed: groot agtb: das behagende sal blijken, mitsgaders dat eenige derselve in den oorlog successive sijn verseerd geraakt navolgens annexe Naamrolle en verklaring der opperchirurgijns alhier ten overstaan van den Capitain de„ ses Casteels Iacob Pekeijn, en Trains Fiscaal Hendrik Stemer gevisiteert en getekent, die alle hunne verlossing ver„ sogt hebben, so mede mits behoorlijke tijds Expiratie Elff ambagtsgesellen die wij door het ontset met het schip Poe„ „telingskerk ontfangen, thans buijten merkelijk ongerief kun„ „nen missen en dierhalven de eene en andere met hunne hier nevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0019.xml #+ --- 5 Van Macassar den 12:' April A:o 1740 nevens leggende afgeslotene zoldij: Reecq:s en Naanrollee laten vertrecken so mede dertig stux ingekogte lijfeijgenen bedragende met de ongelden, daar op gevallen volgens nevens leggende factuur ƒ 2825:14:— met haar Transpor„ ten Naamrolle en verclaring dat de selve wel geconditio„ neerd, en Conform de ordre van uw Ed: Groot Agtb: aan den regter arm met 's E Comp:s wapen versegeld, de scheeps overheden sijn overgegeven, en van Welke Slaven Wij geen groter quantiteijd hebben durven afsteeken, tot praeventie van Siekte of Sterfvallen bij een onverhoop„ „te lange Reijse dier bodem, maar Sullen de resteerende die Thans in Voorraad zijn Ingekogt, met het schip Velsen direct depecheeren, in hope daar mede aan uw Edele groot Agtbare Intentie te Voldoen Door den oppercoopman en Hoofdadministrateur Cornelis Rosenboom bij onse laatste sitting voormeld gedemonstreert zijnde wat defecten en minderheeden op de aangebragte lading van het schip Westerdijxhorn bevonden is, neemen Wij de Vrijheijd uw Edeles groot Agtb:s hier onder specificq te verthonen De Scheeps overheeden hier op gehoord zijnde is verstaen Bevinding van Sodanige Minderheeden en defecten als er op de lading van het Schip Westerdijxhorn te kort uijtgelevert en bevonden zijn Etc: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0020.xml #+ --- Van Macassar den 12:' April 1740 — na de ordre uijterlijk 2¾ valideeren 19533 1/3 lb: Rijst op een aanbreng van 200 lasten de noerige ½ op Reeck: der scheeps off 613333 1/8 lb rekent 3¼ p=r Cento schaars overheden te stellen den opperstuurman Pieter Valk op reecq: om reden te vinden bij re„ solutie van heden mits dat het gem: Pak aan hem sodanig sal Worden inhandigt als het is bij de boeken voor goed Jnneemen maar om reden bij factura vermeld dat een groote quantiteijd steenen aan stucken op Batavia zijn afgescheept en gevolgelijk een groot deel niet bruijk„ baar is, so is verstaan een ruijmer af„ schrijving op reecq van reparatie aan den baas Metselaar te laten vali„ deeren /:onderstond:/ Macassar In't Casteel Rotterdam den 5:' April 1740 /:was getekent:/ C:s Rosenboom— En alsoons de overheeden van desen Bodem te kennen gegeeven hebben bij het ontfangen van een Iaar Vi„ Vres in voorraad op Samarang geen Vleesch off speck te hebben genooten, vermits het selve aldaar niet aan„ handen was, teffens versoek doende, daar mede alhier en Voor de aanstaande Reijse te werden gerieft hebben Wij het een en ander, navolgens nevens leggende Extract Resolutie als een Noodsakelijke petitie gecondescendeert tot ult:o Iulij aanstaande te Laten Verstrecken en daar meede de onkost Reecq: van dien Bodem belast 44500 p:s Metselsteenen bij factura voor heele en gebrokene aangeschreeven en bij den ontfangst meer dan 30000 gebrokene be„ vonden en niet meer dan 14500 p:s heele en Bruijkbaare— 1 Pak Salempoer is gemeen gebl=te Cust N:o 546. ten eenemaal verrot en open be„ vonden, mitsgaders gpnaden teneur van den factuur deses bodems 6 p:s van boven gem:e Lijwaten bij natelling te kort bevonden Ter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0021.xml #+ --- e Van Macassar den 12:' April A:o 1740 — ter Somma van ƒ2516: 10:—. en in 't geheel bedragende ƒ 2696:2:8. — Waar op wij uw Ed: Groot Agtb: permissie tot af„ schrijving Eerbiedig versoeken — Waar meede wij desen sullen besluijten en na uw Ed: Groot agtbare Illustre persoonen benevens sComp:s hinar„ wigtige belangens in Godes veijlige hoede aanbevolen heb„ bende betuijgen dat wij met de meeste veneratie sijn /onder„ stont:/ Hoog Edele, Gestrenge groot Agtbare, E: Erntfeste, Manhafte, wel wijze, voorzienige, zeer genereuse Wijd gebiedende Heere en Heeren /lager:/ Uw hoog Edelhedens onderdanige en Trouco„ schuldige Dienaren /:was getekent:/ A:n H„k Smout C:s Rosenboom, J J„b Pekeijn, C:s I:n Bogaart H„k Stemer, H„k van Reijd en W„m V=n /:ter zijde stond:/ maccasser Duijvenvoorde E Jn 't Casteel Rotterdam den 12. April a=o 1740 Extract uijt de Resolu„ „tie genomen in Rade Van Politie tot Macas„ Sar in 't Casteel Rotter„ dam den ordinairen tijd bij na op handen zijnde, om het J:o ter vergadering sub dato 22 Maart geprojecteerde schip op Woensdag den 6:' april 1740 — Westerdijxhorn O #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0022.xml #+ --- Van Macassar onder dato 12:' april A:o 1740 — hier op gehoord zijnde Westerdijxhorn sijne depeche na Bima te verleenen, en dewijl het dierhalven seer nodig is, daar toe een en andere zaken dien bodem aangaande in gereedheijd te brengen, wierd voor af in aanmerking genomen de bevinding dier Lading door den oppercoopman en hoofd Administrateur Cornelis Rosenboom ten Papiere gebragt, waar op de dispositie in Margine ter neder gesteld is De scheeps overheeden is verstaan na de ordre uijterlijk 2¾ Valideeren de overige ½ op reecq: der scheeps overheden te stellen den opperstuurman Pieter Valk op reecq: te stellen om reden te vinden bij resolutie van heden mits dat het gesegde pak aan hem sal worden Jnhandigt sodanig het is bij de boeken voor goed in neemen, maar om reden bij factura verm:t dat een grote quantiteijd steenen aanstukken op Batavia sijn afgescheept en gevolgelijk een groot deel niet bruijkbaar is, zo is verstaan een ruijmer afschrijving op reecq Van reparatie aan den baas metselaar te laten valideeren 44500 p:s Metselsteenen bij factuura voor heele en gebrokene aangeschreeven en bij den ontfang meer dan 30'000 gebro„ kene bevonden en niet meer dan 14500 p:s heele en bruijkbaare— 1 P:l Salempoeris gem: gebl: Cust N: 546 ten eenemaal verrot en openbevon„ den mitsgaders na den teneur van de factuur deses bodems 6 p:s van boven gem: Lijwaten bij natelling te kort bevonden 19533 1/3 lb Rijst op een aanbreng van 200 lasten of 613333 1/3 lb rekent 3¼ p„r C=to C Schaars Bevinding van sodanige Minder heeden endefecten, als er op de Lading Van het schip Westerdijxhorn te kort uijtgelevert en bevonden zijn &:a /onderstont:/ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0023.xml #+ --- 9 Zeg Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 — /:onderstond/ Macassar In't Casteel Rotterdam den 5 April 1740 /:was getekent:/ C.:s Rosenboom Tot welkers nader verclaring ten opsigte van het Pak salem„ „poeris gem: gebl: Cust verstaan is ter neder te stellen dat die belasting voor reecq: van den opperstuurman dier bodem is gevallen, ter zake hij dit ongemak niet Eerder aan den schipper te kennen gegeven heeft, als na de ontlossing van het Pak, vermits hem de besorging en aflading ten te Eenemaal werd toevertrouwt om bij omstentenisse van het een of ander daar van behoorlijke praeadvertentie aan den schipper te geven, thans bij versuijm alleen daar voor ook Responsabel is, niet teegenstaande wel een Request en Verclaring tot eenige decharge deselve overgelegt en desen hier onder ingelijft zijn, so is tot Vermijding van haar Hoog Edelhedens regtmatig ongenoegen wegens de meerma„ „lige g'oefende inschikkelijkheijd voor de scheeps overheden dit besluijt also gevallen, als Willende veel Liever dese zaak aande gunstige Inschicking onser hoge gebiederen overlaten Aan den Edelen agtb: Heere Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur mitsgaders Admiraal en Veldoverste der Custe Celebes benevens den Raad Edele Agtbare heer en Heeren Geeft met Eerbied te kennen Nicolaas Jongman schipper en Nicolaas Wolffgank boekhouder van 't alhier ter reede leggende schip Westerdijxhorn hoe op den 13 october a:o pass:o na dat reeds. onse lading op Samarang hadde Jngenomen, agter 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0024.xml #+ --- Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 agter in de piek aan de stevenaad een Lek ontwaard hebben, 't welk alle glasen 25 a 26. duijm water bij de pompe gebragt heeft en niet in staat zijn geweest gemel„ te Lek tot op de rheede van Macassar te kunnen stop„ „pen, en also bij 't lossen van sComp:s pakken die agter in de kooij aan aan bak boord zij gelegen hebben, een pak is nat bevonden, 't welk door meergem: Leccagie ver„ oorsaakt is, en terwijle wij van de stuagie onbewust zijn, die door den opperstuurman geschied is, so is ons nedrig ver„ soek aan uw Edele agtb: om van't bedragen van gem: pak te werden ontheft /onderstont:/ 't welk doende &:a Op Heden den 4:' april 1740 Compareerde voor mij Gerrit Tek secretaris deses Gouvernements prae„ sent de nagenroemde getuijgen Stephanus de Iager onder Stuurman, Adriaan Van Sandijk bottelier, en Casper van Zelo botteliersmaat, alle in dienst der E: Comp:e en bescheijden op 't alhier ter reede leggende schip Westerdijxhorn dewelke te samen en elk in't bijzonder Verclaarden ter Requisitie van den opperstuurman Van dien Bodem Pieter Valk, waar en waaragtig te Weesen dat op den 22 Maart, des voorleden Iaars 1739. ter rheede van Batavia, met een Tanjongpoura aan boord gebragt zijn 40 packen met lijwaten, in soort, voor Reecq: van het gouvernement Maccassar, dewelke de attes„ tante gesien hebben dat den Requirant heeft geborgen in de bakboords agterste kamer, naar alvorens op de buijkdelling een geninering van brandhout gelegt en daar op behoor„ „lijk afgemat vier dubbelt, voorts geduurende de Reijse veel Leccagie agter aan de steven van het schip te hebben gehad tot op den 7:' decemb: des selven Jaars Wanneer Voor het gouvernement de packen gelost wierden, bevond men dat een pak beschadigt was, het welken gelegen had tegen het middelscher van de agterste kamer omtrent den Ingang— Gevende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0025.xml #+ --- u Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1739 1 Gevende voor reden van Wetenschap als in den Text en pre„ „senteeren des Noods het selve met Eede gestand te doen /: /onderstont:/ Aldus gedaan en gepasseerd tot macassar in't Casteel Rotterdam, dag, maand, en Iare Voorsz: ter presentie van Jan van Es Roonhuijsen en Iacob Cops Clercquen ter Secretarij als getuijgen die de minute deses nevens de attestanten en mij secretaris hebben ondertekent /:lagerstond:/ quod attestor /was getekent:/ G:t Fek secret:s Door eenige ambagts gesellen mits tijds Expiratie versoek gedaan zijnde om hunne verlossing na Batavia te ob„ tineeren, is dierhalven door den heer Gouverneur ter Consi„ deratie en in omvrage gesteld, dat dewijl het haar Hoog Edelhedens goediglijk belieft hebben dit gouvernement p:r het schip Poetelingskerk met 16. ambagtslieden te verster„ ken en ons daar door occagie te suppediteeren van wel eenige andere die haar verbonden tijd hebben uijtgedient, en niet genegen zijn te Continueeren, buijten ongerief te kun„ „nen renvoijeeren, om daar door eenigermaten de insurpor„ „table Jaarlijxe lasten te verminderen, is sulx so wel goed„ „gekeurd en g'approbeert als het afsenden der gequeste en incurable persoonen, die volgens opgewe der opperchirurgijns alhier geen dienst kunnen doen; mits die impotenten alvorens nader te laten Visiteeren ten overstaan van den Captain des Casteels Iacob Peklijn en den Coopman en Trains fiscaal hendrik Stemer als gecommitteer„ dens daar toe benoemd; wijders almede met meermelten bodem Westerdijxhorn te laten overvaren eenelijk der„ „tig stux voor Reecq: van D E Comp:e ingekogte manslaven, en geen meerder getal uijt bedugting dat somwijlen eenige door : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0026.xml #+ --- Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 door een onverhoopte lange reijse mogten komen te over„ „lijden, welkentwegen is goed gevonden en verstaan deselve ten overstaan van gecommitteerdens te laten visiteeren of deselve na de ordre van haar Hoog Edelhedens, ge„ „sond, sterk en welgesteld van lighaam zijn, en sodanig aan de hand Versegult na boord te senden, om in diervoegen op Batavia te werden verandwoord, door de scheeps overheden die aan den heer gouverneur versoek gedaan hebben om alhier voor haare scheepelingen uijt sComp:s Provisie Maguazijn gerieft tewerden met Vleesch en spek alzo het selve bij hun Vertrek van Samarang uijt eijgen gebrek niet verstreckt was vol„ „gens Zuijd deser Verclaring — Wij ondergetekende schipper en Boekhouder van 't alhier ter rheede leggende schip Westerdijxhorn, vercharen waar en waaragtig te weesen, dat de tijd van onse verstrekte randsoenen op Samarang g'eijndigt zijnde, aldaar weeder zijn gefictulieerd voor een gants Jaar uijtgeson„ dert vleesch en spek, 't welk aldaar niet te bekomen was, al 't geene voorsz: staat verclaren wij de opregte waarheijd te zijn en blijven bereijd /:des noods zijnde,:/ nader met eede te kunnen bevestigen /onderstond:/ Macasser den 1:' Maart 1740 /was getekent:/ N:s Jongman en N:s wolfgank So is goedgevonden dien bodem daar mede nog verder te fic„ „tualieeren, so mede te randsoeneeren voor de overtevarene van hier verloste dienaaren tot het uijteijnde vande maand Julij ende onkost reecq: daar mede te belasten op hope van haar hoog Edelhedens gunstige approbatie (onderstond:/ Accordeert /was getekent:/ G:s Tek secretaris, Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0027.xml #+ --- 1n 13 Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 Aan den E E Agtbaren Heer Adriaan Hen„ drik Smout gouverneur en Directeur deser Custe Celebes E: E: Agtb: Heer In opvolging van VE: E: agtb g'Eerde intentie hebben Wij ondergesz: ten overstaan van den Equipagiemeester Arij sij brandth baart, ons vervoegt aan boort van het alhier ter Rheede leggende schip Westerdijxhorn, en aldaar ge„ visenteert, de lading van gem: Bodem, die wij bevonden hebben na behooren gestuwt te zijn— Waar meede wij verhope de geEerde ordre en onse Commissie ten genoegen Van VE: E: agtb: Volbragt te hebben, des Wij ons de Eer aanmatige van te betuijgen dat w' zijn, — /onderstond:/ E: E: Agtbaare Heer /lager:/ VE: E: Agtbaare Gehoorsame dienaaren /was getekent:/ I:n V:n E:s Roon„ huijze/ En Everhard W: assenberg /:in margine:/ macassar den 7:' December 1739 /lager:/ Ten overstaan van mij /:ge„ tekent:/ A=n Sz: Baart /onderstont:/ Accordeerd /getekent:/ G:k Tek secret:s — Aan den EE Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur benevens Admiraal r„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0028.xml #+ --- E E Agtbaren Heer In opvolging van UE: E: Agtbare g'eerde bevel, hebben Wij ondergetekende ons heden desen morgen begeeven op 't alhier ter reede leggende schip Westerdijxhorn, welkers over„ heeden mij ter hand hebben gestelt, de onderstaande dertig stux, met 'S Comp:s Cachet op hun regter arm /:door ons:/ Verzegelde manslaaven, dewelke wij bevonden hebben, gesond van lighaam te zijn, en hunne ouderdom niet. Stijdig te wesen, tegens de veel g'eerde Intentie; van haar hoog Edelhedens, de hooge regering van Nederlands India, als — Lali van Boegies _:o tatuwa „ - toramba „ Iosigi „ lamoeroe ontong tosamang „ bonij to alima „ _:o goenba „ _:o to- amma „ _:o lappa „ boegies to- Jmpa „ _:o to- rappi „ _:o Padacka „ _:o to-abie Pavadjo Admiraal en Veldoverste deser Custe Celebes Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 To- reba #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0029.xml #+ --- 15 Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1739 - To-reba van Tanette Io - alle „ Bonij Parappa „ Pabackan Somma „ Sumbawa to -iba „ ambarita sammauw „ Sagarij saure „ bonij paminbo „ Towadjo Tjoema „ bontoparrang „ mampo toabang lawangie „ boegies „ labaccang djadje „ Macassar liling „Mario torading „ Macassar to- allie balassa „ bontualacq t Jatje „boegies Waar meede wij verhopen aan VE: E: agtb: veel gerespec„ teerde ordre te hebben voldaan, terwijl wij ons flateeren sullen te zijn /:onderstond:/ E E Agtbaren Heer /:lager/ UE: E: Agtb: geringe dienaren /:was getekent:/ Philippus Hodenpijl, en Iacob Kox /in margine:/ Macassar den 8:' April 1740 /onderstond:/ Accordeert /getekent G:t Flk secret:s Naam Rolle van sodanige ge„ „queste en Verminkte en Jncurabele Persoonen als door ons ondergetekende opper #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0030.xml #+ --- C Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 opperchirurgijns gevisiteerd sijn ten overstaan van de gecommitteerdens den Capitain Iacob Pekeijn en Trains fiscaal Hendrik Stemer mitsgad:s sodanig bevonden als agter ijders naam aangetekent staat Namentlijk Jan Daniel van Slingershoek serg:t Innocent Ian Iacob - - - - . . - - - _:o Stijvenarm Thomas Losen - - - - - - - - _:o Innocent Iohannes Steven grandpon. Corp:l Verminksheijd Ian fredrik Schoppe - - - - . . . _:o verouderde ulceratie Nicolaas fredrik Sat. . . . . _:o Lamhand Hans Jurgen fij. . . . . . . . . zoldaat stijf in been Coenraad Hacke. . . . . . . . . . . . _:o Herma Caspar Poulusg:. . . . . . . . _:o Lamheijd in de hand Ian hendrik nulle. . . . . . . . . . . . . . . . _:o veronderde ulceratie Pieter Spee. . . . . . . . . . _:o _:o _:o Barend hendrik Trombroeg. . . _:o _:o _:o Jan Buijs. - . . . . . . . . . . . _:o _:o _:o Caspar helme. . . . . . . . . . . . . . . _:o hernia Ian Caspar Werbag - - _ _ . . . . . . . _:o Lamvoet Daniel Molet. . . . . . . . . . . . . _:o hernia Willem van der Heijde. - . . . . . . _:o verminskheijd Steven Pilo. . . . . . . . . . . . . _:o hernia Gunter kerkhoff - - - - - - . . . . . _=o stijfheijd in d' schouwer Ian Van dockum. . . . . . . . . _:o blindheijd matthijs de Vos. - . . . . . . . . . _:o verouderde lamheijd Pieter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0031.xml #+ --- 17 Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 Pieter bernardus Anthonij wandelijn soldaat een hermia Ian hendrik Zierfhuijs. . . . . . . . _:o Veronderde ulceratie Iohannes Loedewijk Matthijs. . . . . . . _:o hernia Iacobus de Voogd - - - - - . . . . . . . . _:o veronderde ulceratie Johannes harteveld. . . . . . . . . . . . . _:o Jnnocent Iohannes Petrij. . . . . . . . . . . _:o doofheijd Pieter Pietersz kint. . . . . . . . Schtimmerm: Jnnocent Johannes Meurs . - - -. . . . . . metselaar lamheijd inde hand Govert Andries - - - - - - - - - - - mattroos hernia hans vroom. . . . . . . . . . . . . . _:o veronderdevenus Ian hendrik Schol. . . . . . . _:o _:o _:o Cornelis Cornelisz: . . . . . . . . . . _:o _:o ulceratie douwe scholtes. . . . . . . . . . . . . . . _:o _:o venus Ioseph La fontaine. . . . . . . . _ _:o Sikeppel Mardijkers Israel Pietersz. . . . . . . . . . Corperaal hernia Adriaan antonijsz: - - - - - - _:o blindheijd Amboineesen Pagala warane. . . . . . . . . Corp:l Blindheijd Lucas Iohannes - - - - - - . . Zoldaat verlore been Iohannes Marcus. . . . . . . . . _:o hernia Baliers Ian Iansz:. . . . . . . . . zoldaat _:o Iohannes Bastiaansz:. . . . . . _:o _:o Ismael Poulusz:. . . . . . . . . . _:o saroocilla Jan vijgeboom. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . _:o Carel Iulius. . . . . . . . . . . . . . . . . . _:o vallende ziehte robaCaret - - - - - - - - - - - - - - - - - _:o stijfhand boentongo - - - - - - - - - - - - _:o blindheijd /:onderstond:/ ver #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0032.xml #+ --- Van Macassar onder dato 12:' April 1740 ontfangen den 3. Junij a=o 1740. /:onderstond:/ Macassar In 't Casteel Rotterdam den 9:' april A:o 1740 /was getekent:/ I:s D' des Vignes, herm:s Burggraaf, F:s otto Meijer /in margine / als gecommitteer„ dens /:was getekent:/ J:b Pekeijn, H:k Stemer. /:onder„ =stond:/ accordeert /getekent :/ G:t Tek secret:s Batavia Aan zijn Hoog Edelheijd den hoog Edelen Groot agtb:r Heer Adriaan Valckenier Gouverneur generaal ende wel Edele heeren Raden van Nederlands India Hoog Edele gestrenge, groot agtb: E: Erntfeste, Manhaf te wel wijze, Voorsienige dis„ „reete, seer Genereuse heere, en Heeren 'T Schip Westerdijxchorn in Conformite van uw hoog Ed:e groot agtb: gevenereerde order, door den E: gouver„ „neur en Raad tot Macassar herwaards gesonden, is den 3=en deser ter Rheede bima g'arriveert, ter inneeming Van een Lading Sappanhout soo heb ik in g'eerde naar„ koming van dien gem: bodem soo spoedig als het im„ mers mogelijk is, met die Verwstoff sesodanig beladen als Uw hoog Edelhedens des behagende uijt de ingelegde Factuur en Cognoissement kan b'oogen Namentlijk 2720 picols #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0033.xml #+ --- 19 Van Macassar onder dato 12:' April A:o 1740 — 2720 picols bimanees overjarig droog sappanhout sonder overwigt en 1307½ p:s domponees overjarig droog d:o met 1. p„rCto overwigt mitsg:s 247½ picols domponees d:o vers gevelt met 10 pro C„to overwigt, makende te zamen een quantiteijt van 4275 picols ter waarde van ƒ13359:7. 8. ƒ â ƒ 3: 2: 8 't picol soo meede dat dien bodem volgens Confirmatie van die overheden Volladen onder gelijde deses thans Costuwaards stevent — : En dewijl bimas Coning en groten op 't over Jarig hout niet. een proc=to hebbe laten Valideeren, niet tegenstaande mijne adhortatien aen deselve, soo versoeke seer ne„ „drig dat uw hoog Edele groot agtb: mij 't selve ten goede gelieven te duijden Den briev voor bima 's Coning door uw hoog Edele groot agtb: over Macassar ter bestelling herwaards ge„ „sonden, is gem: Vort met de gewoone eer bewijsing door mij ter hand gesteld en twijfele niet ingevalle, de Coninkjes haer aengenomen quota Contribueeren of zal tegens de maand Aug:s een scheeps Lading met Sappanhout in gereeth:t hebben waar toe in tusschen alle mogelijke devoir zal aanwenden Nog verselt dese een Visitatie brievje wegens het diep „gaan van desen bodem 't geen dies teneur op desselfs Vertrek â Costij sodanig door uw hoog Edele groot agtb: geringe dienaren is Bevonden — Naar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0034.xml #+ --- Van Macassar den 22 Maij A:o 1740 Waar meede Hoog Edele gestrenge groot Agtb: lxe E: Erntfeste, Manhafte, wel wijze/ voorsienige, discrete, seer genereuse Heere, en Heeren dese fineere na alvorens haar hoog Edelens gestrenge groot agtb: Illustre personen nevens Comp:s Wigtigen omme„ slag inde diviniteijt bevolen te hebben, wij met alle Eerbied onderschrijve te sijn /onderstond:/ Hoog Edele Gestrenge, Heere en Heeren /lager:/ uw hoog Edele gestrenge schuldpligtige en gehoorsamen dienaar /was getekent:/ J:n D:k Reijnshagen /in margine:/ Dompo op de Laad plaats Camboe Adij 22:' Meij A:o 1740 Aan sijn Edelheijt den Hoog Edelen groot Agtb:r Heere Adriaan Valckenier Gouverneur generaal be„ „nevens d'wel Edele Heere Raden van Nederl: Jndia Hoog Edele gebiedende Heere Ce en Edele Heeren In gevolge uw hoog Edelens gevenereerde beveelen door de E: E: agtb: heer Adriaan Hendrik Smout gouverneur en directeur mitsgad:s Admiraal en Veldoverste ter Custe Celebes herwaards gesonden soo heb ik mij ver„ „voegt aan boort van't schip Westerdijxhorn en na Nauw : „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0035.xml #+ --- 21 Van Macassar onder dato 22:' Maij A:o 1740. — Leey Nauwkeurige Examinatie niet kunnen bemerken dat in dien bodem eenige particuliere Coopmansz: waren afgeladen, gaande voorengem: schip Voor 17½ en agter 19 voeten diep waarmeede verhopen uw hoog Edele groot Agtb: g'eerde beveelen volbragt te hebben, verblijvende in middens met veel agting /onderstond:/ Hoog Edele gebiedende Heere, en Edele Heeren /lager /uw hoog Edelens geringe Dienaar /getekent:/ F:n D:k Reijnshagen /in margine:/ In't schip Westerdijxhorn, zeijlende van de Rheede Camboe adij 22:' Meij A:o 1740— Register van alle Sodanige Papieren als er thans Aan zijn Hoog Edelheijd den hoog Edelen groot Agtb: Heere Adriaan Valckenier Gouverneur generaal, mitsgaders be d' Edelen Heeren Raden van India werden affgesonden P:r het schip Velsen d Register Deses N:o 1 origineele missive van gouverneur en Raed aen hoog gedagte haer Edelhedens de dato deser „ 2 origineele missive van en aan als boven 3 duplicaat missive gerigt aan gem: haar hoog Edelhed:s en op den 12: april origineel p:r't schip Westerdijx homn afgesonden. No: 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0036.xml #+ --- Macassar den 9:' Iunij 1740 — Van J. V: L N„o 4. Copia verklaring verleent door den meester knegt der scheeps timmerlieden Fredrik Lamke, ter requisitie van den werfbaas Arij Zijbrandsz: baart de dato 15:' april deses Jaars— „ 6 Copia Rapport van gecommitteerdens wegens het afscheepen der voormelte packen ge„ dateert den 30 meij Jongstleden „ 7. Extract Resolutie genomen in Rade van politie de dato 27 maij Jongstleden wegens het fixeeren derprijsen op de aangebrag„ „te leijwaten en andere Coopmanschappen „ 8 Extract als even wegens de uijtgeleverde lading van't „ schip Haaften en brenger deses 9 Extract Resolutie wegens het visiteeren der leccagie van het schip Velsen door den schipper Steven Iurenhout en gesaghebber Roos „ 10 _:o _:o wegens het in rade overgeleverde vande„ „ment der aangebragte bieren en wijnen per descheepen haasten en soetelingskerke „ 11 Copia Notitie der geborgene en aentekening der ab„ „sent geraakte goederen van de veron„ gelukte pantjallang de Wantrouw 5 Extract resolutie genomen in Rade van Politie de dato 27 Maij Jongstleden wegens het versen„ den van eenige packen onvertierbare lijwaten No 12 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0037.xml #+ --- 23 p Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 — N:o 12 Copia rapport van gecommitteerdens, weegens het Visiteeren en versegulen van 191 S E Comp:s lifeijgenen 13 Twee Copia verklaringen van gecommitteerdens an„ „nex 2. origineele Pakbriefjes in wiens presentie twee packen be„ „thiljes Cangam geopent en daer in te kort bevonden (sijn in ider pak drie p:s — „ 14 Cognoissement factuur van het geladene in brenger deses „ 15 onkost reecq: van den in den hoofde deses genoemde bodem „ 16 Naam Rolle annex agt origineele: Zoldij recqui„ nings wegens sodanige personen als thans per genoemde bodem van hier vertrecken „ 17 Twee Notitien van sodanige penningen als aen de van hier vertreckende Jnlandse militairen op Reecquening van winnende maand gel„ den sijn verstrekt „ 18 Copia register van sodanige secretariale pa„ pieren als er in een Casje #4 gemerkt &c sijn afgepakt Macassar Jn 't Casteel Rotterdam Den 9 Junij 1740 /was getekent/ G:t Fek secret:s Batavia . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0038.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 den 26. Junij a:o 1740: ontfangen F bima Batavia Aan zijn Edelheijd Den Hoog Edelen groot Agtb: Heere Adriaan Valckenier Gouverneur generaal Mitsgaders De Edele Heeren Raden van Nederlands India 't Schip P„r het schip Westerdijxchorn dat op den 12:' der gepasseer„ „de maand April met onse Eerbiedige geleijde letteren vertrek van wsterdijx homaer van dien datum aan uw Edele groot Agtbare geconsig„ neerd, over Biema uijt dese Rheede is vertrocken, ten afhaal van een lading sapanhout, soo als Uijt het hier nevens Leggende Duplicaat uw Edele groot Agtbaare des behagende sal Consteeren, hebben w' de eer gehad volgens onse gehoudenisse te noteeren, dat dese onse formeele rescriptie met het schip Velsen ten spoedigste zoude volgen, ten Eijnde promptelijk te Voldoen aan uw Edele Groot Agtbaare gehonoveer„ de Intentie, om dien bodem op een ander vaarwater te kunnen emploijeeren 't welk thans geschiedende wij Velsen Hoog Edele, Gestrenge groot Agtbaare, Erntfeste, Manhaf„ „te wel wijze, voorsienige, seer Genereuse wijd gebiedende Heer en Heeren Ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0039.xml #+ --- 25 Van Macassar den 9:' Iunij 1740 Ten vervolgen schuldpligtig bekent stellen, dat 't sedert het afsenden onser eerbiedige Letteren van den 22:' October anno passato alhier sijn gerecipieert uw hoog Edelhedens gereverendeerde Letteren van den 23:e Maart, ontfangene brieven van en 26:e September anno passato; 14 en 28 februarij batavia deses Iaars, den een naden andere op den 4:' en 20:' de„ cember Anno passato, 6en 15:' Maart deses Jaars ontfangen, met de scheepen Westerdijxchorn, Haaften, bekomene scheepen Velsen, en Soetelingskerk, mitsgaders de Chialoup de Ionge Dirk, welkers uijtgeleverde ladingen wij in het vervolg deses sullen suppediteeren en na de or„ dre voor af melden, dat wij met veel genoegen gesien hebben, onse Voorjarige submissie advijsen aan uw Edele groot Agtbaare alle behouden te sijn overgekomen, soo meede dat onse behandeling van saaken op dit ver„ Warde Celebes ten dienste onser Edele en genereuse betaals heeren, bij uw Edele groot Agtbare goedertieventlyk sijn g'applandeert buijten eenige mislagen omtrent Huijsselijke en andere Kleijne Saken door ons begaan, voor welkers gunstige Jnschicking wij uw Ede„ „le Groot Agtbaare op het alderootmoedigste bedan„ ken, en beloven onsen ijver en trouw meer en meer te sullen verdubbelen pont de verwagting van uw Edele groot Agtbare met dadelijke blijken te beantwoor„ „den, soo als het Eerlievende Dienaren toekomt en betaamt Wijders voortgaande om uw Edele Groot Agtbare Voormelte brieven te beantwoorden, sullen wij Eerstelijk Eerbiediglijk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0040.xml #+ --- Van Macassar oeder dato 9:' Iunij 1740 — Velsen en soetelingskerk aangebragt oosterland en mede alhier g'arriveert van voorm: secretaris luijtenant vigera en mom lijst en adjudant hendrik gevordert rd:s 10234 p:s haasten, Eerbiediglijk bedanken voor de ontfangene Contanten met de scheepen haaften, Velsen en Soetelingskerk, tesamen ter Somma van rd:s 140234: en verder noteeren de recruten per geciteerde bodems ten getalle van 344. mi„ 349 milituren recute ouefemng litairen, Jtem 2. onderstuurlieden, en 80 gemeene navigan„ ten twee trompetters, een bombardier en eenige ambagtslieden successive tot onse uijtterste verpligting ontfangen te hebben, mitsgaders per het schip Westerdijxhorn den vaandrager den vaandrig Cornelisabel Cornelis Abel oosterland en met Soetelingskerk den den onderCoopman geritsek onderCoopman Gerrit Tek, die alle na de ordre van uw Edele groot Agtbaare in haare bedienings sijn gestelt, Jntroductie ter vergaderingen den laast genoemde op den 22:' Maart ter vergadering van Politie als secretaris g'introduceert, na dat alteffens den daar toe gestatueerden Eed bereijdwillig hadde afgelegd, aan handen van den gouverneur die ter vergadering op den 28 december Jngevolge Uw Edele groot Agtbare singuliere en benevolente qualificatie, om een absolute Luijtenant en Vendrig te mogen aanstellen insteede Jnsteede van de geweesene van de Tot Capitains gevorderde luijtenants Phi„ lippus Lodewijk Vigera, en Gerrit Mom, soo den vaandrager van Esseven mede tot luijtenant gevorderden Vaandrager Gerrit Adolph Graaf van Esseren, die uw Edele groot Agtbare eerbiedig voor die hoog beweese gunst, en onver„ dienbare gunste bedanken, daar toe voorgedragen en genomineerd heeft den Vaandrager Ian Nicolaas den vaandrig Can nicolars Lijst als Luijtenant en den Adjudant Hendrik brulle tot vaandrig alhier Brulle als vaandrig, wanneer wij naderhandt vereert wierden met uw Edele groot agtbaare Letteren de dato 28. 19: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0041.xml #+ --- 27 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 — 1 „gagien 't sedert d'aanstelling en fiscaal schipper daniel udemans aangaande het overvaren van eenige slaven slaven handel gerenou„ 28 Februarij Jongstl: waar nevens gevoegt waren de twee actens van bevordering voor laast genoemde officieren en dewijl ons besluijt eenigen tijd vroeger eerbiedig versoek dat haare te gevallen is, soo hebben wij in hoop van uw Edele alhier mog Coers nemen groot Agtbare approbatie haare gagie en verband 't sedert de tijd harer aanstelling Laten Coers nemen vermits sulx niet strijdig is met d' g'eerde letteren van uw Edele groot Agtbare aan wien den gou„ verneur, nevens den fiscaal Cornelis Jan Bogaard Eerbiediglijk dank betuijgen voor de genereuse Con„ vertoog van den gouver:r sideratie en dispositie op het versoek schrift van den advocaat fiscaal van India M:r Adriaan Bergsma (:alleenelijk op het bloote en frivoole wegens bestigting van den Voorgeven tot Eijge de Chargie van den schipper da„ niel Udemans aan uw Edele groot Agtbare gead„ „dresseert, om ten koste van hunne ampte, mitsgad:s dierbare Eer en Reputatie van den Eerst geteken„ de /: die sig nooijt met slaven off Eenigen anderen Handel hier op Macassar off Elders heeft beholpen te dimoveeren en op te roepen, ten Eijnde wegens dat poinct in Loco verantwoording te doen, in welke be„ schouwing en tot vermijding van meer diergelijke ge„ vallen in den aanstaande wij nade ordre van Uw Le Edele Groot Agtbare ter onser vergadering den 12:' placcaat tegens den Maart Iongstleeden gerenouvelleert hebben het plac„ velleert — „caat dat ten scherpste in dat Cas door den doenmalige gouverneur Isaac van Thij anno 1697. op bevel van haar Hoog Edelhedens de Hoog Indiase Regering is #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0042.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 verkopen van soldij reecq: g'eeffigeert desertie van burgers en ingese„ is g'Emaneerd, en na dien Inhoude ten dage voorsz: binnen het Casteel Rotterdam, soo wel als op het ad„ miraals schip Westerdijxhorn den volken gepubliceerd, en g'affigeerd, mitsgaders ter Cessie op den 22:' daar bil jet tegens hat koper en aan geresumeerd Een geconcipieert Billjet Conform uw Edele groot Agtb: Resolutie de dato 27:' augustus anno Passado, dicteerende een penal verbod tegen het kopen en Verkopen van Zobdij Reecqueningen met vrij„ lating aan alle s' E: Compagnies dienaren die haren verbonden tijd hebben uijtgedient, en een nieuw verband aangaan, om haare te goed hebbende maandgelden alhier in Contanten te kunnen en mogen ontfangen welk Een en andere bij de Resolutien van die datums breeder vermelt staat in hoope het selve met uw Edele groot Agtbaare wijser oordeel sal over een komen, dog ten opsigte der ordre vervagt bij een Extract Resolutie van uw hoog Edelhedens de dato 16:' februarij 1740 als een bijlaag nevens den brief van den 28:' daar aan ontfangen om tegens het desertee„ ren en overlopen van sComp:s Jngeseetenen een plac„ caat te vernieuwen, hebben wij geen ander voorbeeld kunnen Vinden als het geen ten opsigte van sComp:s Dienaren alhier op den 16:' Januarij anno passato is g'Emaneerd welkentwegen wij ootmoedig ver„ „soeken uw Edele groot Agtbare wijse beveelen te mogen afwagten, het sij om het laatst genoemde placcaat versoek m een placcaat wend met bijvoeging van Burgers en Ingesletenen te „tenen in vigeur te brengen laten stant grijpen dan wel gequalificeerd teworden uijt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0043.xml #+ --- 29 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 boutonders op goram met den Capitain laut gesprooken uijt uw Edele groot agtb: name een diergelijke te mogen in vigeur brengen Ter beantwoording van uw Edele Groot Agtbare or „dre in bovengemelte missive vervat omme bij den Bou„ „tonsche zee admiraal te verneemen na seven sijner over de seven agterhaalde Volkeren die bij het Eijland Goram agterhaald en door de Ambonse ministers aan uw Edele groot Agtbare sijn g'addresseerd geworden, heeft sig daar toe bequame gelegentheijt gepresenteerd op den 22:e februarij wanneer sijn Exelentie een visite bij den Gouverneur afleijde en andwardin den text hier op in antwoord diende dat die menschen geen swervers off qualijk g'Jntentioneerde geweest maar Eenlijk met hun Vaartuijg door Storm en onweer sijn verdreven, en weggeraakt, ter occagie dat het op Boutonde gewoonte is, dat Jaarlijx aldaar verscheijde Poort van naburige volkeren met Vaartuijgen en meest van Celebes aankomen om met de Inwoonders in accoord te vreeden weegens de aanstaande versameling van Tri„ pangs en op sekere Conditie en Voorwaarde met de boutonders over een komen, om tegens Een gestelden prijs dat zeegewas voor haare reekening te gaan op„ zoeken terwijl inmiddens de Cooplieden soo Lang haar Woonplaats en verblijf aan die wal houden tot de te rug komst van de tripang vangers, en van welke er Een Vaartuijg met seven man na zijn seggen het gepas„ seerde Jaar was absent geraakt, versoekende die menschen te mogen te rug Erlangen en sulx de Hoog Indiasche #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0044.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 angseeng alhier geen vergoeding foervaeratie aan sijn vaartuijg genoten de vertrocken Indiasche Regering sijnent weegen voortedragen, soo als wij doende, uw Edele groot agtb: vervolgens verEyschte opening geven op het Request en daar nevens leggende Extracte Resolutie dat den Parnackan Chinees ong den parnakang Chinesongte trangseeng aan uw Edele groot agtb: heeft gepresenteerd, hebbe wij die saak soo verre ondersogt en nagegaan dat Jngevolge het voornoemde Extract besluijt deser vergade„ „ring sub dato 24:' Maij 1736 geen reparatie aan sijn Vaartuijg off vergoeding van een Chiampang veel min Zijldoek sE Comp:s wegen alhier is goed gedaan, ver„ mits dat vaartuijg ij visitatie door ouderdom en reden van 't voorenstaande geleedene fatigen ten Eenemaal Ereparabel was volgens verklaring van den baas der scheepstim„ merlieden ter virificatie hier nevens gevoegt, en dawijl het selve Lange voor de aankomst van den Eerst getekende is Voorgevalle en 't sedert door dien Chi„ „neese afkomeling alhier nooit eenige pretentie gemaakt ongtiangseeng stel swijgen is, mitsgaders met een Pille trom na Samarang is vertrocken om na de gerugten die men Thans hoord dat Vaartuijg aldaar in de Modder te laten lopen en soodanig voet te hebben na Batavia te vertrecken en Vergoeding van schade te versoeken bij uw Edele groot Agtbare is sulx niet anders als een slingse streek van den selve aan te merken om in steede van een oud en Jnreparabel vaartuijg een nieuw off ten minste so veel geld daar voor te pretendeeren, en de„ wijl Uw Edele groot Agtbare hier uijt kunnen beoo„ „gen dat het een en anderl aan het Stilswijgen en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0045.xml #+ --- 31 Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 — ƒ156: 7:3. op reecq: gestelt ƒ146645:8:8. op reeck: van met de bood gestraft aan de galge opgehangen en agterhoudentheijd van dien man te Imputeeren is, om daar door sijn oogmerk op Batavia te berijken sullen wij thans het een en andere ter g'eerde benevo„ lente dispositie tot eenige vergoeding van schade aan uw Edele groot Agtbare overlaten, en verder schuld„ „pligtig bedanken voor de gunstige gelicentieerde af„ schrijving bij voor gewaagde brieven ter neder gestelt dog daar en tegen na de ordre den oppercoopman en hoofd administrateur Cornelis Rosenboom een mon„ den hoofd administrateur„ „tant van ƒ156:7:8. op Reecq: gestelt mitsgaders bij de Negotie boeken het Comptoir generaal laten aanreekenen het bedragen van ses stux zouratse sprijen, waar voor de scheeps overheeden van het schip Valkenisse op hunne zoldijen sijn belast soo mede op Reekening van Trains ongelden ten lasten van dit gouvernement gebragt een bedragen van ƒ146645:8:8 sijnde het geene 't sedert den Iaare 17364 aan eenige trainsongelden gebragt scheepen en mindere Vaartuijgen successievelijk is ver„ strekt en waar omtrent wij uw Edele groot agtbare ordre in den aanstaande sullen opserveeren soo als sulx na verleende qualificatie van uw Edele groot Agtbare ook geschiet is aan Agt Europeese deserteurs die alhier op den 30:' Maart Iongst leeden Loon na agt Europeese deserteurs werken hebben Erlangt, en alle met de dood gestraft zijn, sijnde de overige Vijf door de siekte in het boeijen vijf overleden met de beene huijs overleeden en aan het buijten geregt opgehangen, Welkers gehoudene procedure en daar op gevallene vonnis„ „se wij d' Eer sullen hebben in het na Jaar uw Edele groot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0046.xml #+ --- der te kort komende weekamer penningen die uijt sComp:s Cassa sijn voldaan sijne bevorderen „aerde personen groot Agtbare onder de Iustitieele Paken te suppediteeren Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 — Voorts bedanken wij seer onderdaniglijk voor uw Edele groot Agtb: genereuse onthelsing der te kort komende pen„ dank betuijginge wegens ontheffingen ingen van dese Weekcamer, welkers bedragen rijxdaal„ ders Twee duijsent Twee hondert Drie en Twintig en twaalf stuijvers na de ordre uijt s' E Comp:s Cassa alhier in Contanten onder behoorlijke quitantie aan weesmeesteren sijn voldaan, niet min vind den gouverneur sig verpligt E uw hoog Edelhedens sijne Eerbiedige Erkentenis van den gouvenur bedemkt voor dank segging afteleggen wegens sijne Elextie tot Admi„ raal en Veldoverste deser Custe onder betuijging dat dese t bijsondere genoote en meer andere weldaden van uw hoog Edel„ hedens hun meer en meer sullen aanspooren om door Gods hulpe langs den weg van goed belijd en dapper„ „hijd voort te gaan, en dese wrevilmoedige volkeren tot glorij van S' E: Comp:s agtbaarheijd het sij minnelijk of door Wapennen binnen de paalen van haare oude gehoorsaamheijd te brengen — Ingelijker voegen bedanken uw Edele groot Agtbare den gevorderden oppercoopman en hoofd Administrateur Cornelis Rosenboom den Coopman en fiscaal Cornelis Jtem eenige andere gaderen, Ian Bogaard den Coopman en trainsfiscaal Hen„ drik Hemer soo meede alle de geene die uijt een bij sondere goedheijd van uw hoog Edelhedens in qualiteijd engagie sijn verhoogd belovende een ider voor sijn aandeel dese weldaden met getrouwigheijd en neastigheijd te sullen b'antwoorden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0047.xml #+ --- 3a Leelle Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 — militairen uijtgestelt oogen— briefje na de ambonse minis„ „ters gesonden te rug ontfangen b'antwoorden Voorts hebben wij uw Edele groot Agtbare veel g'eerde qualificatie vervat bij missive de dato 28:' fe„ bruarij anno stanti omme Ingevalle het noodsakelijk mogte weesen van de Ambonsche ministers te kunnen vorderen Een getal van 100. a 150. â 200 amboneesen vordering van amboineese ter onser vergadering sub dato 22:' Maart Iongst Verweeken overwogen en geconsidereert dat de Jn„ landse sacken te deser Custe althans (:in vergelijking Van Vroeger Tijden :/ in een favorabelder aanschouw reeden hier nevens te be„ waren verandert, waar en boven de glorij van sComp:s wapen met Gods hulpe althoos door de manmoedige dapperhijt der Europeesen militaire behaalt is oversulx g'arresteerd dat het als nog niet noodsakelijk konde g'oordeelt worden d' E Comp:e door dese Werving met Onkosten te bewaaren maar bij een briefje sub dato 9:' Maart ten geleijde van uw Edele groot Agtbare letteren aan de Ambonsche ministers ver„ sogt om een diergelijke getal Inlanders aan de hand en in gereedheijd te houden om bij onverhoopte toeval /:dat egter niet apparent is :/ op het eerste requisit in dienst aangenomen en herwaards gesonden te werden — Dog dewijl het borger vaartuijg waar mede voorsz: brief was afgesonden door sterke tegenwind en stroom op den 24:' daar aan onverrigter Saken te rug gekeert brief na ambongesonden en geen andere occagie ter versending derselve missive Voorgecomen ren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0048.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 Rosenboom tie penn: op rd: 10'000:—:— zal:/ aan de Cleene Caessa geleend sig het selve bij de Cassaloen ken intenemen Voorgecomen is, sullen wij dierhalven nadere tijd en geleegendheijd moeten afwagten, en uw Edele groot Agtbare vervolgens schultpligtig notificeeren hoe ter Voormelte Cessie dato 22:' Maart door den hoofd admi„ vertoog van den oppercoopm: nistrateur Cornelis Rosenboom te kennen gegeven wierd dat dit Gouvernement door uw Edele groot agtbare bij factuur per het schip haaften aangebragt belast was wegens rd:s 2500 augmenta met een Somma van rijxd:s Twee duijsent vijf hondert off ƒ7500: —:— sijnde het geene dat aan den Edelen Heer Raad Extraordinair en geweesen Gouverneur deeser Custe Iohan Sautijn /zal:r/ door uw Edele groot agtb: bij wijse van augmentatie op rd:s Thien Duijsent successive 't sedert anno door den Edelen heer Jatijn 1733 aan de Cleijne Cassa alhier verschooten, uijt de Bataviasche geld Cassa aan sijn Edele was gevalli„ deert en voldaan vragende verder hoedanig met dese Lastpost te handelen dewijl gem: Bedragen sijner Sustenue de Cleijne Cassa deser gouvernements behoorde te werden aangerekent waar over den Coopman en den Cassier Stemer beswaard Cassier stemer aan de andere kant sijne beswarenisse met veel redene te kennen gaff hoedanig de Cleijne Cassa met iets konde beswaart werden dat er nooijt ingecomen en ontfangen was vermits gemelte leen reeden hier nevens gevoogd gelden voor het aanschrijven van de Vijfde verhoging op het paijement; bereets ter leen Jngecomen en aan kostpenn: verstrekt waren Consequentelijk bij de boeken ook niet hooger konde werden ingenomen stellende den oppercoopman Rosenboom en Coopman Stemer 16: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0049.xml #+ --- 35 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 de nevenst:e personen hoofd administrateur en win„ batavia te senden Hemer hunne bij der belangen aan dese vergadering die daar op den Brief aan uw Edele groot Agtbare de dato 14:' October, 1737: den wissel Brief Jtem successive Negotie Journale en Cassa reecquening geresumeerd en goedgevon, resumptie genomen van den hebben om gegeevene Reedenen van den Cassier den hoofdadministrateur te qualificeeren de bij voorschreeven factuur aangereekende Somma rijxdaalders Twee Duij„ sent Vijf Hondert op Reecquening van Voorjarige Lasten bij de Negotie boeken te brengen en dese dis„ positie uw Edele groot Agtbare gunstiglijk voor te dragen ten Eijnde den Coopman en Cassier Stemer van dese last post mag blijven gereleveerd Voorts heeft gemelte hoofd administrateur Rosen„ boom en winkelier Stemer ter vergadering sub dato 27:' Maij Iongst Leden schriftelijk verthoont dat schriftelijk vertoog van den Verscheijde packen 's E: Comp:s Lijwaten in dit gouver„ kelier nement successive eenige Jaren aangebragt ten Eenemaal in vendibel in de pakhuijsen blijven leggen en daar door veelerlij verderf onderhavig sijn, derhal, wegens invendibele lijwaten „ve versoekende na de ordre bij uw Edele Groot agtb: zeer g'agte Letteren de dato 15:' Maart 1739: ver„ vat door ons daar op ten meeste nutte gedisponneert te worden hebben wij tot vermijding van eenig pericul en verantwoording v and Voorsz: Exempel gemelte hoofd Administrateur volgens Extract Resolutie hier nevens ge„ „voegd toegestaan alle die onvertierbare Packen lijwaten Nevenst:e packen na wel geonditioneert ten overstaan van Twee gecommitteerd:s gewoogen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0050.xml #+ --- e Van Macassar den 9:' Junij A:o 1740 — vast gestelt sen en haaften haaften geen merkelijke minderheijd afgescheept het schip Velsen ontdekt gewoogen ten genoegen der scheeps overheeden van Vel„ sen te laten ontfangen en Embarqueeren om aan d' geerde ordre van uw Edele groot Agtbaare soodanig over te voeren waar Van het Schriftelijk Rapport desen almede in Copia is versellende, Mitsgaders de prijs prijs Courant de Copmanschap Courant der Coopmanschappen die Tervoorsz: Cessie na de ordre Van UEdele groot Agtbare is vastgesteld en beraamt soo meede de bevindings der ladingen van de bevindings de ladings vanwe scheepen Velsen en Haaften Welkers dispositie daar op gevallen in Margine ter neder gestelt is, en dewijl de overheeden van Haaften geen notabele minderheijd hebben aangebragt off uijt gelevert sullen wij ten op sigte van Velsen uw Edele groot agtb: Eenelijk notee„ leckagie op den rijs agter in ven dat dies overheeden volgens hier nevens leggende Verklaring op hunne reijse swaare leckagie agter in de lastpoort ontwaard hebben, het geen na alle aangewende devoire op zee niet konde dit gemaakt worden en waar door Een quantiteijd rijst nat geraakt en bedorven door zeelieden alhiergevisteed was, hebben wij sulx tot sekerhijd nader laten visiteeren door den schipper Van Soetelingskerk Steven Van Turenhout en gesaghebber Van Haaften Lourens Roos ten overstaan van onsen werf„ baas en dewijl ons uijt de Een en andere Rapporten niet is komen te Blijken dat sulx door onagtsaamheid of Versuijm is gecauseerd hebben wij in hope van uw Edele groot agtbare toestemming ter voormelte vergade„ „ring geresolveerd na het Exempel van anno 1737. in een diergelijk geval met het schip Iacoba g'exteerd door Twee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0051.xml #+ --- 37 e Van Macassar den 9:' Iunij 1740 — het schip velsen gevisen„ teerd ten overstaan van den fis„ van velsen afteschrijven rendement der verkogte dranken vertoog nopens de noorder„ Conquesten per naaste verte„ senden Twee gecommitteerde leeden onser vergadering ter pre„ door gecommitteerdens „sentie van den fiscaal de rijst te laten Visiteeren en na gissinge begroten mitsgaders ter harer presentie laten overboord in zee werpen soo als uw Edele groot Agtbaare des behaagen uijt de nevensleggende papieren bedurven natgeworen rijst sal kunnen blijken soo meede dat het Voorsz: bedurven graan op approbatie van uw Edele groot agtb: afgeschreeven is.— caal Alverder is ter voorschreeven vergadering door meermelte hoofd administrateur overgelegt het Rendement der Verkogte Europeese dranken die alhier met de scheepen Haaften en Soetelingskerk sijn aangebragt en waar van de Bieren hebben afgeworpen 95½ p„rC=to advance sijnde p„r C=to 57½ minder als anno passo Jtem, dewijnen advance daar op behaalt 121 p:r C=to belopende 16 p„rC=to meer als s' Jaars bevorens welke minder winsten door de slegte Constitutie der overjarige Bieren van Haaften sijn veroorsaakt, die dierhalve alle bij publicque Vendutie sijn verkogt soo als uw Edele groot Agtbare uijt annexe Extract Resolutie en Inleijving van het Rendement nader sal Consteeren— Wijders Pullen Wij uw Edele Groot Agtbare gevenereerde ordre observere om Per naaste een dis„ tinct Vertoog op te maken en overtesenden van de Namen der geconquesteerde Plaatsen in de Noorder Provintien, mitsgaders haare gestrekt en grootheijd Item 6ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0052.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij 1740 zaken tariale papieren aan den gouverneur Item van wat nut of gebruijk deselve thans sijn of soude kunnen Weesen om in dertijd uw Edele groot Agtbare wijse dispositie ten nutte deses Lande daar op te werden beraamt, soo als wij ook uw Edele groot agtbare gunstige Inschicking almede nog een korten tijd Versoeken omtrent het oversenden der Positive or„ dre, alsoo den Coopman en Trains fiscaal Hendrik Stemer, die dit werk op sig genoomen heeft door Verscheijden Commissien in desen troubelen Tijd tot het accompleteren derselve Verhindert, dog althans met neestigheijd daar aan besig is, ten Eijnde het selve in goede ordre uw Edele groot agtb: te laten toekomen hier van afstappende sullen wij overgaan. Tot Hoff van Bonij Waar mede 't sedert het afsenden onser Eerbiedige Letteren van den 22:' October des voorleeden Jnleijding tot de Jnlandse Jaars Verscheijde zaaken sijn verhandelt die alle in dese teciteeren uw Edele groot Agtbaare gewig„ „tige attentie inden groten ommeslag van sComp:s belan„ „gens niet aangenaam souden Voorkomen, en welkent„ weegen wij ons submisselijk gedraagen aan de secreta„ depeche der gewoonelijke secre„ riale Papieren, sedert primo October tot ult:o maart deses Jaars in Copia hier nevens overgelegt, en in Een Casje gemerkt t afgepakt Waar uijt wij het Voornaamste Uw Edele groot Agtbaare sulken bedeelen, en wel speciaal een begin maken met het merkwaardige geval dat onlangs is g'exteerd, Wan„ Communicatie van arou Janete eer Arou Tanette Conform het g'annoteerde ter Resolutie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0053.xml #+ --- 39 Van Macassar den 9:e Iunij A:o 1740 — van arou palacca op wat wijsen den Jongen prinswat verkent den staat sijner famielie hier over s E Comp:s hulpe om den zoon Van avon palacca van ta„ nette herwaards te ontlieden Resolutie van den 17:e November den gouverneur in secretes „se hadde laten bekentmaken, dat er een Peeker Jongeling in sijn Land Tanette bij hem kort bevorens ontdekt was wegens ondecking des zoons Voor den zoon van den ongeluckigen getroneerden Bonij„ schen Coning Arou Palacca die ten tijden van, en door den Wel Edelen Heer Gouverneur Sipman /:P: M:/ in 'S E Comp:s protexie genomen, en Een geruijmen tijd sijn Woonplaats en Verblijf onder dit Casteel gehou„ den had, welke Verkentenisse van dien Jongen Prins gebeurt was ter occagie en Tijde dat Arou Tanette in den laatsten aanval tegen de Wadjoreesen in de maand Maij des Voorledene Jaars dien onbekende Prins. seer dapper en onversaagt hadde zien strijden, en met twee afge„ kopte koppen na 's lands wijse sijnen naam en mannen moed hadde g'openbaard, mitsgaders Vervolgens een verhaal die een verhaal doet van gedaan wegens den staat en ommeslag van sijn vader en gantsche famillie die sig alle in Toradja soberlijk op houden, en van welk voorgevallene op den 2:' october daar aan met Radja Moedda van Bonij gesprooken en door gespecken met radjamoeda den Eerst geteekende nadesekerheijd deser Saake informatie genomen en afgevraagt is, off het niet best soude weesen dien prins herwaards te ontbieden om de Omstandigheeden sijner famielie te ondersoeken, en wegens een Paak van soo veel duijsterheid en gewigt voor het Bonijsche Hoff, de Vereijschte Jllusidatie te Erlangen ten welken op sigte rad„ Ja Moeda versogt alvoorens daar van aan sijne suster Coninginne Avou Timoeroe kennissa te geeven, en haare het hof van bonij versoekt approbatie daar toe te versoeken, gelijk daags daar aan geschiet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0054.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 — Voormelte arou palacca last der Coninginne om hem te vermoorden lie geschiet en door Bonijsche Coninginne 'S E Comp:s hulpe dierwegen versogt is, onder betuijginge dat haar hof geen magt of gesaghs genoeg had om gem: Prins herwaards aan te ontbieden, over sulx wij goed gevonden hebben in dat Welk versoek toegestaan is Versoek te Condescendeeren en dien Iongen Prins uijt het Landschap Tanette herwaards op te laten Roepen— Waar bij wij dit dus verre zullen laten en uw Edele groot Agtbaare tot verligting deser historie berigten, dat ten zijde dat Voormelte Arou Palacca sijn verblijf omstandig dethail wegens onder dit Casteel als g'etroneerden Coning Van Bonij gehouden heeft, hij door den tijd en middel van een stra„ „tagema der bonijsche Rijxgroten tot Coning van Soping is verkoren, waar van sijn Suster de bonijsche Coningin Arou Timoeroe bevorens afstand had gedaan en werwaards hij ook kort daar aan tegens den Raad Van den Edelen Heer Sipman is Vertrocken breeder beschreeven bij een Brief de dato 15 September 1745: aan uw Edele groot Agtbaare, want niet Lange hier na de Slaapende Wraaksugt der thans nog leevende en in bediening sijnde Rijxgroten den Madanrang (:rijxvelt heer :/ n Eerste Tomilalang (: eerste hofraad wacker wordende, beschuldig„ „den sij gemelte Arou Palacca dat hij na het leven Van sijn Suster haar Hoogheijd gestaan hadde, soo dat gemelte Coninginne ordonneerde den Coning van Jtem Cijngamtsche sama Poping haren Eijgen broeder met sijn gantsche famielie om het Leeven te laaten brengen, welke grouwelijke moord na een Jders beste Weetenschap effect gesorteerd heeft 29 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0055.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 komen binnen het Casteel haar vader 't sedert de vlugt zoon als macumethanse heeft, dog het geene ons op den 30:e October Jongst leede Contrarie blijken want heel Contrarie is gebleeken, wanneer Prins Mappa Pon„ rij mitsgaders op den 23:' November daar aan prins Ande Ande, binnen dit Casteel komende door Radja sonen van arou palacca„ Moeda en sijn gevolg bij de Voorsonen van Arou Pa„ Rotterdam lacca geweese Coning van Soping wierden verkent, den eene aan sijn Weesen en Swaare Spraak en den anderen uijt verscheijde geboortens vlekskens, en waar op die prince„ een omstandig verhaal deeden van het Voornaamste 't geen haar vader en gantsche famielie /: uijtgenomen. haar sis, indoen verlaal van het geen „ters die door siektens Waren overleeden:/ gebeurt en ont „ ontmoet is moet was, het geen omstandig ter voorgewaagde Resolutie van den 17:' November beschreven staat, en welkers extensie ten principale denoteerd, hoe hun vader en gansche famielie met de vlugt hunne Eerste Retraite na Poeang gelegen om de Noord van dit Casteel genomen hebben, alwaar sij lieden een Toradjaas Prins ontmoetende die hun Voor de waarde van 500 rd:s salvo Conductum in sijn land verleend, mitsgaders toegestaan heeft, hun aldaar te mogen Erneeren, en alwaar hun Vader Palacca en arou palacca en sijn oudste oudste broeder tot nog toe /:onbekent :/ den dienst als ma „ priesters in toradja humethaanse Priesters Waarnemen Dus verre dit Remarcabel geval uw Edele groot Agtbaare soo kort als mogelijk is ter neder gesteld hebbende, sullen wij het vervolg en onse Consideratie hier over met veel Eerbied daar nevens voegende melden dat Radja Moeda bij ons met den alderkragtigsten wer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0056.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A=o 1740 versoek van het bonijse hof om avou palacca s' E Comp:s wegen herwaardte ontbiede, dens en een Comp:s briefarou Palacca herw:s versogt Iver aangehouden en Versogt heeft, sijn gepresumeerden ontsielden dog nu leevenden Broeder Na herwaards te mogen ontbieden onder Conditie Dat sijn Exellentie aannam en sijn persoon te pande stelden, dat niemand van die gansche famiele eenig Leet soude geschieden soo meede dat sijn Suster de Coninginne Arou Timoeroe hier hertelijk na Verlangde, en haar Versoek daar bij had Laten volgen, om reeden dat Jndien Arou Palacca sig in dese verwar„ de en haggelijke tijde aan het hoff van Bonij bevond, het selve kragtig door sijne bequaamheijd soude onder„ Reunt en geholpen worden, daar ter Contrarie Soo men reedenen wegens oornt verleen desen heer niet weeder aan Donij Verbond /: die thans Verkent en in't leeven is:/ het te vreesen souden sijn, dat wel ligt een nieuwe parthij tegens bonij konde gemaekt Werden, dat van groot gevolg soude kunnen Weesen Omme welke gegevene Reedenen en uijt Consideratie dat Arou Palacca bij d' E Compagnie althoos ten goede bekent gestaan heeft, wij in hope van uw Edele groot Agtbaare agreatie in dit versoek hebben gecondescendeert, en het selve tot groote vreugde aan de Coninginne en door twe bonische copmitte Radja Moeda laten Communiceeren, die ten dien eijnde Dain Marappo en gem:e Twee Princen met ons geleijde briefje aan Arou Palacca, Soo als dies Jnhoud in het Copia Translaat afgaande briefboek te vinden uw Edele groot Agtbaare des believende zal Consteeren, kort daar aan na Toradja hebben gesonden en welkers uijtslag wij indertijd afwagten en uw hoog Edelhedens ter schultplig„ „tige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0057.xml #+ --- 43 13 Van Macassar den 9:' Iunij A. o 1740 den gouverneur versoek van wegende maccas Jaaren door radja moeda versoek toegestaan het tweede met restrictie bernt„ tige kennisse sullen brengen Op den 8:e October ter occagie dat Bonijs Radja Moeda een visite bij den gouverneur afleijde gaff denselven visite van radja moeda bij tekennen, dat het goasche hof in soo verre ontsenuwt, en Vernedert, mitsgaders door Mondelijke Verklaring Van den Rijxbestier der Carain Madjannang, Crain Pandrabonij, en Crain Tello daags bevoorens aan hem gedaan, geopenbaakt en Versogt hadde hun Land en gesprek over het pachsehof Personen bij D'E Comp: gunstig voor te dragen, ver„ mits sij thans als overwonne Volkeren wel sagen dat alles in sComp:s magt was en dierhalven eenlijk twee beede quamen te laten doen, namentlijk omme onder haar selve, 's lands wetten en religie te mogen onder„ houden mitsgaders dat haare famielien ongescheurt mogte blijven, het laatst genoemde sijn uijtsigthebbende uijtvrees dat de Vrouwen der Macassaarse rijxgroten die uijt Bonijsche famielie gesprooten en afkomstig zijn, haar ontnaamen en g'Jnterdicteert soude worden, sig in het vervolg van Tijden Soodanig door aanhuwelijken met het hof Van Bonij niet te mogen vermengen Op welke Eerste poincten ten opsigte 's lands wetten en Vrijheid van Religie te onderhouden wierd den Iong het eerse poinct van voorsz: Coning geerne toegestaan de Goasche ministers versekering te doen, dat d'E: Comp:e sulx niet alleen op den ouden voet e soude laate Continueeren, maar Wanneer de nog uijtgeweke„ ne rijx en hoff groten op een Compatibele wijze annestie, woord — Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0058.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 — komen binnen dit Casteel den gouverneur aan voornoemde Coningen keren ten hove te roepen Van haare buijten spoorige en onverantwoordelijke gedoentens quamen versoeken, dat men als dan daar van soude ken„ nisse geeven aan uw hoog Edelhedens, 't effens verse„ kerende dat deselve althoos gewoon sijn, den sagten weg in teslaan en veel liever de zaaken in der minne dan bij uijtterste Noodsakelijkheijd ten rigoureuste uijttevoeren als wanneer men vervolgens dan daar door den weg Soude konnen Baanen om de zaaken van het rijk van Bonij met Ernst bij der hand teneemen, vermits men alhier niet met half gedaan werk na de Wadjoreesen konde gaan, om die meede binnen de Paalen van hun onderdanige bontgenootschap te brengen, welk een en ander discours den Radja Moeda advoueerde en bij occagie aannam sulx den Rijxbestierder van Goa :C: s: te sullen Voordragen, soo als ten dien aspecte Coningen van bonij godextelle twee dagen daar aan sijnde den 10:e october een gecom„ bineert geseltschap van Bonij, Gaa en Tello (:welkers namen in het dagregister vermelt staan :/ binnen het Casteel Rotterdam verscheenen is, en het voorgaande ver„ soek nogmaals door haar gereciteerd sijnde, wijders aangemaant en voorgehouden wierden het waare mid„ del om de E: Comp:e te toonen dat haare Intentie tot het herstellen van een algemeene Rust en Vreede op Ernstige rcomandatie van het eijland Celebes niet geveijnst nog Eenlijk in woorden maar daden quam te blijken, hier in bestond, om de nog uijtgeweekene Princen en Volkeren die hun in't gebergte op Bonto Parvang en Elders /:thien â twaalf mijl hier ten eijnde de uijtgeekene vol„ Van daan geleegen :/ onthouden door middel van een gesandschap #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0059.xml #+ --- 45 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 - door radja moeda binnen hof aan d' E: Comp: voldaan gesandschap een Jder desijnen te laten vermanen hun wederom in den schoot der hoven te begeeven en daar door ter Liefden van hun vaderland Liever Rust en Vreede als een totale ruine te bewerken, het geene door dit geselschap aangenomen, maar Vrugteloos afgelopen is; op den 16:' October daar aan vermits de uijtgewekene Volkeren in antwoord lieten weten dat sij haar eerst met den anderen Souden beraaden, wat sij doen wilden, soo dat ons hier uijt niet onduijster quam te blijken vrugtelos werkstelig gemaakt dat wij in der tijd genoodsaakt sullen worden nadrucke„ „lijker middelen bij der hand te nemen om die uijtgewee„ kene en hartheckige volkeren tot reede en raedelijkheijt te brengen, dog op den 12:' November hebben wij daar en teegen tot ons genoegen door een sendeling van Radja Moeda alhier ontfangen een wettige vrouw en Seven onderhorige van Crain Tjamba 's E Comp:s onderdaan die bij de Jnvasie der Wadjoreesen in dat seven L E Comp:s onderdaan, Landschap Waar van bij Missive van den 11:' april gesonden anno passato aan uw Edele groot Agtbaare om„ standig gewagt is, van daar na Bonij sijn Vervoert en eenen Datoua Lamoeroe aldaar Woonagtig en on„ „derdaan van Radja moeda bij verdeeling te beurt gevallen zijn, die deselve dierhalve getrouwlijk ter Restitutie eerst aan sijn Coning heeft toegesonden en daar nevens laten bekentmaken dat al eenige van die selve volkeren Voor off directelijk na haar landen Woonplaats waren Vertrocken zoo dat het hoff van Bonij in desen zaake zoo wel het goede betragt heeft rd:s 500 leengelt door bonijs/ als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0060.xml #+ --- e Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 hof van bonij gesonden aan radja moeda Communicatie van radja s overleijden door den tolktoato„ na verrigt als in het afbetalen van vijf hondert rijxdaalders nieuw Nederlands paijement Leengelden en Twee hondert en Vijftig rd:s â 25 rd:s ider last die deselve bij onse resolutie van den 27:' Maij A:o passato sijn afgegeven en Waar omtrent wij na uw Edele Groot agtbare ordre althoos met de uijtterste omsigtigheijd sullen te werk „gaan, om D' E: Comp:e buijten schaade te houden niet tegenstaande hebben wij als Een onvermijdelijk zaak na gewoonte met het Eijndigen der mahumetaanse paappa geschenkje aan het poassa aan voor geciteerd Bonijs hoff volgens raads besluijt van den 28:' December laten offereeren Een geschenkje bedragende ƒ 72: 8:— het geen door den Gouvernement en Trains fiscaal Cornelis Ian Bogaard en Hendrik Stemer als gecommitteer„ dens overgebragt en ten hove dankelijk g'accepteerd is, Soo als men mede op den 26:e Januarij Jndiervoe„ soo meede een rouw geschenk gen heeft betragt bij het afsterven van Radja Moe„ das gemalinne genaamt Boentja met een rouw geschenkje ter somma van ƒ 73:11:8 door den prointeritm secretaris Duijvenvoorde te laaten offereeren, en een toepasselijke Condoleantie daar nevens gevoegt, na dat wij dien Coning alvoorens ons resen„ timent tot maintenu van sComp:s agting niet on„ mroedas gemalinne poenija duijster te verstaan hadde gegeeven, aangesien de tij„ „ding van dat Sterf-val ons bevorens door den Boegineesen Tolk Toatona was gecommuniceerd Contrarie de oude gewoonte om daar toe althoos een gedistinqueerden ministers te Emploijeeren, soo als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0061.xml #+ --- 4 47 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 — mamala om slaven te verkopen der oude gewoonte als op den 30:' daar aan ook ten dien Eijnde binnen quam den Tomibalang Dain Mamala die na sulx nader geschiet door bain bevoorens van weegens sijn meester Excus Versogt te heb„ ben om dat hij van de oude gewoonte was afgeweeken, het Voorgaande Communicatieff nogmaal reciteerden door den gouverneur beantwoord wierd dat sulx ook de reede geweest was dat men in den beginne van onse reeden in den text kant ook de VerEijschte Ceremonie niet hadden kun„ nen Waarnemen, ten welken reguarde wij soo wel het regt ende gewoonte onderhouden hebben als in de zaak Van slaven handel die 't sedert de In¬ landsche Troubelen soo verre gegaan heeft dat sig de Boniers niet alleen ontsien hebben om Vrije Macassaren quadepractijque der boniers maar ook 'S E Comp:s onderdaanen van de zuijder en Noorderprovintien met geweld te roven en vervoeren, mits„ gaders vervolgens met hunne Eygene Slaven ter secretarij gegaan, zijn om ten overstaan van den Bonijsche tolk Toatona Een Transport te laten passeeren, waar mede de gestoolene Slaaf den Cooper Wierd ter hand gestelt, en dewijl ons daar door Successive veele moeijelijkheeden en klagten sijn voorgecomen hebben wij door middel van geredpesseert door middel de oude gewoonte dit bedrog Thans uijt den weg geruijmt, en 't Sedert 9:' Ianuarij Jongstleeden g'qusspeert dat geene Boniers een Slaaven Transport ter secretarij mogen laten passeeren, als na voorgaande Examinatie Van 'S E Comp:s Eerste tolk die wij g'ordonneerd heb„ ben de slaaven distinctelijk aftevragen of deselve ge„ „stoole of vervoert dan Wel 'SE Comp:s onderdanen Lijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0062.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 tuijgt van slaaven ten overstaan werden „gatie ten voordeele van 'sComp:s dienaren te laten beleggen sijn, om bij Contrarie ontstentenis als dan een bewijs„ van Eygendom te laten beleggen ten overstaan van 'sComp:s door radja moede tegen gespoken en bonijsche Tolk, dog waar tegens Radja Moeda op dien datum geprotesteert en Versoek gedaan heeft, omme bij de Voorige quaade gewoonte te mogen Continueeren en de„ „wijl het den Inlander eijgen is, Jngeleegentheeden daar het hunne belangens VerEijsschen van misbruijk ge„ had ja moeda van de saak over woonte maken hebben wij het Contrarie met voor ge„ citeerde Reedenen en Motiven gedemonstreerd Waar in deselve voor soo verre genoegen Nam maar daar en tegen Versogt dat Wanneer 'S E: Comp:s onder daa„ Versoek dat alle transporten men slaven Verkogten dat hunne Transporten almeede sijner tolk mogen gepasseert ten overstaan Van een Bonijsche Tolk mogte werden gepasseert het geene wij als een nieuwigheijde die nooijt gepractiseerd is hebben gedeclineerd, te meer om dat volk geen voet te geven het Meesterschap over onse onderdaa„ nen van de Noorder en Zuijder Provintie in te voeren die van Niemand als God en D'E Comp:e afhanke„ „lijk sijn, maar wel hebben wij goedgevonden toe te Haan 'sConings versoek aan ons ten dien dagen boniers toegestaan geen oblig almede voortgestelt om te beletten dat geene boniers sonder speciaale voor kennisse van het hof een schult kennis ten voordeele van Europeesen mogen laten beleggen om hun daar door quasiverd als Verpandelingen de magt en het gesag van haren reden van vorenstaande pa Wettigen heer te ontrecken, waar door den Coning betuijgde Somwijle niet Instaat te weesen sComp:s ordre omtrent sijne onderdane ter executie te stellen Wijders #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0063.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 swak heeden van Coninginne aron Timoeroe haar dies Coninginne tegens arou Tanette Bonijse hof door aroutanette neur toegesonden Wijders hebben wij het van onse pligt en g'houdenisse g'agt uw Edele groot Agtb: nopens den algemeenen Staat en toestand van dit hof tot slot deezer materie te Communiceeren, dat Bonijs Coninginne thans Ruijm soo veel als voordeesen de Vrouwelijke Swakheeden en gemoets driften den ruijmen teugelvierd, en ons daar Van merkelijke preuve gegeeven heeft met de Comst op Tello van Arou Tanette om aldaar met de gesepa„ reerde huijs Vrouw van den Coning van Biema genaamt Crain Tanisanga een huwelijk aante gaan, en waar Van wij uw Edele groot agtbare in het Cappittel van Tello Schuldpligtig verhaal doen sullen, dog tegens Welke overkomst vien dien Priens coninginne Arou Timoeroe bij ons kragtige protestatien op den 12:' Maart heeft Laten doen om sulx te beletten, het geen wij egter met beleefde termen hebben van de hand geweesen, om reeden dat alle hooge en laage bondgenooten den Vrijen toegang bij D' E: Comp:e voor al in dese Troubele tijden niet kan belet worden Des niet tegenstaande heeft dien Prins een ouden Zenden gordel die wel eer Bij de eerste Coningen van Bonij gedraagen en meer als een alderdierbaarste Cleij„ „nodie bij de Coninginne Werd aangemerkt, dewelke in Voorige tijden verloren was, en door dien Prins Ia„ een oude rixgordel van het nette agterhaald sijnde ter restitutie aan haar Hoog„ agterhaalt en den gouver„ hijdt den gouverneur Toegesonden welke onwaardeerba„ re gordel die uijterlijk van geen aanschouw was, egter in ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0064.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij 1740 stelt personagien vrugteloos onder„ noomen in groen Hluweek gevolt door den Secretaris op den door den secret:s ten hove be„ 29:' Maart ten hove bestelt en met de uijtterste vreugde en dankbaarheijdt g'accepteerd geworden is, dog waar nevens sig de Coninginne verder teffens declareerde met grood leedweesen te hebben verstaan, dat dit soo genoemde heijligdom:/ In hande van Arou Tanette geweest was, die deselve alvoor lange geweijgert had aan haar sende„ „lingen over te geeven, dog waar van zij in dertijd wraak lust van aroutimoewe hoopte Wraake te sullen neemen, soo dat deese Verwijdering tusschen die twee Personagien seer naden„ „kelijk is, en nog wel grooter zoude geworden zijn Indie„ Wij die zaak niet met de uijtterste omsigtigheijd hadden getracteerd en den middel weg ingeslaagen, om Arou Tanette tot sijn pligt als een onderhorige bondgenoot te Vermaanen, om bij deselve in Submissie te komen en aan de andere kant om de Coninginne in haare Wraak bemiddeling usschen beijde sugt ter needer te Setten, en een goede Vrundschap tus„ „schen bij de te bewerken dog waar omtrent wij tot ons leed„ wesen nog niets goeds hebben kunnen obtineeren; niet tegenstaande dien prins uijt eijgen beweeging meermalen heeft aangeboden sig de handen op den rug te willen laten binden, om So Pardon van de Coninginne te Erlangen en Patisfactoire reedenen van Sijn voor„ „gaande gedoentens te geven egter onder dese Conditie ten overstaan van 'S E Comp:s gecommitteerdens dat al mede aan de Coninginne onder de hand is konde gedaan sonder uijtwerking soo dat men den tijd tusschen die hooge en na bloedverwanten nog een wijl sal dienen te laten Speelen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0065.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 belegering onwoonbaar op Bonto parrang speelen, onderwijle wij niet sullen manqueeren alle bequaame geleegendheeden te Capteeren, tot die hoog noodsakelijke vereeniging, en uw hoog Edele Groot Agtbaarhedens van tijd tot tijd wegens ons succes in desen, onderdanige Communicatie te doen Erlan„ gen 'T Hoff van Goah, off liever dat der Macassaren in het dorp Thain huijs houdende ver„Gaa't sedert de laatste mits die stad 't sedert de belegering en overwinning onwoonbaar gebleven is, ende puijn hoopen Eenlijk tot een overblijfsel verstrecken om de nakomelingen haren afval en ongehoorsaamheijd tegens D'E: Comp:e in te boe„ semen, is thans nog omtrent in dienselven Staat als wij d'eer gehad hebben uw Edele groot Agtbaare in onse laatste eerbiedige advijsen te bedee„ len, resulteerende Principaal door de Continueele indispositie van den rijxbestierder Crain Madjan, Jndispositie der rijx bester„ nang als rijpregent, en Voogt over den minderjaa„ rigen Coning niet teegenstaande wij dagelijx alle bequa„ me middelen in't werk stellen om de Nog uijtgewee„ kene rijks en hoff groten ten Principalen drie â vier in getal die sig in het bij na onnaakbaar ge„ „bergte op Bonto Parrang en Elders onthouden uijtgeweekene princen te laten recommandeeren en aansetten om hun eerst in submissie en naderhand in poscessie haarer lande„ en bedieningen te begeeven met Versekering dat D' E Comp:e het aangedaane Leed veel eer geneegen is ders te 51 e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0066.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij 1740 vrugteloos op ontbeden en maccassaaren te vergeeven en quijt te schelden als haar zulx door getergde W' raak en middel van wapenen te doen beproe„ ven, waar over wij op diverse tijden soo bij monden als bootschappen den rijxbestierder hebben versogt al sijn magt en vermogen te samen te spannen, dog Continueelijk in antwoord heeft laten weten dat het gemeene volk wel geneegen was hun thuijs waards te begeven maar dat — Name de uijtgewekene prine Crain Batoe poetij _:o Barombong _:o Bonto Tanga Goah en _:o Tamaalang dese laatste egter de minsten der Broederen de voornaamste waren die de zaak nog draalende hielden, en voorgeven uijt Vrese Van wel verdiende Straffe, hun niet durven vertrouwen aftekomen niet teegenstaande de ge„ twee dragt tusschen de boniersmeente en landbouw langsaam toeneemt, dog nu en dan wel Eenige twee dragt Tusschen de Boniers en Macassaaren voorvallen welk eerste door de laatste overwinning wat assurant en hoogmoe„ dig geworden, zijn, soo als zulx uw Edele groot Agtbaare des behagende omstandig bij het Dagregis„ „ter op den 21:' December en andere datums des believende sal Voorkomen dat een getal van Een Hondert Boniers langs den weg van Bonthain boniersoorsake hier van na Goah moedwil gepleegd en de Macassaaren in haare Negorijen Eenige Extorsien hadden aangedaan die daar van tijdig kennisse gekreegen hebbende de boniers #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0067.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 volkeren gen afgedaan Goa binnen dit Casteel gekomen „poassa toegesonden boniers met gelijke munt betaalde en alle haar geweiren schermutseling tusschen bij de afgenomen ten aantal van 67 Critsen 24: assegaijen en 9 Snaphaanen mitsgaders deselve nevens haare klagten over de Boniers aan ons hebben laten toeko„ men het Welke Wij indeese Constitutie van Tijden soo Veel ons mogelijk geweest is tot wedezijds genoegen heb„ ben afgedaan, en ook in den aanstaande na ons Vermo„ „gen beteugelen en beletten Sullen om daar door de magt en authoriteijt van DE: Comp: als hoofd sE: Comp: wegen na genoe„ Bondgenoot en mediateur soo veel aan d'eene als andere parthij te doen ontwaren, na d'oude gewoonte, die met het begin der Laatste mahumetaanse poassa door den Coning Van Goa benevens sijn Rijxbestierder en Crain Bonto pano op den 1:' December anno pass:o den Coning en shof groten van So wel als na het Eijndigen dier vaste op den 14:' Janu naohde gewoonde voor de arij daar aan onderhouden is, met hunne personen tot een Teeken Van eerbiedigheijd aan s E Comp:s hoofd mi„ nister te komen Verthonen, bij welke laatste Visite den Coning van Tello en Verscheijde hoffgroten assisteerde Wanneer ook teffens uijt naam van den Coning be„ dankt wierd voor Een geschenkje ter Somma Van ƒ72:8:—. dat na ouder gewoonte door den onderkoopman een geschenkje den Coning Willem van Duijvenvoorde en Luijtenant Nicolaas Lijst met het eijndige der Vaste ten hove gebragt was, wanneer vervolgens Wederzijdse filici„ tatien met den Intreede van het Nieuwe Iaar wier„ den afgelegt, sonder dat ten dien dagen occagie voorquam om over den staad der Maccassaarse regeering iets merkwaardigs 53 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0068.xml #+ --- Macassar den 9 Iunij A:o 1740 Van kConings besneijdenis versogten ten hove gesonden om de besuijdenis bij tewonen merkwaardigs te verhandelen dat naderhand ook ver„ hindert is, door tusschen komst van sConings besneijde„ „nis op den 13:' februarij (: die omtrent 14:' Jaren oud gewor„ den was :/ ter welker occagia wij al egter ongevoelig den te rijxbestierder van Goah gedisponneert hebben om P E: Comp:s wegen gecommitteerdens te laten versoeken ten Eijnde dit Ceremonieel bij te wonen om daar door die hoogmoedige natie te verpligten wat meer Communicatie van voorvallende Saaken aan ons te geven, als in Voorgaande tijden bij diergelijke occagie geschiet is, en daar door het gesag van D'E: Comp:e meer en meer te doen aangroeijen — Wij hebben dierhalven daar van geene Exempel kunnen vinden maar in hope van uw Edele groot Agtbaare gunstige approbatie tot bevordering van SE: Comp:s luijster derwaards gesonden een geschenkje bedragende ƒ 106: 18: 8. door de gecommitteerdens. sE Comp:s gecommitteerdens den Coopman en Trains fiscaal Hendrik Hemer en den ondercoopman en Sabandhars Hendrik van Reijd dewelke van hunne Commissie ter vergadering op den 12:' Maart schriftelijk relaas gedaan hebben ter veel g'eerde speculatie van uw Edele groot agtbaare wanneer op den 23:' februarij daar aan den rijxbestierder met een plegtig gesant„ „schap voor de genootene Eer den Coning en het hoff waar voor plegtig bedankt aangedaan sijne dank baarheijd heeft komen afteleggen en teffens verklaard goede hoop te hebben dat de uijtgewee„ kene is #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0069.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij 1740 plaatsen bebouwt en beplont aangaan met Crain tanisama bestand kene Volkeren die nog wijd en Tijds versprijt waren, sig wel haast wederom op haare oude woonplaats, en onder 's Conings gehoorsaamheijd soude vervoegen waar toe ons ook goede hoop geeft dat veele plaatsen en vel„ om heen de stadt gaal veele den omtrent Goah wederom bebouwt en beplantworden die na den tijdt een Seer goeden oegst belovena Crainsello besit sijne landen en volkeren in een Zamelijke Rust en Vreede, en heeft ons in sijn gedrag geen reden van doleantie toegebragt maar veel eer ge„ noegen gegeven wanneer op den 17:' Maart Jongst leeden ons ter kennisse quam Brengen dat Arou huwelijk door arok Tantie Tanette in zijn landschap was g'arriveerd en voorge„ nomen had, Een huwelijk met sijn suster Crain Tanisanga aan te gaan gewesene wettige Vrouw van den presenten Coning Van Biema en dewijl desel„ „ve een Maccassaarse princesse is, hebbe wij geen reeden te gelooven dit huwelijk lang bestant sal E houden, te meer wij verstaan hebben dat Arou Tanette na sijn wispelturigen aard omtrent die soxce op den 26:e Maart bij sijn vertrek thuijswaards dit huwelijk van weijnig die nieuwe vrouw bereets bij haar broeder gelaaten heeft, onder voorgeven, die Dame na den hoog moet haerer landaard aan sijn eijgen hof na den Eijsch niet te kunnen Tracteeren, soo dat wij het een en andere als van geen belang off uijtsigt Eenlijk voor Communicatie hebben aangenomen maar wel reflectie geslagen op het versoek van Crain Tello aan ons bij die occagie gedaan 55 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0070.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij 1740 tusschen komst om arouta„ nette met bonijs Coningin te vereenigen aan d' E Comp: gesonden in submissie gekomen Crain Jello versoekt scondrnange daan om ten voordeele van sijn nieuwe Swager als mediateur bij Arou Timoeroe Coninginne van Bonij Versoeninge voor hun te besolliciteeren het geen wij als een goede zaak aangenomen dog sonder Succes tot nog toe werkstellig gemaakt hebben waar van wij uw Edele groot agtbare ten principale in het eijnde van den Bonijschen text eerbiedig verslag gedaan hebben en thans overgaan tot Crain Sadrabonij die ons op den 3:e November onder sijne groete met een Sendelingen Negen zalijereesen Negen opgewiste salijereesen heeft toe gesonden dewelke door zijne volkeren in zee op de droogte de Bril waren opgevist en aldaar in de reijse Thuijswaards door Storm hun vaartuijg Verloren hadden en dewijl die menschen ten dienste Van D E Comp:e als Canon Treckers &:a van hier Vertrocken waren hebben wij dien Coning voor het Salveeren onser onderdanen Laten bedanken Niet min genoegen heeft ons toegebragt dat een onderhorige Prins van desen Coning genaamt Crain. frain Jonto danga Sadralenij Bonto Tanga Sadrabonij die 't sedert het begin der troubele ten desen Eijlande sig althoos als publicque Vijand Verklaard, daar bij gehouden, en altijd getoond heeft een Dapper en den voorsten man in 't veld geweest te Sijn, tot inkeer gekomen is, en sig op den 7:e December, bij den goasche rijxbestierder in submissie begeven en Pardon versogt heeft, het geen wij tot een overtuijgen„ „de blijk van 'S E: Comp:s genereuse behandeling soo wel Verleend #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0071.xml #+ --- 57 Van Macassar den 9:' Iunij 1740 — ten van bouton troupen alhier aangekomen wegens het lang weg blijven Verleend als aan de nog uijtgeweekene belooft hebben, onder Sodanige Toepasselijke Recommandatie als tot reserve van s E Comp. s respect toepasselijk was, waar voor dien Prins bedankt en in vreede na sijn land Vertrocken is— Van den Coning uijt het Coningrijk Bouton hebben wij den 29 October en 10:' December anno passato twee brieven met gewoonelijke Statie ontfangen den Eerste uijt handen van een ontfangene brieven en gesan„ ordinaire Iaarlijxen sendeling Balla Loewoe Achmet, en laatste door bestelling van 'sConings behuwd zoon en den Eersten en Tweeden Capitain Pauts, verselt van een Groot gedeelte Edellieden van dat land Welkers Namen uw Edele groot Agtbare uijt het Dagregister en de Translaat brie„ „ven des behagende zal kunnen blijken, en verthoone dat alle die heeren en hunne bijhebbende vier duijsend vierduijsend man hulp„ Combattanten, gesonden waren om als welmeenende Bondgenooten DE: Comp:e tot hulp Troupen tegen de rebelleerende Volkeren ten desen Eijlande te assisteeren, Waar voor wij den Eerste Capitain Laut een Compli„ ment Van Dankbaarheijd maakte, en teffens te Compliment en resentiment kennen gaven dat wij dit gesantschap langs bevoren toegepast verwagt hadden, en verwondert waren dat deselve al„ „tijd te vroeg off te laat quamen en Consequentelijk na gedaan werk ook geen assistentie konde toebrengen, het geene deselven als ongevoelig Passeerden maar daar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0072.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 volkeren tonders licentieert 't huijs waards te keeren daar en teegen na de gewoonte haarer Landaart ons naturee van dienlandaarts diverse keere met seer Lastige visites en nieuwsgverige na Vorsingen om 'S E Comp:s voor uijtsiende oogmerken ter deeser plaatse te mogen weeten hebben besogt, die wij„ alle namate van noodsakelijkheijd en soo verre men dat volk kan vertrouwen hebben Voldaan, niet min heeft ons gesupvenneert dat die heeren ons diverse keeren geklaagt en versogt hebben uijt gebrek aan Leevens middelen en onderhout na hun land te lesinge solicitatieder bou mogen vertrecken off wel sComp:s weegen met nodige Vivres en penningen te werden g'assisteerd, het geene door ons ter Consideratie genomen sijnde hoe weij„ „nig dienste men niet alleen van dit volk genoten, maar ook te verwagten heeft, hebben wij tot meerder gerustheijd Radja Moeda van Bonij laten affvra„ „gen off sijn Hoogheijd geconjungeert met de Bou„ „tonders iets tegen den vijand soude kunnen onderneemen, en daar op eenig voordeel behalen, soo heeft ons dien Vorst verklaard, buijten de gedugten wapenen van dE: Comp:e niets te durven beginnen en alsoo den tijd daar toe met ons nog niet gebooren is, ende Mousson op Wad o sulx aan de andere kant niet toelaat hebben deboutens Capitains lautgen wij in hoope van wel te doen de Capitain Lauts en hunne volkeren veel liever laten aanseggen t' huijs waards te kunnen keeren als D E Comp:e met het aanhouden deser onnutte krijgsknegten groote Onkos„ ten op den hals te haalen die met hun verblijf alhier on„ vermijdelijk soude moeten werden gedaane Wij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0073.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij 1740 sonden specerij bomen een sergiant en bij provisie aangestelt Wij hebben na de gewoonte aan den Coning in voldoening der voorjarige Extirpatie Toelating toegesonden rijx daal„ ders Een Hondert en Vijftig met onse geleijde Letteren recognitie penn na bouton ge„ in Handen van den Sergiant Ian Dirk Schoen„ maker en twee gemeenen militairen die wij ingeselschap Van voornoemde Sendeling Balla Loewoe Achmet op den 12:' April aan sijn Boutonse Hoogheijd hebben somede tot de Exdiripatie der afgesonden ten Eijnde op Nieuw de Extirpatie van de Twee soldaten Specerij bomen in de bosschen aldaar getrouwelijk waar te neemen om daar mede aan de Intentie van uw Edele groot, Agtbaare te voldoen, waar toe wij dien militair Sodanige Instructie ter hand gestelt hebben als wij Vermenden met 'S Comp:s gewigtige belangens te behoren Salijer Aangaande hebben wij uw Edele groot agtbare te noteeren dat de Regenten van dat Land die ons met haare bij hebbende Volkeren veel dienst inde Laaste veld togt gedaan hebben, op haar Versoek den 10:' october anno Pass„o zijn Vertrocken, na alvorens approbatie wegens haren Provisioneel verko„ „rene pongawa /:alias :/ Rijxbestierder in stede van den rijxbestieder op Salijer overledene Ammana Ianga Jtem tot Regent van Boekit Eenen Dain Manassa aan ons te ver„ soeken hebben wij zulx tot nadere gelegentheijd gesurgeerd tot tijd en wijle de Regenten dit Jaar hier alle tesamen sullen presend Weezen, maar Wel hebben wij op ver„ soek kunnen Toestaan om die arme menschen voor haare dienst alhier Eenig Soulaas toetevoegen, ende Regenten 0 59 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0074.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 „fangen ouden voet sComp:s wegenaf„ te doen licentieerd Regenten te Permitteeren Vrij te weesen het Laast ont„ fangene tribut niet in Persone maar door mindere onderdanen herwaerds te laten brengen om daar van gegevene Reedenen dat het andersints te laat in de „tijdt soude worden haar land te bebouwen en beplan„ tribut van de zaliereesen ont, ten, gelijk ook op den 26:e October daar aan S E Comp: schatting door die onderdanen behoorlijk is aangebragt, en voldaan ten tijde wanneer ons bij een gelijde briefje van den Resident Coutrier eenige kleijne verschillen Wierden te kenne gegeven tusschen de Regen„ kleijne verschillen op den ten van Bonto Borus, Barang Barang, en Gantarang wegens de Liemiet Scheijding van een seekere landstreek hun te Samen in Eijgendom toebehoren„ de, welkers ondersoek den Resident gedemandeert is op den ouden Voet afte doen, sonder daar inne demins„ „te verandering te maken ook is ons bij een anderen brief van den 22. ' November daar aan gebleken dat de Regentinne van Salijer Bonto Bango Jnstantie gedaan heeft dat haar man Dain Faddoe„ dain fadoniena Zalijer ge, nie derwaards gelicentieerd mogt werden te vertrecken, het geen door ons als van weijnig belang off uijtsigt onder dese Conditie g'accordeert is, van Somwijle Eens herwaards te komen om, sijne Conduiten te kennen gadenslaan en Sig aldaar buijten Eenig gesag off S' lands regeering te moeten houden En alsoo men bij ondervending ontwaart heeft dat het Iatij zaad met meer Succes op deselve plaats daar 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0075.xml #+ --- 61 Van Macassar den 9 Iunij 1740 troupen ontfangen daar het Jngewonnen is inde aarde geworpen word, en op groeit, als het geene dat van de eene na de andere plaatse werd vervoert, heeft men ten Voorsz: Eijlande sulx werkstellig gemaakt, en desen Iaren Eenig Versamelt Saad de aarde toegevoegt, welkers vervolg Wij uw Edele groot Agtbaare in der tijd schuldplig„ tig sullen bedeelen en thans overgaan tot de over„ walsche Coningen van Biema Dompo Diens gesanten en bij hebbende manschappen ambora het gepasseerde Iaar alhier Volgens de Contracten ter Pekat en adsistentie van D' E: Comp:e g'arriveert sijn onder ge„Pangar „leijde briefjes van hun Coningen en den resident Jan overwalsche gesanten en sulp Dirk Reijnshagen, en dewijl wij dien aangaande Uw Edele groot Agtbaare niets merks„ waardigs kunnen bedeelen Sullen wij ten Vervolge Seggen dat wij op demoedige sollici„ tatie van die Sendelingen de onderstaande Contanten en Rijst tegens drie en Dertig en Een vijft op obeligatie afgegeven agste rijxdaalders het Last op Secretariale obligatie voor Reekeningen van hunne Conin„ „gen tot Levens Middelen en onderhoud hebbene afgegeeven, om in Sapanhoud, &:a te Werden vol„ Wax Catjang daan Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0076.xml #+ --- Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 Van „ga overleeden nieuwe verkiesing quantiteijd sappanhout ge„ recommandeerd— Den Coning van Biema Contant op een secretariale obligatie. . . . . . - rd:s 250: — Vier Lasten Rijst gerekent tegens 33 1/8 rd:s ider last - - - - . . . „ 132: 24 rd:s 382: 24 Den Coning van Dompo Contant op een secretariale obligatie - - - - - - rd:s 125: —. Twee lasten rijst â 33 1/8 rd:s ider last - - - - - „ 66:12 „ 191:12 Den Coning van Tambora Contant op een secretariale obligatie. . . - . . rd:s 250: —. drie lasten rijst â rd:s 33 1/8 ider last. . . . . . - . „ 99: 18 „ 349:88 Den Coning van Pekat Contant op een secretariale obligatie. . . . . . rd:s 125. —„ Twee lasten rijst â rd:s 33 1/8 ider last. . . . . . „ 66:12„ 191:12 Somma Rex:s 114: 18. Vvolgens ontfangen berigt van Biema de dato 20:' abdul sale Coning van Jan, Maart dat den Coning van Pangar Abdul sale het tijdelijke afgelegt en in sijn steede verkoren was den rijxsabandhar Dain Manaba hebben wij Voor eerst en tot er tijd ons door gemelte hof sulx statieus word bedeeld voor Communicatie aangenomen soo meede dat tegens de aanstaande maand Augustus den Lading Sappanhout in gereed„ „heijd sal leggen, dog terwijl sulx wel meer door de traaghijd van dien Jnlander is agter gebleeven hebben wij ten dien opsigte den Resident bij het vertreck van Voornoemde gesanten den 3:' April met 't vellen van een meerdergeleijde briefjes aan hunne meesters gerecommandeert de Coningen Biema Dompo, en Sumbauwa tot het Vellen van een grooter quantiteijt van die Verf„ „stof #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0077.xml #+ --- 6 63 Van Macassar den 9 Iunij: A:o 1740 Coning van sumbauwa leen versoekt stof /:als 't sedert Eenigen tijd geschiet is, :/ te animee„ ren, mitsgaders den brief van uw hoog Edelhedens denselve toegesonde om met de gewoonelijke Statie aan den Biemasen Coning te overhandigen dog ten opsigte van Sumbauwa kunnen wij tot ons leedwe„ sen niet goedsmelden schoon ook een kleijn gesant„ schap op den 31:' october des voorledene Iaars met Een brief van den Coning alhier is g'arriveerd sonder slegte Conduiten van den egter eenige hulp troupen daar nevens over te senden onder voorgeven dat Sijne onderhorige op Taliwang tegens dien Coning dewapenen hebben opgevat, en dierhalven geen volk heeft konnen afsteeken maar daar en Iegen versogt met Twee Hondert en Vijftig rijxdaalders aan buspoeder en die buspoeder en loot ter Vijftig rd:s aan loot op reekening ter leen te mogen gerieft Werden, het geen wij om de Navolgende Reedenen en motiven op den 18:e' februarij bij het Vertrek van die gesanten hebben gedeclineerd — Als dat den Coning nog geen satisfactie over onse doleance wegens het vermoorden en vermissen der 2 om redenen geweijgert Europianen hadde gedaan In den Tijd van drie agter een volgende Jaren Volgens gehouden is geen de minste assistentie hadde toegesonden, niet Teegenstaande men sijn hooghijd soo als alle andere overwalsche verbondene vorsten daar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0078.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Junij 1740 — de maccassaarse dapperhijd daar beleefdelijk toe versogt hadden Dat sijn land thans een veijlige Schuijlplaats voor alle de geene verstrecken, die Soo tegens D'E: Comp:e als de bondgenoten eenen quaden wil hadden opgevat, en wel principaal voor de Wadjoureesen, die sijn Hoogheijdt, soo wel als wij, hare quade Intentie tegens d'E: Comp:e be„ wust moest sijn:/ dat men dierhalven sonder gevaar van SE: Comp:s oorlogs Voorraad soo veel niet konden afstee„ ken, dog dat wij Naderhand reflectie op sConings Versoek en het gedrag sijner onderdaanen souden slaan, soo als dat onder bondgenooten betaamde; Maar Wat sullen Wij zeggen van dese gesamentlijke overwalsche Vorstjes, geen van allen alsoo weijnig als den Coning van Bou„ vreese deroverwalders voor ton /exapto Sumbauwa :/ soude men van een quade Wil kunnen Verdencken dog wel vast stellen dat de flauwmoedigheijt haar de uijtkomst doet afwagten Eer sij Resolveeren om eenige hulp Troupen over te Senden, alleen uijt die overgebleevene oude Vreese der Maccassaarse Superioriteijd, daar Sij inteegendeel haare Volkeren bij de onsen behoorden te voegen, om in desen gerusten stant te Continueeren; Want geen van allen uijtgesondert Tambora, heeft volk afgesonden voor dat sij lieden Wirsten dat de saken alhier ten goeden en tot glorij van D E: Comp:e Waren uijtgevallen, was het Tegendeel gebeurt dat god verhoed heeft gauw souden Sij haar bij onse par„ thijen gevoegt hebben, en dat maar alleen uijt voren gemelt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0079.xml #+ --- 65 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 gewas gemelt Vreese, want hoe Vernedert de Macassaren ook sijn, dien eertijds gedugten naam doet alles beeven Van dese overwalsche bontgenooten afstappende, sullen w' onder g'eerde welduijding overgaan tot onse onder„ „daanen resideerende In dee Zuijder Provintien Boelecomba en Bon„ thain die Sedert onse afgesondene Submissie irdvijsen goed gewas in de zuijder pro„ Van den 22:e October anno Passato geen aanstoot der Vijanden geleden hebben, waar door het Nelij gewas Seer opulent geslaagt is, en wij Thans d' eer hebben uw hoog Edele groot Agtbaare te bedeelen dat het selve buijten alle verwagting nog heeft opgewor„ pen een quantiteijd van Een hondert en Zeven en dertig Lasten en Een Hondert vijf en Veertigs quantiteijt van rijst Gantings mitsgaders Vijfthien duijsent Twee hondert Agt en Seventig bossen padij, die wij door diverse 'S E Comp:s vaartuijgen hebben Laten afhalen en het meeder gedeelte in onse Provisie maguasijnen geborgen hebben van Glisson en Poelembankeeng kan men uw hoog Edele Groot Agtbaare Eenlijk bedeelen dat dese landstreek„ Jes in een Samelijke Rust en den onderdaan onder hunnen nieuwen koning Dain Andjo vergenoegt Leven welken regent diverse keeren om sijn persoon aan den Eerst ondergeteekende te verthonen na Herwaards gecomen is. — vintie In #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0080.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 de noorder provintie ten ondersogt Maros verlost In de Noorder Concqueste Is den onderdaan Sterkbesig geweest met hunne Landen te Beploegen en besaijen, Waar door het Sig laat aansien dat er in het na goede apparentie van gewasin Jaar een Radelijken oegst sal wesen en ons hoope geeft in der tijd D' E Comp:e te kunnen bevrijden van de Insurportabele Laste om 'S Jaarlijx soo een Consi„ „derable quantiteijd van dien Corl herwaards resenden Op de klagten van den hoofd regent Malawa Dain Massoero over de ongehoorsaamheijd van drie onderho„ „rige regenten D'arous, Malempo, Reatoe, en boe„ „loedaija hebben wij de zaak door de gecommitteerde klagte over drienoorder regen, den Capitain Iacob De Rijn en Coopman en trains fiscaal Hendrik Stemer nauwkeurig Laten ondersoeken en volgens Rapport van den 9:e februarij ter Vergadering overgelegt ondervonden dat die beschul„ „diging die menschen ten onregten waren opgelegt en dog onschuldig bevonden Waar omtrent Sig onsen Commandant op Maros den Luijtenant Hans Raad teligt gelovig gedragen had, die wij daar over gereprocheert en die Regenten kost en schadeloos ontslagen hebben - Wijders hebben wij op den 22:' Maart in onse bij eenkomst goedgevonden voormelte Commandant Raad derluijenane Commandant n als sijnde door uw hoog Edele groot Agtbare bene„ volentie g'advanceerd tot Luijtenant /:waar en boven wij denselven tot accompletering onser granadiers Compagnien benodigt hadden:/ te ontslaan van de Schans 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0081.xml #+ --- 67 Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 „penbroek aangestelt ontfangen De mandhar en tanette ge„ Schans Valkenburg en in sijn steede op d' geerde approbatie van uw hoog Edele groot agtbare aangesteld den aldaar Voor desen gemiliteerd hebbende Sergiant Iurgen Christophel van Diepenbroek Jungen Christophel van die„ die bereets om dien ooirt eertijds diverse preuven sijner bequaamhijd gegeven heeft, en denwelke wij op den 9:' April in geseldschap van gecommitteerdens de Vaan„ dragers Carel Palentijn Trousson en Hendrik Brulle derwaards gesonden hebben, om van den af„ „gaande Commandant behoorlijk Transport en overturx bij hem behoorlijk transport Van saken te Erlangen; welke gecommitteerdens den 11:e daar aan nevens den meer gewaagden Luijtenant Raad 8 Vandaar arriveerde Het verder verhandelde met dese onderdaanen als Van geen belang en veel min uw hoog Edele groot Agtbaare attentie waardig sijnde, zullen w' in hope Van g'eerde applandissement van dese materie afstap„ „pen en overgaan tot het Landschap Sanette en De Mandhar thans Vreedsaam heeft ons geen andere Stoffe tot schrijvens aan uw Edele Groot be Agtbaare gegeven als den uijtslag der Expeditie van gecommitteerdens van den Voortijdige ondercoopman en Trains fiscaal Hen„retourneert drik Hemer en Luijtenant Gerrit Mom vermelt bij missive de dato 28:' September 1739 aan uw Edele groot agtbaare te bedeelen welkers Rapport onder de Bijlager #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0082.xml #+ --- Macassar den 9:e Iunij 1740 Van maradia balanipa verongelukt die verbrand is Bijlagen der Resolutie van den 9:e Februarij deses Iaars Eerbiedig ter Speculatie werd gesubministreerd en ten principale behelst de gehoudene Conferentie tusschen gespoek met aroutemeteerden die gecommitteerdens en Arou Tanette mitsgaders met den Mandhareese Maradia Ballanipa over den toestand haarer landen en onderdanen, sonder dat in den weg op zee, of aan de wal sig eenige vijanden hebben verthoont Waar door die reijse ten goede soude weesen afgelopen Jndien door Sterke Stroom en duijsterhijd sonder grond de Pantjallang De Wantrouw niet op de klijpen voor de pantjallang dewantrouw de Mandhareese revier was vast geraakt en verongelukt, niet Iegenstaande het devoir dat voormelte Commissianten tot Voorcoming van dien hebben aangewend, Conform Verklaaring der zee Lieden van de andere Vaartuij„ „gen nevens Voornoemde Rapport overgelegt princi„ paal voortkomende om dat voormelt kieltje van Seer Swaar Ambons hout getimmert, en eer tot Linken als drijven genegen was, dierhalven niet konde geret worden, vermits men geen behulp van Inlanders daar toe konden magtig werden en over„ sulx verbrand is Wijders verselt desen Een Lijst der geborgen goederen Item een specificatie van der verloore en absent geraakte uijt den Jnventaris getrocken met ootmoedige beede dat vaartuijg en toebehoren te mogen afschrijven doenelijk De Jnlandse zaaken dus kortgd„ verhandelt sijnde sullen wij met Eerbied overgaan tor dee Extracten S #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0083.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 Macassar te Extracten uijt de Patriasche Brieven in margine beantwoord, die Jn hoope van uw hoog Edele Agtbare welduijding desen werden Ingelijfte Extract uijt de Generaale Missi„ Ve: Gesz: door de hoog Edele Heeren XVII In 't Patria; Aan Haar Edelens den Gouverneur Generaal ende Raden van India Tot Batavia Gedateerd den 10:' September 1738 Vervattende de Materie van s Dat hier alles in repen voer gebragt is, daar het tot ons Smertelijk leedweese, door den geweldigen aanval der Macassaren, heel anders is geleegen en alles gebragt onder den dekmantel der Rebellie van in repen voer, door den geweldigen aanval Crain Bontolancas /: Daing Mamaroe:/ van Crain Bontolancas /:alias:/ Dain tot Smertelijk leedwesen van uw hoog Edele groot Agtbaarhedens, is soo veel Mamaroe die twee Compagnien Europee„ d niet te verwonderen soo men aanmerktse Een balijse en een Compagnie vor„ R den langen bedeckten toeleg der Macassaren keniers van 'S E Comp:s volk benevens /:gelijck den tijd naderhand heeft ontdeckt:/ onder, nog eenige bosschieters aangetast en „steurt van eenige der Malcontenten bonijsche met Verlies van Elfdooden en veerthien rijx en hofgroten, die het hoogst gesag, onder gequesten dewijk hebben doen neemen een vrouwelijke regeering in handen hadden vervolgens met drie duijsent Coppen als Arou Caijoe, 'S Coningin van bonijs gese„ na maros was voortgetrocken en pareerde man, die uijt misnoegen tegens dien post door 1500: van deselve die vorstin in het openbaar, en den rijx bestier„ hebbende doen attacqueeren, tot over„ der van gemelde rijk in het geheijm /: bij de overleeden :/ sig bij daing Mamaroe gevoegt gave gedwongen niet tegenstaande de waar door die parthij soo schielijk in getal dappere defensie van seker sergiant en met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0084.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij A:o 1740 en overmoed is toegenomen dat het meer met name Hendrik Iansz: die te verwonderen is, dat S Comp:s soo duur schoon maar twee en veertig man door bloet en schatten gekogte eere en mogent„ bij hem had, de belegering nog der„ hij dis staande gebleeven, als dat dan vijand thien dagen had uijtgestaan, tot dat het in dien tijd, bij de invadering der Noorder de leevens middelen geconsumeert Provintie Maros heeft laten Steeken te en maar naar Eenen dag rijst in meer dewijl sij luijden door de hoofdrovers, arou Sinkang en toassa, (:welken eerst voorraad hebbende met een half vaa„ genoemden, thans hoofd Coning over het tije kruijt en een weijnig loot nog mid„ Landschap Wadsou is:/ soo sterk onder„del had gevonden om een fatsoenlijke steunt wierden welkers wrevel moet, alschoon Capitulatie aantegaan en met sijn de meeste Sieding over, nog niet ten Eenemael overschietende manschap met alle bedaart is, gelijk de belegering van dit tekenen van Eer vrij uijt te trecken, Casteel in den Jare 1739 voorgevallen daar dan nog bij komt deravagie ten overvloeden betuijgt, het welk genoeg„ saam aanthoont, dat de geheele natie ten die seker ander roof gespuijs onder desen Eijlande deselve niet meer is die sij hunne hoofden, Eener Arou sin„ ten tijde der Conquestering waren alschoon kang en Toassa, ontrent de negorij den Macassaar toen soo weijnig als nu, in den Vlaardingen en op de buijten Eij„ Wapenhandel en moedige dapperhijd onder alle landen met seven en twintig a de oostersche Natien, voor geene behoeft te agtentwintig vaartuijgen heeft wijken, maar wel met goed regt de eerste aangeregt, soo dat UE: tot Con„ plaats bekleed, en na maate dat haare servatie van 'S E Comp:s forten en ruwezeeden geciviliseerd sijn, ook in Edelmoe„ „digheijd toegenomen soo dat het geen wonder Ehablissementen aldaar en selfs is, dat men Thans met 50 man niet doen mede van het Casteel Rotterdam kan, dat bevorens met tzien gedaan is; om niet geheel van Celebes ver„ Daar in teegendeel de boegineesen, sedert Jaagt te worden:/ op de gedaane Eijsch de dood van dien dapperen Radja Palacca, de geduurige verwisseling van Trijx zeetel, der ministers van duijsent Europeese ende lange Vrouwelijke assaing regeering, Soldaten Drie Duijsent baliers, een deselve van mannen in minder danvrouwen Constapel, Agt Constapels maats en Verandert heeft soo dat alschoon het rijk g Twee hondert Matroosen /:be„ Van Bonij op Sijn Stel was, om vooren halven nog een ander gedaane g'alligeerde Provisionele #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0085.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 g'alligeerde reeden men weijnig hulp van 't Provisioneele Eijsch, hadden moeten selve te verwagten had, het welk den Edelen resolveeren naar mate van VE: heer Pautijn / zal: g: staande sijn Ed:s aan sijn voorraad te voldoen Hondert Euro„ alhier, met veel reeden heeft gesustineert, en peesche militairen Thien Duijsent gelijk thans de uijtkomst aanthoont want bonijs rd:s Nederlands paijement Vijf hof is Sodanig vervallen dat het selve nimmer duijsent lb buskruijt, Derthien meta„ dan door de wapenen van D' E Comp:e kan herstelt werden, hoeveel te minder hulpe heeft men dan de stucken en diverse andere oorlogs van 't selve te wagten te meer dewijl dit vertijds behoeften bedragende te samen Soo magtige rijk, thans onder de bescherming ƒ 60298: 10: 8. vervolgens nog met Van DE: Comp:e ende muuren van dit Casteel de scheepen en Iagten de Iacoba in Campong barou /: het nieuwe dorp:/ hof hout De herstelling, Dewindhond, spie„ en dewijl haare hoog Edele groot agtbaarhedens, „ringshoek en Schiedam benevens hier nevens ordonneeren dat den Edelen heer ses Chialoupen drie en vijftig Europee„ raad Extra ordinair Iohan Pauttijn / z: g:/ vee„ den sal hebben te geeven waarom dese post sche militairen, ses hondert en ses„ Maros, met alles wat tot defensie diende niet thien Inlanders Een Train Chirur„ beeter voorsien was, ten tijde deselve aan den vij„gijn, drie bombardiers, ses Constabels and wierd overgegeven, maar dewijl sijn Ed:s met nodige Contanten ammonitie Verscheijden is, sal den eerst getekende onder guns„ en provisien ten bedrage van „tige welduijding van uw hoog Edele groot agtb„ ƒ272790: 6: 8. aftesenden, dat se„ baarheedens met de meeste sinceriteijd, na waarhijd en vermogen tragten te voldoen, en kerlijk in dese slegte tijd niet alleen Een swaare last is, voor de Comp:e in ontsaggelijke Eerbied seggen, dat toen bontolancas, arou Caijoe op Zijde had, geen maar ook veel ongerustheijd baard bequamer Plaats kon aandoen, als even de of men met dit alles het werk nog Noorder Provintien, sijnde De spijs Camer van wel sal te boven Comen, temeer dewijl geheel Celebes en wel het meest door boniers die deministers, seggen bij haren brief van het getal der onderdaanen Soo niet te boven 22 augustus 1736. dat definesse van gaan, voor 't minst deselve Egaliseeren, bewoond Voor noemde Crain Bontolancas der en bebouwt werd, die daar en boven nog wel Macassaren magt en krijgskeende de Veerstigste sijn, soo den vijand nu naar door de tijd, en dit slegt succes van sijne niet ongefundeerde presumptie meester sComp:s wapenen in vergelijking van van dit Vrugtbaar gewest was, ente gelijk voorige tijden /: toen de Comp:e dat konde Eyjland 71 11 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0086.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 konde blijven, waren sij voor gebrek gese„ Eijland Conquestreerde :/ Soo seer was toege„ „cureert, dese luijden dan onder de hand, door nomen dat daar men voormaals op dese den geveijnsden bonijsen rijxbestierder /: in dien of geene Expeditie Een sergiantschap of „ Europeese tijd bontolancas. swager, als sijnde den laatste Een Compagnie ^ militairen gebruijkte men met des eerstgemelden Suster gehuwt / aan„ althans wel drie off vier Comp:s nodig geset, om soo gauw arou Caijoe met Bonto„ hadde en terwijl gemelte ministers „lancas sig in die al om opene provintie ver„ rond uijt daar bij voegen, dat men in't „thonde haar bij deselve te voegen daar dese on„ bestendige natie weijnig swarigheijd in vond, generaal tegens de Macassaren sal van dit eer te effectueeren als te beloven, sag moeten oorlogen, en van't hoff van met dit district soo gauw g'invadeert, als Bonij geen adsistentie te wagten heeft aan de Regeering verkundschapt, uijtgenomen soo komt ons de saak nog deste gevaarlij„ alleen de Post maar wat sal men daar van seg„ ker voor wij willen niet denken „gen deese was niet geschikt tot eenige defensie„ dat sij selve of Eenige van sComp:s en heeft maar gedient voor een Veldwagt daar in Vroeger tijden nooijt meer dan een Dienaren occagie tot dese bevoertens Corporaal en 6. gemeene Jnlandse militaire sullen gegeven hebben, door slegte Con„ in hebben huijsgehouden, dog later vergroot duites of quade behandeling ten opsigte tot op een Sergeantschap van 12 Europaaren van de Inlanders of dat sij oorsaak gelijk het tot de overgave gebleven is, en was soude sijn van die fraudeur en Indolen„ maar omheijmt van bamboes, riet of ander tie die men aan't bonijse hof bespeurt, slegt hout, naar dat het land voortteeld, en om de Comp: indese geleegentheijd te Vervolgens kan men niet seggen, dat dese post om andere reeden hier gelegt is, dan om assisteeren, maar begeeren egter dat ooge op den onderdaan te houden, de thien, dit werk nader zal worden ondersogt, „den op sijn tijd intesamen, en tot verthoning en Specialijk dat den geweesen gou„ van sE Comp:s ontsaggelijke mogenthijd in verneur Pautijn reden Sal dit gewest, ook is dese post nimmer met p„m hebben te geven waarom bij de „viant of ander oorlog voorraad versien ge„ post van Maros soo slegt Voorsien weest, dan Voor een maand, welke een der heeft gelaten, dat men deselve gemeene posthouderen bij het uijteijnde der„ selve ten desen Casteele met een kleen vaar„ uijtgebrek genoegsaam van alles „tuijg quam afhalen, dog dat deselve ten tijde aan den Vijand (: tot groote schaade en der overgave, met in de 40 man is voorsien oneer Van de Comp:e:/ heeft moeten geweest over #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0087.xml #+ --- in Junij A:o 1740 Van Macassar den 9:' geweest quam alleen uijt voorsorge van wijlen overgeven en in teegendeel dat VE den Edele Heer Sautijn die toen het ge„ den bovengemelte Sergiant Hend:k rugt quam dat dese Veldhut bevend was, Iansz: voor zijne dappere tee„ twee Sergeantschappen afsond om bij mogelijk „ genweer met de Eerste vacante heijdt in deselve te geraken en dus doende Vaandrig of luijtenantsplaats sullen de Vijand gaande te houden tot dat men beloonen verwagtende van den nieuw gereet was, de besetting met magt te assis„ aangestelden gouverneur den Sergiant teeren, het welk door vieren moet deser„ giantschappen ider met 15. a 16 man geluk Majoor Adriaan Hendrik Smout als sijnde in de militie gever„ „te, onderwijlen wierd door 's heer gouver„ neurs iver alles in gereedheijt gebragt, hoe seerd, dat hij de vervalle sake meer nu zijn Ed:s de saak voortsetten, hoe haast weder te regt Sal brengen, meer deselve door de weekmoedigheijd quade waar toe wij god bidden dat genadig„ Commando en onEwarentheijd der eerste lijk zijn zeegen gelieve te verleenen officieren als Capitain en Capitain luijtenant Vertraagt wierd, want daar men in ander dat VE: ordre hebben gegeeven om het tijden, geen Emaal toe van noden had, op sijn mineer werk alhier buijten hoope van langst genomen om daar te komen, wierden een rijke Erst vinding op te breeken nu wel drie versleeten, om afscheijd met sug, is volkomen volgens onse ordre en ten en weenen, van vrouw en vrienden te met approbatie maar het is neemen, eijndelijk raakt men de revier in, ons leet bij alle dese fataliteijten maar met erger gevolg als de saak begon„ nog te moeten verneemen, dat nen was, op een voordeelige plaats had men eenige Canons, en voet aanland geset en de Voormelt Crain Bontolancas in postuur van defensie geraakt, maar de alle des Compagnies Vergravene Twee eerste, en voren genoemde officieren goederen Contanten en papieren waren soo kleenmoedig dat sij voordenaam met en benevens de gereedschappen van Macassaar al beefden, wat had men van den berghopman Steijnmets tewagteer van sulke hoofden, soo, sig den hadden verovert, waar voor gemelte vijand verthoonden dat niet lange aandroeg Steijnmets komt te pretendeeren of men wierd maar een kleen getal gewaar be Een vergoeding van Vijfduijsent 6 daar byten nood eenige Canonsop gelost wierden„ rd: wij sullen VE: dispositie over die en daar mede was de helden daat /dat ik onder goedgunstige welduijding deselve soo pretentie te gemoet sien, hoewel noeme :/ verrigt, en men was Vervolgens niet kunnen begrijpen hoe sulx met gepretendeerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0088.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 met alle tuijg eer gein, als bevorens gede gepretendeerd kan worden, als sijn„ de door overval van vijanden verloren barqueerd, had nu den vijand niet meer Edelmoedigheijd gehad (: die in diten meer en nog minder hoe gemelte hopman andere gevallen altijd gepresen moet werden voor vijf duijsent rd:s aangereetsz: als de hoofdesorge voor die soo dappere Eurd, van het sijne aldaar heeft kunnen peesche gelijk naderhand gebleeken is, weij„ hebben off Emploijeeren, daar hij „nige hadden het navertelt soo dat hier selve segt, dat er geen goud off uijt Consteerd dat den Edelen heer Sautijn /z: g:/ sijn pligt ten overvloede heeft betragt gouds gelijk te halen is en dat maar door de lachiteijd der eerst Comman„de aarde daar toe gants niet is deerende officieren is verwaarlost, waar van gedisponneert— den eenen uijt der tijd, en den anderen ver„ „sonden is, soo dat deese post niet uijt gebrek van 't een of ander nog uijt onagtsaamheijd van wijlen den Edelen heer Pautijn is Verloren maar wel door d'officieren, die naar bevel desen hadden te ontsetten en ligt te doen waren geweest want konden twee Sergiantschappen door den uijand heen; Waarom dan geen 4 Compagnien ider van 48 Coppen, in rijen en geleederen sterken met al wat nodig was ten vollen voorsien, maar dit ongeval, is met god den voorsten„ en wackere officieren naderhand ruijm geboet en gebeterd, tot ontsaggelijke glorij en reputa„ „tie der E Comp:e En wat aangaat het goed gevoelen, dat haare hoog Edele groot agtbare van den gou„ „verneur Smout hebben gelieven op te vatten kan denselven niet anders dan sijn schuld pligtige dankbaarhijd in alle ootmoet diend„ wegen betuijgen, en verder seggen dat hij nimmer sal nalaten om als een man van Eere eeden gehouden is na uijtterste vermogen, met sorge en Vigilantie gestand te doen om „ „. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0089.xml #+ --- 1 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 1 ministrateur van 191. afgescheept zijn Cangam ende invendibele om sig de goedgunstige openie sonder voorgaan„ de verdiensten, van haar hoog Ed:s groot agtb:s door den tijd waardig te maken Volgens uw Edele groot Agtbare ordre door den oppercoop„ man en hoofd administrateur Cornelis Rosenboom na Jnkoop van den hoofd ad„ den bepaalden prijs van rd:s dertig Inkoop gedaan sijn „ slaven „de van een hondert Een en Negentig stux lijfeijgenen waar onder drie Slavinnen ongereekent Veerthien slaven die 't seedert den Inkoop aan siekten sijn overleeden waar benevens 14. overleden Waar op wij in het najaar Volgens gewoonte Eerbiedig afschrijving aan uw Edele groot Agtbare sullen Versoeken sijn voormelte lijfeijgenen alle na de ordre aan de regter arm met 'S E Comp:s wapen versegelt in meermelte bodem Velsen afgescheept volgens nevens leg„ dewelke in het schip Velsen „gen't Rapport en Secretariale Transporten daar toe behorende welkers bedragen met de onvermijdelijke ongel„ „den daar op gevallen te Samen ƒ17976: 4:8. bij het dies bedragen ƒ17976:4:8. factuur gespecificeert staat, zo mede ƒ 60: 11:- wegens Ses p:s bethilles Cangam in Twee packen te kort bevonden, waarvan de b'eedigde Verklarings en origineel pak brief„ Jes desen verselt, waar bij nog komt het bedragen soo mede daterses bethilles, der Invendible packen Lijwaten, komt de Factura packen — te zamen te rendeeren ƒ33. 588: 1:8. Item de onkost Reecquening van desen bodem ƒ169:15:8. buijten nog ƒ22„15. 8„ over hospitaals ongelden die eenige dier scheepelingen ten Lasten gebragt Wer„ den Mits #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0090.xml #+ --- Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1740 demissie na batavia Eegunt T' slot Gerrit Mits tijds Expiratie door den adsistent Hendrik van der Hoeven ter onser vergade„ ring ootmoedige supplice gedaan sijnde omme van hier verlost te worden Laten wij denselven met een adsistent en tamboer hin sijne Zoldij Reekening ter dispositie van uw Edele groot agtbare met voormelte bodem overvaren, Item den geweesene Iong mattroos: Simon Moses die op Sijn versoek ultimo februarij anno 1737. als Inlands Tamboer met rijxdaalders Twee per maand gechangeert is, volgens annexe genot Reecquening van den Zoldij boekhouder Willem van Duijvenvoorde Waar mede wij uw Edele Groot Agtbare dier„ „bare Personen en hoogwigtige belangens in de veijlige bescherming van goddelijke Maijesteijt be„ veelen en dese met demeeste Veneratie onderteekenen /onderstont :/ Hoog Edele Gestrenge Groot Agtbare Heer en Heeren /:lager:/ Uw Hoog Edelhedens onderdanige en Trouw schuldige Dienaren /was getekent:/ A:n H=k Smout, C:s Rosenboom, J:b Pekeijn, C:s J:n Bogaard, H„k Stemer, H„k V:n Reijd en W„m V:n Duijvenvoorde /in margine:/ Macas„ sar In't Casteel Rotterdam den 9:' Iunij A. o 1740— Batavia #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0091.xml #+ --- 77 Van Macassar den 9:' Iunij A:o 1739 P=r 'T Schip velsen ontfangen den 26 Junij Ao. 1740 Batavia Aan zijn Edelhijd den Hoog Edelen groot Agtbare Heere. Adriaan Valckenier Gouverneur generaal, Mitsgaders De Edele Heeren Raden van Nederlands India Hoog Edele Gestrenge E Groot Agtbare Erntfeste, Man„ hafte wel wijze Voorsienige Seer Genereuse wijd gebieden„ de Heere en Heeren Na dat dese nevensgaande missive aan uw Edele Groot Agtbare gelesen en getekent was gaf den schipper E Ian van Engelen sijne beswaarnisse te kennen om Comp:s lijfeijgenen ten getalle van Een hondert een en Negentig buijten gevaar over te voeren vermits denselven van een Seer gering getal zeevarende voorsien was soo hebben wij in hoope van uw Edele groot agtbare welduijding goed gevonden ter sijner adsistentie uijt dit Guarnisoen aftesteeken en mede te geven een sergiant Twee Corporaals en vier gemeene Europeesen Item vier Mardijkers en vier Amboineesen Soldaten te samen 15 Coppen alle met volle geweir kruijt en Loot voorsien met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0092.xml #+ --- Van Macassar den 9 Iunij 1740 met hunne afgeslootene zoldij Reekeningen Naam Rolle en genot Reekening ten opsigte der Inlanders— Waar mede wij dese sullen Eijndige en na uw hoog Edele groot agtbare persoon en personen inde protexie Godes aanbevolen hebbende betuijgen dat wij met de meeste Veneratie, zijn /onderstont:/ Hoog Edele Gestrenge Groot agtbare heere en heeren /:lager:/ uw hoog Edelhedens on„ derdanige en Trouwschuldige Dienaren /was getekent:/ A:n H:k Smout, C:s Rosenboom 2 J:b Sekeijn, C:s I:n Bogaard, H:s Stemer F JB H:k V:n Reijd, en W=m V:n Duijvenvoorde, /in margine:/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 9 Junij 1740 op Heden den 15e: April A:o: 1740 Compareerde Voor mij Gerrit Tek Secretaris deses Gouvernements present de getuijgen nagenoemd Fredrik Lampke Meesterknegt der Scheeps Timmerlieden, denwelken verclaarde ter requisitie van den oppertuurman en Werfbaas Arij Zijbrantsz: baart, waar en waaragtig te weesen, dat hij attestant in den Iare 1736, sonder aan den precisen tijd gehou„ „den te Willen zijn, door genoemden Werfbaas is g'ordonneerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0093.xml #+ --- 19 Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 g'ordonneerd, om de Chialoup van den Parnackan Chinees ongthiangsleng die door D E: Comp:e in den Oorlog tusschen de Zee Rovers Arou Sinkang en Toassa gebruijkt was, te visenteeren, en repareeren het geen hij attestant volbragt en gedaan mitsgaders bevon„ den heeft, dat de Inhouten en knies van gem: Kieltje, het grootste deel verrot, en so wel als de Planken door het schieten uijt malkanderen geweken Waren so dat men alhier niet in staat is geweest, het selve te kunnen repareeren, en waar van de attestant te dier tijd rapport aan voornoemden Werfbaas Baart gedaan heeft wee Gevende voor reden van Weetenschap als in den text en Presenteerde des gerequireerd werdende het selve met Ede te Staven /:onderstond:/ Aldus gedaan tot Macassar In't Casteel Rotterdam, dag, maand, en Iare Voorsz: /was getekent:/ Fredrik Lampke /lager:/ quod attestor /:was getekent:/ Gerrit Fek secret:s /in margine :/ ons praesent /:was getekent:/ D:l Ia„ „waris en Ian Van Es Roonhuijzen /:onderstond:/ Accordeerd /was getekent:/ G„t fek Secretaris Extract uijt de Resolutie Genomen in Rade Van Politie tot Macassar in't Casteel Rotter„ dam op Vrijdag Den 27:' Maij 1740 — op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0094.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 Op een ingekome vertoog van den opperkoopman en hoofd administrateur Cornelis Rosenboom en Winkelier Hendrik Semer wegens sommige packen Lijwaten die alhier eenige Iaren na den anderen, aangebragt, en invendibel in de Pakhuij„ zen blijven Leggen is goed gevonden deselve aan d' g' Eerde dispositie van haar hoog Edelhedens ten overstaan van twee gecommitteerdens gewogen ten genoegen der scheepsoverheeden van Velsen te laten ontfangen, en zodanig na Batavia te zende„ om redenen en vermijding van bederf als bij gem: Verthoning komt te blijkene Aan den Edelen Agtb:r heer„ Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgaders admiraal en verdoverste deser Custe benevens den Raad Geven met verschuldigde eerbied te kennen den oppercoopman en hoofd administrateur Cornelis Rosenboom, en den Coopman en winkelier Hendrik Hemer dat onder sComp:s lijwaten in dit gouvernement successive eenige Iaren aangebragt eenige soorten ten Eenemaal onvertierbaar zijn, onaangezien alle daar tegen in het werk gestelde middelen bestaande in de volgende p:s en packen 2880 p:s Chitzen smalle ordinaire souraetsz: in 12 packen, als 240. p:s in een pak N:o 109 a:o 1732 p:r anna Maria 960 „ „ vier _:o „ 129, 130, 131, 133. a:o 1734 p:r keijnkensand 1680 „ „ seven _:o „ 134, 135, 144, 70, 71, 72, 73, a:o 1735 p=r denselven bodem 1400 p:s parcallen fijne gebleekte Cust in 7. packen als 800 p:s in vier pakken N:o 1138, 139, 1140, 1141, a:o 1734 p:s dewindhond 600 „ „ drie _:o „ 594, 679, 748, a:o 1735 p:r de heijnkensand 240 p:s Bruijn Blauw Baftas Cust in 3 packen N:o 957, 958, 981, a:o 1734. per: Heijnkensand 100 „ Celas geruijte Cust in een pak N:o 50 a:o 1736, p:r de stad leijden en 16 . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0095.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 en dewijle haar hoog Edelhedens bij derselver zeer g'agte letteren van den 15 maart 1739 dit Gouverno hebben gelieven aanteschrijven ende te gelasten voor den aanstoran„ de alle ongewilde goederen veel eer na Indiasz: hoofdplaats te rug te senden, dan die door lang leggen inde Pak„ huijzen te laten bederven volgens voormalige ordre en het niet anders te denken is, dan dat door lang leggen en onverthier der Voorsz: lijwaten in Pericul van vermussinge en bederff zullen geraken, zoo nemen de voorsz: administrateur en winkelier de vrijheijd uw Ed: Agtb: te versoeken derselver g'eerde dispo„ „sitie in Cas subject, zijnde met veel achting /onderstond:/ Wel Edele Agtbare Heer en medeleeden /lager:/ UwEd: Agtbarens Trouwschuldige Dienaren /was getekent:/ C:s Rosenboom en H:k Stemer /:in margine:/ Macassar in 't Casteel den 27:' maij 1740 /onderstont:/ Accordeerd (getekent G:t Fek Secret:s— Rapport Aan Den Edelen Agtbaren Heere Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur Mitsg:s Admiraal en Veldoverste deser Custe Celebes Edelen Agtbaren Heere In opvolging van UEdele agtbares g'eerd bevel hebben wij ondergeteekende als Expresse gecommitteer„ „dens ons heden morgen vervoegd in het Negotie Pak-huijs #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0096.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 anno 1734 en 1735 per heijnkensand aangebragt Pakhuijs staande binnen desen Casteele onder de Verantwoording van den E: oppercoopman en hoofd administrateur M:r Cornelis Rosenboom en aldaar sien wegen en door de scheeps overheeden van 't Jagt schip Velsen ten genoege ontfangende ondervolgende Packen met diverse Lijwaten alle wel geconditioneerd en van Inhoude als Volgd N:o 133 weg: bruto 375 lb 109 „ „d:o 453 „ „ 70 „ _:o 412 „ 71 „ _:o 401„ 72„ _:o 389 „ 73 „ _:o 402 „ 129 „ _„o 430 „ 131 „ _:o 406„ 134 „ _:o 421 „ 130 „ _:o 426 „ 144 „ _:o 419 „ 135 „ _:o 416 „ N:o 594 reis buto 366 lb „ 1140 „ _:o 388 „ 748 „ _:o 365„ 1139 „ _:o 390 „ 1138 „ _:o 388 „ 1141 „ _:o 383„ 679 „ _:o 367„ „ baftas br: bl: Crst: N:o 931 weg: bruto 385 lb anno 1734 p:s keijnken, in 3 packen in houdende „ 957 „ _:o 365 „ sand aangebragt 240 p:s te samen 958 „ _:o 375 „ Celas geruijte Cut in anno 1736 p:r d' stad 1pak inhoudende N:o 50 ueg:s bruto 151. lb leijden aangebragt 100 p:s heijnkensand Parcallen fijne 1400 p:s houd en anno 1735 p:s packen inhoudende anno 1734 p:r d' wind gebleekte Cust 7. Chitzen Smalle ordi¬ „naire zourats in„ 12. pack: in houden„ de 2880 p:s tesamen 6 „ „ „ „ „ „„ „ „ 6 „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0097.xml #+ --- 8 Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 Waar mede wij hoopen aan uEdele geagte ordre Voldaan te hebben terwijl wij met Eerbied sijn /onderstont:/ Edele Agtbaren Heere /lager/ VEdele Agtb:s G'hoorsame Dienaren /was getekent:/ W:m V:n Duijvenvoorde, en G:t A Graaf van Efferen /in margine :/ stont:/ Macassar In't Casteel Rotterdam den 30:' Maij 1740 /onderstond:/ Accordeert:/ getekent:/ G:t Tek secret:s— op Vrijdag Den 27:' : Maij A:o 1740 — Ook is verstaan 'S E Comp:s Europeese en Indiasche Coop„ manschappen met de Scheepen Westerdijxhorn en Poete„ „lingskerk aangebragt na de ordre op de ondervolgende prijsen te fixeeren — E E Agtbaren Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur Mitsgaders Admiraal en Veldoverste, te deser Custe, de ondervolgende Lijwaten en ander Coopmansz: meer die Iongst p:r de scheepen Westerdijxhoon Haaften en Soetelingskerk van Batavia alhier aangebragt sijn kosten inkoops prijs met de daar Nevens gevoegde advan„ „ce soo volgd Extract uijt de Resolutie geno„ men in Raade van politie des Casteel Rotterdam tot Macassar Vaderlandse #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0098.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 Vaderlandse Coopmansz: per haaf„ „ten en Poetelingskerk rd:s Gesed wijs veer p:r C„o Inkoops met ¾ C:o rijd:s met 1 C 29 3 3/48 3 3/8 200½ s:s Blauw Laken - - - - - - . . . . . d. @ ƒ 5„ 8„ 8 ƒ 9„ 10„ — 3 1/6 ƒ 10„ 17„ — Laken Swart - - - - - - - - „ „ „ 5„ 7„ —„ 9„ 7„ — 3 3/40„ 10„ 14„ — 3 3/48 3 3/8 103¼ r=m drap de dames - - - - - - - - „ „ „ 5„ 2„8„ 8„ 19„ 8 2 3/48 „ 10„ 5„ — 3 3/18 3 3/8 97½ „ blauw fluweel - - - - - -. -. „ „ „ 7„ 2„ —„ 12„ 8„ 8 4 17/48 „ 14„ 4„ - 4 3/48„ 4 ¾ 100 3/8s hoeden Coddeber - - - - - - '1 p:s„ 4„ 1„ —„ 7„ 2„ — 2 /8„ 8„ 2„ - 2 1/16 2½ 85 1/87 Silver draad. - - - . . . „rlb „ 36„16„ 8„ 64„ 9„ — 21 3/48 „ 73„ 13„ — 24 3/24 24 3/8, 100 3/8 s brandewijn france. . . . . . . . d'keld:r „ 23„ 14„ —„ 41„9„ 8 13 3/6„ 47„8„- 15 3/34 16½ 109 s:s gedisteleerdewateren holland:s „„ „ 65„ 3„ —„ 114„ —„ — 38„ —„ 130„ 6„— 43 1/16 44: — 102½r france wijn - - - - - - - - „ k:rn „ —„ 13„ —„ 1„ 3„ — —/8 „ 1„ 6„ — — 1/16 —½ 130¾„ _:o _:o. . . . . . . . „ bot:s „ —„ 9„ 8„ —„ 16„ 8 — /48 „ — 19„ — — 1/16 — 3 110 ½„ zecq _:o - - . . . . „ k:n „ —„15„8„ 1„ 7„ — —/16„ 1„ 11„ — —3/48 —½ 93½„ _:o _:o - - - - - - - „ bot:s „ —„ 10„ 8„ —„ 18„ 8 — 3/16 „ 1„ 1„ — — 3/48 _3/8 114¼„ Indiase Coopmansz: P:r Westerdijx horn, haasten en soetelingskerk Inkoops Met ½ C:o rd: met ¾ C:o rijd:s geselde wij Peet: p C=o bethilles Ternataans. - - . . . . tp:s ƒ 8. 11„ 8 ƒ 12. 17. 8 4 7/24 ƒ 15. –. – 5. - 4 7/8 70½ r deekens gecattoeneerde Zouratsen „ „ „ 6. 2. 8„ 9. 4. — 3 1/16 „ 10. 14. 8 3 3/16 3½ 71 3/8 „ guinees gem: gebl: Cust - - - - - - „ „ „ 11. 13. —„ 17. 9. 8 5 3/16 „ 20. 8. - 6 3/2„ 5 ¾ 48 - „ Salempoeris gem: gebl: Cust - - - - . „ „ „ 4. 19. —„ 7. 8. 8 2 3/48„ 8. 13. - 2 7/8 2½ 57½ „ bethilles br: bl: Cust - - - - - - . „ „ „ 5. 17. 8 „ 8. 16. 8 2 3/16 „ 20. 5. 8 3 3/18 2 7/8 46 7/8s _:o roode _:o - - - - - - - - „ „ „ 8. —. — „ 12. —. — 4. —„ 14. —. — 4 /3„ 4. — 50. — guinees fijne gebl Cust - - - - - „ „ „ 20. 17. 8 „ 31. 6. 8. 20 1/16 „ 36. 10. 8 12 1/6 10. ½ 50 7/8 7 48 parcallen br: bl:t Cust - - - - . . „ „ „ 3. 15. 8 „ 5. 13. 8. 1 1/48„ 6. 12. — 2 3/16 1 7/8 49 —. _:o gem: gebl: _„o. . . . . . „ „ „ 2. 11. 8„ 3. 17. 8 1 3/24„ 4. 10. – 1½ 1 3/8 60½„ salempoeris bl: bl: _:o „ „ „ 7. 13. —„ 11. 9. 8 3 3/16„ 13. 8. — 4 7/84 3 3/8 42 1/8 „ _:o roode Cust - - . . . . . „ „ „ 8. 1. 8„ 12. 2. 8 4 1/34 „ 14. 2. 8 4 7/24 4 1/8 53¼„ Cassa fijne bengaals - - - - - - „„ „ 18. 12. —„ 87. 18. — 9 13/84 „ 32. 11. - 10 3/48 9¼ 49 1/8 „ gerassen _:o - - - - - - - „ „ „ 3. 17. — „ 5. 15. 8 1 1/12„ 6. 15. — 2¼ 2. — 55 7/81 bethilles Cangam _:o - - - - - „ „ „ 10. 12. —„ 13. 18. — 5 1/34„ 18. 11. - 6 3/16 5 ¼. 48½r guinees gem: gebl: _:o - - . . . . „ „ „ 9. 6. 8„ 13. 19. 8 4 13/48 „ 16. 6. 8 5 1/16 4 ¾ 52½ p:s siamans fijne hendiaalse beng:s „ „ „ 16. 2. 8 „ 24. 3. 8 8 1/16 „ 28. 4. 8 9 3/48 7 7/8 48¼ r mallemollen fijne _:o „ „ „ 17. 17. — „ 26. 15. 8 8 ½„ 31. 5. — 10 13/18„ 9. — 51¼„ hamans grove hendiaals _:o „ „ „ 8. 7. —„ 12. 10. 8 4 1/6„ 14. 12. — 4 7/48 4. – 43¾s bethilles gem: gebl: Cust - - - „ „ „ 7. 16. „ 10. 19. — 3 3/40 „ 12. 15. 8 4¼ 3¼ 30½ r Snuijftabak - - - - - - - t lb „ 9. 16„ —„ 14. 14. — 4 13/48 „ 17. 3. – 5 7/24 5. -. 53. -. peper - - - - . . . . . . . 1 lb „ —. 3. - „ —. 4. 8 — 1/16„ —. 5. 8. — 12 — 1/8 150. — salempoeris gem: gebl: beng:s - - „ p:s „ 4. 12. — „ 6. 18. — 2 1/24 „ 8. 1. — 2 1/16 2½ 63 Chitsen Ceronse Zourats - - - „ „ „ 2. 8. „ 3. 12. — 1 1/16 „ 4. 4. — 1 3/48 1 1/8 40 3/8 sprijen Sourats - - - - - - „ „ „ 3. —. —„ 4. 10. — 1½„ 5. 5. — 1¾ 1 /4 25 armosijnen dubbelde - - - - - „ „ „ 12. 3. 8 „ 18. 12. 8 6 1/24 „ 21. 15. – 7 ¼ 6¼ 50 7/8 —:o Enkelde - - - - - „ „ „ 6. 12. 8 „ 9. 18. 8 3 3/16 „ 11. 12. — 3 7/48 3¼ 47½ Zeep Bengaals - - - - 1/1lb „ —. 4. -„ —. 6. — —/48„ —. 7. — — /48 —½ 25 — rosenwater persiaans. . . . . d'vles „ 2. 1. 8„ 3. 2. 8 1 1/34 „ 3. 12. 8 1 7/24 1¼ 803¼6 allegiassen sijde Zourats - - - 2 p:s „ 9. 4. - „ 13. 16. — 4 3/98. „ 16. 2. — 5 7/48 4 3/8, 50¾r boter bengaals - - - - - - - - - - - - dp:s „ 34. 19. — „ 52. 8. 8. 17 3/48 „ 61. 3. - 26 7/8 17. ½ 30¼6 de vaderlandse Coopmansz: door malkander geslaagen - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 102½ de Jndiase Coopmansz: door malkander _=o - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 50 3/87 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0099.xml #+ --- R Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 /onderstont:/ Macassar in 't Casteel Rotterdam adij 2:' Maij 1740 /was getekent:/ C:s Rosenboom /in margine stont:/ voor de Nareekening /was getek:t:/ H:s p: Rodom /onderstont:/ Accordeerd /getekent:/ G:t Tek Secret:s Extract uijt de Resolutie genomen in Rade van Politie tot Macassar In't Casteel Rotterdam op Vrijdag den 27:' May A:o 1740 Den tijd althans zo verre doorgeschooten zijnde om het schip velsen zijne depeche na Batavia te Verleenen, en daar nevens de gewoonelijke Papieren te voegen, hadde den oppercoopman en hoofd adminis„ trateur Cornelis Rosenboom ten dien eijnde diverse Negotie bijlagen in gereedheijd gebragt, dewelke de Eene na de andere Exactelijk zijn geresumeerd en wel Voor af twee bevindings van de scheepen Velsen en Haeften, welken Eerst gen: Bodem uijt een quantiteijde Lading van 200 lasten, niet meer als 176 Lasten 34. maten afgescheept, en oversulx 23 las„ ten 12. maten te kort hadden uijtgelevert, veroorsaakt door een Leccagie die de scheeps overheeden op hunne Reijse na herwaard in de last poort ontwaard hadden Waar van Twee gecommitteerde leeden deser vergade„ „ring de onderCooplieden Hendrik Van Reijd en — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0100.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 — en Willem Van Duijvenvoorde ten overstaan Van den Coopman en fiscaal Cornelis Ian Bogaard volgens Raadsbesluijt de dato 11:' deser Visitatie gedaan en het navolgende Rapport thans overgegeeven Eerbiedig Rapport Aan den 6 E E Agtbaren Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur mits„ „gaders Admiraal en Veldoverste ter deser Custe benevens den Raad— E E Agtbaren Heeren Medeleeden Ingevolge VE: E: Agtb: veel g'Eerde bevel en Raads van den 19:' deser, hebben wij ons op den 20 daar aan vervoegd na het alhier ter reede leggende scheepje Velsen en aldaar in het ruijm gesien en bevonden een groote quantiteijd natte, bedorve, en Stinkende rijst na gissing 19 â 20 Last niet in staat om door vee of menschen te konnen werden gebruijkt en door ons na de reeden aan de overheeden van dit scheepje gevraagt zijnde bequamen wij tot andwoord, dat het zelve was veroorzaakt door een Leccagie in de lastpoort waar van de Verdubbeling, so als hun ter deser rheede ge„ bleeken is, heel vergaan en denaden van de last„ poort meest opengeraakt waren waar door zij Verclaarden op den 2:' maart deses Jaars tus„ „schen madure en Celebes te hebben ontwaard dat dezeijlen al nat, het Cruijt voor een groot ge„ „deelte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0101.xml #+ --- 87 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 Fiet afschrijving na standig geval op ap„ probatie van haar politicque leeden ten overstaan van /onderstond:/ Macassar in't Casteel Rotterdam adij 27:' Maij 1740 / was gete„ komt/J: V:n Hengelen, en H:s Luvrnegede hoog Edelhedens den E: fiscaal overboord gegooijt deelte g'inflecteerd, en 8. duijm water boven de genieving ge„ staan had so als deselve betuijgde bij ordentelijke verchlaring en opneeming van twee zeekundigen aan VE: E: Agtbare te hebben bekend gemaakt en vertoond, wij hebben dan ingevolge de aan ons gedemandeerde Last aanstonds gem:e bedorve granen doen over boord werpen en na ons Vermogen wel zorge gedragen, dat alles aan de zee op g'offert is, wijl het gebruijk deser Eetwaren notoir niet anders dan ongezondheden veroirzaken kan En waar mede wij verhopen aan VE: E: agtb: solutaire Jntentie te hebben voldaan, so is het dat wij de Eer hebben desen te onderschrijven /onderstond/ E: E: Agtbaren Heer en Medeleeden /lager:/ UE: E: Agtb:r Gehoorsame die„ „naren en Medeleden /:was getekent:/ H:k V:n Reijd en W:m Vn Duijvenvoorde /:in margine:/ Macassar den 26:' Maij 1740. /lager:/ ten mijnen overstaan /was getek:t/ C:s J:n Bogaard Ingevolge welk voorstaande declaratoir verstaan is tot dies afschrijving te resolveeren in voegen nabeschreeven op approbatie der Ed: hoog Indiasche Regeering Bevinding van zodanige minderhijd Beandwoording op de van Rijst als er op de Lading p:r het nevenstaan de minderhijd schip Velsen van Tagal op den 6 Maart van de ondergeteekende over„ Iongst alhier is aangebragt blijkens heeden van 't schip Velsen Rapporten van de daar toe aangestelde gecommitteerde die den ontfangst bijgewoond tekort hebben deze minderhijd is veroorzaakt door 733 1/8b Rijst op een aangebragte quantiteijd van 613333 1/3 lb off 200 Lasten is 11 3/8 p:r C=to (onderstond:/ Macassar in't Casteel Rotterdam (Adij 27:' Maij 1740 /was getekent:/ C:s Rosenboom sware leccagie in zee ontwaart na inhoud der daar van gemaakte ver„ het Exempel van het laving zijnde al de drooge rijst door schip d' Jacoba a:o gecommitteerdens afgescheept ende be„ 1737 in een gelijk dorvene onderlaag door de heere In #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0102.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 door slegtheijd van sacken _:o daar de verruwen in zijn geborgen geweest door leccagie van het vaatwerk opreecqder het rosenwater ongeopend. afschrijven ontfangen en ook sodanig weeder uijtgelevert In welker maniere al mede gedisponeerd is, wegens de aangebragte Lading met haaften, als in margine Staat beschreeven Beandwoording op de Nevenstaande min„ derheeden en defecten van de ondergeteeken„ de overheeden van't schip Haaften Veroorsaakt door in„ afschrijven roesten en verwerken _:o door stoffigheijd overheeden geen reden te weten 4¼. . . . . . . lb Pevruwen gem: in Poort op een aanbreng van 200 lb rekent p:r C=tos 2 1/8 5. . . - - . . kan lijn olij op een aanbreng van 1 aam off 90 kan wan 2½ duijm lb Coper Iapans op een aanbreng van 375 lb 19. . 5 vlesen Rosenwater op een getal van 24. Vlessen of 1. kas 149. - -. . . . . lb ijzer in Poort op een aangebragte quantiteijd van 5500 lb rekent p„ C=tos D 3/8. 37½ - - . . . . lb spijkers in soort op een aanbreng van 1740 lb rekent p„r Ctor 35. . . . . . . lb Peper op een aangebragte quan„ titeijd van 1500. lb Rekent p:r stot 2 7/8. C/o 2 1/3. onbeq=e tekort bedorven gebroken Bevinding van zodanige Min„ derheeden endefecten als er op de Lading p:r 't schip Haaften van Batavia op den 20:' December a. o pas„ sado alhier zijn aangebragt blijkens Rapport van de Expresse gecommit„ teerdens die den ontfangst bij gewoond hebben als— 25 lb: kryt - . . . 5. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0103.xml #+ --- 99 Van Macassar onder dato 8 Iunij 1740 door slegte gesteldheijd 3 dm. laten valiseeren van het vaetwerk en en denest op reekening Sijperingd: wúrmgaten de vaten metspekel ontfangen den dispencier en ons toegenogen die door verandwoorden opening weder afgelopen is door swaar arbeijden van't afschrijven schip en verwerken der 3 /½ p:r Co va lideerenende door grote stoffigheijd, en deze houtwerken zijn vol„ „gens de Cognoissementen der nader ondezoe, quartiermeesters die de lossing gedaan hebben, niet te kort afgescheept ken— 3 duijmval; door slegte gesteldheijd der deren ende leggers en het barsten van restoprekz: 2. duijgen in sleggers onderstont:/ Macassar onbre: Tekort gebroken orrekening niet teweten 25. . . . . . lb krijt op een quantiteijd van 100 lb zodanig ontfangen 1. - - - - - - - - . p:s bijtels in soort op 16 p:s 11 „ Porcelijne schotels op een getal van 100 p:s 2 „ porcelijne pieringen op 50 pees 1 vles brandewijn op een getal van 30. Vlessen of 2. kelders 66. -. . . . . . kan secqwijn op een Legger wan 7½ duijm 4 - - - . . . kan azijn Azijn hollands op een halve legger wan 2. duijm 91/½8. . . . . lb boter vriese op een aangebragte quan„ „titeijd van 6 vaten 96. bott=ls France wijn op een getal van 2700 bottels 76 bottels zecqwijn op een quantiteijd van 1700 bottels res op reexe verparigheid van detsen korl 15666 2/3. - - - - lb Rijst op een aangebragte quantiteijd van 153333 1/3 ld off 50 lasten rekent p„r Cto=s 10¼ 4. . . . . . p:s mooleplanken op een aanbreng van 64 p:s 12 - - - - „ Jatij ribben op een quantiteijd van 30 p:s 2. - - - . „ grote Tinkanse planken op 70 p:s 1026. -. . . . . kan aracq apij op een aangebragte quan„ „titeijd van 25 leggers off 9000 kan als 10 leggers ijder wan 4 d:m is 150 k:n 5 _:o „ „ 3 „ „ 77½ „ 3 _:o „ „ 3½ „ 60 - „ 4 _:o „ „ 5 „ 140 – „ 1 _:o „ „ 17 „ 211 – „ 1 _ o „ „ 22 „ 287½ „ 24 leggers Wan 1026 kan adij 27:' Maij: 1740 /was getekent :/ Zou„ rens Roos In't Casteel Rotterdam kassen veroorsaakt door E werken van de kassen afschrijven binnen en bij ten boord - . 5 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0104.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij 1740 — Van /onderstond:/ Maccissar int Casteel Rotter„ dam adij 27:' Maij 1740: /:was getekent:/ C:s Rosenboom /onderstond:/ Accordeerd getekent:/ G:t fek Secret:s Extract uijt de Resolutie Genomen in Raade van Politie des Casteels Rotterdam Tot Macassar Woensdag Den 11:' Maij 1740 Den schipper Jan van Hengelen aan den heer gouverneur kennisse gegeven hebbende dat zijn bodem Velsen op de rijse na herwaards aan de Lastpoort lek geworden en presumtief Eenige rijst bedorven soude sijn blijkens onder„ staande verklaren sijner scheeps officieren al„ „dus luijdende— Wij ondergeschreeven Iacob Iansz: Mout opper„ stuurman Ian Fredrik dewilde onderstuurman Lourens Pond bootsman Ian Huijsing schiemen Ian Schouten Constabel en Iacob van Bemme„ „le oppertimmerman in dienst der E: Comp:e allee bescheijden op 't schip Velsen, verklaren bij desen ter requisitie van den schipper Jan van Henge„ „len mede bescheijden op bovengem: bodem waar en waaragtig te weesen dat op den 2:' Maart in zee sijnde ontwaart is dat onse lastpoort op aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0105.xml #+ --- 91 Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740. aan backboord Leck waar die door het swaar arbeijden, of slegt versien derselve dan wel door het doorknagen derwormen, Een menigte water in onsen bodem veroorsaakte, welk leck zoo wel in Zeemans vermogen was gestopt sijnde, (: hebben wij alverder ontwaard dat door dese leccagie:/ die wel twee voeten hoog inde agtercamers versprijd was, waar door vijf vaaties Cruijt een quantiteijt van ses en dertig maten randsoen rijst, en meest alle zeijlen ten Eenemaal deurnat geworden sijn verklaare te sijnde zuijvere waarheijd ende des Noods sijnde met Eede te willen bevestigen /onderstont:/ In't schip Velsen, den 2:' Maart A:o 1740: /was get:t:/ Iacob Iansz: Mout, Ian fredrik de Wilde, lager stond een krijs„ se (waar bij gesz: stond:/ bij gevoegd Lourens Lond, Ianhuijsing, Ianschouten, Iacobus van bem„ mele (in margine :/ mij present /:was getekent:/ H:k Zurmegede Hier op sij de sijn agtbare tot nader ondersoek Van het voorneemende Staande als gecommitteer„ „dens na dien bodem gesonden te hebben den schip„ „per van Soetelingskerk Steven van Turenhout den gesaghebber van Haaften Lourens Roos, Gl. en den P:l Equipagiemeester Carel Iansz: die bij haare te rug komst in Scriptif diende van Rapport aan den EE Agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneurt 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0106.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 — E: E: Agtbaren Heer en Heeren In opvolging van uw E: agtbarens Salutaire intentie, hebben de ondergeteekende als Expres daar toe door uw E: agtbarens gecommitteerd sijnde ons huijden desen morgen g'embarqueerd, in het alhier ter rheede leggende schip Velsen welken bodem wij op het Nauwkeurigste hebben gevisenteerd, en bevonden, dat agter aan de last poort sig een Lek openbaarde, het geen wij sagen dat reeds eenigsints gecalfaat was, vragende onder uw: E: agtb:s goedgunstig welduijden, aan de scheeps overheeden, uijt wel„ „ke occagie dit lek oorspronk genomen had, welke zeeverstandigen daar op in andwoord dien„ den van zulx niet te weten, en niets anders te kunnen betuijgen, als dat sij na dat Eenige dagen onderwegens geweest, sulx eerst ontwaard hadden, soo meede dat daar door een Considerable quantiteijt water, sij perde en welk leck soo veel in haar vermogen gestopt was, egter dat zij bij nader occagie ondervonden hadden dat het water tot 8 duijm boven de buijkdelling gekomen en waar door een groote parthij Rijst van hun lading nat en bedonven geworden was Wij hebben dan in verdere voldoening van uw E: agtb:e g'eerde beveelen de lading van voorschreven bodem ge„ „visenteerd en bevonden dat dies ruijm wel en Nabehoren twee dubbelt met Caijmatten afgemat, en dat er een Gouverneur en Directeur Mitsgaders Admiraal en Veld overste, deser Custe Celebes benevens den Raad groote #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0107.xml #+ --- 93 Van Macassa onder dato 9 Iunij A:o 1740 grote quantiteijt rijst in Packen bedorven en nat geworden was Inmiddens sullen wij ons flatteren te hebben voldaan aan uw E: agtb: veel g'honoreerde Jntentie des wij ons de Eere aan„ „matigen van te betuijgen dat wij waarlijk zijn /onderstond:/ E: E: agtbaren Heer en Heeren /lager:/ VE: E: agtbarens gehoorsamen en Trouwschuldige dienaren /was getekent:/ J„n V:n Iurenhout, Lourens Roos, en Cl Iansz:/in„ . . . margine stont:/ Macassar den 13:' Maij 1740. Waar op verstaan is inselvervoegen als anno 1737. /:in een diergelijk geval met het schip de Iacoba:/ de onderCoop„ lieden Hendrik Van Reijde en W=m V:n Duijven„ Voorde ten overstaan van den Coopman en fiscaal Cornelis Ian Bogaard als gecommitteerdens na dien bodem toe te senden om de quantiteijt na gissing te begroten en bedorven sijnde ter harer presentie in zee te laten werpene /onderstont:/ Accordeert /was getekent :/ G:t Tek Seeret:s pe Extract uijt de Resolutie Genomen in Rade van Politie tot Macassar In't Casteel Rotterdam Vrijdag den 27:' Maij A:o 1740 Als mede bij Resumptie gesien, zijnde de behaalde advance op de aangebragte dranken p:r de scheepen haaften en soetelingskerk die ten deele uijt de handen op publicque vendutie zijn verkogt rendeeren de ber„ „ren 95½ prC„to overzulx 57½ p„rCto minder als s' Jaars bevorens meest ge„ causeert door het overjarige g'Embarqueerde bier per het het schip haefte„ aangebragt meet wan en vatvuijl bevonden dog waar en tegen de france en zecqwijnen 121 p„rCto zijnde 16 p„r C„to meerder als a:o pass:o afgeworpen hebben als— Lijst op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0108.xml #+ --- Van Macassar Lijst en Rendement der te Noemene dranken p:r de scheepen de volgens daar van p:r vendutie factuur uijt de hand verkogt aangebragt verkogt . . . . vat 24. — 15. — I: M: Bier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 8„ — 1„ —. — : —: 7„ —„ Roscammer Bier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 12„— 3„ —— -: 9: Harties Bier - - - - _ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 10„ — — „ — 10 „– Delfs Leeuwen bier. - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 20„– —„— 20„— Papegaaijs bier - - - - - - - - - - - - . . . . . . . . . . . . „ 10„— 10„ — —„– Halve Maans bier. - - - . . . . . . . . . . . . . . . „ 32„— 17„— 15„ — de bieven door den anderen gesl. . . . . . . . . . . . . veet: 166:— 49: —: 117:— Truweel Bier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 50 3: — 47„— Wijnen France Wijn. . . . Lecq Wijn . . .. wijnen door een ander a:o pass:o ven„ /onderstond:/ Macassar in 't Casteel Rotterdam Voor de Nareekening /:was getekent:/ H:s Psz: Aker Bier. . . . . . . . . . . . . . . . . . —„— 9:2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0109.xml #+ --- onder dato 9 Iunij A:o 1740 in Zoort Haaften op den 20:' xber ao pass:o en Loetelingskerk op den 6 Maart J: ombatira angeb:t 2 vat in 't vat inkoops uijtkoops winst Ctor p r rekent uijtkoops koops prijs bedraagt bedraagt der opge„ dit Jaar a„o a:o prijs tesamen tesamen vallen 173 7/8 passato 28:—:—ƒ 90:—:— ƒ 671:19:8 ƒ 1350:—:—. . . . . . . . . . . . - . . . . . . . . . . „ 48„ 6: —. . . . . . - „ 434:12:8 ƒ1784:12:8. 1112:13:- 165½r 200 7/8 r 205 5/8 31:2:8„ 90:—:—. 249:1:8„ 90:—:-. - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - . . . . . . . . . . „ 59:3: -. . . . . . . . 414: —:— ƒ 504:—:— 254:18:8 102 3/8s - - - - 189 1/87 26:—:8„ 90:—:- 312:8:8„ 270:—„- - - - - - - - - - - - - - - - - - - . -. - - - - - - „ 54: 6: 8 - - - -. - - . 489„—„— ƒ 759:—:- 446:11:8 142 7/8 r:m. . . . . . . . . . . . 26:—:8 46:3:— 260:7:—„ 461:12:8 201:5:8 77¼ „ 69 s 29:—:8„ 53:4:8. 580:7:8„ 1064:12:8 484:5:— 83½ s 22 1/16 r=m 246 's 26. —: 8 90:—:- 260:7:— 900:—:— 639:13:— 245 13/6 245 5/8 r:m. . . . . . 36:—:8„ 90:—:- 833:2:8 1530:—:- - - - - - - - - - - - - - - - - . - . 18:6:–. -. . . 274:7:8 ƒ ƒ1804:7:8. 971:5:— 116 1/½r 173 7/8s 199¼r 27:—:8:„ 90:—:— 1351:10:—„ 270:—:- - - - - - - - - - - - - - - -:- 27:6:8. . . „ 1284„10:— 1554:10:— 203:—:— 15:- 197 3/8 142 2/3 27:4:8ƒ 53:4:— ƒ459:3:8 ƒ832:15:—: 4313:1:8 ƒ 95½s 153:— 192 5/8 Anno pass:o venderen deselve 153: —. zulx dit Jaar minder- advance. . . . . . . . . . . . 57½ advance rekent uijtcoops incoops pr. Cento daarop d bottel de bottel ƒ — 9:8ƒ 1:—:— —:10:8. 110½ r=m .. „ — 10:8. 1:2:8 —:12:- 114¼:— geslagen . . ƒ —:9:8ƒ 1:1:—ƒ —:11:8ƒ 121:—:— P: s Rosenboom /in margine:/ Adij 27 Maij 1740 /was getekent:/ Bodum /onderstont:/ Accordeerd /getekent/ G:t Fek secred:s deerendeselve . . . . . . . . . . . . . . . „ 105: —:— dit Jaar meerder advance. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16: — .. . 2 -- -. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0110.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 2 p:s werpankers 2 „ dreggen 1 „ Cabeltouw van 9 d:m 1 „ vieruursglas 1 „ halfuurs _:o 2 „ Compassen gem: 1 „ Pijl Compas 1 „ kopere ketel 1 „ Staartpan 1 „ Stuk Cabeltouw 1 „ bezaan 1 „ stuk van een bezaen 1 „ stag vock 1 „ half uurs glas onbequaam 1 „ Yzere koevoet 1„ penterhaak 4 „ Schrapers onbequaam 2„ spanwand 1„ Stag 2 „ hangers van de Iakels 15½ lb Copere gewigten 1 p:s pintje 1 „ mutsje 1 „ halfje Notitie van zodanige Goederen als er van de veron„ gelukte pantchiallang de wantrouw geborgen zijn Vlag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0111.xml #+ --- 95 Van Macassar onder dato 9' Iunij A:o 1740 1 p:s vlag 2 „ Geusen 7onbeq: 1 „ kopbijl 1 „ dieplood 12 „ metale Canons 266„ rond en lang scherp 130¼ lb lode kogels 129. p:s handgranaten gevulde 4 „ Cruijthoorns 80 „ blicke bossen van 1. lb Caliber 7 „ wissers en aansetiers onbeq: 9 „ Copere Cruijtlepels E 1 „ Copere Tregter 1 „ _:o dissel 1 „ _:o Cruijtmaat 12 „ londstoeken onbeq=n 12 „ Copere Cardoes kokers 10 „ snaphaanen gem: 3 p:r pistoolen gem: 9 p:s houwers in Soort 10 „ Patroontassen 10 „ Pieppunten 3 „ Yzere Canons /onderstond Inde Chialoup d' ongeziene verandering den 9:' october 1739 /was getek.:t/ R:st R:m berg /onderstond Accordeert /was getekent:/ G:l Fek secret:s 0 Notitie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0112.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 1 p:s Cabeltouw .12 „ Blox 1 „ ijzere beugel van 't Luijk 5 „ bijlen 1 „ Yzere hamer 5 „ parlpriemen 1 „ ijzere pomphaek 1 „ _:o _:o schoen 4 „ pomp bouties 2 „ Theerquasten 75 „ druijven in soort 20 „ Stinkpotten 8 „ Copere laadpriemen 1 „ ophaalder 320 lb buscruijt 3 p:s houte Cardoes stocken 2 „ Yzere Schutbooren 12 „ houte Cardoes kokers 1 „ ijzere snaphaans krasser 1 „ _:o pistools 1 lb metale gewigt 1 p:s thinne beker 2 „ Yzere wiggen 2 „ handlantarens Aantekening van de absent geraakte goederen uijt de veronge„ lukte Pantchiallang de Wantrouw teweten — 1 Honsje 1p _ o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0113.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 97 97 1 p:s slonsje 12 „ halve leggers 1 „ amen 1 „ ijzere Canon van 2. lb bals 2 „ halfaamen 1 „ stoof en pannen 1 „ doop. - 1„ gaat lepel 1 „ schuijmspaen 1 „ Yzere rooster 1 „ _:o Vuurtang 1 „ _:o schop 3 „ Copere hanglampen onbequaam 1 „ _:o lamp van't nagthuijs 1 „ Cluijver 1: „ Zeijlplaat 1 „ bezaan 2 „ Naaldens 1„ Dissch 1 „ Calfaat hamer 1„ _:o Yzer 1 „ bijtel 1 „ boorijzer met een ommeslag 1„ nijptang 14- vijl. Item al het lopend en Staande wand 1 p:s anker 2 „ Zeekaerten papier 1 p:s parquementen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0114.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij Ao: 1740 1 p:s Parquemente Zeekaart /onderstond:/ Macassar in 't Casteel Rotterdam, adij 27:' Maij 1740 /was getekent:/ C=s Rosenboom /onderstond/ Accor„ deert /was getekent:/ G„t Trek secret:s Aan den E: E: Agtbaren heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur mitsgarders admiraal en veldoverste desen Custe Celebes E: E: Agtbaren Heer In opvolging van VE: E: Agtbare g'Eerd bevel hebben wij ondergeteekende ons heden desen morgen begeven op 't alhier ter vheede leggende schip Velsen, welkers overheeden Wij ter hand hebben gesteld de onderstaande Een hondert aght en Taghentig mans en drie Vrouwe slaven /:door ons:/ met 'S E: Comp:s Cachet op hunne regter armen versegelt, welkers namen hier ondervolgen Gappa van borrisello basse „ paria Soema „ Macassar Sappa enbo „ boegis panaij „ Sandau bassa „ bontoparrang pakko „ Paena „ Sopping paddaij - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0115.xml #+ --- 99 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740 Paddaij van wadjou bidoe „ boegies Simbang „ mangeraij lasaij „ boegis sarre „ Turatte tadewa „ boegies tomara „ _:o manje „ _:o badjoe „ bontoparrang soelo „ Sopping galenron „ boegies Caijelie „ mandhar bonda „ mongraij panaij „ „ boegjes Jaga Tagala „ Pandau Caracka „ wadjoe mangalle „ Caijelie Pawanie „ boegies „ _:o lasso Toacka „ _:o Lamoessoe „ _:o „ bontopanvang Jare Sapole „ Sidinrie Caritoen „ boegies Patawa „ _. o kaloe „ mangeraij Samina „ boegies labattee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0116.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 Labatee van mandhar „ boegies tepoe kallie „ bontoparrang toacka „ boegies basso „ macassar tobatto „ baegies Jankie „ Goah „ boegies oema Pappaboijo „ _:o gappa „ mangeraij manto „ boegies palaijaran „ _:o gappa Sovedie „ _:o toamma „ _:o toacka „ _:o tjatjo boedoe „ _:o tjane tosawe C Laborra „ barro „ mangeraij iJan Cassie „ macassar basso tomappa „ boegies nanka „ boegies tomasse „ mawiwa kambarae „ macassar „ _:o Camara „ _:o „ _:o „ _:o „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0117.xml #+ --- 102 Van Macassar onder dato 9 Iunij 1749 Camara van boegies Patojong „ _:o „ _: o toattie „ Sadinrie Samaling „ banto parrang tidja „ boegies pole Pasangin „ Takerae „ Towadjo basso „ boegies laboelo _:o _ toattie „ „ bontoparvang laewa „ boegies basso macassar goij „ wadjou Pabimpie djabarra „ bontoparrang bappa latoe „ „ wadjou Cadjoe „ _:o basso „ Caijelie bappa „ boegies torasso „ mampoe Coridon „ Sumbauwa Sakkala „ boegies toatto „ Tello Cadodo „ Bontoparrang madjoe boegies dain matara „ bonto parrang Care beijer „ boegies patje „ Lapare #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0118.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Junij A:o 1749 Paparé van boegis satti Caliobo „ Sumbauwa lapaveling „ Sidinrie soemang „ boegies Tagala „ mangeraij manijerean „ bontoparrang Carompang Cabassa „ bappa Cado „ bontoparrang Paleeng „ macassar panaij „ boegies tomankie „ „ bontoparrang Roso sumbawa „ macassar „ boegies toalie „ Sumbauwa Zas te Labeijda „ boegies tomajoe tijalang manboe „ _:o sittie „ barro soepie „ boegies panaij toadje „ _:o tanrita toelang Salama „ _ o Padoee „ _:o „ _:o „ _. o „ _:o „. _:o to oetue „ _:o _„o „ _. o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0119.xml #+ --- 10n Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 zo oetie van boegies boedoe „ _:o mangalle „ bouton malla „ Macassar lasamma „ mandellie Lasoa „ boegies tamoessa „ _:o lamanto „ malawa tankabolusje „ Couton massa „ boegies _. o toelang „ maart „ mandhar Parampang „ mangraij Cassie „ Macassar „ barroe Tosoelo „ Macassar Cadja Goah „ _:o Ioanke „ boegies gappa „ _:o Jadul „ macassar todawang „ pomale „ Sumbawa tidja topalla „ Boegies „ _. o passeere „ _:o basso „ _:o palasso tanga Soemail „ _:o „ _:o basso - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0120.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740 bassa van patinoaloang tomataro „ wadjou Jampo „ Sumbawa tomappa „ boegies berimboe „ macassar „ boegies tojami „ _:o toiwa toattie „ _:o Laoema „ _:o Te „mandhar bad soe „ boegies passaro _:o „ C: Loco soemang Tanette tomassie „ Macassar tosamang „ boegies tomassa „ _:o manassa „ Macassar „ Sumbawa adja „ boegies pollee „ _. o torewa Padoe „ _:o „ Boegies Pani „ _:o sale „ _:o Losing „ mangeraij topaij „ sandao topatjila „ boegies Soelo taoesing „ _:o Colcong _o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0121.xml #+ --- 205 Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 Coleeng van maros basso „ boegies basso „ Soping panaij „ Tello tomalla „ boelo boelo lappang „ boegies patting „ Mangeraij To oessoe „ boegies _ o „ soekoe bado „ Ioage Arkiba „ bergies „ _:o Slavinne Zatting _:o flora „ zijnde de bovenstaande Lijfijgene van de gerequireerde ouderdom Waar mede wij verhopen aan d' g' Eerde Intentie van VE: E: Agtbare te hebben genoegen gegeeven en in welke verwagting wij ons met de meeste veneratie d' Eer aan„ matigen van te onderschrijven /onderstond:/ E: E: agtbare Heer /lager. / VE: E: agtbare gehoorsame en Trouw„ schuldige Dienaren /was getekent:/ P:s Hodenpijl en J:n V:n Es Roonhuijsen /in margine:/ Macassar den 9:' Iunij 1740 /onderstond:/ Accordeerd /was getekent:/ G:t Fek secret:s — Rapport aan den E: E: agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur deser Custe Celebes D F #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0122.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 Wij ondergetekendens hebben ons op heden als Gecommitteerdens vervoegd in sComp:s kleede winkel, en aldaar zien openen en tellen een van buijten wel geconditioneerd en verzegeld pak bethilje Cangam gemerkt N:o 560. wegende bruto 176 lb, moeten„ de gem: pak inhouden 80 p:s dog na opening derselve bevonden dat er 3. p:s te kort waren, het briefje dat wij in gem: pak bevonden was van inhoud No 560 voor Batavia hier in 80 p:s bethilje Cangan l: 40 en b:t 2¼ C:o wel en schaars /onderstond:/ Houglij den 15 feb„rj 1737. /lager:/ gemeten, getelt, afgepakt, en verzegelt /:was getekent:/ I:n Drabbe en I:s Schielen /ter zijde:/ genegot:t door den E: E: Agtb: heer directeur Ioan Albert Sichterman en raad (lager:/ ter ordre voormt: /was getekent:/ E=s Sterrenberg gesw: Clercq het boovenstaande behelsende de zuijvere waarheijd, zijn wij bereijt so sulx gerequireert mogt werden met Eede te staven, /onderstond:/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 2:' Jullij 1739 / was getek:t G:d Spruijt en I:n V:n E:s Roon„ huijzen /lager :/ dese boovenstaande attestatie is door de attestanten in Raade van Politie met Eede bevestigt op den 6 october 1739 /daar onder in kennisse van mij /was„ getekent:/ W:m V:n Duijvenvoorde secret:s /lager:/ accordeerd /getekent:/ G:t fek: Secret:/ onder P:/(accordeerd/gek:t C:s v:n der heijde E: G: Clercq: E: E Agtbaren Heer Rapport #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0123.xml #+ --- n 10 Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 Rapport aan den E: E: Agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur deser Custe Celebes E: E: Agtbaren Heer Wij ondergetekende hebben ons op heden als gecommitteerdens Vervoegt in sComp:s klede Winkel, en aldaar zien openen en tellen een van buijten wel geconditioneerd en Versegelt pak bethilje Cangam, gemerkt N 559 wegende bruito 178 lb moetende gem: pak inhouden 80 p:s dog na opening derselve bevonden dat er 3 p:s te kort waren, het briefje dat wij in gem: bevonden was van inhoud N. 559 Voor Batavia hier in 80 p:s bethilje gangam l:o 40 enb:t 2¼ C:o wel en schaars /onderstond:/ houglij den 11:' febr: 1737 /lager gemeten, getelt afge„ pakt, en Verzegelt /was getekent:/ I:n Drabbe en Is: schielen /:ter zijde / gereg:t door den E E agtb: heer directeur Ian Albert sichterman en raad /lager / ter ordre voorn:t:/ was getekent:/ E:s Stervenberg gesw: Clercq het bovenstaande behelsende de zuijvere waarhijt, sijn wij bereijt „Soo sulx gerequireert mogt werden, met Eede te staven /onder„ stond:/ Macassar in 't Casteel Rotterdam den 2:' Julij 1739 /was, getekent:/ G: Spruijt en I: V:n E:d Roonhuijzen /lager:/ deze bovenstaande attestatie is door de attestanten in rade Van politie met Eede bevestigt op den 6 october 1739 /daar onder:/ Inkennisse van mij/was getekent:/ Willem Van Duijven Voorde secret:s lager / acordeert / getekent:/ G:s Iek secret:s/onderstond:/ Accordeert /getekent / C:s V:n Drheijden Eg Clercq Register #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0124.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1746 Register van alle sodanige Papieren Alser in Een kasje Beschreeven Maccassaarse Secretariale Papieren gemerckt & Thans Nevens Geleijden van een brief werden afgesonden Gecon„ signeerd, Aan zijn Hoog Edelheijd den wel Edelen Gestrenge Groot Agtbare Heere Adriaan Valckenier Gouverneur Generaal mitsgaders D' Edele Heeren Raden van Nederlands Jndia, In handen van den schipper Ian Van Hengelen Voerende het Jagt Velsen O Register deses L: A: Copia Resolutien beginnende den 6:e october 1739 en Eijndigt den 22 Maart deses Jaars— B _:o Bijlagen der resolutien beginnende den 6:' october 1739 en Eyndigt den 12:' maart deses Jaars — 6 _:o dagregister beginnende primo october 1739 en Eijndigt Uld:o Maart 1740 „ D _:o Jnlands aankomende brieve boek beginnende den 30 september 1739 en eijndigt den 9:' maart 1740 — E _:o Jnlands afgaande brieve boek beginnende den 27:' october 1739 en eijndigt den 22:' Maart deses Jaars „ 3„ _:o translaat aankomende brieveboek beginnende den 13 september en eijndigt den 6 November 1739 G„ _:o _o _:o afgaande briefboek beginnende, en eijndigende met den 28 november 1739 „ H _:o placcaat boek beginnende den 12:' en eijndigt den 22:' maart deses Jaars „ T Een hondert een en Negentig origineele Transporten van een ge„ „lijk getal Jngekogte Lijfeijgene voor d'E: Comp:e Macassar in't Casteel Rotterdam Den 8:' Iunij 1740 /was getekent:/ G:t Tek secretaris — 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0125.xml #+ --- 9 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — Dingsdag Den 6:' 8ber: 1739: Des morgens om 9 uuren Alle praesent Dempto den manhaften Capitain Iacob Pekijn den ondercoopm: en p:l trains fiscaal hend:k stemer den Eersten door Jndispositie, enden Laaste in Commissie. Na dat de vergaderinge Compleet bij den anderen was soo gaff inden aanvank vandien den Coopm: en p„l hoofd administrateur Cornelis Rosenboom, enden onder Coopm: en sabandhaar Hendrik van Reijd, over twee Relasen, door haar als gecommitteerd:s van dein hegtenis sittende Crain Glisson sijn soon, en Kleijn soon afgenomen dewelke immediaat den secretaris ter lec„ „tura overgegeven zijnde, bevond men daar inne niets, als seer slegte uijtvlugten, en niet meer als sij lieden ons vrijwillig genegen waren bekent te maken en aan den dag te brengen daar wij ons egter ovrtuijgt vonden van hare quade Jntentie tegens de Comp: en haar gestadig heu„ „len met den vijand, waar op men met rijpberaad g'eflecteerd heeft entegelijk goed gevonden, omdat sijl ieden tegens alle goede vermaninge aan, sig niet ontsien hadden de soo versen solemneelen gedanen eed inden Jare 1737: bij haar 1 109 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0126.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Register van alle sodanige Papieren Alser in Een kasje Beschreeven Maccassaarse Secretariale Papieren gemerckt & Thans Nevens Geleijden van een brief werden afgesonden Gecon„ signeerd, Aan zijn Hoog Edelheijd den wel Edelen Gestrenge Groot Agtbare Heere Adriaan Valckenier Gouverneur Generaal mitsgaders D' Edele Heeren Raden van Nederlands Jndia, In handen van den schipper Ian Van Hengelen Voerende het Jagt Velsen E Register deses L: A: Copia Resolutien beginnende den 6:e october 1739 en Eijndigt den 22 Maart deses Jaars— „ B _:o Bijlagen der resolutien beginnende den 6:' october 1739 en Eijndigt den 12:' maart deses Jaars — 6 _:o dagregister beginnende primo october 1739 en Eijndigt uld:o Maart 1740 „ D _:o Jnlands aankomende brieve boek beginnende den 30 september 1739 en eijndigt den 9:' maart 1740 — „ E _:o Jnlandsafgaande brieve boek beginnende den 27:' october 1739 en eijndigt den 22:' Maart deses Jaars „ 3„ _:o translaat aankomende brieveboek beginnende den 13 september en eijndigt den 6 November 1739 „ G„ _:o_ _:o afgaande briefboek beginnende, en eijndigende met den 28 november 1739 „ H _:o placcaat boek beginnende den 12:' en eijndigt den 22:' maart deses Jaars „ T Een hondert een en Negentig origineele Transporten van een ge„ „lijk getal Jngekogte Lijfeijgene voor d'E: Comp:e Macassar in't Casteel Rotterdam Den 8:' Iunij 1740 /was getekent:/ G:t Tek secretaris — 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0127.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — Dingsdag Den 6:' 8ber: 1739: Des morgens om 9 uuren Alle praesent Dempto den manhaften Capitain Iacob Pekijn den ondercoopm: en p:l trainisfiscaal hend:k stemer den Eersten door Jndispositie, en den Laaste in Commissie. Na dat de vergaderinge Compleet bij den anderen ƒ was soo gaff inden aanvank vandien den Coopm: en p„l hoofd administrateur Cornelis Rosenboom, enden onderCoopm: en sabandhaar Hendrik van Reijd, over twee Relasen, door haar als gecommitteerd:s vandein hegtenis sittende Crain Glisson sijn soon, en Kleijn soon G afgenomen dewelke immediaat den secretaris ter lec„ „tura overgegeven zijnde, bevond men daar inne niets, als seer slegte uijtvlugten, en niet meer als sij lieden ons vrijwillig genegen waren bekent te maken en aan den dag te brengen daar wij ons egter overtuijgt vonden van hare quade Jntentie tegens de Comp: en haar gestadig heu„ „len met den vijand, waar op men met rijpberaad g'eflecteerd heeft en tegelijk goed gevonden, omdat sijlieden tegens alle goede vermaninge aan, sig niet ontsien hadden de soo versen solemneelen gedanen eed inden Jare 1737: bij haar 6 10 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0128.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— bij haar lieder Pardon gestaaft te verbreecken, en den vijaad met raad endaat tegens D'E: Comp: te stijven, haar indekeeten te laten klinken en benevens den ouden Lommo Maros ter gehonoreerde dispositie van haar hoog Edelhedens naar Batavia tesenden: —. e Vervolgens bedeelde den heer gouverneur de Leeden, hoedat zijn E: 19:' stux lijfeijgenen van gem: Crain Glisson inhanden had bekomen, en in't boeijenhuijs ter ver„ zeekering geplaats, en vroeg deleeden of men die niet behoorde bij Publicque vendutie ten voordeele van d'E: Comp: te laten verkopen, soo meede de 5: door toe„ „doen van Goahs rijxbestierder bekomene Paduwac„ „kangs van Crain Papoe hoofd Coning vande Man„ „gareij, denwelken ter assistentie na herwaards was ontboden, en insteede van hier te komen na den vijand was gegaan, en die met eenig geschut - had gassisteerd hier, over eenigen tijd al meede geraisonneerd sijnde is 's Gouverneurs Propositie g'amplecteerd uijt„ genomen 4: mans dewelken men tot dienst Der E: Comp: daar onverkogt heeft uijtgehouden, om deselve tot dispositie van haar hoog edelhedens naar Ba„ tavia tesenden, en wijders als gecommitteerdens om desen vercoop bij tewoonen benoemt, den Coopm: en J„s hoofd administrateur Cornelis Rosenboom, enden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0129.xml #+ --- in Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740 — en den sabandhar Hendrik van Reijd: — Itl verder Gaff den heer gouverneur te ken„ „nen hoe zijn E: al meede in handen was gekomen 8: stux van den geconfineerden: de sarteur Jan Bu„ louws lijfeijgenen, en vroeg de Leeden off mendie meede niet behoorde ten voordeele van d'E: Comp: te verkopen, soo is na een wijl tijds hier over gebesoigneert hebbende g'arresteerd, aangesien desen desarteur voor sijn fugie reeds door den raad van Justitie is gecondemneerd, met Confiscatie van goederen, deselve door genoemde Collegie ten gelde te laten maken, en na aftrek van onkosten â uso te verdeelen inhoope en verwagting dat haar hoog Edelhedens dese genome cos„ clusie sullen gelieven te approbeeren: —. No Vervolgens sijn met nuamime stemming ter af schrijving gepasseert, een paard en twee gecreveerde „coebeesten, op de ingecomene sertificatien: —. Voorts wierd door den Coopm: en p„lo hoofdadmi„ „nistrateur Cornelis Rosenboom in raade overge„ levert, een schriftelijk vertoog der vermeerde en vermin„ derde Lasten en winsten van 't Jongsten gepasseerde boekjaar 173/9: die met demeeste exactitude gere„ sumeert en daar uijt vernomen zijnde dat dit Gouvernement deesen Jaare met „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0130.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. de vermeerderde winsten met de verminderde lasten gaddeert sijnde komt alseven-- met een somma van ƒ18913:2:8: minder is ver agterd geworden, dan A:o pass=o soo is goed ge„ „vonden gen: staat reeckening desen te in Sereeren. Ontwerp Der Negotie Boeken van 't Gouvernement macassar beginnen, de met p:o 7ber: 1738: en geslooten onder Ut:o aug:o 1739 waar inde generale Lasten en winsten vergeleeken tegens A:o passato, werden aangetoont, Mitsgaders eerbiedinge Reedenen gegeven werden waar door deselve vermeerdert of ver„ mindert zijn, soo volgd: Bijtsluijten der boeken tellen de generale Lasten gedurende dit Jaar een somma van. .. . . ƒ456501:11:— - d. daaren tegen de winsten en inkomsten afgetrocken „ 59469:16:—. komt voor meerder lasten dan voordeelen „397031:15:— A:o pass:o warende lasten boven de winsten. „415944:17:8: - sulx dit Jaar minder veragterd.. --ƒ18913:2: 8: Anders. — dit Jaar bedragen de winsten. ƒ59469:16:—. - anno passado monteerden deselve. . . . ƒ2778: 7: — komt dit Jaar voor meerderwinsten.. ƒ 6691: 9:— dit Jaar bedragende lasten - - - - ƒ456501: 11: —. en anno passado - - - - - - - „ 468723: 4: 8: zulx dit Jaar minderlasten- - -- - - - „12221:13: 8: - - - „ 18913: 2: 8: - waar uijt de vermindering der lasten van ƒ12221:13:8: ende vermeer„ bij de volgende tafel namentlijk der winsten van ƒ6691:9:—. ontstaat blijkt . . . te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0131.xml #+ --- W Van Macassar onderdato 9: Junij A:o 1740: — A:o pass=o dit Jaar minder meerder ƒ1024013: —. Maand kosten van 't guarnisoen ƒ94327:13:— ƒ104568:6: — ƒ - . - . ordinaire ongelden - - - - - - „16123:12:— „ 16381:16:8:„- - - - - „ 258: 4: 8: — extraord:s _:o - - - - „ 1540:9:—„ 6049:8: —„ - - - - - „4508: 19:—. reecq: van reparatie - - - - -„ 2168: 6:—„ 8015:13: —„- - - - - „ 5847: 7: —. _:o „ Condemnatie - - - - - „ 1896:4:8: „ 6831:14:8:„- - - - - „ 4935: 10: —. hospitaals ongelden - - - - - „ 6455:14:8: „ 6497:6: —„ - - - - - „: 41: 11: 8: slaven ongelden - - - - - - „ 14206:—„ 1191„16:8: „ 228: 9: 8: „ - - - - - huurloon van slaven - - - - „ 5714:—. — „ 6179:10: —„ —: - - „ 465:10:— schenkagie reecq: . . . . . . „ 1134:10:8: „ 3080:11:—„ - - - - - - „ 1946: —. 8:. destructie van specerijboneen. -. „ 625:18:—„ 706:12:8:„ - - - - - - „ 80:14:8: paardestaals ongelden - - - „ 1770:10:—„ 1446:14:8:„ - 323:15:8„ - - - - - - - fortificatie reecq:. . . . . „ 2562:13:8:„. . . . - -„ 2562:13:8:„ - - - - - - - onkosten van scheepen - - - - - „12327:14:8:„ 4644:4:8: „ 7683:10:—„ - - - - - -- _:o „ Chialoupen - - - - - - „58084:19:—„ 27769:13: 8: „ 30315:5: 8:„ - - - - - - Zoldij - - „ tguarnisoen. . . . . „156877:17:—„ 184428:2:—„- - - - „24550:5:—. _:o „ inlanderen. . . . . „ 76845:15:—„6780:10:—„ 65:5:—„- - -. . . .. betaalde scheeps soldijen - - - - - „28847:2:—„ 4929:12:8: „ 32917:9: 8: „ - - - - - - - Addeere - - ƒ468723:4:8 ƒ456501:11:— ƒ65096: 8:8: ƒ52874:15:—. substraheere. . „456501:11:—„ - - - - - „52874:15:—. komt voor minderlasten dit jaar ƒ12221:13: 8: accordeert ƒ12221:13: 8: de voordeelen bedragen a:o Jongst als slands inkomsten - - - - - - - ƒ13958: 11: 8: winst en verlies.- - - - - - - - - „ 36819. 15: 8: ƒ52778:7:— en dit Jaar rendeeren slands inkomsten. - - - - - - - 15406:5: 8: winsten verlies - - - - - - - - „44063: 10: 8: „ 59469: 16: — 6 6 komt dit jaar voormeerder voordeelen -- ƒ6691:9:— De vermeerderde winsten met de verminderde lasten g'addeert sijnde blijkt als voren dat dit gouvernement dit Jaar integenstelling van anno passado te vooren geraakt is ƒ18913:2:8: bij 't vorenstaen„ de blijkt dat de verminderde lasten een somma van 65096:8:8: en daar en tegen de vermeerderde lasten ƒ52874:15:—. bedragen 't geen in't vervolg nader bij ijder posten in't bijzonder staat opgelast te werden beginnende met de verminderde ƒ slaven ongelden 1 vrmindert - - ƒ228: 9:8: ontstaat men niet alleen dit Jaar mindergetal van lijf„ „eijgenen dan anno pass=o van levens onderhoud heeft behoeven. te voorsien maar ook de ongelijke prijsen der verstrekte provisien vermindert ƒ323:15: 8: Paardestals ongelden veroirsaakt omdat men anno pass:o meerder reparatie aande paardestals genoodprangt is geweest te doen dan dit Jaar fortificatie Reecq: 8 vermindert ƒ2562:13:8: vermits men a:o p:o veel meerder kosten heeft moeten doen aan de arthillerije in goede order tebrengen en dit Jaar bij de verschansinge vande pagger voordorg inden ieuwe post de schager valk 1: p:s metale en 4: p:s ijzere Canons bij de ar thillerij gebragt en met ƒ1717:2:8: ten voordeel deser reecq: in ge nomen zijn. — vermindert „ 7683:10:— onkosten van scheepen aangesien men dit Jaar soo veel provisie Equipagie en andere goederen niet genoodsaakt is geweest te verstrecken aan het schip valkenisse alleen dan anno verleeden aande scheepen Valckenisse middenrak Transporteere - - - - - - ƒ10798:8:8: te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0132.xml #+ --- e Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: Van verte op P„r Transport - - - - ƒ10798: 8: 8: Haaften en haaxburg, 't welke de reedenen sijn waar uijt dese vermindering onstaat. — onkosten van Chialoupen vermindert ƒ 30315:5: 8: Niet tegenstaande men nu inde maanden april, Maij Junij Julij en aug:s de vaartuijgen, de Concordia, de ongesiene verandering dns de wantrouw in zee heeft moeten houden om te Cruijsen soo is dese vermindering dog gecauseert door de vaartuijgen de Jonge Dirk ende snp dewelke anno passado op Batavia sijn vertim„ mert geworden welkers kosten volgens bekome onkost reecq: ten lasten desen reecq: afgesz: zijn vermindert - - ƒ 65: 8: — zoldijen van Inlanderen schoon mee een Jnlands leermeester inde maand Meij van rd:s 6:—:—. tot rd:s 8: in gagie verbeterd heeft mitsgad:s 4: Jnlandse mattroosen in de maanden Julij en aug:s betaald heeft ijder p:r m:d ƒ 9:—: dewelke op destroo pantjalling de bedrieger bescheijden sijn soo veroirsaakt, dog dese vermindering door dien er eenige Jn„ landse militairen overleeden zijn. — vermindering ƒ23917:9:8: Betaalde scheepszoldijen doordien men a:o pass:o niet alleen is genoodsaakt geweest aande zeevarende personen op de scheepen valckenisse, middenrak„ haaften haaxburg ende jagten de windhond en schildan„ bescheijden op reeck: van winnen de maandgelden gagie te verstrecken, maar ook de scheeps overheeden van de scheepen valckenisse, haaften, haaxburg, entjagt schip de windhond over 't tekort komende op hunne aangebragte ladingen heeft moeten belasten in tegendeel men dit Jaar alleen de scheeps overleeden van het schip valckenisse voor't te kort komen de alleen een somma van ƒ2822:12:8: heeft aangereekent 'twelke de suijvere rendeeren sijn waaruijt dese vermindering ont„ staat. — te verminderde last posten monteeren te samen als vooren. - - ƒ65096: 8: 8: vermeerderde lastposten Houdkosten van 't guarnisoen vermeerder ƒ 10240: 13:—. dese vermeerdering spruijt uijt dien hoofde dit gouvernement dit jaar Tterker versien is soo wel met offi„ cieren als gem: militairen d and: passado en soude deese reecq: nog hoger opstok gelepen zijn ingevalle den EE: agtb: heer Adriaan hendrik Smont niet inde maand Julij met sComp:s magt van wapenen intveld tegens onse vijand was uijtgetrocken; en dusdanig op reecq: vanden train op Celebes stond gebragt te worden 'tgeene aan ons vliegende. —. Transportere ƒ10240:13:— - - - - - - ƒ65096: 8:8: rte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0133.xml #+ --- 113 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— ƒ10249:13:— ƒ65096: 8:8: vermeerdert ƒ 5847: 7: — transport - - E Legertje geduurende den veld togt versterkt geworden is:— ordinaire ongelden vrmeendert ƒ 258: 4: 8: 6 de reedenen waaruijt dese vermeerdering is geschiet, ontstaat vermits neendit jaar een gro„ ter getal van wapenen aan't guarnisoen heeft moeten laten verstrecken dan A:o pass:o jtem dat de Jongst van batavia aangebragte huijden waarvan op de wapencamer granaad sac„ ken en pattroontassen, gemaakt zijn dit gouvernement tot een buijten geenen hoger prijs sijn aangereek:t: —. Extraordinaire ongelden aangesien men volgens onderdanige pligt it Jaar in de maand 9ber: sijn hoogedelheijt den hoogedelen groot agtb: heer Adriaan valcke„ „hier als gouverneur van nederlands india, so wel hier als op 'tland marous den volkeren heeft voorgestelt, item dat men in de maenden xber: April gecommitt:s na Bima gesonden heeft, om aldaar de aangestelde residenten voor„ te stellen en al meede twee gecommitt:s na wad„ „sou mitsg:s dat ook aande zalijereesen dewel„ ke alhier inden dienst vand E Comp: geweest sijn tot levens onderhoud soo wel van Contanten als rijs en zout verstrecking is gedaan, daar men integen stelling A:o pass=o niets buijten gemeens ten Lasten deser reecq: heeft te koste gelegt. — Reecq: van Reparatie deware redenen waar uijt deese vermindering spruijt is dat men ditjaar, noodsakelijk dewagt op de punt Batja, heeft moeten laten herbouwe item een nieuwe medicinale winkel onder voorschr: laten optrecken, mitsgaders andere meer noodwen„ dige reparatien aan 'sComp:s woning daar men A:o pass=o niet meer als al ordinaire reparatien heeft gedaan. vermeerdert „ 4935: 10: —. Reecq: van Condemnatie dese reecq: zoude dit Jaar buijten alle twijffel vermindert sijn integenstelling van Ad:i p:o in „dien den raad van politie niet, genoodprangt waren geweest op de van hier naden vijand gedeserteerde 'sComp:s dienaaren bij 't publi„ ceeren eener placcaat een gesette premie voor 't opbrengen derselver te stellen, waardoor dese reecq: dewelke men g'oordeelt heeft best Competeerde, dese lasten tedragen buijten nog ande„ „re daar uijt spruijten de Justi„ „titie onkosten, beswaard is ge„ worden met ƒ3937:10:— sijn de over sulx de rederen deser Vermeerdering: -. transporteere. . . ƒ25790: 13: 8: ƒ65096: 8: 8: vermeerdert ƒ4508: 19:—. 6 7. verte ƒ 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0134.xml #+ --- Jopp Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740. Van Hospitaals ongelden vermeerdert „ 41: 11: 8: dese reecq: soude dit jaar hoger opstok gelopen zijn vermits dit Jaar geduurende een groter getal van sieke ter Curneering van haar qualen ui't hospi„ „taal gelegen indiender met een menegeuse ver streckinge van mediceijnen aande impotente behertigt was twelke nu ten bedrage van ƒ800:14:–. daar men anno verleeden ƒ1300: —:—: daar voor heeft afgesz: —. Huurloon van slaven vermeerdert ƒ 465: 10:— doordien men geduurende dit Jaar 67 stx: huur„ „lingen heeft moeten betalen buijten en behalven nog 50: stx: voor 26: dagen dewelke gediend hebben met 't opbouwen van de schagervalk daar men integenstelling anno pass:o inde 3 eerste maanden eenige minder heeft behoeven te voldaan. Schenkagie Reecq: vermeerdert ƒ1946: —. 8: deware reedenen waar uijt de vermeerdering ont „staat is dat men dit jaar een geschenk inge„ „volge politicque raads besluijt van den 15:' 9ber: Jongst aan den Coning van Pouton in zijn rijxgrooten in name vande E: Comp: ver „eert heeft, 'twelke gerendeert heeft een som„ „ma van ƒ1141:9:—. jtem van Jndias hoofd plaats voor de Celebeze Coningen en grooten een montant van ƒ1633:5:8: dit Gouvernement aangereekent en ten lasten deser reecquening gebragt is, daar tegens anno passado vergeleken niet meer van wel gem: hoofd comp„ „toir dan alleen voorde koning van goa ten bedrage van ƒ 698:14:8: en eenige alhier uijtgerijkte smalle ge„ schenke men heeft behoeven dese reecq: mede te belasten. — Destructie van specerijboomen vermeerdert ƒ 80: 14: 8: ontstaat omdat den clergiant; door gebrek van mond spijze en de vereijsche reparatie der zeijlen voor 't vaar„ tuijg, op Boelecomba heeft. Transporteere ƒ28324:10:— ƒ65096:8:8 P„r transport - . ƒ25790: 13: 8: ƒ65096: 8: 8: vrte 6 . -. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0135.xml #+ --- W Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — Van P:r Transport ƒ28324:10:— ƒ65096:8:8: moeten aangieren, 'twelke A:o pass=o niet is geschiet. — Zoldijen van 't guarnisoen vermeerdert ƒ24550: 5:— onvermijdelijke gecauseert door dien het guarisoen dit Jaar als voren gesegt, sterken geweest is, mits„ gaders dat men volgens bekomene qualificatie der hoog edele heeren maijores aan diverse hooge en mindere dienaren hare op voorige reecq: te goed staen„ de gagie verstrekt heeft zijnde dierhalven de rede„ „nen waar uijt dese vermeerdering in vergelijking van A:o pass:o ontstaat: —. Comt als voren voor mindere Lasten. . . . . - - . „ 12221: 13: 8: De winsten en inkomsten bedragen dit Jaar ƒ59469:16:— en anno passado rendeerde deselve ƒ52778:7:—. gevoegelijk dit Jaar meerder winsten ƒ6691: 9:— als winst en verlies bedragen dit Jaar ƒ44063:10:8: en A:o pass:o ƒ38819:15:8: sulx nu meerder ƒ 5243:15: teweeten. Deruwe winsten rendeeren dit Jaar - - - - - ƒ46387:1:—. den voorleden Jaar monteerden deselve - - - - 43449: 12: 8: Komt dit Jaar voor meerder ruwe winsten - - - ƒ2937: 8: 8: op lossing De 4: stver:s advans op de verstrekte maand gelden bedraagt dit Jaar - - - ƒ11198: 2: 8: winsten op de goederen uijt het negotiepak „huijs, dispens en andere meerder bedrag: ƒ 8552: —. —. en uijt de Cleenewinkel - - - - „26636: 18: 8: komt dit Jaar voor meerder ruwe winsten ƒ46387: 1:—. A:o pass:o bedraagd 't opgeld van 4 stve:s op de verstrekte maand gelden . ƒ10272:19:8: de winsten op de vercogte goederen uijt de pakhuijsen - - - - - „12134: 12: 8: een uijt de Cleedewinkel - - - - „ 21042:— 8:„ 43449:12: 8: komt dit Jaar voor meerdere ruwe winsten „ 2937: 8: 8: de verliesen ten lasten dese reecq: afgesz: bed: A:o p:o - - - ƒ4629: 17: —. en dit Jaar „ 2323: 10:8: ƒ 2306:6:8: over sulx dit Jaar minder verliesen - - - - Minder op lossing 'tverlangen Jaar is wegens versterf van 12 stv: slaven 2: p:s rundree, en 2: p:s paarden afgesz: - - - - ƒ 1169: 18: —. en dit Jaar van 1: slaaf 4: rundwvee en 6 paarden. - - - „ 343: 7:—: zulx nu - - - - - - - - ƒ 826: 11:—. Transporteere - - - - - - - - - - - ƒ52874: 15:—. 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0136.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— verlies op 't wax tot maken van kaarsen 6 teltanno passado: - - - - - ƒ 103: 18:—. en dit Jaar - - - - - - - „ 84: 9:—: thansnu - - - - - - - - „ 19: 9: —. 6 A:o pass:o is op dese reecq: afgesz: 't geen op 195¼: @ blauw blaken p:k vandu ver„ kogt en verloren is- - - ƒ 193: 2:8: . . 1629 lb: rijst dewelke op 56400: lb: p:r de concordia terug gebragt te kort uijt„ - - „ „ 226: 9:8: gelevert is: —. - - - 37: 12:8: Een ditjaar over'tgeen op eenvat J: M: bier verloren is. „ 6d zulx nu „ 188: 17:—. - - de onderwigte leccagien en onbeq: uijtgelevert de goederen, p:r de scheepen, haaxburg, valckenisse en haaften be„ „dragen a:o verleeden een somma van - - -ƒ 1786:5:— en dit Jaar p:r de scheepen meijenbergen Valckenisse. - - - - - - - - „ 626:3:8: dus nu ƒ 1160: 1:8: de goederen die bijden opneem onder Vlt:o aug:s A:o verleeden, gespiet, getax:t en onbeq: be„ „vonden mitsgaders op deese reecq: af„ gesz: sijn bedragen - - - - ƒ1343: 6: 8: en dit Jaar - - - - - - „ 1231: 18: 8: zulx nu - - -. - „ 111: 8:—. komt als voren voor minder verliesen - - - - - - „ 2306: 6: 8: slands Jnkomsten nu ƒ15406:5:8: en a:o p:s ƒ 13958: 11:8: sulx nu meer„ der ƒ1447:14:—. Namentlijk. — e Meerder Minder dewinsten op de verkoop van arack door den sComp: s weegen aangestelde pagten in Z: als 7ber den 8ber: A:o 1737: na aftrek der ongelden bedra„ ƒ 499:12:— gen de verpagting in 10: maanden van p:o 9ber: 1757: tot Vlt:o aug:s J:o leeden. 7000:———„ 7499:12:—. En dit Jaar - - -- - - - - „ 6585: —. —. zulx nu ƒ - - - - ƒ 914: 12:—. de thiende van 't rijs gewas inde zuijder on t noorder provintien bedragen dit Jaar na aftrek der ongelden. . . . ƒ5706: 10: —. En A:o pass:o - - - - - - - „ 2673: — 8: dus nu ƒ3033: 9:8: de thollen der aangebragte en uijtgevaerde Coop „mansz bedragen dit Jaar - - ƒ2390: 9:—. En anno pass:o - - - - - - „ 2258: 15: 8: zulx nu 131: 13:8: Transporteere ƒ - - - - ƒ3165:3: — „ 914:12:—. P„r transport - - - - - - - ƒ 826: 11: —. Minder verte 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0137.xml #+ --- 119 Macassar onderdato 9:' Junij A:o 1740. — Van de zegels en gedrukte passedullen heb„ Meerder Minder Pr transport -ƒ3165:3:— ƒ 914:12:—. de wagtpenn: bedragen A: verleeden ƒ 154:10:—„ en dit jaar monteeren deselve - - -„ 149: 12: 8: dus nu – – - - -. - ƒ 4:17: 8: ben A:o Jongst opgeworpen - - . ƒ1372: 13: 8: zulxnu - - - – 797:19:8: - Addeere - - - - ƒ 3165: 3: —ƒ 1717: 9: —. Substraheere - - - - „ 1717:9:— komt als voren meerder - - - - „ 1447: 14: — de vermeerderde winsten monteeren – . . . . . . ƒ6691: 9: —. ende verminderde lasten renderen. „ 12221:13: 8: de vermeerderde winsten met de vermierderde lasten g'addeert zijnde, komt te blijken, dat dit gouvernement desen Jare minder veragterd 'S Comptoir Generaal 24: 8ber: „ 8: xber: „ padij - - - - - - - - - - - - - - - - „ 15: —. —. vld: g „ _:o - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 15: —: —. 1739: „ feb:r „ de besettinge op Bima. . . - - - - - „ 6510: 19: 8: 15: Junij, zoldij van't guarnisoen - - - - - - - - - - „ 366: 17: 8: 17: aug:s „ divers: parthijen - - - - - - . . . . . „ 499: 2: 8: 19: „ „ verscheijde. - - - - - - - - - - - - -. „ 2043: 10: —. ult:o „ „ diverse zijnde de generale lasten. . . . . „456501: 11: —. en dit Jaar - - - - - - - - „ 574:14:—. 1738: p:s 7ber: a divers: - - - - - - - - - - - - - - - ƒ 877: 8: 8: Somma - - - - - ƒ1221893: 4: 8: is een somma van - - - - - - - - - - - - ƒ18913: 2: 8: _:o - - - - - - - - - - - - - - - - „ 1105: — 8: „ „ „ _:o „ _:o restanten - - . . Debit „753958:15: 8: gt credt: 'S Comptoir Generaal 1738: p:s 7ber: p:r divers:) parthijen sijnde generale restanten - - - - ƒ749846:3:— vlt:o 8ber: „ nagelen - - - - - - - - - - - - „ 61:2:—. „ „ „ de Cleene cassa - - - - - - - - - „82500: —. —. „ 9ber: „ divers . . . . . . . . . . . . „ 664: 10: —. 19: xber: „ _:o - - - - - - - - - - - - - - - - „ 131961: 3: 8: 1739. 22: april p:r _:o parthijen zijnde de batavias factuur. . . - 185211: 12: 8: vlt:o „ „ soldij van't guarnizoen - - - - - - - - - „ 211: 17: 8: 21: Maij „ vendu reecq:. . . . . . . . . . . . . 2725: 10: —. „ „ „ materialen. . . . . . . . . . . „ 235: 10:—. 15: Junij „ divers - - - - - - - - . . . . „ 7267:6: —. 24: _:o „ Extroord:s ongelden. . . . . . . . . „ 130: 11: 8: 25 „ „ tweedwers. . . . . . . . . . „ 147: 17: 8: Vd:o aug:s „ soldij van 't guarnizoen - - - - - - - - „ 9: 12:—. „ „ „ divers. . . . . . . . . . . . „ 80: 11: 8: - - - - - - - - - - - - - „ 1320: 1: 8: „ „ „ verscheijde „ „ „ twee divers: sijnde de winsten en inkomsten. . . . „59469: 16: —. Somma - - - - - ƒ1221893: 4: 8: /:was geteekend:/ C:s Rosenboom. — Nog is. --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0138.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—: Nog wierd door den heer Gouverneur de Leeden voorgedragen het versoek gedaan vanden borger Dirk schoenmaker op den 1:' deser omme den impost der dranken als pagter aan te vaarden voor de somma van 2150: rd:s door het geheele Jaar, en vroeg de Leeden of men in dit Versoek niet souden condescendeeren, soo is hier over een wijs tijds geraijsonneerd en goedgevonden op die aan„ „bieding te setten en door de aangebodene somma de pagt aan den gem: borger aftestaan: — En Laastelijk sijn door de assistenten Gerrit spruijt en Jan van Es Roonhuijsen ter bewaarheeding van hun Rapporten dat 'er in twee packen bethilles can„ „gam ider 3: p:s te kort sijn bevonden den Eeed dient „weegen gepresteerd en wijders goedgevonden het te kort komende in deselve het Comptoir generaal aan„ „tereekenen /:onderstond:/ Macassar dato voors: /: was, getekend:/ A„n hend„k Smout, C:s Rosenboom C:s J„n Bogaard, hend:k van Reijd en W=m van Duijvenvoorde: — Donderdag Den 22:' 8ber: A:o 1739 866 Smorgens ten 9:' uuren Presentibus in omnibus Den E: E: Agtb: heer -. Adriaan hend„k smout gouverneur #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0139.xml #+ --- 121 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740 — Gouveneur en Directeur Deser Custe celebes: — den secunde M:r Cornelis Rosenboom Capitain - - Iacob Pekijn „ fiscaal - - - Cornelis Jan Bogaard do. „trains d: - . Hendrik Stemer „sabandhar Hend„k van Reijd den Guarnisoen boekhouder Willem van Duijven voorde Aanvankelijk wierd ter ordre van den heer gou„ verneur gelesen een brief aan haar hoog edelhedens de Illustre hoog Jndiasche regeering door zijn edele inschriptis gebragt die na lectura immediaat ge„ „approbeert en getekend wierden en wijders goedgevon„ „den deselve benevens onse secretariale negotie, en zol„ „dij papieren, desen avond p:r den borger Matthijs Piloor aftevaardigen:— vervolgens bedeelde den heer gouverneur als dat sijn Ed: genoodsaakt had geweest de zalijereese onderdanen op hun gedane sterative versoeken, na haar Land te demitteeren, terwijl sij voorgaven hunne vaartuijgen benodigt te hebben, tot het na herwaards brengen van hun Jaarlijx tribuijt. Dese Communicatie door de Leeden aangenomen zijnde, wierd al verder, tot soldaat met ƒ9 ge„ deporteerd. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0140.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. „deporteerd den zergeant Pieter De smit, om zijn quaaden ergerlijk gedrag in den dienst van onse hee„ „ren en meesters: — Nog gaff den heer gouverneur te kennen hoe zijn Ed: door een van 's Comp:s onderdaan genaamt Daing mang„ gezaij inhanden was gekomen 4: wadjoreesen slaven en vroeg off men die ten voordeele vand E: Comp: niet behoorde te laten verkopen: — Zoo is met unamme stemmen s gouverneurs pro„ „positie g'amplecteerd en g'accordeert. wijders tot gecommitt:s om deesen vercoop bij tewonen benoemd den Coopm: en p„l hoofd administrateur Cornelis Rosen„ „boom en den ondercoopm: en sabandhar Hendrik van Reid. — Laastelijk is den ontfangst van hare in vorige saa„ „ren te goed behoudene saldo aande onderstaande persoo„ „nen geaccordeert; als: — Jan hend„k Roderdorp. . . . . . . „ 254: 7: 7: Christiaan Aardenar - - - - - „ 75: 17: 3: Carel Colm. Jan De Ruijter. . . . . . . „ 49: 17: 4: Adriaan ockers - - - - - - - „ 73:13: 12 Wouter Martens. . . . - - ƒ 38: 11: 4: Govert Pol. . . . . . . . . . „ 49: 8: 11: .„ 158: 7:10: co Frans . . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0141.xml #+ --- 123 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— fransstenter . . . . . . . ƒ229: 1: 2: Adriaan Jansz:. . - . . . . „ 84: 14:11: Anthonij Boekholt - - - - - - „ 208: —. —. Lambert Lorremans - - - - „ 64: 9: 2: /:onderstond:/ Macassar Dato voorsz /:was getekend. / A„r hend:k Smout, E: Rosenboom J„b Pekijn, C„s J„n Bogaard, H„k Stemer hend„k van Reijd E en W=m van Duijvenvoorde: — Woengsdag Den 14:' 9ber: A:o 1739: 0 smorgens om 9: uuren Alle praesent Jnden aanvank van deese bij een komst gaff den heer gouverneur aande Leeden te kennen, het demoedig versoek gedaan door de gesanten van tambora en pekat e om voor reecq: van hunnen Coning den eerste met Rd:s Ps 300:; en den laasten met Rd:s 100: gerieft te mogen werden, onder presentactie van in hun Land Comen„ de, het selve met wax, en groene Catjang te sullen vol„ doen, en vroeg de Leeden, aff men in dit versoek soude Con„ „descendeeren, dan met hier over een wijl tijds geraij„ „sonneerd hebbende, is met meerderheijt dan stemmen verstaan, die van tambora aftegeeven een somma van 200: Rd:s en die van Pekat 100: Rd:s, Nieuw neder Lands - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0142.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. „lands paijement, na het passeeren van een obli„ gatie ter secretarije, /:onderstond:/ Macassar Dato voors:z /:was getekend:/ Ad:m hend:k smout C:s Rosenboom, C:s Pekijn, C:s C:n Bogaard, H:k Stemer, Hend:k van Reijd en W=m v=n Duijven„ „voorde Donderdag Den 17:' 9ber: 1739: — 6 Smorgens om 9: uuren. Alle praesent De leeden deser vergadering door den gouverneur bij den anderen geconvoceert sijnde, gaff zijn E: inden aanvank van dien, en naar het doen des ordi„ „nairen gebeds, aan deselven te verstaan, dat nu Eenige dagen geleeden door den prins troutanette verwit„ „tigt was geworden, dat sig een Jongeling, denwelken hem inden Laasten aanval der tonsadjoreesen op Tannette /: toen wij door den zeegen godes den vijand van voor dit Casteel verjaagt en verslagen hadden sig seer dapper en die attacque gequeeten hadde, en met twee vijandelijke afgehoudene hoofden, bij hem Arou Tannette was gekomen, om naar 'slands wijse sij„ ne bravoure intligt te stellen, sig hadde g'open„ „baart, te sijn een soon van denmoedigen, en te gelijk ongeluckigen gedetrouneerden Coning van Bonij Aron #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0143.xml #+ --- 125 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: Arou palacca, denwelken ten tijde vanden wel edelen heer Sipman /:L:M: / toen sijn edele alhier gouverneur was, in 's E: Comp:s protexie was genomen, een een geruijmen tijd zijn hoogheijd Palacca, haar verblijff ten Casteele hadde gehouden, eijndelijk als Coning van sopping door de regeering wierd verkoren, 'twelk sijn hoogheijt aangedient werdende, tegens den goeden raad van wel gem: den Edelen heer Sipman aan naar derwaards ver„ „trocken is om de Coninglijke regeering van het rijk sopping op sig teneemen, maar met Lange hier naar, wierd deslapende wraakkust door quaad„ aardige oorblasers, bij de thans nog regeerend Conin„ „ginne van Bonij, Arou Timoerong, soo stijfaen„ „gewackert, dat gem: Coninginne ordonneerde om deese Coning van sopping haren eijgen broeder niet gansch x 9 zijn, soo man, als vrouwelijk geslagt te laten omt Leven brengen, om reeden bij ons egter twijffelagtig:/ gem: Arou palacca, naar haar hoogheijd aroit Timoerongs leeven gestaan hadden, degeene md dewelke dese ordre vande Coningin off om deese on„ menschelijke daat werkstellig temaken ontfangen G hadden, konden door svorsten seer voorsigtigen aftrek uijt dat Rijk haar oogmerk niet bereijken, met dese #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0144.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. met dese mislukte pogingen waren nog de Coningen nog de meedewraatsugtige twee eerste nu nog in Leven, en inbediening sijnde staats ministers, den Madanrang /:rijxveld heer :/ en eersten tomilal„ lang: eersten politicquen minister van staat :/ niet tevreede dierhalven wierden ruijme beloften van rijke belooning nevens strenge bevelen gevoegt, die soo veel uijt werkten gelijk men sig toen ver„ „beelden /:met overslaan van veele omstandigheede:/ dat deese gruwelijke moord volkomen effect gesor„ „teerd had, waar aan men thans moet twijffelen, ter „wijl den Gouverneur de ontdecking van deesen Jonge„ „ling Arou pallaccas zoon in name Maspa Sourij aan Bonijsradja Moeda om verder ver„ „warring voor te komen in secretesse hadde bekent gemaakt: Desen vorst scheen inden eersten hier weijnig gelove aan te slaan, dog dewraaksugt en de mislijd in „gen van sijn Eijgen Landaart beeter bekent zijnde als aan ons, en sonder twijffel de schuld off onschuld van sijnen broeder Arou Palacca meede, maak„ „ten desen vorst meer nieuwsgierig als verwondert over dit toeval, dierhalven versogt zijn Exellentie aanden Gouverneur om deesen Jongeling naar her waard #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0145.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—, waards te ontbieden, welk versoek door den gouverneur toegestaan sijnde, is nu niet alleen hier verscheenen, den Jongeling off prins Mappa sourij maar naar eenige dagen nog eenen ander soon van Aron= Palacca in name Ande Atude, welke bij de prin„ „len in tegenwoordigheijt van Radja moeda, en den gouverneur verscheenen sijnde wierden sij bijde voorsonen van meergem: Arou Palacca erkent, den oudsten aan sijn weesen en sware spraaken den Jongsten aan verscheijdene geboortens vlekskens naar deesen onderkenning vroeg Radja Moeda bij wat toeval sij lieden in't leven waren behouden daar dese twee princen een omstandig verhaal van deeden en sijden ten laesten dat men hier over soo verwondert niet behoefden te weesen, als wel over het nog inweesen zijn van haaren heer vader arou palacca met sijn geheele huijsgesien uijtgenomen een van hare susters die door siekten gesturven was, waar naar sijlieden een seer lankwijlig en 74 verwonder ons waardig verhaal deeden het welk hier op uijt quam dat toen sij het gevaar over soreang/ een plaats om den Noord van dit Casteel gelegen/ waar na toe in't gepasseerde Jaar onse Expeditie tewater gevallen is / ontkomen waren sij lieden Een 7. 127 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0146.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — een Toradjaas prins ontmoet waren, die hun voor de ds waarde van omtrend 500: Rd:s aan goud vrijgeleijde in sijn Land gegeven hadden haaren vader en oudste Broeder aldaar tot nu het priester ampt bedient hadden en door die geringe inkomst hare familie was onderhouden geworden. — Hier na gaff den gouverneur alverder aandelee„ „den te kennen, dat Radja Moeda met den alder„ „sterksten ijver had aangehouden om zijn verloren en nu weder gevonden broeder na herwaards te ontbie„ „den, dat zijn Exellentie zijn eijgen persoon verbond. dat geen van die geheele familie eenig Leed soude geschiede dat de Coning in thans hier over meer ver„ heugt zoude zijn; als haar hoogheijt invorige tijden over haar broeders ongeluk bedroeft was geweest en dat zoo Arrou Palacca indese soo verwar„ „de introuble tijden sig weeder aan thoff van Bo„ „nij bevond, het selve kragtig door zijne bequaam„ heijd zoude ondersteunt werden, voor namentlijk so de oude vrundschap, met vergeeting van het voorige gepasseerde weder vernieuwt wierd, waar nog een vreese bijquam, dat so men desen heer niet weder aan Pronij verbond, het te dugten soude sijn nu men gewaar geworden was, dat zijn Exel„ Centie 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0147.xml #+ --- 129 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — lentie palacca nog leefden, wel ligt weeder een nieuwe parthij tegen Bonij konde gemaakt werden en dat dan het laaste erger als het eerst zoude zijn, Over dit nadenkelijk toeval met alle se„ rieusiteijd gebesoigneert en alles wat hier in opge„ slooten konde leggen ten beste der herstelling van de algemeene rust deses Eijlandsen principaal tot glorij en vijligheijd der E: maatschappij met aandagt overwogen zijnde, is met een parige stem„ „men goedgevonden, veelmalen genoemden Arou Pallacca na herwaards te ontbieden, so sijn Exellentie nog in'tleven mogt zijn, dog sig niet directie aan bonijs hoff te addresseeren maar bij de E: Comp: op dat men door intercessie, bij de parthijen ten overvloede konde verpligt maken, en indien stant houden, welk besluijt aan Radja Moeda tot zijn Exellenties grootste vergenoegen gecommuni„ ceert is:— Vervolgens gaff den heer gouverneur den secretaris ter Lectura over twee Rapporten van gecommitt:s den Coopm: en p:l hoofd administrateur Cornelis Rosenboom enden ondercoopm: en den Sabandjar hend„k van Reijd, die Conform het ge„ nomen besluijt van den 6:' en 22:' 8ber: Jongst bij den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0148.xml #+ --- Van Macassar onderdato 9:' Junij A:o 1740:— den publicquen vercoop van 5: paduwackangs, en 19 stxe: bekomene glissonse en wadjoreese slaven pre„ „sent warengeweest, soo is bevonden dat desen vercoop gerendeert heeft, een somma van Rd:s 640:—. Wijders verstaan dit montant ten voordeele vand'E Comp: bij onse negotie boeken te laten Jnneemen Al verder werd met unanime stemmen ter afgeschrijving gepasseerd, op twee ingekomene verklaringen 4: stux paarden, die door een parthij struijk„ „rovers de gras Jongens waren afgenomen: — Vervolgens werd op versoek vanden Coopm: en p„l hoofd administrateur Cornelis Rosenboom tot Boekhouder en ƒ30: verbeterd den adsistend en negotie verdrager Hans Pietersz: Bodum, onder een verband van 3 Jaren, Jtem van p:ls tot absoluit adsistenten voor 5: Jaren de onderstaande personen, als„ — Coert Allescewits Rosenguist, Jurgen Nico„ laas Aalbregt, en Pieter De Bijer: Laastelijk werd den ontfangst van haare in vorige Jaren te goed behoudene zaldos aande onder staande personen g'accordeert. — Pieter Sietke- Jan Lefebre - - - - - - ƒ 30: 12: 6: . „ 45: 15:5: Pieter . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0149.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 Pieter Bernards - - - - ƒ52: 10:15: Marten Chistoffel Chevalier. . . . „ 90: —: 13: Hans Jurgen Langelaar. . . „ 16: 16: 7: Dirk Pieke - - - - - - „ 42: 4: —: Fredrik hogenberg. . . . . . „ 40: 11: 9: Fredrik Croeger. . . . . . „ 61: 17: 11: Abraham Thomas . . . . . „ 24: 18: 8 Jan Jurgen Canter. . . . . „ 785: 9: 4: 7 Jan Holland - - . . . . „ 35: 11: 8: Jan Maul. . . . . . „ 209: 11: 6: Hend:k Nibecker - - - . . . „ 214: 18: 3: /:onderstond:/ Maccassar Dato voorschr: /: was ge„ „tekend:/ A: h:r Smout, C„s Rosenboom „ J=s Pekijn k yn C: J:n Bogaard, H:k Stemer, Hend:k v:n Reijd, S en W=m van Duijvenvoorde. Vrijdag Den 4:' December 1739 des avonds om 5: uuren Alle praesent Den Raad belegd zijnde tot het openen en Resumeeren van haar hoogedelhedens gere„ verendeerde missive dese namiddag P:r de scheepe westerdijxhorn aangebragt dewelke met de uijterste attentie aangehoord zijnde, is dese sitting Sonder 0 1871 e der #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0150.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740:—. sonder het neemen van eenige verder besluijten ge„ dissolveert /:onderstond:/ Maccassar Dato voors: /:was getekend:/ A: h:r Smout, C:s Roosenboom C:s J:n Bogaard Hend:k van Reijd J„b Pekijn en W=m v:n Duijvenvoorde: —. Maandag Den 21:' xber: 1739: — Des morgens om 9:' uuren Alle praesent Een ider sijn ordinair sitplaats genomen hebbende bedeelde den heer gouverneur Darrive ter„ dese r rheede op Gisteren van het schip D' haaften en de Chialoup D' Jonge Dirk met haar hoog Edelhee„ „dens veel gerespecteerde Letteren, dewelke met de „meeste Exactitude geresumeerden bevonden sijnde de bijlagen met hunnen register te accordeeren nam deese vergadering een eijnde /:onderstond:/ Mla„ cassar dato voors:z (:was getekend A: h:t Smout C:s Roosenboom C:s Pekijn en C:s J:n Bogaard, hend:k stemer hend:k van Reijden W=m v=n Duijven voorde: Maandag Den 28:' December 1739 Des morgens om 9 uuren Alle #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0151.xml #+ --- gtt. Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: 2/9. 29 1¼: lb: noten muscaat - - - - . . . . - „ — — 8: 3: 15:8: Alle praesent Dempto den ondercoopm: en sabandhar Hend:k van Reid: De leeden vanden politicquen Raad bij den ande„ ren gekomen en na hun rang sitplaats genomen hebbende wierd na het aanroepen van Godes heijligen Name in den gebede door den heer gouverneur voorgesteld dat dewijl de vasten der mahumatanen, op eenige dagen na ten eijnde en de E Comp: gewoon is, de hoven Bonij en Goa met het begin van hun Poassa feest haar hoog Eed:s door gecommitt:s te laten filciteeren onder aanbie „ding van een geschentje en vroegdeleeden aff men thans die oude usantie niet weder in agt diende te neemen Soo is hier over met den anderen breed sprakelijk ge„ raisonneert, en met unamime stemmen g'arresteerd bijde oude usantie te blijven defelicitatie effect te laten sorteeren en bijde die hoven een geschenkje te laten affe„ reeren ten bedrage van ƒ144:16: soo is als hier onder breder is te beoogen. door Thoff van Bonij als: —. . . . . ƒ 15: 17:— 1: p:s kust chitsen fijne. . „ d:o „ Cassa bengale sonder goude hoofden. . . . „ 13: 12:—. 1: „ malle mollen fijne. . . . . . . . . „ 16: 17:—. 1: parmozijn dubbelde bengaals - . . . . . „ 12:3:8: 1: p:s parcallen gem: gebl: - - - - - - „ Tesamen. . . . . ƒ72:8:— 1: lb: snuijftabak. . . . - - - - „ 9:7:—. 2¾: „ nagelen. . . . . . . . . . . . „ — 4: 8: ½ foelij. . . . . . . . . . . . „ — 8: —. „ Canneel - - . . . . . . . „ — 3: — verte. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0152.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: 29 2¾: „ Canneel - - Voorthoff van Goa, als. — 1: p:s kust Chitsen fijne.. - - - - ƒ 15: 17:—. 1: „ Cassabengale sonder goudehoofden. . . . . „ 13: 12:—. 1: „ mallemollen fijne. . . . . . . . . . „ 16: 17:—. 1: „ armozijnen dubbelde bengaals. . . . . „ 12:3: 8: ¼: „ nagelen. . . . . . . . . . „ —. 4: 8: ¾: „ foelij. . . . . . . . . . . . . „ —. 8: —. . . - - - - - - - - „ — 3: —. 1: p:s parcallen gem: gebl:. . . . . . . „ 3: 15: 8: Tesamen - - - - - ƒ. 72: 8:—. 1: lb: snuijftabak. . . . . . . . . „ 9: 7: —. 1/4:- lb: noten muscaat. . . . . . . „ —. —. 8: Werdende al verder tot het volvoeren deser plegtig heeden als gecommitt:s aan het eerst gem: hoff benoemt de ondercooplieden den p:l gouvernements fiscaal C: Jan Rogaard en den p:l tranis fiscaal hend:k ste„ mer en aan het laaste den ondercoopm: en quar„ „nisoen Boekhouder willem van Duijvenvoorde benevens den p:l Lieutenand Jan Nicolaas Lijst door Jndispositie vanden ondercoopm: en sabandhar Hendk: van Reijd: — Voorts wierd door gem: heer gouverneur delee„ „den te kennen gegeven dat de diacons den zoldij over„ „drager Booij Johns enden vrijborger Anthonij vandort sijn Ed hadde bekent gemaakt gereet te zijn tot het doen van Reecq: der arme middelen soo is verstaan deselve sijn voortgank te laten nemen Somma. . . . . ƒ144: 16: —. op „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0153.xml #+ --- 135 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740:— op Dingsdag den 5: aanstaande, en dat ter pre„ „sentie van twee gecommitteerde leeden uijt dese reeden de onder cooplieden den sabandhar Hend:k van Reijdenden zoldij boekhouder W=m van Duij„ venvoor de ten overstaan van den ondercoopman en p=l fiscaal Cornelis Jan Rogaard:— Al verder bedeelde den heer gouverneur aan de leeden dat zijn E de drie onder regentjes van Malauwa genaamt Arou Malempo, arou Reato, en Arou Boelodaija op de klagte van hunnen hoofd koning hadden opgeroepen en inde trankgeplaats en gaff de leeden in Consideratie off men deese regentjes niet behoorde door ge„ Committ:s ider ui't bijzonder een Relaaste Laten afnemen om off men somtijds daar iets tot hun voor off nadeel uijtkonde ontwaren: —. Welke propositie door de Leeden geamplec„ „teerden g'approbeerd sijnde, wierd vervolgens tot gecommitteerde ter ondersoek van dese regenten benoemt den Manhaften Capitain militair J:b Pekijn en den onderCoopm: en p:l trains fiscaal Hend:k Stemer. — Wijders gaff den heer gouverneur nog aande Leeden te kennen, het versoek gedaan door de Tambo veese #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0154.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740: —. „reese en Pekatse gesanten om door d' E: Comp: met eenige rijst off Contante penn: tot onderhoud ge„ rieft te mogen werden en vroeg de Leeden off men inde afgave van eenige rijst op een secretariaal verbanden gereekend met een half percento advans niet soude Condescendeeren, soo is na een wijl tijds daar over gebesoigneerd hebbende goedgevonden, aen die van Tambora aftegeven twee Lasten er aan die van pekat een last rijst gereekent tegens 33 1/8: Rd:s ijder last. —. Vervolgens gaff den heer gouverneur de Leeden in Consideratie terwijl haar hoog edelhedens soo goed gunstig bij haar Ed: agtb: schrijven van den 26:' 7ber: pass:o de aanstelling met absoluite qualiteijd en gagie van Lieutenand en vaandrig aan deese re„ geering gedefereert heeft wie men thans daartoe soude Emploijeeren: So is met unanime Votas verstaan den p:l Lieutenand en generaal adjudant Jan Nicolaas Lijst van hamelen de absoluite qualiteijd van Lieutenant toe te Voegen met ƒ50: enden adjudant Hend:k Brulle van Brussel tot vendrig met ƒ48: aantestellen bijde onder een verband van 3 Jaaren in hope van haar hoog Edelhedens goed gunstig ap plandissement #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0155.xml #+ --- 137 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1746: — plandissement, op onse nader eerbiedige instantie en voordraging: Hier na wierd door den heer gouverneur voor„ „gedrage het versoek vanden borger Adriaan scheer om rd:s 88: nieuw nederland paijement voor huur„ „loon aan een schipper 2: roergangers en 5: Mattroo„ „sen die inde maand april pass:o sComp:s papieren na Batavia hebben gebragt, hier over al meede eenigen tijd geraisonneerde zijnde is verstaan in dit versoek niet te Condescendeeren door dien bo„ vengen:e borger bij het overvoeren van 'sComp:s papie„ ren sijn Particulieren handel heeft gedreven dog egter denselven tot een doceur voor sijn aan„ „gewende moeijte toe teleggen rd:s 44: grove munt Jnsgelijx wierd door den heer gouverneur voor „gedragen het versoek van den Corporael Carel raar om na meer andere troostelijke voorbeelden, g'gagi„ „eerd te werden, soo is hier op goedgevonden en verstaan desen Persoon op approbatie van haar hoog Edelhe„ „dens een gagiement toeteleggen van rd:s 4: per maand, om reeden dat denselven bereeds D'E: Comp: 30: Jaren gedient, en daar en boven 't gezigt en gehoor verloren heeft: Vervolgens werd met unanime stemme uijt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0156.xml #+ --- Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— Van uijt het Collegie van Justitie en huwelijxe saa„ „ken ontslagen den Jongst door haar hoog edelhed:s tot Capitain aangesteld den Lieutenand Philip Lode„ „wijk Vigera en in sijn steede aangesteld den Lieuten:t Gerrit Adolph graaf van Efferen die den Eed als per„ „manent Lid van Justitie staande dese vergadering praes„ „teerde:— Ook is met een parige stemmen tot absoluit adsi„ „stend en ƒ20: per maand gevord:t den guarmzoen schrij „ver Nicolaas Drijen van Coningsbergen en dat onder een nieuw verband van 3 Jaren; soo meede het assistente kostgeld toegelegd aan den soldaat Frans De Haan die bereets volgens getuijgenis vanden prointerum d secretaris Duijvenvoorde sijn dienst na verEijsch presteerd: Nog bedeelde den heer gouverneur dat net het ar„ „rivement alhier ter rheede van 't schip Haaften den opperstuurman van dien bodem genaamt Lourens Roos sijn E: hadde gecommuniceerd dat sijnen schipper P:r de Groot op de reijse overleeden was, en dat hij Roos insteede van den overleedene tot gesaghebber enden onderstuurman Paulus Rachouw weder tot p„lo opperstuurman door den scheeps Raad was verkoren Jtem, dat deselve zijn E: hadde versogt om in die plaets temogen G 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0157.xml #+ --- 139 Van Macassar onderdato 9:' Junij A:o 1748 te mogen blijven Continueeren, en vroeg dien volgens de leeden off men in dit versoek niet soude Condescen„ deeren het geen gehoord weesende hebben de Leeden dit versoek op de gunstige approbatie van haar hoog Edel„ „hedens g'accordeert:— Laastelijk werd op 't voordragen van de scheeps overheeden van westerdijxhornen haaften aange„ „steld met halvering van gagie en op hun Lopend verband, als, — Op het schip westerdijxhorn den bootsmansmaet Hans Hansz: tot Constapel met ƒ17: per maand: — Den MattroosCaspar van Celo tot botteliers„ „maat met de gagie tot ƒ13: Den Mattroos Willem Paulusz: tot bootsmans„ „maat met ƒ 13: Op het schip Dehaaften den Mattroos hendk Balster tot botteliersmaat met ƒ12: Den quartiermeester Nicodemus Cramer tot schiemansmaat tot ƒ15: per maand:— - Den Mattroos Pieter wessels tot Coxmaat met ƒ. 11: p:r maand /:onderstond:/ Macassar Dato voorsz: /:was getekend:/ A:n hend:k smout C:s Rosenboom, J:s pekijn C:s J:n Bogaard Hend:k Stemer en W=m V=n Duijvenvoorde:— Maandag. 6 K #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0158.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—: Maandag Den 1:' feb:j 1740: — Des morgens om 9: uuren Alle Present adat de Leeden bij den anderen geconvoceerd enter vergader zale verscheenen waren, droeg den gou„ „verneur het versoek der Bimaneesche gesanten aandeselve voor het welk behelsde een klagten over schaarsheijd van Levens middelen voor haren ge „meen onderdaan, dewijl sij lieden de meede gebrag„ „te vietualijk als geconsumeerd hadden, en nu ver„ „leegen waren, om 200: Rd:s Nieuw nederlands paije„ „ment en 4: lasten rijst waar voor sij presenteerde te maken een behoorlijk secretariaal verband schrift ten lasten van haren koning, om bij haar Retour op Biema het selve aanden resident in sappan„ „hout weder te voldoen, hier over met behoorlijke atten„ „tie gebesoigneert sijnde is goed gevonden om haar versoek intewilligen ten andere sijlieden nu al een geruijmen tijd alhier aan dit Casteel hun verblijf had„ „den gehouden, en men nog niet versekert was, wan„ „neer men haar op hun versoek soude kunnen licen„ „tieeren te Retourneeren, dog goed gevonden haar het last rijst tegens 33 1/8: aan tereekenen tot ver„ hoeding van schade voor D E: Comp: — Laastelijk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0159.xml #+ --- 141 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740:—. Laastelijk is met unanime stemmen den ont„ fangst van haare in voorige Jaren te goed behoude zaldo aande onderstaande personen g'accordeert als over een komende met de ordres door de heeren Majores in't patria dientweegen gestatueert. — Coenraad Lange. . . . . . . ƒ237: 18: 8: Albert Blom . . . . . . „ 29: 8: 1: Jan Morieliere. . . . . „ 90: 7: 12: Gabriel Jacob. . . . . . „ 38: 2: 8: Jan Koebergen. . . . . . . „ 102: 10: 4: Michiel Hendriksz: . . . . „ 35: 5: 8: Jan Kelder - - . . . . . „ 52: 10: 8: -. „ 212:5:7: Harmen Jansz:--- /:onderstond:/ Macassar dato ut supra /:was getekend:/ A:n hend:k Smout, C:s Rosenboom P: J:n Bogaard Hend:k Stemer, Jb Pekijs, hend:k van Reijd, en W=m V=n Duijvenvoorde Woengsdag Den 9:' Feb:j A:o 1740:— 866 Des morgens om 9: uuren Alle Praesent Nadat godes heijligen naam inden gebeede om hulp en bijstand indeese Bij eenkomst was afgesmeekt soo wierd aanvankelijk door den heer; „. E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0160.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740:—, heer gouverneur de Leeden ter kennisse gebragt, dat Goas Rijxbestierder op gisteren door den sabandhar had laten Commniceeren dat den Coning van goahte„ „gens aanstaande saturdag volgens de Mohamadaan „se wijse dewijl sijn hoogheijd nu bij na 14: Jaren berijk„ re soude besneeden werden, en voorts volg:s Rapport der gecomm:s van gem: hoff, so was geen Exempel onder haar voor houden, dat ooij 't een Coning voor de besnijde„ „nis tot de regeering van gem: district gekomen was, soo en konden wij ook geen voorbeeld bij 's E Comp:s papie „ren vinden om ons naar te gedragen, dierhalven hebben wij naar een serieusse en rijpe deliberatie, op de goed gunstige approbatie, van haar hoog Edelhed:s de Ellustre hooge Regeering op Batavia goed gevonden, en be„ „slooten deese saak met minsame Vrundelijkheijd te diregeeren en gem hoff ongevoelig daar toe te brengen, dat het selve om gecomitt:s van DE: Comp: Liet ver„ „soeken op dat dese Ceremoniel ten haren overstaan mogt volbragt werden om dus doende in alle haar groote vergaderingen een ingang te krijgen, s E Comp:s fatsoen te staven, en het ontsag voor den Eersten, en principalen hoofd bondgenoot steeds te doen aangroeij„ „en, en bij effect sorteering, van ons heijlsaam oog„ „merk bij provisie te Committeeren de ondercooplie„ den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0161.xml #+ --- 143 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: —. „den den p:l trainis fiscaal hend:k stemer enden sa„ „bandsar hend:k van Reijd met bijvoeging van een geschenkje naar 'slandswijse, ten bedrage van ƒ106: 18: 8: gereguleerd als hier onder werd aan gethoont 2: p:s armozijnen dubbelde - - - - - - - - - - ƒ 24: 7: — 2: „ Cust Chitsen. - - -. - - - - -. . -. . „ 31: 14:—. 2: „ Cassa bengale sonderhoofden. . . -. . „ 27:4:—. 3: „ specerijen in soort. 2: lb: snuijftabak. - - - - - - - - - - „ 18: 14:—. 1: p:s parcal gem: gebl: . . - - . . . „ 3: 16: — - - - - - - - - - - „ 1:3:8: Somma. . . . ƒ106:18:8: Endewijl des anderen daags door gem: hoff om ge„ „Committ:s wiord versogt, heeft deese resolutie ook stant gegrepen: Van dit Goasche ministerium stapte zijn Ed: over tot het Bonische, en bragt al meede de Leeden ter kennisse hoe dat Radja Moeda, 'HConninginnes broeder de dood van sijne gemallinne genaamt Soentja dogter vanden Jongst overleedene, en suster vanden tegenwoordigen Crain Tello eenelijk maar door een tolk had laten Communiceeren, het welk, direct tegens se Comp: fatsoen strijdende was, om welke reeden den gouverneur door dien selven tolk sijn leetweesen Liet betuijgen sonder Meer, maar Seijde verwondert te zijn, dat een sterf val van d'E„ distinctie aan het bonijs hoff voorgevallen sijnde, de oude usantie over een komende met 'sE Comp:s sat„ Soen. 6 - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0162.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—: „soen niet na behoren g'observeerd wierd, maar des anderen daags verscheen den Tommillalang Daing Mamalla /:eerste minister van staat :/ met eenig gevolg om de dood van de overledene princes naar behoo„ „ren te Communiceeren met bij voeging, dat de slifslag van een tolk gesonden te hebben, eenelijk was veroorsaekt uijt overmatige droefheijt van Radja Moeda, en de schielijkheijd van den Coningen, dierhalven Lieten hare hoogheeden bijde op de beste wijse Excus versoeken, omdeese reeden dan in besoigne getreeden zijnde wierd naar serieuse overweging goedgevonden Radja Moe„ „da door den prointerium secretaris deser vergadering rd=m v=n Duijvenvoorde laten Condoleeren, met bijvoeging (:al meede naar oude usantie:/ van een Smal Rouw geschentjer ten bedrage van ƒ73: 11:8:—. - . - - - - ƒ 6: 12:8: J:fo armozijnen enkelde 4. @: fluweel swart - - - - - - - - - . „ 37:2: — 1: p:s allegias zijde sourats. . . . . . . . „ 94:—. -- - - - - - - . „ 16:17:—. s:„ malle mollen — 1: „ parcas gem: gebl:. . . . - - - - - . „ 3: 16:—: Somma. . . . . ƒ73: 11: 8: Vervolgens wierd door den heer gouverneur den secretaris ter Lectura overgegeven het Rapport van den ondercoopm: en tranns fiscaal, Hend:k Stemer, en den Lieutenand Gerrit Hom, die als gecommitt:s op den 20:' 7ber: A:o pass:o met de Chialoupen De ongesiene. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0163.xml #+ --- 145 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740: — ongeziene verandering D' Adriana Johanna mitsgaders de pantjallangs opas en wantrouw naar tanette en vervolgens ter bekruijsing nade Mandhar en bij die Coning sijn geweest, het geen met 9: attentie aangehoord sijnde is soo verre hunne ver„ . „rigting betreft g'approbeert, dog daar uijt tot Leed„ „weesen van deese regeering ontwaard hoe de vorengen: gecommitt:s genoodsaakt sijn geweest de pantjal„ „lang Dewantrouw die op een blindriff voorde Mandhar gesloten en onmogelijk daar van wee„ der afte krijgen is geweest na het bergen van eenige goederen aan den vlamme te offereeren het geen al verder Consteerd bij twee verklaring als een van die scheepelingen en een vande gesaghebber vande voorsz: 4: kieltjes dewelke relateeren, dat alle hunne po„ „gingen tot het weder in zel brengen van gen: Kiel vrugteloos sijn geweest, en mits ten voordeele vande d E: Comp: daar aff te hebben kunnen krijgen, als de onderstaande Notitie der geborge goederen aan„ thoont:— Notitie van sodanige Goe„ deren als 'er van de verongelukte pantjal„ lang De wantrouw ge borgen 6 7. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0164.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740 2: p:s werp ankers 2: „ dreggen 1: „ Cabel touw van 9: duijm 1: „ vier uurs glas 1 „ halve „ _:o 2: „ Compassen gem: 1: „ pijl Compas 1: „ kopere ketel 1: „ staartpan 1: stuk van een Cabel touw 1: p:s besaan 1: stuk van een besaan 1: p:s stag Vok 1: „ half uurs glas onbeq: 1: „ ijzere Coevoet 1: „ penten haak 4: „ schrapers onbeq: 2: „ span want 1: „ stag 2: „ hangers van de takels 15½: lb: Koper gewigten 1: p:s pintje 1: „ musje 1. „ halfje 1: „ vlage. 2: „ geusen onbeq: 1: „ kopbijl 1: „ dieplood 12: „ metale Canons 266: „ ronden lang scherp 136¼: lb: loode Koogels 129: p:s handgranaden gevulde 4: „ Kruijthovens „borgen zijn, teweeten. —. 20 p:s 9 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0165.xml #+ --- 1477 Van Macassar onderdato 9:' Junij 1740: 80: p„s blicke bossen van 1 lb: Caliber 7: „ wissers en aansetters onbeq: 9: „ Kopere kruijt Lepels 1: „ _:o tregter 1: „ _:o wissel 1: „ _:o Kruijtmaat 12: „ londstocken onbeq: 12: „ Copere Cardoes kakers 10: „ snaphanen gem: 3: p:s pistoolen „ 9: p:s houwers in zoort 10: „ pattroontassen 10: „ pier punten 3: „ ijzere Canons /:onderstond:/ Jnde Chialoup de ongeziene verandering den 9 8ber: 1739 /:was getekend:/ R:t R:n Berg: — De lijst dese geborge goederen door den heer gouverneur en Raad met de uijterste attentie aangehoord zijnde gaff sijn agtb: in deliberatie off men dese goederen maar niet ten voordeele van DE: Comp: bij onse handel boeken behoorde inteneemen en haar hoog Edelhedens te ver„ soeken om een gunstige afschrijving van voorschr: kiel ende daar ingebleve goederen welke propositie de lee„ den volkomen approbeerde. — Vervolgens wierd geresumeerd de Jaarlijxe reecq: der arme middelen op den 5: Januarij publicq na voor afgaande proclomatien ter kerke gedaan door Z den diaconen Anthonij Van Dort en armbe Sorger - - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0166.xml #+ --- Van O H Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — „sorger Boij Johns in Conformite het raads besluijt van den 28:' xber: A:o pass:o met en benevens het rapport van gecommitt:s waar uijt bevonden wierd dat het Capitaal van voorschr: armen dit Jaar ver„ „een „agterd is met „ somma van rd:s 228: 7:— soo is goed„ „gevonden en verstaan terwijl de reecq bij het dagregister is ingelijft het rapport dientwegen bij debijlagen der resolutien te insereeren. — — Al verder wierderen geleesen twee Rapporten van gecommitt:s de ondercooplieden en p„l fiscaal Cornelis J:r Bogaard, den trains fiscaal Hend:k stemer den guarnisoen Boekhouder Willem van Duijvenvoorde en den Lieutenand, J:n Nicolaas Lijst, wegens de gedane Commissie vande twee eerste aan het bonijse ende twee Laaste aan het Macas„ „saarse hoff om die hoogheeden met het uijt eijnde der Mohumetaanse vasten 'sComp:s wegen een ge schenk te offereeren, 't geen al meede aangehoord: sijn„ de is sulx volkomentlijk g'approbeert: Voorts produceerde den Manhaften Capitain Jacob Pekijn, enden trains fiscaal Hend:k Stemer, als expresse daar toe gecommitt:s sijnde, een Rapport wegens het ondersoeken der 3 van Maros opge „sondene Malawase onder regentjes, die in 'sComp:s Boijen 5 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0167.xml #+ --- 149 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — Boijen huijs geplaest zijn, als de arous Malim„ „po, Ratoe en Boelodaija, waar uijt ontwaard wierd hoe dat gen:de luijden het ten laste gelegde van hare regenten en door den Commandant van Maros den vaandrig hans Raad aan ons sonder behoor„ „lijk ondersoek was gerapporteerd geworden, op een aannemelijke wijse hebben, b'antwoord, en gecon„ „ „trarieerd; weshalven naar een rijpe overweging ten beste nuitte, en voorcoming van verwarring, inde sowijd vande hand gelegene 'sComp:s berg provin„ „tien, soo is verstaan en goedgevonden, dese onder regen„ „tjes vrij ln schadeloos uijt 's Comp:s boijen huijs te largeeren, onder Conditie dat deselve tot nader goet„ „vinden van den gouverneur eenigen tijd hier aan het Casteel souden blijven huijshouden maar den vaandrig en Commandant Raad, wegens sijn schielijkheijd en deese gevalle saak gevoelig te reprocheeren, en de ver„ teerde kosten deser Luijden aanden Zergiant Cipier volgens gewoonte gerekent te voldoen en betalen, mitsg:s in 't vervolg sorge tedragen, van niet meer soo ligt gelovig te zijn, maar de zaaken naar be„ horen eerst te ondersoeken en dan Rapporteeren Nog wierden met unanime stemmen tot afhael van thiende padij na Bonthain aangelegt de Pantjallangs. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0168.xml #+ --- Macassar onder dato 9:e Junij A:o 1740 Van pantjallangs den oppas en voortvarendheijd: Waar na met eenparigheijd wierd g'approbeert het rapport der Commissianten de ondercooplieden den p:l fiscael C:s J:n Bogaard en den sababandhar hend:k van Reijd die bij den publicquen verkoop der bieren praesent zijn ge„ weest, soo is daar uijt tot leedweesen bevonden dat dien vercoop maar gerendeert heeft een somma van rd:s 150: 12: — Wijders werd met unanime votas ter afschrijving gepasseert een gestorve mansslaat gen:t soegala van Mangareij die op den 19:e Januarij in 's Comp:s thuijn is komen te overlijden. — Jnsgelijx werden op de ingecomene verklaringen ter afschrijving gepasseerd als. — Van de Chialoup de ongesiene verandering 1: p:s dregen 30: vadem van een paardelijn —2/3: van een paardelijn 1: p: Copere lanthaarns 1: „ blicque 1: „ diop lood van 30: lb: En vande Chialoup De Adriana Johanna 1: p:s d'reg. Laastelijk wierd tot dice prasis van Huwelijxb en Kleijne saken aangesteld, den ondercoopman en guartisoen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0169.xml #+ --- 151 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740: — guarnisoen boekhouder W=m V=n Duijvenvoorde en insteede vanden overleedenen Borger Adriaan tawaris tot Borger Weesmeester en Cassier der Negorij Vlaardingen, den borger Anthonij van dort dewelke bij de den eed tot deesen Emploijen specteerende hebben afgeleijd /:onderstond:/ Macassar Dato 6 ut supra /:was getekend:/ A:n Hend:k Smout k C„s Rosenboom, J:b Pekijn, C:s J:n Bogaard Hend:k Stemer, Hend:k van Reijd, en W=m V=n Duijven„ voorde: —. Dingsdag Den 16:' feb:j A:o 1740: Des morgens om 9:' uuren Alle praesent Het versoek der Domponeesche gesanten om met 100: rd:s nieuw nederlands paijemente twee lasten Rijst voor reecq: van haren vorst tot onder houd van haar selven soo wel als vanden gemeenen man gerieft te mogen werden, onder verband van een secretariale obligatie om het selve op Dompo komende aan Biias Resident in sapanhoud weder tevoldoen door den gouverneur aande leeden der vergadering voorgedragen zijnde, soo is na resonnement eenparig goedgevonden de versogte een - - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0170.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. een hondert rd:s en twee lasten rijst op doorgedrage Conditie af te geven maar het last van het laast gem: Korl tot Voorkoming van schaade gerekent op 33 1/8: rd:r het last /:onderstond:/ Macassar Dato Voorschr: /:was getekend:/ A:n Hend=k smout C:s Rosenboom, J:b Pekijn C:s J:n Bogaerd, hend:k Steiner Hend:k van Reijd, en W=m V=n Duijvenvoorde:—. Sondag Den 6: Maart 1740:—. 9 Des avonds om 8 uuren Alle praesent Aanvankelijk bedeelde den heer gouverneur de Comst ten deesen Casteele vanden boekhouder van het in't gesigt g'ankerde Leggende schip Velsen met haar hoog Edelhedens veel gerespecteerde Letteren van den 24:' februarij Jongstleeden dewelke met de uijterste attentie geleesen zijnde wierd dese bij een komst door sijn Ed:e gedissolveert /:onderstond:/ Macassar Dato ut supra (:was getekend:/ A=n hend:k Smout, C:s Rosenboom J:b Pekijn C=s J=n van reijd ^ k Bogaard H:k Stemer, Hend.:k en W=m v=n V=n Duij venvoorde:— Saturdag. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0171.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740: —. Saturdag Den 12:' Maart 1740: Smorgens om 8 uuren Alle praesent Na het aanroepen van Godes heijligen naam inden gebeden so gaff den heer gouverneur de leede te kenne hoe dat hoog Jndiasche regeering bij haar Ed:s schrijvens vanden 26:' Jber: A:o pass:o g'ordonneert hadde om de placcaten die tegens de Clandestine ver„ „voer der lijfeijgenen van hier na Batavia en ande „re plaetse g'Emaneert zijn, op nieuw te renoveeren en vroeg dierhalven de Leeden off men het placcaat van den 5:' Julij 1697: ter ordre vande hoog Jndiasch regeering door den gouverneur Isaac Van Thij in schriptis gebragt en het welk wel het meeste met haar hoog edelhedens hoogst wijser bevel is Couve„ „nieerende niet zoude laten publiceeren welk placcaat dan ter ordre van zijn Ed: gelesen zijnde wierd sulx door de gesamentlijke Leeden volkomen g'approbeerd en g'arresteerd het selve inde neder„ duijtsche en Malijdse taale te doen affigeeren, mitsgaders dien inhoud hier onder te inse„ neeren: — Adriaan Hendrik Smout gouverneur 153 6: 2 en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0172.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— en directeur mitsgaders admiraal en veldoverste, Bene„ „vens den raad wegens den staat Der E: Comp: tot Ma„ „cassar ende der Resorte vandien onder het beleijd van den wel Edelen groot agtb: heer Adriaan Valc „kenier gouverneur generaal ende Ed: heeren Raden van nederlands Jndia: — Alle de geenen die dese sullen sien ofte horen leesen, sal uijt doen teweeten: — Alsoo de hooge regeeringe van Jndia voorm: bij placcaat van den Jare 1688: specialijk heeft doen verbieden het vervoeren van slaven van dit landschap na Batavia hoedanigen verbod ook het volgende Jaar 1689: geschied is, na de 3 ooster gouvernementen, Amboina, Banda en ternaten, ende dat egter sommige baatsugtige menschen hun niet onsien om ge„ wins wille, diverse slaven van hier heijmelijk na Batavia off voors: oostersche gouvernementen te vervoeren Jadie ook op afgelegde Comptoiren weten aan lant te setten tot groten ondienst der E: Comp: en veragtinge der welgegevene ordres soo is't dat wij met advijs van rade, in Conformiteijd der beveelen van wel„ gem: haar edelh:s vervatte bij missive van den 5:' Maart deses Jaars en onse resolutie van den 2: Courant bij desen wel ex„ „presselijk denovo interdiceeren en verbieden, bij desen aan alle Comp:s dienaren, burgeren ingesetenen, zoo wel der geene die „ met hier ter plaatse remoreeren, als „ hun vaartuijgen van buijten aankomen het vervoeren van allerleij soort van slaven geene natie uijtgesondert 't zij mans, Vrouwen off Kinderen soo wel na Batavia als de voors: oostersche gouvernemen ten buijten degeene die sij hier sullen hebben aangebragt oppene dat de geene die sig ondervinden mogt het versenden off vervoeren eeni„ „ge slaven buijten des gouverneurs schriftelijk verleend Condent sal verbeuren de voorschr: te vervoerene slaven boven arbitrale cor„ „rectie en soo het met burger off inlandsen handel vaartuijgen ondernomen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0173.xml #+ --- 255 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1748: ondernomen werd ook boven dien de Confiscatie de voorschr: vaartuijgen en derselver ingeladene goederen belastende en be„ „velende dierhalven den fiscaas, en sabandhar mitsg:s derselver suppoosten, en dienaren op de observantie deses naauwkeurig te setten ende tegens de Contraventeurs, sonder dissimurlatie off ooghuijkinge te procedeeren also wij sulx ten dienste Der E: Comp: sodanig vinden te behoren. /:onderstond:/ Aldus opgesteld ten Casteele Rotterdam op Macassar den 5:' Julij 1697: gerenoveerd: in onsen raade op den 12:' maart A:o 1740: gepubliceerden g'affigeerd den 22:' daar aan /:was getekend:/ A:n hend:k smout /:in margine„ stond 's Comp:s zegel in roden lacque gedrukt /:Lager :/ ter ordon„ „nantie van den EE: agtb: heer Adriaan hendrik smout gouverneur en directeur, Mitsg:s admiraal en Veldoverste Benevens den raad deser Custe Celebes /:was getekend:/ G:t Fek secretaris: — Vervolgens wierd door den heer gouverneur den secretaris ter Lectura overgegeven het Rapport van gecommitt:s de ondercooplieden den trains fiscaal Hend:k Stemer, enden sabandhar Hend:k van Reijd, die Conform het genome besluijt op den 9:' feb:r den 13:' daar aan praesent sijn geweest bij de besnijdenis vande Coning van Goah, het geen met attentie aangehoort zijnde is sulx volkomen g'approbeert Laastelijk is met unanime stemmen g'appro„ „beert het Rapport vanden ondercoopm: en secretaris W=m V=n Duijvenvoorde die op den 16:' der gepasseer„ de maand naar Bonijs Jong Coning is geweest om die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0174.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: die hoogheijd over het afsterven van sijn gemallinne te Condoleere en een geschenkje te offereeren /:onderstond:/ Macassar Dato ut supra /:was getekend:/ A=n hend:k Smout C:s Rosenboom, C:s Pekijn, C:s J:n Bogaard Hend:k Stemer h:k van Reijd, en W=m V=n duijvenvoor„ de: — Woensdag Den 16:' Maart A:o 1740:—. 886 Des morgens om 9:' uuren Alle Praesent Aanvankelijk Communiceerd den heer gouver„ „neur de Comst van het schip Loetelingskerk met haar hoog edelhedens veel g'agte letteren dewelke den secretaris ter Lectura overgegeven zijnde wierd daar uijt onder andere ontwaard de promotie vanden heer gouverneur tot admiraal en veld overste waar „door meede „ de Leeden gefiliciteerd zijnde, proponeerde sijn Ed:e om den met opgem: bodem aangekomene ondercoopman Gerrit fek Conform den teneur van opgem: missive, ten vervanging vanden prom„ terium secrets: Duijvenvoorde herwaards gesonden te Jntroduceeren en hem den gestatueerden hed daar toe beraamt voorgehouden weesende, heeft hij den selven in handen vanden heer gouverneur afgelegt om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0175.xml #+ --- in P: Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — om vervolgens het sijner verantwoording over te neemen de secretariale papieren waar bij als gecommitt:s verkoren werdende Cooplieden den gouvernaments fiscaal C.:s J:n Bogaard en trains fiscaal Hend:k Stemor /:onderstond:/ Macassar Dato Voorschr: /:was getekend:/ A:n Hend:k Bogaard Smout, C:s Rosenboom J:b Pekijn, C:s J F Diij Hend„k Stemer H:k van Reijd, en W=m „venvoorde: — Dingsdag Den 22:e Maart 1740: —. Ses morgens om 9 uuren Alle praesent Dewijl haar hoog Edelhedens de hooge Jndiasche regeering tot Batavia bij haar Edelens Jongst ontfan„ „gene veel gerespecteerde letteren van den 28:' feb:ri A:o stanti aan gouverneur en Raad gecarteerd onder ande„ „ren hebben gelieven te noteeren, dat haar Edelhedens uijt eijgen gebrek tot Batavia niet in staat waren om het getal van d'e gepititioneerde Europsche militaire voor dit gouvernement te konnen voldoen, en ons dier E halven qualificeerde om in Cas van noodsakelijkheijd li vande ambonse ministers indies plaats te kunnen vorderen, een aantal van 100; a 150: â 200: amboinee„ ses, dan wel soo vele meer Jnlandse militairen. als. . „ 25 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0176.xml #+ --- Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— Van als indat gouvernement te werven sullen sijn, en alhier onvermijdelijk werden vereijscht: Welkchapiter althans ter vergadering aandagtig overwoogen, door den heer gouverneur in aanmerking geno„ „men ende Leeden voorgesteld wierd; hoe dat de saak op & dese Cust Celebes althans in een favorabelder aan schouw waren verandert, als deselve bevorens de verove„ ring van het Macassaarsche rijk waren, endewijl wij met God de voorste ondervonden hebben, dat de glorij door 'sE Comp:s wapenen op den vijand behaald altijd heeft afgehangen van demanmoedige dapperheijd, der Europeesche militaire dienaren, daarwij, god zijdank, door de goedheijd van haar hoog Edelhedens, buijten een merkelijke straffe /:dat God verhoede :/ nog tamelijk tot alle gevallen van voorsien zijn is; Js om geciteerde redenen goedgevonden, en verstaan, dat men voor als nog die amboneesche recrute wel sal kunnen missen, met dese bijvoeging nogtans, om bij eerste gelegentheijd den toestand deser zaka bij Extract deses de regeering in Amboina bekent te maken en teffens te versoeken om bij provisie tot ver vuijding van nodeLoose onkosten tot schade, en preju„ dictie van onse hoog agtb: heeren principalen een dierge lijk als door geciteerd getal Amboineesen aan de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0177.xml #+ --- 259 B Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— de hand en ingereedheijd te houden, om bij ouverhoop toeval (:dat egter niet apparent is:/ op het eerste aan „schrijvens, indienst aangenomen, en herwaards gesonden te werden: Te welke occagie al verder door den heer gouver„ „neur de Leeden voorgehouden, en te kennen gegeven wierd, de aanhoudende sollicitatie van de overwalsche sendelingen en hulp troepen vande Bimaneesche, domponeesche, en anderen hoven ten eijnde uijt ge„ breken armoede vand'E: Comp: met geld, en levens middelen ter Leen te werden gerieft, niet tegenstaen, „de sulx omdie motiven bij besluijt van den 4:' 9ber: 28:' xber: A:o pass:o 1:ste en 16:' feb:rj Jongst leeden uijt bij sondere Consideratie al geschiet, en werk stellig ge„ maakt is, om indertijd met sapanhout, wax, en andere mer cantile waren aande E: Comp: bij liqui„ „datie af te seggen, en betalen endewijl zulx te hoog op stok soude komen te Lopen, om door den resident aldaer behoorlijk te werde ingepalent, is tot vermijding van dien, goedgevonden enbesloten, eenelijk de gesanten van Pekaten Tambora ider met een Last rijst â 33 7/8: rd:s voor reecq: vand' E: Comp: op obligatie te gerieven & assisteeren, omme invoegen als voren verm: te werden afgereekend, en voldaan en die gesanten - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0178.xml #+ --- Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. Van gesanten met haar bij hebbende troupen daarmeede afscheijd te vergunnen, mits bij brieven aan haare mees„ „ters sulx aan te schrijven, en versoeken ingevalle men deselve inder tijd ten dienste der E: Maatschappijl mog„ „te benodigen, aldaar in hun eijgen Land in gereedheijd, en aan de hand te houden, omme op het eerste requisit herwaards over te senden:— Soo meede als een noodsakelijk poinct aan die overwalsche koningen te doleeren, wegens deslegte le„ „verantie van sapanhoud en andere handel waren van welk genoemde houd volgens aanschrijven vander resident tot Biema Reijnshagen bij een briefje van den 20:' 7ber: 1739: niet meer als een Lading aande afscheep plaats Camboe, in gereedheijd Lag en volgens een nader briefje op gisteren alhier ont„ „fangen /: en tegenswoordig in vergadering geleesen is:/ dat desen Jare nog niets was in gesamelt, en sulx ter oorsaak van een algemeene siekte en sterfte daar in „landers, wel tot de maanden Julij en aug:s aanstaan de, soude aan lopen, soo is verstaan tot den afhaal en overvoer van die bereeds in voorraad leggende verfstof„ Ese, het alhier ter rheede zeggende schip Westerdijx horn te projecteeren met aanschrijvens aan meer gewaagde resident Reijnshagen, omme bij manquement van een volkome #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0179.xml #+ --- 161 Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. Jan 1 Volkome Lading dien bodem vervolgens na sama„ rang te senden, ter Jnneeming van het geene de ministers aldaar ter ordre van haar hoog edelh:s sullen aan handen hebben, en in welker voegen al verder geresolveert is, de Chialoupen De Adriana 5 Johanna en De ongesiene verandering: item de pantjallangs de voortvarentheijd en oppas nade suij„ „der provintie Ronthain te senden ten eijnde de al„ „daar in voorraad leggende thiende rijst herwaards aan te brengen:— Wijders is ter veel geEerde ordre van haar hoogEdel„ hedens vervat bij Extract Resolutie de dato 27:' aug:s en 15:' 7ber: pass:o ter vergadering geleesen en geresumeert een Biljet, rakende het koper en verkopen der zoldij reecq: van 'sComp:s dienaren is verstaan het selve indier voegen, als sijnde Conform de ordre van wel gem: haar Hoog edelh:s gecoucheert te laten uijtschrijven, affi„ „geeren, en hier onder te doen sinsereeren: — - Dewijl bij haar hoog Edelh:s Dehooge regeering van neder„ lands india veel gehonoreerde extract Resolutie de dato 27:' aug:s 1739: ons specialijk gebleeken is het regtmatig misnoegen endoleantie der Ed: agtb: heeren superioren in nederland, wegens het Coopen en vercopen item na nederland versenden der Zoldij reecq: van 'sE Comp:s dienaren hier te Landen, die ten dien eijnde diverse 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0180.xml #+ --- Macassar onder dato: 9:' Junij A„o 1740: — Van diverse quade practijcquen werkstellig gemaakt en bij wegen van Persoon substitutie, op een g'interponeerd te Batavia middel gevonden hebben, om haar reecq: op een Claudestine wijse na nederland over temaken, en daardoor de meermalige gegevene ordres, van onse respective betaalt heeren te overtreeden soo is 't dat wij in vol„ „doening en opvolging van welgem: haar hoog Edelhedens bevele, alle en een iegelijk van 's Comp:s dienaren bij affictie deses paead„ „verteeren, gelijk gepreadverteerd werd bij deses, dat indien ijmand van deselve te deses gouvernements sig nadeesen wederom mogte komen te verstouten; sijne soldij reecq: ofte te goed hebbende, maand gelden, onder wat protext het ook soude mogen wesen te verkopen, of te verallineeren, niet alleen inde Confiscatie des reecq:, en een vierdubbeld boeten sullen komen te vervallen, maar daar enboven als schadelijke subjecten na nederland, werden verson„ den dog sal het daar ten tegen alle een ieder vrijstaan, ingevolge welgend: ordre, de dienaren die genogen mogte weesen, na tijds Expi„ „ratie een nieuw verband aantegaan derselver bereeds verdiende te goed hebbende maandgelden in contanten alhier ter plaetse te ontfan„ gen tegensligt geld de Rd:s gereekent â 64: stver:s, sonder dat soda„ „nige sullen gehouden weesen eenige Lijwaten te accepteeren veel m in dat deselve haar sullen werden opgedrongen. — Wijders sullen alle hooge en laage 'sComp:s dienaren dien den aanstaande genegen mogte wesen hunne soldij Reecq: na nederl: te rermitteeren, gehouden en verpligt sijn, sig ten dien Eijnde niet ver„ zoek daar toe bij de regeering alhier te addresseeren, ten eijnde desel„ ne papieren, ter reclerche aan den oppercoopm:, en secunde persoon, en vervolgens aanden guarnisoen boekhouder gedemandeert te Laten als wanneer deselve wel en sonder fraude bevonden sijnde, dies procuratie directelijk van den Constistuant, op den geconsti„ „tueerde persoon in nederland moet werden gepasseert Ende op dat dese respective heijlsame ordres, van welgem: heeren, 17:' niet overtreden, maar letterlijk werden agter volgd soo werd den fiscaal deses gouvernements wel speciaal gelasten bevolen te„ gens de overtreders deser wetten en ordonnantie te procedeeren als na behoren: onderstond #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0181.xml #+ --- 163 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:—. /:onderstond:/ Macassar Ju't Casteel Rotterdam den 22:' Maart 1740: /:lagerstond:/ sE Comp:s zegul in roden lacke gedrukt (:daar onder / ter ordonnantie van den E E: agtb: heer Adriaan hend:k Smout, gouverneur en directeur Mitsgad:s admiraal en Veldoverste benevens den raad deses Custe Ce„ lebes /:was getekend:/ Gerrit Tek secretaris: Vervolgens wierd nog g'arresteerd; om na het eijndigen deser vergadering op de gewoone wijse door de puijl van 'sheeren gouverneurs woning; item vervolgens op het ter rheede leggende Admiraals schip Wester„ Dijxhorin aan alle den volke te laten voorleesen, sodanig gerenovelleert Placcaat, als bij het besluijt deser vergadering de dato 12:' Maart A:o1740: op het suk vanden Clandestinen vervoer der Lijfeijgenen soo ten opsigte van 's Comp:s dienaren als borgers is vast„ gesteld, en beraamt ook ordonneerden den heer Gouverneur den secrets: deses raads omme na den teneur van haar Ed: groot Agtb: ordre beschreve bij het Jongst ontfangene Extract besluijt van wel gem: haar hoog Edelhedens, de dato 27:e Aug:s A:o pass:o, dicteerende om„ „me de placcaten tegens het overlopen van 'sComp:s inge„ setene na vreemde natie op alle de buijte Comptoire alwaar deselve in vigeur zijn, de novo te doen pu„ „bliceeren, en affigeeren ter secretarij na te slaan en ter publicatie en affictie ingereedheijd te brengen Door den oppercoopm:n en hoofd Administra teur. 9 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0182.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — „teur M„r Cornelis Rosenboom te kennen gegeven geerde. zijnde dat ingevolge de ordre der hooge Regeeringe het 20 gouvernement Macassar bij factuur Jongste per 't schip Haaften aangebragt, belast was, met een somma van Rd:s 2500: of ƒ7500: sijnde een gelijk bedragen. met dat geene dat door hoog gem: vergadering aan /:zal:r:/ den wel Edelen heer Raad Extraordinair van Jndia Johan Sautijn bij wijse van augmenta„ „tie, op Rd:s 10'000 paijement 'tseder't den Jaare 1733: door sijn edele aan de E: Comp: g'anticipeert uijt de Bataviasche geld Cassa was gevalideert, en dat gevolge deser ordre gem: aanreecq: tot gee„ nen anderen lastpost, dan die der kleene geld Cassa deses gouvernements waar aan de betalinge der sommen bij wissels geremitteerd wordende geschiet bij de Negotie boeken van Macassar Kon„ de gebragt worden, waar tegens den Coopm: en Cassier Hendrik Stemer, sijne beswaringe te kennen was gevende, in opsigt der belastinge sijner Cassa met de bovengen:e rd:s 2500: ter zaake hij betuijg„ „de dat de anticipatie van paijement 't sedert den „ vijfden Jare 1733: geschied zijnde, ten tijde de verhoginge op die munt nog niet was aangeschreven, hij Cassier ook niet hadden kunnen uijtbrengen, bij zijne Successive #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0183.xml #+ --- 165 Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740:— successive Cassa reecq:, meerder dan 48: sware stver:s voor 1: Rd:s gelijk ook waarlijk geen swaarder advance, op 't paijement genoten hadde, stellende dese sijne belangen en het voordragen van den opper„ Coopm:n aan de g'Eerde dispositie van desen Raad met versoek van relief. Zoo is na resumptie vanden wissel brief, suc„ cessive negotie Journalen, en de Cassa reecq=n op ver„ „thoning van den Cassier tot soo verre in Consideratie genomen, dat aanden oppercoopm: Rosenboom 0 p gelast geworden is, de bij bovengem: factura aangerekende rd:s 2500: of ƒ7500:—:—. voor eerst bij de negotie boeken te brengen op Reecq: van voor„ „jarige Lasten en ongelden, en met het afsenden deser onser Resolutie haar hoog Edelhedens de hooge Regeeringe van Jndia seer eerbiedige te ver„ „soeken dit ons arrest gunstig te argreeeren. — En alsoo het haar hoog edelh:s bij deselve gereve„ rendeerde laaste Letteren hier voren vermelt uijt een bijsondere goedheijd behaagt hebben den heer gouverneur deser Custe te nomineeren en Eligeeren tot Veldoverste en Admiraal over 'sE Comp:s Land, en zee magt is dierhalven in omvrage gesteld of het niet Compati„ „bel zoude zijn, na degewoonte deses Landen daar van Kennisse #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0184.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij A:o 1740: — kennisse te geven aande hove van Bonij en Goah om daar door 'sComp:s wapenen meer ontzagen Luijs„ ter bij te setten te meer sulx indiergelijke gevallen althoos practicabel is geweest, soo is sulx met een parige stemmen geadvoneert en daar toe genomi„ „neert, als aan het hoff van Bonij den Coopman en P fiscaal C:s J:n Bogaard en den onderCoopman en sabandhar hend:k van Reijd, en aan het hoff van goah den Coopm:n en trains fiscaal Hend:k stemer enden onderCoopm: en zoldij Boekhouder Wm Hn. Duijvenvoorde Voorts is op het voordragen van den heer gous„ „neur noodsakelijkheijd g'oordeelt en goed gevonden om den Resident te Maros Hans Raad die door de goedheijd der hoog Jndiasche regeering als Lieutenand is aangesteld, dierhalve van sijne Residentie te ontslaan en herwaards te aan te ont„ „bieden, omme tot accompleteering der militaire Comp: inde aanstaande te ondernemene Expedi„ „tie te werden g'Emploijeert, mitsgaders op appro„ „batie van haar hoog Edelhed:s tot sijnen vervanger, als Commandeerent zergeant genomineerd, den aldaar voordesen gemiliteerd hebbende Chergeant Jurgen Christoffel van Diepenbroek, die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0185.xml #+ --- 167 Van Macassar onder dato 9:e Junij A:o 1740: —. Verhandelt bij resolutie vanden 6:' 8ber: A:o 1739 die voormaals verscheijde preuve van bequaamheijd om dien oort te bestieren gegen heeft /:onderstond:/ Macassar dato voorschreve /:was getekend:/ A:r hend:k Smout C:s Rosenboom, J:b Pekijen C: J:n Bogaard H:k Stemer H:k van Reijd 96: W=m V=n Duijvenvoorde /:Lager stond:/ mij present / en getekend:/ G:t Cek secrets: /: onder„ „stond:/ Accordeert /:was getekend:/ G:t fek secrats: /:in margine:/ Voor het opleesen /:gete„ „kend:/ J: V: L: Roonhuijsen /:lager:/ Voor het nasien /:en getekend:/ P:s houdenpijl. —. Op heeden den 26:' September A:o 1739:— ^ ondergeteekende Compareerde voor ons Expresse gecommitt:s danig G managara gewesene hoofd Regent van Glisson wel„ „ke op onse afvrage relateerde, dat op de maand Junij seer onverwagt op Glisson gekomen zijn, 5. goasche om prinsen in name Crain Batoe Poetij, Crain Page naekang, Crain Bonto Panno, Crain Borrisello en dann Manbani Ramma, welke hem resa„ „tand gebiedender wijze gelasteden met vrouwen Kinderen, sig wederonder den macassaren wettigsten Coning Daing mamaroe te moeten begeven, met bedrijging van bij onwilligheijd het geheele #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0186.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 het geheele land van glisson te zullen verwoesten, en verbranden dat daar op hij lelatand uijt vreese met zijn geheele famielie na zijn padijlanden, op de Negorij bonto mangappa getrocken is, daar van alle glissonders gevolgd is geworden, en door zijn zendelingen Carre macoeli, en dainanjong aan den E: E: agtb: heer gouverneur ten Casteele Rotterdam van dat alles kennis heeft laten geeven, dat gem: Carre Macoele uijt name en last van wel gem: heere Gouverneur hem relatand heeft comen aanseggen dat hij weeder na glisson keeren moest, dat hij doen ook gehoorkamd heeft, verder zeijden den relatand in desen laatsten oorlog, niets tegens D' E: Comp: misdreeven te hebben, en Van der vijanden voornemens en uijtvoeringe onkundig gebleven te zijn, Jnselve voegen Compareerde des bovenstaandes Comp„s eijgen zoon Dain Manassa, dewelke almede op afvrage Verclaarde, zijn kinderlijke pligt omtrend zijn vader Daing manangara gedaan te hebben, en met hun te hebben willen leven en sterven, en daarom niets anders gedaan te hebben als zijn Vader hem belast heeft, daar niets quaadste gen D E: Comp: onder is geweest /onderstond:/ Aldus gerelateerd op de raadCamer. in het stad huijs binnen 't Casteel Rotterdam dato Voorsz:/ lager:/ stonden eenige Jnlandse Caracters /waar bij gesz: stond / gesteld bij Daing Manangara en bij Daing Manassa /nog lager:/ voor de vertaling /was getekent:/ P:s Jacobsz:/ in margine, ter presen „tievan /:was getekent:/ C:s Rosenboom en H: L V:n Reijd. op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0187.xml #+ --- 1689 Van Macasser onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resolutie Op Heden den 26 September 1739 Compareerde voor verhandelt bij Res„ ons ondergetekendens Expresse gecommitteerdens, klinkere lutie als Even zoon van den geweesen Rebel Daing Mamma dewel„ „ke op afvrage relateerde dat hij zedert zijn vaders dood, die in een attacque op Pangeliang om de noord tegens DE: Comp:e Voorgevallen is, altoos op Glisson heeft ge„ woond, en niets tegen D' E Comp: in het werk gesteld, maar zijn Grootvaders Daing managaras ordre ge„ volgd heeft, die hij meende dat niet zoude zondigen, en na men desen relatand had voorgehouden, dat hij bij het snevelen van zijn vader geswooren heeft, zoo lang het bloed in zijn aders Vliete tegens de Comp: quaad te zullen brouwen, andwoorden den Relatand dat hem zijn seggen niet Vergeten Was, maar dat het niet Sodanig was als men hen te Laste zeijde, zonder meer /:onderstond:/ aldus gerelateerd op de ordinaire Raad Camer in het stad„ huijs binnen 't Casteel Rotterdam dato voorsz: /lager:/ Stonden eenige inlandse Caraders /waar bij gesz: stond:/ gesteld bij klinkere (:daar onder voor de vertaling /was getekent:/ S:r Iacobsz: / in margine:/ ter Presentie van /:was getekent:/ C:s Rosenboom en H„k V:n Reijd Ik ondergesz: Ian Spelt Leerberijder in dienst der E: Comp:e en bescheijden op 'S E: Comp:s paar„ als vooren, de stal bekenne bij desen de waaragtige waarheijd te E sijn, als dat een 'sComp:s Paard, dewelke langen Tijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0188.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 het geheele land van glisson te zullen verwoesten, en verbranden, dat daar op hij lelatand uijt vreese mett zijn geheele famielie na zijn padijlanden, op de Negorij bonto mangappa getrocken is, daar van alle glissonders gevolgd is geworden, en door zijn zendelingen Carre macoeli, en dainanjong aan den E: E: agtb: heer gouverneur ten Casteele Rotterdam van dat alles kennis heeft laten geeven, dat gem: Carre Macoele uijt name en last van wel gem: heere Gouverneur hem relatand heeft comen aanseggen dat hij weeder na glisson keeren moest, dat hij doen ook gehoorsaamd heeft, verder zeijden den relatand in desen laatsten oorlog, niets tegens D' E: Comp: misdreeven te hebben, en Van der vijanden voornemens en uijtvoeringe onkundig gebleven te zijn; Jnselve wvoegen Compareerde des bovenstaandes Comp„ts eijgen zoon Dain Manassa, dewelke almede op afvrage Verclaarde, zijn kinderlijke pligt omtrend zijn vader Daing manangara gedaan te hebben, en met hun te hebben willen leven en sterven, en daarom niets anders gedaan te hebben als zijn Vader hem belast heeft, daar niets quaadstegen D E: Comp: onder is geweest (onderstond:/ Aldus gerelateerd op de raad Camer. in het stad huijs binnen 't Casteel Rotterdam dato Voorsz:/ lager:/ stonden eenige Jnlandse Caracters /waar bij gesg: stond / gesteld bij Daing Manangara en bij Daing Manassa /nog lager:/ voor de vertaling /was getekent:/ : Jacobsz: /in margine/ ter presen„ tievan /: was getekent:/ C:s Rosenboom en H:k V:n Reijd. op e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0189.xml #+ --- 169 Van Macasser onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resolutie Op Heden den 26 September 1739 Compareerde voor verhandelt bij Res„ ons ondergetekendens Expresse gecommitteerdens, klinkere lutie als Even zoon van den geweesen Rebel Daing Mamma dewel„ „ke op afvrage relateerde dat hij zedert zijn vaders dood, die in een attacque op Pangeliang om de noord tegens D E: Comp:e voorgevallen is, altoos op Glisson heeft ge„ woond, en niets tegen D'E Comp: in het werk gesteld, maar zijn Grootvaders Daing managaras ordre ge„ volgd heeft, die hij meende dat niet zoude zondigen, en na men desen relatand had voorgehouden, dat hij bij het snevelen van zijn vader geswooren heeft, zoo lang het bloed in zijn aders Vliete tegens de Comp: quaad te zullen brouwen, andwoorden den Relatand dat hem zijn seggen niet Vergeten Was, maar dat het niet Sodanig was als men hen te Laste Leijde, zonder meer /:onderstond:/ aldus gerelateerd op de ordinaire Raad Camer in het stad„ huijs binnen 't Casteel Rotterdam dato voorsz: /lager:/ Stonden eenige inlandse Caraders /(waar bij gesz: stond:/ gesteld bij klinkere /:daar onder voor de vertaling /was getekent:/ I:r Iacobsz: /in margine:/ ter Presentie van /:was getekent:/ C:s Rosenboom en H„k Vn Reed Ik ondergesz: Ian Spelt Leerberijder in dienst der E: Comp:e en bescheijden op 'S E: Comp:s paar„ als vooren, de stal bekenne bij desen de waaragtige waarheijd te E sijn, als dat een 'sComp:s Paard, dewelke langen Tijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0190.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 het geheele land van glisson te zullen verwoesten, en verbranden dat daar op hij lelatand uijt vreese met zijn geheele famielie na zijn padijlanden, op de Negorij bonto mangappa getrocken is, daar van alle glissonders gevolgd is geworden, en door zijn zendelingen Carre macoeli, en dainanjong aan den E: E: agtb: heer gouverneur ten Casteele Rotterdam van dat alles kennis heeft laten geeven, dat gem: Carre Macoele uijt name en last van wel gem: heere Gouverneur hem relatand heeft comen aanseggen dat hij weeder na glisson keeren moest, dat hij doen ook gehoorsaamd heeft, verder zeijden den relatand in desen laatsten oorlog, niets tegens D' E: Comp: misdreeven te hebben, en Van der vijanden voornemens en uijtvoeringe onkundig gebleven te zijn; Jnselve wvoegen Compareerde des bovenstaandes Comp„s eijgen zoon Dain Manassa, dewelke almede op afvrage Verclaarde, zijn kinderlijke poligt omtrend zijn vader Daing manangara gedaan te hebben, en met hun te hebben willen leven en sterven, en daarom niets anders gedaan te hebben als zijn Vader hem belast heeft, daar niets quaadste gen D E: Comp: onder is geweest /onderstond:/ Aldus gerelateerd op de raad Camer in het stad huijs binnen 't Casteel Rotterdam dato Voorsz:/lager:/ stonden eenige Jnlandse Caracters /:waar bij gesq: stond/ gesteld bij Daing Manangara en bij daing Manasse /nog lager:/ voor devertaling /was getekent:/ P:s Jacobsz: / in margine/ ter presen „tie van /:wasgetekent:/ C:s Rosenboom en H: k V:n Reijd. op e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0191.xml #+ --- 169 Van Macasser onder dato 9 Iunij A:o 1740 verhandelt bij Res„ Verhandelt bij resolutie Op Heden den 26 September 1739 Compareerde voor ons ondergetekendens Expresse gecommitteerdens, klinkere lutie als Even zoon van den geweesen Rebel Daing Mamma dewel„ „ke op afvrage, relateerde dat hij zedert zijn vaders dood, die in een attacque op Pangeliang om de noord tegens DE: Comp:e voorgevallen is, altoos op Glisson heeft ge„ woond, en niets tegen D'E Comp: in het werk gesteld, maar zijn Grootvaders Daing managaras ordre ge„ volgd heeft, die hij meende dat niet zoude zondigen, en na men desen relatand had voorgehouden, dat hij bij het snevelen van zijn vader geswooren heeft, zoo lang het bloed in zijn aders Vliete tegens de Comp: quaad te zullen brouwen, andwoorden den Relatand dat hem zijn seggen niet Vergeten Was, maar dat het niet Sodanig was als men hen te Laste Leijde, zonder meer /:onderstond:/ aldus gerelateerd op de ordinaire Raad Camer in het stad„ huijs binnen 't Casteel Rotterdam dato voorsz: /lager:/ Stonden eenige inlandse Caraders /waar bij gesz: stond :/ gesteld bij klinkere (:daar onder/ voor de vertaling /was getekent:/ S:n Iacobsz: /in margine:/ ter Presentie van /:was getekent:/ C:s Rosenboom en H„k V:n Reijd Ik ondergesz: Ian Spelt Leerberijder in dienst der E: Comp:e en bescheijden op 'S E: Comp:s par„ als vooren, de stal bekenne bij desen de waaragtige waarheijd te 6 sijn, als dat een sComp:s Paard, dewelke langen Tijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0192.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 Verhandelt bij Resolutie alsvoren Verhandelt bij resolutie als even Tijd door hoogen ouderdom geen dienste meer heeft kunnen doen, op den 27 Julij deses is gecrepeerd en terwijl den Stalmeester in den train geweest is, en den ondergetekende het gezag heeft gehad, dierhalven 't boovenstaande bereijd sijnde indien sulx gerequireerd wierd, nader met Ede te bevestigen /onderstond/ Macassar op 'S E Comp:s Paarde„ Stal adij 9 september 1739 /was getekent:/ Ian spelt= Ik ondergetekende Ian Fredrik Cool mandadoor in s E: Comp:s dienste en bescheijden in de GrooteThuijn; Certificeere en Verklaren bij desen, ter ordre van den Coopman en p:l Secunde D E: M:r Cornelis Rosenboom, dat desen morgen ten 9. uuren door ziekte en ouder„ dom is Comen te Creveeren een Coebeest, het welk ik betuijgen de zuijvere Waarhijd te behelsen, en overzulx gerequireerd werdende, met Ede nader gestand te doen /onderstond:/ Macassar In't Casteel Rotterdam den 2:' September 1739 /was getekent:/ Iohan Fredrik kool Ik ondergesz: Iacob Naar mandadoor ins E: Comp:s dienst en bescheijden in groote Thuijn Certificeere en Verklaren bij desen ter ordre van den E: E: agtb: heer Gouverneur Adriaan Hendrik Smout dat desen morgen ten 5 Uuren door ziekte en ouderdom is Comen te Creveeren, een Coebeest, het welk ik betuijge de suijvere waarhijd te behelsen en over zulx gerequireerd Werdende met Ede nader gestand te doen /onderstond:/ Macassar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0193.xml #+ --- 71 Van Macassar onder dato 9:' Junij 1740 Velandelt bij resolutie als voren Macassar in't Casteel Rotterdam den 22:' septem„ ber 1739 /was getekent:/ Iacobus Naard — Rapport Aan E:E: Agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur deser Custe Celebes EE: Agtbaren Heer Wij ondergetekende hebben ons op heden als gecommitteerdens vervoegd, in 'S E Comp:s Clede winkel, en aldaar zien openen, en tellen, een van buijten wel geconditioneerd en verzegelt Pak bethilles Cangam gemerkt N:o 559, wegende bruto 178 lb, moetende gem: Pak Jnhouden 80 pees dog na opening derselve bevonden dat er 3 p:s te kort waren het briefje dat wij in gem: Pak bevonden was van inhoud N„o 559 Voor Batavia Heer in 80 p:s bethilje Cangam P:a 40 en b:t 2¼ C: wel en schaars /onderstond:/ Houglij den 11:' feb: 1737. /lager gemeten getelt, afgepakt en Versegelt /was getekent:/ J:n drabbe, I:s schielen /ter zijde :/ genegot: door den E: E: agtbare Heer directeur Ioan albert sichterman en raad /:lager ter ordre voorm:t /was getekent:/ E=s sterrenberg gesw: Clercq Het bovenstaande behelsende de zuijvere waarhijd sijn wij bereijd zo zulx gerequireerd mogt Werden, met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0194.xml #+ --- Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 E Van Voren Verhandelt als met Ede te staven /onderstond:/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 2:' Julij 1739 /was getekent:/ G:t spruijten Jh J„n V:n Es Roonhuijzen /lager dese bovenstaande attestatie is door de attestanten in Rade van Politie met Ede bevestigt, op den 6:' october 1739 /daar onder:/ In kennisse van mij /was getekent:/ W:m V:n Duijvenvoor„ de Secret:s Rapport Aan als Voren Wij onder getekende hebben ons op heden als gecommitteerdens vervoegd in 'SE: Comp:s Clede„ winkel, en aldaar zien openen en tellen een van buijten wel geconditioneerd en Verzegelt Pak, bethilje Cangam, gemt: N:o 560 wegende bruto 176 lb, moeten„ „de gem: Pak inhoudende 80 p:s dog na openoning derselve bevonden dat er 3 p:s te kort waaren het briefje dat wij in gem: Pak bevonden was van inhoud N„o 560 Voor Batavia hier in 80 p:s bethilje Cangam Lang 40 b:t 2¼ C=o welenschaars /onderstond:/ houglij den 11:' feb: 1737. /lager/ gemeten getelt, afgepakt, en verzegeld /was getekent:/ J:n drabbe en I:s schielen, ter zijde genegot:d door den E: E: agtb: heer Directeur Joan albert Sichterman en Raad /:lager:/ ter ordre voormt: / was getekent:/ E=ls ster„ „renberg gesw: Clercq: het bovenstaande behelsende de zuijvere waarhijd, zijn wij bereijd so zulx gerequireerd mogt werden, met Ede te stone„ /:onderstond:/ Macassar in 't Casteel Rotterdam den 2:' Junij 1739 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0195.xml #+ --- n 1 Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 Verhandelt bij resolu¬ tie van den 22 october Verhandelt bij Resol: als even 1739 /:was getekent:/ G: Spruijt en I:n V:n E s Roonhuij„ zen (daar onder / dese bovenstaande attestatie is door de attes„ tanten in Rade van Politie met Eede bevestigt op den 6:e October 1739 /lager:/ in kennisse van mij /was getekent:/ W=m V:n Duijvenvoorde Secret:s Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijdt VE: E: agtb:s geringen Dienaar, Wouter martensz: van blesgensgraav mattris dat Conform de ordre van onse Respective heeren Majoors, in Nederland de dato 14 maart 1740 per het schip Haaften op den 26:' April aangebragt, zijne te goed hebbende gagie, ten bedrage Van ƒ38:11:4. Soo als de Zoldijen in India werden. voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als Voren Versoekt met alle onderdaanigheijd VE: E: Agtb:s geringen Dienaar Govert Pol van amsterdam mattroos dat Conform de ordre van onse respective Heeren majoors in Nederland de dato 14. ' maart 1737 per het schip Haaften op den 28 april aan gebragt hebben, de zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ49:8:11 Soo als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangene /onderstond:/ 't welk doende &:a Aan als Voren Versoekt 1739 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0196.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 sol: van den datum alseven fol: als even Verhandelt bij resold alseven Verhandelt bij re.) Versoekt met alle onderdanigheijdt VE: E: Agtb:s gevin„ „ge dienaar Adriaan ockers van amstm Zergeant dat Conform de ordre van onse respective Heeren ma„ Joves in Nederland de dato 14:' maart 1737. p:r het schip Haeften op den 28:' april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ 73: 13: 12. zo als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als Voren Verhandelt bij Re:) Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: gevin„ „gen Dienaar Ian Hendrik Rodendorp van den briel busschieter in dat Conform de Respective ordre Van onse Respective heeren Majores in Neederland de dato 14:' Maart 1737. per het schip halften op den 28:' april aangebragt zijne te goed hebbende ga„ „gie ten bedrage van ƒ254„7„7. soo als de zoldijen in Jndia werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als Even Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:s gerin„ „gen Dienaar Ian de Ruijter van amsterdam Zoldaat dat Conform de ordre van onse Respective Heeren Majoors in Nederland de dato 14:' maart 1737. per het schip Haeften op den 28 april aange„ „bragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ49:17:4. so als de zoldijen in India werden Voldaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0197.xml #+ --- 115 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij Resol: als even Verhandelt bij resol: alseven alseven Voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtbarens geringen Dienaar Christiaan Aardenar van laag in't Meekelenburgse Zergeant dat Conform de ordre van onse respective Heeren majoors in Nederland de dato 14 maart 1737. per het schip Halften op den 28 april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ75:17:3: soo als de zoldijen in India Werden voldaan mag ontfangen /onder„ stond/ 't Welk doende &:a Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:s ge„ „ringen Dienaar Caral Colom van Schage Zoldaat dat Conform de ordre van onse respective heeren majores in Nederland de dato 14:' maart 1737. p:r het schip Haeften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ158: 7: 10 so als de Zoldijen in Jndia Werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doen„ de &a Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: geringen Verhandelt bij resol:) Dienaar Frans Stenter van scherpenzeel zoldaat dat &a #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0198.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 Verhandelt bij rebl:) alseven Verhandelt als even dat Conform. de ordre van onse Respective Heeren Majores in Nederland de dato 14:' maart 1737 p:r het schip Haeften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ229:1:2. so als de zoldijen in india werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T Welk doende &:a Aan als Voren Verzoeke met alle onderdanigheijd VE: E: agtb:s ge„ „ringen Dienaar Adriaan Iansz: van amsterd:m schilder en Glasemaker dat Conform de ordre van onse respective Heeren Majores in Nederland de dato 14:' maart op den 28:e april p:r het schip Haeften aange„ bragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ84„ 14„ 11. Soo als de zoldijen in India werden Vol„ daan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: ge„ ringe Dienaar Antonij Boekholt, van Lingen soldaat dat Conform de ordre van onse Respective heeren majoors in Nederland de dato 14:' Maart 1737. per het schip Haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ208:—: — so als de Zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als Voren Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0199.xml #+ --- 177 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt/ bij als even van 17:' 9ber: 1733 Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd, VE: E: agtb:s ge„ „ringen Dienaar Lambert Lorremans van gog Corporaal dat Conform de ordre van onse Respective heeren majores in Nederland de dato 14:' Maart 1737. per het schip halften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ64:9:2 so als de zoedijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'Twelk doende &:a Ropport aan als Even In Conformite het politicq raadsbesluijt van den 6:e Verhandelt bij resol„ deser en ter g'Eerde ordre van VE: E: Agtb:e hebben wij ondergetekende als daar toe Expresselijk gecommit„ teerdens, ons op heeden vervoegd ten woonhuijze van den ondercoopman Guarnizoen boekhouder en secretaris van Politie Willem van Duijvenvoorde, en aldaar door denselven sComp:s Wegen p:r Vendutie sien vercopen sodanige Vaartuijgen, slaven en slavinnen als hier onder spacificq werd aangethoond Namentlijck Vaartuijgen d' heer Rosenboom Een vaartuijg gem:tet N:o 1. - - - . . . rd:s 5:— „ van Reijd „ Salomon Iacobsz: „ 3 Jntje Talie.- .. „ Jan hendrik Vol „ 4 ^ „ „ „ 2 „ slaven en Slavinnen dirk schoenmaker een slavinne gen:t Rakima en haar twee kinderen in name groe zoon en manue dogtertie rd:s 80 „— Transporteere . . Rds 80. — rd:s 76. — 21:— Rd:s 76: —. 20: — 25: — „ „ „ „ „ 5 „ „ 5: — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0200.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol: vanden dato als Voren. Transporteere rd:s 88„ — rd:s 76. — Capt: Chinees Liauko Een manslaaf gen:t Rakima benevens zijn Vrouw Coemi en haar kinderen Palasso zoon minata en Tjaboe dogtertjes. . . . . . . . . „ 138„ —„ Ignatius Franciscus Een salavin gen:t Tamida . . . _ - - - - - „ 30„ — C=ten Chin:s Liauko „ _:o „ Sinting. . . . . . . . . „ 40„— Vaand:r Jan Comer „ Manslaar „ passeere. . . . . . . „ 30„ — „ _:o „ Tjadoe. . . . . . . . . „ 15„ — Chinees oeingiko stuurm: otto gijsius „ _:o: „ Cadja - - - - - - - - - „ 26„ — „ Slavin „ Patia. - . . . - - - - - „ 25„ — oppertolk Jan vol „ 489: — Somma Ro:s . . „ 485: — _:o „ sapia - . . . . . . . . . „ 25 Waar mede Wij verhopen aan de Intentie van VE: E: Agtb: en Raad te hebben voldaan, en zullen ons onder„ schrijven te zijn /onderstond:/ E E agtb: heer en medelee„ den /lager:/ VE: E: Agtbarens gehoorsame en Trouw„ schuldige Dienaren /was getekent:/ C. s. Rosenboom en H:k V:n Reijd /in margine:/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 8:e october 1739 — Vendu Roll van Soda„ „nige Vaartuijgen slaven en slavinnen als er op heden sComp:s Wegen ten overstaan van Twee Expresse gecommitteer„ „dens bij Publicque vendutie zijn Vercogt Namentlijck Vaartuijgen _:o _:o _:o „ 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0201.xml #+ --- 174 Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 Saloman Jacobsz: Intje Talie Vaartuijgen d h:r Rosenboom Een vaartuijg gem:t N:o 1. - - - - . . rd:s 5:— _:o „ „ 2 -. . . - . . „ 25: — van heijd „ _ o „ 3. . . . . . . . „ 5: — „ _:o „ „ 4. . . . . . . „ 20: — Pr. hendk Vol „ 5. . . . . . . . „ 21: — rd„s 76„— _:o Slaven en slavinnen slavin gen:t Rakima met haar twee kinderen in name groe soon en ma mie dogtertje. . . . . . . . . . . rd.s 80:— Cap:n Chinees Liauko„ manslaar gen:t Torakima nevens zijn vrouw Coemi en haar kinderen palassoe zoon, minasa en tjaboe dogters. . . . . . . „ 138: — Jgnatius franciscus Plavinne Tamida - _ _ _ _ - - - - - - „ 30„ — Captn Chin:s Siauko„ _:o Tinting. . . . . . . . . „ 40„— Vends. Jan Somer manslaar passeere. . . . . . . . . „ 30„— „ Chin:s veing Iko _:o gen:t Tjadoe. . . . . . . . „ 15„ — „ _o stuurm: atto gijkus„ Cadja - - - - - - - - - „ 26. „ — oppertolk Jan hend:k vol„ slavinne „ Patia - - - _ _ _ _ _ „ 25„ — _:o „ Papia. . . . . . „ 25„ —„ 409: — Somma. . . . . . . . Rijd:s 435„ — /onderstond:/ Aldus gevenduceerd tot Macassar in't Casteel Rotterdam den 8 october 1739 /lager in kennisse van mij /was getekent:/ W:m V:n Duijven„ Voorde secret:s /in margine:/ ons praesent als gecommit„ „teerdens /was getekent:/ C:s Rosenboom, H=k van Reijd D:k Schoenmaker„ Rapport „ „ „ _:o „ „ _:o „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0202.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij Resol: als even Rapport aan den E: E: agtb: heer Adriaan Hendriksmout Gouverneur en Directeur deser Custe Celebes E: E: Agtb: heer en medeleeden In Conformite het politicq raadsbesluijt van den 22:' deser en ter g'Eerde ordre van VE: E: agtbare hebben wij ondergetekende als daar toe Expresse gecommitteer„ dens ons op heden vervoegd ten woonhuijze van den onderCoopman Guarnizoenboekhouder en secretaris van Politie Willem van Duijvenvoorde en aldaar door denselven 'SE Comp:s wegen per vendutie zien vercoopen sodanige Vier stux slaven en slavinnen als hier onder specificq werd aangetoond Namentlijk Manslaven N:s dreijer Paha van Dompo - - - - . . . rd:s 31:— dheer pekeijn Raba „ Boegies. . . - - -. „ 29: — Slavinne „ Rosenboom tamasse van boegies. . . -. . . . . . . „ 60: — Colkan. . . . . . . . . . . . . . . . „ 35: — Figera Somma rd:s 155: — Waar mede wij verhoopen aan d' intentie van VE: E: agtb: en raad te hebben voldaan en zullen onsonderschrij„ ven te zijn /onderstond:/ E: E: agtb: heeren medeleeden e /lager:/ VE: E: agtb: gehoorsame en Trouwschuldige dienaren /was getekent:/ C:s Rosenboom en H:k v:n Reijd /in margine:/ Macassar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0203.xml #+ --- 181 Van Macassar onder dato 9 Maart 1740 — „lutie alseven Verhandelt bij rescl: alseven Macassar in't Casteel Rotterdam den 14:' october 1739 Vendu Roll van zodanige Verhandelt lijvers) Vier stuix slaven als er op heden 'S E Comp:s wegen ten overstaan van Twee Expresse gecommitteerdens bij Publicque zijn verkogt Namentlijk Manslaven N:s Drijer Paha van Dompo - - - - - rd:s 31: — d'h:r Pekeijn Raba „ Boegis - . . . . „ 29„ — Slavinnen „ Rosenboom Tamase van Boegis „ 60: — Coekan Sigera „ _:o „ 35: — Somma rd:s 155: — /onderstond:/ Aldus gevenduceert Tot Macassar In't Casteel Rotterdam den 22:' october 1739 /:lager:/ in kennisse van mij /:was getekent:/ W:m V:n Duijven„ voorde secret:s /:in margine :/ ons Present als gecom„ mitteerdens /was getekent:/ C:s Rosenboom en Hk Vn Reijd— Wij ondergeteekende Martinus Welvaard zerge„ ant Stalmeester en Iacob Wander Corporaal, in dienst der E: Comp: bekenne bij desen hoe dat ons op op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0204.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 van den datum als voren op den 22:' september deses door s Comp:s gras Jon„ „gens aangebragt is, terwijl zij in de kraal doende waren om gras te snijden voor sComp:s Paarden al„ daar door een Troup quade Inlanders overvallen zijnde en zonder haar Eenig teegenweer te konnen bieden Twee van haar bij hebbende Paarden ontroofd zijn en tot nu toe geen verder narigt van Vernomen heeft — Al het welk bovenstaande Verclare wij ondergetekende de zuijvere waarheijd te zijn en indien sulx gerequireerd wierd nader met Ede tebeestigen /was getekent:/ Mar„ tinus Welvaard en een kruijsje /:daar bij gesz: stond:/ dit is de handteekening van Iacob wander /in mar„ „gine:/ Macassar den 12:' 9ber: 1739 Berhandelt bij resol:) Wij ondergetekende Iacob Wanner Corporaal in dienst der E: Comp:e en Christiaan dobbertus en Pieter Storm beyde zoldaten in dienst voornoemd, bekennen bij desen hoe dat 't ons op den 1:' deser is gegaan Ter„ wijl sComp:s grasjongens doende waren Comgras te snijden in de Craal voor sComp:s Paarden en als doen een Troup quade Jnlanders uijt de bosschagie quamen die Twee van haar sComp:s paarden weggenomen hebben niet tegenstaande wij ons devoir dede om Voorsz: Paarden weeder te krijgen, maar terwijl wij haar na saten quam er nog grooter Troup quaade Inlanders bij de meer bij hebbende sComp:s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0205.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 Resot: alseven SComp:s Paarden, zo dat wij genoodsaakt waren dese Twee te laten gaan ende andere paarden we„ derom te ontsettene Al het welk bovenstaande verclaare wij onderge„ tekende de zuijvere waarhijd te zijn, en indien zulx gerequireerd wierd nader gestand te doen /was getekent:/ Iacob wander, Christiaan dobbertus, Pieter Storm /in margine:/ Macassar op 'S E Comp:s Paardestal adij 12:' 9ber: A:o 1739 Aan den E: E: agtbaren Verhandelt bij heer Adriaan hendrik Smout Gouverneur en direc„ teur deser Custe Celebes benovens den Raad EE: Agtbaren Heeren Heeren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb: gevingen Dienaar Ian Lefebre zoldaat van „brugge dat Conform de ordre van onse Respective Heeren majores in Nederland de dato 14:' maart 1737. p.r het schip Haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goedhebbende gagie ten bedrage Van ƒ 30: 12: 6. So als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/'T welk doende &:a Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0206.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij ceof. alseven Verhandelt bij re„ sol: als even Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: geringe Dienaar Pieter Tietke van Wilster Matt:s dat Conform de ordre van onse Respective heeren Majoors in Nederland de dato 14:' maart 1737 p:r het schip Haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ45:15:5 soo als de zoldijen in india werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/: T' welk doende &:a Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtbarens geringen dienaar Pieter Bernards van Brakel Zoldaat dat Conform de ordre van onse respective Heeren Majores in Nederland de dato 14:' maart 1737. per het schip Haeften op den 28 april aange„ bragt sijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ52:10:15. soo als de Zoldijen in India werden Voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:r ge„ ringe Dienaar Maarten Christoffel Chevalier van sweden zergeant dat Conform de ordre van onse Res„ pective Heeren majorees in Nederland de dato 14:' maart 1737. p:r het schip Halften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0207.xml #+ --- 187 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resotf: alseven Verhandelt bij resol: als Leven bedrage van ƒ90:—:13 so als de zoldijen in Jndia werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ T welk doende &:a Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:s gevin„ „gen Dienaar Hans Iurgen Langelaar van Gilauw Zoldaat dat Conform de ordre van onse Respective heeren majores in Nederland de dato 14:' maart 1737. per het schip Haaften op den 28:e april aangebragt zijn te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ16: 16:7. zo als de zoldijen in Jndia werden voldaane mag ontfangen /onder„ stond/ 't Welk doende &:a Aan als voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:s geringen dienaar Dirk Reke van Middelburg Mattroos dat Conform de ordre van onse respective Heeren majores in Nederland de dato 14:' maart 1737 p:r het schip Haeften op den 28 april aange„ „bragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ 42:4:— so als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangene /onderstond:/ Aan als Even Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: gerin„ „gen Dienaar Fredrik Hogenberg van groenin„ gen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0208.xml #+ --- Van Macassar onder dato 19:' Junaij A:o 1740 als Even Verhandelt alseven „gen zoldaat dat Conform de ordre van onse respec„ „tive Heeren majoors in Nederland de dato 14:' maart 1737. per het schip Haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ40: 11:9 zo als de zoldijen in Jndia werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ Twelk doende &:a Aan als Voren Verhandelt bij resolutie Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:s geringen Dienaar Fredrik Kroeger van amsterdam quartiermeester dat Conform de ordre van onse Respective Heeren Majoors in Nederland de dato 14:' maart 1737. per het schip Haaften op den 28 april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ61: 17: 11. zo als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ T welk doende &:a Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VEEE: Agtb: geringen dienaar Abraham Thomas van Toraine Corporaal dat Conform de ordre van onse Respective heeren Majores in Nederland de dato 14:e maart 1737. per het schip Haaften op den 28:e april aan„ gebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ24:18:8. soo als de zoldijen in india werden ontfan„ „gen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0209.xml #+ --- 189 Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 Verhandelt bij re„ solutie als Even Lochandet bij resol: als even Aan als Vooren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: geringen dienaar Ian Iurgen Santer van Slees houtborst dat Conform de ordre van onse Respective Heeren majoors de dato 14:' maart 1737. p:r het schip haeften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ786:9:4 zo als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 't welk doende &:a Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: geringen dienaar Ian Holland van ditmold zoldaat dat Conform de ordre van onse Respective Heeren majoors in Nederland de dato 14:e maart 1737 per het schip Haaften op den 28 april alhier aangebragt zijne, te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ 35: 11:8. zo als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ T welk doende &:a Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb:s geringen Dienaar Ian Maul van Geelvliet zergeant dat Conform de ordre van onse respective heeren majores in Nederland de dato 14:' maart per het schip Haeften op den 28 april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ209: 11:6. zo als de zoldijen in Jndia werden Voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T Welk doende &:a Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0210.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 alseven Verhandelt bij re„ sol: van den 1:' feb: 1740 Verhande t bijvesol alseven Aan als Even Verhandelt bij resol: Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb:re gevin„ „gen dienaar Hendrik Nibbekker van haarn zoldaat dat Conform de ordre van onse respective Heeren majores de dato 14:e maart p:r het schip Haeften op den 28:e april aangebragt zijn te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ214:18: 3— zoo als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: gevin„ „gen Dienaar Coenraad Lange van Lundertelgen Corporaal dat Conform de ordre van onse respective hee„ ren Majoors in Neederland de dato 14 Maart 1737 p„ het schip haasten op den 28 April aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ237:18: 8 so als de Zoldijen in India Werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ T Welk doende &:a Aan als Even Versoekt met alle onderdanigheijdt VE: E: agtb:s geringen. dienaar Albert Blom van Lingen zoldaat dat Conform de ordre van onse Respective heeren majores in neder„ land de dato 14:e maart 1737 per het schip haeften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten be„ „drage van ƒ 29: 8: 1. so als de Zoldijen in Jndia werden voldaan, mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0211.xml #+ --- 191 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol: als boven erhandelt bij resol: al Verhandelt bij re„„ sol: als even Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: geringen dienaar Ian Mouriliere van Labmois zoldaat dat Conform de ordres van onse Respective heeren majores in Nederland de dato 14:' maart 1737. p:r het schip Haeften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedraage van ƒ90: 7:12: so als de zoldijen in India werden voldaan mag ontfangen /onderstond/ 'T welk doende &:a Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb: gerin„ „gen Dienaar gabriel Iacob Zoldaat van Naken„ „burg dat Conform de ordre van onse Respective heeren Majores in Nederland de dato 14:e maart 1737 per het schip Haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ 38:2:8. soo als de Coldijen in Jndia werden voldaan mag ontfan„ „gen /onderstond:/ 'T Welk doende &:a Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: Agtb:s gevin„ „gen dienaar Ian koeberghen van Dorth zoldaat dat Conform de ordre van onse Respective heeren majores in Nederland de dato 14:e maart 1737 p:r het schip haasten op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ102: 10:4. soo als de zoldijen in Jn„ dia werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/'t welk doende &=a Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0212.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol: als voren Verhandelt bij res„ lutie als Even Verhandelt bij resol: alseven Aan als Voren Versoekt met alle ondedanigheijd VE: E: agtb:e geringen Dienaar Michiel hendriksz: zoldaat dat Conform de ordre onser Respective heeren majores in Nederland de dato 14 maart 1737 p:r het schip haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ35: 5: 8. so als de zoldijen in Jndia werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ I Welk doende &:a Aan als Voren Versoekt met alle onderdanigheijd VE: E: agtb:s ge„ ringen dienaar Ian Kelder van machelen Zoldaat dat Conform de ordre van onse Respective heeren majo„ res in Nederland de dato 14:' maart 1737 per het schip haaften op den 28:e april aangebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van ƒ 52:10:8 soo als de zoldijen in Jndia werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 'T welk doende &:a Aan als Voren Verzoekt met alle onderdanigheijd vE: E: agtb:s geringen dienaar Harmen Iansz: van willemstad dat Conform de ordre van onse respective heeren majores de dato 14:e maart per het schip haaften op den 28 april alhier aan„ gebragt zijne te goed hebbende gagie ten bedrage van v ƒ212: 5:7. so als de zoldijen in Jndia Werden voldaan mag ontfangen /onderstond:/ 't welk doende &:a Rapport betu #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0213.xml #+ --- 293 Macassar onder dato 9 Iunij 1740 — E Van Verhandelt bij restor„ van den 9 febr: 1747 Iwas den 20 September dat de ondergetekende hun in Conformite VEd: en agtb:s salutaire wille embarqueer„ de in 3 geprojetteerde barques met een benevens een Comp:e Granadiers ten welken fine zullen wij niet rejec„ „teeren, als VEd:e en agtb:s te wel bekend, maar eenvoudig rapporteeren en seggen dat w' den 21 op Tanette arriveer„ „den, den 22:' door den Coning en desselfs Landsheeren op het pragtig en minnelijkste gerecipieerd, in onse eerste audientie opende w' onsen Last, en Confereerden over de sake„ rakende dit onlangs door de Towadjoreesen g'abandonneer„ de Rijkje ende overkomst tot dit vorstige van 7a8 sopingse regeerende landsheeren, die hun de g'usurpeerde magt der geciteerde Iawadijoresen hadden ontrocken, en hare retraite en protexie als gesegt hier versogt, en gevonden, de Conclusie van onse besoignes dan waren dat de vijanden 't rijkje van Tanette vlugtende hadden moeten verlaten, dat zig partij bonijse dorpen hadden onderworpen tot nadere decisie vandat holf, gelijk mede de Presente en vorengementioneerde sopingers, waar van dese heeren verzogten dat kennisse mogt gedragen werden, so mede dat se den Coning van dit Rijkje tot hunnen datoua /:vorst: / hadden Vercooren; Toesegging; Toesegging deeden w' op dese Jnstantie, betuijgden voorts ons ongenoegen over de Vlugt der Vijan„ den, die ons hier door hadden benoomen, de gelegend„ Rapport aan als Voren— heijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0214.xml #+ --- Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 Van heijd om den Coning en land van Tanette dienste te doen men kan niet seggen hoe verheugdden vorst en't volkje was over de hooge toonen die w' op de snaren van Mars met de mond sloegen, tot dat den Coning eijndelijk zeijde dat zijn land, staat, en onderdaanen vlngelnd niet te zijnen meer wilde Rekenen, maar hen in dit alles Voors Comp:s lijff eijgenen dat nooijt zijne dank„ seggingen konden uijtgalmen over de in verscheijde gelegent„ heden ontfangene weldaden, en nu nog door het toe„ „senden van alsulke aansienlijke Commissie, en assis„ tentien, stoffe ontbrak ons niet om dese besoignes wel 2. uuren te prolongeeren, tot dat w' ons afscheijt namen, en door den vorst en andere heeren na een g'approprieerd huijs wierden geconduiseerd, wordende onse in alle ordre gelande granadiers &:a mede en huijs aangeweesen daarse so wel als wij wierden gedefroijeerd— Men passeerde in vriendelijke dog niets in zig behel„ „sende Conferentien, in alle geneugte den tijd tot den 24:' als wanneer w' onse afscheijds audientie versogt, en Vercreegen hebbende, in deese pragtige en vrundelijke afscheydsneeming was de Principaalste materie om VEd:le en agtb: voor de aangebodene en toegesondene hulp bende te bedanken, dat zijne hoope eenelijk op D'E Comp: was gevestigd, dat hij versogt dat hare goede officien wilden aanwenden, tot een goed accom„ modement tusschen hare Coninglijke mogestijd van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0215.xml #+ --- 195 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 — van Bonij, en hem Tanette, dat wel wist dat zig tegen ge„ dagte Coninginne, en hare staaten hadden Vergreepen, in Cas van de opgedragene en aangenomene kroone van dat Rijk, dat niet hem maar wel partij andere boe„ „gische heeren te wijten was, die hun ook meesters van gedagte Coninginne, en 's Rijks goederen hadden ge„ „maakt, zijnde hij bereijd een honorable satisfactie aan hooggewaagde hoff te geven bij aldien in genaade mogt Werden aangenomen Overal wat Relatie tot dese Jnstantie had, besoig„ „neerde men en beloofde hier van bij ons Revertissemeert aan VEd: en agtbare te doen verslag, so ook van't verde„ „re remarquable dat ons bij zijn hoogheijd en in zijn Rijkje was Vovengekomen, dat thans op Mandhar tussen Radja ballanippa en desselfs broeder en rijxbestier„ der bij gedagte radjas absentie eenige hunne schuldige gehoorsaamheijd hadden Vergeeten en sig als rebellen die de Maccassaarse desseijnen gunstig waren hadden opgeworpen, om welke te beteugelen Wij door VEd=le en EE: agtbare, bij aldien op dit Tanette niet Voor ons te Verrigten was derwaarts gedestineerd waren, men nam dan op het Vrundelijkste afscheijd, wordende door zijn hoogheijd in diervoegen als bij onse Respec„ tie, door een Zalrijkhoff onder het lossen van partij veldstucken en het geleijde van 2. Compagnien met snaphaanen Vliegende vaandels en slaande ƒ Trommel tot aande Zeesoom en door Konings Jonger #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0216.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Van Jonger broeder en den Eerste in rang en aan't hoff zijnde sopings radja tot aan boord geconduiseert die na een re„ „gaal onder onse groete aan hun meester en eenige Canon schooten na hun Land Vertrocken en wij na 't ligten onser ankers geconjungeert met de hier eenigen tijd geposteerd gelegen Pantchiallang den oppas om de Noord doorsoekende alle kreeken en havens dog ontmoeten niets als Verbrande en Verdestrueerde dorpen tot inde baaij van soreang, daar men op strand staande Conting de Vlam oposferde. men tragte eenig narigt hier te becoomen wegens de Landzake„ van Bonij en Lowadjoe, dog op parre parre Cdorp aan demond dese haven :/ aangegierd zijnde, konde men Niemand als drie â Vier Jnlanders te spreeken krijgen, zijnde de Negorij verlaten en het Volk met aroe soepa na het gebergte in een schans geweeken, dog namen aangenoemden prins te roepen, maar na eenige uuren toevens vernam men niemand; ligten anker en stelden Coursna Ballenippa dog den 26:' 7ber:, inden agtermiddag quamen wij voor de Negorij van Madjenne in steede van Balanipa, men sette het na binnen om dat men buijten geen ankergrond en had en ons de Verhemente Stroomen niet om de Noord en teegen de stille Soomen van de Zee soude setten, in dit binnen Loopen den donkeren Vallende, raakte wij met 3 zijnde de Vierden om de Noord Verdreeve barcque door onkunde (:als hebbende niemand in't Esquadre die hier ooijt geweest veel min Verkend #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0217.xml #+ --- 197 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verkend was:/ aan het Stooten op een steenen Rijff, dog quamen er weder aff uijtgesondert de pantchiallang de Wantrouw die zijn mast overboord ende kiel aanstuc„ kend raakte, met 2. Vaartuijgen den anderen dag en het 3:e den 2:e dag daar aan op de reede, hebbende Voor de boeg een anker op 60 Vademsen 2. ankers op 2. Vadem inde branding agter uijt staan, wij gaven door een Tolk al voort kennisse van onse komste aan 't hoff van dese Negorij, sijnde een Vrouw van Van Radja Balanippa, welke dame ons liet Ver„ welkomen, en seggen dat den Coning op Balanippa hier 3 a 4: mijlen van daan was, daar op morgen een land dag stond gehouden te worden, nopens de geresene Troubelen, dat haren Coning en gemaal op onse Jnstantie soude Laten versoeken, herwaard te komen, des anderen daags wierd ons gecommuni„ ceerd dat morgen tegens den avond den Coning stond te komen, dan 28 ontscheepten wij ons benevens de gra„ nadiers en marcheerd regulier op Versogt en Verleend acces na sConings hotel, daar wij door den Coning (dog niet door de verdere heeren :/ Vrindelijk wierden gerecipieerd wij openden onse Commissie met eene haranque van den toestand van dit land ende ongemacken waar in zijn hoogheijd door zijne ab„ sentie was gevallen, dat onse hoge heeren Commit„ tenten ons herwaard hadden gedatacheerd, ten fine om zijn hoogheijds afgevallene onderdanen wederom tot redenen en gehoorsaamheijd te Constringeeren, dat wij ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0218.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Van ten dien eijnde een Compagnie granadiers hadden mede gebragt, en ten dien eijnde een Comp: granadiers hadden mede gebragt, en ten dienste van zijn Hoogheijd /:des noods meer oorlogs Volk van VE: E: Agtb: Konden bekomen zijn hoogheijd bedankte voor de zorge die D' E: Comp:e Voor zijn persoon en Regeeringe droeg dat in den op Ba„ lanippa gehoude Zanddag na ons arrive, alle kinder„ „palen waren uijt de weg geruijmt, en een ijder Weederom tot zijne pligt gekeerd, so dat ik geene assistentie no„ dig hebbe — W' filiciteerde zijn hoogheijd met de geluckige recon„ Valisatie en Versogten om Logijs voor ons en volk dat wierd aangeweesen, Intusschen deden wal wat mogelijk was om de Pantchiallang die op 't Rif sat te redden en was 't mogelijk te behouden dog men konde geen assis„ tentie als met woorden of op onbequame tijden van den Coning bekoomen, men heeft van dese barcque om dat se niet te behouden of te redden was, alles gebor„ „gen, volgens Notitie so van ammunitie, virres, ankers, zeijlen, Canon &:a Excapto 2 ijsere 2 lb:s w' hebben de 4. gesagheers vande Vaartuijgen g'ordonneert sig nog„ „maals na 't wrak te begeeven, en ons na waarheijd te berigten hoe het met meer gedagte Vaartuijg geschapen was, en wat hunne Consideratien in dit Cas waren, deese zeeverstandigen hebben ons bij geschift gerappor„ „teerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0219.xml #+ --- 199 Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 „teerd welk verslag desen is g'annexeerd, wij resolveerden op dit ingekome berigt om het gewaagde wrak te ver„ branden men bragt den tijd tot den 2:' 8ber: door, sonder dat men ijts hoorde of ijmand vernam, w' lieten tegens den avond accis en onse afscheijds audientie Versoeken, dat g'accordeert en door ons den 3:e smor„ „gens g' Effectueerd wierd, indese bij eenkomst passeerde niets de aantekening waardig, als dat den Coning VEd: liet groeten, en ons Vroeg wanneer dat de Togt na Towadjoe soude aangaan dat versogt deel daar in te hebben en het VEd: mogt behagen dat zijne handeldrijvende onderdaanen op sComp:s Comptoiren wel ontfangen en getracteerd wierden w' repliceerden dat wij niet dubiteerden of de Contracten wierden al„ omme g'observeerd zijn hoogheijd betuijgden van geen Contracten te weten, men zeijde hem in't kort daar van den inhoud, dog negeerde de ken„ „nisse hier van, men persuadeerden hem om met sijne komste aan het Casteel Rotterdam een Copia authenticq van het tusschen D'E: Comp:e ende Conin„ gen van Mandhar gesloten verbond te verzoeken, 't welk hij aannam, men Embarqueerden, zig Vervolgens en zeijlden van dit land daar men niets met of sonder geld konde krijgen na dit Casteel daar wij den 20:e van even gedagte maand october arriveerden W hebben deesen nog g'annexeerd door een berigt der #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0220.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 als even der scheepelingen van gedaghte wantrouw waar bij VEd: en Agtb: des behagende sullen kunnen b'oogen hoe dese kiel is verongelukt waar mede, wij blijven /onderstond:/ VEd: Agtb: Heere en Heeren /lager:/ VEd:s agtbarens Dienaren /was getekent:/ Hend=k Stimer en G:t Mom /in margine:/ Macassar den 1:' November 1739 Verhandelt bijresol:) Wij ondergeteekende Christiaan Peere quartiermeester Jan van Buuren, Hendrik Paling en Hendrik de Ruijter alle Mattroosen en bescheijden geweest zijnde op de pantchiallang de Wantrouw bekenne ter Requisitie vanden p:l Stuurman Pieter koekebacker mede op bovengem: bodem bescheijden geweest hoe en op wat manier denselven sijn onderhebbende kieltje heeft komen te ver„ kiesen het welk op den 26:' der Verlede maand september is Voorgevallen, in maniere als hier onder werd be„ rigt gedaan, namentlijk als dat wij 's nademiddags omtrent de Clocque 4. uuren de hoek van Mandhar red„e lijk kon bekennen onse cours daar op aanstelde, meenen„ de dat het de hoek van Balenippa was, en is tegens sons ondergang op zij van voorgenoemde hoek geweest, Vervolgens onse Cours stellende de Bogt in, het lood gestadig werpende, dog egter vonden geen grond, en also diep inde Bogt komende met vallen van den avond het Land ontdekkende en zig selvers onbekend makende waar op de zeijlen digtmakende vonden aldaar de Chialoup dongesine Verandering met zijn Top Zeijl leggen drijven benevens den oppas van meninge zijnde als dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0221.xml #+ --- 201 Van Macassar onder dato 9: Iunij A:o 1740 dat deselve aldaar ten anker lagen, werpende 't lood geduurig drie glasen lang maar egter geen grond kon„ den bekomen, waar op wij benevens den oppas van sentiment waren om zeewaard te lopen en haal„ den onse zeijlen bij dewind, en alzoo ontwaarden wij aanlijkant van ons branding waar op wij ten Eersten 't lood werpende egter geen grond vindende ,dog het selve schielijk binnen haalde en vervolgde met werpen en quamen schielijk op groote seven Vadem en Lieten alzo 't anker op stond vallen met staande zeijlen en staken 15 a 16 vadem bot en haalde 't selve aan maar bevonden dat wij ten Eersten agter uijtdreeven, staken doen tot op 20 Vadem toe bot, maar ontwaarde dat het selfde niet helpen konde, vermits wij sterk agter uijtdreeven en alzo stotende, waar op wij ten Eersten hot gekort en zeijlen bijgemaakt hebbende van gedagten, zijnde als dat wij daar van daan sou„ den kunnen raken, maar egter de stroom zeer sterk zijnde, ende wind dezelve niet konden doodzeijlen genoodzaakt waren om het zeijl ten eersten digt te maken en brogten alzo ten Eersten onse swaare dreg uijt, maar egter tog niet helpen konde, vermits deselve geen voordeel deede, maar ten Eenemaal doordreef, waar op ten Eersten ons ligt anker uijt brogten maar het selve geen meer baat deede als de Eerste waar op de Ligte dreg uijtge„ bragt hebbende waar mede geen voordeel meer behaalde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0222.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 als even der scheepelingen van gedaghte wantrouw waar bij VEd: en Agtb: des behagende sullen kunnen b'oogen hoe dese kiel is verongelukt waar mede, Wij blijven /onderstond:/ VEd: Agtb: Heere en Heeren /lager:/ VEd:s agtbarens Dienaren /was getekent:/ Hend:k Stemer en G:t Mom /in margine:/ Macassar den 1:' November 1739 Verhandelt bij resol:) Wij ondergeteekende Christiaan Peere quartiermeester Jan van Buuren, Hendrik Paling en Hendrik de Ruijter alle Mattroosen en bescheijden geweest zijnde op de pantchiallang de Wantrouw bekenne ter Requisitie vanden p:l Stuurman Pieter koekebacker mede op bovengem: bodem bescheijden geweest hoe en op wat manier denselven sijn onderhebbende kieltje heeft komen te ver„ kiesen het welk op den 26:' der Verlede maand september is Voorgevallen, in maniere als hier onder werd be„ rigt gedaan, namentlijk als dat wij 's nademiddags omtrent de Clocque 4. uuren de hoek van Mandhar red„e „lijk kon bekennen onse cours daar op aanstelde, meener de dat het de hoek van Balenippa was, en is tegens sons ondergang op zij van voorgenoemde hoek geweest, Vervolgens onse Cours stellende de Bogt in, het lood gestadig werpende, dog egter vonden geen grond, en also diep inde Bogt komende met vallen van den avond het Land ontdekkende en zig selvers onbekend makende waar op de zeijlen digtmakende vonden aldaar de Chialoup dongesine verandering met zijn Top Zeijl leggen drijven benevens den oppas van meninge zijnde als dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0223.xml #+ --- 201 Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 dat deselve aldaar ten anker lagen, werpende 't lood geduurig drie glasen lang maar egter geen grond kon„ den bekomen, waar op wij benevens den oppas van sentiment waren om zeewaard te lopen en haal„ den onse zeijlen bij dewind, en alzoo ontwaarden wij aanlijkant van ons branding waar op wij ten Eersten 't lood werpende egter geen grond vindende dog het selve schielijk binnen haalde en vervolgde met werpen en quamen schielijk op groote seven Vadem en Lieten alzo 't anker op stond vallen met staande zeijlen en staken 15 a 16 vadem bot en haalde 't selve aan maar bevonden dat wij ten Eersten agter uijtdreeven, staken doen tot op 20 Vadem toe bot, maar ontwaarde dat het selfde niet helpen konde, vermits wij sterk agter uijtdreeven en alzo storende, waar op wij ten Eersten bot gekort en zeijlen bijgemaakt hebbende van gedagten, zijnde als dat wij daar van daan sou„ den kunnen raken, maar egter de stroom zeer sterk zijnde, ende wind dezelve niet konden doodzeijlen genoodzaakt waren om het zeijl ten eersten digt te maken en brogten alzo ten Eersten onse swaare dreg uijt, maar egter tog niet helpen konde, vermits deselve geen voordeel deede, maar ten Eenemaal doordreef, waar op ten Eersten ons ligt anker uijt brogten maar het selve geen meer baat deede als de Eerste, waar op de Ligte dreg uijtge„ bragt hebbende waar mede geen voordeel meer behaalde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0224.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 Verhandelt bij resol: van den 9 feb: 1746 behaalde als met de vorige, vermits wij alreeds tegen de klijpen begonden te slooten, haalden alzoo onse watervaten boven, benevens de ballast dewel„ „ke wij overboord smeeten, uijt meninge van eenig„ sints baat daar mede te vinden maar egter geen voordeel daar uijt konden bekomen waar op 'sande„ rendaags 's morgens de stuurman van de ongesiene verandering aan boord bij ons is gekomen om ons te helpen en ons Cruijt en scherp benevens ons ge„ schut mede naar zijn bodem mede genomen hebben„ dee Al het welk boven gesz: staat bekennen wij ondergeteekende de waaragtige waarheijd te zijn en indien zulx gerequireerd wierd nader met solem„ „neele Eede te bevestigen /was getekent:/ Christiaan Leer, Ian van buuren, Hend:k Paling en een Cruijsje (waar bij gesz: stond:/ dit is 't merk van hend=k de Ruijter /in margine:/ Macassar adij 12:' october 1739 Wij ondergetekende Roeloff rombergen, Lourens hoffman en Pieter koekebacker stuurlieden en dirk Iansz: olf quartiermeester Verclaren bij desen hoe dat wij ons ter ordre van de E: heeren gecommit„ teerdens den E: p:l Coopman Hendrik Stemer en den E: Manhafte Luijtenant Gerrit Mom op den 2:' deses ons Vervoegd hebbende nadeverongeluk te pantchiallang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0225.xml #+ --- 203 Van Macassar onder dato 9:' Iunij 1740 pantchiallang de Wantrouw om te onderzoeken of er ook eenige hulpmiddelen konden aangewend werden om den selven Vlot of van het Riff aftekrijgen dog vonden naar rijpe overlegginge dat het onmogelijk Was om er eenige hulpe toe te konnen vinden uijt oor„ zake dat deselve alveets door de groote klipsteenen Van onderen gekneust en onthussent was, en demast overboord en de open meer als een voet geligt Waren, en van boven eenige planken los geraakt en verders met hoogwater niet Vlot konde komen, vermits het Sinkhoud was Welk bovenstaande wij bekennen de waaragtige Waarheijd te zijn en indien sulx gerequireerd wierd nader met Eede te bevestigen /was getekent:/ Roelof Romborg, Lourens hofman, Pieter Koekebac, ker en dink Iansz: olff /in margine:/ Macassar adij 12:' october 1739 — Notitie van zodani„ „ge goederen als er van de Verongeluckte pantchiallang de wantrouw Geborgen zijn 2 p:s Werpankers 2 „ dreggen 1 „ Cabeltouw van 9 d:m 1 „ Vieruursglas 1half #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0226.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 1: p:s half uurs glas 2 „ Compassen gem 1 „ pijl Compas 1 „ Copere ketel 1 „ Staartpan 1 stuk van een Cabel touw 1 p:s besaen 1 stuk van een bezaen 1 p:s stagvok 1 „ half uurs glas onbequaam 1 „ ijzere koevoet 1„ penter haek 4 „ schrapers onbequaam 2 „ spanwand 1 „ Siong 2 „ hangers vande takels 15 1/½ lb Copere gewigten 1. p:s pintje 1 „ mutsje 1 „ halfje 1 „ Vlag. . 2 „ Geusen onbequaam 1 „ Coxbijl 1 p:s dieplood 12 „ metale Canons 266 „ rond en lang scherp 130¼ lb lodekogels 129 p:s hand granaten gevulde 4 ps #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0227.xml #+ --- 205 Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740 4. p:s kruijthoorns 80 „ blicke bossen van 1. lb Caliber 7 „ Wissers en aanzetters onbeq: 9 „ kopere kruijtlepels 1 „ tregter 1 „ dissel 1 „ kruijtenaat 12 „ londstocken onbeq: 12 „ Copere Cardoes kokers 10 „ snaphanen gem: _:o 3 p:r pistoolen 9 p:s houwers in soort 10 „ patroontassen 10 „ piekspunten 3: „ Yzere Canons /onderstond:/ in de Chialoup d'ongeziene verandering den 9 8ber 1739 /was getekent:/ Roelof Romberg Rapport Aan den E: E: Agtbaren Heer Adriaan hendrik Smout Gouverneur en Directeur deser Custe Celebes benevens den Raad E: E: Agtbaren Heer en Heeren Heden nademiddag hebben wij ondergetekende in naarcoming van VE: E: agtb: gerespecteerde beveelen ons #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0228.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1748 ons vervoegd inde Nederduijtse kerke, binnen desen Casteele en aldaar ten overstaan van den p:l fiscaal Cornelis Ian Bogaard door broederen diaconen sien doen Reecq: en reliqua hunner administratie in den gepasseerden Iare 1739 waar bij bevonden hebben der arme middelen veragterd te zijn Rd:s 228: 7. soals wij de Eere hebben VEd:s Agtb:s hier onder specificq aantetonen 't Capitaal vanden Jare 1738. heeft bedragen.- . . . . . . . . . . . . . rd:s 1455: 7:— Volgens publicque reecq:s bedragen d'obligatien, panden Contanten, weeshuijs etc:a dit Jaar. - - - - - - - -. . . . . . . rd:s 16154: 12: — obligatien en panden. . . . . . . . . . . . . . . . . rd:s 5273: 18: — Contanten „ 4380„ 42„— Weeshuijs „. 6500„ —:—„ 16154: 12:— Waar van de diaconij bebet is wegens het geen desel„ ve van D E: Comp: ter leen heeft genomen - - - - - - -. - - - - - „ 1825„ 19: — Van't voorsz: Capitaal afgetrocken, blijft - - - - - - - - - - - - - - - - „ 14328: 41: oversulx het Capitaal afgetrocken blijft. . - - - -. . . . . . . . . . . . . rd:s 228: 7 't welk vervolgens bij de onderstaande Tasfel naderteken is Lasten dit Iaar 6 't tafel goed der kerk - - - - - - - - - - - - - - - - -- Maria Constants pupl: op haartrouwen ten uit set ontfangen - - - - - - - -„ „ _:o „ buijten _:o. - - - - - - - . . . - - - - -. „ 261: —: — „ ongelden van het armhuijs - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 431: 4:— â Costgeld der binnen armen. . . . . . . . . . . . . . . . . rd:s 363: —: — Inkomsten dit Jaar a reecq: van Testamenten, dispos: donnat etc:a . „. . . . . . . . . . . rd:s 168: 18:— „ _:o „ Interest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 406: —: — „ huur „ doodkleden - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 61: —: — „ Collecten der armen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 269: 27:—„ 904:45 komt als dit Jaar Veragtert. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rd:s 228: 7:— 3: —:— 75: — rd:s 13: 4. - „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0229.xml #+ --- y Lo Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 'T Verschil van dit Jaar en ao passado bestaad in 't volgende dit Jaar dit Jaar a:o pass:o minder dit Jaar meerder Testament: dispos: donnat: etc:a. . . . . . . . . . rd:s 168: 18. rd:s 51:40. - - - - - rd:s 116: 26 reecq: van interest. . . . . . . . . . . . „ 406:— „549:30. 143. 30. . . . . . . . . huur van doodkleden - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 61. – „ 97„ – 36 – – – – - - -. Collecten der armen. . . . . . . . . . . . . . . . . „ 269„ 27„ „ 197: 28. . . . . . . 71: 47. d' uijtkoop door maria Thijsg: wed:e hartenberg rd:s 904:45. 1146:2: 429: 30:— 188: 25 904:45. 188 25 komt dit Jaar meerder inkosten - - - - - - - . . . . 241: 5. 241: 5: — accordeert Lasten. . . . . . . . . . . . . . . dit jaar a:o pass„o minder meerder Costgeld der binnen armen. - - - - -. . . . . . rd:s 363: — 411:— 48: —.. —. . . . _:o „ buijten _:o. . . . . . . . . „ 261: — 249: –. . . . . . 12: — ongelden van't armhuijs. . . . . . . . . . . . „ 431:4 498: 22 67: 18:— -. . . . . . Tafel goed der kerken. . . . . . . . . . . . . „ 3: — No: 24 1: 24. . . . . Maria Constants uijtset - - - . . . . . . . „ 75: — .. . 75: — rd:s 1133: 4. 1159: 46. 115: 18. 88: 24 1133:4. 88: 34: komt dit Jaar minder Lasten. . . . . . . . . . . rd:s 26: 42: 26: 42: — accordeert rd:s 214: 11 gedaan. . . . . . . . . . . . . . . . . - - - „.- - -. . „ 250: — 250. —. . . . . . . Waar mede verhopen aan VE: E: agtb: veel geerde ordres Voldaan te hebben terwijl wij met de meeste hoog agh„ e ting zijn /onderstond:/ E: E: Agtbaren Heer en Heeren /lager:/ VE: Agtb:s onderdanige en Trouwschuldige dienaren komt dit Jaar minder voordeelen als a:o pass:o:. . . . . .. hier bij g'addeert dat van a:o pass:o veragterd is - - - - - - - - - - . - „ 13: 44 komt als Vooren dit Jaar veragterd. . . . . . . . . . .. deminder Inkomsten zijn geweest - - - - - - - - - - - - - - - - - - - rd:s 241: 5 „ meerder lasten hier van afgetrocken - - - - - - - - - - - - - - - „ 26: 42 Was - . . . . - . . rd:s 228: 7: E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0230.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Van Verhandelt bij rebod van den 9: fb: 170 /was getekent:/ H:s V:n Reijden W:m v:n Duijvenvoorde /daar onder :/ ten mijnen overstaan /was getekent:/ C:s I:n Bogaard /in margine :/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 5 Janu: 1740 Aan den E: E: Agtbaren heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur deser Custe Celebes benevens den Raad E: E: Agtbaren Heer en Heeren In opservance van VE: E: agtb: g'Eerde beveelen en Conform het politicq raadsbesluijt van den 28 xber: J:o Leden hebben wij ondergetekende als Expres daar toe gecommitteerd met het uijt Eijnde der Mahomet„ haanse Vasten een geschenkje aan haar hoogheijd bonijs Coning in onder beleefde groete en filicitatie van VE: E: Agtb: en Raad overgegeven gemelde haar hoogheijd bedankte hier voor zeer Vriendelijk en betuijgde haar innerlijke vergenoeging, terwijl VE: E: agtb:s die beleefde gewoontens quam te onderhouden, ondertussen nog een weijnig met een minsaam gesprek ons ophielden namen afscheijd met dankzegging van haar hoog„ heijden weder groete aan VE: E: Agtb: etc=a Hier mede verhopen wij aan de g'Eerde beveelen van VEe VE E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0231.xml #+ --- 2oo Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 van den 9:' feb: 1740) VE: E: Agtb: te hebben genoegen gegeven, verblijven met agting en Respect /onderstond:/ E: E: Agtb: Heer en Heeren /lager:/ VE: E: Agtb: gehoorzame en Trouwschuldige dienaaren /was getekent:/ C C J:n Bogaard, H:k Stemer, /in margine:/ Macassar in't Casteel Rotterd:m den 4:' Janu: 1740 — Aan den E: E: agtbaren heer Verhandelt bij vesol: Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur deser Custe Celebes benevens den Raad E:E Agtb: heer en Heeren Ingevolge VE: E: Agtb: g'Eerde beveelen en Con„ „form het politicq Raadsbesluijt van den 28 xber: J:o leden hebben wij ondergetekende als Expresse gecom„ mitteerdens met het uijteijnde der mahanethaanse Vasten de Jaarlijxe geschenken aan zijn hoogheijd den Coning van Goak onder beleefde groete en geluk wensing van VE: E: Agtb: en Raad overgegeven, gem: zijn hoogheijd bedankte zeer Vriendelijk en betuijg„ de zijn innerlijke vergenoeging, terwijl VE: E: Agtb: nog als voor heen die beleefde gewoontens quam te onderhouden, ondertussen nog een wijnig met een minsaam gesprek ons ophielden namen afscheijd met dankzegging van zijn hoogheijd en wedergroete aan VE: E: Agtb: etc:a Hier #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0232.xml #+ --- Macassar onder dato 9:e Iunij 1740 Van Verhandelt bij resolutie van den 4 Janu: 1740 Hier mede verhopen aan de g'Eerde beveelen van VE: E: Agtb: te hebben genoegen gegeven, verblijven met aghting en Respect (onderstond:/ E: E: Agtb: heer in Heeren /lager:/ VE: E: Agtb: gehoorzame en Trouwschuldige dienaren /was getekent:/ W:m V:n Duijvenvoorde en J:n N:s Leist /in margine:/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 4:' Jan: 1740 Rapport Aan den E E: agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur benevens den Raad deser Custe Celebes E: E: Agtb: Heer en Medeleeden om te obedieeren en Respecteeren VEd: en Agtb: besluijt de dato 28 xber: a:o pass.o hebben de ondergesz: Jnterro„ „gatoir g'Examineerd en Exact willen onderzoeken, en vinden om welke Enveldaaden de gecastigeerde en in diervoegen op de aanklagten van Maros Commandant ende gegevene qualificatie van dese Regeeringe herw:s aangezondene Malouwakse onderregentjes de Arous Maleempo, Ratoa en boelodaija Dog alle onsen aangewenden vlijt ende hun door geciteerden Commandant ten lasten gelegden Poincten Wierden door de gewaagde delinquanten op een gansch aannemelijke wijze b'andwoord, gecontrarieerd en b'toogd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0233.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 btoogd, dat hun dit onheijl was overgekomen door toedoen van den malauwe hoofd regent, Dain masoeroe, tegens welkers gedoente zij lieden als daar toe bevoegde hadden gedoleerd, want desen Dain de onderdaanen niet na slandswijze Condemneerde; dat zij delinquanten met alle gemeene kennisse van de bergregenten daar toe relatie hebbende de laatste krijgstogt in het land en stand goak op hunne Negorijen waren verbleven om de on„ derdaanen te versamelen, binnen de palen van pligt te houden en dat een gedeelte van de onder haar gehoorende onder Dain masoeroe gelijk ook haarlieden eijgene zoons mede te velde waren getrocken dog dat na de gedane Compagne meergenoemden dain haar had laten roepen en g'insinueerd om een breuke te moeten betalen om redenen dat niet mede te velde waren ge„ trocken dat zij hier tegens hadden gedoleerd en niet willen betaalen, waar na er een zende„ „ling van dik gewaagden Commandant aan het huijs van dain masoeroe was Verscheenen daar zij geroepen en aangemaand waren tot de voldoeninge van hooggedagte breuke dat weijgerig inde voldoeninge en na de post waren getrocken om regt te Ervaren wat er van de zaken was dog dat zij daar gekomen zijnde g'apprehendeert en herwaards Gesonden waren willende al het geciteerde des gerequireerd met een 21 - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0234.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol: van den 9 feb: 1740 een goed aantal Malauwers Certificeeren, Al wat men Verders van dese g'broulleerde en op Ma„ lauwa en Maros so het schijnt om Jnterest geresene Verschillen heeft kunnen ervaren is hier Voren ter needergesteld en niet dan een Chaos die weijnig of geen reflectie meriteerd en als buijten belang van onse hooge heeren principalen Ik hoope van te hebben getroffen het salutaire van VEd=le en agtb: flatteeren w'ons met een gunstige agraetie en blijven /onderstond:/ Ed=le Agtb: heer en mede Eeden /lager:/ Uw Ed=le Agtb:e onderdanige en Trouwschul„ „dige Dienaren /:was getekent:/ J:b Pekeijn en Hend:k Stemen /:in margine:/ Macassar den 9 feb: 1740 Rapport Aan den E: E: agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur deser Custe Celebes E: E: Agtbaren Heer Conform de g' Eerde ordre door VE: Agtb: aan ons gedemandeert hebben de ondergetekende zig vervoegd als Expresse gecommitteerdens in de dispens binnen desen Casteele en aldaar door den prointerim secre„ taris Willem van Duijvenvoorde sien ver„ koopen sodanige bieren als hier onder specifica werden aangethoond #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0235.xml #+ --- A Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1746 Truweels bier Willem deeshout N:o 1. een vat bier wan 2½ duijm. . . - . . . rd:s 2:— Burggraaf. . . . . „ 4 „ „ „ Pieter gallee. . . . . „ 5 „ Adriaan Sijb:t baart. . „ 13„ _:o . . „ 18 Willem duijvenvoorde „ 20 Saloman Iacobsz: - - „ 9 „ „ „ „ 7 „ . . . . . . „ Adriaan zijbrants baart „ 2 „ „ „ „ 8 „ - - - - - - „ 5: — Ian brugman. . . . „. 8 „ „ „ „ 5 „. . . . . . „ Adriaan Sijbrantsbaart „ 10 „ „ „ „ 5 „ - - - - - . „ 3. — Ignatius franciscus - - „ 11 „ „ „ „ 6 „ - - - - - „ 5: — d heer Duijvenvoorde „ 15 „ „ „ „ 2½ „ - - - - - „ 7: — Iacob Holshalb - - - . „ 16 „ „ „ „ 5 „ - - - - - „ Gerrit Spruijt - - - „ 17 „ „ „ „ 8½ „ - - - - - „ Willem deefhoud - - . „ 24 „ „ „ „ 6„ - - - . . . „ Willem deefhoud - - - - „ 3 „ „ „ „ 5 „ - - - - - „ 8: — Jgnatius franciscus - - - „ 6 „ „ „ „ 9 „ . . . . . . „ 8: — Adriaan Zijbrantsz: baart „ 7 „ „ „ „ 5 „ . . . . . „ 10:— David Snoek. . . . „ 12 „ „ „ „ 7 „. . . . . „ —46 Marten Iager - - „ 19 „ „ „ „ 5 „ - - . . . „ 10:— Jgnatius franciscus „ 21 „ „ „ „ 12 „ - - - - - - „ 2: — david snoek. . . . . „ 22 „ „ „ „ 9 „. . . . . . „ 1: 24 Lambert Van Stralen „ 23. „ „ „ „ 4 „ . . . . „ 5: — _:o - - „ 25 „ „ „ „ 3 „ - - - - - „ _:o . „ 14 „ „ „ „ 3 „ - - - - - - „ 3: — _. o . . . . . 26 „ „ „ „ 4 „ - - - - - - „ 3:36 5:— 4: - rd:s 109: 44. 1:— 4: — „ „ „ „ 11 „ - - - - - „ — 46 „ „ „ „ 3 „. - - - - „ 12: — „ „ „ 11½ „ - - . . . „ — 44 „ „ „ 18 „ - - - - - „ —: 40 „ 9 „. . . . . . „ 2: — 4: — W Bier Ignatius Franciscus N:o 24 een vat bier wan 19 d:m - - . - rd:s — 46 Salomon Iacobsz: - - . „ 25 „ „ „ „ 9 „ . - „ — 46 Burggraaf - - - - - „ 26 „ „ „ „ 3½ „ - - - „ 1:— Salomon Iacobsz: - - - „ 27 „ „ „ „ 9 „ - - - „ 1:— Ignatius Franciscus - - „ 28 „ „ „ „ 4 „ - - - - „ 2: - „ 5: 44 Transporteere - - - - rd:s 115: 40 1. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0236.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 P:r Transport - - - - - rds 115: 40. Anthonij Prins N:o 29 een vat bier wan 7½ d:m. . . . rd:s 1:— Adriaan Sijbrantsz: baart „ 30 „ „ „ „ 8 - „ - - - - „ 1: 24 dheer devignes - - - - - „ 31 „ „ „ „ 2½ „ - - - „ 2:24 Ignatius francisus. . . . „ 32 „ „ „ „ 7 „ - - . . „ 1: — Iacob holshalb - - - . „ 33 „ „ „ „ 5 „ - - - - - „ 2: — david snoek. . . . . „ 34 „ „ „ „ 4 „ . . . . . „ 2: 24 Delfs Leeuwenbier Lambert van Stralen N:o 36 een vat bier wan 3. duijm rd:s 4:— Philip Nairak - - - - - „ 37 „ „ „ „ 7 _:o 1:– J:b antonij des Vignes - - - - - - „ 38 „ „ „ „ 2½ _:o 2: 24 Philippus hodenpijl - - - - „ 39 „ „ „ „ 9: — _:o 9:- antonij prins. . . . . . „ 40 – „ „ „ „ 2: — _:o 2:— „ 18: 24. M Bier adriaan Zijbrants baart N:o 4 een vat bier wan 2 d:m - - rd:s 1: –„ 1:– Somma - . . - rd:s 150:12:— Hier meede verhoopen wij aan d' g' Eerde Jntentie - Van VE: E: agtb:s te hebben voldaan terwijl wij met het Uijterste Respect ende meeste Veneratie betuijgen e te zijn /onderstond:/ E: E: Heer en Heeren /lager:/ VE: E: Agtb:s gehoorsame Dienaren /was getekent:/ C:s I:n Bogaard, en H:k v:n Reijd /in margine:/ Macassar Jn't Casteel Rotterdam den 26:' Janu: 1740 /daar onder:/ In kennisse van mij /:was gete„ kent:/ W:m V:n Duijvenvoorde secret:s— Iacobus dusijn - - - - „ 35 „ „ „ „ 18 „ - - - - - - „ —: 20 deefhoud - - - - - . . „ 36. „ „ „. „ 6 „ - - - - . „ 4: — rd:s 20:40. Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0237.xml #+ --- 215 Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol en deet se Verhandelt bij res:) van den 9 feb: 1740 Den onder getekende opperChirurgijn Iasques antonij des Vignes verclaard dat op den 19:' deser inde grote 'sComp:s Thuijn aan de kinderpokjes is komen te overlijden een Comp:s manslaaf gen:t Iugale van mangeraij, be„ lovende des gerequireerd werdende nader gestand te zullen doen /onderstond:/ Macassar den 20 Janu: 1740 /was getekent :/ I:s A: des Vignes Wij ondergetekende Michiel philips quartiermeester Cornelis Iacobsz: en Cornelis Van der Laan materosen bescheijden op de Chialoup d'ongeziene Verandering Verclaren ter requisitie van den onderstuurman en Gezag voerder Roelof Romberg op bovengem: bodem hoe en op wat manier 't op den 27:' September een doeg is komen te verliesen, so ist dat 's avonds bij het land van mandhar inde bogt bewesten de Negorij sod jenne gekomen zijnde, aldaar genoodsaakt wegens aandringen van dewind het anker te laten vallen, konden alzo niet blijven leggen, wegens altenabij de klijpen, brogten een dreg uijt en haalden verder van dewal en bleeven alzo leggen tot den morgen, als wan„ neer 't selve thuijs wilden haalen bevonden 't zo vast onder de klijpen te zitten dat het onmogelijk was de voorgenoemde dreg wederom te kunnen ligten beslooten desselfs paardelijn te kappen waar van aan de dreg is gebleeven omtrent 29 a 30 Vadems Als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0238.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol: van den 9:' feb: 1740 Als mede aan de Verongelukte Pantchiallang de wantrouw tot gebruijk van desselfs anker uijttebrengen twee derde van een Paardelijn verloren Op den 5:e deses Twee Lantarens Verloren als een van koper en een van blick die men tot nodige zeijnen gebruijken moest Boven aan de mast van boven neer is komen vallen wegens swaar arbeijden en slingeren Van de Chialoup Als mede op den 8:e deser door 't breeke van de zijn omtrent het Eijland Sabouton is komen te Verliesen een dieplood van 30 lb Al het geene hier boven geschreeven staat bekennen wij de opregte, zuijvere waarheijd te behelsen, bereijd zijnde het selve nader met Ede te bevestigen /was getekent:/ Michiel Phlippus, Cornel:s Jacobsz en C:s Vander Laan /in margine:/ Inde Chialoup d'onge„ ziene verandering den 9:' October 1739— Wij ondergetekende thans bescheijden op de Chialoup d' Adriana Johanna verclaren ter requisitie van onse quartiermeester Dirk Iansz: olle als dat wij op dat wij op den 27:' September tegens den avond tusschen de Negorij proporang ende westhoek van majene door stilte en tegenstroom op een Rifquam te drijven, waar op wij genoodsaakt waren op de E diepte van 5 vadem onse dreg te laten Vallen, met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0239.xml #+ --- 217 Van Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 Verhandelt bij resol: van den 12:' maart 1740 met de Twee glasen inde Eerste wagt kreegen een lugje uijt de wal, wilden onse dreg ligten maar konden dezelve niet thuijs krijgen vermits hij agter een steen lag op dusdanige manier wij het dregge touw kapten en deselve moeste verlopen Al het geene voorsz: staat Verclaren wij de zuijvere waarheijd te zijn om nader gestand te doen /:onderstond:/ Macassar den 16:' october 1739 /was getekent:/ Hans andriesenberg, Roelof Coenraadsz: Pieter Zijbrantsz: Ropport Aan den E: E: Agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur deser Custe Celebes benevens den Raad E: E: Agtb: Heer en Heeren In Conformite van UE: E: agtb: gevenereerde Raads„ besluijt de dato 11 deser, so heb ik ondergetekende mij den 16:' Courant smorgens ongevaar 10. uuren in geselschap van 'S E Comp:s Tweede Tolk Salomon Iacobsz: vervoegd aan't hof van Bonijs J:s Coning gelegen ten zuijden deses Casteels van dewelke ik op een minzaame wijze wierd ontfangen en geboden sitplaats te neemen die ik na 't afleggen van VE: E: Agtb:e groete en namen overhandigde Conduleeren, der #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0240.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Verhandelt bij ves:) vanden 12:' maart 1740 der wijze wegens het afsterven van zijn Ega een rouw geschenkje het geen dien vorst in dank accepteerde welke hoogheijd soo 't mij toescheen over dat verlies ont„ daan te weesen en hem aanzeijde zig in dit ge„ „val te getroosten, mitsdien liet thans geen tijd was zig over de zaken te bekommeren die een sterveling onderhavig was maar daar en tegen so veel 't mogelijk is van afsien om den luijster van zijn voorouders Rijk en onderdanen gade te slaan, daar den selve op repliceerde sulx altijd te zullen betragten en zig volkomen na denwille van D' E: Comp:e endese Regeering te zullen gedraagen, so dat ik naar 't verwisselen van een discoursje en genooten inlands morgen Regaal mijn afscheijd verzogt beladen met een Contra groete aan VE: E: Agtbare Waar mede wij verhoopen te zullen hebben voldaan aan de salutaire Intentie van VE: E: Agtb: dies mij de eer aanmatig van te zullen zijn /onderstond:/ E: E: agtb: heer en Heeren /lager:/. VE:E: Agtb:s gehoorsamen dienaar /was ge„ tekent:/ W:m V:n Duijvenvoorde /in margine:/ Macassar in't Casteel Rotterdam den 16 feb: 1740 Rapport Aan den Ed: agtb: heere Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur deses Insuls #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0241.xml #+ --- 219 Macassar onder dato 9:' Iunij A:o 1740 O Van Edele Heere en Medeleeden Om een dethail te vermijden waaromme het VEd: en agtb: behaalfd heeft de ondergesz: op den 9 hujus na Gaak en aan't hof te deputeeren so sullen w' maar kortelijk reciteeren dat wij heden morgen onder het Escort van Partij Paardevolk sijn verscheenen aan het hooggedagte maccassaarse hof; daar w' door den Rijxbestierder wierden gerecipieerd, men vond hier den Coning van Tello en Sadrabonij ook gecommit„ teerdens van't bonijse hoff en eenige Maccassaarse Rijx en hofgroten zijnde het hof talrijk en overpragtig na de salutatie van VEd:s en agtb:s op ende w' onse Commissie onder een naden tijd toepasselijke haranque die vriendelijk en Eloquent wierd b' andwoord Vervolgens wierd den Jongen Maccassaarsen vorst na dewet van Mahomet in het openbaar op het pragtigste besneeden / en na zijn hoogheijd 20 â 30 Jonge Edellieden:/ nadat den Coning de wet was ingelijft, wierd zijn majesteijd op een daar toe g'approprieerden Troon onder een prag„ tig verhemelte en dekkleet hebbende alle rijxorna„ menten ter zijden en agter staan ook partij rijx„ wapenen voor den Throon /:of alcove :/ geplaats Insuls en den Raad om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0242.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij A:o 1740 Van om kort te gaan na dat de besneijdenisse was gecelebereert filiciteerde wij zijn hoogheijd en quamen gantsch re„ gulier na rang beijde hunne homage aan devoeten des Conings doen; offereerende aan zijn magestijd goud of geld een ijder na zijn Vermogene Jntussen wierden wij ter maaltijd onthaald die g' Eijndigt en nog wel een uur verstreeken zijnde verzog„ ten wij onse demissie die vriendelijk wierd gegunt onder betuijging van hunner aller dankzegginge voor de zere en het geluk dat haarlieden wedervoer als zijnde dit d' Eerste maal dat DE Comp: hun„ ne vorsten d' Eere hadden gegeven hunne gecom„ „mitteerdens op het feest hunner besneijdenisse te senden men repliceerde hier op het applicabelste dat ter deser materie was dienende namen af„ scheijd en wierden gelijk bij onse rescriptie van 2. hofgroten door een Comp:e met snaphaanen, Vlie„ „gend vaandel, slaande trommel en drie Chergies uijt het hotel des Rijxbestierders daar dese Ceremo„ nie wierden Verrigt uijtgeleijd Waar mede wij d' Eere hebben ons te noemen /onderstond:/ Edelen heere en Medeleeden /lager/ VEd=lens Trouwschuldige dienaren /was getekent:/ H:k Stemer, H:k V:n Reijd /:ter zijde / Macassar den 18: feb:rj 1740 /onderstond:/ Accordeert /(getekent:/ G:l sek secret:s /in margine :/ voor het oplesen:/ Getekent:/ J:n V:n Es Roonhuijsen / daar onder :/: vor het wasien :/ I:s hodenpijl s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0243.xml #+ --- 221 Van Macassar onder dato 9„' Junij 1748. E October Js niets de annotatie vaardig gepasseert als henlijk Donderdag1 dat de brandspuijt is gevisiteerd en het benoodigde daar aan gerepareerd, verscheen bij den heer Gouverneur den Iong Bonijs Vrijdagh 2, Koning, en den oposangaria dewelke na afgelegde com„ plimenten zit plaats aangeweesen zijnde gaff den heer Gouverneur, zijn hoogheidt te kennen dat sig van nu aff aan gereedt moest maaken om op het eerste be„ „vel op te konne marcheeren en dat voor al sorge diende te draagen dat het aan geen volk mankeerde om ons geschut en ammonitie waagens te trekken. het andwoord van sijn hoogheid was, als dat s1 gouverneurs ordre soude observeeren en wel voornee„ „mentlijk in het besorgen van canon en ammonitie trek„ „kers, vervolgens wierd die hoogheid gewraagd off hem niet bekent was, dat er op tanette een soon van Arou Palacca residerende en off ook teegen dien prins ani„ „ge laat off teegen sin hadt, en off zijn hoogheid het niet nodig agten dat den zelven na herwaards ontbooden wierd. sijn hoogheid diende hier op, dat wel per ge„ „rugt verstaan hadt dat den zelven op tanette was dog dat geen haad off teegen zin in zijn Perzoon hadt; en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0244.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. O zondagh 4, en wat aanbelangende dies herwaards koomst dat sijn hoogheid zulks goedt oordeelde dog dat de koningen hier van eerst kennis wilde geeven. saturdagh 3. quam bij den Heer Gouverneur den bonijsen tolte tra„ tona versoekende uijt naame van Radja Moeda, off zijn Edele een sendeling na tanetta wilde zenden om den soon van Arou Palacca, na herwaards te ontbieden, aangezien sijn hoogheid door den slegten staad van het Bonijsole, hoff zulks niet ten uitvoer konde brengen, heeden is den godsdienst tot stigting van de gemeen„ „te door den Eerwaarden Hermanus van Loon, gecelebreert en teegens de middagh quam bij den heer gouverneur den Bonijsen Commandant in goak Arou soumaling die na het afleggen der gewoone complimenten bedank„ „ten voor het toegelegde de froijement en betuijgde lapres hier toe gekoomen te zijn en versogt wijders deesen nagt alhier te moogen blijven, zijn Exilentie wierd hier op gedient dat de conjungtuuren van tijden thans niet permitteeren lange alhier te vertoeven, en dat zonder mancquement al vroeg dan des morgen weeder dien„ „de te retourneeren en alles tot welweesen van de pro„ rable goah te moeten betragten. den prins betuijgde hier op altijd en zoo lange ter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0245.xml #+ --- 223 Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van ter eeren van d' E Comp: ende bontgenooten daar in ge„ „ posteerdt lag het wel weesen van het zelve te sullen behar„ „tigen, Hier op wierd deesen prins onder Een jnlands re„ „gaaltie en hen vrindlijk discours een wijnig ter zeet ge„ houden, als wanneer zijn Exelentie zijn demissie versogt, 't geen, hem wierd g'accordeert, Circa 9 uuren verscheen voor den heer gouverneur Maandagh 5. den goakschen sabandhaar verselt van Crain mang Esoe communiceert uijt naam van gohas rijx bestierder, als dat den laast gem: door crain sadrabonij den Coning van telso, en sijn meester gesonden was, na de nog in't gebergte verbleevene uijtgeweekene, om haar ten goede te vermaanen en op te roepen, en aldaar tot andwoord be„ „koomen had, dat zij zeer verblijd waaren dat gen=le vors„ „ten met den kijse bestierder haar Lieden deede oproe„ „pen dog dat als nog te zeer bevreest waaren en in„ „dien sulks een wijnig van haar afgeweeken was dat zij de ordre van den rijxbestierder zoude observeeren, vervolgens zijde den sabandhaar in 't par„ „ticulier de uijtgewekene te kennen te hebben gegeven, dat soo dra zig bij den Rijxbestierder vervoegen, dat d'E„ Comp: dan de in goah geposteerde militaire weeder op ontbieden zal, dog dat zij daar niets op gedient had„ den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0246.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740; „den als dat hun vreese nog te groot was, se verder gaff deesen gedepiteerde te kennen dat door zijn mees„ „ten en de koningen van sadrabonij en tello beslooten was terwijl de Landwetten zulks meede bragten, dat als van den coning een â twee maal opgeroepen waaren en de or„ „dres niet observeerde, dat men als dan andere in der zelver bediening stelden en zij daar van versteekte raakte, Treplijcq hier op was dat wij niet anders begeerden als het agtervolgen der contracten en s' Lands wetten, dog dat men de rijxbestierder versogt dat met deesen aanstelling nog een wijnig wilde vertoe„ „ven, terwijl wij meede nog wel een maantie patien „tie konde oeffenen maar egter dat den rijx bestierder wel provisioneel aan andere die bediening konde ver„ „gunnen maar daar niet in bevestigen want dat de andere misschien nog wel soude opkoomen, en dat het dan het beste voor goah was, die weeder in hun plaats te stellen, die onschuldig bevonden wierden want dat goah, daar door des te eerder in sijn voorige stand soude raaken, de gedepiteerdens naamen aan hier van rapport aan haar meesters te sullen doen en den heer gouver„ neur vervolgde met te zeggen dat zijn Edele gaarne zag dat de uijtgeweekene zig aan den goeden raad van Pat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0247.xml #+ --- 225 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1748. van den rijxbestierder overgeven terwijl men nog in staadt is om ten besten van goah, de saaken te schikken en dat sulks nog tijd is eer de scheepen arrieveeren aangesien die zekerlijk beveesen aan haar hoog Edelens zoude mee„ „de brengen; waar na men sig als dan zoude moeten volgen en deselve in alle deelen observeeren. de heeren naamen aan al meede hier meester hier van verslag te doen, versogten afscheijd het gunt haar wierd g'accordeerd. s morgens om 9 uuren is den Politiquen raad bij den Dengsdagh 6, anderen vergadert geweest het gebestigneerde en geresol„ „veerde te zien bij relatie deeser datum ook Lier goalis, rijxbestierder door een zendeling com„ „municeeren dat aan de campong Baroe gearriveerdt den heer gouverneur vroeg na 's rijx bestierder wel„ „stand, doen de sendeling op diende dat zijn meester thans bij na hersteldt was, den zendeling wierd ge„ „demitteerd onder hen groot aan sijn meester en hen dan„ „king voor de advertentie. na het vertrek van deesen zendeling soud den heer gouverneur onsen oppertolk Jan hendrik vol, na den staatsman ten fine den zelven met zijn arrive aan camrong Baroe, te vergelijken en aan te zeggen dat terwijl sijn Edelenties gesontheidt, en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0248.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. en kragten van dage tot dage aanneemen, hij dien„ volgens ook thans zijn uiterste devoir diende aan te wen„ „den om het beste tot herstelling van het gantsche rijk te behartigen en dat wij niet twijffelden off den sabandhaar soude van sijn ontfange boodschap, zijn Exelentie volkoo„ „men verslag gedaan hebben en dat wij verhoopte dat sig daar na gedraagen zoude. den taalman retourneerde met berigt als dat den rijx„ „bestierder voor de genege filicitatie liet bedanken en dat Expres herwaards gekoomen was om met de coningen van Tello en Sadrabonij, te besluijten wat tot best van het rijk van goah, dient gedaan en verrigt te werden en dat na het genoomen besluijt in persoon verschijnen zoude om daar van den heer gouverneur kennisse te ge„ „ven. - genoemden Taalman was met Eene gesonden om Bonijs Coningin en den Radja Moeda, om na die hoog heeden haar welstandt te verneemen die daar voor op Een plegtige manier hunne dank betuijging dede dog den Iong Coning liet den heer gouverneur onder sijn beleefde groete aanseggen dat goaks rijxbest der verselt van de coningen Tello en sadrabonij giste„ „ren avond bij hem hadden geweest en haar onmagt tot herstelling van Goah te kennen gegeven en desselfs hulp dient weegen versogt. Woensdagh ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0249.xml #+ --- 227 Van Macassar onder dato 9„' Iunij 1740. Woensdagh 7 Is niet remarquabels gepasseerdt, — s, morgens liet Bonijs jong Coning acces versoeken om Donderdagh 8, teegens den avond bij den Heer gouverneur te koomen 't geen g'accordeerdt zijnde verscheen den selven teegens 5 uuren en na dat Een wijnig geseeten en Elkanders gesonthiedt vernoomen te hebben versogt den selven te moogen wee„ „ten in hoe verre sig wel teegens de Macassaren mog„ „ten uitlaaten, aangezien sij om zijn hoogheids hulp en bijstand hadden koomen gezoeken, om haar bij d' EComp: voor te draagen; en het besten van goah te helpen betraa„ „ten. Den Heer gouverneur zijde teegens den Iong Co„ „ning dat haar konde aanzeggen dat zij haar hoe eer hoe liever souden schikken na den gegeven raad en vroeg wat dat haar poincten van begeerte waaren den Coning zijde dat per gerugte gehoordt hadt dat zij wilde versoeken, om de Lands wetten en religien te behouden en dat de familien ongeschuurdt mogten blijven.— Treplicq van den heer gouverneur hier op was, dat zigh in deese saak niet harstig maar gemode„ „reert diende te draagen dat haar wel konde versee„ „keren dat de vrijheid van religie, en het onder„ „houden van slands wetten souden genieten, maar ontrendt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0250.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9e Iunij 1740. ontrendt de scheurigen van famielien niet uit te laaten verder als haar met Een goeden hoop te voeden, terwijl alles niet in de magt van zijn Edele stond, aangezien de ordres van haar hoog Edelheedens te ge„ „ moet ziet ontrent eenige poincten, en dat er niets beeter voor haar over was, als met malkanderen in goedt een verdrag te koomen, terwijl als dan het rijk des te spoediger weeder hersteld zoude raaken en als het thans gebeurde dat de uitgeweekene te rug kwaa„ „men en op hen behoorlijke wijse om perdon smeekte, dat men dan nog zoude een Expresse brieff aan haar hoog Edelheedens kunnen afzenden, waar op men bin„ „nen een maand off twee bescheijdt konden erlangen t geen veel tot beste van het gemelte hoff soude strecken, aangezien men de zaaken hier niet halff gedaan kan laaten, en na Bonij gaan om dat te her„ stellen, want dat hier eerst alles op hen Effen voet moet zijn, eer men kan treeden tot een besluijt om Bonij weeder in sijn voorige Luijster te brengen. Den Iong bonijs Coning, bedankte zeer ootmoedig voor den raad versogt zijn afscheijt het geen hem wierd geaccordeerd. Vrijdagh 9„' verscheen bij den heer gouverneur den Bonijsen prins Arou soemaling ter communicatie dat Een #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0251.xml #+ --- 229 Macassar onder dato 9„e Junij 1748. Van Een zoerang na het gebergte had gesonden en van crain Tomilallang, Crain Batoe Poeti nee„ „vens crain Bonto tango, berigdt bekoomen had namentlijk dat al het geene haar te kennen gegeven was daar over zeer verblijd te zijn, en dier„ „halven zig liever onder de bescherming van hem wilde begeven en de ordre van d' E Comp: observeeren dan haar bij Goahas, Rijxbestierder te vervoegen, en dat de zelve hem versogte op de negorij Pakatto, te koomen om met haar te spreeken, het andwoord was hier op, dat sig wel derwaards konde begeven en de selve verseekeren dat in 't minste geen swarig„ „heid te vreesen hebben, en als sig wederom koo„ „men te vervoegen daar billijk oordeelde 't zij on„ „der d' E Comp: Bonij Goah Tello, dan wel Sadra„ bonij dat aldaar op de aldersagste manyieren sou„ „den gehandeldt werden. — Teegens den avond arriveerde alhier ter rheede met de chialoup D' ongesiene verande„ „ring, en den pantchiallang den oppas de gecom„ „mitteerdens den onderkoopman en winkelier Een„ „drik Hteemer, en den Luijtenand Gerrit Mom die op den 20„e septemb„r in geseldschap van de Chirloup D' Arriana, Johanna, en de pant„ chiallang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0252.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 9„e Iunij 1740. saturdagh 10. „chiallang de wantrouw na Tanette vervolgens na de Mandhar vertrokken zijn, zijnde d' Adri„ „ana Johanna van haar afgeraakt en de wan„ trouw, op Een blind riff. in zee aan stukken gestooten, ook is teegen den avond door Bonijs Jong co„ „ning acces versogt voor sig zelfs goaks rijx best=den en de Coningen van Tello, en sadrabonij 't geen die hoogheeden teegens morgen is g'accordeert. verscheen bij den Heer Gouverneur die ver„ „seldschap was van den coopman en P„l secunde Cornelis Roosenboom en Ondercoopm: en train Fiscaal hendrik steemer en den pointerium secretaris Willem van Duijvenvoorde, weegens Bonij den Radja Moeda„ den Erff Rijxthold heer, Madangrang den Loeboesen Erff prins ope sangaria, en den Tema Iongan, weegens goa den Rijksbestierder. Crain Bonij _=o mang Esoe. _=o Bonto Pana. den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0253.xml #+ --- 231 Macassar onder dato 9:' Junij 1740. Van 3 den eersten en tweeden sabandhaar, weegens Tello den Coning, sappien Oudien Crain Patena en Crain Panaikan beneevens hoogmoedigen sadra Bonijsen, vorst, alle welke hun heeren E angjs sidplaats genoomen hebbende gaff den bo„ nijsen Radja Moeda te kennen dat ter introduceering van de anderen koningen en grooten met zijn bij hebben„ „de weegens haar versoek, aan sijn hoogheid gedaan Expres was binnen gekoomen daar dien vorst toepas„ selijk voor bedankt wierde. Hier op nam den rijxbestierder het woord en zij de dat zeer verblijdt was, over het geene hem ter ordre van heer Gouverneur was berigt namentlijk over de poincten door bonijs Iong Coning ons op den 8 deeser voorgehouden, en dat dient weegens zijn hoopp en troost eenelijk op D' E: Comp: gesteldt had ter„ „wijl wel wist en volkoomen verseekert was, dat den zelven Gouverneur het best en wel zijn van Goa„ zoude behartigen, en dat met ootmoedige beeden ver„ sogt voor hem en alle de grooten dat terwijl het rijk door d' E: Comp: over wonnen was bij vrijheidt van Religie. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0254.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740. Religie s' lands wetten en 't geen haar door den Edelen Heer Admiraal speelman vergunt is mogte blijven continueeren. waar op deese Heeren gedient wierden dat tot ob„ „tineering van desselfs billijk versoek hoogno„ „dig was, dat de uit geweekene haar weeder quaamen begeeven, in den schood der hooven daar zij onderhoor„ „den, en de wel geintentioneerde het rijk door een op regten iver dienden te tragten om het zelve weeder in zijn voorige reegering form te herstellen en de uit„ „geweekene die nog hardnekkig scheenen konde laaten aanseggen, dat niet bevreest hoefde te zijn om binnen deese casteele te verschijnen terwijl men haar zaaken niet eer bij de hand zal vatten, om de„ selve absoluit aff te doen, voor haar hoog Edelhee„ „dens te ontfangene ordre erlangt dat hebben wij niet twijffelende off de zaaken zoude als dan beter uijtval„ „zen als som tijdts den rijka bestierder en de verdere heeren van Goah, soude denken, bij aldien die van per mntoparrang, sig bij tijdts en goedwillig na ree„ „den Lieten vinden, en zoo als eens ten casteele moest verschijnen, dat zulx maar een held zoude weesen om haar onderdanigheid met oodmoedt en Leedweesen over begaane fauten en misdaan onder sincere beloften #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0255.xml #+ --- 233 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. beloften van verbeetering te koomen bevestigen, en niet behoorde te denken, dat men haar op een bedrieglijke wijse zogt in handen te krijgen, en dat in een tijd daar God, s E Comp„s waapenen soo merkelijk teegens alle quaadwillige verbanden had gelieven te zeegenen al„ „leen om de geregts zaakswillen dat men dierhalven s E: Comp„s glorije teegen de gewoonelijke op regtheidt en goedheid van haar hoog Edelheedens aan niet met be„ „drog zoude beswakken daar ons de woopenen in het openbaar, toe gewettigt hadden. Den rijxbesterder gaff hier op bedankende te kennen dat wel genegen was in dien den heer Gou„ „verneur het goedt oordeelde, om nog maals een zen„ „deling aan deselve aff te senden, het zij als een dan wel in presentie van zendelingen der ande „re present zijnde hoover; Hier op wierd deesen staadtsman ge„ dient dat indien gesaamentlijk zendelingen genegen waaren derwaards te zenden dat sulx wel konde doen en dat zijn h: sulx best oordeelde, en wel voorna„ „mentlijk in dien deese sendeelingen gesamentlijk en te gelijk derwaards gingen dog Egter ider zijn belasting wel apart konde laaten afleggen, off te een in naa„ „me van de gesamentlijke vorsten, wie dat behaagde in 't #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0256.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740: in 't generaal en dat ook wel te verstaan konde geeven, dat het de maatschappij in different was, on den wiens bescherming zij sig tot Tijd en wijle wilde begeven, indien maar het algemeene wel zijn hier door behartigt wierd 't zij dat zij sig onder d' E Comp. di„ „rect Bonij Goah Tello, off sadra Bonij wilde be„ „geeven dat zulx in haar vrije wille keur stond, en sig konde vervoegen, daar zig het vijligste oordeelde, waar op zij onder den anderen beslooten ider in geseldschap van malkander hen zendeling derwaards wilden senden, en nogmaals ten goeden laaten aanmanen hier op versogten deese Heeren hunne afscheijdt het geen haar wierd verleent. Des avonds om 5 uuren verscheene bij den Heer Gouverneur de gesamentlijke aanweesende saleijvesse regenten versogten om binnen twee a drie daagen te moogen vertrekken, en dat voor dit Iaar van het leeveren van hun tribuit mogten geexcuseert zijn het eerste wierd deese regenten g'accordeerdt, en het laaste dan men zulkx deesen Iaaren niet konde toestaan van de hand gewesen.— Al verder versogten deselve bij hun lands„ „wette te moogen blijven, en als een saak afgedaan is, afgedaan mogte blijven, en dat haar onderhorige die - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0257.xml #+ --- 235 Macassar onder dato 9„' Junij 1740 Van die zig van haar hoofden absenteeren en sig na anderen begeeven dezelve mogte opeijschen, welk een een ander deese regenten wierden geaccordeert, Vervolgens versogte deselve terwijl den regent van boekit door ouderdom zig buijten staadt en desselfs zoon niet capabel g'oordeelt werd die bediening na vereijsch waar te kunnen neemen, zijn klijn zoon Dain Manassa in zijn steede mogte geap„ probeert werden aangesien zij die reets p„l verkooren haaden. Ingelijk versogte deese regente approbatie op de verkiesing door de Bonto Banger tot haaren Pongauwa, en den heer Gouverneur die hier op dien„ „de dat tot het erlangen van deese approbatie alle de regenten hier diende present te zijn, en daar„ „om tot er tijd zig die geleegentheid op deede, deese zaak moesten uijtstellen, al verder versogte de regen„ „ten dat men het overbrengen der Contributie vol„ „staan mogte met het zende van andere in hun plaatse, om haar land weeder te kunnen bebouwen 't geen al meede geaccordeert zynde ver sogten deselve uijt naame van de Bonto Bangar dat haar gemaal Daing Gadoenie met haar na zaleijer Vrogte keeren, om als een mannelijk oir #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0258.xml #+ --- Macassar onder dato 9„' Junij 1740 Van oir haar in de bestieringe van Lands zaaken te securdeeren en ten dien Eijnde aldaar verblijven tre„ plicq hier op was, dat wel eens derwaardts mogt vertrekken, dog dat ten eersten weeder herwaards diende te koomen op dat d' E Comp: gaade op sijn gange konde slaan, de regenten betuijgde hier niets teegen te hebben, en hem geerne erken„ „ne zoude, in dien van desselfs vrouw den welke den zelve op Bira heeft afstand wilde doen ter„ „wijl het teegens Lands wetten streed, dat een bonto bongar een vrouw op een andere plaats heeft en dat zulx afweesendheid veroorzaakt aangesien er in tusschen zig wel zaaken van belang konde open„ „baaren waar door het land benadeelt en ontrust zoude werden den Gouverneur repliceerde dat het vereijschte daar omtrend soude gebruijkt werden, en de Regenten naamen afscheijt en vertrokken. sondagh 11, Is den godsdienst tot stigting van de gemeen te door den Predikant Hermanus Van Loon gecelebreert, ook heeft er circa half Een uir een groote brand in het Dorp vlaardinge ontstaan, waar door 14 huijsen in de assche zijn gelegt. Maandagh 12. verscheen bij den heer Gouverneur de gesan„ „ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0259.xml #+ --- 237 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. „ten van den koning Bima die hun arrive te ken„ „nen gaaven en leverder van hunnen vorst Een brief over, waar voor die ambassade bedankt, en met desselfs komst gefiliciteerd wierden, naamen na een Inlands outhaal afscheijdt en vertrokken, quam bij den heer Gouvern: den rijksbestierder van Dingsdagh 13. Goa, en zeijde niet teegenstaande het thans tot stil„ „stand van waapenen gekoomen was, egter is de bo„ „nijers bij troupen van 20, 30, 40, en 50, Ia selfs bij 100 te gelijk zig voor al verspreijden en Diverse Macas„ „saaren, van het leefe beroofden, en versogt dierhalven dat sulx gestut mogte werden, den Heer Gouverneur diende den staadtsman hier op, dat zulx in geenen deelen 's E Comp: ordre was, den rijksbestierder versogt als zulx weeder geschieden, dat zig de onderdaanen moo„ „gen te weer stellen, want dat ander sints alle verstrooijt en het Rijk van Goa, nog van erger aanschouw zoude werden, Trepplicq hier op was, dat zij de andere door goe„ „de reedenen tot contrarie mogten tragten te beweegen, en daar niet na Luijsteren willen, geweldt met geweldt te keer te gaan, na hen Inlands morgen onthaal vertrok dien staadtsman, Teegen den avond liet den commandant in Gouk Arou #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0260.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740, Arou soumaling, communiceeren, dat Een zendesing van de uitgebergte onthoudende Goase rijx„ „grooten bekoomen had met berigt dat dezelve hem op de negorij alwaar gesegt hebben off te zullen wagch ten thans niet konde koomen alsoo verstaan hebben; dat de zendelinge, van Goa Tello en sadrijbonij te verwagten hebben, en eerst begeerde te weeten wat belangen die meede zullen brengen. — den Prins wierd onder een beleefde groete voor de com„ „municatie bedankt. Woensdag h 14. Liet Gors rijx bestierder communiceeren dat zig wee„ „der op reijs na Thain begeeven had, 't geen onder een toepasselijk compliment wierd beandwoordt. Donderdagh 15, Is niets zonderlings gepasseerdt als eenelijk dat de chialoup D' Adriana Johanna weeder ter Rhee„ „de verscheenen is, vrijdagh 16. quam bij den Heer Gouverneur Dain Marap„ „po, en soeroe To-oemera uit naam van Bonijs Jong koning kennisse geeven, dat van Bonto par„ „rang te rug gekoomen waaren en dat de uitgewee„ kene op zijn aangebragte boodschap gerepliceerd had„ „den, dat thans daar niets op konde antwoorden, dat wel geneegen waaren om sig weeder bij den rijxbestierder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0261.xml #+ --- 239 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740, — Rijxbestierder off onder bescherming van Een ander te begeeven, maar dat daar over eerst met haar alle diende te Raadpleegen en te besluij„ „ten wat daar in doen zoude eer dat daar op ant„ „woorde voor welke communicatie die hoogheidt wierd bedankt. saleijers Resident, Willem Coutrier, liet Bo„ Saturdagh 17. nijs Jong koning teegens den avond deees versoe„ ken, voor hen sabandhaar van Goa, het geen g, accordeert zijnde, verscheen den selven ten ge„ „setter tijd, verselt van crain Manjellie, en de soeroes, die weegens goa, en sadrabonij na ban„ „toparrang waaren geweest, den welke van de uit„ „geweekene op haar aanbrengen ten andwoord had„ „den bekoomen, dat als nog te bevreest waaren, en nog eenige uitstel versogten tot die vrees van haar geweeken was, en dat ook zonder dat daar over met elkander een besluijt genoomen hadt niet konden antwoorden dog dat zij egter ver„ „blijd waaren, dat haar meeder zoo veel tot haar wel zijn behaagde te doen, Den sabandhaar wierd gevraagt wat hier van oordeelde off zij sig aan den Goeden Raad zoude over geeven, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0262.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij 1740 Van 2 overgeeven en het best van Goa tragten te helpen bevorderen dan ons noodzaeken om andere mesures te nemen, 't replicq was dat als zig niet aan den goe„ „den raad stooren, dat als dan niet te beklaagen zijn, ook dat zij nooijdt gedagt hadden dat men zoo veel moei„ „ten om haarekt wil zoude doen, dat niet anders dan de gemeene en ontschuldigde beklaagde, in dien men weeder rigoreus s' E Comp=s ordre wilde handhave „nen, en Eijndelijk dat de tijd zal moeten Leeren wat zij weederom beginnen zullen. Hier op versogte deese Heeren hun demissie het gunt haar wierd g'accordeert. zondagh 10„ Is den Godsdienst tot stigting van de gemeente ge„ vierdt door den Eerwaarde Predikant Hermanus van Loon niets an notatie waardig gepasseert; Maandagh 19„' Dingsdagh 20„e verscheen bij den Heer Gouverneur de afgesanten van soping. Pabitjara, Aroe Oedjong Poeloe soelewatang Backa, de welke na afgelegde Complimenten zit plaats aangeweesen zijnde, betuijgde de selve uijt naame van de op tanette resideerende sovingse rijnstende, hunne #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0263.xml #+ --- 241 Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. hunne vergenoeging terwijl den Heer Gouverneur haar gepermitteerd hadde haar verblijf op Tanette, onder de be„ „scherming van dien vorst te meugen houden, onder hoope in der Tijd den zelven voor haaren Datoua, zoo als zijn Edelentie ps hielden, absoluit te moogen hebben hier op wierd door sijn Agtb„re gedient als dat het voor „en staande met blijdschap hadde aan gehoort en dat zij sig onder den zelven konde vervoegen, tot er tijd dat de occasie het toelied om hem volgens Lands„ wetten, zig daar nader over te kunnen beraanden, en haar dan naar genoegen hier in tragten te voldoen verder wierdt door zijn E gevraagt hoe het thans in het Land van soping was geschrapen treplicq van de ambassadeurs was als dat de aldaar verbleevene meede na Trnette stonden te koomen aangezien den arouw Matoua, van wadja 333 slaaven en Een R„s van ider Perzoon had afgeeijscht en voorts dat srou Pauw met Arou sinkang in oneenigheid geraakt zijn aan dat den Laast genoemden Datoua Lampola als Datoua soping wilde aanstellen het geen Arou Pauw, voor zig zelve wilde houden, ook dat de sopingers 40 stuks van Arou sinkangs, Gorabs volk vermoort hebben en dat den zelven met de Boniers #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0264.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1740, Van Boniers in oneenigheid waaren, die den Arou Matoua, sin kan had aangezegt dat zij sig bij hem soude vervoegen om gesaamentlijk het Land van Tanette te besingelen terwijl dat handje vol volk hem in zijn desseijne hin„ „derlijk was geweest, T' andwoord van den Heer Gouverneur was, dat men den Tijd moest afwagten wat zij onderneemen willen en als zij niet afquaamen dat men haar dan eens zoude gaan spreeken. — na het nuttigen van een Inlands defroijement versogte deese heeren hun afscheijdt het geen haar wierd g'accordeert. — vervolgens verscheen een sendeling van den Bonijs prins en posthouder in Goah Arou soumaling, ter communicatie dat zijn meester gesint was om dain Fikattie met Een van zijn onderdaanen op morgen na het gebergte te zenden indien het den heer Gouverneur approbeerde; ook Lier dien Prins versoeken dat wanneer zig na Thain bij Goas Rijxbestierder vervoegde dat dan Twee 's Comp: dienaaren mogt verzelt werden het een En ander wierd die Exelen tit geaccordeert dog onder voorwaarde dat s, E Comp„s Dienaaren niet moesten g' Emploijeert werden ter verselling wanneer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0265.xml #+ --- 343 Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. — Wanneer zig begaff, om zijn plaisier op de Jagt off andere vermaakelijkheeden te neemen. heeden deesen drage ontfang men van den resident van Boele Comba, Willem Camerling Een brief gecardeerd aan deesen Reegering. verthoonde zig bij den Gouverneur een Woensdagh 21. sendeling van Goas Rijabestierder die den staats„ „man na Pattang Birang, had gesonden en wel„ „ke heeden g'arriveerdt was, om van zijn verrigting den heer Gouverneur verslag te doen, dewelke be„ tuijgde dat de volkeren van dat sand streekie geen gehoor aan die van Goa wilde geeven, aangezien zij door de Boniers G'adverteerd waaren, om sig onder d' E Comp„s te begeeven onder voorgeeven van proterie van Bonij te zullen genieten. den heer Gouverneur lier den Rijxbestier„ „der voor de bedeeling bedanken en aanseggen dat zijn E niet geloofde dat Bonij en Goa niets over die volkeren te zeggen hadden dog dat met den Rijxbestierder, hier over wel nader zal consuleeren, Is gehouden vergaadering van Po„ Donderdagh 22. litie het gebesoigneerde en geresolveerde te beoo„ „gen bij resolutie deeser datum. — quaamen de gesanten van Bima en dom „ vrijdagh 28. po. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0266.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1740 Van „po bij den heer Gouverneur die na een wijnig sit„ „tens gevraagt wierden wie het naaste aan de manga„ raij, en sumbawa, geseegen waaren, en hoe veel vaarthuij„ „gen en veraarden ider wel konde besorgen, het andwoord behelsde dat Bima het naaste aan de mangaraij geleegen en Eenlijk door de straad sapi gesepareerd was, en dat Dempo een dag zeij„ „sers en 10 daagen Reijsens, landswaards van sum„ „bawa was, dewelke 50 vaarthuijgen en 1000 paar„ „den, om te Emploijeeren konde leeveren. saturdag h 24„ arriveerde alhier ter Rheede de Chialoup van den borger Adriaan Tawaries met zig brengende 26. zalijresse onderdaan en die hunne vaarthuijgen op de droogte gen„t De Bril verlooren hadden alwaar nog 67 van hunne matkers verbleeve zijn Terstond wierden de Tolken Jan Brug„ „man, en W„m Mulder ter ordre van de heer Gou„ verneur derwaards gesonden om is het mooge„ „lijk de resterende te salveeren. Is de Godsdienst zoo voor als na de middagh sondagh 25' door den Eerwaarden Hermanus van Loon stigte„ „lijk gecelebreert. Maandagh 26, arriveerde alhier de Provisie Praauw, van zaleijer, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0267.xml #+ --- 245 Van Macassar, onder dato 9„' Junij 1740. zaleijer meede brengende eenige van dies onderdaa„ „nen met hun Iaarlijx tribuit en Een brieff van den Resident aldaar. werden de kleene schouwen Adam en Eva met Eenige provisie onder een briefje van gezeijde na Maros, gedepecheert. ook arriveerde hier ter Rheede de Provisie Prauw van Boele Comba, met Een briefje van den Resident en de gesanten van den Coning van Bouton, met Een briefje van die hoog hied en on„ „se gecommitteerdens den Zergiant Hendrik Jurgen van Aardenburgh, beneevens twee gemee„ „ne militairen die op den 5„e Maij pass„o ter ha„ „terpatie van specerij Boomen derwaards gesonden zijn, welke militairen onder offecier den heer Gou„ „verneur ter hand stelde zijn gehouden daghre gis„ ter dat deesen geinsereerd werd. Eerbiedig Rapport overge„ ue „leevert Aan den E. E: Agtb„re heere Adriaan Smout Gouverneur en Direct„r deeser Custe celebes. — eur #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0268.xml #+ --- Van 1 Macassar onder dato 9 Iunij 1741 den 5 maij Agtbaare Heere. C: p: In opvolging van uw„ Ed: agtb„e zeer gerespec„ „teerde schriftelijke instructie heeft den on„ „dergetekende beneevens twee geene militai„ „ren Ian Gerrad van Methelen, en Jan Sur„ „gen Luther van saltsberg zig naar het land Bouton, mitsgaders de omleggende Eij„ „landen vervoegt tot het uijtroeijen van specerij boomen zoo volgd. naar 't ontfangst van de E Comp„s brief en penn: hebben wij ons onder de zeegen Goodes aan boord begeeven met de zijlen bijgeset en met 't doen van drie schooten zeijnde vertrokken onder Tannekeke gekoomen, waar en wij door de Ooste wind genoodzaakt 't anker te wer„ „pen met aanbreeken van den dagh woude wij weeder anker maar door de swaare contra winden onder Bankelen ten anker geraakt waaren wij door de nog continueerende sterke ooste winden genoodzaakt den onstuijm„ „mige zee te verlaaten zijnde en zijnde het Reviertje Ineporte ingeloopen „ 21 _ o „ 10 _„o den 6 Maij „ 18„ _„o een #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0269.xml #+ --- 247 Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. den 18„e _„o ons van daar zeewaards begeevende sijn wij den dagh met groot suklens s' avonds op't hoek van Bantham, ten anker geraakt alwaar ons hen twee maste chialoup voor bij passeer„ „de en de cours- naar Cassaij stellende daar op sigte wij 't anker, en onderzeijl sijnde oversteekende naar 't land van Zaleijer, niet tegenstaande de zelve oorzaaken zijn geweest van ons groot leevens gevaar, en dat ons vaar„ „thuijg van vooren en van agteren door de swaare brandings aan stukken geslaagen zijn„ „de, dogh verders door de hulpe Goodes weeder onder Bantham aangelandt. waar op ik mij genoodsaakt vond soo door eijge als uit aanklaagers van den overbaen„ „gende Pangasesse bij de imposthouder tot Bantham Andreas Basseijle te gaan om reparatie weeder aan onsen vaarthuijg te versoeken als om i0 maa„ „ten reijst tot leevens onderhoud van den Inlander in steede voort, geene door de zee ten eenemaal bedorven was geworden Naar dat ons gem: Posthouder andreas Den 29 maij baff met Provisie en verdere vaartuijgs reparatie E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0270.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van den 2„e Junij „ 3„' d„o _„o „ 5„' _ _„o „ 6„' _ d„o _„o „ 7„ do „ d„o _ _o „ 9„e _ „ „ 10„' _„o tot onder de cabijne g'advanceert alwaar wij ons met waater en brandhout versien hebben in de straadt Bou„ „ton g'arriveerd met een van Banda in gemoed koo„ „mende Chinasse chialoup in hebbende de herwaardts voor Maccassar gedestineerde militairen. Teegens den avond hebben wij onder Goodeszeegen op de Boutonse Rheede 't anker geworpen en na 3 gedaane schooten den presenten tolk bij zijn hoogheidt afgesonden met versoek 't afhaalen van s Comp:s brieven en penn: waar op sijn hoogheid goed gevonden heeft sulx door 't na „deren van den avond 't selfde tot aanstaande morgen te laaten berusten. — Heeft zijn hoogheidt ten eerste zijn groote Battallon in geweer laaten ordonneeren waar door voorn„de sComp:s brief en Contanten onder geseijde van twee pangalassas twee Radjes en hen Tolk binnen gebragt zijn tot op 't passiar=huijs daar ik met uijtterste submissie 't zelve aan zijn hoogheid overgelevert heb en naar dat zijn hoogheid met Rijxgrooten den briefs inhoud verstaan hadde wierden tot dankbaarheid van 't Casteel 3 Canon schooten gedaan verders heeft zijn hoogheid mijn naar den wel„ stand van Macassar gevraagt waar op ik zijn hoog„ door contra winden geduurig Laveerende.— reparatie versien hadde hebben wij op nieuwe moet ge„ schept de zeijlen bij geset, en onsen togt verder be„ „vordert Boelecomba gepasseerdt en teegens den Avond onder de negorij Lemlane ten anker gegaan. — weederom over gestooken naar 't Land van zaleijer de bosserons gepasseerd met oversteeken naar de baakjes „heid.— #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0271.xml #+ --- 249 Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van heid diende dat ik door mijn langdeurige Reijse van ruijm 40. daagen hem den teegenwoordige staad niet konde berig„ „ten maar bij mijn vertrek dat den hooft rebel Crain Bontolancas, met Een parthij wadjoresen hun mees„ „ter van de stad Goah gemaakt hadde in teegendeel ik niet twijffelden off dat gem: rebellerende wel door 's E Comp„s gedugte waapenen zoude verslaagen werden soo spoedig als er nog eenig meerder hulp van Inlande„ „ren kwaamen om s Comp„s ammunitie van oorlog te kun„ „nen voorthelpen. — Toen zijn hoogheid eerbiedig versogt zoo wel om narigt ook of er ^ nog Eijlanden mogte zijn daar nog met zijn weeten eenige specerijboomen schuijlde /: dewijle de E Comp: wel ter ooren koomt dat er met dien vrugt tot nog eenig mors„ „handel gedreeven wierd:/ van de selve te moogen besoe„ „ken, als ten eersten om hen vaarthuijg waar meede den gewonelijk visentatie konnen gedaan werden. waar op zijn hoogheid verklaarde dat na de uijtroeijin„ „ge door d' E Comp:s gedaan, nooijdt met zijn weeten op 't geheele zijn land specerij boomen geweest waaren en dat den omversogten Praauw soo spoedig als een ig„ „sints moogelijk was dienst agtig zoude zijn, mitsgad„s dat ik met bij hebbende manschap ons tot nader or„ „dre op den Comp: huijs konde begeeven. naar 't bekoomen van versogten vaartuijg mijn met Den 28„e Junij den Toll bij zijn hoogheid voegende om afscheijdt te nee„ „men. — onder den Duijm van 3 schooten onderzeijl gegaan den 29„e Iulij ende de cours naar 't Eijland mandatij stellende Aan voor: Land koomende heeft ten eersten den den 16„e Julij opperhoofd zig bij ons present gevonden wien ik ten spoedigste versogt heeft om den Iaarlijkse visite te moogen doen bij stand van volk bekoomen waar meede voorm: vi„ „ 20 „ site kunnen geschieden. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0272.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Julij 1740. — den 1 augustus „ 9 „ „ 21. „ „ 25 „ „ 26 „ „ 27„ „ 3„ heeft den opperhoofd voorn: ons vervarsing laaten versien, en na niets ontwaard te hebben verders klarigheid gemaakt om te vertrekken. op versoek een Prauw bekoomen om onse reijse verder na kaij doepa te neemen en naar gedaane afscheid met dank betuijginge voor bethoonde beleefthee„ „den, zijn wij vertrokken. — Op kaij dopa koomende heb ik door den laaten tijd des Iaars goet gevonden om eerst tonije te gaan bezoeken en daar op den tolk bij den mantrij afgesonden met versoek om s Comp:s weegen ten eersten te zullen dienen met 't oversetten van hen vaarthuijg na 't Land van Tonije, naar 't bekoome van de geijschte Prauw hebben wij de Cours na 't voorn: land genoomen. met behoude Reijs (dat God zij dank/ op de land tonije koomende, en bij de negorij Tanats gelandt, heeft den mantrij op mij instendig versoek ten eers„ „ten klaarigheid gemaakt om de Bosch visite te kunnen doen. — „ 28„ 7 - - - - - - - - - Jn 't Bosch. — Rust Daagen. — In't Bosch 12 „ 22 „ „ 23. „ „ 24„ 5 - - - - - 3 - - - - – – „ 29„ „ 30 „ „ 7„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0273.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1740 Van „ 17„ „ 18 „ hebben zij ons met mond Provisie voorzien. — „ 19„ In 't bosch en na niets annoteerens voor gevallen was, „ 20 „ weeder versogt om te vertrekken. — Naar afscheijd genoomen te hebben weeder na kaij doo„ „ 24„ „pa, vertrokken om de Bosch visentatie te volbrengen met 't bekoomen van manschap ons naar 't bosch „ 25„ begeeven. — „ 27„ „ 20„ „ 29„ 30 Int Bosch. Rustdagh In 't Bosch. In't bosch en naar niets gevonden te hebben en zij ons eenig mond Provisie geschonken hadden waaren wij geresolveerd weeder na Bouton te keeren. — onder zeijl gegaan. — op de Boutonse Rheede aangeland en onder den duijm van 3 schooten aan Land gegaan. zijnde ik door twee afgesondene tolken bij sijn hoog„ „heid gebragt tot t' gratuseeren van mijn gelukkigen aankomst, in teegendeele ik zijn hoogheid s'Comps„ weegen vrindelijk bedankte voor zijn tot soo verre bethoon„ „de gunst met 't doen van afscheijdt. — zijnde het Comp„s schip spiering in de straadt Bou„ „ 19. „ton aangekoomen, alwaar ik mijn met Een tolk „ 4 „ „ 3„ In 't Bosch. „ 13 „ „ 14 „ „ 15 „ „ 16„ „ 12 august„s ten 251 31 1 7ber: „ 2„ „ 6„ „ 8„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0274.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740: den 1 Octob„r Den 18„e Octob„r „ 21„ _ „ 26„' _„o ten eersten heb laaten vinden en van den schipper schar„ „penberg verstaan hebbende dat hij van Banda af„ quam en door contrarije winden een reijse van 41 daagen gehad hadde en overzulx manquement voor mondkost waater en brandhout hadde 't welk de oorsaake zijner aankomst was. — daar op ik met den Tolk weeder aan land zijnde gegaan om zijn hoogheid zulx Persoonelijk bekent te maaken voorn: schip op de Rhee koomende zijnde ik met den boekhouder en opperstuurman, weeder bij zijn hoogheid gegaan om hem nog nader weegens voorm: manque„ menten te versoeken. — Naar dat zijn hoogheid voorm: schip met vervarsing en Brandhout versien hadde zijnde den schipper van derwaards zonder uitstel onder zeijl gegaan. sijnde ik bij zijn hoogheid op de koninklijke residen„ „tie afgehaalt met ordre ons weeder op de reijse na Macassar, te begeeven, bij sijn hoogheid koomende heb ik hem met presenten Rijxgrooten behoorlijk gegroet waar voor zij haar gesaamentlijk weederom bedankte met 't overgeeven van hen Comp„s brieff 't welk door de groote batallioen en geleijde van vier pangelassen en 3 tolken tot aan boord zijn gebragt onder 't geluijd van 3 canon schooten. onder Goodes zeegen den anker geligt en net 't doen van 3 schooten van daar vertrokken. onder de cabeijne gekoomen.— bosser ons gepasseerdt, — en op de macassaarse Rheede g'arriveerd, dat den almoogen den God zij dank voor behoude vaaren. — Hier meede verhoope ik uw„ Ed Agtb„re g' eerde ordre voldaan te hebben en neemen met diep respect de vrij„ „heid mij te noemen /:onderstond:/ E E: agtbaaren heer /:Laager:/ uw„ Ed agtbaarens, gehoorzaam en trouw verbligte dienaar /:was getekent :/ Hend„k Jurgen ardenberg „ 27„' _„o _o „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0275.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1748. Donderdagh 29„e woensdagh 28„' /:in margine:/ macassar den 4 November 1739, niets de annotatie waardig gepasseerd heeden morgen om 9 uuren wierd ter ordre van den heer Gouverneur door de onder Cooplieden hen„ „drik van Reijd en Willem van Duijven voorde onder het g'euseerde ceremonieel van boord afge„ „haald den Boutonsen brieff en gesanten, en ins Gouverneurs wooning gerecipieerd, door dicam„ „bassadeuren door den heer Gouverneur verwelkomt wierden, waar voor die heeren bedankt hebbende wier„ den deselve na het nuttigen van een Inlands de„ froeijment gedemitteerd en een verblijff plaats door hen van s E Comp„s Tolken aangeweesen. vervolgens kwaamen bij den Heer Gouverneur den sabandhaar van Gooh en den Glarnang ma„ „nassa geevende uit naam van hun meester de buijten gemeene insolenten den Bonijers teegen de macassaaren te kennen, en versogten dat hier in ordre mogt gesteldt worden. het replicq was dat de Boniers de Macassaa„ „ren, en de Macassaaren de Boniers van weeder zeijden malkander overlast aan deeden, en dat zoo lange de uijtgeweekene zig nog niet over„ needert. 253 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0276.xml #+ --- Macassar onder dato 9 Iunij 1749. Van onverneedert hadden men ook niet in staad is daar in sufficanten ordre te stellen, dog egter dat men met het Retour van Turatte van Bonijs jong Coning de noodige ordre soude stellen en soo de Bo„ „niers daar niet na wilde suijsteren, dat dan de Macassaaren, zig te weer konde stellen kort daar op verscheen voor den heer Gouverneur een zen desing van Bonijs koningen ter commu„ „nicatie dat haar hoogheid eenige onderdaanen na Thain gesonden had die met hun aankomste door de Macassaaren vermoord waaren, en ver„ „sogt dat zulke onbetaamelijke gedaantens niet ongestraft mogten blijven. den heer Gouverneur lied haar hoogheidt onder zijn Ed„ beleefde groete aanseggen dat men het retour van den Iong Coning, tragten zal ordre dien 't weegen in 't werk te stellen, om deese onbehoorlijkheeden te provenieeren. Vrijdag h: d: 30: verscheen voor den heer gouverneur den Bonijs Prins Mappa sonrie die na Een wij„ „nig geseeten hebbende te kennen gaff een wettigen zoon te weesen van den overleeden Bonijs Koning Arou Palacca en versogt al verder om onder 's E Comp„s protertie zijn domecilium. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0277.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Iunij 1740. O domecilium te moogen houden, het replicq van den Gouverneur was, dat zijn Edelen ti hier zoo lange konde vertoeven tot er tyd dat bonijs Iong koning van Turatte gekoomen was, en men met zijn hoogheid over zijn Per„ zoon gesprooken had. vervolgens arriveerden hier de Tolken Jan Brugman en Willem Mulder die na de droogte de brie gesonden zijn. — ter opzoeking der resteerende verongelukte zaleijereese on„ „derdaanen met zig brengende 8 stux van de„ „selve door haar van de Bril gesalveerdt. quaamen bij den heer Gouverneur de gesanten Saturdagh 31„ van Tambora en Pekat ter communi„ „catie hunnen armoedigen staad waar in zij versogten door d E Comp:s, g'adsisteerd te moo„ „gen werden den heer Gouverneur diende deese gesanten in andwoord dat zij nog Een wijnig uit„ „stel wilde beffenen tot dat zijn Edele met den leeden van den Raad hier over had gebesoigneerd, vervolgens arriveerde alhier ter Rheede tot bij sondere verwonderinge de gesanten van den Coning van Zumbawa, die kort daar op na verleende audientie bij den heer Gouvern: verschee„ nen. 255 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0278.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. hoofdwagt EE agtb„re heer wagt bouton mander saha amboina bat siam troncq 't Ravelijn d' Fredout ambagts gesellen zeevaarende post schagervalk 1: 1„ „ „ „nen, en uijt naame van hunnen Coning overle„ „verde, een brieff voor welkers besorging deesen ge„ „santen wierden bedankt en gevraagd, hoe het in hun land gesteldt was, en off er ook nogh macassaaren, en sowadjoreesen hun domeci„ „lium horden. Deese heeren andwoorden dat er geen van die natie in hun land woorden, veel min te vin„ „den waaren, en dat hun coning drie daagen na hun vertrek te velde zoude trekken om tee„ gen die van Paluwang, te oorsoogen, hier mee„ „de versogt deese ambassade hun demissie 't geen haar wierd g'accordeerd, hier onder is nog gevoegd de hospitaals Leijst die aantoond hoe veele Inpotenten deese maand in 't zelve ingekoomen uijtgegaan, over„ leede en verbleeve zijn, — blijven Ingel: tngek uijg overl: blijven Ingek: uijtgegeven overleeden eerste halve maand laaste halve Maand, 16. 2„ 2. „. „ 4. 1 16 2 2 3. „. 1. „ „ „. 2. 3 „. 1. 1. 1: 4. 1. „. „ 5 „. „. „. „. „ 11 3. „. 2. „. 1. „ 1 . 2. 1. „. 1 „ „ 2. 2. 2. 2. „ 2. „ 2. „ „. 2. „ 2. „ „ 2. 1. „. 1 a . . „ : F 2. 1 „ : „ ƒ „. „ : „ 1 6. 1. 2. „ „ 1/5. 1 „ 2 8 1 3 14. „ 6 „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ . „ 1 60. 11. 17. 5. 49 11. 1. 3: Cap„n Joncher 1. 1. „. 1. - „ „ . . „ „. „ „ 1 te zaamen 48. F: „ „ „ 1 „ 4 „ . „ „ . 2 . . : 4 7 „ - 6 2 2 1 1 „ 1 i 12 „. 2, „ „ . 3 : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0279.xml #+ --- Macassar onder dato 9„' Iunij 1740. Van Novemb Maandagh 2. Is den Godsdienst tot stigting van de gemeente sondagh 1. door den herwaarde Hermanus van Loon gecele„ breerd. — Ir niets an notatie waardig gepasseerd. stuurd Crain sadrabonij door een zijner sendelingen Dingsdagh 3. aan den Heer Gouverneur 9 stux van de veron„ „gelukte zalijresse dewelke door eenige van die hoogheids onderdaan en op de droogte de Bril, waa „ren opgevist, en tot sadrabonij aangebraght met bekentmaking dat deese onderdaanen waaren g'accordeert voor ider hooft 10 R„ds bergloon te sul„ egter liet den vorst zeggen van deese accordatie ^ „len geeven^ niet te pretendeeren maar het zelve aan het goedvinden van den Heer Gouverneur te de„ „zerreren, den heer Gouverneur Liet den vorst voor zijn aangewende moeijte in het herwaards zenden van deese volkeren bedanken, en aanzeggen dat zijn E om reeden het arme onderdaanen zijn den op vis„ „scher van deselve had toegelegt voor ider hoofd vier Rijxdaalders over een koomende met de oude gewoon„ „te om s vorsten geregtigheid en den arbeid der gee„ „ne die deese moeijten gedaan hadden niet te verkor„ „ten. — heeden deese daage wierd alhier aangebragt een brieff van den commandant in de schans. Valkenburg. 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0280.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„' Iunij 1740:— Valkenburg gecarteerd van den heer gouverneur, Woensdagh 4. quaamen binnen deese casteele de zaleijeresse glar„ „rangs en gaaven haar arrivement alhier te kennen waar voor die onderdaanen bedankt zijnde wierd haar al verder gevraagt na de constituatie van haar land daar zij op dienden dat alles in rust en vreeden, dog dat het gewas zeer slegt was. — vervolgens vroeg den Pongowa van bonto bango (:die tot geseijde van de aangekoomen zaleijeresse Gallarrangs meede was binnen ge„ „koomen:/ om de zaleijereesen die hun vaarthuij„ „gen op de brie verlooren hadde, en alhier aan„ „gekoomen waaren, met hem meede na zaleijer te neemen, het geen g'accordeerd wierd. ook verthoonde zig voor den heer Gouver„ „neur een zendeling van Goachs rijxbestierder com„ „municeerde uijt naam van zijn meester, dat er eenige onderdaanen van dat hoff die om Lee„ „vens middelen waaren uijtgesonden na zage„ „rij voor gdalis revier waaren gekoomen, en aldaar door de boniers zijn aangedaan, en vermoordt geworden.. den zendeling wierd g'expedieerd met de groete van zijn meester, en met aansegging dat 7 . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0281.xml #+ --- 259 Van Maccassar onder dato 9„e Iunij 1740:— O dat zijn eExelentie dog soo lang patientie wil„ „de oeffenen tot er tijd dat Bonijs Iong Coning van turatte geretourneerd was, als wanneer men over deese zaak ons ongenoegen aan zijn hoogheid zou„ „de te kennen geeven. heeden is gehouden vergadering van Po„ „litie van dien datum in 't breede te beoogen Is conform het genoome besluijt aan de donderdagh 5. gesanten van Tambora en Pekat na het pas„ seeren van Een obligatie ter secretarije afgege„ „ven aan den eerst genoemden Rijxdaalders 200 en den Laast genoemden Rijxdaalder 10o nieuw neder„ „lands paijement. heeden morgen verscheen op becoome acces Vrijdagh 6. ten huijse van den heer Gouverneur den bonij„ „sen Somellallang Dain mamala met eer bie„ „dige groete van Bonijs coningen den welken na Een wijnig vertoef te hebben voorbragt, door haar bonijse hoogheid gesonden te zijn om den heer Gouverneur te over handigen hen briefje gesz: door de bonijers in 't Senrana aan haar hoog„ heid. den heer Gouverneur Liet haar hoog„ „heid voor de beleefdheid bedanken, en aanzeggen dat „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0282.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. Maandagh 9. dat zijn Edele deese brief in de nederduijtsche taale zoude laaten oversetten vervolgens wierd den Tamilallang ge„ vraagd off den Iong Bonijs Coning niet haast stonde te retourneeren, daar dien staatsman op dien de dat na het doen van nog een Jagt ston„ „de herwaards te koomen. al verder zeijde den heer Gouverneur dat de bonij„ „ers „ 's E Comp„s paarden hadde weggeroofd en ver„ „sogt zijn Erelentie dat dog zijn devoir wilde aan„ „wenden, dat men die weeder er langde. Ten deesen daage wierd alhier aangebragt een brieff van den Boole combas resident Willem Camerling. saturdagh7 werd uijt naam van de gesanten van Bou„ „ton en sumbawa acces versogt om bij den heer Gouverneur te koomen het geen teegens maan„ „dag morgen g'accordeert werd. sondagh 8 werd na de Christelijke gewoonte den godsdienst ter kerke geoeffent. Conform het verleende acces van eergisteren quaame ten huijse van den heer Gouverneur de gesanten van bouton, sumbawa en sangara welke Laaste heeden g'arriveert was, die ter sitplaats #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0283.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — sitplaats genoodigt zijnde en die genoomen hebbende g'aff die van sangara onder het over„ „leeveren van Een brieff van hun Coning haars haar arrivement te kennen, waar voor die am„ „bassadeurs bedankt zijnde, seijde zijn h teegen den gesant van sumbawa, dat uijt den brieff van zijn Coning tot genoegen verstaan was dat zijn hoogheids lands nog in een goeden staadt was, dog dat het aan de andere zeijde sijn Edele verwonderde dat zijn hoogheid in geen drie Iaaren op onse gedaane versoeke zon„ „derlings nog volkeren had herwaards gesonden om ons volgens de contracten in den oor„ log te adsisteeren. den gesant liet dit heel stilfwijgent voor bij gaan den welke al verder gevraagd wierd off geen mondelinge boodschap van zijn hoog„ „heid meede had gebragt, en off geen ordre had, wanneer dat weeder diende te retournee„ „ren Treplicq was neen, vervogens wierd den gesant gevraagdt off er geen wadjoreesen meer op zumbawa hun domicilium hadden, de welke eenig kruydt, en Loodt na Wadja trans„ porteere, den zendesing zeijde hier op dat er nooijdt. 2e1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0284.xml #+ --- Van 1 Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — nooijdt geen wadjoreesen vaarthuijgen tot transp„t van dien op sum bawa geweest zijn, en dat alle die natie in hun Land getrokken waaren uijt„ „gesondert de geene die aldaar kinderen over„ „wonnen en als sumbauwreesen aangemerkt wierden. wijders wierd den gesant van Bouton te ken„ „nen gegeven, dat het geene zijn boutonse hoog„ „heid bij schrijvens versogt had, men zou„ „de zien het zelve te bemagtigen, om met zijn vertrek met de gewoone recognitie penn: der„ „waards te zenden al verder zeijde deesen gesant dat met zijn vertrek van Bouton niet meer dan over agt dragen geproviandeerd was, geworden, en versogt dat thans het ordinaire Randsoen hem verstrekt mogten werden, het geen den heer Gou„ „verneur deesen gesant accordeerde„ voorts gaff den heer Gouverneur den gesant te kennen dat hier gerugt is geworden, dat er een wadjorees vaarthuyg teegens de boutonders slaags is geweest, en van deselve overwonne zoude zijn en vroeg den gesant off hier niets van bewust was den sendeling repliceerde hier #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0285.xml #+ --- 243 Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740: dingsdagh 10„ Woensdagh 11. hier van onweetende te zijn, maar dat wel gehoord had, dat met de arrive van den Capi„ tain Laut de wadjoreesen het Land van bouton verbooden waaren. — hier meede vertrokken deese gesanten na het nuttigen van Een Jnlands defroijmentie Beijde deese daagen is niets annotatie waar„ „dig gepasseerd In den morgen stond werd van hier gedeper„ D onderdagh 12. „cheerd na Banda de chialoup de Olijff Tak met Een brieff aan de ministers aldaar. En om neegen uuren is den Iustitueese Raad bij den ander en vergadert geweest het ver„ handelde te zien bij de crimineele en civile geregts Rolle deeser caamer. vervolgens quam bij den heer Gouverneur den Bonijsen Prins Aroe soemaling, de„ „welke na genoome zitplaats te kennen gaff na de negorij Pakatto geweest te zijn, en hen sendeling na de in het gebergte onthoudende macassaaren Gesonden te heb„ „ben, om haar aan te zeggen dat Exelen„ „tie op even genoemden negorij gekoomen was, om met haar te consuleeren, dog dat dien sende„ ling #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0286.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. „ling met zijn retour tot keer berigt had gebragt dat zij Lieden ziek en met den anderen in oneenig„ „heid geraakt waaren, om reeden dat erain Barombong het dogtertie van dain mamaroe en alle zijne goederen tot zig genoomen had al verder verscheen bij den Heer Gouverneur een sendeling van Bonijs Iong Coning ten communicatie dat Datoea, Lamoeroe, aan sijn meester had gesonden een vrouw en zeeven onderdaanen van Crain sjamba, onder aansegging dat er al eenige anderen vasallen van dat Coningtje na Tjamba ver„ „trokken waaren, en voorts dat er nog agt stuks door ziekte tot Lamoeroe, verbleeven zijn. ook liet zijn hoogheid vrragen off deese men„ „schen in perzoon dan wel door een zende„ „ling zoude laaten binnen brengen. den heer Gouverneur liet zijn hoogheid voor de restitutie van deese onderdaanen be„ „danken, en aan seggen dat deselve maar aan de oppertolk zoude overhandigen, om dies weeder bij de anderen onderdaanen van dien regent gevraagt te werden, tot tijd en wijse. — - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0287.xml #+ --- 267 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740.— wijse naar zij regentschap stondt te vertrekken, zijn van hier gedepecheert twee brieven als een Vrijdagh 13, na Boele Camba en Een na zaleijer, Is de brandspuijt gevisenteerd en het noodige daar saturdagh 14 aan gerepareerdt. Is den Godsdienst ter kerke stigtelijk gevurt sondagh 1:5. En teegens den Arond Liet Bonijs Iong Koning acces versoeken, om teegens morgen bij den Heer Gouverneur te koomen het geen g'accordeerd wierd. conform het verleendt acces verscheen ten huij„ Mrandagh 16. „se van den Heer Gouverneur den Bonijse Radja Moeda, verselt van der Loeboesen prins san„ „garia, Arou oedjong en Djema, Tonga, na weederzeijdse perligtpleginge gaff zijn hoogheid te kennen van Touratte te rug gekoomen te zijn, den heer Gouverneur betuijgde hier op zijn Edelens ver„ „genoeging terwijl zijn hoogheid met gesontheid geretourneerd was; vervolgens wierd deesen vorst te kennen gegeven dat men op versoek van zijn hoogheid thans de zoon van den gedetroneerde coning van Bonij Arou Palacka, naderhand verkooren Datoua soping, den welke over seventhien Iaaren met zijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0288.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. ƒ zijn geheele famiesie gesegt is, uijt ordre van de thans regeerende Coning in Arou Timoeroe, ver„ „moord te zijn, had laaten herwaards koomen, in naame Mappa sourie nu gearrieveerd was, dat het gerugt zig verspreijde, dat den tweeden zoon van Arou Palacca, in naame Ande, Ande, zoe wel als den Thans verscheenen en evengenoemden derden zoon in 't leeven was, en zig bij Craijng Ta„ „nette vervoegd had te zijn Erelentie na Mappa sonrie geliefde te zien en spreeken op dat Exel„ „lentie des te beeter van de waarheid en om„ „standigheeden soude kunnen onderrigt werden den Iong koning diende in andwoord dat terwijl de eene zoon genaamdt Ande, Ande, meede tot Tanette g'arriveerd was, off zijn agtb„r die goedheid geliefde te hebben van den sel„ „ven na herwaards te ontbieden als wanneer zijn hoogheid bij die komst met haar in 't particulier soude Consuleeren sien, te ontwaaren, off zij de reg„ reg„ „te zoonen van Arou Palacca waaren, dan niet, al verder zeijde den Heer Gouverneur teegen zijn hooghied dat het thans de regte tijd is, om in vreede en Eendragt met zijn vrinde te Lee„ „ven terwijl door dat middel zijn hoogheid magt des, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0289.xml #+ --- 267 Van Macassar, onder 9„e Iunij 1740 E des te grooter zoude aangroeijen, Treplicq was dat alse het geene zijn Lands wette meede bragten zijn uijterste devoir te zullen aan wenden, om die te onderhouden, en versogte hier op sijn afscheijd het geen dien vorst wierd geaccordeerd. om 9 uuren is den Politiquen raad bij den ande„ Dingsdagh 17„ „ren vergaderd geweest het verhandelde te be„ „oogen bij resolutie deeser datum. quaamen ten huijse van den E E agtb„re Heer Woensdagh 18. de alhier aanweesende zaleijeresse g'larrangs versoekende om na hun Land gedemitteerd te werden, 't geen den heer Gouverneur die mes„ „seurs accordeerde onder aanmaning dat zij met hun aankomst in haar Land haar uijterste devoir moeste aanwenden tot het branden van Calk, op die op den eersten Eijsch mits de gewoone betaaling aan d' E Comp: te kun„ „nen leeveren. — ook wierd door den heer Gouverneur na Bonijs Coningin en bonijs coning gesonden 's E Comp: tweeden Tolk salomons= Iacobsz: om na die hoogheeden in het bijsonder haar gesontheid te verneemen. — welken. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0290.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. donderdagh 19 Zaturdagh 21. welken Taalman te rug gekeerd zijnde met zig bren„ „gende tot Rapport als dat deese hoogheeden voor 's gouverneurs genegentheid Lieten bedanken onder aansegging dat zij beijde nog in een staad van compleeten gesondhied waaren. Heeden deesen daage is Een Comp„s manslaaft uijt het Boeijen huijs g'aufugeerd werdende ter ordre van den heer Gouverneur de Tolken na de compangs volkeren gesonden om die regen„ „te hier van te verwittigen, en haar aan te maamen om denselven is het moogelijk weeder te bemagtigen. verscheen bij den Heer Gouverneur een zen„ „deling van den gesant van Bouton versoeken„ „de reces voor zijn meester om teegens overmor„ „gen bij zijn E te koomen het geen g'accordeerd vrijdagh 20. Is niets de annotatie waardig gepasseerd quam den afgesant van den coning van Bou„ „ton bij den heer Gouverneur eenelijk ter aanlegging van een particuliere visiete die na het nuttigen van een Inlands regaaltie weeder na zijn woonig wierd. g'expedieert. sondagh ƒ wierd, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0291.xml #+ --- 69 Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — Van werd den Godsdienst ter kerke zoo voor als na de sondagh 22, middagh stigtelijk g' oeffent. — En teegens den avond sond den koning van sadrabonij bij den heer Gouverneur een 's E Comp„s manslaaft die zig op den 18 deeser uijt het boeijen huijs heeft fugatief gesteld, werdende deesen vorst voor zijn aangewende moeijte door den heer Gou„ „verneur genegentlijk bedankt. In den morgenstond zond den heer Gouver„Maandagh 23, „neur den Tweeden Tolk Salomon Iacobsz: na Bonijs Iong Coning, om den zelven teegens den avond binnen deese casteele te versoeken, ten fine te zien op de herwaards gekoome Prin„ „sen Ande, Aude, en Mappa soure, de waare zoonen van Arou Palacca waaren, den coning liet onder het doen van groe„ „te zeggen teegens den gestipuseerde tijd bij zijn agtb„re te sullen koomen. voorts quam voor den heer gouverneur den zoon van Arou Palacca, genaamd Ande, Ande, dewelke zijn arrievement alhier te ken„ „nen gaf zijn agtb„re verwelkomde deesen prins, en vraagt off zijn vader nog in 't Leeven, waar hij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0292.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9e„ Junij 1740. hij is, en waar hij zig zoo lang hebben opgehou„ „den den prins repliceerde mijn vader is nog in het seeven, en houd zijn domicilium in het To„ radjoreese Land zijnde het nu 4 Jaaren geleeden dat ik van hem na herwaards vertrokke den. al verder vroeg den heer gouverneur waar dien prins in die 4 Jaaren gesworven, en waar zig onbekent te zijn voor uijt gegeven had, den prins antwoorde, dat op veele negoreije en Landen continueel gesworven, en geduurig zig voor een zoon van den een off ander Coning uijtgegeven had, ook dat ten tijde dat wanneer Bontol an„ „cas, van Bato, Bato verslaagen is geworden, op Turatte was, en geduurig een weg heeft ge„ „sogt om bij d' E Comp„e te koomen, die hij terwijl het rondsom met vijande beset was, niet heeft kunnen vinden, hier op wierd dien prins op zijn versoek gelicentieerd te moogen ver„ „trekken onder recommandatie van teegens den avond met zijn broeder Mappasoure, bin„ „nen te koomen. nade middagh ten 5 uuren verscheen voor den heer gouverneur den BonijsIong koning Tomilalang en oposangaria, die op 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0293.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van op een beleefde manier in een bijsondere caa„ „mer geseijde, geplaast wierden al waar voor dezelve wierden gebragt de soonen van Arou Pa„ „lacca, gen„t Mappa soure, en Ande Ande, wor„ „dende zijn hoogheid gevraagd off deese Prin„ „sen hem bekent waaren hier op volgde een wijnig silentium, het geen door den koning gebrooken wierd met te zeggen dat het weesen van deese prinsen zijn Exellentie voorstond, waar op den heer Gouverneur zeijde dat deselve betuijd hadden dat hun vader nog in 't leeven en op Toradja was, den Coning diende hier op dat het noodzaakelijk was dat men deese zoo„ „nen derwaards zond om haar vadar dit heen en bij d' E Comp„s te brengen den heer gouverneur vroeg den Famu„ „callang off hem deese zoonen niet bekent waa„ „ren Treplijcq was dat zijn Exellentie niet kon„ „de gelooven dat het zoonen van Radja Pa„ „lacca waaren terwijl al lange gehoord had, dat dien vorst met zijn gantsche fa„ „mielie vermoord was dog egter dat het wee„ „sen eenigsints voorstond. vervolgens wierd voor de zoonen van Arou Palacca, gebragt Dain Marappa moeder„ lijken. 271 . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0294.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740.— Dingsdagh 24 lijken oom van deese twee Pinsen en den Tolk Toa„ „tona zijnde den laast gen: een bediende geweest van Arou Palacca /:toen hij koning van Bonij was:/ dewelke volmondig betuijgde die Prinsen wel te kennen en te weeten dat het zoonen van die hoog„ „heid waaren gelijk het den heer gouverneur ook uijterlijk voor kwam door dien deselve malkander om„ „helsden, en bitterlijk begonnen te weenen. hier na vroeg zijn Edele den Iong Coning off het niet raadsaam dagt, dat hij die prinsen mee„ „de naamen bij de coninginne bragt den koning zeijde het niet goed oordeelde van de selve bij sijn suster Bonijs Coningin te brengen, terwijl haar vader hier nog niet gekoomen was, dog dat wel wil„ „de permitteeren dat hij somtijds een particuliere visite bij zijn hoogheid quaamen afleggen terwijl hij niet konde loogen dat het zijn konings en te gelijk zijn oudsten broeders zoonen waaren, dog dat zij lieden nog niet bij de coningen moesten gaan. hier op versogt zijn Bonijs Coning afscheijd en vertrok met zijn staadts ministers weeder na 't Compong baroe gelijk meede de zoons van aroe Palacca na hun wooning deeden. sond zijn Edele de Princen Ande, Ande, en Mappa sonrie, ondergeleijde van den tweeden tolk . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0295.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1748. Van tolk Salomon Iacobsz na den Iong koning van Bonij, om een visite aff te leggen. den Tolk reverteerde, en deed rapport aan zijn Edele dat gem: Prinsen wel bij zijn hoogheid onthaald waa„ „ren en dat Liet versoeken dat gem: Princen soo spoedig doenlijk mogten gedepecheerd werden ter af„ haaling van hun vader:— laat Goas rijxbestierder na s' Gouverneurs wel„ woensdagh 25. „stand verneemen, en wierd onder een contra groe„ „te voor 't navraagen bedankt. — verscheen voor zijn Edele de prinssen Ande, Donderdagh ab Ande, en Mappa sourie zijn Edele zeijde haar Er„ „pres binnen geroepen te hebben, ten fine te vraa„ „gen wanneer zij gereed sullen zijn, haar vader off te gaan haalen. zij repliceerde het aan zijn Edele welbehaagen en goedvinden over te laaten, dog versogten zoo het konde geschieden zijn Edele een zendeling haar meede gaff, terwijl somtijds haar vader niet zou„ „de willen gelooven dat de zaaken alhier dusda„ „nig geschaapen waaren. den Gouverneur diende hier op haar geen zen„ „desing maar een brieff te zullen meede geeven waar„ „over deese Prinssen zig zeer vergenoegt thoonde naamen afscheijd en vertrokken. ook. 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0296.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. Saturdagh 28. Sondag h 29 ook is alhier aangebragt een briefje van Maros Commandant uijt de schans valkenburg Hans Raad. — steeden morgen is op gisteren ontfangene maros briefje beantwoord en teegens den avond derwaards gedepecheerd. quaamen bij den heer gouverneur de Prinssen. Ande, Ande, en Mappa Sourie soone van Arou Pa„ „lacca, en Arou Lalolang prins van Trnette om den brieff die zijn Edele hun beloofd had afte haalen zijn Edele gaff haar deselve over en wenste hun een gelukkige reijs onder groete aan haar vader, en versoek dat zijn hoogheid soo spoedig doenlijk is her„ „waards wilde koomen, om het verwarde Bonijse rijk weeder te helpen herstellen. Aroe salolang wierd door zijn Edele gelast zijn meester aan te zeggen dat men binnen korten zal zien, de zaaken tot een goet eijnde te brengen, te wee„ „ten de vereeniging tusschen zijn Exellentie en het hoff van Bonij. — Is den gods dienst soo voor als na de middagh stig„ „telijk gevierdt. — En des namiddaghs om twee uuren arriveer„ „de alhier ter rheede van Batavia de stro: prant„ „chiallang de bedrieger. Vrijdagh 27. Maandagh, — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0297.xml #+ --- Macassar onder dato 9„' Junij 1740. — Van Waterpoort 9tbs wagt P„r Bonij Bouton Amboina Bastian, D' Frouk Rhedout Cap„n Ionker. vertrokke van hier na Trnette de Prinssen, An„ Maandagh 30. de, Aude, en Mappa sourie, en aroe Lalolang de twee eerst genoemden ter afhaaling van hun vader, zijn„ „de dezelve door Bonijs Iong coning g'adsisteerd met hun oom Dain Marappa en eenige onderdaanen met ordre van die hoogheid om deese Prinssen in alles te mainteneeren en voor te staan. Teegens den avond Liet den Coning van Tello bekent maaken dat crain Pagenackan en de grootmoeder van de Vrouw van Bonijst Iong Coning, van Bonto Parang op de negorij Tambasa gekoo„ „men waaren, wordende dien vorst voor de commu„ „nicatie bedankt. De hospitaals Lijst toont aan wat Inpotenten er deese maand in 't hospitaal overleeden en gebleeve zijn. Eerste halve Maand Laaste halve maand Ingelb Ingel uitge: off: blijve, In gek: uijtgeg: overled: blijven 12. „ 2 1 10 „. „ „. 10. 2. „ „ „ 2. „ „ „. 2. S. 1. „. S. T. „. „. „. 1 1. 2. 1. „, 2. 1. „. 2. 1 „ 4. „. „ „ 4. „ „ 1. 3. 2 1. 1. 1. 1. 1. „. „, 1: „ „ „ 2 . 2. „ „. „. 2. 2. „. „. „. 2. 1 „ „. 3. „ „ „. 1. 2. „. „. „. 2. d' Post schagervalk 1. „. „. „. 1. „ „. „ „ „ 1. „. „. „. 1 „. „ „. 1 Ambagtsgezellen 4. 1. „. „. 5. „ „ „ 4 „ Zeevarende 2. „ 1 „ 10 7. 4. 3 „ 8. Te zaamen 6, 3, 5. 39. 40. 9„ 6„ 2, 41: hoofdwagt December 275 - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0298.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. — December 1. Dingsdaghs. verscheen bij den heer gouverneur een sendeling van Goahs Coning versoekende onder groete acces voor zijn meester en vroeg verder waar het zijn agtb„re behaage soude dat zij verscheenen. — zijn agtb„re demitteerden den sendeling met een contra salutatie aan sijn meester, en bekendma„ „king dat zijn agtb„r zijn hoogheid teegens den avond in zijn h„s thuijn huijs soude afwagten, om alle com„ „motie te vermeijden. — Circa half vijff uuren vertrok den heer goover„ „neur na voorsz: thuijn zijnde vergeseldschap van de onder cooplieden, den train fiscaal Hendrik stemer den sabandhaar hendrik van Reijd, en den prointerum secretaris Willem van Duij„ „venvoorde, al waar na een weijnig vertoevens verscheen den Goahsen coning rijxbestierder en crain Bonto Pano die na geuseerde complimen„ „te sitplaats genoomen hebben de voerde der rijx„ „bestierder het woord met te zeggen Expres gekoomen te zijn om volgens d' aloude usantie voor dat haare vaste een aanvang nam haar bij den heer gouverneur te koomen verthoonen. Den heer Gouverneur betuijgde seer verblid te zijn dat den Coning en rijx bestierder der goede us antien van voorige cooningen als nog opserverende vervolgens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0299.xml #+ --- ƒ 277 Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — Van vervolgens zeijde den Rijxbestierder van intentie te zijn soo sijn agtb„re zulks goedkeurde met den koning en het geheele hoff na de Negorij Thain te vertrekken en bedankte zijn Edele en Raad voor alle genoote be„ „heeden, aan haar met hun afweesen alhier bewee„ „sen, en betuijgde althoos hunne hoop en troost op d' E Comp„s gevestigt te houden, zijn Agtb„r zeijde met haar vertrek zig te confiirmeeren, en betuyde dat d' E Comp„s zijn trouwe bondgenooten nooijdt in verleegentheid lied, en al was het schoon dat zij thans na Thain vertrokken zij egter zoo verre niet van het casteel waaren, off zoude d' E Comp„s van al„ „le voorvallende onheijlen schielijk kennisse kun„ „ken geeven waar door men dan in staad soude sijn, haar de noodige hulpen te bewijsen, filiciterende wijders dit Macassaarse ministerium met den aanvank hunner vaste, onder wensch dat den hemel daar door haar soude koomen te verligten. deese heeren bedankte hier voor den koning Rijxbestierder en verdere grooten wierden na het nuttigen van een Inlands onthaal gelicentieert te moogen vertrekken. Ten deesen drage werd alhier aangebragt een brieff van zaleijers Resiedent Willem Coutrier gecarteert aan den heer Gouverneur en Raad. Woensdagh. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0300.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1740. Van Woensdagh. 2. koomt bij den Landvoogt den Bonijsen Prins en com„ „mandant van Goa, Arou soumaling, seggende na het doen van zijn compliment, Expres gekoomen te zijn om crain Pattang birang, die van sijn land bij hem was gekoomen, aan zijn Edele te verthoonen dewelke binnen geroepen en verscheenen zijnde, rela„ „terende op afvraage van zijn Edele als dat sijne volkeren door toedoen van Toassa /:broeder van Arou Lawang:/ meest alle verstrooijdt waaren, Aroe soemaling vraagde zijn Edele wat thans met genoemden Crain soude doen, den heer gouver„ „neur repliceerende dat zig immediaat na zijn land soude begeeven, zijn volkeren bij een versaa„ „melen en bij verschijning van gemelden Toassa de waapenen in de hand te neemen, en hem met zijn adrehenten is het doenlijk massaireeren. vervolgens wierd deesen Prins gevraagd off geen nieuws van de wadjoreesen had gehoord, Treplicq was dat per gerugt verstaan had dat zij lieden sig na boelecomba willen begeeven, en dat tot op de negorij boelo boelo al geadvanceerd waa„ „ren. — hier op versogt deesen prins zijn afscheijdt. het geen hem geaccordeerdt wiert. Teegens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0301.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — Teegens den avond soud Goahs rijxbestierder den eersten en den oudsten Rijxtolk in naame Carre Mabela met de handen op de rug gebonden, ten deese casteele om met denzelven naar alle welbehaagen te handelen, om reeden denzelven soo wel zijnen meester als d' EComp„s ontrouw was geweest, en van onse zeijde allange was genisteerd aan voor gemelte hoft, om den verraader naar slands wetten over sijn ontrouw te straffen. — dat veel maalen beloofd wierd, dog s rijrbestierder magt in deesen verwarden toestand, te veel in gekrompen zeijnde, heeft zijn Exellentie uijt reeden van staad, goedt gedagt om onder zijn Landlieden sig niet meer gehaat te maaken, den zelven aan ons over te leeveren, waar op den zelven In 's E Comp„s boeijen huijs tot nader dispost„ „tie geplaast is. — In den morgen stond werd onder escorte van een sergeant en twee gemeene van Maros aangebragt met Een briefje tot hunne geleijde, de drie ontrouwe Molawase onder Regenties die op de trok geplaast werden. — voorts verscheen binnen deese Casteele en bij den heer Gouverneur den bonijsen Tomilallang Dain mamala doende de groe„ „ te aan haar hoogheid de coninginne van Bonij en betuijgde gesonden te zijn om een 219 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0302.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9 Iunij 1740. vrijdagh„ 1 Een schult groot Rd„s 500 aan d' E Comp off te Leg„ „gen 't geen door den heer Gouverneur g'accepteerd zijnde wierd den Tomilallang g'ordonneerd het doen van contra groete aan sijn meesters. — vervolgens verscheen voor den heer Gouverneur een zendeling van Goase hoff, doen de groote van dien coning rijxbestierder s' conings moeder en groot moeder, en zeijde gesonden te zijn om te ver„ „neemen na 's gouverneurs welstand, en om be„ „kent te maaken dat zij geneegen waar en deese daage na Thain te vertrekken. — den heer Gouverneur demitteerden den sendeling met een contra groete en een bedan„ „king voor het na vraagen. Circa 11 uaren koomt de vlagge bewaarder en rapporteerd dat er een schip in 't zuijdweste verthoonde terstond wierd ter ordre van den hier gouverneur den pantjallang den oppas belaaden met waater, en teegens den avond derwaards gesonden soo meede Een briefje aan saleijers Resident Willem Coutrier. — deesen namiddagh ten half drie uuren is van Batavia, en Laast van samarang alhier gearrieveert het cloeke schip. - Westerdijxhorn, hebbende op Java ter. Lading #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0303.xml #+ --- 241 Van Macassar onder dato 9:e Iunij 1740. lading in gescheept zoo Lasten rijst. — voorts is ons met den Boodem toegebragt 150 Euro„ peeche militairen, onder commando van den ven„ „drig Cornelis Abel oosterland, alle met hunne voe„ „le geweer, wijders is op de aan de wal komst van den schipper en Boekhouder door dezelve den heer gouverneur g'intragueerd twee pacquetten met brieven gerigt aan deese Regeering en gedepe„ „cheerd het eene door de Illustre hooge Regering van Nederlands India, en het anderen door den commandeur en Raad tot samarang. op stonds convoceerde zijn E den Raad alwaar op gemelte gehonoreerde missivens wierden g'opent en geleesen waar na den Raad wierd gedissolveert Deesen morgen zijn ter ordre van den heer saturdagh 1. Gouverneur na het schip Westerdijrhorn„ ge „vaaren den fiscaal en gecommitteerde Leeden van Iustitie nevens derselver secretaris, om aldaar in conformite de ordres eenige bekende en g'emaneerde placcaaten te affigeeren en dien boodem al meede te visenteeren, off er ook parti„ cusiere coopmanschappen in gelaaden zijn item hoe diep dies kiel Legt. op hun retour deeden de gecommitteerdens het #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0304.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — het volgende schriftelijk verslag van hunne commissie dat deesen geinsereerd wasrd. Aan den EE Agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur deeser Proventie E: Agtbaaren Heer. — wij ondergetekende gecommitteerde Leeden uijt den Agtb: raad van Iustitie alhier, hebben ons ter gevenereerde ordre van uE E agtb: vervoegt aan 't boord van 't schip Westerdijxhorn, welke boo„ „dem zoo verre wij hebben kunnen nagaan, niet bevonden met eenige particuliere coopmanschap„ „pen belaaden te zijn gaande voor 20, en agter 23½ voed diep,. — waar meede verhoopen de jntentie van U EE agtb: en onse commissie volbragt te hebben verblij„ „ven met veel eer bied / onderstond:/ EE agtb: heer /: Laager:/ uEE agtb: trouwschuldige die naa„ „ren /:was geteekent:/ W„m van Duijven voor„ „de en Jaques Anthonij de vignes /:in margine:/ Ma„ cassar Int schip westerdijahorn den 5 December 1739: /: daar onder :/ ten overstaan van mij/geteekent:/ C„s Jan Bogaart laager in kennisse mij B„r Iansz Maas, secretaris sondagh #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0305.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. — wierd den Godsdienst tot sligting van de gemeente door sondagh E. herwaarden hermanus van Loon gecelebreert. werd ter ordre van den heer gouverneur het Maandagh. 7. buskruijdt gekeerd, en de magursijnen gevisen„ „teerd, door den constapel des casteels ten overstaan van den magt hebbende officier, die zijn agtb: na verrigtig Rapporteerde dat de kruijt huijsen en bus p oeder wel geconditioneerd en droog waaren bevon„ „den,. — vervolgens lied Bonijs Iong Coning acces ver„ „soeken, om teegens den avond bij den heer gouver„ „neur te koomen, het geen dien vorst g'accordeerd wierd. ook liet den Rijxbestierder van Goa den heer Gouverneur bekent maaken, dat crain Bonto Panga, /:alias:/ Da in Iasajo van sadrabonij uijt het gebergte gekoomen was. zijn agtb: liet den Rijxbestierder voor de com„ „municatie bedanken en aanzeggen dat het zijn Edele Lief was dat genoemden Bonto Tango het heulen met de rebellen, verlaaten, en sig on„ „der de goede parthij macassaaren begeeven had. s avonds om vijff uuren verscheen conform ver„ „sogt en verleend acces bij zijn Edele, den Iong. Bonijs Coning, en opo sangaria, dewelke hunne sit plaats N #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0306.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. — dingsdagh 8 sitplaats genoomen hebbende, wierde den Iong ko„ „ning het woord met te zeggen dat Expres binnen gekoomen was, om zijn agtb: bekend te maaken, dat zijn zendeling die zijn hoogheid na de Loewo„ „neesen had gesonden thans gearriveerd was, met berigt dat zij aangenoomen hadde, wanneer d'E: Comp„s en sijn hoogheid op Bonij kwaamen de wadjoreesen te zullen verlaaten en haar imme„ diaat bij d'E Comp„e te zullen vervoegen. — vervolgens wierd met die hoogheid gehouden een indifferent discours waar na zijn hoogheid circa 6 uuren zijn afscheijt versogt het geen hem na het nuttigen van een Inlands regaal wierd g'accordeerdt. Teegens den Avond quaamen bij den heer Gouver„ „neur twee Bontonse mantries, zeijde gesonden te zijn van bij de de capitain Lauts om zijn agtb: te bedeelen dat sij met haare vloot op Pannekoe„ „ka zijn g'arriveerdt, en Lieten teffens versoeke, dat zij soodaanig als metskonigs fatsoen over een koomt op deese Rheede mogte verschijnen.— zijn agtb: demitteeren deese hoff grooten onder contra groeten aan hunne capitains Lauts en met bekent making dat zij soodaanig als met haa„ „ren konings fatsoen quadreerd, op deese Rheede mogte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0307.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — Van mogte verschijnen, en dat zijn Edele conform de oude usantie haar meede soodaanige honneur zal toevoegen. - vervolgens wierd door zijn agtb: aan alle de alhier present zijn de overwalsche grooten ac„ „ces verseend om teegens morgen bij zijn agtb: te koo„ „men, — conform het verleend acces op gisteren verscheen woensdagh 9. bij den heer gouverneur de gesanten van Bima Dompo sumbawa, Tambora, Pekat en sanga„ „ra die na dat ider na Rang hun sitplaats ge„ „noomen hadde te kennen gaaven expres gekoo„ „men te zijn, om te verneemen off er ook eenige berigten met het schip van Batavia waaren gekoomen,. — den heer gouverneur dien de deese gesan„ „ten in andwoord dat er niet nieuws van Bata„ „ria, was gekoomen, dog dat sulx met een ander schip stond te volgen,. — vervolgens zeijde den heer gouverneur te„ „gens den gesant van Bima dat een sendeling aan zijn koning konde zende en zijn hoog„ „heid laaten aanzeggen dat zijn volk en wape„ „nen diender in gereedheid te brengen, en houden op dat wanneer het saisoen en den tijd ons toe„ „lier 28 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0308.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — donderdagh 10 „liet met soo veel van 's E Comp:s magt als wij oordeesen benoodigt te zijn tot zuijvering van de huijshouding aan de overwal aldaar verscheenen onsen kostelijken Tijd niet met noodeloos wagten mogt verspilt werden. — Tegens den avond arriveerde alhier ter Rheede de Boutonse Capitain Laut met een aan„ „zienelijke vloot, waar op den heer gouverneur den opper Tolk Ian Hendrik vol derwaards zond ten Eijnde die Exellentie met hun arrive te fili„ „citeeren en te verzoeke dat zij deese nagt op hunne vaarthuijgen wilde vertoeven, aange„ „zien zijn Edele van meening is hun op mor„ „gen door gecommitteerdens met het gewoone honneur te laaten afhaalen. — den Tolk retourneerde met berigt dat haar exelenties onder beleefde groete zijn Edele liet bedanken voor de filicitatie en dat zij betuijgt hadde hun teegens morgen in gereedheid te zul„ „len houden. — Circa Thien uuren werd ter ordre van den heer gouverneur op het Pleijn geschaart het klijn Battaljon onder commando van den Luijtenandt Philip Lodewijk Figera waar op door den heer gouverneur gecommitteerd wierde, de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0309.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„' Iunij 1740. de onder cooplieden en sabandhaar hendrik van Reijd en den Garnisoen Boekhouder Wil„ „lem van Duijvenvoorde, ten Eijnde den op gisteren alhier g'arriveerde capitain Laut, van Boord te haalen, dewelke sig immediaat derwaards begaaven, en na Een wijnig vertoe„ „vens met deselve onder slaande trom en Vlie„ gent vaandel binnen deese casteele en bij den heer gouverneur kwaamen alwaar deese Erelentjes met de uijterste teeken van vrind„ „schap ontfangen, en in de vergader zaal ter zeet genoodigt zijnde bevond men dat dersel„ „ver staatie bestond in. Radja kambe kambere. _„o d„o Laso Lasa d„o bata goea d„o sampolawang _„o _„o lawelang _„o Tedagan _o Takimpo d„o _„o kaloekoe _„o D„o Lowo Lowo _„o wasaga _„o Lijno walega Lea Lea lazaar 28 d„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0310.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„en Junij 1740. Van Radja Lazaar _„o Mentri Melaij d„o Baranka d„o Baroeko _„o tanaij Landoe _„o delitan d„o _o „o gandoe Gandoo, en, twee zoons van bij de capitain Lauts dewelke dus na rang geseeten zijnde gaff den eersten Capitain Laut genaamt Radja Luwele over Een brieff van zijn koning en betuijgde daar bij gesonden te zijn, om zijn hoogheid te presenteeren en d, E, Comp„s in alles met haar magt te adsisteeren, den heer gouverneur bedankte deese heeren voor het overleeveren van hunne Conings brieff en filiciteerde haar met derselver arrive alhier„ vervolgens wierd met deese Exellentie gehou„ „den een indifferent discours, waar na zij hun demissie versogten, en zijn invoegen als gekoo„ „men, weeder uijt onse vergaadering vertrokken, uijt gesondert dat met hun binnen komst den brieff met 7 schooten van de Bolwerken deeses casteels is gesalueert, en bij haar van boord gaan door seeve gelijke schooten van het schip Westerdijxhorn. — Vrijdagh ss gece #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0311.xml #+ --- 219 Macassar onder dato 9„e Iunij 1740 Van Vrijdagh 1s. Is. niets annotatie waardig gepasseerd werd van hier gedepecheerd Een briefje na de saturdagh 12. schans Valkenburg. werd den Godsdienst tot stigting van de gemeente sondagh. 13. door den herwaarden hermanus van Loon. gecelebreert, beijde deese daagen niets annotatie waardig gepas„ Maandagh v4 seerdt. — dingsdagh 15 Woensdagh 16. werd alhier aangebragt een brief van Boele combas Resident Willem Camersing ter geleij „de van de thien de Rol, waar uijt blijkt dat de pro„ vintie Bontham en Tompoboeloe buijten alle verwag„ „ting nog heeft opgeworpen een quantiteijd van 73 lasten en 161 Gantings Rijst. heeden deesen dagen is de Institueese Raad bij den an„ Donderdagh 17. deren vergadert geweest, het verhandelde te beoogen bij de civile en crimineele geregts rol deeser caamer Is niets an notatie waardig gepasseerdt. — Is al meede niets aantekenes waardig gepasseerdt, als dat 's Gouverneurs 44„e ver vaardagh met een uijt„ spanning van een vroolijken dog in deese afgeslooh„ „den Tijd gehouden is. werd den Gods dienst tot stigting van de gemeente door den herwaarde Hermanus van Loon gecelebreert. sondagh 20 vrijdagh 18. Saturdagh 19. ook #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0312.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Junij 1740.— Van ook werd zijn Edese door de vlagge man gerapporteerd, dat Een schip zig in 't zuijden verthoonde welke Boodem zijnde het schip de haasten ingeseldschap van de chialoup d' Ionge Dirk, s namiddaghs de clokke vier uuren te deeser Rheede arriveerde, werdende met dien boodem tot renfort van het gou„ „vernement door haar hoog Edelens ons toegeson„ „den 150 Europeese militairen. vervolgens is met de aan de wal komst van den opperstuurman en Boekhouder, zijnde den schipper Pieter de Groot, op de reijs overleeden den heer gouverneur overhandigt twee pacquet„ „ten met Brieven, gerigt dan Gouverneur en Raad alhier, en gedepecheert het een door de Illustre hooge regering van nederlands India, en het ander door den commandeur en Raad tot samarang„ Ingelijker voegen stelde den gesaghebber van de Ionge Dirk den heer gouverneur ter hand een brieff van haar hoog Edelheedens de Illustre Indi „sche hooge Regering. Maandagh is heeden morgen om negen uuren is gehouden vergaldering van Politie het gebesoigneerde en geresolveerde te beoogen bij resolutie deeser datum vervolgens zijn deese morgen ter ordre van den heer Gouverneur na boord van het alhier ter ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0313.xml #+ --- 291 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — ter Rheede leggende schip haasten, en de chialoup d' Ionge Dirk gevaaren, den fiscaal en gecommit„ „teerde Leeden van Iustitie nevens der selver secretaris om aldaar in conformite de ordres eenige bekende en g'emaneerde Placcaaten te affigeeren, en dien Roodem al meede te visenteeren off er ook Particuliere coop„ manschappen ingelaaden zijn item hoe diep dies kiel Legt. — op hun retour deden de gecommitteerdens het volgende schriftelijk verslag van hunne commis„ „sie dat deesen geinsereerd wierd. Aan den E: E: Agtb„r heer Adriaan hendrik Smout Gouverneur en di„ „rectuer deeser Provintie. — E: E: Agtb: heer, wij ondergetekende gecommitteerde Leeden uit den agtb: Raad van Justitie alhier, hebben ons ter gevene„ reerde ordre van uE E agtb: vervoegt aan 't Boord van 't schip D' haasten, welke Boodem zoo verre wij hebben kunnen nagaan niet bevonden met eeni„ „ge particuliere coopmanschappen belaaden te zijn, gaande voor 18, en aghter 19 voet diep; waar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0314.xml #+ --- Van 2 Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. waar meede verhoopen de Intentie van u EE agtb:„ en onse Commissie volbragt te hebben verblijven met veel eerbied, /:onderstond:/ EE agtb: Raad Laager uEE agtb: Trouwschuldige Dienaren /:was geteekent:/ W„m v„n Duijvenvoorde en Jaques Anthonij De Vig„ nas /:nog Lrager :/ ten overstaan van mij geteekent C„s I„r Bogaard /:daar onder / in kennisse van mij getee„ „kent B„ Iansz: maas secrets: in margine Macassar in 't schip D' haaften, den 21 xber. 1739. — s, avonds omtrend zes uijren koomt bij den heer gou„ „verneur den Goasen Tolk Carre Pasere, doende de groe„ „te uijt naam van zijn meester den Rijxbestierder en zeijde dat er een getal van 100 Boniers van Bon„ „tain herwaards waaren koomen afsakken en Eenige van zijn Exellentie onderdaanen hadden gevleugelt en dat door het Eschappeeren van twee van deselve zijn meester zulx gewaar had geworden, en daar op met eenige gewaapende manschappen voorsz: Boniers te gemoet was gegaan, en haar gepersuadeert om zijn onderdaa„ „nen weeder over te geeven mitsgaders volgens de wette en Costuume haar hunne wappenen ten getalle van 67 Chrissen 24 assegaaijen en 9 snaphaanen had afgenoomen. den heer gouverneur liet den Rijxbestierder on„ „den zijn Edele groete bedanken voor het gecommuni„ ceerde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0315.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e Junij 1748. Van Jong ceerde en zijde met Bonijs loning daar over te zullen spree„ „ken en van het verhandelde, zijn Exellentie kennisse te laaten geeven. — circa half thien uuren koomen bij den heer Gouver„ Dingsdagh 22. „neur de twee Boutonse Capitain Laats die na afgeleg„ „de complimente zijde eenelijk binnen gekoomen te zijn om sijn Agtb, terwijl nog geen occasie had hadden bekent te maaken, dat zij op haar vertrek staande door zijn hoogheids Boutous coning een par„ „ticuliere boodschap was opgelegt, het welke waes dat wanneer haar Coning sijn Edele brieff had ont„ fangen en dies in houd verstaan, op stonds zijne onderdaanen had laaten vergaaderen, dog dat door de uijt gestrektheid van het Boutonse Land die bij een komst niet eerder had kunnen weesen, als even voor het vertrek van haar Exellenties waar in zijn hoogheid en groote beslooten hadden zijne beij„ „de zoonen volkoomen ter dispositie met hunne on„ „derdaanen na d, E Comp„s over te zullen zenden, den heer gouverneur bedankte haar Eree„ „lenties voor de communieatie en zeyde teffens dat de zaaken door ons alwaare beslist egter in dien haar Erellenties alhier soo lange wilde vertoe„ „ven tot men order van haar hoog Edelheedens hadde erlangt dat zulx ons niet ondienstig I zoude 293 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0316.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. zoude zijn dog dat zij egter hun konings ordre dien„ „de te observeeren. hier op versogten deese heeren hun afscheijdt het geen haar wierd geaccordeerdt. Woensdagh 23. Liet Goahs Rijxbestierder door hen zendeling zijn Edele bekent maaken dat zijn Exellentie ter ooren was gekoomen, dat de Bouiers van Intentie waa„ ren om revengie te neemen, over het geene haar op den 20 deeser door sijn Exellentie was aan ge„ „daan en versogt te moogen weeten hoedanig zig daar inne soude gedraagen. al verder zeijde den boodschapper dat zijn mees„ „ter der kleijn zoon van crain Tjamba met eenige onderdaanen had uijtgesonden om Bamboesen etc: te koppen, dewelke al meede door de Boniers waa„ „ron aangetast, gevleugelt en vervoert Excepto ee„ „ne die dit gewelt g'Eschappeerdt en bij den Rijrbe„ „stierder gekoomen was. den heer gouverneur gelasten den zendeling tot nader ordre aan deese Casteele te moeten ver„ „toeven en ordonneerden den Tweeden Toek salo„ „mon Iacobsz: zig immediaat na den Bonijs Iong Coning te moeten begeven, ten eijnde dien vorst van dit voorenstaande communicatie te geeven, zoo meede weegens de insolentie der bo„ „niers #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0317.xml #+ --- 295 Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. „niers door de Macassaaren iterative maalen over„ „gedoleert hebben, mitsgaders zijn hooghied te ver„ „soeken hier inne te wille voorsien op dat zijn agtb: niet verbligt zoude werden om anderen middelen te beraamen en haar na verdierste te straffen den Taalman betuijgde met zijn Retour, dat zijn Bonijs hoogheid gesagt hadde van het een off het anderen niet te weeten, dog dat egter al„ „omme aan de Baniers zoude verkontigen van op Lijff straffe geen Macassaar aan te doen en dat met het uit Eijnde van de Porsse zijn hoog„ „heid hier over met zijn Agtb: naader soude con„ „suleeren, vervolgens kwam bij den heer Gouverneur glar„ „rang Ajeng, die zijn agtb: bedeelde dat twee kinde„ „ren van glarrang Tjamba, op Een huis aan de Campang Beroe, dat door de boniers bewoond wierd gesien had. den heer Gouverneur bedankte deese regen„ „te voor de bedeeling en zoud den meergenoemden Taalman weeder na Bonijs Jong koning ter op„ „eijssing van deselve. Genoemde Taalman retourneerde en bragt met sig de twee opgeeijschte kinderen onder groete van zijn Bonijse hoogheid, en een betuijging #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0318.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. Maandag 720. Dingsdagh 29 betuijging dat zijn Majesteijd van deese ontrooring onbewust was. — donderdag h 24 Is niet annotatie waardig voorgevallen vrijdagh, &s Is ter kerke op de geboorte dagh van onsen heij„ zaturdagh 26„ land en zaligmaaker Jesus Christus ter gedag„ „tenisse toepasselijk door onsen herwaarde Predi„ kant hermanus van Loon aan sijne gemeijn„ „te den Gods dienst stigtelijk verkondigt werd den Gods dienst zoo voor als na de middagh door den Predikant hermanus van Loon stigtelijk gecelebreert, voorts werd alhier aan„ „gebragt Een briefje van Boele combas resident Willem Camerling, per den Bandas burger Pieter Reijs, den welke van Batavia koomen„ „de sijn Chialoup groot omtrend 30 lasten op de droogte d, bril, verzeijldt heeft en met zijn chiampang tot Bonthain was aangekoomen, werd gehouden vergadering van Politie het gebesoigneerde en geresolveerde te beoogen bij re„ „solutie deeser datum. is niets annotatie vaardig gepasseerd. Is conform het genoomen besluijt in raade van „politie detie op den 28 deeser aan de gesanten van Tam„ „bora en Pekat verstrekt den Eerst genoemden twee en den Laasten Een last Rijst. Woensdag h. 30, sondagh 27. Donderdagh. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0319.xml #+ --- 297 Macassar onder dato 9„e Junij 1740. Van Is niets de annotatie vaardig gepasseerd als een „ Donderdaghes „lijk dat den heer Gouverneur is ter hand gesteldt de onderstaande hospitaals Lijst, waar uijt ge„ „sien kan worden hoe veel inpotenten deese maand daar in gekoomen uijtgegaan gebleeven en overlee„ „den zijn. ngeb: Ingek: uijtgeq: op led Ingsek: uijtgeq: overled: blijven Eerste halve m aand bijven Laaste halve maand Hoofdwagt 3 10, 4. 1: 1 12 5. „ 1. 16. Waterpoort 2 1 1 „ 2 1. 1. „. 2 E E: agtb: h„r wagt 1. 2. 1. „ 2 „ „ „ „ „ 2 P„r Bonij 1 „ „ 1 „ „. „. „. „ Bouton 3. „. „. „ 3 „. „. „. 3 Mandersaha „. 1. „. „ 1 1. 1. „. 1 Amboina 1. „. „. „ 1 2 1. „. „ Bathiam 2 1: 1. „ 2 4 2. „ „ D' Tronk 3. „. 2. „ 1 „. „. „. 1 Rhedout 1 „ 1. „. 1 1 2„ „ „ „ 3 Postschagervalk „. „. „. „ „ 1 Cap„t Joncher 1 „ „. „. „ 1 „. „. „. 1 Ambagtsgesellen 4 „. „ 1 3 „ „. „. 3 ƒ zeevaarende 10 3. 5. 1 11 4 „ 3. „. 8 schip Westerdijxhorn 3. „ „ 3 „ „ „. „. 3 d„r de haasten „ . „. „ „ 2. „. „. „ 2 39 16 11 19 39 5 5 1 52 Te zaamen — „ vrijdagh. - „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0320.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. Januarij vrijdagh 1:' heeden morgen is den waaren Godsdienst door den herwaarden Predikant harmanus van Loon stigtelijk gevierdt met een seer saame Predikatie toepasselijk op den aanvang des Iaars, en wierd dit sermoen door sijn herwaarde beslooten met een zielroerende zeegenwensch aan alle hoo„ ge en laage stands persoonen en na het uijt„ „gaan der kerke vervoegde haar aan de wooning van den heer Gouverneur, eerst de Leeden des raads benevens derzelver vrouwen gevolgt van de verdere gequalificeerdens en mindere dienaren, die zijn Ed„e beneevens Mevrouwe desselfs genalinne, alle na rang congratuleerde met den aanvang van dit nieuwe Iaar, onder betuijging van Gods zeegen en gesont„ heid benevens een lange en heijlsaame regering dee„ „ser custe, off elders waar den dienst zijn Agtb: paer„ „soon in der tijd zoude moogen koomen te vereijschen het welk door zijn Edele en Mevrouwe desselfs gemalinne met dank betuijging en een reci procque zeegen wensch beandtwoord zijnde, verscheenen vervolgens, voor zijn agtbaarheidt den Bonijsen Radja Moeda, verselt van eenige van zijn hoogheijts Rijxgrooten, den eersten en tweeden Boutonsen zee admiraal, de gesanten van de overwal, en de verdere hoofden van J„ on #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0321.xml #+ --- 299 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — Zaturdagh 2 van sE Comp„s onderdaanen onder dit Casteel woonagtig, die alle hunne complimenten in maniere voorsz: meede hebbende afgelegt, naa„ „men deselve na een genereus reguaal en min„ „saam onthaal, hun afschijt, en hier meede den tijd tot den middagh door geschooten zijnde verscheen dien volgens weeder ter middag maac„ „tijd bij den heer en mevrouwe Gouverneur alle gequalificeerde ministers verselt van hunne vrouwen, benevens de overheeden van de scheepen Westerdijxhorn en haasten en eenige van de principaalste borgers dewelke onder een deftig onthaal van wel toe„ „bereijde spijs bevogt met aangenaame drank met den anderen den tijd vergenoegt pas„ „seerde tot den avond wanneer andermaal wel gespijst hebbende onder hertelijke darke„ „betuijging gesamentlijk haar afscheijdt naamen en thuijswaards keerden, Is niets de annotatie waardig gepasseert. werd den godsdienst tot stigting van de ge„ sondagh 3 „meente door den Eerwaarden harmanus van Loon gecelebreert. ook is den derden Toek Jan Brugman ter ordre van den heer gouverneur na Bonijs coningin #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0322.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740 maandagh 4 Coningin en den Radja Moeda gesonde ten eijnde die hoogheeden acces te versoeken door gecommitteerdens teegens den dagh van morgen het geen g'obtineerd is. Insgelijx is ter ordre als even aan het goase hoff acces versogt voor gecommitteerdens teegen mor„ „gen het geen al meede door dien vorst is toe „gestaan, zijn conform het geresolveerde op den 2 8„e december ter aanbieding van een Iaarlijx po„ „assa geschenk na het hoff van Bonij geweest de onder cooplieden den Gouvernements fis„ „caal Cornelis Ian Boogaart en den train fiscaal hendrik Stemer; mitsgaders nog het hoff van Goa, den onder coopman en gar„ „nisoen boekhouder Willem van Duij„ „ven voorde en den Luijtenand Ian Nicolaas Leijst werwegen deese commissianten met hun retour dienen van berigt dat bij de bij„ laagen der resolutie g' insereert is. vervolgens werd den heer Gouverneur gin„ tragueert een brieff van maros commandant hans Raad, die eenlijk gerigt was ten geseijde van de maandelijxe spesificatie, en zijn gehouden dag register in 't Iaar bevoorens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0323.xml #+ --- 301 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. bevoorens, Is niets de annotaties waardig gepasseerd als een „ Dingsdagh 5 lijk dat deese namiddagh de klokke vijff uuren, door broeder diaconen, den zaldij overdraager Booij soons en den Burger Anthonij van Dort publicque Reekening gedaan hunne administratie der armen gelden ten overstaan van den fiscaal en twee gecommitteerde Leeden des Politiquen raad die na hunne verrigting den heer Gou„ „verneur in tragueeren Een schriftelijke Reecq: die hier onder geinsereerdt werd, — Publicque. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0324.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740.— Publique Reecq: van Hapitaal der diaconij armen Als er g en zoldij overdraager Boije soons als arm besorger en den vrijbig geworden over welkers bedraagen bestaande in vanden Obligaties Contanten 1739 p„m Ianuarij â 't Capitaal op Gisteren in wesen bevonde rdbs 16382:19: _„o jdem daar onder gerekent wat de dia„ „conije armen op gisteren. — aan de E Comp: zijn debit gebleeven namentlijk - - - - - „ 1825:19. Idem suijver rendeert - - - - - - - „ 78s 14557: -: Idem rds 904 „45 zijnde het bedraa„ ult„o xber „gen der winsten, en Inkom„ „sten dit Iaar op voorsz: capitaal behaalt, als â reecq: van Intrest rds 406:—: huur dood kleeden„ collecten der armen „ 269: 27: reecq: van testam: dispoo„ „sitie donnot: condem:t etc als er dit Jaar is voorgevallen na„ „mentlijk van den overledene Zeijlma„ „ker Jan Willems van Der Velden zijnde 13 p„s zoldij reecq: die op versoek van authorisatie is geapprobeert om uijt de win„ kel Cassa te vol¬ „doen aan de dia„ „conij armen cas„ „sa met . . . - - - - rds 168:18 rds 904 145 Idem - - - - - - rds 1825: 19 zijnde 't bedra„ „gen der schult die de diaconij armen sluijten deser boeken aan de E Comp: debit Transporteere rds ƒ 17287:16:— blijft - - - - - - - - - - - - - - ƒ 1825:19:— 904:45:- 61:- „ „ „ - W _o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0325.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. geduurende dit Iaar door den Boekhouder burger Anthonij van Dort, als diacon is g'administreert ten Eetc: als hier, behoorlijk gerescontreert werden Namentlijk, 1739 ulto eber p:r Capitaal ros 1133: 4: soo veel bedraagen de Lasten zoo tot alimentatie onderhoud als an„ „dersints geduurende dit Iaar gevallen is als â' Costgeld der binnen armen rds 363: —:— „ „ buijten _„o „ 261: —:— „ „ ongelden van 't arm huijs„ 431: 4:— tafel goet der kerke - - - - „ „ Maria constants Piepel tot uijtset op haar trou„ wen uijt de diaconij mid„ „delen gegeven - - - - - „ 75:„:„ _„o Idem rds 16154:12 zijnde t bedragen der op panden obligatien als er aan de hier na te noemen Persoonen a de po„ „sito uijtstaande gelden, als mede 't arm huijs en contanten die er teegenwoordig in cassa berusten¬ „de zijn als Panden Tiedja - - - - - - - - - rd:s 100: —:— 18: —:— 1/ intrest „ 118:—:— ni ai tingal ong --„ 500: „—: 6 „ intrest 30: —:—: „ 530:-:- mn Limponio 150: „: „ „ /m intrest „ 9„-: : 159: Intie Sooloo - 50: „: „ 2½ m: intrest„ „ 12:— 51: 12:„ _„o Reemer -- 75: „: „ „1 27 m: intrest „ 1 42:„ 76:42:„ Transporteere ƒ2ls 935:6:„ 1133„4„ 303 3 „:„- rd: 1133: 4 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0326.xml #+ --- Van Macasar vde deo steij 1 P„r Transport- - ƒ 17887 16 Transporteere - - 1 16 Pr #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0327.xml #+ --- 304 Jan Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — rbs 1133 Deda vrije Vrouw - - - - - - -rds 50: „: „ 21½ m: Intrest. . . . . „ 1: 12:„ 51:12:„ Intje nadjer – - - - - - -- „ 100: „ „ 3 M: Intrest „ 3: „ „ 103:1:„ Mangeleij - „ 109: „ „ 7/m: Intrest „ „ 7: „ 107:11:„ Niaij Tima —— 100: „ /m Intrest - „ 9: „: „ 109:1:„ Arij Patieno - - - - - - „ 100: „: „ 9/mn Intrest - - - „ 9: „: „ 109:1:„ Intje Adis- —„ 25: „: „ /m Intrest „ 1: 24 „: „o — — —„ 200: „ „ /mn Intrest 4: „: „ 230:21: „1 Gavang - - - - - - - - - „ 25: „: „ 7/m Intrest. . . 1: 36:„ 26:86:„ mansoo— „ 50: „ „ 3/m Intrest „ 1: 24: „ 51:24:„ Matoa pomana - - „ 100: „ „ /m Intrest „ 2: „: „ 102:1: „„ Looptje - - - - - -. „ 50: „ : „ 2/in Intrest „ 1: „ „ _o - - 100„:: „ vlngeland 11½ m: Intrest 1: 24:„ 152:25:11 manna- —— 50: „: „ 1½ m: Intrest „ 36: „ 50:86:„ Amma mina - - - -„ 50: „: „ 1½ m: Intrest „ „: 36:„ 50:36: „ Obligaties, 25: „ „ Jan Jansz: „ 6/m: intrest - - - - „ 1„ 24:„„ 26:21: „1 David Snoek 3/8 „„ 12 m: Intrest. . . . „ 56: 11: „ Transporteere rls 2161:30: rds 1133: 4 p„r Transport - . . d 935: 6:— 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0328.xml #+ --- Van Maeso ven den geije Pr P„r Transport - - - - rd„ „ 17287 16:— Transporteere - 17287 16:— #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0329.xml #+ --- 307 Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. rds „ 2161: 30: rds 1133: 4 P„r transport, Thiele hendrik Voerman. - - . rds 100: „: „ 6/ Intrest - . - „ 6:11:„ /mn 106: „ Ian Lathouwer - – – – – – „ 25: „:„ 3/m Intrest 9:„„ 34: „ Pieter Galldis weduwe „ 200:„:„ /m: Intrest 121„„ „ 212: „ Siang van Zaleijer - - - - - - „ 25: „ „ /m Intrest. . „ 1: 24:„ 26: 24: „ Thomas Schofflits weduwe - --„ 150:„:„ /m Intrest. „ 9:„„ 159: „ Louis van Sommeren - - - - „ 50:11„ 8/n Intrest 4:„:„ „ /mn 54: „ Laurens naau hoog 100:„: „ -:- „ 6/n Intrest 6: „:„ „ 106: „ Jan Baptist timmermans- „ 200: „:„ /m Intrest 6/ 12:„: „ 212: „ Arij Weselenburg 25„11:„ „ /m Intrest. 1:24:„ „ 26: 24 dirk Evertsz van duuren-„ 25:„:„ 1:24 /7„ /m Intrest„ 26: 24: Ian hendrik scheel - —— „ 25: „ „ 27/m Intrest „ 6:11„ 31:„ Burg hagesteen „ 25:„ „ /in Intrest 1:24: „ 26: 24: „ piel - - - - - „ Frans albregt 75:11:„ 6/m Intrest . „ 4 1241„ 79 24: Claasz — Pieter 25:„1:„ „ /m Intrest „ „ 24:„ 25: 24: 7 Jacob Smit „ 25: „: „ 6/m Intrest „ 1: 24:„ 26: 24: Transporteere rds 313: 6: r8s 1133 1 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0330.xml #+ --- Van Metese de ei Pr 17287: 16 „ P„r Transport - - . . . . lb Transporteere 17287: 16: 1 P„s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0331.xml #+ --- 309 Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — Van P„r Transport 3313 „ 6: „ rds 1133 Pieter hubert - „ — rds 50: „:„ /n Intrest 3: 11:„ 53: „: „ _„o Gillesz 25: 11:„ „ m Intrest „ 1:24:„ 26: 24: „ — Cornelis Snoek – – – – – „ 75: 11:„ 12„ Intrest „ 9: „ :„ /in 84 „ „ 2 hendrik Clements - - -„ 25:1141 /in Intrest „ 5:24:„ 26: 244: „ frans Snoek— - 300:11:„ /m Intrest „ 6:„: „ 306 „: „ Willem snee - - - - - - -„ 25:1:„ /m Intrest„ „: 24:„ 25: 24: „ D„o Venlencus - - — - -: 50:„:„ /m Intrest „ 1 :„1:„ 51: „ „ Gerrit Juriaanse. - -- „ 25: „: „ 2½ m: Intrest „ —: 38: „ 25: 30: „ Francois Platel - - - - - - „ 25: 11: „ 8/m Intrest - - - „ 2: „ :„ 27: „: „ Pieter Reijniersz: — — — — „ 50: „:„ 3: „:„ 6/m Intrest - - - -„ 53: „: „ Francois Marijn - - - - „ 25: „:„ 3½ m: Intrest -. „ —: 42:„ 25: 42:„ Adriaan Coning – – – – – – – „ 75„ 11:„ Jntrest - - - „ 1: 24: „ 2 76: 24: „ Roeloff Romburg Intrest voldaan 100: „ „ „ hendrik van pool d„to dito - - - — – – „ 75: „: „ Jan Lambregts d„to d„o „ 75: „ „ d„to d„o -- martinas hoog wiy iet - — 255: „ „ Ian Adamm Ritser, d„to d„to„ - - – – — — — — —„ do 29: „: „ d„to d„to - - - - - dooptie 50: „: „ „ „ Maria Theijsz: weduwe harten burg zonder Intrest - - - — „200: „: „ Transporteere ras 4643: 30: „ l8b 1133 :4 — : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0332.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — P„r Transport . - - - rds 17287: 16:— rd=s 17287: 16: „ Somma /:onderstond:/ Macassar In 't Casteel Rotterdam Adij /:geteekent:/ B: Ioons en A: van Dort h/:in's medestond:/ ons /:geteekent:/ Eend„k van reijd en W„m v=n Duijven voorde en ten gecommitteerdens uijt den kerken raad /:geteekent:/ W=m Wes #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0333.xml #+ --- Van onder dato 9„e IJunij 1740. Macassar 311 de volgende zijn hunne halve gagie g'arresteerd, en blijven bij 't slúijten debit als 75:1:„ Jan Janse van Gijse rds 7/m Intrest - - „ 5: 12:„ 80:12: „ Gerrit brugman - - - „ - - - 53: „: „ Hans Pietersz Boodem-- 93:11:„ Cornelis Rietvelt - - - - - 59: 24:„ Jan Pietersz Schultz - - — 56:1:„ Abraham Provoost — — — - 150: „:„ Gerrit spruijt - - - - — - 35: 11:„ Jurgen Marten Marurts — 50: 11:„ Ian Fredrik schoppe — — — 53: „1:„ 't Armhuijs — — — — - 6500: „ : 11 Cassa off contanten - - 4380: 42: 11 rds 161 544 . 12 Ultimo December 1739 /:laager:/ voor 't doen van reequening midestond) ons present als gecommitteerdens uijt den agtb: raad van Politie ten mijnen overstaan geteekent C„s Ian Bogaard /:in margine :/ als Westraten en harm„s Burggraaff, Somma rds. 17287: 16 : Woensdagh P„r Transport . . rds 4648:30: 1: 788 1133: 16: Adij A en W=m : 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0334.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740.— Donderdagh 7 Vrijdagh 8. Woensdagh 6: liet Bonijs coningin, en radja Moeda, onder haar hoogheedens beleefde groete hunne verwonde„ „ring te kennen geeven over dat de Bonijsen Tolk Toatona geen transporten meer mogt passeeren, sonder presentie van een van s' Comp„s Tolken Den heer Gouverneur Liet haar hoogheeden on„ „der contra groete seggen, dat zijn E sulks geor„ „donneerd had, om reeden dat de Boniers geen gestoo„ „le sComp„s onderdaanen dan wel geroofde Macas„ „saaven soude verkoopen, dog dat met de binne komst van Radja Moeda, daar over wel nader soude consuleeren. — vervolgens quam bij den heer gouverneur den bonijsen Prins, en commandant in Goa Arou soumaling ter aflegging van een particuliere visite welke Exelentie na een luttel verposing en het nuttigen van een coppie Thee weder vertrokt teegens den avond werd den heer gouverneur behandigt een brieff van den resident van Bima Ian Dirk Reijnslagen. — Is niets annotatie waardig gepasseert. circa neegen uuren verscheen op versogt en verleent acces bij den heer gouverneur den Bonijsen Radja Moeda, verselt van den zaturdagh9 Loewoneesen ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0335.xml #+ --- W W Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. Van Loewoneesen croon prins opo sangaria en den Jong kies heer Aroe oedjong, dewelke naar ordinaire Complimente sitplaats genoomen hebbende, wierd zijn hoogheidt door den heer Gouverneur te kenne gegeven, zijn Edele verwondering, over dat de co„ „ningin en sijn hoogheidt sig dusdanig Lieten misleijden, door den Toek Poatona terwijl haar hoogheedens sustineeren, dat den heer gouver„ „neur genegen is, nieuwe usantien in te voeren, terwijl zijn E g'ordonneert had, dat bij het pas„ „seeren der transporten een van s: Comp„s Toe„ „ken present soude zijn tot voorkooming dat er zoo veel gestoole slaaven niet verkogt, en dierweegens niet zoo menigvuldige klagte sou„ „de koomen terwijl de Boniers haar niet ont„ „sien niet alleen Macassaaren, maar ook s Comp„s onderdaanen zoo wel van de zuijder als noorder Provintien met gewelt te rooren en te vervoeren, en booven dien met hun eijgen slaaven op het secretarij gaan tot het pas„ „seeren van bewijsen, en daar na den gestoo„ „se slaaff in steede van de geene die op het se„ „cretarij gebragt zijn, den kooper werd ter hand gesteldt, waar door diverse in ongele„ „gentheidt heeden zijn geraakt en genoodsaakt geworden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0336.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. geworden na verloopt van eenigen tijd den ver„ „kogten slaaff weeder ter hand te stellen het welk Comp„s weegen niet langer te dueden is, terwijl men daagelijks ontwaard, dat de Boniers niet ontsien, om s' Comp„s fatsoen in alle deelen te verkorten, terwijl men ook al diverse maalen ontwaard heeft, dat zij zig durven onderstaan de gekogten onbetaalden slaaven uijt de huijsen te verleijden, en te vervoeren. — den koning diende hier op dat alle het voo„ „ren staande buijten zijn weeten geschiedt, en hem daar niets van bewust was, en wat aanbelangde dat bij den verkoop van slaaven een sComp„s tolk diende present te weesen, dat daar geerne in wilde condessendeeren, dog dat versogt wanneer een s: Comp„s onder„ „daan een slaaff verkogt, en door een sComp„s tolk de transporten gepasseerdt wierd, dat sulks meede ter presentie van zijn tolk mogt geschieden. sijn Edele andwoord was dat zulx in gee„ „nen deelen wilde accordeeren om reeden dat geen nieuwe usanties wilde opregten, maar dat de oude die altijd gebruijkelijk en nu maar seedert den Iaare 1733 door de continueele ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0337.xml #+ --- 315 Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. Van continueese oorloogen ingesloopen waaren, wee„ „derom wilde vernieuwen, dog dat zeer gaarne wilde toestaan wanneer er eenige Bonijse slaaven door 's Comp„s onderdaanen verkogt wierden, dat die aan een van zijn hoogheidts tolken eerst soude verthoont werden, om alle menschen dieverij zoo veel in vermoo„ „gen is te stuijten en bij aldien zijn hoogheid off de coningen g'inclineerd is eenige slaa¬ „ven te verkoopen dat daar van 's Comp„s tolken geen kennis heeft te geeven, als maar sijn hoogheid off Coninginnes zegel ter se„ „cretarij verthoont. den koning bedankte hier voor en zijn E vervoegde met zijn hoogheijt te versoeken dog dat sorge wilde draagen dat de insolen„ „tie der touratters wierde gestuijdt, en g'or„ „donneert om de van Poelembankeng gestoo„ „lene buffels en Paarden aan de Eijgenaars weeder te restitúeeren, den coning versogt, om een zendeling 's Comp„s weegen, om met een van zijn hoogheijdts volkeren derwaards te zenden, het geen den heer gouverneur revuseerde, niet te zeggen dat in alle saaken geen 's Comp„s sendelingen benodigt hadt, maar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0338.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. — maar dat zijn hoogheijdts soeroeangh met het hooft van Poelembanking en alle de geene die door de turasters beleedigt zijn, der„ „waards konde gaan om aan het haare te geraa„ „ken, en bij aldien de turatters niet spoedigin de restitutie van de geroofde goederen condessen„ „deeren dat d' E Comp„s dan genoodsaakt soude zijn om andere mesures te neemen, het geen sij sig wel haast beklaagen soude.— den coning beloofde alles goeds, en zijn agtb: vervolgde met zijn hoogheidt te versoeken dat de vijff onderdaanen van goas rijxbestier„ „der, door de Boniers gestoolen, wederom ge„ „restitueert mogte werden, terwijl anvon goeroe toemanaraij wel bewust zal weesen, waar die hun verblijff houden, het replicq was van zijn hoogheijdt, dat indien deselve konde bemagtigen immediaat sijn agtb: sou„ „de ter hand stellen. vervolgens versogt den Coning dat den heer gouverneur geliefde te beletten dat de Europeese geen gelt aan de Boniers onder verband van haare Persoonen mogte schieten, terwijl daar door geen meester van zijn onderhoorige was, en als haar iets ordonneerde het enkelde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0339.xml #+ --- 317 Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. enkelde andwoord bequaam wij sijn verpande„ „linge van deese off geene en kunnen uw ordre niet observeeren, voor dat wij daar van kennis gegeven, en ordre bekoomen hebben, en haar ^in 't geheel dan onder sulke voorwaarde absenteeren en daar door belet werd d, ontfange ordres van den heer gouverneur niet ten uijtvoerte kun„ „nen brengen. voor welke communicatie sijn hoogheid bedankt wierd, onder verdere uijting dat sor„ „ge soude draagen dat zulx niet meer soude geschieden. hier voor bedankte zijn hoogheid versogt af„ „scheijdt en wierd onder het gewoone honneur, door een van s Comp„s tolken tot buijten de Land„ „poord begeleijdt. Teegens den avond werd van hier gedepe„ cheert een brieff aan Maros Commandant hans Raad, ten geleijde van ses hondert Rd„s nieuw nederlants paijement, tot kost penningen voor de besetelingen aldaar. Is den godsdienst tot stigting van de ge„ sondagh 10 „ meente door den herwaarde harmanus van Loon gecelebreert. Beijde deese daagen is niets annotatie waar„ Maandagh 1s „dig gepasseert. Dingsdagh s2 Woensdagh #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0340.xml #+ --- ƒ Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. Woensdagh 13 Liet goas Rijxbestierder acces versoeken voor hem den coning en eenige rijxgrooten het geen teegens morgen is g'accordeert. donderdagh 14 verscheen op verleent reces van gisteren voor de waaterpoort deeses casteels, den. Coning van Goa, den Rijx bestierder „ Coning van tello crain grasie. _„o Bonee _„o mangesoe _„o Bonto Panno. den tweeden sabandhaar dain manangara, crain Bonto madjannang _„o Palenbang dewelke ter ordre van den heer gouverneur van voorsz poort wierden afgehaaldt door de onder coop„ „lieden den sabandhaar Hendrik van Reijd, en den soldij Boekhouder Willem van Duijven„ „voorde, geconduiceert door een dubbelt in haien gestelt batteljon met slaande trom en vliegent vaandel tot aan gouverneurs wooning, wan„ „neer sijn hoogheidt en de verdere Rijxgrooten geleijdt wierde in de vergader zaal, alwaar na de ordinaire complimenten sit plaats aan geweesen zijnde, 21 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0341.xml #+ --- 319 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. zijnde, den Rijxbestierder 't woord voerde, met te seggen volgens al oude usantie gecoomen te zijn, om met het uijt Eijnde der prasse : /. een vaste on der de mahumetane gebruijkelijk:/ haar per„ „soon aan gouverneur en raad te koomen vertoo„ „nen mitsgaders hunne dankbaarheijdt te be„ „tuijgen voor het toegesondene Poasse geschenk daar zij door ontwaard hadden, hoe dat d'E Comps hunne oude gewoontens naar quam. vervolgens filiciteerde zijn hoogheijdt ende verdere grooten den heer gouverneur en raad met het intreeden van het nieuwe Iaar, het geen met een contra filicitatie bedankt zijn„ „de wierd al verder gehouden een indifferent dis„ „cours waar na deese heere geleijdt wierde in de voorzaal alwaar zij na slandswijse op een morgen onthaal getracteerd, en des middaghs met een deftige maaltyd zoo met Inlands, als nederlands spijse toe bereijdt in het bij weesen van den gantschen raad onthaalt wierde, den tijdt al verder met het geen tot vermaak strecken kon, tot ruijm half vier door gebragt zijnde, is deese min„ „derjaarige vorst met zijn gantschen hoft staadt in voegen als gekoomen weeder. geretourneerd 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0342.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740: sondagh 17 geretourneerd, dog buijten de waaterpoort koo„ „mende wierd sijn hoogheidt met negen canon schooten uijt een der boewerken deeses casteels vereert. — Tegens den avond werd alhier aangebragt een brieff van Maros commandant hans Raad, ter communicatie dat de toegesondene 600 Rd„s nieuw nederlants paijement bij hem wel ontfangen zijn, Is den Justitueele raad bij den anderen verga„ „dert geweest het verhandelde te beoogen bij de geregts rolle dier camer, saturdagh 16 Is niets sonderling gepasseert. Is den Godsdienst tot stigting van de gemeente door den Predikant harmanus van Loon gecelebreert. — Maandagh 18. Liet Bonijs Iong Coning bekent maaken dat crain Patoekanga suster van Aroe sou„ „maling doodelijk ziek was, en dat zijn hoog„ „heidt om Aroe soumaling na herwaards te ontbieden den heer gouverneur liet sijn hoogheijdt zeggen dat bij aldien imand van qualiteijdt derwaards konde zenden om hem te vervangen dat dan zulx wel wilde per„ „mitteeren. vervolgens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0343.xml #+ --- 321 Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — Van vervolgens werd van hier gedepecheert een brieff aan de Regeering van Banda. - Teegens den avond om 5 uuren werd alhier aan„ „gebragt een brieff van zaleijers Resident Willem Coutrier. Lied Bonijs Iong koning bekent maaken dat Dingsdagh 19 crain Patoekanga des smorgens circa 8uu„ „ren overleeden was, en dat Aroe sinrie na Goa had gesonden, om Aroe soumaling te vervangen, den heer Gouverneur Liet zijn hoog„ heijdt onder een toepasselijk compliment voor de communicatie bedanken; des morgens liet den gesanten van Bima Woensdagh 20 bekent maaken dat een van de meede gesanten des snaghts bevoorens overleeden was, en liet teffens versoeken om het lijk na Bima te moogen brengen bij aldien dat d'E Comp„s thans voor haar niet te doen hadt. Den gouverneur Liet de gesanten in andwoord dienen dat nog geen ordre van haar hoog Edelheedens bekoomen heeft, en dat dien volgens ook haar niet konde Licentieeren om met het lijk na hun land te vertrekken, dat zij het zelve tot naader occasie den schoot der aarde maar konde opofferen off het zelve met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0344.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. — met een kleen gevolg naar haar vaderlijk graff te zenden het welk met een gemeen vaartuijg en 14 coppen is volvoert. donderdaghrs Is niets de annotatie waardig gepasseerdt, vrijdagh za werd alhier aan gebragt een brieff van boele„ combas Resident willem Camerling. zaturdagh 28 Is niets de annotatie waardig gepasseerdt, sondagh 24 is den Godsdienst door den herwaarden har„ „manus van Loon, gecelebreert, Maandagh 25 Is niets de annotatie waardig gepasseerdt. In den morgen stond Liet Bonijs Iong Koning door sijne tolk toatona bekent maaken dat zijn hoogheidt gemalinne genaamdt Poentja suster van den coning van Tello, in de naght overleeden was. den heer gouverneur liet zijn hoogheidt onder het doen van een compliment van con„ „dolatie voor de communicatie bedanken, Woensdaghar werd ter ordre van den heer gouverneur het buskruijt gekeert en de maguasijne behoor„ „lijk gevisenteerdt ten overstaan van den wagt hebbende officier, die zijn Edele na ge„ „daane verrigting rapporteerde dat alles droog en wel geconditioneerd was bevonden, donderdag h 28 om neegen uuren is den sustitueele raade bij 6 - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0345.xml #+ --- 323 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. Vrijdagh 29: bij den anderen vergadert geweest het gebesoigneer„ „de en geresolveerde te beoogen bij de volle dier ca„ „mer. vervolgens liet den Bonijsen Tomilallang uijt ordre van den Iong coning acces versoeken, om bij den heer gouverneur te koomen het geen teegens zaturdagh aanstaande is g'accordeert. Is niets ter aanteekening gepasseerdt. koomt op verleendt acces van Eergisteren zaturdagh 30 bij den heer Gouverneur den Bonijsen Tomi„ lalang Dain mamala doende de groete van haar hoogheeden de coninginne en Iong ko„ „ning van Bonij en betuijgden expres gesonden te zijn om aan sijn Edele pardon te versoe„ „ken terwijl haar hoogheid de coninginne volgens de oude usantie de dood van de Iong conings gemalinne niet door twee van des„ „selfs rijxgrooten had laaten bekent maa„ „ken. - den heer gouverneur zeijde tegens den tomi„ lallang dat bij aldien haar hoogheeden de ou„ „de usanties in aght hadden genoomen dat zijn E niet in gebreeken soude zijn geblee„ „ken om haar hoogheeden door twee gecommit„ „teerde Leeden uijt den Politcquen raad te laaten condoleeren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0346.xml #+ --- Aan Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. E sondagh 31 condoseeren. Al verder vroeg den tomilallang uijt ordre van den Iong coning off de togt na wadjo haast een aan„ „vank soude neemen, terwijl sijn hoogheidt van sints was zulx nog een wijnig tardeerde, om in persoon eenige steene te gaan kappen, ten eijnde daar van volgens slands wette een graft te maaken. den heer gouverneur diende voor replicq, dat zijn Edele nog geen ordres van haar hoog Ede„ „lens had erlangt, en dat dien volgens ook geen ordere van den Iong Koning konde verleenen, als eenelijk dat sig met sijne volkeren gereedt dient te houden om op het eerste bevel in staat te zijn om te kunnen marcheeren. — hier op versogt den Tomilallang zijn af„ „scheijdt het geen hem wierd g'accordeert on„ „der het doen van contra groet, aan de conin„ „gin, en Iong koning. Is den godsdienst zoo voor als na de mid„ „dagh door indispositie van den Predikant harmanus van Loon, door den krankbe„ „soeker Philippus Nairak waargenoo„ „men de hospitaals Leijst toondt aan hoe veel impotenten ten deese maand ingekoomen, uijtgegaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0347.xml #+ --- 325 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. uijtgegaan, gebleeven en gestorven zijn. — Laaste halve maand Eerste halve Maand Ingeble: Ingele uijt g: overle blijven ge ijgetende blijven hoosdwagt 1 16, 2 2„ 2. 14 12. 8. 2. 21 Waterpoordt 2. „. „ „ 2 „. „. „. 2 E agtb: heerswagt 2. „. 2. „. „ „. „. „. „ Bonij „. 1. „. „. 1 „. „. „. 1 Bouton 3. 2. „. „. 5 2. 2„ 1: 4 Mandersaha 1. „. „. „ 1 2. „. „. 3 Amboina 2. „ „ „ 1 1. „. „. 2 Batsiam 4. „. 1. „. 3 „. „. „. 2 Tronk 1. 1. 1. „. 1 1. „. „. 2 Rhedout 3. „ „ „ „ 3 „. „. „ 3 schagers Valk 1. „. „. „. 1 „. „. „. 1 Jonker 1. „ „ „ 1 „ „. „. 1 Ambagtsgesellen 3. „. „. 1. 1 1. „. „. 2 8. 1. 2. „. 7 4. 1 „ 1. 10 zeevaarende 't schip Westerdijxhorn 3. „. „. „. 3 1. „. „. 3 2. „. „. 1. 1 3. „ „. 4 d„o haaften te zaamen 52„7 „ 10 „ 4„45„ 27„ 6: 5: 61: Februarij _ Maandaghs wan bima liet de gesanten raan den heer gouverneur om 200 rijxdaalders nieuw nederlands pa„ „ijement, en 4 lasten rijst ter leen voor reecq: van hun land en coning om het zelve met sappanhoud #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0348.xml #+ --- Aan Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. sappanhoud te voldoen. — den heer gouverneur liet de Politiquen Leeden bij den anderen convoceeren en na het dissolvee„ „ren van de vergadering wierd den zelve in andwoord gedient, als dat hun versoek was g'accordeert en dat teegens morgen binnen konde koomen om het zelve te ontfangen. zijn conform het genoome besluijt van giste„ „ren aan de Bimaneesen gesanten ter seen af„ „gegeven twee hondert rijxdaalders nieuw neder„ „landts paijement, en vier Lasten rijst. Liet tellos coning onder zijn genege groeten aan den heer gouverneur versoeken dat carre Roepa en cope als zendelingen in der tijd moo„ „gen erkendt werden den gouverneur accordeerde het zelve en demitteerde de zendelinge met een contra groete, aan hun meester. teegens den avond werd alhier van ma„ „ros aangebragt een brieff gecarteerd aan gouverneur en raad, — quam bij den heer gouverneur een zende„ „ling van het goasche hoff, zeggende geson„ „den te zijn door den Coning en rijxbestierder„ om na gouverneurs gesontheidt te vernee„ „men. — zijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0349.xml #+ --- 327 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — zijn E demitteerde den zendeling onder genege groete en liet zijn macassaarse ministerium onder een toe„ „passelijk compliment bedanken. — Is de brandspuijt gevisenteerd, en het benodigde daar Vrijdagh 5. aan gerepareerdt, werd al hier van zaleijer aangebragt een brief Zaturdagh 6. aan dies Resident Willem Coutrier, gesuperschri„ „beert aan deese regeering. — Is den godsdienst door indispositie van den Eer„ sondagh 7. „waarden Predicant Harmanus van Loon, door den Crankbesoeker Philip Nairak, stigtelijk ge viert. Lieten de gesanten van Bima, dompo Tam„ Maandagh 8 „bora Pekat en sangara, acces versoeken, om bij den heer Gouverneur te koomen 't geen desel„ „ve g'accordeert wierden teegens donderdagh. Ingelijker voegen quam een tolk van het goasche hoff acces versoeken uijt naam van den rijxbe„ „stierder voor den sabandhaar Dain mangalie het geen tegens morgen g' accordeert wierd, Teegens den avond werden van hier versonden twee briefjes, als een aan den Resident van Bima, en een aan den commandant van maros. - verscheen op verseent acces van gisteren by den heer, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0350.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — O heer gouverneur, den Goaschen sabandhaar dain Mangalie, dewelke na het afleggen der gewoone„ „lijke Complimenten zitplaats genoomen hebbende eerstelijk afleijde de groete van den rijxbestierder Coning en zijn hoogheijts gantsche familie on„ „der betuijging expres gesonden te zijn, om den heer gouverneur bekent te maaken dat den rijx„ „bestierder van Intentie is den Coning tegens sa„ „turdagh te laaten besnijden. den heer gouverneur vroeg den sabandhaar off het in voorige tijden, wel meer in gebruijk was ge„ „weest, dat er een coning van Goa besneeden was geworden, het replicq was neen, en den heer Gou„ „verneur vervolgde met te zeggen, dewijl sulks dan niet geschiet was, dat het thans niet onnut soude zijn, indien het hoff haar geheele be„ „trouwen op een opregte wijl ten eenemaal ge„ „lijk het zelve meermalen betuijgt hadden op d' E, Comp„s vestigde, en om haare ongeveijnst„ „heid te betoonen, dat het zeer goet zoude zijn indien het hoff gecommitt=n liet versoeken, om dit hooge ceremonieel bij te woonen, dog dat zijn E sulks aan het wijse oordeel van den Rijx„ „bestierder overliet, en dit maar een vermanigig ten haaren besten was. den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0351.xml #+ --- 329 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. den sabandhaar beloofde hier van rapport te sullen doen, aan zijn meester, en versogt afscheijt, het geen hem wierdt g'accordeert, teegens den Avond liet den gesant van Bouton acces versoeken om teegens donderdagh bij den heer gouverneur te koomen het geen g'accordeert wierd. Ten deesen daage is gehouden vergaadering van Politie het gebesoigneerde, en geresolveerde te beoogen bij de resolutie deeser datum. quam bij den heer gouverneur den Goakschen Woensdagh s0 sabandhaar, seggende gesonden te zijn van den rijxbestierder, om den heer Gouverneur aan te dienen, dat zijn meester het verhandelde op gis„ „teren, met genoegen had aangehoord, en dat al„ „les aan de decisie van zijn agtb„re stelde, en om twee gecommitt„s naar wel gevallen van den Goa„ „verneur liet versoeken. — zijn E liedt den rijxbestierder voor sijn genegent„ „heijdt bedanken, en aan zeggen dat twee Leeden van de Politie na Goa sal afsenden om de besnijdenis van den Iong Coning bij te woonen. teegens den avond wierden van hier onder een briefje van geleijde na bonthain gedepe„ „cheert de pantchiallangs de oppas en voort„ „varentheijt ten afhaal van Padij. — donderdagh #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0352.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„' Junij 1740. — Van donderdagh 1s verscheenen bij den heer Gouverneur de gesanten van Boúton, Bima, dompo, tambora, Pekat, en sangara, dewelke na rang hun sitplaats genoomen hebbende, betuijgde gesamentlijk expres binnen gekoomen te zijn, om haar bij sijn agtb„re te koomen vertoonen. — den heer Gouverneur bedankte deese heere en defroijeerde haar op een Inlands morgen onthaal onder het welke die van Bima versogten, dat sijn agtb: haar dog geliefde te Licentieeren, om het lijk van den overleeden gesant Boumi sonda na hun land te moogen vervoeren het gunt den Gou„ „verneur accordeerde, onder aanmaning dat de geene die tot het overvoeren wierden g'emploij„ „eert, mogten g'ordonneerd werden, om spoedig te retourneeren het welk deese gesanten beloof„ „de, naamen afscheijdt en vertrokken, vervolgens wierd door den heer Gouverneur na Goahs rijxbestierder gesonden, den substi„ „tuit tolk Willem Mulder om acces te ver„ „soeken voor gecommitteerdens teegens overmor„ „gen. genoemden Taalman te rug gekeert zijnde bragt berigt als dat den coning en rijxbester„ „der betuijgd hadde met het uijterste respect.— s Comp„s ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0353.xml #+ --- 21 3 Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. — s: Comp„s gecommitteerdens te zullen afwagten. wierd de brandspuijt gevisenteert en het benodig„ vrydagh 12 „de daar aan gerepareert. heeden morgen zijn onder 't Escorte van 10 man saturdagh 13, Cavallerij naar Goah vertrokken als gecommit„ „teerdens de ondercooplieden den train fiscaal hendrik Stemer, en sabandhaar hendrik. — van Reijd, om de besnijding van Goahs Coo„ „ning bij te woonen en zijn hoogheijdt een geschenk„ „je te offereren. — Teegens den avond retourneerde de gecommit„ „teerdens die heeden morgen na Goak vertrok„ „ken zijn, en stelden den heer Gouverneur ter hand hun rapport in scriptis, dat in de bijlagen van de resolutie te vinden is. werd den Godsdienst zoo voor als na de middagh sondagh sy ter kerke stigtelijk geviert. zond den heer Gouverneur den substituit tolk Maandagh 15 Willem Múller na Bonijs Jong koning ten fine van acces te versoeken voor den secretaris van Politie teegens morgen om 10 uuren retour„ „neerde voorsz: tolk met replicq als dat zijn vorstelijkheijdt belooft had den secretaris voormelt teegens morgen te zullen afwagten. vervolgens wierd genoemden Taalman door den heer x #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0354.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e unij 1740. — Van heer gouverneur gesonden, na den Goaschen protector Crain Madjenjang ten Eijnde om na s' Conings en zijn Exellenties gesontheid te ver„ „neemen den welke teegens den avond te rug, ge„ „keert zijnde de groete afleijde van Goahs Coning en rijabestierder, die zijn agtb: voor het navraagen lieten bedanken en betuijgd hadden nog alle in een goed gesontheijt te zijn. — heeden deesen daage is per den Bimaneesen zendeling die met het lijk van den overleeden Boumi sondo derwaarts vertrekt, afgesonden een brieff aan den Resident Jan Dirk Reijns„ „hagen. quam bij den heer Gouverneur den sumbowa„ „sen afgesant die na een wijnig geseeten te heb„ „ben te kennen gaff van Intentie te zijn, om overmorgen de reijse na sumbawa te ondernee„ „men en vroeg of er ook iets van zijn agtb: be„ „veesen aan den coning was. den heer Gouverneur vroeg off geen tijding van sumbawa had, en oft niet wist waar thans zijn coning was treplicq was, dat nu kortelings per gerugt verstaan had dat den koning nog op ta„ „lewang en teegens dien vorst in oorlogh is. wijders wierd den sumbawasen gesant gevraagt na s e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0355.xml #+ --- 333 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. na de reeden waarom zijn koning teegens die van Talewang in actie is 't andwoord was dat dien coo„ „ning genaamdt Radin Depattie het Land van sumbawa wilde regeeren, en dat hier inne sum„ bauwas koning niet wilde condescenderen; Al verder vroeg sijn agtb: off den coning van Tabewang, ook tot Coning van sumbawa kon ver„ „kooren werden, den zendeling zeyde als dat den pre„ „senten vorst van Talewang niet van koninklijke bloede is, en dat dien volgens ook niet tot Coning van sumbawa konde verkooren werde. nog wierd den gesant gevraagt off zijn kooning afkomstig is van Macassaaren off sumbauresen en wat voor macassaaren hun domiciliam tot sumbauwa houden, 't andwoordt was dat zijn hooft„ „ Coning van sumbauwareesen bloede Eerkomstig was, en dat aldaar eenen macassaarsen prins genaamd Crain Lambegie met eenige van sijn volkeren woonagtig was, dog dat nu onlangs ver„ „staan had dat dat hoofd wanneer hij uijt den oorlogh gekoomen was, door eenig vergift het gunt hem door eenige Inlanders ingegeven was, het tijdelij„ „ke hadt afgelegt. Laastelijk wierd desen gesant door sijn agtb: toegewenst een behoude reijs en geordonneerdt het #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0356.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. — E Van het doen der groete aan sijn koning. na het vertrek van deese gesant sont den heer Gou„ „verneur na Bonijs Iong coning den prointer in secretaris van Politie Willem van Duijven voorde ten Eijnde die hoogheid /: conform het genoomen besluijt op den 10„e deeser:/ weegens het afsterven van zijn gemalin gen=t Poentja /:alias:/ Crain Tarra, uijt naam van Gouverneur en raad te Con„ „doleeren, en sijn hoogheid een rouw geschenkje te offereeren, den secret„s te rug gekeert zijnde bragt met sig de groete van sijn hoogheid en stelde den heer Gouverneur ter hand een rapportie weegens zijn verrigting dat bij de Bijlaagen der resolutien g' incorporeerd is. Teegens den avond quam bij den heer Gouvern:r Glarrang Bogol, die uijt ordre van sijn agtb: na Ta„ „nette was geweest, ter opeijssing van soodanige buf„ „fels etc: als er van sComps„ onderdaan en tot Poelem bankeeng door eenen Crain Bonto geroofd, en vervoerd waaren, dewelke betuijgde met zijn aan„ „komst tot Turatte bij crain Binamoe te zijn gegaan en sijn Exellentje versogt, dat dog sorge wilde draagen, dat de geroofde buffels van Poe„ „lembankeeng weeder mogten gerestitueerd wor„ „den, dog dat tot andwoordt bekoomen hadt, dat die . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0357.xml #+ --- 3 35 Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740: die lange voor sijn komst na Bonthain vervoerd waaren, waar omme zig dan va Binamoe na Bon„ „thain begaft en dies Resident uijt naam van den heer Gouverneur heeft aangesprooken, om voorsz: geroofde Buffels, waar op tot andwoordt bequam, dat die korteling na Binamoe vervoerdt waaren, dog dat immediaat imand na Crain Binamoe soude zenden, met versoek dat sijn helentie Crain Bon„ „to wilde persuadeeren tot overgaave van voorsz: gestoole buffels, welke sendeling dan derwaards gegaan, en te rugge gekoomen sijnde rela„ „teerde dat Crain Binamoe crain Bonto hadt laaten aanspreeken, om gem: buffels, den welken tot andwoordt gedient had, zijn Exel„ „lentie ordre niet te wille observeeren. ook betuijgde den zendeling dat erain Bina„ „moe hem versogt had, om sijn agtb: aan te dienen dat sijn Exelentie liet versoeken om een gemagtigde van sijn agtbaare om Crain Bonto, met de waapenen te attacqueeren. Ten deesen daage is gehouden vergadering van Politie en na het diszolveeren van den raadt is conform het genoome besluijt aan de gesanten van Dompo ter Leen op een secre„ „tariaale obligatie voor reecq: van hun koning afgegeven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0358.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. — Van Woensdagh 17 donderdagh 18. afgegeven Rd„s Een hondert nieuw nederlandts paijement mitsgaders twee Lasten rijst teegens Rijxdaalders 33 1/8 ider last, liet de byde doutonse Capitain Lauts onder haar genege groete aan sijn agtb: bekent maaken als dat Radja woena op gisteren ter deeser Rheede is gearriveerdt, den heer Gouverneur liet die heeren onder een contra groet voor de communi„ „catie bedanken. niets de annotatie waardig gepasseert. Ten desen daage is conform het genoome be„ „sluijt van den 10„e deeser, door de Executeuren van den overleedene Cassier der negorij vlaardin„ „gen Adriaan Tawaris, ten overstaan van de ondercooplieden den p„l fiscaal cornelis jan Boogaard, en sabandhaar Hendrik van Reijd. reecq: gedaan van soodanige ontfangst en uijtgaave als er seedert ultimo augus„ „tus anno passada is geschiedt, 't geen met de ordonnantien dientweegen accoord is bevonden, zoo is de genoemde Reekening met de contanten aan den g'eligeerden Cassier Anthonij van Dorth ter hand gesteldt werdende de gehouden Reekening alhier g' insereert; Cassa #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0359.xml #+ --- 337 Macassar onder dato 9„e Junij 1740. — Van cassa #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0360.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. Cassa Reecq: Der Negorij Vlaardingen als de onderstaande Cassier Adriaan Pawaris bij deesen ter ordre van den en Directeur deser Eerste Celebes overgeven Aan Debit ontfangen uijt handen van den se„ pmo jber p„ro „cretaris van Iustitie Barent Jansz: Maas, volgens ordonnantie weegens condemnatie van de onderstaande persoonen als 1739 ult„o August„s Cassa off restandt - _ _ _ _ _ - - - - - - - rds 808: — Roeloff Romberg - - - - - - - - rds 25:„ Intje d' Samma - - - - - - - - - „ 25:„ Beijda - - - - - - - - - - - „ 5: „ 55: 788: 858: Somma- /:onderstond:/ Macassar in de Negorij vlaar„ overgaaf /:was geteekent:/ D: Tawarus, A„ns van vn C„s van Boogaart, en H:rk v„n Reijd: /:geteekent:/ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0361.xml #+ --- 339 Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van Jann: 60:- Executeur Testamentair van wijlen den overledene 1 Hendrik EE Agtb: Heer Adriaan Smout Gouverneur den G' Eligeerden Cassier Anthonij van Dorth, aan den oppertolk Ian hendrik vol volgenss 1739 14 Octob„r onderhands quitantie ter ordre van den Ee agtb: heer Adriaan hendrik smout Gouverneur en Directeur deeser proventie afgegeven, om aan de zaleijereesen voor hun aangewende moeite ten tyde dat er eenige huijsen in de negorij in vollen gloed ston„ 1740 2 aan de wagtmeester volgens ordonnan„ „tie als. „ Maanden aan Tractement van p„mo ober tot — — — rds 24: ult„o xber — - 4 ps swalpen op de geuten aan de cruijs —— - - „ 12: weegen— — 8 „ hecken geteerdt - - - - - - - „ 12:— 2: 24 2 d„os gerepareert - - - - - - „ 1. „ ijsere plaat met punten booven de drampel van het keek aan de nieuw straart - - - „ 4: 12 4 Coelijs in 16 daagen a ijder 5 st: sdaags 6: 82 aan de portier ses — d„o d„o 2: te zaamen - - - — — — rot Cassa off restandt - - - - - - - Somma - - - - - dingen den 19 februarij A„o 1740 /: laager:/ voor den Dorth /: in Margine:/ ons present als gecommitteerdens 858:„ 03:20 1 23 : 20 734 28 Credit saturdagh. de „den - — rds — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0362.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. — Van Maandag h 22. Zaturdagh 20. Lieten byde de captain Lauts acces versoeken voor haar Radja woena, om teegens maandagh morgen bij den heer gouverneur te koomen, 't geen door sijn agtb: genegentlijk werd toegestaan. werd den Godsdienst soo voor als nademiddagh ter kerke stigtelijk geviert. Cerca 10 uuren verscheenen op verleend ac„ „ces van Eergisteren bij zijn E agtb: de beijde bou„ „tonse Capitain Lauts, dewelke na de gewoone Com„ „plimenten sitplaats aan geweesen sijnde betuijgde Expres binnen gekoomen te sijn om den nieuw aangekoomene Radja Woena aan den heer Gou„ „verneur te koomen verthoonen, dewelke al meede ter seet genodigt zijnde, betuijgde Expres hier ge„ „sonden te zijn door sijn Boutonse hoogheijdt ter besigtiging deeses Insul, dog niet ter assistentie van d' E Comp„s egter indien sijn agtb„re zijn per„ „soon benoodigt mogte hebben, betuijgde zijn Exel „lentie, altijd, d' eer te zullen hebben van s' Comp„s en Gouverneurs ordre te sullen observeeren. deesen heer wierd door zijn agtb„re verwellekomt en bedankt voor sijn genegentheijdt ten opsigte van d' E: Comp„s en verders den heer Gouverneur ten geheugen komende, om bij deese occasie in „formatie te neemen, op de periode vervat bij sondagh as missive „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0363.xml #+ --- 341 Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. missive van haar hoog Edelheedens seeven Bou„ „tonders die ten Eijlande Goram, door een kruijsend pantchiallang agterhaalt, en ten Gouvernemen„ „te Amboina opgebragt, mitsgaders van daar ter dispositie der hooge Indiaasche Regeering Batavia gesonden waaren gaff den Capitain Lauts off zee admiraal dit volgende berigt, dat die menschen geen swervers off qualijk g'intioneerde geweest, maar eenelijk met hun vaarthuijg door storm en onweer zijn verdree„ „ven en weggeraakt ter occasie dat het op Bou„ „ton, de gewoonte is, dat Iaarlijks aldaar verscheij„ „de soort van nabuurige volkeren met vaarthuij„ „gen en meest van celebes aankoomen, om al„ „daar met de inwoonders in accoord te treeden, weegens de aanstaande versaameling van tri„ „pons en op seekere conditie en voorwaarden met de Boutonders over een koomen, om teegens een gestelden prijs, dat zee gewas voor haar Ree„ „kening te gaan opzoeken, terwijl inmiddels de cooplieden zoo lang haar woonplaats en verblijf aan die wal houden, tot de terug komst van de tripang vangers en van welke er Een vaartuyg met 7 man na zijn zeggen het gepas„ „seerde Iaar was absent geraakt, versoekende die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0364.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van die menschen te moogen te rug erlangen, en zulx de hooge Indiaasche Reegering sijnent wee„ „gen voor te draagen vervolgens wierd de Boutonse zee admirare en Radjo Woena gedefroijeert op een Inlands morgen onthaal waar na sij hun afscheijdt versogten 't geen haar Exelties wierd g'accor„ „deert, dingsdagh 23. Liet Goahs Rijrbestierder acces versoeken voor hem en Eenige Rijxgrooten teegens overmor„ „gen 't geen door den heer Gouverneur g'accor„ „deert wierd, woensdag h 24. Ten deesen daage zijn van hier twee brieven afgevaardigt als Een na het Gouvernement Amboina en de andere na Ternaten Eerste„ „lijk streckende ten geleijde van soodaanige Co„ „pia advijsen, als hier in den gepasseerden Iaare, aan haar hoog Edelheedens de sllustre regeering van India tot Batavia zijn afgeson„ donderdagh 25 des morgens om 9 uuren Lier den heer Gouver„ „neur de Leeden der Politiquen raad bij den ande„ „ren koomen, en kort daar op quam conform ver„ „leend acces van Eergisteren in vergaderingh den Goaschen Rijxbestierder, Crain Parangie Crain „den. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0365.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. — Vrijdagh 26, Crain Grassie, Crain Bonto Pano en de twee sabandhaars, dewelke na de giuseerde Complimenten sit plaats aangeweesen zijnde be„ „tuijgde den Rijxbestierder naar het aflegge van s1 Conings groete Expres binnen gecoomen te zijn, om den heer Gouverneur en Raad te bedanken, voor de her hun aanbeweesen, in het zenden van gecommit„ „teerdens tot het bijwoonen van s Conings besnijdenisse. den heer Gouverneur antwoorde hier op met te zeggen dat van s: Comp„s wel nementheijdt zoo veel nu in voorige tijden als in het vervolg genoegsaam blijken ge„ „geven waaren, en bij goedt Comportement van het zelve hoff in het onderhouden der contracten s' E. Comps goetheijdt meer en meer soude ondervinden. vervolgens vroeg zijn agtb: hoe het thans met het macassaarse hoff gesteldt was, den rijxbe„ „stierder repliceerde dat de onderdaanen wijde en zijds verspreijd, en verstrooijt waaren dog dat niet twijffelde off zoude met het Eijndigen der troublen wel weder onder hunnen vorst te voorschijn koomen. hier na wierd gehouden een in different discours na het welke deese heeren hun afscheijt versogten 't geen haar na 't nuttigen van een Inlands de froije„ „ment wierd geaccordeert.— Beijde deese daagen is niets de annotatie waardig gepasseert. sondagh 3 343 Zaturdagh 27. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0366.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„' Junij 1740. — sondagh 48, Is den Godsdienst tot stigting der gemeente door den herwaarde predikant Harmanus van Loon waar genoomen. Maandagh 29. niets de annotatie waardig gepasseert als eenelijk dat de hospitaals Leijst aantoond hoe veel Inpotenten, er deese maand in het zelve gekomen uijtgegaan over leeden en verbleeven zijn. laaste halve Maand Eerste halve Maand Ingel: sngek: uijtge: vorled: ijen igt ij ge te en ij en hoofwagt. 1 2. „. „ „ 2 „. „ 3 waterpoort 1. „. „. 1 1. „. 1. „. „ P„r Bonij Bouton 4 „ „ „ „. „. 4 „. „. „. „ „ „. „. 3 3. 1 „. „. „. 3 „ Mandersaha 2. 1. 1. „. 2 „. „. 1. 1 „ Amboina 1 „. „. „. 1 2 1. „ „ „ Bartiaan „. 2. „. 2 . „ . „ D: Fronk „. „. „. 1 2 Rhedout 3. „. 1. „ „. 1. „. 1 „. „ . „ 1 1 schagervalk „. „. „. 1 Captain Ionker 1. „. 1. „. „ „. „. „. „ 2 1. „. 1. 2 . ambagts gesellen 2. „. „ „ g 1. 2. „. 8 10. 2 zeevarende 2. 1 : . 9 5 „. „. „. 5 1 't schip Westerdija hom 3. 3. „ .3 2. 1 . 1 d 3 _„o haaften, 4. „. 1 1 „ . 10: 7: 3 : 50 61: 10: 17 : 4 : 50 te zaamen Maart 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0367.xml #+ --- 345 Macassar, onder dato 9„e Junij 1740 Van Maart Beijde deese daage is niets de annotatie waar„ Dingsdagh 1„e Woensdagh 2. „dig gepasseert. Is den Iustitueele raad bij den anderen vergadert donderdagh 3. geweest het verhandelde te beoogen bij de eximi„ „neele en civiele geregts volle dier camer. werd alhier aangebragt een brief van maros com „ vrijdagh 4. „mandant Hans Raad, In den morgen stond werd den heer Gouverneur Zaturdagh 5 geraporteert dat er Een schip zig in het zuydweste werd den Godsdienst tot stigting van de gemeente sondagh 6 door den herwaarde predikant harmanus van Loon gecelebreert. ook is het opgisteren in het gesigt gekoomene schip door contrarie wind blijve leggen, dog s avonds quam bij den heer Gouverneur den Boekhouder van dien Boodem Hendrik Zurmegede, die zijn Edele ter hand stelde, een brieff van de Illustre hooge Regeering tot Batavia, en hen van den Resident tot Tagal. opstonds convoceerde zijn Edele den Raad alwaar op gem: gehonoreerde letteren geleesen zijnde, wierd den Raad weeder gedesolveert. werd van hier onder Een briefje van geleijde na Maandagh 7. vertoonde. maros #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0368.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. Woensdagh 9. Maros gedepecheert de schouw Adam met Eenige provisie voor dies besettelingen. Ten deesen daage is het schip onderzeijl geweest, dog heeft door contrarie wind weeder moeten ankeren. dingsdagh 8. Is niets annotatie waardig gepasseert als eenelijk dat het schip door contrarie wind is blijven leggen. Teegens den middag arriveerde alhier ter rheede het schip Velsen van Batavia en Laast van Fagel, gecommandeert door den schipper Ian van Engelen, hebbende genoem de Boodem ter laast gem: residentie ingenoomen een quantiteijdt van 200 Lasten rijst. Donderdagh 10. smorgens seeven uuren zijn ter ordre van den heer Gouverneur na boord van het schip Velsen, geva„ „ren, den fiscaal en twee gecommitteerde Leeden van Iustitie, nevens der selver secretaris tan fine om in conformite de ordres, aldaar eenige bekende en g'emaneerde placaaten te affigeeren mitsgaders dien Boodem te visiteeren off er ook particuliere coopmanschappen in geladen sijn item hoe diep dies kiel treed. op hun retour deede de gecommitteerdens het volgende schriftelijk rapport hunner commissie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0369.xml #+ --- Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. Van Commissie dat deese geinsereerd werd. Aan den E E Agtbaaren heer Adriaan hendrik smout, Gouverneur en direc„ „teur mitsgaders admiraal en Veldoverste deeser Custe celebes, — E E: Agtbaaren Heere. wij ondergetekende gecommitteerde leeden uijt den agtb: raad van Justitie alhier hebben, ons ter gevenereerde ordre van uE E agtb: vervoegt aan 't boord van 't schip Velsen, welke bodem soo verre wij hebben kunnen nagaan niet bevonden met eenige particuliere Coopmanschappen beladen te zijn, gaande voor 10, en agter 19 voet diep. waar meede verhoopen de Intentie van u E E agtb: en onse commissie volbragt te heb„ „ben verblijve met veel eerbied /:onderstond:/ EE' agtb: heer /:Laager:/ uE E agtb: trouwschuldige Die„ „naren /:was geteekent:/ Gerrit Adolph Graaff van Efferen, en Jacques Anthonij De Vignes in margine ten overstaan van mij getekent C„s I„n Boogaart /: daar onder in kennisse van mij geteekent B„t I„n Maas secrets: ook is om tien uuren den Iustitueelen raade bij den anderen vergadert geweest het gebesoig„ „neerde en geresolveerde te beoogen bij de crimineele en civile geregts rolle dier caamer. vrijdagh 341 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0370.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. Van Vrijdagh ss Teegens den Avond liet Bonijs Coningin acces ver„ „soeken voor den Madanrang to milaelang en eenige verdere Rijxgrooten om teegens morgen bij den heer Gouverneur te koomen, het geen door zijn agtb: wierd geaccordeert. zaturdagh 12 sps 'smorgens om aght uuren wierd gehouden vergadering van Politie het gebesoigneerde en ge„ „resolveerde bij Resolutie deeser datum. Na het scheijde deeser bij een komst verscheen voor den heer Gouverneur en raad den Bonijsen Rijksvelt heer Maddanrang, nevens de Princen Arou Panjelie, Arou soumaling Aroe Oedjong Aroe Tanette malolo en den gearnang van bontualacq welke heeren ter seet genodigt zijnde, betuijgde den madanrang naar het afleggen van Eenige ordinaire complimente, gesonden te zijn, van haar hoogheijd, Boniers coningin om den heer Gouver„ „neur aan te dienen hoe haar hoogheijd sig be „vreest vind over de aanstaande komst van crain Agenonjong, Arou Tanette, torwijl die Exelentie haar hoogheijd gedetroneerd haar goe„ „deren ontnoomen, en haar onderdaanen vermoord en verkogt had, en dat haar hoogheid ten dien Eijnde liet versoeken dat zijn Ed: de komst van die Exellentie na herwaards wilde stutten, den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0371.xml #+ --- 349 Van Macassar, onder dato 9„' Junij 1740.— Den heer Gouverneur diende hier op dat het alle bontgenooten soo wel hooge als laage vrijstondt om bij den Gouverneur te koomen, ten fine hunne pretensien voor te draagen, en dat haar hoogheid niet behoefde bevreest te zijn, dat gen: canette eenige hostiliteijten soude pleegen, want dat zijn E daar voor sorge soude draagen, hier na wierd gehouden een indifferent discours na het welke deese heeren afscheijd versogten het geen haar, na dat op een morgen regaal gedefroijeert waaren, wierd g'accordeert. werd den Godsdienst tot stigting van de gemeente sondagh 13. door den herwaarden Harmanus van Loon ge„ „celebreert. Teegens den middag arriveerde alhier van boele comba onder Een briefje van geleijde de pantchial„ „lang den oppas met Een quantiteijd van 6650 bossen tiende padij, vervolgens wierd den heer Gouverneur gerappor„ „teert dat er Een schip sig in 't zuijdweste verthoon„ „de, dat met het vallen van den avond omtrent 3½ mije van dit Casteel zijn anker liet druijpen. Is niets annotabels gepasseert blijvende het Maandaghs4 schip door contrarie wind nog geankert, dingsdagh #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0372.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Junij 1740. — Dingsdagh 15. verscheene ten huijse van den heer Gouverneur de beijde Boutonse capitains Laut nevens derselver rijx en hoff grooten dewelke na het afleggen der gewoone complimenten sitplaats genomen hebbende betuijgde dezelve Expres gekoomen te zijn, om den heer Gouverneur te communiceeren dat er veele hunner onderdaanen gestorven en thans nog een groot getal ziek waaren, als meede om den heer Gouverneur te vraagen off de togt na Wadjou haast een aan„ „vang zoude neemen. den heer Gouverneur diende deese heeren in ant„ „woord dat voor het iegenwoordigen daar op geen andwoord konde geeven, en dat gedult diende te hebben tot de komst ter Rheede van het in het gesigt geankerde leggende schip, die na presumtie de ordre van de hoog Indiase Regering meede soude brengen. hier meede vernoegde sig deese zee admiralen en versogten daar op hun afscheijt het geen beleef„ „delijk door den heer Gouverneur wierd toegestaan. teegens den avond arriveerde alhier ter Rheede het schip soetelingskerk van Batavia, gecom„ „mandeert bij den schipper Anthonij thuren hout die met en beneevens den ondercoopman en g'eli„ geert maccassaars secretaris Gerrit fek, bij den heer Gouverneur verscheene sijnde overleverde Een kisje #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0373.xml #+ --- 2 25 Macassar, onder dato 9„' Junij 1740. — Van kisje met papieren geconsigneert aan den heer gou„ „verneur en Raad, s morgens om 9 uuren wierd gehouden politicquen vergaadering het gepasseerde en g'arresteerde in de zelve te beoogen bij de resolutie van deesen datum vervolgens zijn na het opgisteren ter Rheede gekoome schip soetelingskerke gevaaren den fiscaal en twee gecommitteerde Leeden der Justitieelen raad nevens derselver secrets: ten eijnde aldaar conform de usantie eenige placcaten te affigeeren en dien boodem te visenteeren off er ook eenige particuliere coopman„ schappen ingeladen zijn, Item hoe diep dies kiel treed, met hun retour stelde den fiscaal en gecommit„ „teerdens den heer Gouverneur ter hand een rapport Inscriptis dat deesen g'insereerd wierd. Aan den EE Agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur, mitsgaders Admiraal en veld overste deser Custe celebes E E Agtbaaren Heere, Ingevolgen van uw E E agtb: g'eerde ordre hebben wij ondergekende gecommitteerde Leden uijt den agtb: raad van Iustitie ons vervoegt aan boord van het alhier ter Rheede leggende schip soetelingskerke welke boodem zoo verre wij hebben kunnen nagaan, niet bevonden met particuliere coopmanschappen belaaden te zijn; gaande voor 23, en agter 24 voeten diep„ waar 31 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0374.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„e Iunij 1740. — donderdagh 17. waar meede wij verhoope uw EE agtb: g'eerde in„ tentie voldaan te hebben verblijven wij met veel eerbied /:onderstond:/ EE agtb: heere /:Laager:/ uw EE agtbaare trouwschuldige dienaren /:was getekent:/ G„t G„t H„r Graaff van Efferen en J„s A„n Di vignes. /:nog Laager :/ getekent C„s J„n Boogaart en daar onder In kennisse van mij B„r Jansz maas, secrets: /:in margine:/ macassar In 't casteel Rotter„ „dam den 16„e Maart 1740. — Tegens den avond liet Tellos Koning acces versoeken om teegens morgen bij den heer Gouverneur te koomen inde thuijn het geen geaccordeert wierd, circa 9 uuren vertrok den heer Gouverneur zijnde sijn Edele vergeselschap van den coopman en train fiscaal hen„ „drik stemer en den onder coopman en sabandhaar hen„ „drik van Reijd na sijn Edele thuijn geleegen op het hooge pad alwaar na dat zijn Edele een wijnig ver„ „toeft had verscheen den koning van Tello Crain lim„ „pangang, die na de ordinaire complimente sit plaats genoomen hebbende, te kennen gaff expres bij sijn Edele te zijn gekoomen ter communicatie als dat aroe Tanette in sijn Land gekoomen was, met in tentie om met deese gesepareerde vrouw van Bimas Coning gen„t crain Tanisanga een houwelijk aan te gaan, en dat zijn hoogheijd terwijl de slands wette sulx meede brag„ „te niet tegen konde gaan. den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0375.xml #+ --- 3st. Van Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740:— Vrijdagh 18„e den heer Gouverneur bedankte zijn hoogheijdt voor de bedeeling en den Coning prolongeerde het dis„ „cours met te versoeken dat den heer Gouverneur het goede dog geliefde te contribueeren, in de vereeniging van Aroe Tanette met Bonijs coning in treplieq was als dat zijn Ed„s sulx al lange getragt hadde, en de conin„ „gin en den song coning van Bonij tot een vereeniging met Arou Tanette, had aangeport, maar dat alles tot nu toe vrugteloos was geweest, dog dat zijn Edele in der tijd wel middelen sal beraamen, om arou Ta„ „nette met het Bonijse hoff te doen vereenigen. hier op versogt zijn hoogheijd afscheijd het geen hem na het nuttige van hen morgen onthaal wierd g'oe„ „cordeert. om 9 uuren quaamen bij den heer Gouverneur den bonijsen Djema Tongan, en Glarrang bontualacq betuijgende na het afleggen der gewoone pligt plee„ „ginge gesonden te zijn, van Bonijs Coningin den Bonijsen Radja Moeda, en alle rijx en hofgrooten om zijn Edele met de promotie van admiraal en veldoverste van gansch Celebes te filiciteeren, onder hoop en wensch dat sijn Edele /: als besittende thans de qualiteijd die den heer speelman /:g:g:/ bij 't over winnen deser Insul heeft gevoerd het Land weeder in sijn voorigen flori„ „santen stant binnen korten mag herstellen. den. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0376.xml #+ --- Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740.— sondagh 20. Maandagh is den heer Gouverneur liet haar hoogheeden en den selver hofstoedt voor hun genegene filicitatie bedanken onder betuijging dat zijn Edelens nooijdt onder ander zal betragtigen als het wel weesen deeses Eijlands en der selver bontgenooten. is niets van belang gepasseert, als dat het kruijd Zaturdagh 19. in de magursijnen is gekeert en droog bevonden. Is buijten het oeffenen van den waaren gods dienst niets gepasseert, als dat teegen den avond per den Inlandsen nachoda Iutie mamma van Bima werdt aangebragt een brief van den Resident Ian dirk Reijnshagen. lieten de overwalsche hoofden den herwaards gekoo„ „men hulptroepen acces versoeken, om bij den heer Gou„ „verneur te koomen het geen teegens woensdagh wierd g'accordeert. Insgelijx is nog door den heer Gouverneur ac„ „ces verleent teegens zaturdagh aan den Bonijsen prins Arou Trnette, Dingsdagh 42, om 9 uuren werd gehouden vergadering van poli„ „tie het verhandelde te zien bij resolutie deeser datum Teegens den avond arriveerde alhier ter Rheede van Boele combae de pantchiallang de voortvarent„ „heijt, met Een Lading Padij, en Een briefje van geleide. woensdagh. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0377.xml #+ --- 35 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740: In den morgen stond wird door den heer Gouverneur Woensdagh 23. na den hooven Bonij en Goa, gesonden den der den tolk Ian Brugman ten Eijnde om acces te versoeken voor gecommitteerdens tegen morgen het geen beleef„ „delijk is toegestaan, vervolgens quaamen bij den heer Gouverneur de overwalsche gesanten dewelke de giuseerde com„ „plimenten afgelegt en sitplaats genomen hebbende betuijgde Expres gekoomen te zijn, om haar bij den heer Gouverneur te koomen verthoonen, en om te verneemen oft er ook eenige nouvelles van Bata„ „via was gekoomen. Den heer Gouverneur betuijgde dese gesanten dat ontrent het nieuws van Batavia niets konde bedeelen maar wel dat zijn E en raad op gisteren goet gevonden hadden haar met hunne hulptroe„ „pen weeder na hun land te expedieeren, en hun Coning bij hen briefje te versoeken, ingevalle men in der tijd weeder assistentie ten dienste des maat„ „schappije mogt benodigen dezelve met wat meer promptitude in gereedheijd, en aan de hand te houden, om„ „me op het eerste requsit herwaards te kunnen over „zenden. deese heeren bedankten hier voor en den heer Gou„ „verneur vervolgde met te zeggen dat zij haar ko„ „ning mondeling konde aandienen sijn Edele ongenoegen over #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0378.xml #+ --- Van Macassar onder dato 9„' Iunij 1740. over de tolmagtigheijt in 't zenden van hulp troepen terwijl nu 8 maal /: Excepto de Tamboreese:/ na het volvoeren van den oorlog hier eerst waaren aangelandt, de gesanten beloofde hier van rapport aan hun meester te zullen doen, versogten afscheijt het geen haar naar dat op een Inlands morgen onthaal gedefroijeert waaren wierd toegestaan. Teegens den avond werd van hier gedepecheert een briefje aan den commandant van s' Comp„s schans Valkenburg hans Raad. donder dag h 24 wierd door den heer Gouverneur naar het hoff van Bongj gesonden den coopman en fiscaal Cornelis Ian Boogaard en den ondercoopman en sabandhaar hen„ „drik van Reijd en naar het hoff van Goa, den coopman en train fiscaal hendrik Stemer, en ondercoopman en soldij Boekhouder Willem van Duijven voor de ter verrigting van soodanigen last, als haar lieden op eergisteren in Politie quen raade is gedemandeert gemelde commissianten stelden met hun retour den heer Gouverneur ter hand hun rapporten In„ schriptis dat bij de bijlaagen der resolutien te vinden is. ook werd van hier naar de ministers in amboina gesonden een brief per de Chialoup van den bur„ „ger Casper Christiaan herig, verselt van een brief die door haar hoog Edelheedens ter versending na #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0379.xml #+ --- 35 Van Macassar onder dato 9„e Junij 1740. na dien oirt per het schip soetelingskerk is aan„ „gebragt. desen dagen zijn ter behoorlijker plaatse gepu„ vVrijdagh 25. „bliceert en g'offigeert een placcaat tegens den vervoer van alle Leijfeijgenen, item een billet tegens het clandestien, na Europa senden de zoldij reecq: ook werd tegens den avond acces versogt, voor den Bonijsen veldheer Madanrang, en tomilal„ „lang, om teegens morgen avond by den heer Gouverneur te koomen het geen door zijn agtb: g'accordeerdt wierd. smorgens om 9 uuren is den Justiueelen raade bij den anderen vergadert geweest, het verhandelde te beoogen bij de crimineele geregts rolle„ Tegens vijff uuren quaamen bij den heer Gouverneur op versogt en verleend acces den Bonijsen rijx veldheer madanrang en eersten staats minister dain mama„ „la tomielallang, dewelke na een wijnig gezeten te hebben, betuijgden gesonden te zijn door haar hoogheijd bonijs coninginne, omme dien heer gouverneur te be„ „danken, voor d' Eer die haar hoogheijd genoten had, in 't ontfangen van s: Comp„s gecommitt„s die haar majesteijd gecommuniceerd hadde de promotie van sijn agtb: tot admiraal en veldoverste van gantsch celebes, waar meede haar hoogheid den heer Gouverneur nogmaals liet filiaiteeren. den ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0380.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e Junij 1740. Van sondagh 27, den heer gouverneur liet haar hoogheijdt voor die filucitatie bedanken en defroijeerde deese heeren op een Inlands onthaal, waar op sij afscheijdt versogten 't geen wierd g'accordeert met belasting van het doen der groete aan haar hoogheijdt, wierd den Godsdienst stigtelijk ter kerke geviert, Maandagh 28. Is niets de annotatie waardig gepasseerdt. Dingsdaghag s, morgens om 9 uuren koomt bij den heer Gouver„ „neur den Bonijsen Prins en commandant in Goa Arou soumaling ter aflegging van een compliment en filicitatie weegens de aanstelling van den heer Gouverneur, tot admiraal en veldoversten welken Prins na een wijnig vertoevens en het nuttigen van een morgen Reguaal weder vertrok s voormiddags na versogte audientie bij de bo„ „nijse Coninginne Arou timoeroe is derwaards vertrokken den secretaris deser Regering, verselt van den eerste en tweede Tolk in mandatis hebbende omme van weegen den heer Gouverneur over te brengen een zekere sende gordel, die bij het usurpeeren van het Bonijsche rijk en dies ornament, en door Arou Tanette, absent gemaakt, en waar door dat hoff in groote verlegentheid gebragt was welke antiquiteijt na den uijterlijken aanschouw geen reflectie waardig door gemelte Arou Tanette aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0381.xml #+ --- 359 Van Macassar, onder dato 9„e Junij 1740.— geleden braakt en de kop afgekapt. geweesene zoldaten gehangen. aan den heer Gouverneur toegesonden, van wegen zijn agtb: ter complisance van Bonisch Coningin op Een schotel in groen fluweel gerolt door den tweede Tolk onder een quitosoe gedraagen werden„ „de ten hoove, /: alwaar de meeste hofgrooten present waaren :/ besteldt met de uijterste vreugde gerecipieerd is, en waar voor die hoogheijd d' heer Gouverneur meer als ordinair heeft laaten bedanken, om dat het zelve niet alleen zeer onverwagt, maar door zoo een vaardige hand te regt gebragt, en toegesonden wierd van door den secretaris voorm: mondeling rapport aan den heer Gouverneur gedaan is. smorgens ten half zeeven uuren is den raad van Ius„ titie by den anderen vergadert geweest en na het Eijn„ „digen van deese bij een komst zijn op de gewoone Executie plaats ter dood gebragt als. — Ioost Face van Dort geweesene zoldaat seeren Richart van London gewesene Matroos Bastiaan Gibs — Michiel Willerop „ s hertogenbosch Paul Fredrik schults van hamburg Andries Gribbeler van Berlijn Anthonij ferdinant Gijger van Mansveldt Robbert Pietersz van Leeúwaarden gewesene Matroos Donderdagh „o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0382.xml #+ --- Macassar, onder dato 9„e Iunij 1740. Van hoofdwagt. Waterpoort E agtb: heer wagt P„r Bonij „ bouton „ mandersaha „ Amboina „ Batsian d' tronck „ Rredout zeevarende. d' haaften „ velsen „ westerdijxhorn „soetelingskerk Donderdagh i1 s' morgens is door den heer Gouverneur acces vergunt om eenige Goase Rijx en hofgrooten tegens morgen ten Elf uuren, en aan de Boutonse Capitain Lauts teegens morgen ten negen uuren. ook heeft men des avonds tusschen zes en half zeeven uuren, alhier vernoomen een aardbeving die omtrendt twee minuten continueerde, sonder dat dezelve door de goedtheijdt Gods eenige schaade aan menschen off gebouwen heeft toegebragt. De hospitaals Leijst werd desen g'insereerdt ter aan'thoning hoe veel impotente deese maandt daar inne gekoomen uijtgegaan overleden en verbleven zijn. Laaste halve Maand. Eerste halve Maand ƒ In geb: Ingek uijtgeq: overled blijven In gek: uijtgeg: overled blijven „ „ „. „. 15 16. 3. 3. 1. „. „. „. 3 3. „. „. „. „ „. „. 1 „. 1. „. „. „. „ 1. 2 1. 2 . „ . „. 11 „ 1. „. 4 4. 1. „. „. 1 . 2 . „. 4 3. 2 . „. „ „. 1. „. „ 1. „. „ „ „. „. „. „ 1. „ 1: „ „ „ „ 1 1. „. „ „ „. „. „ 2 1. 1. „. „ „ „. „ 1 1. „ „ „. „ Ambagts gesellen 2. 1. 1. „. 1. „ „ 3 7 . 1 „ 2 . 10 8. „ 2. „ „ 2 „ „ 3 3. 2. 1. „ 4 3. „. „. 7 3. „ . „ „ 3 . „ „. 3 5. „. „ „ 5 „ 6 1 „. „. „. „. „ „ 7 1: 65 : 50: 16: 8 : 1: 57 19 /:onderstond:/ accordeert /:geteekent:/ G„t fek secretaris /:in margine:/ voor het opleesen /:getekent:/ I: V: Es Roon„ „huijsen en voor het nasien /:getekendt:/ P: hodenpijl. — 't zaamen „ post schagervalk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0383.xml #+ --- 301 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Maccasser Aan den wel Edele gest: E: E: Agtbaren heere Adriaan Hendrik Smout gouverneur en Directeur deser Custe Celebes beneffens den Raad aldaer Wel Edele gestrenge Z: Z: Agtbaare Erntfeste Manhaffte wijse voor siende seer Genereuse Heere en Heeren Na 't affsenden tot Uwel Edele Agtbaare mijner laaste ge„ „ringe Letteren van den 22=en der Jongst geweeken maand, soo ont„ „sing ik op den 26=e deser uwel Edele Agtb: geeerde Letteren van den 19en bevorens tot welken eijnde ik dese in gereethijd gebragt hebbe om uwel Edele Agtbare in antwoord te dienen dat ik de, nodige beveelen die uwel Edele Agtb=re bij even gem: missive gelieve te ordonneeren de hooffden der bonthamse en boele„ „combase onderdanen hebben te kennin #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0384.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 kennen gegeven en wat aen den on„ „der geteijkende uwel Edele agtb=s die„ naar belangt sal na uijterste vermo„ gen hem in alle saaken Eerbaar als Een trouw sComp=s dienaar behoort /:indien de gerugte mogte waar sijn:/ soo veel in mijn vermoogen is gedraa„ „gen ende bekende zee roovers aroe„ Simkan, met zijn Capiteijn Toassa met wakende oogen affwagten en't noodige indeesen ten uwel Edelen agtb=rs ordre doen verrigten voor't overige maake ik uwel Edele agtbaare bekend, als dat de bont„ „hainders en Tompoboulers eerst daegs een begin hebbe gemaekt, met 't vellen hunner padie en ook dat de E Comp:e na gedagten een geringe thiende voor dit saeijsoen sal te ver„ wagten weesen, aengesien door defel„ „le droogte op de vlakke Landerijen welke padie in hare bloeijen verdort en verdroogt is; en in't gebergte nog veel meer- wat boelecombas en oedjong sou„ „wes gewas aengaat kan men nog niet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0385.xml #+ --- 363 Maccasser onder dato 9' Iunij 1740 Van niet veel van oordeelenwijl 't nog vroeg in de tijd is — Waar meede ik altoos na nedrige dienst aen biedinge, altoos Eerbie„ „dig zal zijn en blijve /onderstond:/ wel Edele gestrenge E: E: Agtbaare Ernt„ „feste Manhaffte wijse voorsiende seer genereuse Heere en Heeren /Lager Uwel Edele agtbare getrouwe en nedri„ „ge dienaar :/was getekend:/ W„m Camer, „ling :/ in margine bontham ins Comp:s pagger den 30=en 7ber 1739 Aan als voren Jn Conformiti van mijn onderdanige Letteren de dato 25=en meij 18=en Julij en p=mo deser niet twijfflende off zal uw E: E: agtb: wel ter handen gekomen zijn En zijn Eijndelijk de versogte bimaneese volkeren rijsvaardig ge, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0386.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 97 — geraakt die thans met een getal, van 368. Coppen tot Uw E: E: agtb: vergaen 'T verwagt werdende schip Luijduijn uijt ternaten is tot dato deses nog niet komen op dagen— Waar meede E: E: agtb: Heer, en Heeren uw E:E: Agtb=e g'eerde per„ „soon in de ware zegeninge benevens S: E Comp:s wigtige belangen des aller= hoogsten /:onderstond:/ E: E: Agtb: Ernt„ „feste manhaffte wijse voorsienige en seer genereusen Heer en Heeren /:Lager VE: E: Agtb:s zeer onderdanigen en gehoorsamen dienaar :/ was getekend J„n D„k Reijnshagen :/ in margine:/ bima in s Comp:s pagger adij 20=en Sep„ „tember 1739.— UEd„s Agtb=r respective briefle gedagtekend den 19 september heb ik Aan Als vooren op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0387.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iuny 1740 Van F op den 30=en daar aan over den weg van boelecomba wel ontfangen in gevolgen u Eds Agtb„r veel g'eerde ordere om op hoede te weesen tegens den langen alsnog reebeleerende vijand aroe, Sinkang, en Toassa, zal met alle schuldpligtigheijd en zoo veel in ons vermogen is geobser„ „veerd werden als meede om Eenige Ligte vaartuijge in gereedhijd te brengen, om des nood sijnde UEd=s agtb„r op spoedigste ken, „nis te kunne geeven Weijders Uijt gemelde ondwaerd hoe dat U Ed=s agtb=r gelieft heeft meij deese Iaaren voor de opkomst aan et Casteel te ont„ „slaan egter het Jaarlijk triebuijd na„ „behooren op te sende, zoo heb zulx aen de regente bekend gemaakt die daer op met alle demoedigheijd de gunst van UEd„e agtb=re versoeken en verhoope onder UEd=s agtb=e gunstige aprobatie, als meede voor deese jaare gepardonneert te zijn Soo is dan deese Eenelijk gerigt om uEd=s Agtb=r te adviseeren als dat de„ regen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0388.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Regente voor een gedeelte nog niet ten volle met haar tribuijd en vaartuijge gereed zijn maar zulle egter maken dat deselven teegens den 23=den aanstaan„ „de in gereedheijd gebragt werd, om als dan nabehoore tot UEd=s agtb=re over„ te zenden Meede vind ik mij verpligt uEd=e agtb: bekend te maken hoe dat op den 22=en september door een jnwoonder alhier aen 's Comp:s vesting bij meij te voorscheijn is gebragt een manslaar in naame Cas„ „tor, die volgens zeijn zegge door de wedu„ „we van den boekhouder en Laast bima„ „nees reesident Iohan Roosing zou„ gesonde zijn, om van gem: plaats afte haale 2 Last reijs die den zelve met haar reetoer van daar niet meede had kenne weeren waar naet een en't ander aen hem gevraegt te heb„ „ben meij zeijn reede als ongesodeert te voore quame dierhalve in verse„ „kering genomen en na dat den selve een etmaal in s. Comp=s boeije geseete had #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0389.xml #+ --- 367 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. meij door een slaaff die hem Eete bragt liet berigte, dat nu ruijm een maand geleede heij van Maccasser was wegge„ „loope, ende weduwe van den baas smit gerrit meel is toebehoorende zoo zal als dan deselve per eerste ockasie tot u Ed=s agtb=r overkomen Waar meede deese besluijte na uEd=s agtb=r int dirregeeren van 's Comp:s zaa„ „ken alle bedenkelijke zeegeninge toegewenst te hebben zal met nee„ „drig respekt verblijven /:onderstond:/ Edele Erntfeste agtb manhaffte wijse verre siende en seer genereuse Heer en Heeren /:Lager UEd=s agtb=r trouw„ schuldige en gehoorsame dienaar :/ was getekend:/ W=m Coutrier :/in margine:/ zaleijer in't Comp=s vesting den 7=en october 1739 Twas ultumo 7ber: dat ik mijn Van Als Vooren Laaste #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0390.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iuny 1740 geringe Letteren p=r den jnlander adje„ „overzee tot Uwel Ed=le agtb=re affsond- Onder welken tussen teijd ik ook aen hand gekreegen hebbe de gewoonlijke provisie Prauw die onder toesigt van den sergant Andries Basslee geas„ „sisteerd met de soldaten mighiel Hendrik Arens en Pieter daalder:/ tot uwel Edele Agtb=re tans over vaart met en beneffens deses maendigen eijs der verdiende maend en Cost pennigen en andere benodigt heeden alsmeede Een Cathologie der medicamenten en een reecq: van een voorschoot sijn„ „de penningen ten dienste der E Comp: De Soldaten Hendrik De Talt, Hendrick multer en Nicolaas van Effen, versoeke uwel Edele Agtb=re Eff seer oodmoedig om verbetering van g'agie aangesien haere verbanden tijd verschee„ „nen is als blijkt volgens haare acte van verbetering en soldij reecq hier in geslooten— Nog #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0391.xml #+ --- 369 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740, P Nog versoeke de gesamentlijke alhier bescheijden 's Comp:s dienaers. Uwel Edele agtb=re indien t konde geschieden haare te goed heb„ „bende gagie mogte geniete terweijl deselve Naakt en blood ben hoognodig zijn, — Ee De mast houten die Uwel Ed=le agtbaare heefft gelieven te ordonne„ ren te kappen hebben ik na lange soeken int gebergte al 14 p=s gevor„ „den en laten vellen en sullen nat sneijen der padie na t strand gesleept, worden, buijten en behalven een mast voor de vlagge punt want hier geen name off vleeshout volgens den rijs te vinden is— Voort overige maakt uwel Edele agtb=r dienaer bekend dat 't scheepje schiedam Comende uijt Ternaten de wil na Bata„ „via den 15 deser volgens aan meijn ge„ „daan Rapport een Nagt voor boelecomba verre vande wal ten anker gelegen heeft Waar meede sluijte en blijve :/ onder stand #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0392.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Junij 1740. Van stond:/ wel Edele gestrenge E:E: Agtb: ernt„ „feste manhaffte weijse voorsiende seer Genereuse Heere en Heeren :/ Lager, „stond:/ uwel Edele Agtbaares altoos ge„ „trouwe dienaer:/ was getekend W=m Camerling /:in margine:/ Bontham in s Comp=s pagger den 19 8ber: 1739. Aan Als vooren Beij mijn onderdanige schrijvens de dato 7=e october heb ik de Eere gehad UEd=s agtb=re te adsiseeren als dat wij volgens UEd=s agtb veel geerde ordere van den 19=en bevorens soo veel in ons vermogen was, zoude appassen teegens den Langen als als nog reebeleerende veijand aroesinkang en Toassen 'twelk in dier voege is ge„ „schiet, hebbende de strande zoo besuijde als benoord behoorlijk met wagte laate besetten als meede 2 p=s ligte vaartuij„ „ge naer de eylande boeseroens gesonde om als daer tot giste dienen ende te ver„ „neenie wat vaartuijg de bogt van bonie mogten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0393.xml #+ --- 37 Van accasser onder dato 9 Iunij 1740. mogte uijtkomen met order dat soo bij aldien zeij 5 a 6 of wel meer vaar„ tuijge quame te vernemen als dat den eene zeijn steeven indirect hier na toe- soude setten en den anderen sig na de hoek van Tanette begeven om te sien waar dat dat menschee haters gespuijs haar steevens wende meede hebben volgens UEd=s Agtb: veel geerde ordere nog 3 pies Ligte vaartuijge hier onder s Comp„s vesting in gereedheijd Legge om als de noodvereijst UEd„s Agtb=re op spoedigste kundschap te doen Wijders beijgemelte meijne lettere Iongst Leede VEd=e Agtb=re eerbiediglijk tee kenne gegeven, als dat de gesament„ „lijke regente met alle demoedigheijd de gust van UEd=e agtb=re versogte, om meede voor deese Jaare van den opkomst aan t Casteel gepardonneert tee weesen zoo komt als dan volgens jaarlijkse usantie tot uEd=s agtb=re over haar lied trebuijd onder opsigt van den beij provisie seijnde tolk Hermanus #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0394.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 Hermanus Leeseur ende Galarrings van de Regente Als meede de van macasser weg gelopen slaaff gelijk bree„ „der beij meijn onderdanige Lettere bove gemeld eerbiediglijk te kenne heb gegeven onder opsigt van den Corporael Lammert Lormans thans met s'Comp=s vaartuijg overkoomende ten affhael van soodanige provisien en verdere benodigtheeden als er voor deese post volgens memorie den deese versel„ „lende, versogt werden t geene versoek ter ordere van UEd=s agtb=re mag werden verstrekt Hier in gesloote een Reekening van gedane onkoste met Needrig versoek dat met be„ „lieve van UEd„se agtb=re approbatie door den Eijgenaer van gemelde slaaff mag werden voldaan. — Dewijl van U Ed„se Agtb behage is geweest meij deese Jaare voorde op komst aant Casteel te pardonnere waar voor UEd=s Agtb=re onderdaniglijk dank betuijg zoo dient UEd=s Agtb=re tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0395.xml #+ --- 373 Van Maccasser onder Dato 9 Iunij 1740. tot narigt, als dat voor tegenwoordig geen Dispute onder Deese zaleijereese — Hooffde schuijlen als eenelijk tussen den Regent van Bonteboris barrang, Barrang en Gantarring weegen 't' Land Lantibanga Geleege Tussen de twee eerst genoemde regente haar Lande= „reijen, toebehoorende den regent Laest genoemd die volgens zeijn segge gemelde Landje zoude besette van de west tot de oost kand van dit Eijland twelk door die van bonto„ „boris en barrang barrang bedispu„ „teerd werd met zegge dat gemelde, Landstreekje wel tot de west kand 't zeijne is maer niet tot de oost„ „kand, ook dat sij beijde 't selve van agtere koome te scheijde waer door deese twee Laast genoemde re„ „gentjes, als meede inde was Legge want den Eene wil meer hebben als hem wel soude toe kome En dewijl tussen dese drie poten„ „taties geen Lemit scheijding aen de oost #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0396.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Juny 1740 oost kand is maar wel aan de wost kand zoo heb volgens slans gebruijk op den 23=ste Julie in de beij een komst van den pangauwer van bortebange en Leolo nevens de regente Lioete„ „bange bonea Gantaring en bonte bo„ „ris, aen de vier eerst genoemde ge„ „vraagt wat wetenschap zeij van gemelte Lanti bango, hadde en wie off het selve in Eijgendom tot de oostCant besat waar op door den Regent van barea, gesegt wierd niet beter te weeten als dat gemelde Lanteborg van de west tot de oost kand den re„ „gent van gantarring toebehoorde ent zelve van de maccassaarse re„ „gering gekreege had 't welk door den oude poetebange weeder Legt wierd met veel om weege zoo heb dier„ „halve onder UEd=s agtb=re goed vinde haar Liede gelast om sig met mal„ kander te verdrage tot er teijd weij op maccasser zoude koomen om als dan et vorenstaende aan UEd:s agtb=re bekend te maken nen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0397.xml #+ --- 375 Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 En vermits als nu vande opkoms„ „te a Costi door UEd=s Agtb=re geexcu„ „cuseerd ben zoo sal met alle on„ „derdanigheijd UEd=s agtb=re hoog ge„ „Eerde ordere afwagte hoedanig ik daar meede handele zal 't zeij„ dat 'tselve sodanig zal blijve berusten tot ons weder opkomst of dat u Ed=s agtb=r geliefft dat ik volgens. wetenschap der gesamentlijke regen„ „ten zulks zal zien te besligten Ten desen versellende Eenige ree= „kenings van de hier bescheijdene sComp=s dienare dewelke met alle ootmoedigheijd de gunst van U Ed=s Agtb=re versoeken om haar te daar op te goedt hebbende gagie van de EComp=e te moogen geniete als meede in't toekere„ „mende haar gagie ord=r U Ed=e agtb=re gunstige aprobatie alhier te mooge ontfangen zoo veel zeij Jaarlijks komen te verdienen zonder dat iets op haar rekening komt voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0398.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Voor de jnlanders op voor s: S: Comp„s vaartuijg bescheijde versoeke dat door UEd=s agtb=re geeerde ordere de gewone„ „lijke maet reijs en zout mag wer„ den versterkt waermeede dese besluijte na alvorens UEd=s agtb=re godes protertie beboole te hebben zal altoos met, diepschuldig respect tragten te blijven /:onderstond:/ edele„ Eernt feste agtb=re manhaffte weijse verre siende en seer Genereuse heer en Heeren /:Lager stond:/ UEd=e agtb=r trouwschuldige en gehoorsame dienaer was getekend W=m Contrier /:in Margine /. Saleijer in 'sComp=s vesting den 23 october 1739— De bonthamse en Trompou „bouloese hooffden gistere bij mijn verscheenen zeijnde, oordeelde dat men binnen de veerthien daager Aan als Vooren tijds #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0399.xml #+ --- 37 n Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 2 Teijds een begin soude kennen nemen Tot het vertienen hunner Padie tot welker verrigtinge ik Uwel Edele agtb=re versoeke off ik nagewoonte als dan 's Comp=s geregtige tiende sal moogen opsaamelen waar meede blijve /:onderstond:/ wel Edele gestrenge E:E: Agtb=re ernt„ „feste manhaffte wijse voorsiende seer genereuse Heere en Heeren /:Lager, „stond:/ wel Edele Agtb=re altoos, getrouwe dienaar /:was Getekend:/ Yem Camerling :/ in margine bonthain, ins Comp=s pagger den 25=e p: 1739 Aan als Vooren Na 't affsenden van meijn ver„ „scheijde briefjes aan uwel Edele agtbaare de datums Ult=o 7b= 19. en 28 8ber jongst Leeden — Soo is bij mijn verscheenen den p=l Regent #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0400.xml #+ --- Van Caccasser onder dato 9 Junij 1748 Regend van Gantarang in name Dambirita met de anack Cralijns dis seer Eerbiedig wel Edele agtbaare versoukt alschoon haer de waake is aanbevoole dog Eens tot uwel Edele Agtb=re mogte genake ten eijnde sij Uwel Edele agtb=re smeeke dese dain biritta tot hare koning/ dan wel jmand van haer die uwel Edele agtbare daar toe aldaar tot hare hofft zoude wille verkiesen aen te stellen— Iesgelijks de koningjes als van opdjong Louwe Paljuw en Talo datse mogte door Uwel Edele agtb=re te mogen komen affleggen waar meede blijve /onderstond:/ uwel Edele gestrenge EZ: Agtb=re Erntfeste manhafte weijse voor„ Sinde seer genereuse Heere en Heeren /:Lagerstond:/ Uwel Eedelens Agtb=re altoos getrouwe en nedrigen dienaer Vm /:was getekend:/ W=m Camerling /:in „margine:/ Bontaim ins Comp=s Pagger #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0401.xml #+ --- 379 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Her Pagger den 3=en 9ber: 1739 voor de van uw E: E: Agtbarens ons toegesondene Thien Lasten rijst de goede maend gelden der hiesigen bestellingen en wesmeer van andere gerepareerde goederen waar ommen wij versogt hadden sijn ons op den Eersten deser uijt deschouwen Adam en Eva door den Corporael god„ „fried Engel wel overgelevert danken ootmoedigst en keeren weederom derwaarts op genoemde vaartuijgen onder geleijde dese onse onderdanige met en benevens de ingeslotene Specificatie van de verweeke maend october Den 19 bevorens is den zoldaat E pieter woutersz van Heus den overleeden en ter aerden besteld des desen Fine„ „rende en blijve met alle gehoor„ Van Als vooren saamheijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0402.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 en hoogagting /:onderstond:/ E: E agtb=r E: Erentfeste manhafte weijse voor sieninge en seer genereusen Heere /lager stond uw E:E Agtb=s ootmoedigste en Trouw verpligtige dienaer /:was, „getekend:/ H„s Raad: / in margine:/ valkenburg den 2. November 1739 /:in margine:/ P: S::/ den busschieter van hier Jochem Zeland komt op sijn instandig versoek onder Uw E:E: Agtbarens welnemen meede derwaerts vermits. den selve hier bij na een Jaar gelegen sonder Een gesond uur te hebben gehad vermeent al„ „daar tot sijn vorige herstelling te geraaken— Aan Als Vooren Dese mijne onderdanigste dienen uw EE: Agtb=res bekend te slellen hoe voor Eenige dagen Crammala, „wa /:alias Patiero en Dam Mas„ soehoe #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0403.xml #+ --- 81 Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 Massoehoe den tweede haar beklag Lieten doen over Arou Maleempo Arou Keatoa en Aroe Boelodaija dat deselve in geenen deele wilden ge„ hoorsamen en hare wetten op te volgen, soo wel in het doen van hoff als andere gerequireerde dienste en gesegt niet verpligt waren te ge„ hoorsamen waar op den Taalkun„ „digen zoldaat Iohannes noorder„ stroom onder goede Convoij naar binnen gesonden om sig des in pre„ „sentie van die klagers te onder vra„ „gen uijt naam van den ondergete„ „kende off anders datse selven souden herwaarts aan dese cost verschijnen dese baloorige hebben, wijnig ter reeden willen staan gemelte noor„ „derstroom dog Eijndelijk op het Laaste geresolveert wierden om buijten te komen en ver„ „scheenen heden desen morgen binnen onser post heefft men sig ordentelijke informeerd naar, het geene wat tot haren Las„ ten 3. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0404.xml #+ --- Jan Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 „ten is ingebragt maar dog op Niets anders als handgrijpelijke en onbeschaamte Leugens bevon„ „den daar dese belhamels en stoor„ „ders der algeemene ruste meede„ waren aan gekleed Ia het geene wat men hier van haar schelms bedrijft ten tijden met de komste der wadjoreesen waaragtig geweeten durven generen dese zijn die dewel„ „ke alderhande drajerijen gemaakt onder het volk dewelke den 20 Junij Laast leeden door Uw E:E Agtb=s gehonoreerd bevel maccassar waarts „wierden op ontboden tot het trecken vant geschut syn dese nietswaardige willens geweest en haer op reijs be„ „geven om naa goa te vertrecken met al haar volk egter onder weegs op de Negorij Bado komen„ „de ontmoeten haar dewadjoreesen met de welke sij wederom rugwaerts keerden na haren Negorijen en soo hebbense tot nu toe den baas gespeeld, onder welk onnut werk getuijg #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0405.xml #+ --- 23 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 getuijg den Eerste Arou Maleempo, off anders dain Mairo genaamt voor de principaalste word aange„ „sien zoo is het dat deese Latiero en Massoeroe haar werpen ter voeten van uw E:E: Agtb=re ootmoediglijk smeekende dat dese Rebellen en en vervoerders des volks haar on gehoorde gedoentens niet Langer mag gedult worden, en seggen veel, liever haar ampt te willen quiteeren als wanneer dat deese ontrouwe gasten aldaar Langer verblijeven en haar Land zoude met rust niet kunnen geregeert worden, Weswegen versoekt den onderge„ „tekende Uw E:E: Agtbarens gehoor„ „saamste hoe sulx gelieven na dero„ „selver wijs oordeel in te stellen met die drie genoemde alhier aanhanden sijnde hooffjes ofse derwaarts gebaeijt off ongeboeijt sullen opgesonden werden dan niet want volgens haar al oud gebruijk en schelms bedrijft dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0406.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 dat tot nog toe geen Eijnde neemt verwaardigense haar Niet 's Comp=s weldaden Met de bonniers E:E: agtb=ren Heere gaat het zeer wonderlijk in„ „de gebergtens, en hier over al toe men hoord niets anders als van roven moorden en alderhande vreveldaden als ik den Nieuw aengestelden d'jennang vraage of daar geen regt op te verkrijgen zegd dat hem de magt is benomen en soo veel niet hadde als sijn voorvaren inte brengen en attrapeerd men eenen dier dieve kan daar meede Niets beginnen want dan geven, „se voor Reeden dat haare meesters op Maccasser sijn indiannang segt sig met niets anders durfte bemoeijen als met den ploeg en padij velden en versogte gemelten djennang daar over aan uw E:E: agtbarens sijnent wegen te schrijven dat hem ten minsten soon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0407.xml #+ --- Jan Maccasser onder dato. 9' Iunij 1740. soo veel magt: gegeven mag worden dat hij Eenigsints gesag onder sijn volk mogte verkrijgen anders viel het seer te swaar om dat volk te Regeeren en ook seer ondienstig waare voor d' E Comp=e als sulx soo verbleeff— Crou Tjamba die thans op maccasser dorf wel zeggen, dat die uw EE: Agtbarens aengebore„ ne goedheijd misbruijkt vermits hij in de gebergtens door sijne soe„ „roeangs Laat oeffenen wat hem behaagd van moorden en Ram„ „passen der goederen kunnen se„ sulx selfs niet af nemense de boniers tot hulp soo dat men vast niet weet wat daar bij te bedenken stellen het in uw EE: Agtbarens weijser oordeel„ Des ik desen eijndige en blijve met de Uijterste ontsag en Eerbied /:onder „stond:/ E: EE: Agtbaare E: Erntfeste manh: wijse voorsienige en seer„ ge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0408.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Van seer Genereusen Heere /:Lagerstond:/ Uw Ed: E: Agtbarens Ten uijtersten en Trouwverpligten dienaar /:was getekend:/ Mans Raad /:in mar„ „gine:/ valkenburg den 24=en No„ „vember 1739 Uw E: E Agtbarens hoogst ge„ „revendeerde Letteren gedateert den„ 27=en November sijn ons gisteren den Eersten deser smorgens ten seven, uuren wel in handen gekomen waar uijt verstaan uw L: Le Agtbarens heijlsame jntentie Consernerende der drie onge„ „hoorsame malawase onder Regentjes maleempa Reatoa en boelodaija die thans a Costij geboeijt onder opsigt van den ser„ „giant Frans Aarons overkomen en wat men tot haar voordeel Uw E: E: Agtbarens weet aen Aan als vooren te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0409.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 J ƒ a te schrijven is van geen de minste waardije maar van haar ontrouw gedoentens weet elk een haarer selfs eijgene onderhorige getuijge„ „nis te geven datse al over lange Jaren stoorders der ruste sijn geweest en Nooit niet willenthoonen wat wel hadden dienen te doen uw E: E: Agtbarens zullen des be„ hagende uijt monde van den al„ hier posteerende zoldaat Noor„ „derstroom waar van in onse onder„ danigste van den 24=e Jongst vermelt in't breedere kunnen hooren in wat aansien hij bij haar Lieder s' E Comp=s wegen geweest doen ik deselve in alle minsaamhijd heb laten onder„ „wijsen — Nog dient tot uw Ed:E: Agtb=s speculatie dat den 22=en voorlede maand Crain Rarombang twee sijner vertrouwde, en onse uijt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0410.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 uijtgewekene Comp=s onderdanen dain Toemani van Tsjinrana en Dain Managala van bengo, naar wadjo bij arou Sinkang gesonden ten Eijnde om te vragen hoe hij gesint ware dewelke den 28=en daar aen wederom keer be„ „rigt gebragt onder gelijde van sijne soeroangs dat sinkang Liet weeten nog die Eygens te belofte en Parool hield soo wel na de Dood van Banto„ „Lankas als bij zijn Levens tijden gedaan hebbende en dat hij niet an„ „ders verwagtende was als de pre„ „sentie van Crain Batoe Poeti op de Negorij Boelo= Boelo ten eijnde om aldaar bintings op te werpen tegens de Comste der Comp=s magt, en dat hij sin„ „kang sig met al sijn volk in zee„ zoude begeven om de Comp=e te gemoed te gaan en verwelle komme Den Laasten van de verstreeke maend #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0411.xml #+ --- 389 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 maand is van hier gedeserteerd op klaren dag den zoldaat der amboineesen Abraham Thomas sonder dat men weet wat reeden sulks gedaan hem is nageset maar niet kunnen agterhalen dog weet men vast dat hij den weg naar Tello is ge„ „passeert Hier nevens Gaad meede onser specificatie van Ul=to November als ook twee van de hier beschijdene busschieters hare uijt Rekenings dewelke ootmoediglijk sijn versoe„ „kende aan Uw E:E: Agtb=s op Niews voor Nog drie agter een volgende Jaren in s'E: Comp=s dienst mogen aengenomen en gagie verhoogt worden Des ik desen Flineere en blyve met de uijterste submissitait en hoogagting /:onderstond:/ E: E: agtb=re L: L: E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0412.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 E' Erntfeste manhaffte weijse voorsienige en seer Genereuse Heere /:Lager stond:/ Uw E: E agtb=s gehoorsaamste en Trouwwerpligte dienaar /:was getekend Hans„ „Raad, /:in margine valkenburg den 22=en December 1739 Aan Als Vooren Mijn Laaste onderdanige schrijvens met 'sComp=s provisie vaartuijg on„ „der opsigt van den Corporael Lam„ „mert - Lormans en ten Convooij vande Zaleijereese die met het jaar„ tribuijd kosteijwaads zeijn gestee„ „vend heb ik de Eere gehad mijn onderdanige Lettere gedagtekend den 23 october aen UED„le Agtb=re toe te sender aan welkers behoude over kome geensints twijffelen zoo, hebbe bij gemelde meijne schrijvens UEd=s „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0413.xml #+ --- 39 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van UEd„e agtb=re eerbiediglijk te kenne gegeven als dat men zou tragte een waaksaam oog te houden te „gens dat mens haters gespuijs aroe„ Sinkang en Toassa welkers ge„ „boefte men nog als hier niet ver„ „noomen heeft en dewijl deweste winde thans beginne aen te komen zoo hebbe onder UEd„s Agtb=re gustige aprobatie Vaartuijge bij gemelde mijne Lettere vervat haar depeche gegeven ende bitan„ „touwers van dien weder nahaar Land Late keeren met belasting dat op't Eierste ontbod 't zij om volk off vaartuijge zeij moeste klaar te wesen De questie tussen de regente gantaring bonteboris en barrang barrang weegens 't Landstreekje G Lantebanga blijff als nog U Ed=s agtb=re hoog geeerde order affwagten weijl dat stuke land als onbeploegd bleijftt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0414.xml #+ --- accasser onder dato 9 Junij 1740. Van Bleijfft leggenden dat onderdanige Lettere aan UEd„e agtb=re had affge„ „veerdigt quam alhier op den 26=en te arriveren den regent van apa opa dewelke benevens de andere zaleije„ „reesen op den 14 der gepasseerde maand haar dimissie van UEd„s agtb=re be„ kome had zoo zeijn eijndelijk tot op den 3=en november zij liede alhier behoude gearriveerd behalve het vaartuijg veen bantebange ten over „voer, van den tolke Evert Jansz„ „vol, die als nog verwagt werd op den 5=de deser alhier verscheene deijn manoeroe moeder van den geweese kreijn biera Tappa alias deijn fadimie dewelke zig tot Biera ophoud en haar vermits als nog geen schrijvens van UEd=e Agtb=re bekome heb zoo blijfft deselve op mijn woning huijsveste om reede geen meer onluste op ban„ „tebange te veroorsaaken ter„ „wijl et thans zoo vergekome is als dat op den 22=ste deeser den wettige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0415.xml #+ --- accasser onder dato 9 Iuny 1740 Van wettige pongawa amane booij nevens de gesamentlijke galarrings dier Landstreek beijmeij verscheenen en nadat zij geseten waaren mij met eenparige stemme versogte om de tans regeerende bontebang„ „ster haar wettige getroude man deijn fadunie hier temoge geniete om neevens haar et Land van bantebange te regeere ten dienste en genoegen van D E Comp=e en ten beste van haar Land en volk als meede ik des bon„ „tebangster haar moeder van bantebange geliefde te nemen wand de selve maar als een serpent op gemelde Land was so dat et tans zoo vergekome was dat hij pangawa en glarring niet meer wiste water op bante„ „bange geschiede dewijl in't een ent ander niet meer gekend wierde en zeij Liede bevreest waare voor onheijle die daar uijt soude kome te resulteere dier halve, seer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0416.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 seer needrig versogten ik haar Liede daar in behulpsaam wilde weesen waar op haar Liede in and„ woord voegde en vroeg of zeij den bantebangster van dit haar ge„ „nome besluijd kennis hadde gege„ ven et antwoord was Ia, maar dat niets daar op geantwoord had als eenelijk zeggende wat hij Panga„ „wa en galarrings oordeelde 't beste te zijn zij daar in bewillige zou en vermits ik wel bespeuren kon 't besluijt bij haar Liede ge„ „nomen niet omverte stoote was zoo heb hem pongawa onderne„ derige Groet aan bantebange ge„ „sonde met belasting ik op mar„ „gen neevens de regente bonca apa-opa, en Poetebanga daar zoude komen om dit vorenstaande aen haar bekent te maaken en hare wat resolutie zij tree„ „ken zou waar meede zeij ver„ „trock en ik daags daar aen met de genoemde regente meij. na „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0417.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 E nadien Vorstin begaff ontmoete in dese pasagie den regent van bantebaris de wil hebbende nade binting maartoe met meij zig derwaarts spoeijden alwaar gekomen zeijnde vonde den bontebangster nevens haar pan„ „gawa en Galarring Compleet als meede eenige oude Liede zoo„ heb ik na een weijnig toevens de novo wegens weegens et vorenstaande versogte van haer pongawesen galarrings in presentie van meij geselschap haar bekend gemaakt waar op sij niet veel in te brengen had maar op et eerst versogte door haar volkje geschiet antwoorden„ „de zeij gaarne daar in bewilligden zo bij aldien et van UEd=s agtb=s gustige aprobatie mogt zijn maar wat et versoek van haar moeder aenging zeij daar int geheel niet in bewillige kon vermits zeij van haar man ƒ 395 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0418.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. — Van man ontrooffd was en Een zuijgend kind hebbende zeij dan niet bij iemand troost konde soeken en schoon haar moeder int een off ander quam te seggen zulks niet voorkennis van haar geschiede waar haar antwoorden dat u Ed=s agtb=re haar tot bonte bangsten aangesteld had met haar moeder en soo er et een off ander moest gesegt werden zeij daar haar pon „gauw off galarrings toe had omsulks te verrigte— Ligter ick siende de gemoedere der volkere zoo vergereese waaren dat zij op tpuijnd stinge zoo als zij meij ooksdaags bevoo„ rens gesegt hadde om een ander te versoeken soo heb onder U Ed=s agtb=s gunstig welneeme en omet Land niet int remoer te maken haer als doen geordonneert om haar moeder van bante bange aff te doen en waar dat zeij geweege was #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0419.xml #+ --- 397 Maccasser onder dato 9 Iuny 1740 was om te wonen 't zij op Tanette off barrang=barrang ik met veel of plijsier daar in bewillige zou en zoo niet ik als Dan de Toneum van de EComp=s bewaare zou en toore ik van UEd=le agtb=re als Hoofft ten desen eijlande was gesteld waar op de Pongawa en eenige oude Liede met traane inde ooge haar versogte om sulks na te kamen Waar op zeij Eijndelijk haar gesegge Liet met versoek aan uEd=s agtb=s om haar wettige man waar op haar antwoorden ik sulks haar versoek aan UEd=s zou te kenne geeven— Dierhalve koome ten dien eijnde met desen meijne onder„ danige Lettere tot UEd=s agtb=re over twee uijt et midde van haar galarrings als galarring Er„ tonga 9 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0420.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 tonga en _o batjemaling als, meede den galarring van de bin„ De „ting 't welk verhoope van UEd=s agtb=re aprobatie zal zijn en vermits de gemoedere dier volkere tans wat geruster scheene te, zijn en ik niet meer te verrigten hebbende beaff mijn met mijn geselschap weder na mijn residen„ „tie alwaer tegens halff vier behoude aen quam in verwagting het geordonneert weegens haar moeder efect zal doen Ende weijl voortegenwoordig niets van belang weegens deese slans hoofden aen U Ed=e agtbare te bedele heb als eenelijk dat op den 23=ste deeser savons den zoge„ naemde pongawas van gantar, „ring opa opa en barea die haer Iaarlijkse triebuijd na maccas„ „ser hadde gebragt weeder gere toerneerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0421.xml #+ --- 399 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. geretoerneerd zeijn als meede in dervoege onder schrijven deeses de resteerende zaleijereesen ver„ „seld, verseld van sComp=s provisie vaartuijg en den lang verwagte zoo genaamde pongawa van bon„ tebanga als meede den Tolk Evert„ Jans vol de welke meij uEd„s Agtb=re veel geeerde Lettere overhandigde ge„ „dagteekend den 5 deeser en als meede van den Corpoorael Lam„ „Mert Lormans UEd„s agtb=re nadere schrijvens van den 13 Jangst Leeden alt geen bij gemelte Lettere U Ed„e agtb=re meij komt te orde„ neren verhoope in staad te zijn UEd=le agtb=re den uijtslag van dien p=r Eeerste gelegentheijd te bedeelen — Waar meede deese fineeren na uEd=le agtb=re benevens 't 'sComp=s dierbare belange in de bescher„ „minge des alderhoogste bevole te hebben met diepschuldig respecti #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0422.xml #+ --- Caccasser onder dato 9 Iunij 1740 Jan Respecte verblijven - /:onderstond:/ Edele Erntfeste Agtb=re manhaffte Wijse versiende en seer genereuse vle Heer en Heeren /: Lagerstond:/ u Ed=e Agtb=re trouwschuldige en gehoor, „same dienaar /:was getekend:/ W„m Coutrier /:in margine:/ zaleijer int S: Comp=s Vesting den 27 No„ „vember 1739 /P: s/ versoeke uEEd=s agtb=re om een stuk Lak dewijl „meede zulks door den Corparael niet„ is Gebragt — Aan als Vooren het de komste op den 28=e augustus Laast leeden van het schip Valkenisse hebben wij s ontfangen VEd„e agtb=re brieff in dato 20=e bevorens en daar uijt met blijdschap b'oogt de ge„ optineerde victorie op den re bellerende 8 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0423.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Rebelleerende Macassaar en zijnen toewadjoreesen aanhang den ttemel gelieven s: Comp=s regt„ matige wapenen verder te zeegenen op dat de gewenste vrugten van ruste mogen voortgroeijen tot wel zijn van het gemene best Ondertusschen dient deser ten geleijde van het voor Het gou„ vernemet van Maccasser gedes„ „tineerde schip westerdijkshorn het welk de rheijse niet heeft kunnen winnen maar weegens Contrarie winden genoodsaakt is geweest der Custe te kiese en vervolgens alhier aen te gieren. En aenge„ „sien haar hoog Edelheedens het behaagt hebben bij missive in dato 26=e der voorsz: maand ons te ordonneeren de Ladinge van Even gemelte bodem bestaan„ de in 200. Lasten rijst tot Tagal ingenomen te Lossen en 901 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0424.xml #+ --- Van Maccasser onder Dato 9 Iunij 1740. En daar en tegen den kiel weeder om te doen ingeven gelijke Lasten van dat graan uijt het Jongst gewas mitsgaders ten behoeve van de in meergem=te bodem g'Embarqueerde mili„ „tairen te verstrekken provisie item de daarop bescheijdene zeevarende voor Een rond jaer te voorsien van het benodigde soo is sulx g Effectueert, en Laten wij hier beseijden volgen de Natenoemeniene papieren als — Een onkoste Rekeninge groot ƒ 75 weegens gedane ver„ streckinge aan voornoemde Bodem tot Tagal Cognoissement en factura van voorsz: Carga in meer 1/mn„ schip Westerdijks horn bedragende bedragen, „de ƒ 13291:17:8: een oncost reecq: van het verstreckte alhier aen voornoem„ de kiel monteerende alhier aen voor S #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0425.xml #+ --- 403 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. 1a8 9 voornoemde kiel monterende ƒ12699:18: Le een factura van sodanige Contan„ „ten en rijst als er aen Vijff soldaten alhier in't hospitaal ter genesing gelegen hebbende verstrekt is om hun Lieden op Reekening te konnen belasten Den pacquet affgeslotene soldij E reekengen toe behorende de van ba„ „tavia pert schip lis alhier aange„ „bragte en op het schip westerdijxhorn G' Embarqueerde militairen waar meede wij onder Vrundelijke groete ver„ „blijven /:onderstond:/ Edele agtb=re Heere /:Lagerstond VEd=e dienst willige dienaar en Vrunden /:was getekend:/ N„s Crul Nat: Steimetsz R: C: Vonglan/ Joan Gidecon loten J:H: Er Hephelt J=n M„r V=n d„r Heijden, P=r, J=b Sonneman Junior De Vos, /in margine Samarang den 15 oc„ tober 1739 aen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0426.xml #+ --- Van Aan als Vooren was den 22=en der Iongst geewe ken maand dat de provisie prauw per den sergiand Anderias Baslee met Uwel Edelens agtbaarens geeerde Letteren van den 13=e bevo„ „rens„ alhier behoude aanquam wie ook volgens 't beij gevougde Cognois„ „siment alles behoorlijk heefft uijt gelevert, En nadien tussen tijd ik ook klaa„ „righeijd hebbe gekreegen met 't verthienen der provintien Bonthain en Som„ „boboulo, ten bedraage van 71 Lasten 161 gantangs, als Conform aan wijst de hier in gesloote reecq: daar van wat gantarangs en oedjang Louwes gewas aan gaat sal beter uijt valle als gedagt is waarmeede men ook binnen de thien daagen accasser onder dato 9 Iunij 1740 tijds #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0427.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 405 tijds tot dies Verthieninge een begin begin sal kenne maaken Wanneer ik na den Eijs al meede 15000 bossen padie sal in Daamelen Den alhier bescheijden Corp=l daniel knoop die uwel Edele agtb=re tot dat qua„ „liteijd heefft gelieven â Costie te bevorderen maar met retour van de Even gem: provisie Prauw dien krijger seijn oude zoldate gagie ƒ 9 ontfing 't wel„ „ke hem genoodsaakte uwel Eedele Agtb=re Nagmaals de genegene Girste bij desen Comsteaff te smeeken hem met Corporaals gagie ƒ 14 te verderen aangesien ten overvloede zijn ver„ „bonden tijd als soldaat voorscheenen is als blijkt bij sijn hier in gesloten uijt reecq= Waar meede dese sluijte en blijve /:onderstond:/ Wel Edele gestrenge E: E agtb=re Eurntfeste manhaffte wijze voorsiende seer genereuse Heere en Heeren /:Lagerstond:/ Uwel Edele agtbaarens Altoos #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0428.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1744 getrouwen dienaar /:was getekend /: W=m „Camerling /:in margine boelcom„ „ba in s: Comp„s pagger den 8=ste october 1739 Van Als Vooren Het schip Haafften op den 18=e deser door gebrek aan water van Batavia alhier gearriveerd mitsgaders op versoek van dies overheeden met het sel„ en andere verversinge voorsien zijn„ „de blijkens bij gaande onkost ree„ „kening stevend tot uw Agtbaare, onder geleijde deses Waar meede onder vrundelijke Groete verblijven /onder„ „stond:/ Edele agtbaren Heere :/ Lager; v V Ed=le Dienstwillige vrunden en die„ „naren /:was Getekend:/ Nicoolaas„ „Crul:/ B„s vischer Nat steijnmetsz: R: C: van Gleen Iohan Gideon Loten G, h, Alephelt I=n M„s vn der Heijden E De Vos, J„b Tonneman Iunior in ƒ 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0429.xml #+ --- No 487 Van ƒ Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Aan Als Vooren in margine:/ Samarang den 22 october 1739 Den vrijborger Pieter Reijs die met de Chialoep van Juff=w Lucretia de vrij wed=e wijlen den borger Adriaan„ „Maartens volgens passedulle van haar hoog Edelens tot Batavia over Samarang en zourabaijen na banda verleend was te voren is met een kleijn Canootje hier Coomen aen Landen voorgeevende ontrend za„ „Leijer zijn Chialoup op een droogte inde nagt versijlt te hebben dog na, verder ondervraginge soo sal 't na„ mijn Gissing op de Taxtaca vewata anders gen=t den bril weesen die bij de zee Lieden wel bekend is — Soo hebbe soo spoedig als doendelijk is mits thans besig zijnde 'tland Gantarang te verthienen een bie„ „ranees vaartuijg aan de hand gekre„ „gen daar ik de stuurman off vrij„ „man #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0430.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 „man voorn=:t met zijn bijsig hebbende 17„ manschappen:/ meede tot Vwel Eedele Agtbaare oversende Daar meede Blijve /:onderstod wel, Edele gestrenge E: E: Agtb=re Erntfeste manhaffte wijze voorsiende seer gene„ „reuse Heere en Heeren /:Lagerstond/ 6 Uwel Edele Agtb=re Altoos Getrouwe dienaar /:was getekend W=m Camerling /:in margine:/ op't Land van gant=z den 23=en 1ob=r 1739— Aan Als Vooren Onder Covert deses gaat derwaarts tot Uw Ed: EE Agtbarens speculatie ons alhier Gehouden dag register van het Jaar 8 tot Negen en dertig den Laaste in vertrouwen dat we Uw E:E: Agtbarens hoogst g' res„ pecteerd bevel ten genoegen vol„ „bragt hebben ende daar in bevindende fauten ƒ V #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0431.xml #+ --- 409 n Maccasser onder dato 9 Iulij 1740 fauten ons ten besten mogen geno„ „men werden; als meede de goede maande Roll van de hiesige bestellingen versoeken ootmoedigst haare te goed hebbende zoldij en te Genieten de spe„ „lificatie van ultomo december is meede met den Eijsch der ondermeesters in Gesloten Voorts is ons Gehoorsaamtte versoek aen uw E: E: Agtbarens om Vijff Hondert Rijxdaalders kostpenningen met een aem Clappusolij te gemoed te sien, als ook een Legger araca apij Des ik desen afbrekende en met toewensing des alderhoogsten zeegen aen Uw E: E: Agtbarens blijve /onderstond:/ E: E: Agtbaren E: Erntfeste manhaffte wijse voorsieninge en seer Genereusen. Heere /:Lager stond:/ Uw E: EE: Agtbarens Ter Allen tijden verpligten en gehoorsamen dienaer /was Getekent:/ H=s Raad /:in margine:/ val„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0432.xml #+ --- MS Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Palkenburg den 3 Januarij 1740— Aan als Voren Dewijl aen de Goede bestellinge van mijn onderdanige van 20=en September p=r den bimanees rijxgroot Ieneleij woha in dees tijd niet wel kan twijffelen zoo zal, dien aengaande zeggen dat om die Reeden onder uw E:E: agtb=re Gunstig wel duijden de Copia vandien g'Zix„ „cuseerd werden wij daer met alle z' eerbied aan blijve Gedragen bij deese occagie de ter heb uw E: E: agtbare te Communicceeren dat 't schip Zuijduijn uijt Ternaten tot dato deses alhier nog niet g'arriveerd Egter geensints wil twijfelen of tsal over lang over Samarang batavia waards g'ar„ „riveerd zijn— op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0433.xml #+ --- 411 2 Van V accasser onder dato 9 Iunij 1740 op den 6=en der Gepasserde maand ondernaem ik de Landtogt naer sumbawa, maar op pakat komen „de vernam ik een bimaneese prauw inde rivier zeggen die soo aanstond van sumbawa was Gekomen waar van dien Nachoda mij berigte dat den koningh van sumbawa met sijne volkeren over thien dagen naar Tali„ wang vertrocken om de ongehoorsa„ „sem off rebelleerende tot gehoorsaam„ „hijd zoeken te brengen, soo heb mij daar d na G' informeert waar uijt dien oorlog ontstonde en heb verstaan dat er veel, sumbauwereesen sig onder den Coning van Talwang ter woor begeven en den tomilalang s Conings stiefvader een maccassaar van geboorte de oorsaakjes vermits gem: Coning van Sumbawa sig van den selven Laat reegeren die de onderdanen sodanig onder drukt met op brengen van penn en anderen Contribuijten dat sij genoosaakt zijn haar vlugt te nemen waar op ik goed vond van pekat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0434.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 pekat 't malijds brievje met de soldate Arnoldus van houten en Christiaen Godlieb Smits naar sumbawa te senden om te vraagen dat mij vreend voren quam dat sijn hoogheijd nog geen pas had Laten versoeken ten Eijnde om de versogte volkeren naar maccasser te senden insgelijks wat quantiteijd sappanhoud zijn h:oog„ „heijd in't aanstaande Iaar 1740 in staat was aan D E Comp„e te Leveren waar op den 22=en 9b=r gem 2 poste„ „lingen alhier retourneerden meede brengende 1 maleijds brievje dicteerde dat sin hoogheijd sum bauwa naar taliwang ten oorloge was vertroc„ „ken en mij daar op niet konde antwoorden, niet tegenstaande ik ter zijde verstaen Heb dat er een, prauw met volk na maccasser is vertrocken, van Piekat op Jambora geretourneerd zijnde versogt den ko„ „ning van Tambora aen Uw E:E: Agtbare te versoeken zijne volkeren Costi zijnde, gelieven aen te hou„ „men #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0435.xml #+ --- 413 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 wen tot alles in vreede en stilstand zal sijn gekomen wat t Rijkje van sangar aangaat heb niet alleen met bequaame poste„ „lingen diverse reijsen aangeset maar selfs in persoon tot verniewen deser pagger terepareeren van s Comp=s huijs off residents wooning en't uijt diepen der gragt rontsom de pagger maar tot nog toe geen Effect gesorteert heeft daarintegendeel de verdere bond„ genoten t hare toe contribueert heb„ „ben dier halven versoeke dat uw E: E: agt=re bij occagie gem vorst en rijksgroten gelieven in geheugen brengen Op dompo komende belovende zijn hoogheijd en desselfs rijxgroten voort aenstaande Jaar 1740 een quanti„ „teijt van 15 a 1600 p„s sappanhout te, Laten vellen bij t geen erthans op Cambo in Geereethijd Legd Soo meede sijn hoogheijd bima die meede #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0436.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van meede aengenomen heeft een quan„ „titeijd van 3000 piccols van gem verruw „stoff bij t geen aan de Laadplaats in vooraad Legd in't aanstaende Iaer te leveren en versoekt bij die occagie dat 't van uw E:E: Agtb=re wel behagen mag zijn 't bedragen van dien in bus„ kruijt en Lood voldaen dan wel soo, veel uw E: E: agtb=re gelieven over te „senden— — En alsoo het Iaar bij na geijndigt is soo hebben onder uw E: E: agtb=re Gunstig wel duijden den ordinairen Eijsch voort aenstaande Jaar hier bij gevoegd als 10 Boek kleen Tormaat 5 „ Groot 2 „ Cardoes 2 „ bl: vlak 6 Boss: schagten ½ lb zegel Lak 1 pees pennemes 18 lb Gesneede podloot en rood aerde ¼ zijde bind koorde papier 50 _e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0437.xml #+ --- 115 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van 50 lb. spijkers en soort als 20 „ Las ijsers 15 „ Enkelde 10 „ dubbelde 5 „ duijkers 50 lb als Even 25 p„s pascedullen gedrukte van 1/8 ijder om door den ondergesz: in Cassa te voldoen 62 batt„s zekwijn 180 kan off 2 p„s Geheele ame arak apij 50 lb persiaans rood tot 't dheeren 25 k„n theer 1en persiaans 2 p„s d„to quasten trooden der vlaggen e stock 10 Bos passierse rottings 6. lb. kruijt 2 p„s spaden insoort 1 p„s water en 4 „ nagt. . . 2 balijs 2 „ amen tot t bergen van de arak 1 „ vaatje tot 25 k=n theer ree schaaff 1„ drie quartiers avegaar 1„ drie quartiers gudsje 1 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0438.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van 6 „ boren in soort 6 „ ommeslagen 2 „ Raamschaven 4 „ vijlen om han zagen te vijlen waar onder 2 p„s in ruijling van onbequaam 1 „ Las yserBoor 1 „ halfs duijms vermoordje) in ruijl van 1 „ Timmermans dissel (onbequaeme 100 „ Vuursteenen 25 „ degen scheeden 20„ part Epees 5 „ pattroontassen 25 „ ruijm naalden 1 „ yser Lamp 1 „ boeij met 4 beugels en slot 1 „ kaks beijl 1 „ parring 1„ Loode in't koker 2„ Groote vuijlins en 8 „ ballast - - - - E manden 25 lb snaphaan kogels 100 „ Buskruijt 10 „ kip Lond zaleijers 4 lb swavel 4 specerijen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0439.xml #+ --- 417 Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 tot maake van een prinse vlag 4. lb specerijen in zoort 8 „. peper 1 p„s bethilles gem: gebleekt 1 „ d=o roode 1 „ _=o Bruijn bl: 1„ biras kleedje tot broekings 1 p„s Guinees gem: gbl: tot pluwel plaister en verband doeke t fles inkt 1 ps ijsere pan tot smelten van wer zijnde de onbeq: in febrarij door mijn predecesseur @ Costij gesonden Medicamenten volgens Cathologus van welk boven gem:, Eijsch een apart Lijsje hier meede overgaat Voorts versoek uw E:E: Agtb=re om de nodige mediccamenten welkers benaminge alleen op de hier bij Gevoegde Cathologus Gespicificeert staan, en de quantiteijd van dien aan uw E: EE: agtb=re met alle ne„ „drigheijd gedefereert Late gaan de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0440.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 de al meede ledige potjes en flesjes in zee kelder en des selfs sleutel hier nevens over— Den soldaat Hans Hendrik Rousa van beslauwen Coenraad Tabel van mastrigt versoek dat uw Eo EEe agtb=re naar derselver wijse directie in Gagie Gelieven te augmentee„ „ren, onder 't genoth van 2/m zul„ „lende tselve als eerlievende die„ „naren tragten waardig te maken en Gaat de acte vanden eerst gem: tot uw E: E: Agtb=re over en den Laast gem: die int Jaar 1731 p=r tschip Ter Horst voor de Camer van amsterdam voor Landspasaat met ƒ 12:: p=r maand is uijt ge„ „varen en desselfs uijt rekening met 't agter Laten der post marus aldaar verbleeven — Jnsgelijx den zoldaat Jesaias marda van schage den werken zijn tijd gexpireert is en den meede soldaat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0441.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 soldaat Ian Voets van Leeuwen die al jaar en dag de drie daagse koorts heeft gehad versoeken zeer nedrig p=r Eerste occagie hier van daar verlost te werden, om tot C@„ C. Costij van Uw E:E: agtb=re alzoo soe„ „ken te repatrieeren,/ afte smeeken hunne verdere depeches naar Batavia — zeyndelijk is mijn smeeken Eede tot Uw- E: E Agtb=re dat den alhier Geposteerden zergiant Pieter Gerbrands Veenstra van sheere„ „veen van hier Gelieven te verlossen vermits den selven door t' Canti„ „nueele dronken drinken niet in staat is over dese postelingen Commando te houwen en den alhier dienst doende Corpotaal Cornelis snoek van Uijtregt dewelke zijn tijd g'Expireerd is, versoekt uw, E:E: Agtb=re opt aller onderdanigste dat hij mag tot zergiant Gevordert werden zullende althans tragten niet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0442.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 met allen ijver als Een eerlie„ „vende dienaar betaamt die gunste zig waardig te maaken, dat gem, Corporaal uw E:E: Agtb=re gunste meriteerd daar van verzeekere uw E:E: Agtb=re, als zijnde ten allen tijden seer Yperig en vigeland in zijn dienst en dat den zelven daar toe bequaem is twijfele niet offt sal uw Ed Ee agtb„s ten volle bekend sijn, Leggende zin acte ten dien Eijnde hier neevens Gevoegd tot plaats vullinge versoe„ „ke om Een ander bequaemen Cor„ „paraal en 2 gem Miletairen Waar meede E: E: Agtb=re Heer en Heeren uw E: E: agtb=re zeer veel g'agte persoonen benevens sEComp=s swaarwigtige ommeslag in Godes veijlige hoede zal beveelen en in middens met veel respect verblijve /onderstond:/ E: E: Agtb=re Erntfeste manhafte wijse voorsieninge en seer Genereusen Heeren Heeren /:Lagerstond:/ V: E:E Agtb=re zeer ge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0443.xml #+ --- 421 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Geringe en trouwschuldige die„ naar /:was getekend:/ I=n D„k Rijns„ „hagen /:in margine:/ Bima in s E Comp=s pagger adij 16=en December A„o 1739 Aan als Vooren Uw Ed E: Agtbarens hoogst G'agte Letteren Gedateerd gisteren den Negende syn ons op heeden met de Goede maandgelden ses Hondert rijxd=s kost Geld Nieuw Nederlands Paijement een Legger aracq en Een aem Clappus olij ten dienste onsere nagt Lampen door den zergeant Christiaan Panse„ „wel overhandigt, waar voor onder da„ „nigsten dank willen opgeoffert hebben De Midicament kist versoe„ ken E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0444.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 „ken instandig te gemoed te sien vermits wij door den stark vallen, „den reegen veele zieken verkrijge„ des ik deser Sineere en na hun E: E: Agtbarens den mildrijken zeegen des alderhoogsten Toege„ „wenscht te hebben blijve met veel ontsag /:onderstond:/ E: E: agtb=re E: Eerntfeste manhafte wijse voor„ „sienige en seer Genereuse heere /:Lagerstond Uw E:L: Agtbarens, onderdanigste dienaar /:was ge„ „tekend:/ Hans Raad /:in margine:/ Valkenburg den 12=en Januarij 1739 Aan als Vooren Bij mijn Laaste ondanige Littere de dato 27 November heb ik de Eere gehad UEd„e agtb=re Eerbiediglijk te kenne gegeven dat onder het schrijven derselve de P #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0445.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740, N 423 de Resteerende zal lijreesen verseld van sComp=s provisie vaartuijg en de soo ge„ „naamde pongawa van bontebanga als meede den tolcke Evert Jansz: „vol, alhier gearriveerd waaren zoo dient deese tot eerbiedig antwoord dat van deselve als wel heb ontfan„ „ge UEd„s Agtb=re veel g'eerde Lettere getateerd den 5 en 13 november ver„ „seld van sodanige Contante pro„ „visien en verdere behoefte voor dese post als het daar beij gevoegde Cognessement dicteert mitsgaders de Jaar rekenings voor de hier bescheijdene sComp=s dienaaren die haar ook ter hand zijn gesteld als meede het opvangloon van den gefugeerde slaaff Castor aan den jnlander tomomie voor welk besorging zoo int een ent onder UEd„e agtb=r meijne hoogste dankbaarheijd betuijge O Zeedert off op den 10 den deeser wierd mij door de retourneerende gal #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0446.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van Gallarrings van Bontebange als wel overhandigt UEd„s agtb=re ge„ „respecteerde Lettere den 3=de bevorens welkers inhoud ooksdaags daar aan den bantebange neevens haar Pongawa en Galarrangs heb bekend gemaakt die sulks ook met veel genoege hebben aangenomen blijvende als nog versoekende UEd„s agtbarens Gunstige apro„ „batie dient weege, waar op ook dien Eijgendag deijn manoiroe met haar schoondogter na den„ „waarts vertrocken is, onder die voorwaarde zeij zig direct off in„ „direct met Geen slans saaken zal bemoeye Egter haar soon deijn fadunie heeft zig tot nog „toe niet Late sien— En vermits de dagelijkse reegen geen eerder occasie heeft gepresenteerd om de regente deeses eijlands aen s Comp=s vesting te doen verschijne als op den 15 deser zoo heb met alle Eerbied #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0447.xml #+ --- 425 accasser onder dato 9 Iunij 1740 Van Eerbiedighijd haar UEd=s agtb=re veel g'eerde order bij missive van 5 en 13d=e November vervat weegens het kalk branden te kenne gegeven en rato haar Lieden opgelegt een quante„ „teijd van 5875 Cambootjes van die stoff in gereedheijd te doen brengen tegens 5 op een maet makende te samen 25 Last en 25 maate hoewel zij na veel omweege ge„ sogt te hebbe zulks aenmame te doen soo gauw haar tuijn „vrugte reijp en gesneeden waare het welk nog wel 3 maanden sal heen Lopen eer zij kunne begin„ „ne versoeke uEd=e agtb=re Gelieft de, selve van hier te laate haale en de kalk moet meede te geven om te moge weete wat zij Leeveren op dat ten eerste de gestelde penninge van 7 rijxdaalders voor een Last van 46 maate volgens U Ed„e agtb=re g'eerde ordere van den 30=ste april a=o passato daar voor kunne erlangen— wat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0448.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Van Wat aenbelangt de questie tussen de regente Gantarring bontebooris bar„s barrang wegens et Landstreekje Lantebanga heb ik dese gecombi„ „neerde, vergadering bekend gemaakt en ingevolge uEd„s agtb=re veel g'eerde ordere nader bij missive van den 3 de„ „ser vervad haar liede aen gesegt om met mij derwaarts te gaan ten Eijnde dese verschille uijt den weg te ruijme en daar sodanig meede te handele als haar Regente bewuste en het gevoegelijkst kan geschiede waarop zij mij verklaarde zulks et weer tans niet toliet want dat de weege onbruijkbaar waaren en de tijd van tuijne make verbij was dierhalve versogte ik daar meede wagte zou tot et begin van de oost dr „mason endewijl meij sulks onder uEEd„e agtb=re gunstige Pprobatie moete staaken Egter haar drieie regente Gelast zoo zij zulks no„ „dig hadde om et in: questie leggende Land in een gelijke portie te kunne bearbijde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0449.xml #+ --- 427 Van Maccasser onder Dato 9 Iunij 1740. beArbeijde mits sij zorgdragende dat geen onEnigheeden onder haar volkje qua„ „me te veroorsaaken waar meede zeij scheene vernoeg te zijn— De Gallarrings van boekit hier meede verscheene zeijnde mitsneedrig versoek aen meij en bontebanbe als dat deijn magassie de sloel voor den ouden man mogt bekleede, die voor hem in deese beij eenkomst geset was want dat dien oude patriot, niet meer in staad was om te koome, 't welk wij onder UEd„s agtb=re gustige aprobatie hebbe geconsen„ „teerd Egter soo blijfft den selve tot nog toe op bontebange Huijs„ „veste tot er tijd ik ordres van UEd„s agtb=re sal becoome off ik hem in den dienst van d'E Comp„e en land dien regent zal behulpsaam laate weesen ook heb onder het scheijde deeses bij een komste aan de regente battematte en Tanette elk 2, Lam #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0450.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Lambootjes met jatie Paad gegeven ten eijnde zulks behoorlijk ter aarde te laate besteede, alwaar de gecapte weg haar lemiet scheijden maakt volgens getrocke besluijd van meij ende regente deeses Eijlands gelijke UEd„e Agtbb=re zal gelieve te beooge beij meijn onderdanige Lettere de dato 5. meij A„o passato et welk ook in diervoege bij haar is aen„ „genoomen Endewijl voortegenwoordig niets van belang aen uw Ed„e Atb=re weegens deese slans zaaken te beedelen heb als eenelijk dat zoo et schijnt den bonte bangtarus wat beeter gehumeurd is met haar nieuwe voester deijn Manoeroe en haar moeder op den 27 der gepasseerde maand van daar vertrocken is die na Eenige dagen aen de binting Gehuijsvest te hebbe op den 8 ste dezer na Tanette vertrocken is #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0451.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Is daar nog is wonende.— De alhier bescheijdene sComps„ L dienare kome bij dese met alle onderdanigheijd UEd„s Agtb=re dank betuijge voor de beweesene Gunste die zij van UEd„se Agtb=re erlange, om haar verdiende gagie alhier te mogen geniete zonder dat iets op haar rekenings komt egter zal ik tragte UEd„s agtbare g'eerde ordere dien aengaande nate komen en geen verstrecking doen voor zeij zulks te goet en van de EeComp=e verdient hebbe, om meij zelfs van schade te bevreijde Hier ingeslote de quitantie rolletje der verstrekte goede maan„ „de naar gewoonte aan deese poste„ „linge gedaan, in versoek deselve met believe van UEd„s Agtb=re ordres aan, den Garinsoen boekhouder tot dies jnneeming mag erlange waar 29 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0452.xml #+ --- Van Caccasser onder dato 9 Iunij 1740 Waar meede deese fineere no, alvoorens U Ed=s Agtb=re dierbare persone godes bescherming in deese aanstaande niewe Jare toegewenst te hebben zal altoos tragte als een onderdanig en Eerlievend die„ „naar te blijven /: onderstond:/ edele Erntfeste Agtb=re manhafte weijse verre siende en seer Genereusen Heer en Heeren /:Lagerstond:/ UEd„s agtb=re trouwschuldige en onder„ danige dienaar /:was Getekend:/ w=m Coutier /:in margine:/ Zaleijer in 's Comp:s vesting den 26 december 1739 Aan als Vooren Na t afsenden mijner Laaste Geringe Letteren van den 3=en 9b=r en 8=en en 23=en december soo sal deese eendelijk dienen ter bekend „makinge dat uw wel Edelens Agtb=re #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0453.xml #+ --- 31 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Agtb=re Geringe dienaar mitsigewas op oedjong Louwe veel Later als na ouder gewoonte gevelt is eerst kla„ „righeijd gekreegen heefft met het verthienen deser provinties ten be„ dragen van Lasten 65 gants 384, mitsgaders volgens den gedanen eijs nog 15278 Groote bosse padie die de twee tegens een gant= Gereekend worden om welke voorsz thiende soo van banthain als van hier ik uwel Edele Agtb=re versouke dat de selve halff Februarij aanstaande door Chialoupen mag affgehaald worden Voor't overige is hier aangeland den pangesoense Coning van Woina met zijn bij hem meede genomen onderhoorende diet 't door de felle weste winden niet verder heefft kennen brengen, Egter zijn oog„ „merk is met voordeelende winde verder tot uwel Edele agtb=re te stevenen waar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0454.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Waar meede Deese Eijndige met beede dat God uwel Ed=s agtb„s persoone en Voornemens in dit niewe Jaar mag zeegene, en dat wadjou als goa ten proij van andere mag gebragt worden /:onderstond:/ wel Eidele gesterenge E: E: Agtbare Erntfeste manhafte wijse voorsiende seer Genereusen Heere en Heeren /:Lagerstond:/ Uwel Eedelens Agtbarens altoos getrouwen dienaer /:was getekend/ em Camerling /:in margine:/ Wm Boele Comba ins Comp=s pagger den 13=en Januarij 1740, Aan als Vooren Hier nevens bekomen uw E: EE Agtb=res onse specificatie van Ult„o Ianuarij als meede Leggen ingesloten van Eenige hier posteerende Comp„s dienaren Haar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0455.xml #+ --- ijan 433 Maccasser onder dato 9 uny 1740 Van ƒ Haar actens, dewelke met alle sub„ „misstitait sijn smeekende voor nog op een nieuw drie jarig verband in sComp=s dienst moogen aenge„ „nomen, en in gagie verhoogt worden al meede zijn ootmoedig versoeken„ „de aan uw E:Le Agtb=s te gemoed te sien 10 Lasten Rijst en 8 kippen Waar meede deese fineeren„ „de en na uw E:E: agtbarens Hoogst Geagte Persoon in de veylige hoedt des alderhoogsten bevolen te heb„ „ben blijven met een diep ontsag /:onderstond E: E: Agtbare L„t Eernt„ „feste manhafte wijse voorsienige en seer Genereusen Heere /Lager „stond:/ uw E:E: Agtbarens Trouw„ „verpligste en schuldige dienaar /was getekend:/ Hans Raad / in „margine:/ Valkenburg den 2=de Februarij 1740. — Aan als Vooren op Lond, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0456.xml #+ --- accasser onder dato 9 Junij 1740 218 Op den 26 xb:r des gepasseerde jaars is mijn seer nedrige onder de„ „selve datum verseld met een quitan„ „tie rolletje over den weg van boe„ „lecomba te u Ed=le Agtb: waars aff gegaan en wil van des selffs goe„ „de bestelling Geensints dubiteeren beij gemelde Letteren heb ik u Ed„e agtb=r eerbiediglijk te kenne gegeven hoedat de gallarrings van boekit in het beijseijn der regente deses eijlande aan mij en bante bange versogten als dat den persoon deijn magasse den stoel die voorden oude man Geset was mogt bekleede et welk hem dient weegen onder UEd„s agtb=re gunstige aprobatie is vergund egter dat den selve op bontebange zou blijven huijsvesten zoo is dat gemelde galarrings gestreckt van Eenige volkeren nader op den 13 deser weeder beij mij gekomen zijn mits in stantij versoek #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0457.xml #+ --- 435 Maccasser onder dato 9 Iuny 1740 Van versoek dewijl den oude patriot vant Landschap boekit niet meer in staad is om te reegeren als dat de voornoemde deijn magassie haar in't bestier van slans saken magt behulpsaam sijn wand an„ „ders bevreest waaren dat haare vol„ keren int wild zoude Lopen waar door den dienst van d E Comp=e zou kenne versuijmt werden zoo heb dierhalve hem deijn„ magassie nevens den tolk en„ „de regente bonea en mar mar„ „re onder UEd„s agtb=re gunstige aprobatie na derwaarts gesonde met belasting dat zoo er et een off et ander t sij EComp=s off slans weegen te verrigte was hij met den oude regent zou hebben raaden daat te neemen tot onse opkomst aan 't Casteel — Teedert off op den 16 deser is al„ „hier van biera overgecomen deijn„ fadunie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0458.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. ƒ Van s fadunie en nadat ik hem uEd=s agtb=re wel meene te kenne had gegeven, 's daags daar aan na bontebanga vertrocken is al„ waar tot nog toe vertoeffd, egter, zoo ik van ter zeijde verstaan heb dat de gegentheijd tot zijn vrouw off et versoek et geen de volkeren van bantebange ten sijner fafueren aan U Ed„se agtb=re hebben gedaan van weijnig in per„ „tantie is maar gaarne zelver als hoofft wille ageeren sonder zijn vrouw Deese dan Eenelijk gerigt zijnde ten Geleijde van de maleijer Radja en nog 6 zijner meedemaats die volgens ingeslote passadoor „ u Eds agtb=re aan haar verleend om „na bima tevaaren en op haar retour van daer door et verliesen van haar roers alhier op den 2. „den deeser mits verliesen van haar vaartuijg en meeste goe„ deren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0459.xml #+ --- 437 1741 Maccasser onder dato 9 Iunij„ goederen zijn aengekomen die thans met et vaartuijg van den Regent van gantarring tot U Ed„s agtb=re overcoomen waar meede deese Tineeren als na vorens UEd„se agtb=re dier„ „bare persoone int dirigeeren van sComps swaarwigtige saaken godes bescherming bevolt te hebben zal altoos tragten te blijven /onderstond:/ Eedele Erntfeste agtbare manhafte wijse ver„ „ve siende en seer genereuse heer, en heeren /Lager:/ UEd„e agtb=re trouwschuldige, di onderdanige die„ naar : /: was getekend:/ W=m Coutier in margine:/ Zaleijer in't s Comp=s vesting den 30 se Jann= 1740— N Aan als Vooren Dier nevens gaan mijne 6 zeer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0460.xml #+ --- accasser onder dato 9 Iunij 1740 Eerbiedigste tot uw E: E: Agtb=re waarbij ingesloten zegd, de specificatie van ult„o Februarij sond zaleijersz: E: E: Agtbaren heere versoeke ootmoedig te gemoed te sien 10 a 12, kippen: Nog gaet meede â Costij de uijtrekning van den hier posteerende bus„ „schieter Ian Jacobsz: vander „stamme den welke seer oot„ „moedigh is versoekende aen uw Ee E agtb„s omme zijne verbete„ „ring voor nog drie Jaren agter een volgende te moogen -. genieten Hier meede dese bekortende en blijve met een diep respect /onderstond:/ E: E: Agtb=re Li:„ Erntfeste manhafte weijse voorsienige en seer genereusen heere /Lager:/ uw EE Agtbarens, onderdanigste en trouwe dienaer /:was getekend H„s Raad / in mar„ „gine:/ Valkenburg den 3 maart 1740 Aan ost 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0461.xml #+ --- 439 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740, Van 1 Aan als Vooren Ingevolge Haar Hoog Edelh=s Hoog gerespecteerde order, zoo heb„ „be int schip velsen thans tot uE„ Agtb=re over gaande; geladen 20o Lasten Rijst, met dies ongelden bedragende, ƒ 13283„13„— soo als uEE: Agtb=re des gelievende te beoogen nader sal Consteeren uijt denevens gaande factura Ook is aan dien booden ver„ „strekt Eenige provisie en ver„ versing volgens onkost reeke„ „ning monteerende ƒ740„17„ 8, nog is hier nevens gevoegd schriftelijk raport van twee Expresse gecom„ „mitteerdens hoe diep dier kiel al„ „hier is aangecomen mitsgaders na inneming van boven gemenoemde graan gesakt is. — Hier #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0462.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van Dhier Meede UE Agtb=re inde de„ „vine protectie des alderhoogsten bebaelende soo hebbe de Eer mijn te noemen met veel respect /:onderstond:/ Ed: Erntfeste Agtbare, Heere en Heeren /:Lagerstond:/ uE: agtb=re onderdanige en Gehoorsame dienaar /:was Getekend:/ L„s Grothe, /:in margine:/ Tagal 24 Februarij 1740., — Aan als Vooren d Met de aankomste van de pantschallangs den oppas en voort„ „varentheijd op den 16 deeser ont„ fing ik uwel Eddele agtbaarens G'eerde Letteren /: soo origineel als duplicaat:/ van den 14=en Eeven bevo„ „rens met en benefffens een acte voor den Corporaal Daniel„ knoop, die door uwel Eedele agtb=re #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0463.xml #+ --- Maccasser onder dato 9. Junij 1740 Agtbarens ingagie met ƒ14 ver„ „hoogt is welken kreiger uwel, Edele agtb=re voor de Gunst nedrig dankbaar blijf t ls meede de twee soldaten Jan Rosin en Jan Tijsen die met opgemelte kieltjes hier gesond aengeland zijn hebbe tot Bonthain, volgens Uwel Edele agtb:s ordre Geplaast Soo sal deese verder diene ter Eerbieder bekendmakinge als dat den soldaat Pieter Jansz: van Geene van justvast op den 19=en deser met een schielijk over „val, gestorven is en niets na, gelaten heeft, dan Een Enkel„ „den soldij reecq: hier in gesloten Thans de Pantschallangs voorn=t onder gelijde deses met 6655 p=s bossen padie tot uwel Edele Agtb=re retourneere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0464.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740. Retourneeren— Ook gaat onder Gunstig wel ne„ „men met opgem=t kieltjes over tot uwel, Edele agtb=re met sijn vollen wapentuijg:/ den soldaat Jacob Wormeling van Leijden op sijn, Eijgen versoek en ook omt volgens gedaan rapport van den meester dat dien man een siekte onder sig heeft die hier niet kan genesen worden en niet in staat is om verder, dienst te kenne doen en bij ver„ „suijm van opsendinge 't dien man altemes met de dood soude moete besuuren— Waar meede Deese sluijte en blijve /:onderstond:/ wel Edele gestrenge 5 L: E: agtbare Erntfeste manhafte weijse voorsiende seer genereuse Heere en Heeren /:Lager:/ uwel EEdele Agtb=re altoos trouwe die„ „naar :/ was Getekend:/ W=m Camerling n #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0465.xml #+ --- 28 Vane Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. ƒ /:in margine:/ boelecomba in 's Comp„s pagger den 2. 6 Feb=r 1740 Aan Als Vooren Al hoewel aan de Goede bestelling mijner Laaste onder danijge sub dato 16=en Hb=r anno„ passado niet kan twijffelen of H6 deselve sal Lang voor deese zijn adres Erlangt hebben soo is egter dies Copia hier ingevoegt waar aan ik meij reverentelijk Gedrage OOp den 2 den deser wierd mij uw E: E: agtb=re g'Eerde Letteren gedateert 8=en februarij anno Curenti inhandigt waar op in nedrige antwoord dient dat bij mijn briefje subdato primo september anno passado uw E:E: agtb=re heb„ ge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0466.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Van Genotificeert dat er geen Goede scheeps Lading van Sappanhoud hier en op de laadplaas Camboe in voorraad Legd en bij mijn onderdanige van den 16=en xber: anno voorleeden het gecom„ „municeert dat zijn hoogheijd bima heeft belooft in deesen Jaare 3000: p=ls en den koning van dompo: 15 a 1600 p=s van gem: verw stoffen te sullen laten vellen Edog tot dato geen Effect Gesorteerd heeft vermits de kinder packen te deser geweste, sterk reegeren en een groote quantetijd van menschen soo gang als oud daar aen uijt deese weezelt zijn verhuijst zijn hoog„ heijd bima en dompa, mits„ Gaders hun rijxgroote hebben mij op Nieuw belooft soo ras de padij Geplant is hun onder „danen te sullen de belooffde verruw stoffen Laten vellen soo dat ik niet wel eerder staat ken #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0467.xml #+ --- 945 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 ken maken als tegens den maand Iulij off augus„s want mij hun goede beloften 't zedert mijn aanwesen ten naasten bij bekend zijn geworden en sal mijn uijterste devoir aan wenden dat opgem: tijd een scheeps Lading aan de Laat plaat„ „sen Gereet Legd Thans de Eer heb uw LE: agtb=r te notificeeren, dat op den 1 d=en der gepasseerden m„t 2 zende Lings„ gen„t Nakama en Boemi Troepoe Toang van Sangar in dese pagger verschie„ „nen dewelke onder groete van dain manoba /olias / sabandhar ende verdere rijxgroton meij bekend maakt en dat abdul sa„ „lee koning van Sanger op den 10=en d„o was komen te overlijden en thans dat rijkje dain manaba opgedra„ „gen hadden vermits den selven een broeder van den overleeden koning #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0468.xml #+ --- Van accasser onder dato 9 Iunij 1740 koning zijnde niet tegenstaande den overleeden twee kindertjes heeft maar gelaaten die bij onge„ huun de vrouwens zijn gepro„ „creert egter deselven opt nedrigste aan uw E::E: agtbare versoeken dat die propositie van hun Lieden gelieven te approbeeren— Soo meede heb tersijde verstaen als dat den Tomilalang tot sum„ „bawa gent dain managal is op, takiwang uijt deese weereld verhuijst en den koning van sumbawa met sijne volkeren op taliwang nog besig is te oorlogen en niet in staadt sal sijn taliwang te overwinden Dese pagger ent packhuijs eijn„ „delijk vernieuwd sijnde mitsgad=s het uijt diepen der gragt in Com„ „pleetheijd gebragt edog trepareeren van s' Comp=s woning door dee regen mouson niet hebben kunnen - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0469.xml #+ --- S Ven Maccasser onder dato 9 Junij 1740 kunnen voltoeijen Insgelijks is deesen geaccom„ pagneerd met een quitantie rol„ van verstreckte maandgelden aen deese bestellingen uijt gerijkt met versoek dat een Jder voor hun aan deel op reecq: van winnende maend Gelden mag belast werden Onder ult:o Augustus des voorleeden Jaars blijkt bij de Cassa reeck: onder mijn berus„ ting is Gebleeven een somma van rijxdaalders 3218:— Contant en tot dato deses reets 500 rijx„ daalders daar van heb uijtgegeven aan gagie als Costgeld soodater thans omtrend een somma van 2700 rijxdaalders bij Cassa blijft ten dien regard soo versoek ik uw EE: Agtbarens opt nedrigste mij een sommetje van 500 rijxdaal„ „ders aen silvere duscatons gelie„ „ven toe te senden om in der tijd „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0470.xml #+ --- Van accasser onder dato 9 Iunij 1740. tijd niet verleegen te geraaken Hiermeede deesen fineere zal ik uw EE Agtbare Heer en Heeren 's g'eerde personen ondertoewen„ „sing van een gelukkige en voor„ „spoedige regeringe mitsgaders ge„ „sontheijd nevens 'sComp„s swaar„ „wigtige omslag aan't veijlig al„ „bestier ende genadige protertie des al der hoogsten beveelen en betuij„ ge mij in alle eerbied te noe„ „men /:onderstond:/ E: E: agtb=re Erntfeste manhaffte weijse voor sienige en seer genereusen Heer en Heeren /Lagerstond:/ uw L: Le: agtbare seer nedrigen en gehoorsamen dienaren /was getekend:/ J=n Dirk Rijnshagen :/ in margine Bima in 's Comp„s pagger adij 9=en Maart A„o 1740 /onderstond:/ Accordeert:/ was getekend:/ /:gt Fek secret„s:/ voor het op leesen /: In„ „ v:n Es: Roonhuijsen:/ voor het nasien, P: hodenpijl:— Maros #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0471.xml #+ --- 4714 Maros Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Aan den Vaandrig Thans Raad Commandant S: E: Comp„s wegen aldaer Hier nevens bekomt nu per de schouwen Adam En Eva 10 Lasten rijst de goede maande voor uw bestel„ „lingen in alle soodanige gerepareerde en andere Goederen als uw: E van hier versogt heb, onder opsigt van den Corporael Godfried Engel werdende genoemde vaartuijgen nadat hunne Lading sal hebben uijtgeleverd ten spoedigste weder te rug verwagt Ik blijft /:onderstond:/ V:E goeden vrind /:was Getekend:/ A„n H„k Smout in „margine:/ Maccassar int Casteel, Rotterdam den 27. october 1739— Manhafte Vroome Saleijer Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0472.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. — Van J Saleijer Aan den Boeckhouder Willem Coutrier „Resident s: E: Comp„s weegen aldaer Eersame Vroome Deese dient Eeenelijk ten ƒ geleijde van onse saleijereese onder„ „danen, die ons alhier bijsonder te stade gekomen sijn wat men, om„ „trend deselve te rescribeeren heb„ „ben zullen wij meede vertoeven tot nader gelegenthijd Eenelijk sullen wij hier nog bij voegen als dat men op nieuw dese onderdane, hebben gedisponeerd tot het branden van kalk waar meede sig deselve hebben laaten verleedigen weshalve wij V:E recommandeeren haar op een vrindelijk manier hier teffens uijt onse namen toe aan te maanen in tusschen dat ik blijve ƒ E 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0473.xml #+ --- 951 Maccasser onder dato 9 Iunij 1748. Van blijve sal /onderstond:/ V: E goeden vrind /was Getekend:/ A„n H„k Smout, /:in margine:/ maccasser den 5 9ber 1739 Aan den E: E: Agtb=re Heer Nicolaes Nicolai Gouverneur en Directeur Benevens den Raad aldaar E: Erntfeste Agtb=re manh: wel wijse voorsienige discreete Heer en Vrunden E: E Agtb=re successive vriende„ . lijke Letteren van den 11 en 30 maij item den 5 september sijn ons so in or„ „rigineel duplo, als triplicaat wel en behoorlijk inhandigt soo meede De Copias van U: E:E Agtb=re advijsen van den 19 Iunij 20 en 30. Augustus Banda aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0474.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Aan haar hoog Edelhedens deijllustere regering van Nederlands jndia af„ gesonden voor welkers vriendelijke toe schikking mij van harte dank betuij„ „gen gelijk wij ook teffens doen voor de goede voorsorge door uEE agtb=s gebruijkt ten opsigte der militairen voor dit Gouvernement geprojecteerd welke door swaar weer met het schip de spiering @ Costij ter houw gekomen en alhier door de Chialoep van den Chinees Capitain Liauko den burger Casper Christiaan Elrigh den Chinees Niotjamko mitsgad„s den @ Costij thuijs horende Chialoup d' olijftak conform de daar bij ge„ „voegde naamrolletjes behoorlijk dog in Een deplorablen staat sijn overgebragt wij hebben niet geman„ „queert die dienaren voort genoth @ Costij alhier te debiteeren en uw E: E: agtb=re Gouvernement daar vant„ te ontheffen Thans gaat hier nevens tot uw E:E: Agtb=re over boven gem: Chialoup d: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0475.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. d' olijfstak met dewelke wij uE: h: agtb:s thans toesenden 7 stuks onser Eerbiedige Advijsen als door ons op den 1. April 25, meij 23. Junij 25. Julij 20, au„ „gustus, 28. september en 22 october deses Jaars aan de hoog indiasche reegering tot Batavia zijn afgesonden, waar uijt V: EE: agtb=re des Gelievende omstandig sal kunnen ontwaren hoedanig de zaken alhier van aen„ Schouw„ verandert sijn aen welke wij om korthijds halven ons eerbiedig gedragen men zoude op gem: Chialoup d' olijfstak wel eerder gedepecheerd heb„ „ben dog aengesies met een op haal togt Lang onderweegen had kunne, weesen en daar en teegen in desen tijd ons goede diensten soude hebben kunnen doen, is de ware reden waar om men deselve tot nu toe aange„ houden heeft thans gaat p=r gem: bodempje weder tot uw E: E agtb„s over sodanige Copere ketels en pannen als door V: EE: Agtb=r tot gerieff van Evengem:=te militaren zijn meede 453 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0476.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1741 meede Gegeven blijkens Cognoisse„ „ment, Factuur met versoek ons gou„ vernement voor dies bedraage ten, somma van ƒ168: 6: te willen ontheffen — Laastelijk verseld deesen een on„ Cost reecq: van het Geene aan gem: bodempse benevens de daar op bescheijden dienaren is verstrekt met versoek als Even dat ons Gou„ „vernement daar voor na behooren mag werden Gecrediteerd Ein hier meede sullen wij dese fineeren en na U: E: E: agtb=re inde protextie des alderhoogsten bevolen te hebben, met genegendheijd verblijven /:onderstond:/ E: E agtb=re Heer en vrunden /:Lager:/ UE: E agtb=re vol„ „vaardigen vrund en meede diena„ „ren /:was getekend:/ A„n H„k Smout C„s Roosenboom, I„b Pekijn, C=s I=n„ „Bogaard H„k van Reijd en W=m v=n„ „ Duijvenvoorde /in margine:/ macasser in't #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0477.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. Van int Casteel Maccasser Rotterd=m den 12 9ber: 1729 — Soulecomba Aan den Boekhouder Willem Camerling D Reesident in s EComp„s wegen aldaer Eersaame Vroome zedert de affsending onser Jongste Letteren van den 19 September sijn ons soo over den Land als zee weg aen„ gebragt uw schrijvens van den 30 van Even genoemde maand Item die van 19 en 25 october deses Jaars ter rescriptie sullen wij op die van den 30 seggen dat wij hoopen en wenschen dat het rijs gewas inde Landen van bantaim en Tompoboulo be„ „ter sal slagen als uw van het selve bij schrijven komt op te geeven onder en tusschen dat wij uw de Waaksaam„ „heijd ontrent de Clandestinen uijtvoer voor dat Comp=s geregtige thiende sal opgenomen zijn v:E: ten E f155 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0478.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. ten hoogsten gelasten tegen te gaen En nu tot de beantwoording van de twee Laaste overgaande sullen wij seggen dat de provisie praauw onder opsigt van den sergiant Andries Rasse alhier behoorlijk is aengekomen en dat het ons Lieff is geeweest te verstaan dat onse zuijder onderdanen al stark besig sijn om hun padij te vellen en dat u E: oordeelde binnen 14 daagen wel een begin met het vertienen soude kunnen maken waar toe wij VEd„e bij desen qualificeeren Genoemden sergiant de halffjarige randsoenen E voor boelescomba en banthain bereets ontfangen hebbende soo dient sulx tot sijn Geleijde sijnde het Cognoiscement in deesen geincludeert soo meede drie actens van verbeteringe voor de soldaaten Hendrik de falt Hend=k muller en Nicolaes van Essen die wij hoopen dat deese geobtineerde Gunste haar door vigalantie in den . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0479.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. in den dienst onser heeren en meesters sullen tragten waardig te maaken Zeijndelijk werd uw Gire Com„ mandeert 15000„ bossen padie in Steede van rijst te verthienen daar wij tot voerragie van sComp„s paarden en rundvee ten hoogsten om„ verleegen sijn sullende het selve met de reets gevelde mast en Giekhoute bij bekwame Gelegentheijd te ge„ moed sien en in tusschen sullen /wij blijven:/ onderstond:/ UE goeden vrunden /was getekend:/ A=n H=k Smout Cornelis Rooseboom, J=b Pekijn= C„s J=n Bogaard, H=k stemer H„k v„n Reijd, en Willem van duijven voor den /in margine:/ maccassar in 't Castee Rotterdam den 13 Novemb=r Zaleijer Aan den Boekhouder Willem Coutrier Resident 'sComp=s wegen aldaar z'eer ƒ 1739 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0480.xml #+ --- Van accasser onder dato 9 Iunij 1740. Sijde uw Brieffkens gedateert 7. - en 23 october hier ontfangen zijnde met zodanigen Eijsch van benodigt„ heeden voor uw resedentie nevens den gefugeerden slaaf die wij sijn meest=r hebben overgegeven die ook het vangloon heeft betaalt welk een en ander volgens Cognoissement onder op„ „sigt van den Corporael Lammert Lormans ter zijde deses thans tot Uir afgaat na alvorens den jaarlijxe tribuijt na behooren te hebben uijtgelevert des uw bij desen geordonneert werd Conform onsen vorigen schrijven zoo veel, metselcalk in geertheijd te doen brengen die mij als dan sullen Laten aff haalen als gevoeglijk kan geschieden mitsgaders de ge„ „resene geschillen tusschen de re„ Eersame Vrome genten . H #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0481.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Junij 1740 Genten van bante bouris barang barang en gantarang met de Gesament„ „lijke regenten zoo zulks wil slagen op den ouden voet afte doen zonder de minste verandering daar in te maken waar toe uw de oudste en Erntdienste met en nevens bonto„ „bangos pongauwa kund verkiesen alsoo weij vermeenen dat het hun niet onbeneust kan weesen tot hoe verre hun ofb iders limiten uijtstrekkende zin Wijders willen weij uw wel qualifficeeren om de a Costij be„ „scheijdene s Comp=s dienaren zoo, er in voegen als hier in gebruijk is, haar verdiende gagie te Laten genieten mits dat uw zorg draegt dat hun vermakingen niet Eredeert vermits de selven Jaarlijks zoo, veel moet te voren blijven staen ende ordinaire verstreckingen doen op medio om bij 't overlijden van Eenige de begraeffenis onkosten daer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0482.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van daar uijt te vergoeden ende E:Comp=e van schade te bevrijden De geincluceerde reecq: van de persoonen als Claas Arendsz: Coehouwer Hans Jurgen Rieswalt en Gerrit, brouwer kunnen bij onsen soldij boeken niet ingenomen werden omme de zaldos te genieten vermits die kriegers haar nog niet verhuurt off een nieuw verband hebben aenge„ of „nomen zoo kunt uw de zelve nevens de andere jaar reecq: weeder„ „om ter hand stellen Waar meede meij uw de geduurige waaksaamheijd aen beveelen, met uw onderhoorige, en blijve na groete /:onderstond:/ Uw Goeden Vrunden /:was, „Getekend:/ A=n H=k Smout, C„s Rooseboom J„b, Pekijn C„s J=n boogaard H„k steemer H„k v„n Rijden W=m V=n Duijvenvoorde„ /:in margine:/ maccassar int Casteel Rotterdm den 13 November 1739 Valkenburg 0 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0483.xml #+ --- Van 467 accasser onder dato 9 Iunij 1740 Valkenburg Aan Den Vaandrig Hans Raad Commandant s EComp:s wegen aldaar Van haffte Vrome V U.E brieffken van den 24=e deser is op zijn tijd behandigt waar inne wij gewaar wierden de klagten ma„ „Lowas, regenten, Arou Patiero, en„ „ onder Daing masorouw over drie harer „ re„ „genties als de arous maleempo, Reatoa en boelodaja en terwijle wij de selve soo groff tot haar na„ „deel bevinden soo ordonneere wij UE deselve in de boeijen herwaart aan te senden en ons daar benevens, soo veel Ligt te geven als V:E naar waarheijd tot hun naa aff voor„ „deel sult kunnen bekomen op dat wij in staat mengen sijn naar„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0484.xml #+ --- Van Laccasser onder dato 9 Iunij 1740 naar behoorlijk ondersoek de selve naar verdienste te straffen gelijk wij meede sullen doen ten op sigten der klagten die U:E ons aenschrijft tegen Arau of Crain tjamba die S: E Comp„s goedheijd door seijne sendelingen int gebergte dus schijnt te veragten off mis„ „bruijken, En aangaande het slegt „gedrag der bonijers soo int gebergte als vlakten die tans den baas met moorden en roven op een bijna onverdraagelijke wijse tragten te sceelen benevens de kleene magt van gemelte halff aen den nieuwen djennang gegeven„ waar door men aldaer niet in staat is de voorvallende saaken afte doen en dusvoet geeft dat dien Lachiuusen ente gelijk rooven moord sugtigen bonijer verder als het behoord komt uijt te spatten hier ent weegen sul„ „zen wij onse Regtweerdige doliantie aen dit hoff laten voordragen redres versoeken en V E int vervolg ordre Laten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0485.xml #+ --- 463 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van Laten toe komen over een stemmende met SEE Comp„s fatsoen ende magt in hare Eijgene provintien — Waar meede wij UE een voor„ „sigtige en bedaare waaksaamheijd aenbevelen en verblijven: /:onderstond:/ UE Goede Vrunden /:was Getekend:/ Adriaan Hend„k Smout, Con:s Ro„ „senboom, Jacob Pekijn, Cornelus, k „Jan bogaard, Hend„k Stemer, Hend=k„ „van Reijd, en willem van Duijven„ „voorden, /:in margine Macasser int, Casteel, Rotterd=m den 27 Novembr 1739 Galeijer Aan den Boekhouder Willem Coutrier Resident s EComp„s wegen aldaer Eersame Vrome 't schrijvens van den 27 novemb=r Jongst #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0486.xml #+ --- Van Maccasser onder dato Iunij 1740 Iongst verweken is ons op den eersten deser door de daar in aangehaalde Glarang wel overhandigt waar op wij tans desen tot reschriptie en onse disposietie tot narigt Laaten afgaan, als uEE behandeling soo, weegens het Licentieeren der vaartuijgen die UE tot beveijliging des eijlands eenige tijd bevorens had op ontbooden, en de ordre van sig gereet te houden wanneer men de selve weder van doen had op het„ Eerste aanseggen over te steeken als meede het geene ten opsigte van bantobangas moeder volgens de klagten dewelke de gesament„ „lijke galarrangs over haar quaad„ „aardig huumeur hebben voor't ge„ „bragt het ondersoek door UE daar opgedaan en het gevolg daar op Gevallen om van daar te vertrecken en haare dogter met den bij ge„ „voegde Pongawa en gallangs, de regering na 's Lands wetten aen bevolen hebt tot manitouu van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0487.xml #+ --- 465 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1748 van SE Comp=s alomme soo duur„ „baar fatsoen is ons al wel gedaen te vooren Gekomen— En wat belangt dat UE om meerder onlusten voor te koomen de schoonmoeder van de bantobanga daing manoeroe soo Lang op UE: huijs haar verblijff hebt Laaten neemen is ons al meede niet on„ „aengenaam Geweest dog uiE kunt haar tans indien sij sulks goed vind bij haar schoon dogter Laaten intrekken gelijk meede aan daing Tadourij werd toe gestaan om sijn vrouwe te komen besoe„ „ken dog naer slans wetten dat is daar geen andere vrouw die wettig met hun verbonden is op het Land te brengen op dat daar geen anluster uijt voort soude spruijten Egter onder dese Conditie dat nog daing„ „manoero, nog Padanij sig in het openbaar nog in't biesonder met geene Lands off reegerings saaken komen E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0488.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iuny 1740 Van komen te bemoeijen maer daar de bontobanga den bijgevoegden pangawa en de galarangs meede laten gewerden en alles uijt haare name geordonneert en be„ „last werd en niet uijt die van man off schoormoeder gelijk UE, haar meede tot sagtsinnigheijd soo veel mogelijk is sult moeten aen manen en ooge in't zeijl houden op dat die quaadaardige moeder geen quaad saad komt te stroijen— Het verschil onder de drie re„ „genten weegens een stuk Land dat om die reeden niet beploegd bij UE brieff vermeld sult uE: met de beste oudste ende daertoe gewettigste ondersoeken en naer de geregtigheijd afdoen soo sulks inder minne Geschieden kan soo neen sult UE het Land in verschil door alle drie ingelijke portie laten behouwen op dat den ge„ meenen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0489.xml #+ --- 467 1740 Maccasser onder dato 9 Iunij ƒ Van gemeenen man hier geen schaade door komt te Lijden en ons int vervolg dientweegen van U E verrigten behoorlijk verslag doen op dat wij in staat mogen sijn die saak naat 'slands weijse te schikken en alle oneenignigheeden uijt den weg geruijmt houden Voor het overige houden wij de aenkomst soo van den Tolk pongawa en verdere zaleijereesen mitsgaders de retour der pro„ rnsie Praauw ende geene die haer tribud alhier hebben overgelevert voor gecommuniceert waar meede wij VE in alles dereseden„ „tie rakende detrouw van Een waaksaam en sorgdragend die„ „naar aanbeele en naar Groete verblijve /:onderstond VE goede vrunde /was Getekend:/ A=n H=k Smout, C:s Rosenboom, I„b Pekijn Cornelis J=n Roogaard Hend=k Stimer n H=k V=n Reijd Willem van duijven„ voor de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0490.xml #+ --- accasser onder dato 9 Iunij 1740 „voorden /:in margine:/ maccasser int, Casteel Rotterdam den 3 xb=r 1739 Valkenburg Aan den Vaandrig Fhans Raad Com„ B „mandant 'sComp„s weegen aldaar Lanhaffte Vromen Dese dient Eenelijk ten Gelijde vanden Sergiant der man„ „dijkers frans aransz: met sijn twee bij hebbende ambaneesen soldaaten die ons op den 3=de deses wel hebben aen gebragt VE: schrijvens met de drie onge„ „hoorsame malawase Regentjes dewelke wij in het boeijen huijs ter verseekering hebben geplaast sullende e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0491.xml #+ --- accasser onder dato 9 Iunij 1740 Van sullende den soldaat en tolk Johannes Stroom voor eerst door ons werden aengehouden ik blijff /:onderstond:/ VE goede vrunden /:was Getekend: A„n H Smout in margine:/ maccasser int Casteel Rotterdam den 12 xber: 1739 schrijvens van den 3 Ianuarij is ons daags daar aen benevens VE gehoude dagregister wel in„ „handigt waar op wij niets weeten te reschribeeren als eijndelijk dat Conform VEd„s versoek hier nevens gaande Goede maanden voor UEE „postelingen ten bedragen van Een duijsent drie hondert en drie en Twintig „rd„s en agtien str=s en 3/8 mitsg„s ses. „hondert, rijxdaalders nieuw nederlands paijement Een Legger aracq: apij Aan als Vooren en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0492.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1745 Van En een aem Clappus olij alles onder opsigt van den thans retourneerende zergiant Michiel Sanser— Eijndelijk verseld dese twee ac„ „tens voor de bij V:E bescheijden sijnde bosschieters Ian Lansz: spanjer en Michiel van der Maars die wij op hun versoek in gagie g'augmen„ teerd hebben als den Eersten tot„ ƒ12, en den Laasten tot 10::—. Waar meede blijve /:onderstond:/ alE: Goede Vrund /:was Getekend:/ A„n H„s „smout, /:Lager /:in margine:/ int. Casteel, Rotterdam den 9 Januarij 1740 Banda Aan den E: Ee Agtb=ren Heere Nicolaas, Niolai, Gouverneur en directeur benevens den Raed aldaer E: Erntfeste agtbre 2 E zy d #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0493.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 unij 1740 Van E Erntfeste Agtb=r wijse voor„ sienige seer gene„ neusen heeren Vrunden Dese Eenlijk Gerigt ten gelijde van Een missive door onsen Justicielen raad nevens zodanige beedigde attes„ „latien ten Lasten van den jongst van hier na Costij vertrockenen en bij uw tuijshorende stuurman otte Gesius Gesagvoerende op de Chialoup de olijfstak als door onsen fiscaal ten zijnen Lasten na dies vertrek zijn belegt en in gewonnen niet dubiteeren off uw E E agtb=re sal ten vaveuren der Justitie den zelven over het beganen delect door den bij uw militeerende Crimueelen offecier aen spreken over sijn ongehoorden behandelingen aen vrij gebore men„ „schen gepleegt van hier vervoekt en weg #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0494.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 aM F weg Genomen Dewelke mij p=r bequame occasie vrindelijk te rug verwagten zullen nevens Een quantiteijd van 200 lb noten muscaten een 160 lb foelij zullende dies bedragen bij onsen handel boekjes uw Gouvernement daar voor Gecriditeert werden Een dewijl zedert het affsenden van geciteerde kieltje met onse jongst vrund buurige n Letteren van den 12 9ber: alhier niet naam „waardig is voor gevallen als dat ons door de goedhijd van haar hoog Edelens zijn toegesonden de scheepe westerdijkshorn en de haaften die ter plaatse behouden zijn aenge komen de Eerste op den 4 en de anderen den 20ste Deccember anno passado beladen buyten anderen behoefftens voor dit Gouvernement met een getal van drie hondert F gesonden Eropeesz: krijgers tot te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0495.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 72 tot verstrekking van ons Garnisoen Waar mede dese fineren onder„ aanbeveling van u EE Agtb=re perso„ „nen nevens Comp„s belangen in't schut des alderhoogsten en blijven naar Groeten E:E: agtb=re Heer en vrunden VEE agtb=re bereijdwilligen vrund en meede Dienaren /:was ge„ „tekend, Adriaan, Hendrik, smout. C=s Rosenboom J„b Pekijn C„s J=n„ bogaard, Hend„k Reijd Hend=k Stemer en W=m V:n Duijvenvoorden /:in mar„ „Gine:/ maccassar in't Casteel Rotterdam den 18 Januarij 1740— Bima. Aan den boekhouder Ian dirk Rijnshagen Resident 'sComp=s wegen aldaer Dese sal maar Eenelijk dienen terwijl men bij de successive brieven Eersame Vrome van E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0496.xml #+ --- Van MMaccasser onder dato 9. Iunij 1740 Van Uw ontfangen niet vermeld vinden hoe veel sapanhoud â Costij reeds geveld is om op den ontfangst deses in antwoord te berigten wat quantiteijd van die verwstoff en beereets in voor„ „raat ter affscheep Leyt en voor hoe veel scheeps ladinge mitsgad„s tegens wat tijd op dies gereet„ „heijd staat te maken is ter„ „wijl wij blijven VE Goeden Vrind /:Lager:/ Ter ordannantie van den EE agtb=r Heer A„n H„k Smout Gouverneur en Directeur deser Custe Celebes /:was Getekend:/ W=m V=n Duijvenvoorde, Secret„s /in margine:/ nacasser int Casteel rotterdam den 8 Februarij A„o 1745, /:PP: desen is Geaccompagnieerd van een acte van den Corp„l snoek waar op wij wanneer ons sulx sal goed vinden t' Canchement sullen Laten volgen Maros E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0497.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Junij 1740 Marcs Aan den vaandrig Hans Raad Commandant s Comp„s wegen Aldaar Lan hafte Vrome UE. schrijvens van den 3 den deser is ons op sijn tijd benevens de maan, „delijkse specificatie wel overhandigt wij sullen deese Eenelijk rigten ten gelijde van vier stuks actens van sodanige dienaren als bij uw bescheijden, en wij volgens d' ordre in gagie verhoogt hebben sullende de geijschte rijst en 8 Coppen Lont per nader occagie volgen Ik ben / onderstond:/ VE goeden vrund /:was Getekend:/ An H=k Smout /:in margine:/ maccasser den 8 februarij 1740„— / P: S: den Constabelsmaet Jan van den berg sult UE als p„l Constabel laten dienst doen en op dien voet het kost geld snaaendelijks Laten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0498.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 174 Boelecomba Aan den boekhouder Willem Camerling Resident sComp„s wegen aldaar Laten Genieten Eersame Vrome Na het affgaan van ons Laaste schrijvens van den 13 9ber zijn ons alhier behoorlijk aengebragt use Letteren van den 8 en 23 xber jtem die van den 18 Ianuarij waar uijt wij tot een besonder genougen ontwaert hebben dat den insaem van sComp=s thiende buijten alle verwagting gerendeert heeft een quantetijd van 137 Lasten en 145 gantangs rijst mitsgaders 15278. bossen padij en alsoo den tijd tot dies afshael begind te naderen hebben wij in & #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0499.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Junij 1740 wij in onsen Raade op den 9 deser goed gevonden UE toe te senden de pantchiallangs D' Voortvarent„ „heijd en den appas die thans onder geleijde deses derwaarts vertrocken om door soo spoedig doenlijk met padij bevragt en herwaarts gesonden werden terwijl wij al verder Goed gevonden hebben om de bij VE ingesamelde thiende rijst tot nader ordere @ Castij te Laten verblijven Eijndelijk verseld dese een acte voor den bij V:E bescheijdene Corporaal Daniel Cnoop die wij opr sijn versoek in gagie g'augementeert hebben tot ƒ14 in hoope dat hij deese gunste sig sal tragtig waardig maken Waar meede wij blijven /:onder„ „stond:/ VE Goede vrund /:was getekend:/ A„r H=k Smout. /:in margine:/ mac„ „casser:/ int Casteel rotterdam den 10 Februarij 1740 Bima #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0500.xml #+ --- Sima Aan den Boekhouder Jan Dirk rijnshagen Resident 's Comp„s aldaar Dese werd maar Enelijk gerigt ten geleijde van den bimanese sendeling sepewekie die met het doode Lighaem van den alhier overleedene Gesant boemie ando na Costi vertreckt sullende UE hem in alles soo veel mogelijk is behulpsaam sijn en na begraving van het selve den koning aen manen tot een spoedige te rugkomst van Even gem=t sendeling /:onderstond:/ ik blijft VE goede vrund :/ Lager/ ter ordonantie van den E: E agtb=re Heer A„n H=ke „Smout Governeur en Directeur deser provintie /:was getenkt:/ ds Modenpijl Eerste gesw: Clerq ^ Eersaame Vrome Maccassar onder dato 9 Iunij 1740 in 2 e „ ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0501.xml #+ --- E Maccasser onder dato 9 Junij 17410 Van /:in margine:/ Macasser Jnt Casteel Rotterdam den 15 February 1740 Ternaten Aan den EE Agtbaren Heer Maarten Lelijveld Gouverneur en Directeur Benevens den Raad Ten Casteele Orangie EE Erntfeste Aagtb=re Manh: wel wijse voorsienige dis„ Crite, Heer en Vrunden E: E: E Agtb=re Vruindelijke Letteren van den 7 october A„o passada zijn ons benevens de daar bij gevoegde Copia advijsen doo V:EE Agtb=r aan de hoog Indiasche Regering op diverse tijden afgesonden wel en behoorlijk in E handigt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0502.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 handigt soo meede Een Extract Uwer E: Agtb=re resolutie vervatten de gestelde prijsen op de aengebragte Coopmanschappen en andere waren ten VEE Agtb=re Gouvernemente, Genomen wij voegen jnsgelijks hier nevens 7 stuks Copias der brieven aan hoog gemelte haar haar Edelens gesz: uijt dit gou„ „vernement ged„t 11. april 25, meij, 20. Junij, 25 Julij, 20. augustus 28. September en 22 october, anno, e pass=o waar uijt uw E: E agtb=re Perolux sal kunnen ontwaren hoe de saken deses Eijlands van een beteren aenschouw seijn geworden zijnde dese alverder verselt van Een Extract uijt onse op den 2 Julij bevorens getrokkene resolutie Concernee„ „rende de beraminge van prijsen op de inden Gepasseerden Iaare van Batavia aengebragte Coopman„ „schappen Voorts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0503.xml #+ --- Paccasser onder dato 9 Iunij 1740 an Voorts was het ons seer aengenaem uijt eerst gem: missive te vernemen de promotie van UE agtb=re tot Gouverneur want en Directeur over de moluccos waar meede wij uEd:e agtb: te feliciteeren onder toewenschinge dat den komde dan de eer hebben „ V: EE Agtb=re onder een verder gezegende opgank en het genot van een Compleete gesond„ „heijd Lange Iaren sal behoeden en bewaren terwijl den Eerst onder„ Getekende zijn dienst tot onder„ „houding van Nabuurige vrindschap bij desen aen UEE agtb=re is ap„ „dragende, Waar Meede wij desen voor dit„ „maal sullen fineeren en na VEE. Agtb=re benevens 's Comp„s ommeslag in Godes veijlige roede aen bevolen hebbende na genegene, groete betuijgen te zijn / onder„ stond:/ L: E: Agtb=re Heer en Vrunden /Lager V. E:E Agtb=re dientvaardige vrunden mede Dienaren /:was gete„ „kend:/ A„r H=k Smout B„s Rosenboom 1o 1411 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0504.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 I„b Pekijn C„s J„n boogaard H„d van„ Reijd H„k Stemer, W=m v:n Duijvenvoorden /:in margine:/ maccasser in't Casteel, rotterdam den 24 februari 1740 Ambonia Aan den E:E agtb=r Heer Jacob de Jong Gouverneur en Directeur beneven den Raad aldaar E Erntfeste Agtb=r Manhaffte wesweijse voorsienige discrete heeren en Vrunden zedert de afsending van ons laaste vrundnaburige Letteren van den 2. Januarij anno Passado sijn ons op den 20 meij en 24 Iunij aenge„ bragt V:EE Agtb=re vrundelijke let„ teren van den 20 october en 15. Junij bevorens, ten geleijde van 300 p„s 1½ d=m en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0505.xml #+ --- 80 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 1½ duijm baaij planken mitsgaders 2 p„ls sassafras voor welke genegene toesendig wij VEE: agtb=re op het vrundelijkste bedanken zijnde VEE agtb=re Gouvernement voor dies bedrage bij onse handelboeken behoorlijk Gecriditeerd Wij hebben al verder d' Eere V. EE: Agtb=re te bedanken voor de toesending van de Copia VEE agtb=re onderdanige Letteren aen haar hoog Edelhedens de hoog indiasche regering op den 12 Junij A„o pass=o afgevaardigt en Laten insgelijks desen versellen van 7 stux Copias onser Eerbiedige advijsen op den 11 april, 25 meij, 23. Iunij, 25 Julij. 20 Aug„s 28 7ber, en 22 8ber, Pass=o aan wel gemelde haar hoog Edel„ „hedens, affgesonden aen welkers te„ „neur wij ons nopens den toestand deser provintie vriendelijk zijn gedragende ook hebben wij daar en boven tot speculatie van VEE. Agtbare #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0506.xml #+ --- Van ƒ accasser onder dato 9 Iunij 1741 Agtbare daar nevens gevoegd een Extract uijt onse resolutie vanden 2 Iulij Conserneerende de bera„ „ming op de in anno pass=o van batavia ontfangene Lijwaten, en Coopmanschappen — Eijndelijk versoeken wij VEE agtb=re op het vrindelijkste dat bij voort Coo= mende Gelegentheijd ten dienst van dit Gouvernement ons gelieft te gelieven met 1300 p„s baije planken van 1½ duijm Waar mede wij desen voort je„ „genwoordige zullen besluijten en na VEE Agtb=re nevens s„ „heeren belangen Godes veijlige bewaringe aen bevolen hebbende na Gedienstige Groete verblijve /onderstond:/ E: E: agtb=re Heeren heeren /lager:/ UEE Agtb=re dienstvaardige vrund en meede dienaren /was „getekend:/ A„n H„k Smout C„s Roseboom C„s I: Boogaard, J„b Pekijn Hend=k h #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0507.xml #+ --- 84 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van Hendrik Steemer H„k v„n Reijd W=m V=n Duijpenvoorden in /:margine:/ W.m maccasser in't Casteel Rotterdam den 24 Februarij 1740. — M Caros Aan den Vaandrig Hhans Raad sComp„s wegen aldaer Commandant s Manhafte Vroome Uw brieffje van den 3 deser verselt van de maandelijkse specificatie nevens den gedane Eijsch van be„ nodigtheeden voor uw Residentie zullen wij Eenelijk op recribeeren dat de eerstgem: op het negotie Comptoir is afgegaan en staan binnen korten te volgen per de schouwen Adam en Eva met 10 Lasten rijt en 10 Cippen Lout„ zalijers nevens Eenige actens van verhoging in gagie verleent aen O #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0508.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van Aan 5 bij uw Militeerende personen die wij vertrouwen dat zij sig die Genoten Gunst zullen waardig maken ook zal nu uijt de geincluseerde Extract resolutie in onsen rade genomen de dato g der verleende maand Comente blijken wegens de door uw na „herwaarts gesondene Noorden onder Regentjes van malawa- Dat deselve ten onregten van haare aanklagers zijn tdoor uwe sonder behoolijk beschuldigt ente schielijk „ ondersoek aen ons is Geadviseerd gelijk bij de daar van ingenomen verklaring door twe Expresse gecommitteerdens uijt onsen Raden is Gebleken en dies Gedanen onkosten door uw moeten vergoed werden naer, uijtwijsing van Nevens gelegde sipiers reequening ten bedrage van rd„s 11-42 wij willen uw bij desen recommandeeren in't ver #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0509.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 vervolg met meerderomsigtigheijd in diergelijke gevalle te handelen tot vermijding van onheijlen die som„ „tijds uijt quaden Rapporten mogten t Comen te resulteeren En ons on„ „genoegen des wegen op den hals halen Waar meede wij desen sluijten en blijve na groete /:onderstond:/ V:E: Goede Vrund /: was Getekend:/ A=n He„ „smout /:in margine maccasser int Casteel, Rotterdam den 7 maert 1740, /: P: S: ook Sult uw naer her„ „waarts zenden den bij uw bescheijden Tamboer Simon Moses van Batavia om alhier zijn dienst te presteeren Ambonia Aan den E: E: agtb: Heer Jacob de Jong gouverneur en Directeur benekens der raad Aldaer E: E Erntfeste agtb=re manh: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0510.xml #+ --- an Laccasser onder dato 9 Junij 1740 Manhaffte wel„ wijse voorsienige discreete heer en Vrunden Niet twijfelende aande goede bestelling van onse laaste Letteren van den 24: Februarij stantij sal dese maar eene„ „lijk dienen ter Comunicatie dat het haar hoog Edelheed=s de hoog Indiasche regering behaeg heeft /: terwijl haar wel Edel„ „hedens niet in staet geweest zijn om de Geijsste europeesche militairen voor dit Gouver„ „nement te voldoen /:ons te qualificeeren, om in dien het de noodsakelijkhijd verEijschte van UE:E: agtb=re te kunnen ver„ „deren, een aantel, van 100, 150„ @: 200 amboneesen dan wel soo veel meer als er in V:EE agtb: Gouvernement te werven zullen zijn soo hebben wij hier over #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0511.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. over in onsen Radew op den 22. deser gedilibereert en goedgevonden om reden als bij het hier nevens gaende Extract resolutitie te beoogen is, UEE: agtb: op het vrindelijkste te ver„ soeken om bij provie tot Evetering van Nodelose onkosten Een getal amboneesen als hier voren bereets gespecificeert is aen de handen en in gereetheijd te houden om bij om verhoopte toeval dat god verhoede / op onse Eerste petietie herwaards te kunnen gesonden werden Wijders werd hier nog nevens ge„ „voegd een pacquet papieren door haar hoog Edelheedens ter ver„ dere addresse aan UEE agtb: ons toegesonden En hier mede sullen Ue fine„ „neeren en naar UEE: agtb=re en sheeren belangen inde god, „delijke bescherminge aanbevolen te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0512.xml #+ --- accasser onder dato 9 Iunij 1740 Van te hebben met Genegentheijd betuijgen dat wij zijn /:onderstond:/ E E agtb=re Heer en Heeren /Lager VEE agtb= dienstwaardige vrind en meede Dienaren /was Getekend:/ An H=k Smout C=s Rooseboom J„b Pekijn =s J=n Bogaerd H=k Stemer H=k ft V=n Reijd, en W=m V=n Duijvenvoorder /:in margine:/ macasserden 9 maert, 1740. Laros Aan den Luijtenant Thans raad -: Commandant sComp:s wegen aldaar Dewijl het haar Edelhedens de hoog indaasche regering gustig lyk, behaagdt heeft UEE tot Luijtenant te bevorderen en uijt Lanhaffte Vrome dien „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0513.xml #+ --- 491 Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 dien hoofden uw Persoon alhier Gerequereert werd tot accomple„ „tering der Compagnien zoo is op heeden in rade verstaen om uw pernaaste in dat Commando te Laten ver„ „Jurgen van diepenbroek om in loco als commandaerend „vangen door den Sergiant„ „ sergiant te „ militeeren dierhalve werden uw Gepreadverteerd poedigste Een behoor„ ten lijke inventaris van alle sComp=s Effecten etc: in gereedheijd te brengen ten Eijnde op de paresse van uw vervanger ten overstaen van twee gecommitteerd die wij meede Leuwaerds, sullen senden behoorlijk transport te doen mits„ gaders van alles wat ten dienste en Narigt van de selve aldaer ter plaatse zoude kunnen strekken behoorlijke onvertuure te geven— waar der #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0514.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Junij 1741 Van Waar meede besluijten en blijven VE goeden vrund /was getekend:/ A„n Hend=k Smout, /:in margine:/ mac= Casser / int Casteel Rotterd=m den 22 maert 1740 —onder„ „stond:/ accordeert :/ was getekend:/ G„t Tek secret=s /:voor het opleesen:/ J=n V=n ES: Roonhuijsen /:voor het nasien Phodenpijl Translaat Maleijde Brief gesz door sulthan Mlaoeding Mahamas, „sa Coning nevense alle djenelijs en Turelijs vant rijk Bima Aan den E:E: Agtbaaren Heere Adriaan Hendrik Smout gouverneur en Directeur mitsgaders den raed des Casteels Rotterdam tot maclasser Die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0515.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Junij 1740 Van Die namenigvuldige zegenwenschen bekend maken aan sijn EE Agtbare en den raad voorm: onder geleijde deses Costijwaards zenden Djenelij„ „woha, boumi Sari, Djenadarra, boemi„ „sandoe, en bonmi berie, en hun gevolg in nakoming van t schriftelijk bevel van UE Agtb=re Heer, het geen niet eerder ten uijtvoer heeft kunnen volbragt werden aange„ „sien de hongersnoot de ingesetene in Looko heeft geguld waar door sulx getardeert heeft tot na het suijden der Padij alhier verwegen zijn Hoogheijd en grooten ootmoedig Excuus aan de E E Agtb=re Heer Gouverneur verzoeken /:onderstond/ Gesz: op't Land Bima op danderdag den 13 van de maand djoemadilachir off in onse benaminge, 7ber: int Jaar 1152. gen„t bha en vervolg„s onse reeq: 1739 Translaat Maleijdse Rineft #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0516.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 2 Van Brieff gesz: door Paducca Sirij sultan Sackin hoedin nevens maha Radja Sipattij en de hoekoms mitsgaders alle de Rijxgrooten en de 30 mantrijs ende Rabatos vant Eijland boutan, Aan als Vooren Die na veelvoudige Groete en zegenwenschen bekend maken aan zijn EE Agtb en den Raad voorm: die het gesag voeren sE Comp=s wegen Tot maccasser tot wien zijn hoogEds sacki hoedin, thans oversend pange„ „ Lassang baloe Loewoe zijnde een na„ komeling van de Mantrij gen„t Achmeth nevens den Tolk bappa, Lama soeka nevens den zergiant Hendrik Jurgen Hardenberg en twee Europeese zoldaten Extirpatie op de Toukanbessijs Eijlanden na #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0517.xml #+ --- Van Laccasser onder dato 9 Junij 1740 Na Jaarlijkse gewoonte behoorlijk hebben gedaan Wijders versoekt sijn hoogheijd dat de Jaarlijkse recognitie penn: aan de voorn: zendeling, pangelafsang balloe Loewe, mogen werden ter hand gesteld nevens een Nieuwe, vlag om ter Eere van d EComp: alhier gebruijkt te werden aenge„ sien die bij ons berustende zijnde versleten is mitsgad„s een stuk geele zijde tot het insluijten der brieven en 4 p=s bassen met ijsere staarte welkers Caliber den voorn: Tolk bekend is waarvan sijn hoogheijd het Costende van dien sal voldoen als meede dat de Rotting knop van Gem: Tolk door uEE Agtb=re Goedheijd mag gerepareerd werden /:onderstond:/ gesz: Int Coninglijk palleijs Pot Bouton den 14 van de maend Radjab op zondag int Jaer 1153 gen:t djim zijnde na onse reecq: de maand octob„r 1739— Translaet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0518.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1745 Translaat maleijdse Brief gesz: door Paduccasirij sultan mohammacaha roedin Coning nevens alle de mantrijsen verder konings kinde„ ren van sumbawa„ Aan Als Vooren Aan wien zijn hoogheijd en Grooten na toewensing van een Lang Leven„ een voorspoedige regering Bekend maken aan zijn hoog„ „heijds broeder den Heer Gouverneur de bedroefde toestand van't land Sumbawa nademaal den Rijxgroot Nena Ranga Reets twee maanden in den oorlog is waar door wij nagt en dag hopen en ons vertrouwen alleen op D Comp=e stellen. — werweegen zijn hoogheijd aen sijn broeder den Heer Gouverneur ver„ soekt om tot defentie van't Land Sumbauwa gerieft te werden met Ruspoeder ten Bedrage van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0519.xml #+ --- VaMMaccasser onder dato 9 Iunij 1740 alsmeede vijftig r=s van Tweehondert en Vijftig rd„s „ taan Lood, het geen sijn hoogheijd en grooten beloven wanneer het Land sumbauwa in rust herstelt is, met sappanh„ te zullen betalen Wijders versoekt zijn hoogheijd aan den Heer Gouverneur om Eenige, snaphaan steenen, te erlangen soo veel als UEE Agtb=re believe toe te senden welkers bedragen zijn hoog„ „heijd in Voegen als boven vermelt aenneemd te voldoen /:onderstond:/ gesz: op 't Land Sumbauwa in:t Iaar 1752. gn„t dhal achir op donderd=o den 5 van de maand radjab zijnde volgens onse reecq: de Maand october in't Iaar 1739. Aan als Voren gesz: door Abdul Sale Coning nevens de Rijxgroten van Sangar Die na hertgrondige Groete en zegen wenschen bekend maken de brieff van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0520.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 van zijn E: Ee agtb=r en Raad met een zuijvere Genegentheijd des herten en het vereijschte Fatsoen ont„ „fangen te hebben En dies jnhoud volmaakt verstaan werwegen zijn hoogheijd in op volging van dien tot UEE Agtb=re Laat over Comen de zendelingen Naka Lassa en boemi toa om sijn hoogheijds persoon Bij uE: E: Agtb=re te reprosenteeren hebbende tot haar gevolg tweeen twintig personen om ten dienst van D' E Comp=e gebruijkt te werden alwaar het EE: Agtb=re heer Gouverneur sal gelieven met versoek indien de voorsz: zende„ „lingen door onkunde ijts mits „doen dat zijn agtb=re zulx niet ten quaadsten sal duijden waer door sijn hoogheijd sig grotelijkx sal verpligt vinden /:onderstond:/ geschreeven opt Land van Sangar op Saterdag mor„ „gen den 21 van de maand radjab in't Jaar 1752 gen„t bha sijnde volgens onse reecq: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0521.xml #+ --- 499 Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 ƒ 1739 reecq: de maand October Jnt Jaar Translaat Maleijtsz brieff ges: door paducca sirij Sultan Sackin hoedin Coning nevens maharadja Sappatti hoofd hoehom off regten, mitsgaders alle mantrijs en baba„ „tos van't Eijland Bouton Aan als Vooren Aan wien zijn hoogheijd en Groete namenig vuldige Groete en Zegen„ „wensche bekend maken de brieff van zijn E:E: Agtb=res en den Raad p„r den pangalassang balla Loewoe en den Tolk Laharie in Geselschap van den zergiant hendrik Iurgen„ „ Hardenberg. nevens 2 Europeese zoldaten ontfangen te hebben en dies gelesen en Compleet verstaen werwegen zijn hoogheijd en Grooten . met een zuijvere Genegentheijd dess #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0522.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Juny 174 des herten tot de algemene wel„ stand van het bondgenootschap hebben goedgevonden tot VE: E: agtb=re over te senden Capitain Lauwt Radja Lawele om sijn hoogheijds persoon te representeeren nevens den tweede Capitain Lauwt Radja Lakoedoe als hoofd over de thans mede varende ses mantrijs en 12 babatos ten fine dat deselve ten dienste van d' Comp=e„ gemploijeerd werden waar dat den E: E: agtb=ren Heer Gouverneur raad, „saam sal vinden met versoek in„ gevalle zijn hoogheijds gesanten, de Captains voornoemd het een of't ander benodigt zijn dat den E:E: Agtb=re heer Gouverneur vol„ „gens 's E Comp=s gewone goedheijd sal behulpsaam sijn— Gelijk meede aan Radja wawona ingevalle zijn voorgenome Reijse Costij waards Effectueerd het geen apparent met de doorbraak van het west saijsoen zouden runnee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0523.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740. 501 verhindert werden, dog bij en aldien gem: Radja bij v: E:E: Agtb=re komt te verscheijne en genegen is weder te rug te keeren zoo versoekt zijn hoogheijd dat den E E. Agtb=re Heer Gouverneur hem sulx permitteerd /:onderstond:/ gesz: opt Eijland Bouton int Coninglijk palleijs op zondag den 6 van de maand saban in't Jaar 1133 gen„t gim zijnde na onse reecq: den 6 9ber: jnt Jaar 1739 /:onderstond:/ accordeert:/ was getekend/ G„t Tek secret„s voor het op Lesen I„n v„n Es Roonhuijsen / voor het nasien p„ hodenpijl —, Toradja Adriaan Hendrik Smout Benevens den Raad ten m Casteele Rotterd=m op Maccasser Wensen aan Den Prins Aroe palacca zegen en gesondheijd Den Gouverneur met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0524.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740, Van Met verwondering hebben wij tegen onse voorige berigten aan uijt monde van VEE: Exelenties twee zoonen ande ande, en mappa sonre, die ons hier zijn komen sien verstaan dat uEE Exelentie benevens de geheele Familie op een na die overleeden is nog in Le„ „vende Lijve zijt het welk ons veel verheugt heeft en nog meer verheugen sal wanneer wij VWE Exelentie set onse oogen zien want VW: E: Exelenties zoonen hebben vw herwaard komst versogt en den jegen„ „woordigen J=b Coning djallaLoedin E VW Exelenties broeder heeft bij ons meede daar toe aen gehouden, soo dat wij uw E, Exelentie toestaen E en aen manen soo spoedig als doen„ lijk is herwaard aen te komen op dat het thans zo zeer verne„ „derde hoff van Bonij door de Goed„ „heijt gods de hulpe van DE Comp=e in de tsamen Gevoegde Cragten van bloed vrunden binnen korten weder in zijn vorige luijsten mag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0525.xml #+ --- E503 Maccasser onder dato 9 Iunij 1746 Van mag hersteld raken /:onderstond:/ gesz: ten Eijlande Zelebes in 's EComp„s Casteel Rotterdam den 2.8 Novemb=r 1739. /ter zijde stond:/ 's E Comp„s zegel gedrukt in roden Lacque:/ en daar onder Getekend A„r H„k Smout /:onderstond accordeert:/ „was Getekend:/ G„t Tek secret„s / voor't op Leesen I: V: E: Sroonhuijsen:/ voor het nasien /: I„r lodenpijl:— Adriaan Hendrik Smoute Gouverneur en Directeur mitsgad„s Admiraal en Veldoverste benevens den Raad wegens den staat der E Comp=e tot maccasser en den Resorte van dien onder het belijd van den wel Edele Groot agtbaren Heeren Adriaan Valckenier, Gouverneur Generaal en de Edele Heere Raden van Nederlands India— Alle den Geene die desen sullen zien, ofte horen Lee„ „sen saluijt Doen te weeten., Also #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0526.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Also de hoge Regering van Jndia voor„ e „meld, bij placcaat van den 1688 speecialijk heeft doen verbinden het vervoeren van slaven van dit Landschap na Batavia, hoedanigen verbod ook zet volgende Iaar 16:89 geschied is na de drie ooster Gouvernementen Amboina Banda en Ternaten ende Egter dat sommige baatsugtige menschen hun niet ont„ „sien om gewinswille diverse slaven van hier heijmelijk na Batavia„ of voorsz: oosterste Gouvernementen te vervoeren Ja die ook op afgelege Comptoiren weten aan Land te setten C tot groote ondienst der EComp=e en veragtinge der welgegevene ordres soo ist dat wij met advijs van Rade in Conformiteijd der beveelen van wel gemelte haar Edelhedens ver„ „vatte missive van den 5 maart deses Iaars en onse resolutie van den 2, Courant bij desen wel Expresselijk de nove jnterdiceeren en verbieden bij desen aan alle sComp„s dienaren Burgers en ingesetene soo wel der Geene die hier ter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0527.xml #+ --- Paccasser onder dato 9 Junij 1740 Van 505 ter plaatse remoreeren als met hun vaartuijgen van buijten aencomen het vervoeren van allerlij soort van slaven gene Natie uijtgesondert 't zij mans Vrouwe off kinderen, soo wel na Batavia als de voorsz: oosterste Gouvernemente buijten de geene die zij hier zullen hebben aengebragt op peene dat de geene die zig ondervinden mogten het versenden of vervoeren eeniger slaven buijten des Gouverneurs schriftelijk verleend Consent sal verbeuren de voorsz: te vervoerne slaven boven arbitrale Correctie en soo het met burger off in„ tondernomen word ook boven dien de confiscatie der voorsz=e vaar„ „Landse handelvaartuijgen en derselver tuijgen ingeladene Goederen Lastende en beve„ „zende dierhalve den Fiscaal, en Sabandhaar mitsgad=s derselver suppoosten en dienaren op de observantie deses naau„ „kerig te Letten en tegens de Contra„ „venteurs sonder Dissunulatie off oog„ „luijkinge te procederen; also wij sulxs ten dienste der E Comp=e zodanig vinden te behoren -, Aldus op Gesteld ten Castele Rotterd„m ra #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0528.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 9 Iunij 1740, Rotterdam op Maccasser den 5 Julij 1697. gerenoveerd, in onsen Raade op den 12 maart 1740, gepubliceerd en g'affigeerd n den 22, daar aen /:was Getekend:/ A=n„ H=k Smout, /:in margine:/ stond 's EComp=s zegel Gedrukt in roode Lacque /:lager:/ Ter ordonnantie van den E:E agtbaren, heer Adriaan hendrik Smout; Gouveneur 1: en Directeur mitsgaders Admirael en veldoverste benevens den Raad deser Custe Cebbes /:was Getekend:/ G=t Tek secret„s Dewijl bij haar Hoog Edelens de hooge Regeering van Nederlands, Jndia veel geonoreerde Extract Resa„ „lutie de dato 27 augustus 1739 ons specialijk gebleken is het regtma„ „kig misnoegen, en doleantie der Edele 7=t weegens 't klopen en verkoopen. Jtem na Agtbre Heeren superioren in Nederland versenden der soldij Reecq„t van sE Comp„s Dienaren hier te Lande die ten dien Eijnde Diverse quade practijken werkstellig gemaakt en bijweege van substitutie op een g'interponeerd persoon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0529.xml #+ --- Maccasser onder dato 9. Junij 1740, persoon te Batavia middel gevonden hebben, om haare reecq„ op een Clandestine wijze Na nederland overtemaken en daar door de meermalige gegevene ordres van onse respective betaals, heeren te overtreeden soo ist dat wij in voldoeningen op volging van welgem: haar hoog Edelhedens bevelen alle en een ijgelyk van sComp„s Dienaren bij af„ fectie deser praadverteren gelijk g'prae adverteerd werd bij desen dat indien ijmand van de selve ter deses Gouver„ „nements sig nadesen wederom mogte komen te verstouten sijne soldij reecq: offte te goed hebbende Maandgelden onder wat protext het ook soude mogen weesen te verkopen ofte veralli„ „neeren niet alleen inde Conficatie des Reecq„e en een vier dubbelt boeten sullen komen te vervallen maar daar en boven als schadelijke subjecten na Nederland werden versonden dog sal het daar entegen alle en een ijder vrijstaan ingevolge wel gem: ordre, de Dienaren die Genegen mogte wesen na 3 soon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0530.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Na tijds Expiratie een Nieuw verband aan te Gaan derselver bereets verdiende te goed hebbende 9maandgelden in Con„ „tanten alhier ter Plaatse te ontfangen tegens Ligt Geld de Rijksd„r Gerekend a 64 st„s, zonder dat zodanige zullen Gehouden weesen eenige Lijwaten te ac„ „cepteeren veel min dat de selve haar sullen werden opgedrongen—. Wijders sullen alle hoge en Lage 's Comp=s dienaren die in den aenstaende Genegen mogte weesen hunne zoldij Reecq= Na nederland te remitteeren gehouden en verpligt zijn, zig te dien Eijnde met versoek daar toe bij de Regering alhier te adresseeren ten eijnde de zelve papieren ter recherche aan den opper; „ Coopman en secunde persoon en vrvol„ „gens aen den Guarnisoen boekhouder gedemandeert te laten; als wanneer de zelve wel en zonder fraude bevon„ „den zijnde dies procuratie directelijk van den Constituant op den geconstitu„ „eerde persoon in Nederland moet werden ƒ„ ge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0531.xml #+ --- Maccasser onder dato 9 Iunij 1740 Van 509 Gepasseerd. Ende op dat dese respective heijlzame ordres van welgem: Heeren Seventienen niet overtreden maar Letterlijk sal werden agtervolgd soo werd den Fiscaal deses, Gouvernements wel spasiaal gelast en bevoolen tegens de overtreders deser wetten en ordonnantie te procedeeren als na behoren Maccasser int Casteel Rotterdam den 22, maert 1740. /:onderstond:/ sEComp„s Zegel gedrukt in rode Lacque (:daar onder:) Ter ordonantie van den E:E: agtb=re heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en Directeur, mitsgad=s Admiraal en Veldoverste benevens den Raad deser Custe Celebes /:was= „getekend:/ G„t Tek secret„s: / onderstond:/ „accordeert :/ was getekend:/ G„t Tek secret„s /:voort op Leesen:/ I„n V„n E Roonhuijsen:/ /:voor het nasien:/ D: rodenfijl —, Batavia n #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0532.xml #+ --- Van MMaccasser onder dato 9 Iunij 1740, Batavia Aan zijn Edelheijd den Hoog Edelen gestrenge groot agtb:e heere Adriaan Valckenier gouverneur generaal mitsgaders de Edele Heeren Raden van Nederlands India Hoog Edele Gestrenge groot Agtbare, Erntfeste manhafte wijse voorsienige en seer Genereus wijd Gebieden„ „de Heer, en Heeren Jn Gevolge 's E Comp„s ten uijterste Gerespecteerde ordere soo dient dese tot geleijde van het ingeslotene rapport wegens het schip velsen dat volgens dies Teneur behoorlijk bevonden is Soo is het dat wij bij dese d'eer hebben met de diepste veneratie ons te noemen — /:onderstond:/ Hoog Edele gestrenge groot agtb=ren heere en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0533.xml #+ --- 511 Maccassar onder dato 9 Junij 1746, Jan F en Heeren /:Lager:/ Uw Hoog Edelheedens, onderdanige en gehoorsame dienaren /:was getekend:/ I: A: Desvignes, G: A: Graaff van efferen C„s I=n Boogaart /:in margine Jnt schip velsen zeijlende van de rheede Maccasser den 11 Junij 1740 — Aan den E: E: agtb:re heer Adriaan hend„k Smout Gouverneur en Directeur mitsgaders Admiraal en Veldoverste Deser Custe Celebes. E: L: Agtb=r Heer Jn onevolging van U EE Agtb=re g'eerde ordre hebben wij ondergetekende gecommitteerde Leeden uijt„ den Agtbaren Raad van Jus„ „titie ons vervoegt binnen boord want alhier ter Rheede Leg„ „gende schip Velsen welke bodem voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0534.xml #+ --- Maccasser onder Dato 9 Iuny 1746, Van voor soo verre wij hebben kunnen na nagaan niet bevonden met particuliere Coopmanschappen beladen te zijn Gaande voor 12 en agter 13 voeten Diep waer mede wij verhopen uEE: agtb=r g'eerde Jntentie volbragt te hebben verblijven /:onderstond E: E: agtb=re Heer UEh: agtb=re Trouwschuldigh dienaren /:was Getekend:/ I: A: Desvigenes, G: A: Graaff van Efseren, C:s J:n Boogaard /:Lager/ In kennisse van mij:/ was gete„ „kend:/ B„s I„s Maas. -in margine:/ Jn't schip Velsen zijlende buijtende rheede van Maccasser den 11 Juny 1740 Register van Alle zoodanige papie„ „ren Alser thans Aan zijn hoog Edelheijd den Hoog Edelen Groot agtb=re heere Adriaan Valckenier Gouverneur Generaal, mitsg=s . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0535.xml #+ --- 513 Maccasser Den 29 Iunij 1740. Van mitsgaders d' Edele Heeren raden van Jndia werden Afgesonden p=r den Mac„ „Cassaars Borger Hendrik„ „ Nederman: Als- D Register Deses N=o 1. Origineel Missive van Gouverneur en Raad aan Hoog ge„ „dagte haar Edelheedens De dato Deses. — 2: Dupliccaat Missive gerigt, aan gem=t Haar Hoog Edelhedens en op Den 9 deser origi„ „neel p=r 't schip velsen afgesonden. 3: Copia Translaat Missive gesz: aan de veertig Coningen Regenten van het Land „schap wadjou Gedateerd 12: Maij deses Iaars. — 4: Copia Translaat missive gesz: door voors veertig Coningen re„ genten van het Langschap wadjouw aan deses regering 5 Extract uijt het dag register gehouden ten desen Gouvernementen op dingsd= den 31 meij deses Iaars. — m „onderstond:/ maccasser jnt Caste & h. Rotterd=m den 29 Iunij 1740 /:was getekend:/ G„t Tek secret„s - „ sgt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0536.xml #+ --- ontfangen den 1.:' Julij a=o 17140. Van Batavia. — Aan zijn Edelheijt Den Hoog Edelen groot agtb=r here Adriaan Valckenier Gouverneur Generaal, Mitsgaders De Edele Heeren Raden van Nederlands Jndia: — P=r den borger Hendrik Wederman Dewijl den doorwaijenden oosten„ E „wind ons Dagelijks goede occagie presenteerd om tijdinge van Extraordi „naire voorvallende zaken in dese provintie aan Uw Edele groot Agtb=re Eerbiediglijk te bedelen sullen wij ten vervolge der inlandsche materie bij den brieff per het schip Velsen Hoog Edele Gestrenge groot Agtbare Erntfeste manhafte, wel wijse voorsieninge seer Genereus wijd gebiedende heer en Heeren Maccassar Den 29 Iunij 1745. sub 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0537.xml #+ --- Van Maccasser Den 29 Iunij 1740 N. 515 sub dato 9 Iunij Iongst Leeden afge„ „sonden en desen in duplo versellende uw Edele Groot Aagtb=re Althans ter, kennisse te brenge den uijtslag der veel gehonnoreerde aparte ordre aen den Gouverneur vervat bij missive van uw Edele Groot Agtbare de dato 24 Februarij Iongst Leden omme al vorens bequaeme middelen bij derhand te nemen en den Rebellerende wadjorees door eenen minne „lijken weg tot Reeden en Billikheijd te Beweegen mits 'sE Comp=s Luijster: „rijk ontsag bij dese bij dese volkere door al te veel toe geventheijd geen kren„ „king off vermindering toe te brengen hebben wij ten dien Eijnde Een ma„ „Lijtschen brieff welkers Copia trans „laat desen verset door onsen derden Tolk Jan Brugman op den 14. Maij aan de veertig koningen regenten van het Landschap wadjo afgesonden en met alle moderate dog teffens Ernstigste Redenen aen„ „getoond ho dE Comp=s in dese om„ „standigheijd van treompherende wapenen heene b #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0538.xml #+ --- Maccasser Den 29:' Iuny 1740 Van wapenen aan Dese kant aan dese kant van Cebebes door bontbreuk getergt alegter veel liever door middel van een samen komst in vergelijk de saken in questie wilden afdoen als het selve tot fataal bederf van hun land en vol„ keren door een al vernielende oorlog uijt te werken waartoe wij weg en plaats met vrij geleijde voor haare Gedepunteerdens aangeboden en voorge„ „steld hebben zoo als uw Edele Groot Agtbare uijt dien brieff des behagen zal Consteeren, en welke schikking zijnde na den aerd dier volkeren, na onse beste ondervinding en beschou„ „wing van zaken ingerigt:/ wij hoope met uw Edele Groot agtb=re wijser oordeel te sullen over een komen niet temin is oms op den op den 3„' deser maand bij retour van voormelte Tolk Brugman den slegten uijtslag van dese uw Edele Groot Agtb=re goede en heijl same intentie met veel misnoe„ „gen gebleeken aengesien die hart #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0539.xml #+ --- Van Maccaser den 29 Iunij 1740, Hartnekkigge: regenten hun niet ont„ „sien hebben bij Een soo genaamt antwoord brieff alle onse geweuse en Edelmoedige presentatien op een seer veragtelijke hoog dravendenden toon van de hand tewijsen onder „sodanige bewoordinge als uw Edele groot agtbare uijt het hier nevens leggende translaet des believende kunne beoogen, — Dat den hooft Coning Aroe Sinkang na zijn roof en twist sieken aart wel de voornaamste is die de handen met aandrang aan voorschreve su „berbe briefje geslagen en te werk ge„ „stelt heeft is ons al meede bij te rugcomst van voor gewaagden taal; „man ter kennisse gebragt want na, het openen en Leesen van die Letteren in hare vergadering proponeerde den selve om voorschreve brieff en beant„ „woord te rug te senden dog het Geene door de andere parthij tegen gesproken en dierhalve agterweegen Gebleven is niet 517 . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0540.xml #+ --- Laccasser Den 29 Iunij 1740 Van ƒ niet tegenstaande heeft deselve sijne belange soo verre door gedronge om niet alleen de oude gemaakte Contracte met de Compagnie anno 1670 te ontkennen en verwerpen maer ook geen niuwe te willen aengaan als onder voorwaarde om een ijder over sijn Eijgen volkeren te disponneeren en Consequentelijk de geusurpeerde bonijsche Sopingse en Loewoeneesen rijke Etc:a als Eijgene Landen en onder „danen te blyven possederen sonder dat na sijn voorstel dE Compagnie als hoofd bandgenoot van die ge„ „passeerde zaak Eenige mentie zoude mogen maken off bedin„ „gen die Landen voor haare wettige„ heeren weederom in te ruijmen het geen al Egter Een onvermijdelijke zake is zoo wel om De gemaakte Contrac ten met de Bonniers als onder bontgenote heijliglijk nate komen als daar door de balanse tusschen de andere hoven staande te houde waar benevens het banijssch #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0541.xml #+ --- Maccassar Den 29 Iunij 1740 Van bonijsche hoff door aandrang van d' Compagnie bij inhansche missive Coniuginee„ gedateerd 28 meij anno 1736 tegens den wadjorees in oorlogis aen ge„ wikkelt om den zerover Aroe Sinkang C:s uijt de rivier Dopie te ver„ Jagen dog soo Contrarie uijt gevallen is dat voornoemde Aroe Sinkang daar en tegen kort daar aan door de wadjoresen tot Arou Matouaaij verkooren en naderhand voorsz overwin„ „ning op Boorij behaalt heeft mitsgaders althans soo hoog„ moedig geworden is om alvaarens daer van te disesteeren Liever het uijterste te willen afwagten het zij om 's ECompagnie oorlogs magt ter zee dan wel teland het hoofd te bieden en beproeven schoon sulx ook tot haren totalen ondergang /met gods hulpe:/ zal moeten strec„ „ken en ook al breets na uw Edele Groot Agtbare ordre bij voorschreve apparten brieff vervat soude wesen geschiet inge 589 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0542.xml #+ --- Laccasser Den 29 Iunij 1746 Van Geschiet indien na het ontfangen van die qualificatie de regen masson aandien ovirt en Contrarie winden om derwaards te zeijlen zulx niet belet had„ den waar benevens wij uw Edele groot Agtbare nogmaals ootmoedig versoe„ ken met een bequaam wel beseijlt jagtje omtrend van die Chartre off iets kleijnder als het scheepje velsen tot transport voor sEcomp„s aensiene„ „lijke vlag tegens de aenstaande maanden september off october te mogen werden gerieft om als dan met den tegen woordigen s EComp=s magt over zee in de bogt van bonij off elders op bequame plaats voet aen Land te setten en met die der bonijsche Coning en rijks„ „grooten van de Land kand te samen te spannen en vermits Aroe sinkang jtem sijn zeevoogt Toassa al 't zedert anno 1730 redelijk portuijn ter zee gemaakt hebben en thans ruijm 70: gorappen Laasten voorvaardigen sal het wel te denken weesen dat alvorens een kansje ter zee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0543.xml #+ --- Van Maccasser onder 29 Iunij 1740— 521 zie zal moeten gewaagt worden dog met god den worsten voor haar zoo wel niet sal aflopen als a„o 1734 onder de mandhareese wal waar door den sel„ „ven zoo Laat duskende geworden is om„ ao 1736 met een aental van omtrend 38 a 40 gorabs in het gesigt van dit Casteel de om her Leggende Eijlanden te distrueeren en de huijsen te ver branden sonder dat de dier tijd almeede door een Expeditie op den selve Enig voor„ „deel s E Comp=s weegen behaald wierd soo als uw Edele Groot Agtb=re te dier tijd bij missive de dato 29 Iunij omstandig bedeelt is en althans eenlijk tot bewijs redenen strekken die ons doen hopen dat den tijd haast komen sal om dat hoogmoedige roofnest s E Comp„s roemrugtige wapenen /: soo wel als anno passato de maccassaren:/ te doen beproeven en den ouden ontsagge„ „lijken Europeesen naain bij de volkeren ruijm soo veel als voor deesen te doen Gelden want schoon wij omtrend het Casteel Rotterdam ge een n #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0544.xml #+ --- Maccasser Den 29 Iunij 1740 Van Genoeg ontsag en Glorij met het verslaan der vijanden en overwinning der bemuurde stad Goa verkregen en daar door hier om „her niets meer te dugten hebben kunnen wij Uw Edele groot Agtbare versekeren dat de herstelling van het bonijsche hoeff den Eenigste weg, en middel is om de algemeene rust en vreede op Celeber te bevorderen en buijte welke ook altijd bij de minste toeval off verandering van regering demalcontenten altoos„ zullen te te voorschijn komen Ten opsigte vant maccassaarse hoff welkers rijksbestierder tot ons Leetwesen als nog onpasselijkheijd Laboreert is daar door niet in staat de hoff zaaken sodanig te herstellen als wij geerne soude sien niet te min heeft den selve in sijne plaatse op ons versoek den 31 Maij jongsleeden sijnent wegen binnen het Casteel gesonden den Coning van Tello om den uijt om den uijtge wekene Coning van sadrabanij en andere rijxgroten die voor en na het #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0545.xml #+ --- 523 Maccasser Den 29 Junij 1740 Van het veroveren der stad Goa in submissie gekomen waren en p„l pardon Erlangt hadden zoo meede die geene welke nader„ „hand van Bontoparang afgekomen sijn binnen tegelijden ten eijnde haar alle uw Edele Groot Agtbare veel ig Eerde ordre bij voorgewaagden apparten brieff ter nedergesteld ten overstaan van den Coning en rijksgroten van bonij:/ als daar toe resatie hebbende /:bekent temaaken; dat het uw Edele Groot agtbare uijt een bijsondere genereuse goeder„ tierentheijd behaagd hadden ons te quali„ „ficeeren om alle de geene die tegens de Compagnie de wapenen opgevat en met opregt berouw en Leetweesen p=l paardon versogt en Erlangt hadde zulks altans uijt name van uw Edele Groot Agtbare te bevestigen mitsgaders die wel doad aan Crain„ bontotanga, sadrabonij Crain oedjong, Crain pangenackan de twee Laaste onlangs in submissie gekomen al meede Deel agtig temaken onder sodanige verdere toe passelijke reDenen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0546.xml #+ --- Van Maccasser Den 29 Iunij 1740— Redenen en vermaningen als wij goed gevonden hebben bij Extract dag register uw Edele Groot agtbare tot speculatie hier nevens te voegen en dewijl Crain batoe„ Poetie, op Bonto parang doodelijk ziek en door ouderdom seer apparent wel haast verhuijsen sal hebben wij reeden te geloven de andere uijtgewekene volkeren wel haast te afkomen off ten minste niets vijandelijks meer en tameeren sullen. Ter nakoming van uw Edele Groot Agtbare ordre sullen wij ook niet manqueeren soo spoedig als Den goaschen Rijxbestierder Crayn mad„ „jonnang hersteld sal weesen hem voor te houden de oorlogs Lasten en ongelden die de Compagnie tot herstelling den Goaschen koning onvermijdelijk gemaakt heeft om het selve als een deugdelijke rijksschult aan d'E Compagnie in der tijd te werden voldoen De #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0547.xml #+ --- 525 Maccaser Den 29 Junij 1740 Van De scheepen soetelings kerke en Haaften sullen kort naar het afgaen deses hunne depesche over Iava er„ langen, en Terwijl de aangebragte vuursteene net boven Gemelte bodems voor het meerder gedeelte onbruijkbaar zijn versoeken wij uw wel Edele Groot Agtb=re dat ons p=r naasten mag toe gesonden werden Thien duijsend van deselve om in de Expeditie naar wadjo wet niet 2„ Leegen, te zijn Waar meede wij deese sullen Eijndige na uw hoog Edele Groot agtbare persoonEn persone inde god„ delijke bescherming aan bevolen te hebben betuijgen dat wij met de meeste veneratie zijn /:onderstond:/ Hoog„ Edele Gestrenge Groot agtb=re Geer en heeren /:Lager:/ uw hoog Edelhesens onderdanigen en Trouwschuldige Dienaren /:was getekend:/ A=n H„k Smout, E„s Roosenboom, I„b Pekijn, C„s I„n bogaart, H„r Stemer, H„r V„n Reijd W„m v„n Duijvenvoorden /:in maccasser in't Casteel Rotterdan den 29 Iunij 1740 „ - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0548.xml #+ --- Maccasser onder dato 29. Junij 1740 Jan Adriaan hendrik Smout gouverneur en Directeur midsgaders Admiraal en Veldooversten van wegens den staat Der Generale Nederlandsche, Compagnie ten Deese Eijlande Celebes Benevens den Raad ten Casteele Rotterdam onder Hooger en wijser Gezag van den Hoog Edelen Heere Adriaan Valckenier gouverneur Generaal en De wel Edele heeren Raden van Nederlands Indi Aan de veertig Coningen Regenten van het Landschap Wadjou. wenst Den Gouverneur en Raad boven gen„t wel„ „varen, en Gesondheijd Nademaal wij poo soo veel als het in onse magt is geweest door Godes hulpe desaaken aen dese zijde van celebes, in veel rustiger en vreediger stand onder de bondgenoten hebben gebragt als die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0549.xml #+ --- 527 a Maccasser onder Dato 29 Iunij 1740. Van Die in Lange Geweest zijn: zoo en wil de Comp:e als Eerste en hooft bandgenoot niet nalaten volgens hare alom beroemde goedheijd en vredelieventheijd haar goed officie verder aente wenden om de saak niet ten halve te laten steeken maar de rusten vreede over dit geheele Eijland naer haar vermogen voor Een Jder te besorgen en dus doende den bloijenden wel stand alom wederom te doen herleeven om hier toe te ge „raken en soude niet veel moeijte sijn in dien het district van wadjou wat nader bij het Casteel Rotterdam gelegen „was om des te gemakkelijker met den anderen te kunnen handelen dog dese affstand belet niet dat dE Comp=e uijt Loutre goedheijd onder Glorieuse en overwinnende wapenen UE in„ „minsaamheijd tot een Genereuse accommandatie aanmaand want het kan VE gesamentlijk alsoo min om bewust sijn als ons wat onheijlen en verderff den oorlog na zig voert dit overwoogen zijnde soo, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0550.xml #+ --- Van Maccasser onder Dato 29 Junij 1748. soo zoude het niet quaad wesen maar in tegendeel strecken tot verbetering van VE Eijgene vervallen zaken en voor Coming van alle smertelijke gevolgen die dat oirt van Celebes nog op het hoofdhangen bij aldien VE meer na den quaden raad der gene, die het Land onherstelbaar zoeken te verderven wilden Luijsteren als na de min en heilsame vermaningen der EComp:e die meer der en glorie steld om met alle haare bandgenoten wie, die ook soude mogen wesen in in rust en vreede te Leeven als door oorlogs magt die alsoo weijning ten desen Eijlande als op alle andere plaat„ „sen met god den voorsten kan weder „staan werden, Dierhalven soo bieden wij UE uijt Loutere en genereuse Goedheijd /:gelijk meermalen gesegt is /:aan om uijt de veertige een Compiteerd getal te verkiesen 4iwet4ise met behoor„ „lijke vollemagt en geloofs brieven voorsien sijnde waar toe dese tot vreije geleijde sal strecken herwaards #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0551.xml #+ --- 529 Maccasser onder Dato 29 Iunij 1740. Van Herwaards aen te komen om met ons een begin tot herstelling der vreede te beramen dog zoo uwE: uijt agter dogt die na soo veel ondervinding van opregte trouwe en goedheijd, wel mogt ter sijde gesteld werden, hier niet toe konde treden dat wij Egter niet vertrouwen bieden wij VE: een tweede off derde plaats aen te weeten Toreang off Batoe keke om aldaar de Eerstemaal bijmalkanderen te komen, en het misvertrouwen uijt den weg teruijmen om dus het goede werk te beginnen en met de her„ stelling der vreede te voltrecken het algemeene wel sijn /:onderstond/ gesz: Tot maccasser In't Casteel Rotterdam den 12 Maij 1740. , ter zijde 's Comp:s zegul gedrukt in Roode Lacque en daer onder getek=d A„n, G:d Smout /:onderstond/ Accordeert /:was „getekend:/ G„t Tek secret s Ter zeijden stond het wapen van hatim sulthan, Nolwad joe Soleman, Mochimon heccimol, Adiela. — Die ds #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0552.xml #+ --- Van Maccasser onder Dato 29 Iunyj 1740. Die van wadsoe Laaten weeten dat zij bevorens met D Comp=s gesproken hebben, en voorslag gedaan om een jder / over de zijne te disponeeren endewijl sulks al toe, de 1e: „gestaan is willen, die van wadjoe haar voor het overige geerne als bondgenoten gedragen waar toe het vorenstaande een middel sal weesen om den wel „stand van Celebes te bevorderen. Aangaande den voorslag om op batoe Keke met malkandere tehandelen soo moeten aan alle voorgaande zaken niet gedagt werden, en alle mis, vertrouwen alvorens uijt den weg geruijmt werden /onderstond:/ voor de verta„ „zing /was getekend:/ J=n G„k vol /onderstond/ /:Accordeert: /: was getekend:/ G=t Tek secret=s Extract uijt het dagregister gehouden tot Maccassar Int Casteel Rotterdam op 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0553.xml #+ --- Maccasser onder Dato 29 Junij 1740 Van Dingsdag Den 31: Maij 1740. Om 9 uuren verscheen op versoek van gis„ „teren binnen Desen Casteelen den bonijsen Radja Maeda verseld van den Madarang Eersten Tomilallang, Arou oedjong Arou soemaling en tjalla paniki welke heeren na rang in de voor zaale geseeten sijnde soo, verscheen kort daar op den Coning van Tello g'adsisteerd met Eenige maccassaarse rijx en hoff Grooten ten geleijde van de onderstaande uijtgewekene van het maccassaars ministeriuen die be„ „reets op Malankiere p=l pardon waren verleend. Die van Goah Den Eersten Tomilallang Crain zekobodong Caaing parangi _=o Mamampang _„o Bonto Madjannang Ryxgroten _=o Palimba _=o mandjabing Den Eersten sabandhaar dainmanangara Dain, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0554.xml #+ --- Maccasser onder Dato 29 Iunij 1740, Van Dain mannassa _„o Mangawing of imalloe _„o Mambanie, iadoeloe Oprinan sonder _„o Masizie Tazallara bediening Imangiroeroe Isanda Itjalla Glarang Toelbolo _„o _„o zeake _„o patjinongan _„o Kasamberang _„o Bankala _„o Tamamagoen _„o pau pan _„o Sampeang Anroongoeroe Carre mangalle, _„o „ _„o mambani- _„o para oeka - - - - amron goeras _„o Todoka - - - - - _„o Totabarigan Die van Sadra Bonij E den Coning van Sadra Bonij Crain oedjong _„r Bonto Tanga Glarangs- dain #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0555.xml #+ --- 533 Maccasser onder Dato 29 Iunij 1740. Van Die van Tello. Crain Beroangin _„o mangiwooij _„o Boakana _„o paganackan Die alle na hunne ouden rang plaats genomen hebbende offereerden den sabandhar dain Manangara den heer Gouverneur twee Critsen van de in submissie komende grooten Crain bonto Tanga Sadrabonij _=o oedjang Die ongewapend almeede geseten waren gem: sabandhar sijde meede dat Crain paganackan door siekte niet in staat geeweest was syn persoon en oodmoed voor d' E Comp=s neder te bucken sijnde dit de drie voorm:t personen die t sedert het p=l pardon op Mallankire verleend in sub„ „missie gekomen waren. —, Naden wijl tijds gezeten en Dain manbanie bambe, ge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0556.xml #+ --- Maccasser onder dato 29 Iunij 1740. 1 Van gedeprojeert sijnde sprak den heer Gouverneur haar aldus aan; dat geen van dese heeren onbekend konde weesen de wijse en middelen waar door een Ider van het regte spoor was afgeweken en daar door d' EComp„e mitsgad„s de wel menende bondgenoten in den hoogsten graat beledigt hadden dat sulx als met de vingeren aan te wijsen van stuk tot stuk geen moete zouce sijn, maar veel her strecken tot herinnering van soo veel rampen en tegenspoeden als de ongeluckige onderdanen daar door hebben moeten beproeven soo dat dE Comp„e door Lang getergde redenen het regt der Contracten en verbonden door middel van wape„ „nen staande gehouden en bekragtigd hadde dat het haar Hoog Edelhedens de Hoog Indiasche Regering tot Batavia uijt een bijsonderen genereuse goe„ dertierentheijd al egter behaagd hadde den heer gouverneur aen te schrijven en qualifficeeren om alle de Geene die tegens de EComp=s de wapenen hadden aenvaart op mal„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0557.xml #+ --- 35 Maccasser onder dato 29 Iuny 1740. Van Malankire p=l pardon Erlangd hadde mitsgaders de geene die sedert die tijd in submissie gekomen waren sulks nagewonelijke genereuse behandeling uijt Grond des herten te laten bevesti„ „gen onder dese recommandatie en Hoope dat dese weldaat meer en meer strecken soude om te samen de dier besworene Contracten in't vervolg van tijd beter als voor desen te onder houden en dat Crain Tello en Sadra „bonij Goasein rijxbestierder nu geliefde hand aen hand tesamen de bedieningen der hoven die 't sedert de troubelen tijd open gevallen waren met wel ge„ intentioneerde ministers te suppleeren mitsgaders een ijder nog swervende onderdanen bij een te versanielen aen het genot van Vreede soo als bevorens den meesten en den minsten s de Lagtig te maken mitsgad„s van De Laastgem: verrigting na gewoonte aan Den heer gouverneur #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0558.xml #+ --- Van Maccasser onder Dato 29 Iunij 1740, gouverneur behoorlijk kennisse te geven om als dan wegens de overige zaken te samen te besluijten het geen tot wel weesen van De weder zijdse bandgenoten noodsakelijk sal werden vereijscht. — Hier op nadere zijn agtbare voorn„t twee ontwapende Heeren Crain oedjong en Crain banto„ „Tanga Sadrabanij welke Laast gen„t het vuur van Edelmoedige schaamte de oogen quam uijt bersten dog egter niet behoorlijk ontsag een ijder sijn Crits uijt handen van den heer gouverneur terug ontfingen onder deese navolgende toepassing dat dit heup geweir alleen te rug gegeven wierd op hoope dat sulx in der tijd noeijt anders als ten besten der algemene bondgenoten soude ontblood werden, Voorts nog enigen tijd geseten en over het graan gewas en Landbouw gesproken zijn de versogten Crain Tello en Sadrabonij met hun ge„ gevolg beleeft afschijden sijn seer vergenoegd ver„ trocken /:onderstond:/ accordeert:/ was getekend:/ Gt Tek secret=s : : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0559.xml #+ --- 537 Van Macasser den 21:' Julij 1740 Register van alle sodanige papieren Als er thans Aan sijn Hoog Edelheid den hoog Edelen Groot Agtbaren Heere Adriaan Valckenier Gouverneur Generaal mitsgaders de Edele heeren Raden van In„ dia werden Affgezon„ den P„r het schip Goetelingskerk Register dezes N„o 1 origineele missive van gouverneur en raad aan hoog gedagte haar hoog Edelens de dato leden „ 2 duplicaat missive van en aan als boven ged„t den 29„' Iunij Iongstlede Extract resolutie genome In rade van politie de dato 11. Iunij Iongstleden annex twee origineele pakbriefjes „ 4 Copia rapport van gecommitteerdens wegens het visiteeren en versegulen van vijff sComp„s Ingekogte vyff eijgene annex vijff p=r transporten 5 Copia sententie van den Gezustitieerden metselaar 5 en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0560.xml #+ --- 21:' Julij 1740 van Macassere pr 't Schip Soetelinskerk ontfangen den 19.:' aug=s a=o 1740 onse Iongste advysen twyffele niet off zullen ardres Erlangt hebben waar van het erpelicat metselaar heeren Gysbert van os ingen 6 factura Cogntvislement van het Ingeladene En brenger daars de tee reecq van h den hoofde dezer gen„le onkost bodem Macasser In 't casteel Rotter„ dam den 21 Julij 1740 was Getekend G„t Cek zecretaris Batavia ge Aan zijn Edelheijd den Hoog Edelen Groot Agtb: Heere Adriaan valckenier Gouverneur generaal en de verdere Edele Heeren Raden van Nederlands India 1 Dewyl wy geen redenen hebben te dubiteeren off ons submissie alvijsen van den 9„e Iulij so origineel als duplicaat Item ons laaste briefje de dato 29„' daar aan per den dager Hendrik Nederman Hoog Edele gestren„ ge groot Agtbare E emt„ feste manhaffte, wel wij„ ze voorzienige zeer Genereu„ se en wijd Gebiede heere en Heeren, Egter afgezonden - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0561.xml #+ --- 539 Van Macasser den 21. ' Julij 1740 streckende deze ten principaale geleyde van de scheepen soete„ lingskerke en Haadden dieter inneming van een Lading na Iava werden gedepecheert onze dispositie dies„ en communicatie der tekort komende goederen En twee packen afgezonden zullen alle behoorlijk altes aan uw Edele egter verzeld groot Agtbare hebben erlangt laten wy thans de wedergade van taastgenoemde dezen verzellen, aan welkers een en andere Inhoude omtrend den toestand van Celebes wij ons Eerbiedig gedragen. en desen verder laten strecken ten geleyde der schee„ ry gen veesoetelingskerk en haasten die wyj te: p onzer vergadering sub dato 22„e Iunij over Iava Loost Cust Costiwaards aangelegt hebben ten Eynde aldaar te kunnen Innemen zodanig Een Lading als ter verzending aan Uw Edele groot Agtbare in gereedh„d zal seggen Inmiddens wy althans ten opzigte der aangebragte lading van het schip Soetelingskerk uw Edele groot Agtbare voor aff zullen bedeelen dat wij ter onzes zittinge van den 11„' en Julij inrade geresumeert hebben demonstratie der tekort uytgeleverde goe„ rammptie der bevin deren door dies overheden In margine b'andwoord ding van het schip en waar op onze dispositie zodanig gevallen is als wij hoopen met uw Edele groot agtbare Intentie te zullen quadreeren zynde Een wegen. Extract dezer resolutie met Eerbied hier ne„ vens gevoegd dog waar ontrend wij uw Edele groot agtb: hoofsakelyk almede laten boecomen een beEedigde verllaring van twee gecommit „ teerdens den onder coopman en zoldij boekhou„ 4 G der Willem van duijven voor de En Luijtenant Gerrit Adolph graaf van Esseren die ter requisitie soetelingskerk, van 6 „ C ƒ ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0562.xml #+ --- van Macassar den 21:' Julij 1748 waar in twintig p:s bakiert die in de boeken zyn Ingenomen en het tekort komende zy wa„ het Comptoir generaal aangerekent soomede to„i granadiers geweiren en 200 Cardon riemen „vonden. van den hoofd administrateur Cornelis Pho„ senboom by het openen van twee packen bethilljis cangam bengaals present geweest en ontwaard hebben dat Contrarie den Inhoude van dezelver nevens leggende origineele pakbriefjes in het pak N„o 556 74 p„s en N„o 557. 13. p„s dis tesamen 27. stucken tekort afgepakt, dog in„ stede van deselve zeer frandelens geembaleerd ganys waren g'em„ waren 20 p„s nieuwe dubbelde toegevouwe goenijs dog dewyl de zeguls en alle de naden wel geconditioneert zyn, hebben wi gemelte Goenijs bij de boeken laten Ennemen ende tekort Comende Lywaten het Comptoir generael te rug aangerekent mitsgadersr Engelyker VE„ ten daar en tegens voegen gehandelt met 10 p„s granadier geweiren en 200 Cardon riemen die prcesimtiesse ternin zyn afgepakt alsoo de kassen wel toegemerkt en berottingd ter presentie van den Eerst ondergetekende door twee gecommitteerdens volgens verklaring zyn gependen het voorenstaande by natelling en hertelling tekort bevonden dog waer en tegen tweepac temin z een kas de heen salempoeris gemeene gebleekt die bij fac„ tuur niet vermelt staan / teveel alhier aangebragt en boven het getal van gapac„ ken ontfangen zijn weshalven den hoofd administrateur door ons en daar en tegen goed„ gequalificeerd gevonden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0563.xml #+ --- Van Macasser den 21. ' Julij 1748 gevonden is tweepacken teveel aangebragt bij onse boeken zonder geld Com Intenomen some de Eenige goederen per ordonnantie ulto 't overlijden der schipper van haasten en soete„ lingskerk, gequalificeerd is deselve bij provisie tegoek testellen zo mede ongeschat inteneemen Een waarlose steng een afgelegde d„o een wangen twee zij Cen lespeieren het Eerst genoemde perordonnantie uijt het schip Clesedeling skerk en het andere uijt haafden aan dewal geligt, alsoo wij die houtwerken ten hoogsten gescheepen gelegt benodigen tot reparatie der chialoupen en dewijl dezelve zonder geldsomma op de scheepen Inventaris een, om reden lijk bekend gesteld staan verzoeken wij voor een en anderbij aanstaande factura dit gou„ comende geweijse vernement belast en het tekort en Cardon riemen gesuppleerd tewerden door de Goedheyd van uwel Edele groot agtbare diewi alverder schuld pligtig terkennisse brengen dat op dereijse na herwaard den schipper van rlaaften Pieter de groot, mitgadar e van t' Thip Soete Lingskerk steven van Turenzoud den 25„e Iunij daar aan het sterffelyke hebben affgeregd zynde daar op ter onzer vergadering sub dato 28„' de„ _o cember a„o pass„o versheenen de op eert genoemde bodem bescheydene opper ende onderstuurman Laurens Roos en Paulus Rachouw waarvan gezaghebber bij den scheeps„ den Eersten bereets als p„r raad was aangesteld enden Laasten als p„r op„ perstuurman. dierhalven verzoek doende daar ƒ Inne te :541 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0564.xml #+ --- den 21. ' Julij 1748 Macasser 2 en wie in diestede zijn verkoren het belangen van den over het klijn getal schen pelingen waarmede naar batavia staads vertrecken. uijt depredent zynde Zeevarende temogen ligten. Inne te Continueren welke beyde sollicitatien wij op nadere approbatie van UW Hoog Edelhed„s g'arresteerd hebben te accordeeren soomede bij versterff van voornoemde schipper Uurenhout sub dato gerezolveerd voormelte Roos als ge„ 29„' reeeuim zag lederder met behoorlyk transport op soete, Lingskerk telaten overgaan en En zyne steede den opperstuurman van Laast Gemelte bodem Hendrik bremer als gezaghebber op 'tschip Haafden aangesteld wijders den onderstuurman Willem Erven, tot p„l opperstuurman op zyjn bescheyden bodem voetelingskerk g'advanceerd waer benevens ter nadere cessievan den 11„' AenjJuly door gezaghebber van haaften voorgewaagden gezaghebber van Haasten Eendrik torenier zyner beswaariis tekennen gegeven E wierd om met den kleijn getal van 29„' Europeese gemeene raviganten dereyse na uwEdele Groot agtbare te andernemen, en daeromme ver en zijn verzoek omses zoek doende met ses goedemaltroosen uijt de zeevarende alhier tewerden G'adsisteert hebben wy shoon dezelve tegens de aanstaande uijttogt zeer benodigt zullen zin en nu en dan In dit saysoen al Eenige Int hopitaal en elders zijn Comen k overlijden om sEComp dierbaren bodem zejinrgeen gevaaptestellen daer aahid gecon„ 't geen geaccordeertis descendeert zoo als dezelve onder sodes zegen van hier gedepech„d en met soedelingskerk afgezonden Wee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0565.xml #+ --- 49 Macasser den 2:' Julij 1740 van kogte slaven Alle de scheepen haasten en soedelings kerk een gezustitueerden metselaar gaat nevens zyn Intentie coskwaards afgezonden werden 5: p„s aengekogte manslaven os voor d E Comp alle aan de regter arn E=e EComp: depeche van Ep„s Ing: wapen verzegult, met haare namrolle en zecretari„ ale transporten bedragen de ƒ450—:— con form _o nevens leggende factura welke dah't geheel monteerd ƒ 1343. 7— Item de onkost reecquenig Soetelingskerk ƒ2499: 14:— en die van van kaasten ƒ. 2602. 3. — omtrend alle welke verstreckingen ontrost reeck van en ongelden wij na desterative ordre van uw Edele groot agtbare demeeste menagehebben g'observeert. Laastelyk laten wy niet zynde vees isk ndele condemnatie per het soetelingskerk overvaren den gewezene metselaar in 's Compagnies dienst Ian Gysbert van os die over diesse tal afgestraft s is den tijd van thien Jaaren aan s: EComp=s gemeene en verder gecondemneerts werken, zonder zoon te arbeijden God Almag„ waarmede wij besluyjten en tig voor den oerstand van UW hoog Edelhedens illusteel perzoonen gebleeven hebbende deze met de uyjtterste vetteratie onderschryven. onderstond Hoog Edele geteenge groot Agtbare Heere en Heeren / Lagerstond/ VW: Hoog Edelhedens onderdanige 'Tslot en Trouw schuldige dienaren / was Getekend /. hen bedragen k ƒ A„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0566.xml #+ --- Van Macasser den 21.:' Julij 1740 J„s Scheijn h„r Smout, C„s Rosenboom, H„r J: Reyd b:s J„n Bogaart, I: Stemer, Macasser W1: v: Duijvenvoorden, Inmargine In't Casteel Rotterdam den 21:' Iulij 1740, Extract Resolu¬ tie genomen in Rade van Politie tot Mac„ casser in 't Casteel Kol„ terdam - op Maandag den 11„' Julij 1740 overmits de scheepen Haasten en Soedelingskerk bij sessie dezer vergadering sub dato 27„' vrnij Iongst verweken geprojecteerd zyn hunne stevenen over Samarang na Batavia te wenden hadde den ondercoopman, en hoofd administrateur Cornelis Rosenboom overzulx In Effect gebragt, en Exhibeerde der vergadering de bevinding der uijt geleverde d lading van laast genoemden bodem, waar op den boekhouder Balthasar Noodt mits het overzyden van den schipper Stever, Iuren zout alleen zodanig verantwoording gedaan heeft als by ider ar„ „tieus staad aangetekent, en waar nevens de besluijten dezer vergadering almede In 't koet by gevoegt zijn beantwoording #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0567.xml #+ --- Van Macasser onder dato 21„e Julij 1740 door tverarbeyden en slin„ door t earbey den derkassen op reecq der doorstoffigheyd en het kna 500 - venstaande defecten en min„ der reeden van de ondergeteken„ de overheden van 't schip Roete„ enigskerk Beandwoording op de ne„ . - boss schagten op een getal v: 250 bossen op reecq der scheep vereden de kas metsen fgereedschap on„ 18 — g'opend ontfangen te hebben ½ — - lb snuystabak op een aanbrengen 24 lb afschryven door't beeken van 3oot„s orzicht 3 - - - „ verruwen gem: in soort op een quantit„t „ slegte gesteldeijdder pakjes van 400 lb: rekent p„r C: 4 der kassen 42 p„s porcelyne pieringen op een aanbreng:n 100 ps „ 100„ 510 „ _„o commen„ „ _„o schotels 43„ . . . lb ijzer in soort op een quantiteyd van ƒ263. 10000 lb rekent p„r C„t 2 2/5. — 19 —. -lb spykers in soort op een aanbrengv 1000 lb rekent p„r C„s 1 3/10. 9 - „. lb staal op een getal van 7000 lb rekent p„r Cento 3/10 7 -. - - lb koper En soort op een aangebragt quantiteijt van 3001 lb: 200„ afschryven en slingeren van 't schip 8 vlessen rosewater persiaans op een aan„ breng van 72. vlessen of 3. kassen kan zyn ol op een aanbreng van 180 kan„ nen of 4 halff amen van sovolgt 2 vat yder van 3 duijm is 10 kan 4 3 „ 17 kannen 4 vat wan - - lb Chineese tarruw op een aanbreng van 6133 1/3 lb off 2 lasten rekent p„r C„s 8. — 2¼ valideeren gen der kackerzacken jtem en derestg reeq: het in en uijtmeten voorzaekt 254 bost„s franceesyn op een aanbrengn boobott: afschryven, door't verarbeijden der kassen en 57 „ Lecq „ „ „ getal „ 3000 „ slingeren van 't schip _„o door het breeken van 1 pot op de 46— — lb beng„s boter op een aan b„jv: 120 lb osts popten macassaarse rheede. „ „ getal „ 1 Leggen wan 2½ d„m 10 — — kan seeq wyn _o door Leckagie vant natwerk 8½ — - „ azyn holl„s 1 „ „ „ 2½ „ door Leccagievan 't vaatwerk scheeps overheden reesten. door 't verarbeyden en In„ geren van 't schip Bevinding van zodanige minderheden en defecten als er op delading p„r 't schip Soetelingskerk van Batavia op den 16 maart I„o leden alhier zijn aangebragt volgens rapporten van dedaar toe aangestelde gecommitteer„ dens die den ontfangst hebben bij gewoond Namentlijk te koet gebroken Heeel 545 „ „ 17 2 „ . „ aanbreng„ 1 „ „ 2 „ tee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0568.xml #+ --- Van Macassar onder Dato 2„ Julij 1740 veroorzaekt leggende het door broosheyd en verarbeyden inden bodem en desachi deze minderheved is nood„ wendig veroorzaekt door slegte 3 d„o valideede gesteldheid van t vaatwerk dat met kleene gaatjes van en derest oie de wierm door knaagt is gevonden asschryven 30. dese considerable minderhet is gecauseert door 't springen duijm van 4 duijgen als 2. in de segg„s wan 15 duijm en 2 in 1 Legger asschryven int wan 30 duijm by den afscheep op deeze rheede—. geheel. 2335½ kan 60 Leggers van 12 22. p„s handgranaden Ledige op een getal van 4000 p„s afschryven-. weten hier van geen reeden 10 — —„ granadiers snaphanen op een getal van 200 p„s dan dit de kassen afgepakt „ „ „ „ 200„ 200 — – „ Cardan Riemen 't Comptoir gew„d en ongeopend ontfangen en terug rekenen weder overgelevert zijn 1350 p„s rode metselsteenen op een aangebragte door broosh: en verarbeyden ver„ afschryven oorzaekt leggende het puijn van quantiteyd van 50000 p„s rekend p„r C„ 2 7/8 dien nog onder in den bodem 1. —. . —. boss: huijsing of marzijnen op een aanbreng van 85. bossen -: 64 lb roet op een quanditeyt van 464 lb „ 50 Conw: 3 - - - tonn: swartsel op een getal 27 - - p„s bethiljes cangam beng„s op een aan„ breng van 320 p„s in 4 packen als N:o 556: 14: tekorten N557: 13 tehort 210 ps geell Ekktnkersteenen op een aange„ bragte quantiteijd van 4000 p„s 2 p„s smeltCroesen op een aanbrengv: 20 p„s 83. „ dakpannen rode batavias op Een quan tit: van 8000 p„s rekent pr r„o 1 — 6 gle P Memorie „ J byj factura werden aangerekent 90 packen in zoort alle onfangst naden inhoude des rapports van gecommitteerdens bij natellinge te op reecq: der scheeps overleden geen reden te weten wel geconditioneerten het Compt gen:e versegult overgegeven terug rekenen en de 20 p„s nieu we goenijs bij deboeken in„ tenemen afschryven puijn van dien nog onden 2335 ½ — - - „ Atracq appij op een aan gebragte quanti„ teyd van 21600 kan of 60 Leggers wan so volgt 4 leggers yder van 2 duym is 34 kannen „ 186 „ 79½ „ 175 „ „ 5½ „ 36½ „ 59½ „ 7 „ 73 8 „ 1002 „ 10 „ 130½ „ 12 „ 161½ „ „ 14 „ „ 9 „ „ 475. „ 2 „ „ „ 15 „ 354 „ „ „ 4½ „ „ 30 „ 355 „ 3 „ „ „ 2½ „ „ 30 „ van reecq: 12. 19„ „ 5 „ 1 „ „ 1„ 1 „ 1 „ „ 2 „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ 3½ „ „ „ „ „ „ - by de boeken inneemen ra verwagten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0569.xml #+ --- 54 n Jusij 1740. Van Macasser onder dato 21„ voor martava„ nen telaten voortlopen en by denregotie boeken onderstond:/ Macassarin van den ontfangst zyn bevonden 92 packen ons 2 packen meerder als bij factura bestaande in 2 pakken salempoeris gem:e gebl cust N 49 en 160. by factura werden aangeschreeven 2 p„s martavanen bij den ontfangst zijn 2 kleene potjes bevonden /onderstond) Macasser In't Casteel Rotterdam den 11„' Iulij 1740 /was getekend/ C„s Rosenboom Dog waaromtrent ten principazen geremacqueerd E en beraiformeerd wierden de navolgende differenten en voor aff ten opzigte der tekort Comende. 10 p„s gra„ nadiers snaphanen Item 200 cardon riemen waaront:t In consideratie genomen is dat den scheepsboekhouder verklaard heeft de geweirkassen afgepakten voorn„ berattingd toegeslaoten op Batavia ontfangen te hebben waer en boven deselve wel geconditioneerd alhier Agtbaren Heer gouverneur presentie van den ter zyn g'opend mitsgaders eenlyk van den ongetekent en door knaagt Cartebelletje was verzeld volgens onderstaande verclaring der gecommitteerdens wog ondergetekende Ian Nicolaas Leijst Leijst Luijten„t en Cornelis abel oosterland vaandrager beyde in dienst van dE Comp: alhier door den Edelen Agtbaren, Heer Adriaan Hendrik Smout gouverneur en directeur mitsgaders ad„ miraal en veldoverste dezer Custe celebes gecommitteerd zynde omme van het alhier ter rheede leggende schip Soedelings„ kerk te ontfangen zodanige kassen met wapen kamers 1740 /:was getekend/ B„ Noodt Casteel Rotterdam den 11 Iulij goederen l mone aanteke„ nen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0570.xml #+ --- van Macasser onder dato 21„' Julij 1740 Edelhedens de Hoog Indiasche goederen als door haar Hoog regering met voorsz bodem naherwaard gezonden waren verclaren waaren waaragtig te weezen dat wy bij het openen van een kas ter presentie van zyn agtbare ondervonden hebben, deselve wel was geconditioneert en berottingd, dog Egter dat daar In thien p„r granadiers geweiren, en tweehondert Cardon Riemen minder waren afgepakt, als volgens factuur dit Comptoir werd aange„ rekent, Item Contrarie een ongetekent pakbriefje En gemelte kas bevonden welkers in Eeond door het kragen der kackerzacken en Leesbaars was, het welke wij dereijd zyn des gerequireerd werdende met Eede te staven /onderstond/ macassar, In't Casteel Rotterdam den 19„' Maart 1740 N:s Leysten C: N' oosterland; /was Geteken S„ En dewyl dederhalven deze minderheyd by het afpacken notoir is veroorsaakt, wierd goed gevonden de tekort teanende voorm„e dhien geweiren en 200 cardon riemen het comptoir generaal tang aanrekenen en ingelijker voegen tehandelen met 27„' p:s oethil tes Cangang ben9„e In twee packen N„o 556 14: p„s en N„o 557: 13 p„s tekort volgens deben„ gaalse pakkietjes dog In steede van dezelve 20 p„s nieuwe dubbelde gevouwe Goenijs bevonden net tegenstaande de hnboslagie compliet Item de zegult wel waren geconditioneerd volgens onderstaande verclarings der gecommitteerdens den onder Coopman en zoldy boekzouder willem van Bruyven voor de en den Luijdenant Gerrit Adolph en Rraasf van Esseren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0571.xml #+ --- 549 Van Macasser onder dato 21„' Julij 1740. Esseren dicteerende wij ondergetekende willem van Duijven voor de onder„ Coopman en zoldy boekhouder en Gerrit Adolph graaf van esseren Luijtenant militair Certificeeren en verklaaren mits dezen ter requisitie van den opperkoopman en hoofd administrateur M„r Cornelis Rosenboom dat wyj op heeden ter g'eerde ordre van den El agtbaaren Heer gouverneur en admiraal dezer Cust Adriaan Hendrik Smout ons als Expresse gecommitteerdens vervoegd hebben de binnen het Negotie Pakhuijs, staande onder de verandwoording van den gen: Hoofd„ administrateur aldaar hebben sien aanbrengen uijt de lading van het schip Soedelings kerk in het bywezen van den boekhouder van dien „bodem Balthasar Noodt zijnde den schipper indespoost/ onder meer Heren van Turenhout andere twee pees packen bethilves Cangam bengaals, genommert N„o 556. , en 757, dewelke den gem: Hoofd administrateur by het gewigte zullen de ontfangen, lois bevonden dat het pak N„o 557. by na 1 lb teligt woog, naden Eiezond van de factira die daerom dat pak met geen gerustheyd komende aanneemen, aan ons openinge verzogt wy dan hebben het gem:e pak No 557 voor Eerst bevonden zeer wel geconditio„ neert de zegulen ende Emballagie ongeschonden dog binnen de Een ballagie 10 p:s nieuwe goenijs beng„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0572.xml #+ --- Van Macasser onder dato 21„' Julij 1740 goederen als door haar Hoog Edelhedens de Hoog Ende regering met voorsz bodem naherwaard gezonden ware verclaren waaren waaragtig te weezen dat wiy bij het openen van een kas ter presentie van zin agtbare ondervonden hebben, deselve wel was geconditioneert en berottingd, dog Egter dat daar In thien p„r grana geweiren, en tweehondert Cardon Riemen minder afgepakt, als volgens factuur dit Comptoir werd aan„ rekent, Item Contrarie een ongetekent pakbriefje. gemelte kas bevonden welkers in Eeond door het kin der kacherzacken en Leesbaars was, het welk wij dereij zyn des gerequireerd werdende met Eede te staven (onder macassar, In 't Casteel Rotterdam den 19„' Maart N:s Leysten C: N' oosterlau /was Geteken P„r En dewyl dederhalven deze minderheyd by het afpach notoir is veroorsaakt, wierd goed gevonden de tekor komende voorm„de dhien geweiren en 200 Cardon riemen het comptoir genaaal tang aanrekend en ingeliker voegen tehandelen met 27„' p:s be tes Cangang den 9„e In twee packen N„o 55 14: p„s en N„o 557: 13 p„s tekort volgens deben gaalse pakkietjes dog In steede van dezelve 20 p nieuwe dubbelde gevouwe Goenijs bevonden met tegenstaande de hieboslagie lampleet Item des wel waren geconditioneerd volgens onderstaande verclarings der gecommitteerdens den onder coop en zoldy boekzouder willem van Druyven voorde en den Luijsenant Gerrit Adolph an raass va Esseren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0573.xml #+ --- 54 Van Macasser onder dato 22„' Julij 1740. Esseren dicteerende wij onddergetekende willem van Duijven voor de onder„ Coopman en zoldy boekhouder en Gerrit Adolph graaf van esseren Luijtenant militair Certificeeren en verklaaren mits desen ter requisitie van den opperkoopman en hoofd administrateur M„r Cornelis Rosenboom dat wy op heeden ter g'eerde ordre van den El agtbaaren Heer gouverneur en admiraal dezer Cust Adriaan Hendrik Smout ons als Expresse gecommitteerdens vervoegd hebben Pakhuijs, staande de binnen het Negotie onder de verandwoording van den gen:e Hoofd„ administrateur aldaar hebben sien aanbrengen uijt de lading van het schip Soedelings kerk in het bywezen van den boekhouder van dien Balthasar Noodt zijnde den schipper bodem steren van Eurenhout indespoost /onder meer andere twee pees packen bethilves Cangam bengaals, genommert N„o 556. , en 757, dewelke den gem: Hoofdadministrateur by het gewigte zullen de ontfangen, Lois bevonden dat het pak N„o 557. by na 1 lb teligt woog, naden siezond van de factura die daerom dat pak met geen gerustheyd komende aanneemen, aan ons openinge verzogt wy dan hebben het gem:e pak N 557 voor Eerst bevonden zeer wel geconditio„ neert de zegulen ende Emballagie ongeschouden dog binnen de Een ballagie 10 p„s nieuwe Ggoenijs beng„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0574.xml #+ --- Van Macasser onder dato 21. ' July 1740 goederen als door haar Hoog Edelhedens de Hoog Endel regering met voorsz bodem naherwaard gezonden ware verclaren waaren waaragtig te weezen dat wy bij het openen van een kas ter presentie van zyn agtbare ondervonden hebben, deselve wel was geconditioneert en berottingd, dog Egter dat daar In thien p„r grana geweiren, en tweehondert Cardon Riemen minder afgepakt, als volgens factuur dit Comptoir werd aan rekent, Item Contrario een ongetekent pakbrietje gemelte kas bevonden welkers in Eond door het kis der kackersacken en Leesdaars was, het welke wij deren zyn des gerequireerd werdende met Eede te staven /onder macassar, In't Casteel Rotterdam den 19„' Maart N:s Leysten C: N oosterla„ /was Geteken I„r En dwyl dederhalven deze minderheyd by het aspach natoir is veroorsaakt, wierd goed gevonden de tekor konende voorm„e thien geweiren en 200 Cardon riemen het comptoir generaal teug aanrekend en ingeliker voegen tehandelen met 27„' p:s ol tes Cangang den 9„en In twee packen N„o 51 14: p„s en N„o 557: 13 p„s tekort volgens deben gaalse pakkietjes dog In steede van dezelve 20 Ø nieuwe dubbelde gevouwe Goenijs bevonden met tegenstaande de hiboslagie lampleet Item des wel waren geconditioneerd volgens onderstaande verclarings der gecommitteerdens den onder Coop en zoldy boekzouder willem van Bruyven voor de en den Luijsenant Gerrit Adolph en raassve Esseren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0575.xml #+ --- 49 Van Macasser onder dato 23„' Julij 1740: Esseren dicteerende wij onddergetekende willem van Duijven voor de onder„ Coopman en zoldy boekhouder en Gerrit Adolph graaf van esseren Luijtenant militair Certificeeren en verklaaren mits dezen ter requisitie van den opperkoopman en hoofd administrateur M„r Cornelis Rosenboom dat wy op heeden ter g'eerde ordre van den El agtbaaren Heer gouverneur en admiraal dezer Cust Adriaan Hendrik Smout ons als Expresse gecommitteerdens vervoegd hebben de binnen het Negotie Pakhuijs, staande onder de verandwoording van den gen: Hoofd„ administrateur aldaar hebben sien aanbrengen uijt de lading van het schip Soedelings kerk in het bywezen van den boekhouder van dien bodem Balthasar Noodt zijnde den schipper indispoost / onder meer Steren van Eurenhout andere twee pees packen bethilpes Cangam bengaals, genommert N„o 556. , en 757, dewelke den gem: Hoofdadministrateur by het gewigte zullen de ontfangen, lois bevonden dat het pak N„o 557. by na 1 lb teligt woog, naden Eihond van de factura die daerom dat pak met geen gerustheyd komende aanneemen, aan ons openinge verzogt wy dan hebben het gem:e pak N 557 voor Eerst bevonden zeer wel geconditio„ neert de zegulen ende Emballagie ongeschonden dog binnen de Een ballagie 10 p„s nieuwe goennijs beng„s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0576.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 2„' Julij 1740: „ben9„ Inselver voegen toegevauwen als de daar in„ „ne devondene Lywaten, waarna wy de zegusen en linne sak g'opend hebbende, sois daar zinne na accurate telling en hertilling met meer bevonden, dan 67. p„s bethiljes Cangam beng„s met een pakbriefje dat hier nevens aangevoegd Is, in houdende dat In dit voorsz pad waren afgepakt 80 p„s bethilpes Cangam beng„s en dus 13 p„s tekort vervolgens het pak No 556 dat zijn volle ge„ wigt hadde, door ons almede g'opend en so wel ge„ conditioneerd bevonden zynde, als het vooren staan de Is daar bij ontwaard dat 10 p„s goenijs nieuwe beng„s welbyj een Gevouwen binnen d' Emballagie waren afgepakt, en dat „ pak na tellinge en wedertelling niet meer uyt leverde dan 66 p„s bethiljes Cangam beng„s daar het na In hout van het almede g' annexeerde pakbriefje hadde moeten uytleveren 80 p„s van Even gem: Lywaten en dus 14 p„s tekort.— al dit vorenstaande verklaren wy d' opregte waarheyd te behelsen en blyven bereyd zulx met solemneele Eede te sterken /was Geteekent/ W:m V„n Duijvenvoord en G: A: Graaf van W„m v„n Esseren in margine Macasser Int Casteel Rotterdam den 29„' Maart 1740 Heeden den 11„' Iulij 1740 verscheenen ter vergadering van politien den onder coopman en zoldyj boekzouder Willem van dryven voorde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0577.xml #+ --- Van Macasser onder dato 21:' Julij 1740: en Luijtenant Gerrit Adolph Traaf van Efferen dewelke den Inhoud van omme staande verclaring nader„ an gehouden zynde betuygden zulx de zuyvere waarheyd te behelsen en bereijd tewesen het zelve met eede te sterken za als geschieden onder het opsteeken der voorste vingeren en het uyten der woorden zo waarlyk „helpe mij God Almagtig /onderstond/ Mac„ in de vergader zale dato u1 Supra Caffer Ter ordanantie van den Gouverneur Lager Flck secretaris G. en Raad /was getekend/ waar uijt Cormeklaar consteerd dat voorn: fran„ de in bengalen, moet wezen geperpetreert, en waaromme alverder verstaan Is geliteerde 20 p„s nieuwe goenijs door den Hoofd administrateur bij deze handelboeken te laten innemen, soo mede twee packen, Salempoeris gem gebl:ken Cust de welke boven het getal van 90 packen volgens teo bodem zyn Factuur alhier met voorn:de No. 49 en 160 aangebragt en gemerkt hle scheepen haar mits met het vertrek der voorn: Ed Groot Agtbare hier van kennisse te geven de ten eynde dit Comptoir by nader factuur voor dies belast bedrage) te werden wijders Communiceerde den heer gouverneur de leeden dezer tafel dat uyt Noodsakelykheyd en gebrek alhier ten dienste van dit Gouvernemt uijt 551 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0578.xml #+ --- van Macasser onder dato 21„e Julij 1740 uyt voorn:e scheepen, p„r ordonnantie had laten aan dewal komen als. uijt versoede Lingskerk Een waarLose sting Staaf ten een affgelegde vesting een wangen twee sijneiglse spieren der gepro„ om het een en ander tot reparat tie op de aanstaande Expeditie tecteerde vaartuijgen /onderstond na wadjo te Emploijeeren Accordeert /was getekend) G:t Tek Secretaris de vorenstaande brieven en bijlagen behoorlijk ge„ „collationeert en met derselver minuten accordeerende be houden. Batavia Jn't Casteel den 10:' Jann: 1740: V etske J Mersen Vinket - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0579.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0580.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0581.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0582.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0583.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0584.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0585.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0586.xml #+ --- 13 18p38 ƒ 233 Jn 19. Jmeib24 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0587.xml #+ --- te Macasser. Nots: Tweede Tiel A: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0588.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0589.xml #+ --- Register van alle A„o 1740 den 19:' ug:s p=rt schip Haaften over Jaak burger Hans Carsten secretarij den zerg:t fred:k Rijsbach ander pacquet soodanige Brieven en daar toegehoorende bijlagen als 'er in deesen sijn ingeschreeven, en successive ontfangen Van Macassar Register der papieren den 7.:' 9ber p:r den Briefken van den gouverneur en directeur mitsgrs: admiraal en Veldoverste Adriaan Hendrik smout, benevens den raad tot macassar aan haar Ed=s den gouverneur generaal en de raden van Jndia tot Batavia gedateerd Maccasser 2 Register Rijxgrooten van Bouton aan naar io carteerd alhier aangebragt op den 16. ' Courant - - - - - „ 5 den 7:' xber per Register der Papieren- 6 missive van den heer gouverneur en Veldoverste Adriaan Hendrik Smout, benevens den raad tot Ma„ cassar aan Haar Hoog Ed:s tot Batavia ged:t - „ 10 25. ' 8ber: J=o leeden - - - nader d:o van en aan als even gerigt op dien selfden „ 118 datum nog in een aparte missive van welm: gouverneur smout alleen aan Hoog gem: haar Ed=s gesz: op den 25. ' 8ber: J:o verweeken - - - - - - - - - - - - „ 120 nog in een Register der Papieren appart Cassie Resolutien genomen in Raade van politie tot Maccassar Sed: den 6. ' april tot den 29. ' 7ber: „137 .. 1740. Dagregister beginnende p:mo april en Eijndigt ult:o „233 7ber: des selven Jaars - . - . „9 fo. 1 Jnlandse . . „ 2 - „133 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0590.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0591.xml #+ --- Register van alle A„o 1740 Haaften over Jaka burger Hans Carsten secretarij den zerg:t fred:k Rijsbach ander pacquet appart Cassie soodanige Brieven en daar toegehoorende bijlagen als 'er in deesen sijn ingeschreeven, en successive ontfangen Macassar den 19:' aug:s p=r schij Register der papieren fo 1 den 7.:' 9ber: p:r den Briefken van den gouverneur en directeur mitsgrs: admiraal en Veldoverste Adriaan Hendrik smout, benevens den raad tot macassar aan haar Ed=s den gouverneur generaal en de raden van Jndia tot Batavia gedateerd 15. ' 8ber: 1740 Register der overkomende soldij papieren - - - - - „ 4 den 19. ' 9b:r ter Translaat maleijdse missive door den koning en Rijxgrooten van Bouton aan haar Ed:s ge„ carteerd alhier aangebragt op den 16. ' Courant - - - - - - „ 5 - „9 den 7.:' xber per Register der Papieren -- — missive van den heer gouverneur en Veldoverste Adriaan Hendrik Smout, benevens den raad tot Ma„ cassar aan Haar Hoog Ed:s tot Batavia ged:t „ 10 - 25. ' 8ber: J=o leeden - - - nader d:o van en aan als even gerigt op dien selfden „ 118 datum nog in een aparte missive van Welm: gouverneur smout alleen aan Hoog gem: haar Ed=s gesz: op den 25. ' 8ber: J:o verweeken. - - - - - - - - - - - „ 120 nog in een Register der Papieren. Resolutien genomen in Raade van politie tot Maccassar Sed: den 6. ' april tot den 29. ' 7ber: „137 . . . — 1740 Dagregister beginnende p:mo april en Eijndigt ult:o „233 7ber: des selven Jaars - . - - „133 Jnlandse Van - - - - - - „ 2 - . - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0592.xml #+ --- Macassar le secretarije Jnlandse aankomende brieven van den 2=e april tot den 26. ' 7ber: voorm: - - - - - - ƒ437 _:o afgaande _:o 't seedert den 7. e april tot „507 den 5. ' der opgem: maand Jber:- translaat aankomende d=os beginnende den 14. ' Julij en eijndigt den 19. e aug=s 1740. - - - - „ 537 _:o afgaande brieven van den 2. ' april tot 22=e Jber: d'a:o voormelt— „541 naamrolle van sodanige Dienaren als er 't seedert p:mo 8ber: van't verleedene Jaar 1739 tot ult:o 7ber: 1740 in dat gouvernem:t overleeden, zijn - - - - „ 557 nadere poincten en articulen gemaakt en beslooten tusschen den groot mogende Paducca sirri zulthan„ abdul Chair mansjur koning ende verdere regenten van macassar ter eenre en den gouverneur en raad ten Casteele rotterdam ter andere zijde - - - - - - - - - „ 570 vendu rolle van eenige slaven en slavinnen annex twee Declaratien van onkosten en een quitantie „ 579 reek: van den heer gouverneur smout weegens ont„ sange en uijtgegevene penn: in de Laaste veldtogt„ 586 twee Extracten uijt het dagregister tot macassar Van den 3. ' en 8. ' october J=o leeden - - - - - - „ 594 Demonstratie van den presid:t en de Leeden der Wees¬ kamer nopens de niet gedane verantwoor„ ding der boedel van den op den 9. ' Jan: 1737. overleeden boekhouder mart:s Smit. . . . - - „ 683 den 8 xber: ter genera„ de maleijdse brieff in't Nederduijts overgeset door den Coning van Tambora aan deese reege„ ring gerigt en alhier ontfangen den 28. e 607. 9ber: J=o leeden - - - F=o „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0593.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0594.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0595.xml #+ --- 20 fo„ 4 Van Maccassar den 21:' Julij 1740. Register van alle sodanige Papieren als 'er„ thans aan zijn Hoog Edel„ heijt den Hoog Edelen groot agtb: Heere Adriaan Valckenier gouverneur Generaal mitsgrs: de Edele Heeren raden van Jndia werden afgezonden/ per 't schip Haaften Register deeses o1. Duplicaat missive van gouver„ neur en raad aan Hoog gedagte Haar Hoog Edelheedens de dato heeden 2. Duplicaat missive van en aan als boven de dato 29. ' Junij Jongstleeden. 3. onkost reecq: van brenger deeses Maccassar Jn't Casteel Rotter„ am den 21. ' Junij 1748. /:was getekent/ Fek secret:s Batavia No t #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0596.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0597.xml #+ --- Van Maccassar den 21:' Julij 1740. Register van alle Sodanige Papieren als 'er thans aan zijn Hoog Edel„ heijt den Hoog Edelen groot agtb: Heere Adriaan Valckenier gouverneur Generaal mitsgrs: de Edele SHeeren raden van Jndia werden afgezonden per 't schip Haaften Register deeses N:o 1. Duplicaat missive van gouver„ neur en raad aan Hoog gedagte Haar Hoog Edelheedens de dato heeden „ 2. Duplicaat missive van en aan als boven de dato 29:' Junij Jongstleeden. 3. onkost reecq: van brenger deeses Maccassar Jn't Casteel Rotter dam den 21. ' Junij 1740. /:was getekent) Gt Fek secret:s Batavia 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0598.xml #+ --- Van Maccassar den 15. ' october 1740. ontfangen den 7e. Novemb. a=o. 1740 Batavia Aan sijn Edelheijt, den Hoog Edelen groot agtb: Heere Adriaan Valckenier gouverneur generaal mitsgr: de Edele Heeren Raden van Nederlands Jndia Aangekien de soldij boeken deeses gouver„ nements onder ult:o Junij deeses Jaars gesloo„ ten door den solldij boekhouder Willem van Duijvenvoorde in gereedheijt waaren geblagt hebben wij deselve op den 12. ' deeser in onse vergadering, Exactelijk nage„ sen, en met het Negotie en winkel boek behoorlijk geconfronteerd dog geene erreuren ontwaard en deselve met behoorlijke balance geslooten gevonden hebbende, is dien volgens goed gevonden een dubbelt stel met dies bijlagen soo meerde bevinding van Hoog Edele gestrenge groot, agtbare, Erntfeste manhafte, Wel wijse Voor„ ƒ Sienige seer Genereuse wijd„ gebiedende Heer en Heeren. het #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0599.xml #+ --- Van Maccassar den 15:' 8ber: A:o 1740. het opperhoofd des generaale soldij Comp„ toirs Thomas van Spreekens op de voorjarige soldij boeken behoorlijk in margine b'antwoord aan uw Edele groot agtb: per den burger Hans Carsten af te senden, met behoorlijk register in een vierkant kisje beschreeven Maccassaarse soldij boeken in voegen deselve deesen althans bij geleijde neevens een Copia van voorsz: register, en vermits onse omstandige advij„ sen aan uw Edele groot agtb: deesen binnen weijnig dagen Sullen volgen neemen wij de vrijheijt hier meede te bekorten en uw Edele groot agtb: dierbare per„ soonen in godes veijlige bescher„ minge bevelende blijve (:onderstond:) Hoog Edele groot agtb: Heer en Heeren /:lager:/ uW Hoog Edelens onderdanige en Trouwschuldige Die„ naren /:was getekent:) A:n H:s Smout, C:s rosenboom, J:b Pekijn, C: J: Bogaart, H:s Steemer, H:k v:n reijd, W:m V:n Duijven„ voorde /:in margine) Maccassar in't Casteel Rotterdam den 15. ' 8ber: 1740. Register #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0600.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 15:' october 1740 Register van soda„ nige soldij boeken en papieren tot den selven behoorende als er thans ter ordre van D'E: Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout gouverneur en Direc¬ teur mitsgaders admiraal en veldoverste deeser Custe Celebes benevens den raad, door den ondergeteekende guarnisoen boekhouder in een Casje besz: maccassaarse soldij boeken gem: v Batavia„ waards werden gesonden, als 2 Jourmalen en zijnde twee stelle soldij boeken 6. grootboeken) met derselver bijlagen genom„ mert 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. N„o 9. naam rolle van sodanige reecq: als bij dee„ sen boeken sijn ingenomen en in Copia werden overgesonden. „ 10. Een soldij reecq: g'autentiseerd door den secret:s van Politie van den persoon Gerrit van gelder No„ 11. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0601.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 15:' 8ber 1740. N„o 11. Extract missive geschreeven door den Coopman en opperhooft tot Timor Aart Jansz: Peeper aan deese reegering in dato 4:' Julij 1738. „ 12: origineele b'antwoorde bevinding „ 13. generale monster rol „ 14. korte sterkte op deselve „ 15. gequalificeerde monster rol „ 16. /11. p:s Soldij reecq: die thans te rug te werden gesonden vermits ons met het aan„ weesen van den boekhouder Poolman deselven over lang origineel sijn overgegeven en hier nooijt op schult¬ reecq: hebben geloopen. 17. Register deeser papieren Maccassar in't Casteel Rotterdam adij ult:o Junij A„o 1740. /:was geteekent) Wm W„m V„n Duijvenvoorde Translaat malaijse brieff geschreeven door den Coning en Rijx grooten van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0602.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 15. ' october 1740 Deesen brieff werd tot teeken van waare affectie die onophoudelijk sal weesen, door Padoeka siri sulthan Tsafieoeddien op bouton, die sig bij Continuatie is hou„ dende aan den band van Vriendschap die sonder alderminste afwijking er is tusschen 6 't rijk van bouton ende Nederlandse Comp:e „de boperf n eeg ent le herbbengreme Casteean a Batavia en toegewenst worden, zeegen voor„ spoed, vermeerdering van staat en rijkdom mitsgaders vreede, eendragt en Continuee„ rende Vrientschap, met alle derselver Vrienden en bondgenoten, soo ook lange „leeven in voolmaakte gesontheijd, amen. Wijders Werden vader den heere gouverneur Generaal ende raden van Jndia bekend gemaakt dat padoeka siri sulthan Tsacieoeddien bij deesen afsend den Luijtenand Taala Van Bouton aan haar Hoog Edelheedens de hooge Jndiase Regeering te Batavia, ontfangen den 16. ' november 1740 Semian #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0603.xml #+ --- Van Macassar onder dato 15:' 8ber: 1740. Semian met sijn geschap, alle eerlijke lieden, per twee vaartuijgen waar van de opsigters genaamd sijn Nachoda Lauda, en Nachoda achmat om te verscheijnen voor vader den heere Gouverneur generaal en de raden van Jndia, om dat nu in seeven Jaren geen besending gedaan heeft na Batavia, door dat telkens saakelijkheeden voorgevallen sijn die sulx gestrempt hebben, des niet dat den sirri Sulthan daar in nalatig is om dat hij hem vergeeten souden weesen de althoos genoten hulpe en bijstand van de D'E: Comp:e, neen maar dat sulx gecauseerd is enkeld en alleen om dat bij Continuatie moeijelijkheeden en swarigheeden in ge„ wickeld was en daar bij g'occupeerd is geweest met bijstand te geeven ten dienste van D'E: Comp:e op oedjoeng pandang, soo, als daar van nog tot versche blijken strecken dat van het Jongst gepasseerde en in dit Jaar op welke twee keeren den Ciri Sulthan de sijne na oedjoeng„ pang heeft gesonden, te weeten in het Jongst gepasseerde Jaar sijne Capitain Sauot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0604.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 15:' 8ber: 1740. Laut en een groote raadsheer benevens ses mindere d=os en meer dan 10. babatos, met over de 3000. Coppen gemeene Wapen„ torssers onder hunne bevelhebbers en voorvegters. — voor't overige werd bij deesen brieff van Waare vriendschap g'offereerd 4. lijfeijge„ nen 't welk alhoewel seer gering en bij vader den heere gouverneur generaal ende raden van Jndia niet te agten is, soo versoeke egter dat deselve om dies ge„ ringheijd niet gelieven te versmaden: Den Lieutenant Ladjie, en toek Lahari werden Expresselijk afgesonden, om eenige kleeden na de Tinlijkheijd en over een komende met de staat van den Cirri Sulthan te koopen- Geschreeven in't hoff vanden Coning van Bouton op donderdag den 14.:' dag vande maand reddjab in't Jaar na de vlugt des propheets 1154. genaamd zei /: onder„ stond:/ voor de oversetting /:was geteekent) J:s Simong. Register #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0605.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. Register van sodani„ ge Papieren als 'er thans aan sijn Edelheijd den Hoog Edelen groot agtb: Heere Adriaan Valckenier gouverneur Generaal mitsgrs. de Edele Heeren raden van Nederlands Jndia werden afgesonden per de Chialoup van den Chinees Tan Thongko als en Register deeses N„o 1. twee origineele missives aan Gouver„ neur en raad aan hoog gedagte Haar Edelens de dato deeser. „ 2. Een Duplicaat missive van als even aan Welgem: haar Edelheedens de dato 15. ' 8ber: J„o leeden, „ 3. Een apparte brieff van den heere gouverneur aan als boven. 4. register van sodanige papieren als er in een kasje besz: maccassaarse secretariale papieren gem:t dt sijn afgepakt Maccassar in't Casteel Rotterdam adij 25. ' 8ber: A„o 1740. /:was geteekent:/ G:t Frek secret=s Batavia 9 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0606.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' 8ber: 1740: ontfangen den 7. ' xber a=o 1740: Jnleyding ken Batavia Aan sijn Edelheijd den Hoog Edelen groot agtb: Heere Adriaan Valckenier Gouverneur Generaal benevens de Edele Heeren raden van Nederlands Jndia Hoog Edele gestrenge, groot agtb:, Erntfeste, manhafte Wel Wijse, voorsienige, seer genereuse en wijd gebiedende Heer en Heeren Dato 21. ' Julij Laast verweeken hadden wij de eer p:r de scheepen Soetelingskerk en Haaften tot uw wel Ed: groot agtb: onse onderdanige letteren en dies Bijlagen Origineel en Duplicaat af te senden, item op den 15. deeser een dubbelde stel afgesonden soldij boscen soldij boeken onder een geleijde briefje per den borger Hans Carsten, aan welkers receptie wij niet dubiteeren althans weederom begin maken om uwel Edele groot agtb: eerbiedig te dienen met onse pligtschuldige advijsen, napens den staat en ommeslag, te deeser Custe item #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0607.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. oudientie bij den eenige sopingers en Louwoureesen in sub„ missie gekomen bij het Bongse hof item het verhandelde met de hoven Bonij en Goah als mindere vorsten en groten alhier 't seedert de beschrijving van den 9. ' Junij J=o leeden aan uwel Edele groot agtb: afgevaardigt, dus dan aanvang ma„ kende met het hoff van Bonij is dier weegen te noteeren dat. Bonijs Jong Koning op den 16=e april Laastverweeken een visite bij den Radja moeda ter gouverneur affleggende bij die occagie ook gouvernuur binnen bragt eenige Bonijse en Sopingse rijxgrooten die uijt hun Land afgekomen haar selve bij de Coninginne en submissie hadden begeeven onder betuijging dat haar afval van de Coninginne Arou Timoeroe A„o 1738. ten tijde dat Arou Tanette sig selve door de meeste rijx grooten aangeset, tot Coning van Bonij hadde verheeven, hun van herten leet was, en thans wel genegen waaren D' E: Comp: en haaren wettigen heer te gehoorsamen soo dat wij deese saak als een belangen buijten ons sodanig hebben gelaten en den Jong Coning voor de Communicatie bedankt. dog teffens sal verder in discours voortvarende om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0608.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. discours tot herstelling van het Bonijse hof de towadjoreesen te atacqueeren radja moeda betuijgt de Wadjoreesen hulp troepen te laten vertrecken, om over den toestand van saken en de heer„ schappije der Wadjoreesen in het Bonijse rijk, item de middelen tot dies herstelling te raisonneeren, wierd dien vorst voorgesteld om na het Exempel sijne dappere voor ouders eijgen handen aan het werk te slaan, om gecom„ bineert met den Boutonsen zee admiraal den Wadjorees onverwagt op 't Lijff te vallen off ten minsten eenige afbreuk te doen, soo repliceer„ de dien vorst met sijne rijxgroten daar om„ trend alvorens te moeten raadpleegen, en bragt den 26. e daar aan antwoord, dat alle de sijn opmagt teegens donijse en Boutonse krijgsmagt sijner opi nien niet in staat waren om buijten 's E: Comp:s hulp Troepen eenig voordeel op de vijanden in Bonij te behalen en dierhalven niet ge„ neegen te sijn met de Boutonders het een off ander te onderneemen, soo dat wij op voorsz: declaratoir, Conform ons raads besluijt de dato 27. ' April op de menigvuldige en besluijt omde boutonse seer Lastige Sollicitatien der Boutonsen zee hoofd hebben toegestaan met sijne volke„ ren t' huijswaard te retourneeren, welkers uijtslag wij op sijn plaats uwel Edele groot agtb: eerbiedig sullen suppediteeren en ten opsigte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0609.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' 8ber: 1740. de bonijse regering Jurisdictie met een vaartuijg voor de sabandhalij gebleeven opsigte van het Bonijse hoff Vervolgens te seggen dat wij ter laast geciteerden dathm den Jong koning met nadruckelijke reedenen hebben voorgehouden de verwarde regering verwarde staat van en quade maneançe van zaken aan het Bonijse Hoff, die men 't seedert eenigen tijd meer als bevorens ontwaard hadden soo dat eenige princen en rijxgroten ijder op hun beurt den meester Speelen en men daar door genoegsaam niet weet na te gaan aan wie de regering van het rijk toebehoort, dog waar van den Jong Coning egter eenelijk de naam, draagt, ter saake de hoff bediendens sig niet ontsien hadden binnen s E. Comp=s Jurisdictie voor Violoering van 's Comp:s de oude sabandharij bij dag een vaartuijg van Arou Tanette publicq te laten spoelieeren, sonder dat wij dierweegen op het spoelieering van onse Doleantie andere satisfactie hebben erlangd als door tusschen komst van sijn Hoogheijd de slaven en goederen te sijn gerestitueerd, dog egter de daders ongestraft de daders ongestraft gebleeven benevens meer andere saaken die nu en dan waaren voorgevallen op wel„ ke sig den Jong Coning soo verre ontschuldigde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0610.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. 9 Jonge prince van s van't voorenstaande quade Conduite der eerste staat mi„ nisters missie aan het hoff van Bonij over als voren Coningsbloed oorsaak ut schuldigde dat sommige Jonge princen van den bloede steunende op de authoriteijd van de oude koninginne buijten sijn be„ reijk waaren te straffen, en dat ook wel andere voorvallende saaken hem het onder„ soeken wierden belet, willende daar door te kennen geven dat de eerste staats ministers den Madanrang en eerste Tomilallang onder het gesag vande Coninginne almeede den breeden roll speelen, waar van wij ons ook wel kunnen verseekert houden en sulx uwel Edele Groot agtb: al meermalen hebben ter kennisse gebragt, in middens wij ter onser cassie op den 27. ' april hebben goedgevonden om voor geciteerde reeden gedecerneerde Com„ twee leeden uijt deese vergadering den Coopman Hendrik Stemer en onderCoopman S Hendrik van Reijd als gecommitteerdens ten hoope te senden, om bij haar Hoogheijd daar over te Daleeren en ten principale in Serieuse termen te laten afvragen, off sij nog persisteerde bij de renunciatie van de mannelijke regeering, dan wel off haar Hoogheijd ook 't seedert dien tijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0611.xml #+ --- 15 Van Maccassar den 25. ' october 1748. Text Comp:e van 5 p:s ijsere uijt de grond gegraven tijd van Concept was verandert, onder het verder te kennen geven van sodanige hit vradeldin den saaken als te deeser mateerie relatie hadden, dewelke de vorstin aangehoord hebbende ten opsigte van het gespoli„ „eerde vaartuijg haar leedweesen liet betuij„ gen, en sij de seer gaarne als nog de marnelijke reegering aan haaren broe„ der Radja Moeda te willen gedefereerd laaten, soo als sulx bij Rapport van voorsz: Commissianten ter vergadering op den 7. ' Maij gedaan uwel Edele groot agtb: des behagende omstandig sal voorkomen, en waaromtrend wij 't seedert met genoegen eenig goed gevolg ontwaard hebben wel„ kers Continuatie wij verhoopen, en al meede goed genoegen neemen in de restitutie van vijff p:s ijsere Canons van 6 ponden bals die op den 7. ' maij restitutie aan d' E: Laastleeden door den geweesene Commandant Canons der Boniers in de veroverde stad goah Arou Poemaling met voorkennis van het hoff uijt sijne negorij Boeloe in de negorij boeloe in Bonij geleegen, alhier met een vaar tuijg aan het zee hoofd sijn gebragt onder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0612.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. dere te sullen leveren ven bodem rijx dorf besluijt om den aan„ geschenk te bedan„ ken bij den gouverneur belofte om nog van, onder belofte om nog 7. andere die almede door lankheijd van tijd diep in de aarde ge„ Ponken leggen te sullen laten uijtgraven en herwaards brengen, en dewijl voorsz: schut van den gebleevene Comp:s bodem alles vanden geblee„ Rijxdorff A„o 1734. door de Jnlanders aldaar is aangebragt, hebben wij op dato den 11=e Julij geresolveert deselve tot nader ordre van uwel Edele Groot agtb: bij de boeken ongeschat te laten inneemen, soo meede Omme bij het ontfangen van de nog resteerende seeven p:s Canon den aan„ brenger voor sijne moeijte met een kleijn brenger met een kleijne Contra geschenkje te laten belonen om „den. daar door „ inlander alhier tot de restitutie van gebleevene off gestrande 'sE: Comp=s effecten te meer te annimeeren, in hoope deeese Dispositie uwel Edele groot agtbare g'eerde toestemming sal mogen erlangen, Soo meede onse verdere behandelinge ten opsigte den voorgewaagden Radja visite van radja moede Hoeda die bij 't samen komst op den 20:' Julij en 31. ' Augustus Jongstleeden, soo meede door verscheijde sendelingen entame gedaan en laten doen heeft te mogen weeten den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0613.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740 sijn gehouden dis„ cours hier neevens gouverneur gen het bonijse hoff den bepaalden tijd, wanneer en op wat plaats, item de verdere omstandigheeden op wat wijse en hoe sterk men onse aan„ staande Expeditie na de Towadjoreesen soude onderneemen, het geen wij alles met eenige agter houdentheijd ten ruwe en na mate van noodsakelijkheijd hebben b'antwoord, schoon wij egter antwoord van den geene reedenen hebben dien vorst te mistrouwen dog wel somtijds eenige qualijk g'intentioneerde rijxgrooten den vijand daar van soude kunnen onder„ houden, en daar door ons heijlsaam en noodsakelijk oogmerk om dien oirt schadelijk sijn; dog wel hebben wij Radja Moeda belooft alvorens van hier te vertrecken, de goede zaak te samen te sullen beraadslagen en intusschen tee„ gens de aanstaande maand November wel eenige preparatie te kunnen maken soo als sulx bij gehoudene Conferentie ter voorsz: datums omstandig staat genarreerd, en Uwel Edele groot agtb: kan voorkomen, soo meede dat op den Loewoenesen gene„ 27:e maaij den affgezant der Loewoenaesen bij te vallen van 17 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0614.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. wadjoreesen verblijf plaats van arou kinka /:alias:/ matouaija van wadjo overleeden van het Bonijse Hoff was g'arriveerd, de„ Welke verklaarde dat het gemeene gros der Loewoeneesen en Boniers niet anders ver„ langden als dat 's E: Comp:s krijgsmagt aldaar sal koomen aan landen, om van de Land kant de waapenen teegens de Towad„ Joreesen op te vatten en het Bonijse rijk te helpen herstellen, het geen wij van den tijd en Godes hulpe sullen afwagten, aangesien men bij particuliere als andere gerugten uijt dien oirt niet anders komt te verneemen als dat die hertneckige herineekigheijd der Volkeren den aron Matouaij aange„ kist het uijtterste sullen afwagten, niet teegenstaande nu en dan wel eenige verdeelde Concepten onder haar gevonden werden, soo dat uijt mistrouwen den geciteerden Wadjoreesen hoofd koning uijt de hoofdstad Tosora vertrocken het dorp paniki en het dorp Paniki omtrent 3 â 4. mijlen van daar gelegen sig ophoud, waar benevens Arou Benteng poca tweede Item van dat rijk in hoogen ouderdom arou bonteng pola onlangs overleeden, en 't seedert dien tijd meer verwarring als voor deese sig onder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0615.xml #+ --- 19 Van Maccassar den 25. ' october 1740. door de Vrouwelijke regeering klagte over arou Tanette onder haar opgedaan heeft, vermits dien oude man na de gerugten wel geneegen soude geweest sijn sig voorde E: Comp:e te verneederen dog door de andere parthije althoos getraverseerd geworden is. Dat het vermogen en het ontsag van het Bonijse Hoff eensdeels door de langdiu „ vrval van Bonij rige vrouwelijke regering en ten anderen door het moeten missen van haare rijk veel verwarring en ongehoorsaamheijd bij de mindere vorsten veroorsaakt heeft, sullen uwel Edele groot agtb: ligtlijk kunnen bevroeden, en ten welken opsigte den Radja Moeda, op den 20. Julij quam te spreeken bij wijse van beklag meest uijtsigt hebbende op Arou- Panette het geen door den gouverneur b'antwoord wierd, het althans geen tijd te weesen, om meer nieuwe beroer„ tens te beginnen en de aanstaande uijt„ togt daar door te verwarren, dog dat men het een na het ander in der tijd soude bij der hand neemen en afdoen het Welk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0616.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. radja moeda na maros onderdanigen van Bonijs konin„ ginne Welk bij gehouden Conferentie op dien datum in het dag register is genoteerd, „plaisier reijtje van soo meede dat radja moeda op den 26. ' Julij met onse voorkennis en toe„ stemming een plaisier reijse na de noorder provintien gedaan heeft onder recom„ mandatie aan onsen Commandant aldaar Jurgen Christoffel van Diepen„ broek goede opsigte te houden dat onse sorge voor onse noorder onderdanen door het gevolg van dien Coning geen overlast wierden aangedaan het geen insgelijx is versogt aan sijn Hoogheijd, die sulx aangenomen en drie dagen daar aan alhier geretourneerd is. ook heeft de Coninginne strouw Timoeroe op den 3.' September in groot besnijdenisfeest vis ter eere der besnijdenisse van de kinde„ ren van Arou Poemaling haaren neeff item die van Crain Batoe Canga aan„ geregt, en daar op genodigt de Boutonse Capitain Lauts die dog egter niet als na gegevene Communicatie aan ons der„ waard sijn vertrocken, soo meede hebben wij op versoek van die Coninginne haar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0617.xml #+ --- 21 Van Macassar den 25. october 1740. bonijs Coninginne bij den gouverneur tot visite verschee„ nen het gepasseerde met haar hoogheijd saken haar persoon en woonplaats door een Com„ mando Europeese militairen van een sergeant een Corporaal en 12 gemeene ten dien tijd laaten adsisteeren, om te be„ letten dat geen moedwilligheijhheeden door onverlatene menschen gepleegd wierd en Waar voor haar Hoogheijd singulier be„ dankt op den 24. ' september, dat den selven neevens den voorsz: Jong Coning en haar ordinaar gevolg een particuliere visite bij den Gouverneur heeft komen afleggen sonder dat ten dien dage iets anders als weederzeijdse Complimenten en onverschillige discourssen sijn voor„ gevallen, waar na de Coninginne Wel gedisponeerd het 'thuijswaard na Campong Boroe is vertrocken. Aangaande het verder voorgevallene en verhandelde met dit hoff hebben wij slat van de bonijse de eer ons eerbiedig te refereeren aan de thans afgaande Secretariale papieren Waar meede wij overstappen tot het. Hoff van Goah waar van wij bij onse voorgewaagde advijsen van den 9e Junij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0618.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. dan het hoff laten doen binnen te roepen misdaden te werden gepardonn:t 9=e Junij passado uwel Edele groot agtb hebben bedeelt door indispositie des rijxgestierder Crain Madjonnang te dier tijd seer weijnig te sijn gevordert soo als wij om die selve reeden nog eenigen tijd naderhand tot ons leedweesen de herstel„ ling van dat rijk niet hebben kunnen voortsetten maar egter dagelijx over en weeder boodschappen afgesonden en ge„ rerecipieert gelijk uwel Edele groot verscheijde boodschappen Agtb: op diverse datums in het dagre„ gister sal Consteeren, soo meede dat wij geen moeijten gespaart hebben de nog uijt„ om de uijtgeweekene geweekene rijxgroten door mijnnelijke woorden goede beloften en dreijgementen te laten Vermanen hun wederom in de schoot van het goasche hoff te begeeven om van ten eijnde over haar het genadelijk pardon van Uwel Edele groot agtb: te profiteeren soo als wij alle d' in submissie gekomene princen en groten uijt name van uwel Edele groot agtb: op den 31. ' maij hebben gecommuniceert het geen wij reeds op den 29:e Junij uwel Edele groot agtb: omstandig hebben bekent gemaakt en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0619.xml #+ --- 23 Van Maccassar den 25. ' october 1740. besluijt van de hoven goah, tello ne door Craintello en sadras bonij perso„ neel op te eysschen op vorenstaande geen uijtslag aan ons bekent gem=t na deese stilswijgende, bij den rijx bestierder laten inquireeren en ons eerbiedig daar aan gedragen niet te min blijven de resteerende uijt gewee„ kene met veele ftrivoole uijtvlugten nog hertneckig aff te komen schoon ons den rijxbestierder door den goaksen sabandhaar op den 26. ' Julij laastleeden heeft laten weeten dat tusschen de hoven goah, Tello„ en sadrabonij besluijt genomen was dat de twee Coningen van Laastgenoemde en sadrabonij rijken, als gedeputeerdens personeel met eenige gaasche Rijxgroten na het geberg„ te Bontong parrang souden trecken omme de uijtgeweekenen nogmaals aan te manen om af te komen dan wel bij foute van dien haar aan te seggen scherper mid„ aan de uijtgewake„ delen te sullen Emploijeeren het welk op den 3.:'n augustus daar aan ook werkstellig gemaakt is, en voorsz: heeren derwaards vertrocken sijn, dog van welkers uijt„ slag ons niet wierd gecommuniceerd soo dat wij op den 20. e dier selve maand den eersten tolk Jan Vol ten hove hebben gesonden, om na deese verdagte agterhoudentheijd in formatie te neemen den tolk Jan vol soo liet den Rijxbestierder sijn leedweesen daar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0620.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. huwelijk van Crain tello en Sadrabonij de susters van Crain barombong gesloten vande nog uijtgewee„ daar over betuijgen aangezien voorsz: antwoord in den text Coningen afgezanten, sonder hem kennisse van haare verrigting te geeven 't huijswaard den een na Tella en den andere na Sadrabo„ nij waaren vertrocken met bijvoeging van Sijne volkeren gehoort te hebben dat Crain Padrabonij bij sijn aanweesen op Bonto parrang met de suster van den voornaamsten der nog uijtgeweekene Crain Barombong getrouwt was en op bonto parrang met liet ook meede weeten op 't Hoff van Tello weijnig staat te kunnen maken dog na het gepasseerde te sullen laten verneemen en het selve laten weeten gelijk ook geschiet is op den 23. ' August=s door den goasche sabandhaar dat de uijtgeweekene uijt vreese voor straffe en uijt hoofde van armoede niet beuselagtig antw:t konde affkomen met meer beuselingen kene macassaren Uwel Edele groot agtb: attentie niet waardig sijn soo dat wij genoodsaakt waaren het mom aangesigt aff te neemen en niet meer te veijnsen maar te seggen dat wij al eenige dagen bevorens waaren onder de hand wel geinformeerd dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0621.xml #+ --- 25 Van Maccassar den 25:' 8ber: 1740. ontrouwe gedomtens van Crain tell en waar door men aan haar vrundschap moet twijffelen Coning van goah dat voorsz: Commissie van den Coning van Tello en Sadrabonij geen andere „ hadde uijtsigt gehad „ als om ider met een uijt „ aanthoning van de „sigt geka suster van den uijtgeweekene sadrabonij Crain Barombong te trouwen vermits Crain Tello ook met eene verloofd was, waar toe men geen ander middel als deese slingsestreek had weeten uijt te vinden soo dat wij veel reeden hadden aan de goede wil van die twee heeren te 0 twijffelen met meer Ernstige reedenen die deesen onnodig souden verlengen omstandig in het dagregister genoteerd het welk van soo veel operatie geweest is dat voor gewaag„ de rijxbestierder kort daar aan voor hem en sijn Coning audientie heeft laten versoeken om in persoon met ons te auboucheeren en quam ten dien eijnde op den 10. ' September binnen dit komst vanden Casteel met soo veel honeur als men binnen dit Casteel altoos gewoon geweest is dien vorst te recipieeren dog dewijl syn eerste staats„ minister den selven dagen even na het middagmaal door een evige koorts wierd overvallen hebben wy daar door ons goede #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0622.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. Coorts siekte over„ vallen dhaar binnen dit Casteel dien sendeling opge„ dragen den rijabesterder met goede oogmerk moeten affbreeken en uijt„ stellen tot op den 13. ' september wanneer wij onse belangen Conform uwel Edele groot agtb: ordre aan den gewonen sendeling den goa„ den goaksche sabans hen sabandhaar te kennen gaven met verdere Last en bevel om het een en andere sijn meester den rijxbestierder voor te dragen; Eerstelijk het vernieuwen der Contracten etc: Ten tweeden om alle de oorlogs ongelden ten het nevenstaande dienste van den Coning verschooten in der tijd te betalen Ten derden voor de E: Comp:e het inruijmen van 't Landschap sodian aff te vorderen. Ten vierden per naaste occagie een aansie„ nelijke gesandschap aan uwel Edele groot agtb: te Decerneeren. En Laastelijk om op dese voorstelling ten spoedigsten antwoord te laaten weeten ten eijnde onse mesures daar na te kunnen neemen en uwel Edele groot agtb: den uijtslag deeser onderhandeling ter kennisse te brengen soo als wij thans het genoegen hebben te doen vermits voor gewaagde sendeling vier dagen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0623.xml #+ --- 27 Van Maccassar den 25:' october 1740. van goak op het voo„ renstaande ming om Contract van eenige articulen mitteerd=s na den dagen, daar aan een schriftelijk antwoord schriftelijk antw=t aan den aan den hoofde met rijkszegul bekragtigt binnen bragt, behelsende ten principalen een seer beleefde en bereijdwil„ lige toestemming op al het geene wij ten voorsz: dage het rijxbestierder hadde laaten voort„ volkome toestem„ dragen, en tot vermijding van wijdlopigheijd te vernieuwen in deesen bij het Dagregister tot uwel Edele groot agtb: speculatie staat, g'in„ sereerd en waar uijt wij wel konde bemerken dat deese nieuwe voorstellinge van onder„ handeling bij haar seer gretig was g'accep„ teerd, en een goede apparentie soude geeven om tot vermeerdering van 's E Comp:s agtbaarheijt van deese hoofmoedige Volkeren buijten de rati„ ficatie der oude Contracten nog eenige met vermeerdering nieuwe articulen daar neevens te bedingen, die uijt deesen oorlog gesprooten sijn ten welken eijnde wij goedgevonden hebben, om dit goed begin voort te setten en twee gecommit„ teerdens uijt onse vergadering aan het hoff te deputeeren sijnde den Coopman nevenstaande gecom„ en Trains fiscaal Hendrik Stemer train gesonden neevens den secret:s Gerrit Fek met lasten ordre omme benevens voorgeciteerde articulen die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0624.xml #+ --- Maccassar den 25:' october 1748. Van verhandeling der text articulen die wij den sabandhaar hadden voorgehouden en bij het Hoff in antwoord waaren ingewilligt omstandig te spreeken over de nog uijtgeweekene grooten op Bonto , Parrang, en het hoff aan te setten om deselve in der minne „ del met alle hun aanhanden hebbende onderdanen af te doen komen, off anders haar bij articul te verbinden, binnen den tijd van ses weeken na het teekennnen Commissie in den Zegulen der Contracten sulse„ werk„ stellig te maken en uijt te voeren, bene„ vens sodanige verdere preliminaire saken te verhandeling als die gecommitteerdens bij haar rapport hebben aangehaalt en sub dato den 29. e Septemb: ter vergadering overgelegd, ten welken dage der Eerst ondergetee„ kende almeede soodanige Articulen van Contract hadde ontworpen als na leesing ontwerp van Contracen resumptie goedgevonden is op approbatie en ratificatie van uwel Edele groot agtb: van onse kant te laaten stand grijpen, en Welkers inhoud den rijx bestierder op den 3=e deeser almeede ter vergadering in de malaijdse taal duijdelijk is voorgeleesen, ten overstaan van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0625.xml #+ --- 29 Van Maccassar ady 25:' october 1740 den rijxbestierder onse kant almeede hier neevens versel„ Van den Radja Moeda en eenige rijxgroten welke aerticulen als daar toe van weegen de Bonijse Croon sijn voorgeleesen: gequalificeerd sijnde, is na dies resumptie Weederzeyds goedgevonden deselve sodanig op den 18. ' daar aan, wat gewoonelijke plegtig„ heeden te laten bekragtigen dog ter welker mateerie in hoope van uwel Edele groot Agtb: agreatie bij ons overdagt en be„ raamt geworden is om alle misvertrou„ wen en agterdogt bij de maccassaren uijt den weg te ruijmen en ter nako„ minge, mitsgrs: heijlige onderhoudinge der voorsz: poincten deselve van onse kant al meede met Eede te bevestigen, besluijtom van soo als dtselve ten bestemden dage is deselve te b'eedigen, geschiet en wij de eer hebben een der drie origineele Weedersijds b'eedigde gesegulde en onderteekende afschriften hier neevens 't gemaakte Contract over te senden, sijnde het andere den koning eende ter hand gesteld, en het derde alhier ter Secrete Cassa berustende, aan welkers inhoude wij ons eerbiedig gedragen ende verdere omstandigheeden, ten dien dage Voorgevalle wij de Vrijheijd gebruijken uwel Edele Groot agtb: bij een Extract dagregister nevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0626.xml #+ --- Van Maccassar adij 25.:' october 1740 mon en steemer na gecommitteerd=s die stad den Coning over te geven dankbaarheijd daar voor afgelegt neevens deese te offereeren, dog alvorens van afslappen sullen wij Uwel Edele groot agtb: eerbiedig bekend stellen dat wij in„ gevolge den inhoude der beswoore articu„ len op den 12. ' deeses als gecommitteerdens naar goah hebben gesonden den Capit=n goak gesonden als Gerrit Mom, en den Coopman Hendrik steemer omme ten overstaan van den Bonijsen Veldhier Arou Caijoerara /:man„ danrang:) die stad van het Europeese en Bonijse guarnisoon te doen ruijmen en het selve aan sijn Hoogheijd den Coning Van Maccassar over te geeven die al voor de komst van deese gecommitteerdens met sijn rijxbestierder en verdere grooten sig binnen deese gedestrueerde stad waaren bevindende en deselve met veel genoegen hebben g'accepteerd mitsgrs: op den 17. ' daar aan Expres binnen deesen Casteele gekomen sijn om hunne dankbaarheijd voor deese en andere genereuse behandelingen te betuijgen, waar benevens wij niet passeeren kunnen ten haaren opsigte uwel Edele groot agtb: te notificeeren den seer armoedigen en vervallene toestand der om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0627.xml #+ --- Van Maccassar adij 25. ' 8ber 1740. der oorlogs kosten aanstaande Jaar na ken der Maccassaren in't algemeen en welkers rijx„ bestierder aan ons het selve verscheijde malen met droefheijd heeft g'openbaart en dierhalven versogt dat men den betaalstijd van oorlogs on„ gelden 't seedert het beschermen van den Coning op eenige Jaaren geliefde uijtte stel„ Een, dewijl desselve anders ten Eenemaal onvermogen soude weesen om aan dat arti„ cul te kunnen voldoen en dewijl ons het selve volkomen bewust is en ons daar van kunnen verseekert houden, hebben wij goedgevonden dat montant volgens opga„ ve van den oppercoopman en hoofd admi„ nistrateur Cornelis Rosenboom bedragen„ de rd„s 96080 off ƒ288240: onder gunsti, rd:s 9680. montant ge toestemming van uwel Ed: groot agtb: de betaling te bepalen binnen den tijd van ses Jaaren dan wel soo spoedig als sulx „hebbe sal kunnen geschieden niet te min„ deselve aangenomen en belooft met het maccassaarse gesanten aanstaande voor Jaar een aansienlijk Batavia te vertoe„ gesantschap van uwel Edele groot agtb: aff te senden en tot teeken van haare be„ reijdwilligheijd eenig goud aw silver off slaven in mindering daar neevens te voegen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0628.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' 8ber 1740 voorstelling van den rijxbestierder weegens Crain Sello en Sadra„ bonij aande Oorlogs bueeren reedenen gedeolin:t voegen dog ten opsigte der voorstelling van den rijxbestierder aan de gecommitteer„ dens Hemer en Flk op den 23:' september kosten te laten Conti, gedaan om den koning: van Tello en Sadra„ bonij in de betaling van voorsz: oorlogs ongelden te laten participeeren om reeden dat onder deselve ook sommige om neevenstaande grooten uijtgeweekene geweest sijn hebben Wij daar op geen reflectie kunnen slaan ter saake dat het rijk Tello en Sadrabonij op haar selve als onderdanige bond genoten van het goasche hoff werden aangemerkt, en uijt dien hoofden die Lastpost van betaling haar buijten ons wel kunnen opleggen na rato (:soo als haar beeter als ons bekend is:) dat deselve veel off weijnig met den vijand hebben geheult en te samen gespannen om welke en meer andere redene die dese drie hoven seer na aan malkander en verpligt maken, heeft den rijxbestierder het daar bij gela„ ten en ons ten dien opsigte geen verdere voorstelling gedaan, dierhalven soo sullen wij uwel Edele groot agtb: ten opsigte van Crain Tello, en Crain #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0629.xml #+ --- 33 Van Maccassar adij 25:' october 1740. 6 duites deeser Conin„ straft opregtse vrundschap eenige overlopers Crain Sadrabonij verder submisselijk bedeelen dat wij tot nog toe weijnig heeden hebben in hunne Conduites genoegen te nee„ onsrigtelijke Con„ „men en door haar verstandhouding met de gen uijtgeweekene ieder op sijn beurt wel een forectie hadde vedient in deselve gevoelige „ na merites waaren behandelt dog dewijl sulx nieuwe beroertens sou„ om reedenen niet ge de veroirsaake, en ons goede oogmerk aan het goasche hoff verhindert hebben, sijnde„ „selve eenelijk bij verscheijde boodschappen over en weeder onse ongenoegen met eeni„ ge dreijgementen voorgehouden; waar op Crain Tello den 3. ' augustus Laastleeden op een seer demoedige wijse betuijginge betuijging van haere van sijne Welmeenentheijt en vrundschap heeft laaten doen soo als Crain Sadrabonij almeede op den 16. ' april bevorens door een sendeling gedaan heeft, met verdere Commucatie dat eenige zeerovers met kleene vaartuijgen sig voor de rivier berigt van Padrabonij van sijn rijk op ophielden en sijne onderda„ nen molesteerden, soo meede dat bij Con„ tinuatie eenige der uijtgeweekene ge„ meene maccassaren van Bontoparrang soo meede weegens in Cadrabonij quamen overloopen dan borto parrang en 53 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0630.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740 berigt dat dese haare te samen roepen staande en veele moeijelijkheeden in sijn land aanregten teffens versoek latende doen hoedanig sig daar inne te gedragen hebben Wij hem wel kunnen permitteeren, als Coning en hier van sijn land, geweld met geweld teegen te gaan om sijne onderdanen te beschermen in dien de zogen=ne zee Rovers geen smalle handelaars waren dog waar van wij geen gevolg hebben vernomen, maar wel van volkeren somtijds Bonijs Radja moeda op den 30. ' en 31.:' augustus Soo bij boodschap als eijgen monde verstaan dat deese Coningjes nu en dan haar onderdanen uijt de kleijne negorijen bij malkandere laten roepen sonder egter sulx van eenig gevolg te sijn, het geen pre„ sumptief geen andere oorsaak heeft als een ongerust redenen op 't voren„ gewisse en vreese dat sE: Comp:s gedugte Wapenen wel d'een off andere tijd in haar Land mogte werden overgebragt, om haar soo wel als andere ongehoor„ same een wel verdiende straffe toe te passen. Hier meede overgaande tot d' overwal. Bima Dompo Sumbawa Tambora Pekat, en Pangara, Welk Eijland 't seedert onse Laaste letteren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0631.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. in westerdijxchorn af„ van Sangar ter leen gegeven Schulden betaalt letteren de navolgende stoffe tot schrij „ven aan Uwel Edele Groot agtb: verschaft dat volgens aan schrijven aan ons van den Resident Jan Dirk Reijnshagen de overwalsche beschrijving dato 17. e Junij deeses Jaars het schip Wester„ dijxhorn beladen met 4275. picols sappanhout 4275 puc sappanhout ten bedragen van ƒ13359: 7:8. op den 22:e „ geladen maij bevorens met een geleijde briefje aan uwel Edele groot agtb: was ver„ trocken soo meede dat voornoemde resident den nieuw verkoren Coning van Sangara abdul Mochama Dain manaba op sijn Jnstantig beede Een hondert vijff 125 rd=s aan den Coning 111 en twintig rd=s (:a 48. sw: stver:s:) ieder ter leen had afgegeven om in leverantie Van Sappanhout te voldoen, soo als de Coningen van Bima en Dompo Bijma en Dompo haere haren debet bij het aflaaden van voorm: bodem den eersten rijxdaalders 1507½ en Laaste rd:s 191¼. bij Liquidatie hebben voldaan het geene eene goede saak is, in hoope dat die van Tambo„ ra en pekat dit Exempel sullen navolgen Wij hebben ook uijt bovengewaagde schrijven van den resident verstaan dat hem door 35 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0632.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1741 voorgeven van den Coning van sumbauwa sijn versoek om geen kappen apparent om den over„ walsche verschillen almeede af te doen gerecipieert door een sendeling met een briefje van den Coning van Sumbauwa ter kennisse ge„ bragt was dat dien vorst geneegen soude sijn in persoon herwaards te komen en dier„ om herw=ts te komen halven versogt van het sappanhout vellen voor deesen Jaare g'Excuseert te weesen welke sapanhout te laten twee poincten door den voorn: resident bij een malaijdse rescriptie eenelijk b'ant„ van de hand geweesen woord sijn dat sijn Hoogheijd verpligt was de Contracten te onderhouden en een ge„ noegsame quantiteijd van die verffstoffe voor D'E: Comp: te laten kappen dog de„ wijl dese vermaning seer apparent almeede van Weijning succes sal weesen hoopen Wijders door Godszeegen de saaken ten deesen Eijlande haast ten eenemaal tot SE: Comp:s glorij sullen affloopen om dien overwalsche vorst al meede den weg Van onderhoudinge der Contracten met gevoelige reedenen aan te wijsen, dog ten opsigte van voorgewaagde nieuw verkoore gesanten van sangar Coning van Sangar hebben wij met genoegen op den 14. ' Julij sijne gesanten Nakama en Ninitie Rassoe Toloko met een geleijde briefje ontfangen Voornamentlijk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0633.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' 8ber: 1740. 37 koning te versoeken Sappanhout in voor„ om een percento overwigt hout Voornamentlijk dicteerende het overlij„ den van haaren Coning Abdul sale mitsgders de nieuw verkiesing van den rijxsabandhaar Dain Manaba in sijne plaats met versoek onse toestemming om approbatie opharen daar op te erlangen waar op wij bij antwoord soo verre ons genoegen hebben betuijgd in dien die verkiesing na voorige Exempelen en wettig geschiet was, soo rls uwel Edele groot agtb: des behagende bij inlands aankomend en afgaande briefboek des believende sal voorkomen. Wijders hebben wij al meede uijt voorsz: residentie verstaan dat ruijm een Lading op Bima, een Lading Sapanhout in voorraad gekapt ter Raad laad plaatsen is, berustende en omtrent welke verffstoffe wij bij den Bimiasen Coning sullen aan houden om in den aanstaande op het overjarige hout ten wij sullen aanhouden minsten een percento aan de scheepsover„ onnjarig soppan„ heeden te laten overweegen, soo als die van Dompo Cumbawa en Tambora ge„ woon sijn dewijl sulx tot onse verwondering bij den Laasten bodem Westerdijxhom niet geschiet is:— Jngevolge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0634.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1741. om thuijswaards te trecken om reeden dat reeds ongepermitteerd weg gingen ons raads besluijt op het vorenstaande Jngevolge voorsz: het sakelijke vande overwalsche bondgenoten afgehandelt heb„ bende keeren wij ons tot die van. Het Rijk Bouton welkers zee ad„ miralen sig als off nog onder dit Casteel bevinden en bij occagie van mondgesprek en boodschap op verscheijde datums den Gouverneur den nooddrust en gebrek haarer onderdanen hebben te kennen gegeven, met versoek der zee admiralin Versoek om die reeden neevens haare bij hebbende manschappen te mogen t' huijs„ waard vertrecken dan wel 's E: Comp:s Weegen met geld en vivres te werden g'alli„ menteerd neevens meer verscheijde andere sommige volkeren af te versoeken en bij voeging dat successive reeds eenige hunner volkeren stil swijgen„ de en ongepermitteerde met hunne vaartuijgen waaren vertrocken waar op den gouverneur deese ontijdige aensoekin„ ge alvorens die volkeren te laaten vertrecken op den 6. ' april ter vergade„ ring heeft gecommuniceert waar op dusdanig besluijt gevallen is om de voorsz: Capitain Lants nog eenige tijd bhalende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0635.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25:' 8ber: 1740 boutonders te laten kosten aante Jagen deraalende te houden en radja moeda van Bonij alvorens ernstig afte vragen off dezelve in staat was gecombineert met dies Boutonders het een off ander ten voordeele van het Bonijsche rijk teegens de Wadpreesen te onderneemen waar op wij het antwoord van Neen met dies om„ standigheeden uwel Edele groot agtb: bereeds voor aff in den Bonijsen text hebben beschreeven en ter onser vergadering van den 27. ' dier selve maand op Voorsz: Declatoir van het Bonijse hoff gere„ goedgevonden om de solveerd om veel liever deese Bout onse vertrecken, Heeren en haare bij hebbende manschap„ pen 't huijswaards te permitteeren te Vertrecken als D' E: Comp:e met het aan„ liever als D'E Comp=s houden van deselve nodeloose onkosten aan te doen en welke dispositie wij haar Exelentien door onsen tweeden tolk Salomon Jacobsz: ten selven dage heb„ ben laaten bekend maken dog met veel verwondering hebben wij op den 6: maij daar aan door een sendeling van die Wispeltuerige heeren in antwoord verstaan dat deselve niet in staat Waren 39 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0636.xml #+ --- Van Maccassar adij 25. ' october 1740 de boutonders niet geniegen te vertrecken gesprek van den 2=e Capitain Laut met den gouverneur weegens misleijding van den eersten Capitain Laut die niet voor het eijndigen vanden oorlog mag retour„ neeren, Waaren de reijse t'huijswaards te onder„ neemen, en waar omtrend wij meerder Elucidatie Vier dagen na dato hebben ontfangen bij occagie dat den tweeden Capitain Laut een visite bij den gouverneur afleijde en voor aff secre„ tesse versogt omtrent het geene soude openbaren, hier innee bestaande dat hij al langen tijd door den eersten Capitain Laut met Lankmoedigheijd was misleijd maar sulx niet voor„ neemens was langer te verdragen de„ wijl het retourneeren en verandwoor„ delijk soude weesen voor sijn meester den Coning die haar voor hun vertrek uijt Bouton g'ordonneerd had, om de ordres van deese reegering in allen deelen te observeeren, en niet voor het Eijndigen van den oorlog 't huijs„ waards te vertrecken met meer andere omstandigheeden waar om„ trend, wij ter bekorting ons aan het afgaande dag verhaal ootmoedig refe„ reren; soo meede omtrent het geene te deeser materie met den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0637.xml #+ --- 41 Van Maccassar den 25. ' october 1740. hout d'E: Comp: te de boutonders mis„ Lukt niet afgedaan den Eersten Capitain Laut op den 13. ' maij daar aan volgende is voorgevallen, het welk het bovenstaande Confirmeerde soo dat deese Slinkse streek eenelijk uijtsigt gehad heeft om al meede van d' E: Comp:e gewoonelijke stratagema om onder„ milde gunst door dat middel eenig genat erlangen te ontfangen dat al egter dien hier mis„ lukt en dierhalven alhier verbleeven is. aangaande Het Eijland zalijer en dies regenten heb„ ben wij uwel Edele groot agtb: bij onsen Voorgewaagde brieff de dato 4.' Junij deeses Jaars gecommuniceerd dat eenige ver„ schillen tusschen die Bonto Boris Barrang Barrang en gantarang eenige verschillen Weegens de Limiet scheijding van haar Landerijen aan den resident Coutrier gedemandeert was, behoorlijk te on„ versoeken en in geregtigheijt aff te doen hebben wij althans bij een briefje van den 10. ' Junij van hen in antwoord ver„ staan dat die pretensie tusschen voorsz: om dies verwaering regenten soo verward en Contradictoir hadde gevonden dat niet in staat is geweest #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0638.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. werden ondersogt kalk ontfangen de saleijreesen met regent van poeta bango overleeden geweest deselve voor sijne reecq: te durven aan doen maar met sijne komst aan dit Casteel ten overbreng van het ordinai„ re tribut die saak mondeling aan sal door ons nader ons te sullen te kennen geeven omme als dan nader ondersogt en afgedaan te werden soo als staat te geschieden. 810. maten metsel„ Wij hebben, ook uijt voorsz: residentie ontfangen 810. matten off 17. Lasten en 28 maten metselkalk teegens den ouden prijs van 7 Rixd=s 't Last Waar en teegen wij op versoek de aanbrenger van die stoff geriefft hebben met 1. Last een Last rijst gerieft rijst â 33 1/8 rd=s na Exempel van onse bond„ genoorgenoten in den Schralen tijd aan deesen oirt welk bedragen bij de afbetaling van de kalk is afgetrocken, ook hebben, Wij voor Communicatie uijt dit district aangenomen dat den ouden regent van paeta Bango sijnde een der 14. ' inlandse hoofden aldaar was overleeden sonder erve off famielie na te laten soo dat het off bestier over sijn territoir bij provisie een pongaira Amana Joema is opgedragen tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0639.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' 8ber 1748. der zuijder provintie alhier verschenen Boelo overleeden tot onse nader dispositie, waar omtrend Wij uwel Ed: groot agtb: in der tijd het nodige schuldpligtig sullen adviseeren. En voor het overige ten opsigte van S E: Comp:s ommeslag in de: Zuijder Provintien Boelecomba en Bonthain Jtem glisson en Poelem vreedigen toestand bankeeng melden dat die onderdanen in een vreedigen stant leeven mitsgrs: dat die van Eerstgem: plaats ten dienste van dit gouvernement dit Jaareenige masten, gickhouten gekapt en aan strand gebragt hebbende welke wij bij bequame gelegentheijt verwagten om tot d'al„ hier 't huijshorende Comp:s vaartuijgen te werden g'Emploijeert en dewijl die regenten mits den troublen tijd 't seedert 4. a 5 Jaren aan dit hoofd Comptoir niet geweest sijn om ap„ probatie op eenige provisioneele regentschappen in successie van sommige overleedene te versoeken om dies wettigheijd bij ons teffens ondersogt te werden, sijn bereets sommige ten dien eijnde onder het schrijven deeses alhier aangekomen, bij suijder regenten Welke verhandeling wij ook de plaats van den onlangs overleedene Carre sarie geweesene hoofd,„ regent van Tombo regent van Tompe Boeloe door een ander getrouw #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0640.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. den ouden Crain Tjain ba overleeden sijn broeder Crain gesteld den gouverneur na getrouw onderdaan sullen suppleeren en uwel Edele groot agtb: van onse behandeling schuldpligtige kennisse doen erlangen. En dewijl wij bij een brieff uijt, De Noorder Conquesten van den Commandant Jurgen Christoffel van Diepenbroek op dato 27. ' maij het overlyden van den ouder getrouwen Crain T Jamba /:in wiens negorij den eenigste soon van Bonto Lancas A„o 1738. gesneuvelt is:/ hebben verstaan soo is door ons als de naaste op het voordragen der onderdanen sijnen oudsten sjamba lizing aan broeder Crain Tjamba Liling in dies plaats tot hoofd van het gebergte sijner naam aangesteld en onlangs bij het aanwee„ maros vertrocken sen van den Gouverneur op maros bevestigt en g'introduceerd onder het afdoen aldaar van meer andere verrigtinge, noodsakelijk aan dien oirt, die onder de mateerie van het Casteel Rotterdam uwel Edele groot agtb: Vervolgens staan gesuppediteerd te werden: wij hebben ook om alle questien en tweedragt tusschen onse onderdanen en die van het Bonijse hoff dewelke nu en dan gereeten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0641.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25:' october 1740 pessoe als hoofd der gesonden vanden onderdaan Crain patoekoe gareesen ons ter ooren gekomen sijn uijt den weg te ruijmen bij den Jong Coning van Bonij uijtgewerkt uijt sijne een gequalificeert hoofd sijner natie derwaards te senden om aldaar Domicilium te houden, met volkome magt neevens s E Comp:s Comman„ dant alle verschillen en overlast, die onse Volkeren werden aangedaan, te ondersoe„ ken en in geregtigheijt af te doen ten wel„ ken eijnde een Djennang maran pessoe aldaar d'jennang marang is g'arriveerd, 't seedert welken tijd, wij geen bonies na maros klagten over de Boniers tot nog toe hebben vernomen. Maar met seer veel verwondering hebben Wij op den 13. ' augustus bij schrijvens van voor„ genoemde Commandant verstaan dat een der Comp:s berg regenten Crain Patoekoe stoute onderneming, sig verstout hadde twee sendelingen van den uijtgeweekene maccassaar Crain Barombong te recipieeren en deselve van sijne goede trouwen Vrundschap ver„ seekering had gedaan mitsgrs: bij een brieff van den 20. e daar aan nader versten„ digt dat de Dorpelingen van Lita en tsjanie daar toe door hem Crain Patoekoe almeede Waren 45 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0642.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. macats jaren bij te staan hanen en eenig Loot afgegeven den eerste tolk Jan gesonden om de uijtgereeken waaren geconstringeerd waaren boven deselve een weg door sijn negorij had laten kappen om de uijt geweekene in de Correspondentie met de Towadjoreesen te favoriseeren om welke reedenen wij den Commandant op sijne vrage hebben toegestaan aan het versoek van voorgewaagden Crain Tjamba ziling te voldoen, en deselve uijt sijnen voorraad buijten eijgen ontbloting eenige Crain gamba swap snaphanen, Cruijt en Loot tot haarer Defensie teegens de entames aan die ontrouwen patoekoe ter leen aff te geeven, dog waar benevens wij geen tijd versuijmt hebben om den voortgank van dit smeulende vuur van verstandhouding met de rebellen in onse provinsien ter aanvang uijt t' doven en hebben dierhalven 3 a 4. dagen daar aan vol na het gebergte onse eerste tolk Jan vol g'assisteerd met 40. boniers en glissonders de eerste op ver„ soek van den jong Coning van Bonij ieder met 12 vaste patronen Cruijt en Loot door ons versien, na maros gesonden Benevens een geleijde briefje aan onsen Commandant dicteerende dat hij ten spoedigsten door Lomo maros eenige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0643.xml #+ --- Van Macassar den 25.:' october A„o 1740 te laten apprehendee„ nevens de ketens te laten klinken eenige Volkeren onser vlaktens konde laten te samen roepen en sodanig geconjungeerd met onse volk van Crain Patoekoe laten trec„ om Crain patoekoe ken ten eijnde dien ongehoorsamen onderdaan met sijn ren sijn aanhang die men mogte aantreffen te ap„ prehenderen en herwaards te brengen welkers uijtslag van goed succes geweest is niet tee„ genstaande deselve eenige teegenstand ontmoeten 2 a 3. van onse uijtgesondene gequest geworden sijn, soo reverteerde dien taalman op den 4. ' goeden uijtslag hier september ten deesen Casteele met sig bren„ gende 42. gevangene soo mans als vrouwen item Crain patoekoe waar van de verdere omstandigheeden Uwel Ed: groot agtb: uijt sijne gehoudene dagelijx aanteekening in ons dagregister g'insereert des behagende sal voorkomen wij hebben dierhalven op het rap„ port van dien tolk item de brieven van maros Commandant ende verdere overtuijgende bewij„ sen ter onse vergadering op den 6. ' September geresolveerd om aan dit volk een Exempel voor ander qualijk g'intentioneerde onder„ danen te statueeren en het hoofd gecon„besluijt om hem in demneerd om weegen sijn euveldaat in de ketens geklonken tot nader dispositie van Uwel Edele 47 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0644.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. en sijne meede pligti„ blicq te laten ver„ kopen den gevlugten dain publicq verkogt afgeworpen E Edele groot agtb: per naaste na Batavia gesonden te werden en sijne onderdanen als ge onderhorige op„r meede pligtige over haare misdaat na de Gewoonte deeser lande ten voordeele van d'E: Comp: door onsen secretaris Gerrit Tek ten overstaan Van Gecommitteerdens bij publicque vendutie laaten verkoopen, in welker maniere wij al meede gehandelt hebben met ses lijffeij„ geng van den sig in A„o 1736. fugatieff ses lijfeijgenen van gesteld hebbende Dain Manompo geweesene manonpo al meede regent van Poelembankeeng, welke slaaven nan die tijd aan het swerven geraakt, en sig als vrij geboorne menschen uijtgegeven en bij den secretaris van Justitie Barent Jansz: maas een schult van 20. rd=s gemaakt hadde, dog bij wien deselve ontdekt sijn geworden, en door de fugie van hun meester D'E: Comp: uijt dien hoofde in regtmatigheijd toebehoren, soo dat de een en andere volgens neevens gaande vendu roll en onkost reecq: 1141 r:s voorsz: slaven af geworpen hebben. rd=s 1141:, waar uijt wij de daar op gevallene ongelden en voorn: 20 rd=s hebben betaalt en het overige in s E. Comp:s Cassa geteld. Voorts is te deeser provintie in dit Jaar de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0645.xml #+ --- 49 Van Maccassar den 28:' october 1740. verthienen van granen in de noorder provintie voor de E. Comp:s inge„ samelt gesanten van Arou sanette ontfangen te vertrecken de thiende heffing van granen door onsen Commandant aldaar op den ouden voet geschiet g'effectueerd. en heeft afgeworpen een tantum van 53 lasten 277. gantings rijst, en 6017. bossen 53 Lasten en 277 gantx padij met welke quantiteijd en het aanstaande gewas van boele Comba en bonthain dat reeds versamelt werd item onsen Voorraad in de pakhuijsen wij in staat gesteld sijn tot mondkost buijten nog een behoorlijk reserff van een Jaar voor dit guarnisoen te kunnen toereijken, soo als wij hoopen in de aanstaande tijd te sullen Continueeren. Arou Tanette heeft op den 5. ' September sijnen sendeling Watang Lipoe van Soping toegesonden ten eijnde versoek te doen om desselfs huijsvrouw Crain Tanisanga sus„ ter van de koning van Tellou waar van wij bij missive de dato 9 ' Junij deeses Jaars aan uwel Edele groot agtb: hebben gewaagt die 't seedert hun trouwen bij haar broeder verbleeven was te mogen afhalen en na het landschap Tanette Conduiseeren soo die gepermitteerd is hebben wij geen reedenen kunnen vinden om sulx niet toe te staan maar boven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0646.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. en sijn dogtertje bij woon besteld twee dragt tusschen die van mandhaar en Caijilie gesant van den mara aangekomen boven dien op versoek gepermitteerd dat het dogtertje van sijn overleedene Vrouw Dain Arhe met eenige Slavinnen gelijk tijdig ter woon en opvoeding besteldis bij den maleijer intje Drannang te meer dien Jntje diamante prins CE Comp:es gunstige protexie over dat kind aan ons heeft laten versoeken ook heeft den selven ten blijke sijne welmenentheijt ons nu en dan door Sendelingen de Conduites der Towadjo„ reesen laten gaade slaan en daar van Commucatie geeven gelijk wij in de Bonijsen text uwel Ed: groot agtb: ootmoedig hebben ter needer gesteld waar meede wij overgaan tot de Mandharen Caijilie welke nabuurige koningen 't sedert eenigen tijd malkanderen veel Extorsien en overlast met branden en plun„ deren hebben aangedaan selfs een ijder in haar eijgen land niet nalatende eenen minderen vorst den anderen te b'oorlogen soo dat den mandareesen mardia Tsjinrana ops dia tjinra na alhier op den 19:e augustus den Bataviaschen Lieutenant der Mandareesen Dain Mangagan JSjinrasa #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0647.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740 afgenomen genomen meede g'arriveerd klagende over de geweldenarijen van radja ambiroe Tsjinrana tot afgesant heeft toegesonden om over de geweldpleeging van den hoofd Co„ ning Maradia Balanipa klagtig te vallen, dog dewijl dien militair van geen andere geloofs teekenen was voorsien als eenlijk een Bataviasche Pascedul de dato 28. ' Januarij anno stanti hebben wij die man ter onser dien man relaas secretarij Een schriftelijk relaas laten aff„ neemen en het selve ter vergadering op den 30. ' augustus daar aan geleesen en gere„ sumeert mitsgrs: besluijt genomen om het daar bij ter needer gestelde eenelijk voor Communicatie aan te neemen dat sulx voor berigt aan„ wij almeede gedaan hebben in de saak van den Caijiareesen affgesant Radja kaloe„ koe Boelang die op den selven dag met gesant van Caijilieal voorsz: lieutenant arriveerde meede brengende een brieff van Radja Biroe Maroe te kennen geevende het overlijden van predecesseur met verder ver„ soek om s E Comp. weegen g'assisteerd te werden teegens dien overlast van Radja Ambiroe van palou die na het voorsz: voorst: der Caijilireesen met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0648.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. geweesen die van Caijilie em om ondersoek te doen met den maradia Balanipa van mandhar te samen gespannen heeft om haare ne„ gorijen te spolieeren en verbranden soo hebben wij ter voorsz: resolutie verstaan voorgenaagde twee sendelingen den eerste beijde gesanten af„ om dat met geene behoorlijke Credentia„ len voorsien was en den Laaste als strijdig teegens uwel Edele Groot agtb: ordre de dato 25. ' februarij 1735. thuijswaards te laten vertrecken dog den Laaste een beleeft briefje toegesonden briefje in antwoord van de sijne laten ter hand stellen waar op deesen radja Caloekoe Boelang naader versogt om eenige assisten„ tie van de E: Comp: al was het maar een enkeld persoon en buijten dien niet te dur„ ven vertrecken soo hebben wij voorsz: briefje per inlands vaartuijg na Caiji„ lie gesonden en den selven alhier laten verblijff houden dog in dien het uwel Edele Groot agtb: mogte behagen ons ten opstigte van deese landen te qualificeeren de verschillen tusschen beijde te mogen onderzoeken en als mediateurs in der minne aff doen, soude sulx seer apparent lyk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0649.xml #+ --- 53 53 Van Maccassar den 25:' 8ber: 1740. uijttogt van den gouverneur naar de noorder Conquesten sag aanden sevende deert schouwing over de Negorijen apparentelijk deese moeijelijke klagten kin„ nen uijt den weg ruijmen en veel genoegen aan die menschen toebrengen. Dus Kortelijk den toestand van Celebes en den resorte van dien Uwel Ed: groot agtb: met alle veneratie voorgesteld hebbende sullen wij tot slot deeser inlandsche ver„ handelingen nog verder hier bij voegen dat den Gouverneur met eenige gequalifi„ ceerdens op den 4.:' augustus Laastleeden, uijt 't Casteel Rotterdam een tour van Leeven dagen naar de noorder provintien het prointeren ge„ gedaan heeft na dat daags bevorens het rossenboom gedeman„ gesag over Domesticque saken den oppercoopman en Secunde Cornelis ho„ senboom had opgedragen en teffens de reeden van deesen uijttogt te kennen gaff ten eijnde na den toestand van 's gouverneurs be„ de plantagie en het opbouwen der negorijen Landerijen ende die door den oorlog verwoest geraakt sijn eijgen beschouwing te neemen, soo meede om eenige kleijne verschillen tusschen de regenten aldaar te ondersoeken en F aff #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0650.xml #+ --- Maccassar den 25.:' october 1740. Van afgestoken relaas van ande ande aff te doen onder welke verrigting uwel Edele groot agtb: Eerst geteekende Dienaar al„ limiet scheijding meede te zijner presentie de limiet scheijding van het district sodiang heeft laaten affpalen, soo als het selve sig van ouds in onse provintie heeft uijtgestrekt om met de te rug ontfangst van dat land„ schap niet onbedagt en blind te werk te gaan dog seer onverwagt arriveerde in die dagen op maros den oudsten soon van Arou palacca genaamt andeande die neevens sijn broeder Mappa sonre en Oom Dain Marappo op den 28. ' 9ber: A„o pass„o uijt dit Casteel na Toradja Waaren vertrocken soo als wij uwel Ed: groot agtb: bij onsen brieff van den 9=e Junij omstandig hebben gesubministreerd waar aan wij ons ter ontwijking van redites eerbiedig gedragen en ten opsigte de paresse van deesen prins ande ande eenlijk aanhalen dat deselve te kennen gaff hoe sijn vader, broeder en oom bereeds op reijs waaren geweest om her„ waards aff te komen dog onderweegen ken„ nisse erlangd hadde dat door het Bonijse= hoff #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0651.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. beschuldigt het bonijse Htof teegens syn vader gekeert af te wagten prins te rug te senden Hoff 2000. rd:s en 40. p:s lijf eijgenen belooft waaren aan de geene die Atrou palacca en sijne familie op de reijse soude om 't leeven brengen, waar benevens ande ande in de Bonijse negerij Binang Crain door den Bonijsen Swerver arou Boijo en sijne Complisen bij nagt gespoli„ eert was sijn vrouw afgenomen en drie sijner volkeren vermoord waaren, om welke reedenen sijn Vader, broeder en oom na Toradja teruggekeerd en ande ande door het gebergte onbekend op Maros ge„ dierhalven te rug retourneerd was, waar van wij de verdere omstandigheeden bij schriftelijk relaas hebben laten aanteekenen, en het selve ter onser Vergadering op den 30. ' augustus nader Comfirmatie geresumeerd en bevonden hoe men op deese mondelinge tijding weijnig staat konde maken, dat men dierhalven nadere Con„ firmatie omtrend deeze zaken soude af„ wagten, het zij tot de te rug komst van Dain marappo dan welven Eijgenhandig„ brieffje van arou palacca te ontfangen soo meede omdien alvorens van deese duijstere zaak aan het Bonijk hoff kennisse te geeven en 55 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0652.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. de bondgenoten met soo meede aan eenige gequalificeerde Dienaren en intusschen dien prins na sijn vader te rug te senden om door sijn verblijff aan dit Casteel geen nieuwe beroertens te ver„ oorsaken, dog dewijl het hoff sig hier aan weijnig scheijnt te laten geleegen leggen is— dien prins tot nog toe oogluijkende alhier in de negorij verbleeven. Verders hoopen wij uwel Ed: groot agtb: rijst voor geld gerieft ons niet qualyk sullen gelieven te duijden, dat wij nu en dan deesen Jaare door schaarsheijd van rijst alhier de bondgenoten van Bonij met 8. Lasten, goah 4. Lasten en Tello 2 Lasten teegens 3 3/ rd:s 't Last op haare instantiga versoeken 'S E: Comp:s weegen hebben gerieft en Contant geld daar voor in Cassa Laten tellen, soo meede dat wij om voorsz: reedenen op den 7. maij gere„ solveerd hebben teegens dien prijs van een halff Capitaal advance aan sommige gequalificeerdens soo tot eijgen huijshouding eenige rijst na rato van benodigtheijt mits betaling uijt het provisie maguazijn te laten verstrecken, waar benevens wij verder Uwel Edele groot agtb: ootmoedig voordragen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0653.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' 8ber: 1740. toeleg van huijshuur aan officieren Dankdag gesehe„ breert Contracten Voordragen onse dispositie, genomen op den 6. ' april en 29. ' Junij op de sollicitatien der millitaire Capitains en officieren, item den trains Chirurgijn, tot berging sijner medi„ Camenten uijtgebrek aan s E: Comp:s Woningen, de eerstgen: rd=s 8. en andere rd=s 5. ider ter maand tot huijshuur toe te leggen indien Uwel Edele groot agtb: het selve gunstiglijk onder Conditie de resti„ gelieven te approbeeren, dan wel andersints te rembourseeren. tuendo Voorts hebben wij ter onser Vergadering van den 12. ' deeser maand, goedgevonden op den 19. e daar aan volgende den Grooten en goeder„ tierene God te loven en te danke, niet alleen door de goede successen van sE: Comp=s glorieuse Wapenen te deeser gouvernemente„ door het verslaan der vijanden maar ook Voor't bevestigen van de vreede tusschen D: E: wegens de vreede en Comp: en den Coning van Macassar, hier vernieuwing der Vooren in't breede aan uwel Edele groot agtbare bedeelt, En alsoo wij hoopen het een en ander ten geenoegen van uwel Edele groot agtb: te hebben gecoucheert soo sullen wij onder Gunstige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0654.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october a„o 1740. in steede van eenige gie van Justitie gunstige welduijding ons wenden naar de Huijsselijke zaken en een aanvang ma„ ken met; 't Collegie van Justitie uijt het welk wij op den 28. ' ecember A„o pass=o in onsen rade goed gevonden hebben te ontslaan het parmanent lid Philip Lodewijk Vigera, die door uw Hoog Edele groot agtb: benevolen„ diverse personen tie van lieutenand tot Capitain militair afgegane in 't Colle„ g'advanceerd was, en dierhalven volgens uwel cessie gegeven Edele groot agtb: g'eerde ordre niet meer in dit Collegie Cessie konde hebben ten welken Eijnde wij ten selven dage almeede g'arresteerd hebben, in dies plaats te Eligeeren den Lieutenand Gerrit adolph Graaff van Efferen die illico bereijdwillig den Eed daar toe staende in rade van politie aan handen van den eerstondergeteekende afleijde, soo meede op den 27. e maij daar aan den dispencier Willem Deefhout die men op den 7. ' bevoorens in steede van oprleedene den „ Werffbaas en geweese permanent lid Arij Sijbrands Baart in genoemde Collegie g'assumeerd hadde bij welke occagie den E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0655.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october A„o 1740. sis van Justitie Weegens opening van werd occagie den president M=r Cornelis Rosen„ boom diende Extract uijt de Justitieele deleantie van den pree„ resolutie, behelsende ten principale om het misbruijk 't geen 't seedert eenige Jaren door 't Collegie van Weesmeesteren was in usantie gebragt ten opsigte der opening van beklote testamenten 't geen op ordre van beslote testamen„ dat Collegie door haar secretaris is geverseerd son„ der dat deselve aan eenig g'authoriseerd persoon wierden verthoond, en dien volgende ook op de ongeschoudentheijt der verzeguling en deug„ delijkheijd der indorsatie niet konde gelet worden, aspect hebbende dat het veel be„ ter soude sijn sulx voortaan door den secre taris van politie van wel de eerst geswoore Clercq ter presentie van twee getuijgen wierd Verrigt om na Voorgaande Examinatie der zegulen alle besloote testamenten te openen, en daar van te verleenen acte van legiti„ miteijd versoekende egter ons nader advijs in deesen, Waar op wij goedgevonden de propo„ waar in versien sitie van dit Collegie te laten standgrijpen, en bij Extract onser resolutie Weesmeesteren hier van kennisse te geeven om reeden dat sulx in deesen voegen alomme in Jndia gepractiseerd 59 59 ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0656.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. de getermineerde teurs en nog twee deese twee leeden in dit Collegie verkoren gepractiseert werd: — Wijders laaten wij in opvolging onser advijsen van den 9. ' Junij Jongstleeden uwel Edele groot agtb: althans toekomen, de processen der dese proces stucken van dit Collegie teegens andere versellen 8. Europeese deserteurs die alhier met de dood gestraft sijn soo meede twee andere gedetermineerde processen aan welkers in„ houd wij ons eerbiedig sijn gedragende. En terwijl noopens dit Collegie niet meer Uwel Edele groot agtb: te bedeelen valt sullen wij naar gewoonte overgaan tot die van. De Weescamer waar inne men op den 9. ' feb: en 7. ' maij sessie hebben gegeven den Lieute„ nand Johan Nicolaas Leijst en den borger Anthonij van dorth die den eed na gewoonte hebben afgelegd om reeden dit Collegie door het ontslag van den Coop„ man en trains fiscaal Hendrik Stemer en door het overleijden van den borger Adriaan Tawaris van twee leeden ontrieft was. Wij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0657.xml #+ --- 61 Van Maccassar den 25. ' october 1740. en genomen na den boedel Martinus Smit Wij hebben ook niet gemanqueert in de afgave aan dit Collegie van Extract uijt uwel Edele groot agtb: letteren van den 28. ' februarij deeses Jaars nopens de non verantwoording van den boedel der op den 9. ' Januarij 1737. alhier overleedenen boek„ houder en Soldij overdrager Martinus Smit soo meede recherche gedaan uijt wat en reserthe gedaan heeden sulx gecauseert is, daar wij op van den overleedene tot Elucidatie bekomen hebben soo als blijkt bij de overgeve Demonstratie van den Praesident Hendrik van Reijd en sijne laden deesen in Copia versellende dat deesen boedel naar het aff betalen der schulden niet meer heeft gerendeert als Rd=s 3: 14. blijkens de boedel reecq: die al„ thans onder haar letteren deese almeede versellende aan het Eerweerde Collegie van Weesmeesteren â Costij werden afgeson„ den uijt dewelke soo wel als uijt voorsz: Declatoir ontwaard is dat die penningen ter ordre van den doenmaligen Proecis Thomas Vromans tot alimentatie sijn afgegeven aan de innocente Wedue van gen: smit, dit alles sijn het geen men #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0658.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. twee leeden in't Colle„ saken verkoren vande kerken raad verseld een brief Den „men ten dien opsigte uwel Edele groot agtb: kan bedeelen soo sullen wij onder Wel„ duijding overgaan tot Collegie van Huwelijkse en kleijne Zaaken Waar inne wij op den 28:' december a„o pass:o en den 9. ' februarij deeses Jaars gie van huwelijkse tot Leeden aangesteld hebbenden onder„ Coopman en guarnisoenboekhouder Willem van Duijvenvoorde en den Lieutenand Gerrit adolph graaff van Efferen die den Eed ten dien Eijnde in onse rade aan handen van den gouverneur meede afgelegt hebben dog ton uwe opsigte van Berkenraad hebben wij althans uwel Edele groot agtb: niets te Communiceeren als deesen te laten begeleijde van haaren brieff aan den Eerwaarden Kerkenraad â Costij met versoek om door uwel Edele groot agtb: goedheijd en ordres het vereijschte redres te mogen erlangen, van de arme middelen is volgens besluijt van den 28. ' december A:o pass:o openbaar reecq: gedaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0659.xml #+ --- 63 Van Maccassar den 25:' october 1740. deesen Jare veragtert met een nieuwe gedaan ter presentie van twee leeden des raads de onderCooplieden Hendrik van reijd en Willem van Duyvenvoorde ten overstaan van den Coopman en fiscaal Cornelis Jan Bogaart die ter vergadering van den 9. ' feb: J=o leeden van reecq: een schrif„ telijk rapport diende waar uijt men ont„ waarde dat gem: middelen deesen Jaare dearme middelen sijn veragtert waaren met een somma van rd=s 228: 7:- rd:s 228: 7 Vervolgens hebbe wij de eer Uwel Edele groot Agtb: te bedeelen het geen relatie heeft tot. De Negorij Vlaardingen in welk dorp men genoodsaakt is geweest op den 9. ' febr: J=o leeden in onsen rade door het overlijden dit dorp is door ons van den Cassier Adriaan Tawaris den borger Cassier voorsien Anthonij van Dorth dit op te dragen, die ten selven dage den Eed daar toe staande ter vergadering afleijde, en op den 19. ' daar aan de middelen van dit gehugt ten bedrage van rd=s seven hondert vier en dertig en agt en twintig stuijvers uijt handen van de Executeurs testamentair volgens reecq: ontfangen heeft, en daar van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0660.xml #+ --- Van Maaccassar den 25:' october 1740. reecq: gedaan heefft en blijft onder hem .29½ — dienaren te sien by korte sterkte die onder ult:o aug:t Jan onder ult:o aug=s mits sijn absentie door desselfs gemagtigdens alhier in presentie van den Coopman en fiscaal Cornelis Jan Bogaard en den ondercoopman en Sabandhaar Hendrik van Reijd nader reecq: volgens usantie heeft gedaan, en waar bij wij ontwaard hebben wat onvermijdelijk aan voorsz: negorij ten koste gelegt, hoe veel ten voordeele ont„ fangen en dat per restant onder dien datum beruste rd:s 645: gebleeven is rd:s 645. en negen en twintig en een halve stver=s: Den Staat van 's Comp:s Loontreckende Dienaren in dit gouvernement als onder„ horige buijten posten, soo van de politie, 't getal van 'sE Comp: militie, Zeevaard, en ander diverse /6 Junij en nog nader in dato ult=o de neevenstaande dienst doende onder ult:o September Jongst„ leeden beschreeven kan uwel Edele groot agtbare des behagende uijt de navolgende 't Samentrecking off korte sterkte b'oogen. Corte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0661.xml #+ --- 65 Van Maccassar den 25.:' october 1740. Corte Sterkte van alle 's Compagnies Dienaren ten deesen gouvernement Bescheijden: 1587. Coppen onder ult:o Junij A„o 1740. 1534 Copp: onder ult:o september 1740. 8. Coppen tot den raad van Politie 8. Copp: tot den raad van Politie 1. gouverneur en Directeur soo als 't hier neevens mitsgrs: admiraal en Veldoverste 1. oppercoopman en hoofd ƒ administrateur 1. Capitain 1. Coopman en fiscaal 1. _:o en trains fiscaal 1. ondercoopman en Sabandhaar _:o en guarnisoen „ boekhouder 1. ondercoopman en sece„ taris van Politie 8. Coppen als boven 11. Copp: ter secretarij 1. boekhouder en eerste Clercq 1. _:o en secretaris van Justitie 1. _:o Geeregisbode 4 assistenten 4 p:le _:o 11 Coppen als boven 1581: 19: Coppen die Transporteere 11. Copp: ter secretarij 1. boekhouder en Eerste Clercq 1. _:o en secretaris van Justitie 1. d:o en geregtsbode 3. assistenten _ 5. p:le J: 11. Coppen als boven 1534: 19 Coppen die Transporteere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0662.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740 1587: 19. Coppen Per Transport 1534. 19. Coppen Per Transport 7. _:o opt Negotie Comptoir 7. „ ter negotie Coptoir als hier nevens 1. boekhouder en train administrateur 1. boekhouder en overdrager 1. dispencier 3 assistenten 1. p=le _:o 7. Coppen als Even 7. Coppen op 't soldij Comptoir 1. boekhouder en overdrager 3. _. os 3. assistenten 7. Coppen als voren 7. Copp: tot den kerken dienst 1. Predikant 2 siekentroosters 3 Jnlandse leermeesters 1. Coster 7. Coppen als boven 18. Copp: tot de geneeskonst 1. opper m=r van't Casteel 1. _:o vande train 1. _:o van 't hospitaal 13. ondermeesters 1. Jo : _:o le _o 1. p=s 18. Coppen als boven 1587. 58. Coppen die Transporteere 155458. Copp: die Transporteere 18. „ tot de genees korst als hier nevens „ op 't soldij Comptoir „ boekhouder en soldij overdrager 4. boekhouders 2. assistenten 7. Coppen als voren 7. Copp. tot den kerken dienst als hier nevens 7. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0663.xml #+ --- 67 Van Maccassar den 25:' october 1740. 1587. 58. Copp: Per Transport 1534 58 Coppen Per Transport 16 _:o diverse qualiteijten 16 _:o diverse qualiteijten. 1. oppertolk als even 2. onder _:o 1. sabandhaar schrijver 1. guarnisoen schrijver 1: boekbinder 1. oppermandadoor do 2. onder d:o waar van een in 's Comp:s thuijn 1 doorn snijder 1. Siekenwaarder int hos„ spitaal 1. portier- .. 2. geweldigers waar van 1. voor den train 1. scherpregter 1: Jnlandse schrijver 16. Coppen als boven 47. Coppen ten dienste der arthillerije 1. arthillerij meester 2. bombardiers 1. p: _:o 4 Constaabels 9. Constabelsmaats 30. beisschieters 47. Coppen als even 1587: 121. Coppen die met 134. 124. Coppen Transporteere 47. _:o ten dienste der arthillerij als hier neevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0664.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. 1582:121. Per Transport 1531: 121. Per Transport 91. Coppen diverse ambagten 90. Copp: diverse ambagten 1. meesterknegts der scheeps„ 1. meesterknegt der timmerlieden scheepstimmerlieden 14. scheeps _ 14. scheeps 1. blockemaker 1. blocke maker 1. baas der huijstimmerlieden 1. baas der huijstimmerlieden 4. meesterknegt der huijs _:o 1. meesterknegt der huijs v:o _o 14. huijs 1. draijer 1. draijer 3. Wagenmakers 3. Wagemakers 1. baas wapenkamer 1. baas Wapencamers 12. roerslotemakers 12. roerslotemakers 4. Lade makers 4. Lademakers 2. patroon tassemakers 2. pattroontassemakers 1. baas smit 1. baas smit 11. groff smeeden 11. gr of _:o 2. Coperslagers 2. Coperslagers 1. geel gieter 1. geel gieter 2. Zeijlmakers 1 Schilder 2. Zeijlmakers 1. baas metselaar 1. Schilder 1: meesterknegt der met sela„ 1. baas metselaar „ren 1. meesterknegt 9 metselaars 9. metselaars 1. bottelier 1. battelier Cuijpers 5. 5. Cuijpers 91. 90. Coppen als boven. Coppen als boven 1587. 22. Coppen, die met 1554. 21. Copp: Transporteere 15. huijs - - - _:o _ o _:o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0665.xml #+ --- Van Maccassar den 215:' october 1740. 1587. 22. Coppen met . 1534 211. Coppen P=r Transport 86. _:o zeevarende aan de wal 80. _=o zeevarende aan de wal bescheijden bescheijden 1. opperstuurman en 1. opperstuurman en Werffbaas Werffbaas 1. bootsman 1. bootsman 1. _:o maat _:o maat 3. quartier meester 2. quartiermeesters 1. Vlagge man 1. vlaggeman 79. mattroosen 73. mattrosen 86. Coppen als boven 80. Coppen als boven 18. Copp: op de Chialoup De 18. Copp: op de Chialoup d' Concor„ Concordia dia alhier neevens 1. stuurman 2. quartiermeesters 15. mattroosen 18. Coppen alseven 19. Copp:n op de Chialoup de ongesiene Verandering 1. p:s stuurman 2. quartiermeesters 16. mattroosen 19. Coppen als voren 16. Copp: op de Chialoup de Adriana Johanna 2. quartiermeester 14. mattrosen 16. Coppen als boven 158: 351. Coppen da met 15. Copp: op de Chialoup de onge„ siene verandering 1. stuurman 1. quartiermeester 13. mattrosen 15. Coppen als voren 13. Copp. op de Chialoup de adriana Johanna 2. quartiermeesters 11. mattrosen Coppen als boven 18 1534. 337. Coppen Transporteere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0666.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. 1587: 351. Copp: P:r Transport 1534:37. Copp:n P:r Transport 13 _:o op de pantjalling denr oppas 15. _:o op de pantjaelings den oppas 1. stuurman 1. stuurman 1. quartiermeester 1. quartiermeester 11. mattroosen 13. mattroosen 13. Coppen als boven 15: Coppen als boven 15. Copp: op de pantjalling de 13. Copp: op de pantjalling de Voortvarendheijd Voortvarendheeijd 1. stuurman 1. stuurman 1 quartiermeester 1. quartiermeester 11. mattroosen 13. mattrosen 13. Coppen als even 15. Coppen als even 14. Copp: op 't Galjoot d' snip 14. Coppen op 't galjoot de snip als hier neevens 1. quartiermeester 13. mattroosen 14. Coppen als voren 8. Copp: op 't bood de star 1. quartiermeester 7. mattrosen 8. Coppen als even 10. Copp: op de schouw Pallas 1. quartiermeester 9. mattrosen 10. Coppen als boven 10. Copp: op de schour atlas 1. quartiermeester 9 mattrosen 10. Coppen als boven 1587. 423 Coppen die met op d' boot de star 7. „ 1. quartiermeester 6. mattrosen 7. Coppen als even 9. Copp: op de schou Palbas 1. quartiermeester 8. mattrosen 9. Coppen als boven Copp: op de schouw atlas 1 quartiermeester 8. mattrosen 9. Coppen als voren 1534. 402. Coppen Transporteere 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0667.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. 1587. 423. met 1534. 402. Coppen Per Transport . 5. Copp: opde schou adam, als 5. _:o op de schouw Adam als hier neevens 1. quartier meester 4. mattrosen 5. Coppen als boven 5Copp: op de schou Eva 5. 1. quartiermeester 4. mattrosen 5. Coppen als boven 6. Coppen op de Bedrieger 1. quartiermeester 5. mattrosen 6. Coppen als even 12. Copp: op de Chialoup d' Jonge 68 Dirk 1. stuurman 1. quartiermeester 10. mattrosen 12. Coppen als voren Militairen 140. Coppen in de landpoort 3. Capitains 3. Luijtenants 10. Vaandrigs 3. Zergeants Commandants 2. adjudants 28. Sergeants 9. Corporaals 1587:591. 58. Coppen met Militairen 135. Copp: in de Landpoort 3. Capitains 3 Luijtenants 10. Vaandrigs 3. sergeants Commandants 2. adjudants 28. Zergeants Corporaals 9. 1534. 565. 58. Coppen Transporteere 12: _:o op de Chialoup d' Jonge Dirk als hier neevens 6. _:o op de Bedrieger als hier neevens 5. _:o op de schouw Eva als hier neevens 71 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0668.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740 1587. 591. 58. Coppen P:r Transport 1534 565. 58. Coppen per Transport 2. Tamboers majoors 2. tamboers majoors 2. pijpers 73. Soldaten 140 Coppen als voren 72. Copp: in de Waterpoort 1. sergeant. 5. Corporaals 1. tamboer 65. Soldaten 72. Coppen als Even 74. Copp: op de punt mandhasaha C 1. sergeant 3. Corporaals 1. tamboer 69 soldaten 74. Coppen als boven 64 Copp: op de punt Amboina 68 1. Zergeant 5. Corporaals 2 tamboers 56 soldaten 64 Coppen als boven 62 Copp: op de punt Bonij 1 hergeart 4 Corporaals 57. Soldaten 62 Coppen als boven 1587. 863: Coppen die met 5. _:o 1. pijper 70. soldaten 135. Coppen als vooren 71. Coppen in de Waterpoort 1 zergeant 5. Corporaals 1. tamboer 64. Soldaten 71. Coppen als Even 73. Copp: op de punt mandhasaha 6 v 1. Zergeant 4. Corporaals 1. tamboer 67. soldaten 73. Coppen als boven 62. Copp: op de punt Amboina 1. Zergeant 5. Corporaals 2 tamboers 54. soldaten 62 Coppen als boven 61. Copp: op de punt Bonij 1 Zergeant 4 Corporaals 56 soldaten 61. Coppen als boven 1334. 832. Coppen Transporteere 4 _:o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0669.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. 1534832. Copp: Per Transport 1587. 863 Coppen met 59. _:o op de Punt Bouton 58 d:o op de punt Bouton 1. Zergeant 1. sergeant 5. Corporaals 4. Corporaals 1 tamboer 1. tambaers 52 Soldaten 52. Soldaten 59 Coppen als boven 58 Coppen als voren 54. Copp: op de Punt Batjaan 53. Coppen op de punt Batjaan 1. sergeant 1 zergeant 4. Corporaals 4. Corporaals. 1. tamboer 1. tamboer 48. Soldaten 47. soldaten 54. Coppen als voren 53. Coppen als voren 25. Coppen op de Troncq 24. Copp: op de troncq 1. Sergeant 1. Sergeant 3. Corporaals 3. Corporaals 21. soldaten 20. Soldaten 25. Coppen als boven 24. Coppen als boven 77. Coppen in de oppassers wagt 78. Copp: in de oppassers wagt 4 sergeants 4. sergeants 3. trompetters 3. trompetters 4. Corporaals 4. Corporaals 1. pijper 1 pijper 2. tamboers 2 tamboers 10. ruijters 10. ruijters 33. soldaten 54. soldaten 77. Coppen als even 78 Coppen als even 1587: 408. Copp: die met 1534 1045. Coppen Transporteere 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0670.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. 158: 1018 Coppen Per Transport 1534. 1045. Coppen P=r Transport 78. d:o in de eerste granadiers wagt 78 _:o in de eerste granadiers wagt als hier neevens 4. sergeants 4. Corpuaals 2 Pijpers 2. tamboers 66. Soldaten 78. Coppen als boven 81. Copp: in de tweede granadiers wage 4. sergeants 5. Corporaals 2. pijpers 2. tamboert 68. Soldaten 81. Coppen als vooren 38. Copp: in het Raveleijn 1. sergeant. 4. Corporaals 1. tamboer 32. soldaten 38. Coppen als Voren 34. Copp: op de redout mandasahaha 34. _. o op de redout mandasahaha 1. sergeant 1. sergeant 5. Corporaals 4. Corporaals 1. Hamboer 1. tamboer 27. Soldataklen 28. Soldaten 34. Coppen als boven 34. Coppen als boven 1587. 1309. Coppen die met 15341273. Coppen Transporteere 78. - . in de tweede granadiers wagt 4 sergeants 4. Corporaals 1. pijper 2. tamboers 67. Soldaten 78 Coppen als voren 38. Copp: in het raveleijn als hier neevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0671.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. 75 1534. 1273. Coppen Per Transport 1587. 139. Copp: met 28. _ o in de schagers Valk 26 _:o in de schagers valk 4 zergeant 1. Sergeant 4. Corporaals 4. Corporaals 23. Soldaten 21. Soldaten 26. Coppen als even 28. Copp: als even 6. Copp: op de paarde stal 7. Copp: op de paarde stal 1 sergeant 1. sergeant 1 Coetsier 1. Corporaal 1. sadelmaker 1. Coetsier 1. sadelmaker 1. leer breijer 1. leerbreijder 2 ruijters 2 ruijters 7. Coppen als voren 47. Copp: int Hospitaal 2. Corporaals 2 pijpers 1. tamboer 26. soldaten 1. huijstimmerman 15. mattroosen 6. Coppen als vooren 62 Copp: in't hospitaal 5. Corporaals 44. soldaten 1. Lademaker 1. blockemaker 1. groffsmit 1. huijstimmerman 1. metselaar 8. mattrosen 62. Coppen als boven 47. Coppen als boven 60. Coppen in de schans Valkenburg 60. Copp: in de schans Valkenburg op Maros op maros 1. sergeant Commandant 1. sergeant Commandant 1. boekhouder 1. boekhouder 2. sergeants sergeant 1. 1587. 1463 4. Coppen dieniet. . 1534 1414: 3. Coppen Transporteere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0672.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october A„o 1740. 1587 1463 4. Coppen met 4. Corporaals 1. tamboer 41. soldaten 1. bombardier 1 ondermeester 2. Constabels maat 6. busschieters 60. Coppen als even 20. Copp: op Bima 1. boekhouder en resident 1. sergeant 1. ondermeester 1. Corporaal 14. Soldaten 1. huijstimmerman 1. busschieter 20. Coppen als vooren 21. Copp: op Saleijer 1. boekhouder en resident 1. ondermeester 2. Corporaals 14. soldaten 3. busschieters 21 Coppen als voren 20. Coppen als voren 28. Copp: op Boele Comba 27. Copp: op Boelecomba 1 boekhouder en resident 1. boekhouder en resident 1. ondermeester 1. ondermeester 3. Corporaals 3. Corporaals 1587. 1532 5. Coppen die met 1534. 1480 5. Coppen Transporteere 19- Coppen als voren 20. Coppen op saleijer 1. boekhouder en resident 2 Corporaals 14. soldaten 3. busschieters 154 144. Coppen, Per Transport do 3 4. Carporaals 1. tamboer 41 soldaten 1. bombardier 1. ondermeester 2. Constabels maat . busschieters Coppen als even 59. 19. Copp: op Bima 1. boekhouder en resident 1. ondermeester 1. Corparaal 14. soldaten 1. huijstimmerman 1. busschieter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0673.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. 5. Coppen per Transport 5. Coppen met 1534 1480. 1587. 1532 22. Soldaten 23 23. Soldaten 27. Coppen als boven 28. Copp: als voren 24. Copp: op Bonthain 24. Copp: op Bonthain als hier neevens 1. sergeant 2. Corperaals 20. soldaten 1. busschieter 24. Coppen als vooren 17. Copp. op Goah 1 sergeant 2. Corporaals 14 soldaten 17: Coppen als boven 3. Coppen op de Landtogt na bouton 1. sergeant 2: soldaten „ 3. Coppen als boven 1 Cop in 's E: Comp:s boeijenhuijs 1. metselaar 1. Cop als boven 10: Copp: gegagieerdens 1: boekhouder, 2. sergeants 3. Corporaals 1. Coster 1. pijper „ soldaat 1. mattroos 10. Coppen als voren 1587. Coppen Te samen 1534. Coppen te samen. 10. _:s ge„gieerdens als hier Neevens 3. —:so op de Landtogt na bouton als hier neevens 17. Copp: op goah. als hier nee„ 6 vens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0674.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. 794 453 Coppen P:r Transport 795: 153. Coppen niet 58 _:o balier van Capitain 58: _:o Baliers van Capitain Babandan als hier nevens Babandan 1. Capitain 1 vaandrig 6 sergeants 3. Corporaals 47 soldaten 58. Coppen als even 114: Copp: Baliers van Capitain Cattewel Capitain 1 1 Luijtenand 3 vaandrigs 6 zergeants 8 Corporaals 95: soldaten 114 Coppen als even „baliers 91. Coppen „ van Capitain Basier 1. Capitain 1 vaandrig 5 serge ants, 7 Corporaals 77 11: soldaten 91. Coppen als even 101. Copp: balias van Luijten:t Bagman 1 Luijtenant 1 vaandrig - 795 517 2 Coppen die met 794 517 Coppen Transporteere 101 d:o baliers van Luijtenand Bagman als hier nevens 91: _:s Baliers van Capitain Basier als hier neevens 114 _:o baliers van Capitain Cattewel als hier nevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0675.xml #+ --- 81 Van Maccassar den 25:' october 1740. 795. 517. 2. Coppen met 5. sergeants 8. Corporaals 86 soldaten 101. Coppen als voren 49 Copp: baliers van Vaandrig 87 Aaijan Babandan 1. vaandrig 2. sergeants 4. Corporaals 42 soldaten q9. als open 56. Coppen baliers van Lieutenand Bagus achmet 1. Luijtenand 2 Zergeants 4 Corporaals 49. soldaten 56. Coppen als boven 50. Copp: baliers van Vaandrig Abdul Manab 1. Vaandrig 2. sergeants 4. Corporaals 43 soldaten 1„ 50. Coppen als voren mardijkers bescheijden 52. Copp: mardijkers bescheijden 51. „ op maros in de schans op maros in de Veldschans Valckenburg Valckenburg 1. Vaandrig 1. Vaandrig 1 Coppen Transporteere 794. 723 Coppen die niet 795. 724. 1 baliers van vaandrig 50. „ abdul manab. als hier neevens 56. _:o baliers van lieutenand Bagus achmet als. hier neevens 49. _:o baliers van Vaandrig aijan Babandan als hier neevens 794 517. Coppen P=r Transport #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0676.xml #+ --- Maccassar den 25. ' october 1740. Van 795. 724 1. Coppen met 3. Sergeants 3 Corporaals 45. Soldaten 52 Coppen als boven 53. Copp: Amboineese bescheijden 68 op maros in de Schans Valckenburg 1. Vaandrig 4 sergeants 3. Corporaals 45 soldaten 53. Coppen als even 7. Copp: mardijkers bescheijden EA op goah, 1. Corporaal 6 soldaten 7. Coppen als boven Copp: amboineese bescheijden 88 op goah 1. Corporaal soldaten Coppen als voren Copp: in 's Comp:s boeyenhuijs 3 1. amboineese 2. baliers 3 Coppen als even 794. Coppen te samen 794. Coppen te samen 3. _:o in 'sComp:s boeijenhuys 7. d:o amboineese bescheijden op goah als hier neevens 7. Copp: mardijkens bescheijden op goan als hier neevens 794. 723 1. Coppen P:r Transport 3 sergeants Corporaals 3 44. Soldaten 51. Coppen als boven 50 Copp: amboineese bescheijden Co op Maros in de schans Valckenburg als hier neevens 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0677.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1741. 83 5: Capitains 5. Lieutenands 12. Vaandrigs 43. sergeants 57. Corporaals 6 Soldaten 3. arrestanten 794. Coppen te samen 794 Somma Sommareum 794. Somma Sommarium /:onderstond:/ Maccassar int Casteel Rotterdam adij ult=o September 1740. (:was geteekend:) W=m J=n Duijvenvoorde Waar onder sig sijn bevinde De Emeritie die met het gunstig genot van soo meede de Emirite uwel Edele groot agtb: gewone genereusheijd in de volgende bestaan; als Den boekhouder Johannis van der sluijs „ Zergeant Jacob Cramer _:o Christiaan Willemsz: „ Coster Johannes Staal Corporaal Eustachius vander goes „ _o Pieter Dirsz: Schoffelaar „ _:o Jan Bresselaar „ soldaat Evert Slosius „ mattroos Jan Evertsz: De Boer Corporaal Carel Raar 5. Capitains 5. lieutenant 12. Vaandrigs 43. sergeants 57. Corporaals 669 soldaten 3. arrestanten 794 Coppen te samen zijnde „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0678.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740. waar van er een deesen Jaare eerst is gegagieerd ge„ worden C besz: bestaan in een nomber van 44380. Zielen zijnde den Laastgen: ter ondersitting van den 28. ' December A„o pass„o om sijne langjarige diensten; item hogen ouderdom en verswakt„ heijt aan het gesigt eerst het gewone Corporaals gagiement van 4. rd=s toegelegt, op de nadere g'eerde approbatie van uwel Edele groot agtb: die wij bij deesen seer naedrig sijn versoekende om de Continuatie voor een Jaar van deese en alle de voorenstaande„ Het Sommarium van 's E: Comp:s Dienaren de familien &=a en onderdanen met derselver familien ten deesen Eijlande naar ouder gewoonte op sijn tijd be„ schreeven synde heeft bestaan in een somma van Vier en Veertig Duijsent drie hondert en tagtig ziellen breeder hier onder te bogen als: 2128. 'TE: Comp:s Dienaren, Borgers en Familien 2708. macassaren, Boegineesen, Chineesen, ambon, en Bandaneesen, maleijers C=n 8501. op boele Comba en Bonthain 1269 glissonders p=a 539. poelembank eenders 19079 zalijereesen 10156 op maros en dias resort 44380. Zielen als boven Wijders #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0679.xml #+ --- 85 Van Maccassar den 25:' october 1740. verbeterde personen Wijders is door ons op diverse datums de navolgende Verbeeteringe van qualiteijten en gagie geadjanceerde en item het Deporteeren van eenige om hun quaad gedrag onvermeijdelijk, als ter verga„ dering van den 22. ' 8ber: A„o pass„o den ser„ geant Pieter de Smit om sijne dagelijxe debouche gedegradeert tot soldaat met ƒ 9: en op den 17. ' 9ber: daar aan op het Voordra„ gen van den oppercoopman en hoofd ad„ ministrateur M„r Cornelis Rosenboom den assistent en Negotie overdrager Hans Pietersz bodum op die bediening g'advanceerd tot boekhouder en ƒ30. p. r maand onder een verband van drie Jaren, soo meede de p:lo adsistenten Coert axelsz: Rosenquist, Jongen Nicolaas aalbregt, en Pieter De Beijer tot absoluit assistenten met ƒ24: gevordert, alle onder het gewone verband van 5. Jaren item op den 28. ' december des selven Jaars den guarnisoenschrijver Nico„ Caas Dreijer g'advanceert tot absoluit assistend met ƒ20: onder een verband van 3 Jaren, soo meede ten selven dage op de goede getuijgenisse vanden doenmaligen secretaris van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0680.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' 8ber 1740:— Aan Politie Willem van Duijvenvoorde het assistente Costgeld toe gelegd Frans de Haan die eenigen tijd sijn dienst ter secre„ tarij met vigilantie waargenomen had, en wijders op het voordragen der scheeps over„ heeden van Haasten en Westerdijxhorn de volgende persoonen in hun provisioneel gestelde bedieningen absoluit bevestigd, dog alle mits non Expiratie van Tijd met halvering van gagie volgens uwel Edele groot agtb: g'eerde ordre als op het schip Haasten Den Mattroos Hendrik Bolster tot botte¬ biersmaat met ƒ 12: den quartiermeester Nicodemus Cramer tot schiemansmaat met ƒ 15. den mattroos Pieter Wessels tot Coepmaat met ƒ 11: p=r maand op het schip Westerdijxhorn Den bootsmans maat Hans Hansz: tot Constabel met ƒ17:— p:r maand den mattroos Caspar van Lelo tot botteliersmaat met ƒ 13:— den mattroos Willem Poulusz: tot boots„ mansmaat met ƒ 13:— Voorts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0681.xml #+ --- 87 Van Maccassar den 25. ' october 1740. Voorts hebben wij ter Vergadering van den 6. ' april Jongstleeden den assistent en eerste geswoore Clercq van Politie Philip„ pus Slodenpijl op syn Jnstantig versoek en om sijn neerstigheijd in dien dienst g'avanceerd tot boekhouder met ƒ30. p:r maand onder een verband van drie Jaaren, en Wij„ ders op den 27. ' april op het te kennen geven van den heer Gouverneur als dat door het accompleeteeren van vier granadiers en ses Cuseliers Compagnien, twee Vaan„ drigs Elff zergianten, en Veertien Corporaals aan gem: Compagnien soo meede binnen deesen Casteele manqueerende waaren, en dierhalven de noodsakelijkheijd vereijschte om uijt dit guarnisoen tot voorsz: quali„ „teijten eenige bequame personen aan te stellen, om bij onverhoopt toeval in staat te Weesen buijten prejuditie van het Casteel Rotterdam, met deselve te trecken na sodanig een plaats als sulx ver„ eijschen sal, en waar op dierhalven goedge„ vonden is om de sergianten Christiaan Jgnatius Legou en Carel Fleur die hunne dienst hier toe Eerbiedig aangeboden hadden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0682.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. hadden voor Eerst als Commandeerende ser„ gianten aan te stellen op de goed gunstige approbatie van uwel Edele groot agtbare die wij soo wel als voornoemde personen eerbiedig smeeken dat door uwel Ed: groot agtb: benevolentie mogen gebeneficeert Werden met het vaandel gaande hun sup„ plicatie tot obtinnu van het selve ter sijde deeses tot uwel Edele groot agtbare over„ zoo meede op het voordragen hunner officieren van Corporaals tot zergianten met ƒ 20: onder een nieuw verband van drie Jaaren de volgende: Gerrit van Zwol Pieter Dirksz: Cornelis Brij Jan Jacob Smit Jilles Laret Jan Hillewig Hendrik godhelp pulper Abraham Thoma godfried Snickelaar Rijnier Loman en Emanuël Stemer Jtem #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0683.xml #+ --- 89 Van Maccassar den 25:' october 1740:— Jtem tot Corporaals de soldaten Jacob Aalbregt Fraam Hendrik Des Levens Michiel frister Israel Schaebert Jgnatius Franciscus Fredrik hendrik parthoen Pieter Tietkens Christophel oude Adam Meijer Anthonij Bartholomet Marten Jarig Augustus Coenraad Leijst Christiaan Crits Everhardus Craaijwinkel Wijders is door ons met het overleijden van den opperstuurman en Werffbaas Arij Zijbrandsz: Baart ter sessie van den 7. maij g'arresteerd om den opper„ stuurman en arthillerij meester Carel Jansz: op sijn Jnstantig versoek en appro„ batie van uwel Ed: groot agtb: p:r tot die bediening te verkiesen als hier toe de Vereijschte bequaamheijd hebbende soo meede in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0684.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. in dies steede tot arthillerij den onder„ stuurman Jan vlok welke beijde per„ soonen bij de hier neevens g'annexceerde Requesten Uwel Edele groot agtb: oot„ moedig sijn smeekende den eersten in Sijne provisioneel Waarneemende bedie„ ning bevestigd en den andere om daar neevens met de qualiteijd van opperstuur„ man gebeneficeerd te werden; zijnde door ons ten selven dage al meede om slegte Conduites in den dienst tot mattroos raet /:g: gedegradeert den huijstimmer„ man Pieter Zeegers van Lier, Jtem op den 22. ' Junij om gelijke reedenen de Corporaals Cornelis Linards en Jan Thinneveld tot Soldaten met ƒ 9: p=s maand dog daar en teegen op den 27=e Maij en 29. ' Junij goedgevonden omme de assistenten Frans Aalbregt piel en gerrardus spruijt den eersten in gagie te augmenteeren van ƒ 16: tot ƒ 20: onder een verband van drie Jaaren en den Laatsten tot boekhouder met ƒ 30. per maand onder een verband van vijf Jaren, vervolgens op den 11.' Julij den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0685.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. den mattroos Hendrik Calvijn tot onderzeijlmaker met ƒ 14. per maand om reeden dat men alhier sulke Dienaren niet aan handen en daar en boven ruijm twee Jaaren den dienst als zeijlmaker gefrequen„ teerd en daar toe de noodige bequaam„ heijd erlangd hadde. Ongelijker Voegen op den 3. ' augustus ter onser Vergadering den mattroos Arij Snip na voorgaande Examinatie en gegeve prouve gevordert tot onderstuur„ man met ƒ 20. per maand onder een verband van drie Jaaren soo meede ten selven dage het assistente Costgeld toegelegt aan den Corporaal Adolph Fredrik Morell die eenigen tijd aan de penne sijn dienst tot genoegen heeft waargenomen dog daar en teegen om ergelijk gedrag tot mattroos en ƒ 9. gedegradeert den soldaat Jacob Claudie en Voorts op den 29. Septem„ ber de Corporaals Cornelis Snoek en Cornelis Rietveld op het voordragen hunner hoofd officieren tot sergianten met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0686.xml #+ --- Van Maccassar den 25 october 1740 Hoog Ed:s approbatie versogt werd ge andere met ƒ 20. aangesteld den eerste tot Bima en den zaaste tot maros bescheijden om heeden hunne sergianten ter plaatse voorsz: overleeden waren, Jtem in steede van den tot sergiant opgetreden Corporaal Corne„ lis Rietveld den soldaat Christoffel Emanuël Beekman, tot Corporaal met ƒ 14: per maand, alle onder een nieuw Verband van drie Jaren: Wij doo gen onderdanigst onse beede bij waar ontrent haar die der voorsz: Dienaren dat het UwelEd: groot agtb: gunstiglijk behagen mag de verbeeterde en in gagie g'aumenteerde mitsgrs: d' andere gevorderde die hunn tijd alle g'Expireert sijn geweest, een ider in het sijne te approbeeren, soo meede den tot Maros Commandeerent Zergiant Jurgen „ seedert soo meede nog een: Christoffel van Diepenbroek die 't„ sijne aanstelling sig als een Eerlievend Dienaar om dien oirt gedragen heeft Jtem de Sergiants Eerhard Wassenberg, en Christophel Brouwaards dewelke eenige tijd den Dienst als adjudants p=s tot onser genoegen waargenomen hebben #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0687.xml #+ --- 93 Van Maccassar den 25: ' october 1740: — die door ons in dienst den Corporaalder den dienst ontslagen hebben, en hunne Requesten om het vaandel deesen al meede sijn bijgevoegd en aan Uwel Ed: groot agtbare om een gunstig appostil g'offereerd werden:- Voorts hebben wij op den 30. ' august=s stanti in onse bij eenkomst goedgevonden In dienst van D E: Comp:e aan te nemen de Jongelingen Johannes van Essen en Jtem wegen de geene Johannes De Ree op hun Jnstantig ver „ sijn aangenomen soek voor hooploper met ƒ 7. per maand beijde onder een nieuw verband van vijff Jaren op de goedganstige approbatie van uwel Ed: groot agtbare die wij alverder de vrijmoedigheijd gebruijken van te Communiceeren dat wij ter sessie van den 6. ' april Jongstleeden daar en teegen op sijn versoek uijt Den Dienst van d' E: Comp=e ontslagen hebben den oud en bij Continuatie baliers om reeden uijt siek sijnden Corporaal der baliers Oessin Sauwa: Alverder hebben wij op de Jngecomene verclaring genecessiteerd geweest de volgende. Afschrijving #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0688.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. afschrijving (ge passeert Afschrijving te doen als op den 6: ' october 't revenstaande ter een paart en twee koebeesten die door ouder„ dom gecreeveerd waren, ten tweeden op den 17. ' November Vier stux paarden die door een deel Struijkrovers de gras Jongens waren afgenomen, ten derden op den 9=e februarij deeses Jaars een mansslaaff ge„ naamt Joegoela van Mangarij die op den 19:e Januarij bevorens aan de kinderpok, tjes in 's Comp:s boeijen huijs overleeden was; ten vierden een Dreg en dertig Vadem van een paarde Lijn, mitsgaders nog twee derde van gem: touw, een pees Copere en 1. p:s blicke Lantaarn, en een dieplood van dertig pond alles verlooren bij de Chialoup de ongesiene verande„ ring op sijne reijse na en van de mandhar, soo meede een dreg verloren op evengenoemde togt bij de Chialoup dAdriana Johanna, ten vijfde ter vergadering van den 7:e maij een Canao, een tregter en twee bijlen Verlooren bij de pantjalling De voort„ Varentheijt op de rheede Bonthain door het omslaan van voorsz: Canao, ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0689.xml #+ --- Van Maccassar den 25: ' october 1740:— ton sesden een p:s Cluijver door een swaare Wind aan Clenteren geslagen op de schouw atcas op sijn reijse na zaleyer en wijders ten selven dage dertien stux voor de hoofd„ plaats Batavia ingekogt, en een dit gouvernement toebehorende manssla„ ven die op diverse tijden en aan verscheij„ de siektens alhier overleeden waaren, ten sevende op den 29. e Junij een man„ slaaff almeede voor de hoofdplaats — Batavia ingekogt en alhier door Siekte overleeden, Jtem een dreg en agt Vadem touw verlooren bij de schouw pallas op sijne reijse na Paleijer, soo meede een dieplood en een halve Loodlijn Verloren bij de Chialoup d' ongesiene Verandering op sijn togt na Boelecom„ ba ten afhaal van thiende rijst, ten agsten op den 30. ' aug=s ter onser Vergadering op een Jngecome reekening van den eerst ondergeteekende den welke seer ootmoedig versoekt, uwel Edele groot„ agtb: goedgunstige approbatie en affschrij„ ving weegens sodanige ontfange en uijtgegeve penn: als binnen desen Casteele en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0690.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. en in de Laaste veldtogt genoodsaakt is geweest aan eenige Spions, mitsgaders voor een deel afgeknotte hoofden, Jtem aan de Leveranciers van eenige overwonne vijandelijke Vaandels, Canon en Snaphanen te betalen bedragende, bekeggen te Samen rijxd=s Een Duijsent drie hondert agt en seventig nieuw Nederlands paijement, gelijk bij de neevensgaande geteekende Reekening beseijden elke post in't breede gespecificeert staat ten Neegende op den 28. ' December Twee Duijsent ses en dertig gantings rijst toebehorende de Coninglijke familie Van Bonij en in de Noorder provin„ tien onvertient gelaten. Ook hebben wij op den 6:' october en 17. e November anno passato soo meede op den eersten februarij, 27. ' april 29. ' Junij en 29. ' September deeses Jaars in voldoening der g'eerde ordres onser Heeren gebiederen niet konnen aff„ zijn de betaling van bevorens te goed behoudene zoldi aan agt en veertig personen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0691.xml #+ --- 97 Van Maccassar den 25:' october 1740. den generalen opneem sereerd werd. persoonen te accordeeren:— Op welke een en andere afschrijving wy eerbiedig versoeken uwel Edele groot Agtb: billijke goedkeuring terwijl wy onder Welduijding sullen overgaan tot den opneem van 's E: Comp=s goederen en effecten onder ult„o augustus deeses Jaars geconfron„ demonstratie van teerd teegens de restanten der Negotie boeken en Dewijl den oppercoopman en hoofd administrateur Cornelis Rosenboom dientweegen Een Demonstratie ter Verga„ dering van den 12. e deeser overgelegt heeft, wegens eenige niet Excedeerende minderheeden hebben wij daar op inhope van g'eerd applandisse„ ment sodanig besluijt genomen als uwel die alhier g'in„ Edele groot agtb: hier onder in margine van ider post des behagende kan b'oogen Demonstratie overge„ levert aan den E: E. agtb:r Heere Adriaan Hendrik Smout, Gouverneur en Directeur, mitsgrs: admiraal en veldoverste benevens den raad van politie door den ondergeteekende oppercoopman en hoofdadministrateur van sodanige goederen als 'er bij gedaane Confrontatie des opneems „teegens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0692.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740:— het silverdraat soo dra doent: aan den man te helpen werd bevoolen teegens de restanten onder ult:o aug=s A:o stanti door Ex„ presse gecommitteerdens den secret:s van Justitie Barent Jansz: Maas en den krankbesoeker Philip Naijrak te kort bevon„ den sijn Namentlijk; In d' Negotie en Provisie Pakhuijsen den oppercoopman aan „ 6. — lb: silverdraat p:r Soetelingskerk beschadigt aan„ gebragt asschrijven 557: — „ ijser in zoort, op een uijtrijk van 26276: lb reekent 2. p=r C=tos r:m _:o 18:— „ Staal op een verstrekte quantititeijt van 910. lb: is 2 p=r C:o s=s _:o 47:— „ 'Slootplaaten, op Verstrekte 1574. lb: is 3. p=r Cento s=s _:o 100: — „ spijkers in soort op een Verstrecking van 3332½ lb: is 3. p=r C:o Cto _:o 101. — „ Wax op een uijtreijk van 3370. lb: is 3. p=r C:to _:o 62:— „ Peeper op een verstrecking van 2085. lb: is 3 per Cento _:o 612. – „ Cadjang groene op een versterkte quantiteijd van 30520:- lb: reekent 2 p:r C:to _:o 25246: —. „ rijs op een uijtreijk van 1262353 1/3 lb: is 2. Pr. Cento _:o 278:— „ zout van een uijtreijk van 18953½ lb: is 1½ p:r C:o _:o 55 1/3 „ Chineese tarruw op verstreckte 2800 ponden is 2 percento _:o 62: — „ tarruw Caabse op een uijtgereijkte quantiteijd van 3066 3/8 lb: is 2 p=r C:o r=m onder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0693.xml #+ --- 99 Jan Maccassar den 25. ' october 1740. onder den Baas Wapencamer 160: — lb: ijser in soort op een verwerkte quantiteijt asschrijven van 1233. lb: is 13. p=r C:o 13. –„ staal op verwekte 252 lb: is 5: percento Sch:s 63. – „ slootplaaten op een verwerkte quantiteijd van 487. lb: is 13. p=r Cento s=s onder den Baas smit. 2173. —. lb: ijser in zoort op een verwerkte quantiteijd van 20694. lb: reekent 10½ p=r C:to 71. ¾ „ slootplaten op verwerkte 602 ponden is 12 per Cento s=o 14. – „ staal op een verwerkte quantiteijt van 286. lb: is 4¾ p=r C:o r=m 463. ½ „ hoepijser op een verwerkte getal van 3314 lb: is 44 p=r Cento _:o Onder den Sergiant Commandant Tot de schans valckenburg 4920½ lb: Rijs op een verstrocking van 196828. ponden te weeten 1391:- lb: op 53640. lb: in a„o 173 7/8 1876½ „ „ 75060. „ „ „ 173 3/3 1653. - „ „ 66120. „ „ dit Jaar 4920½. lb: voorsz: reekent 2½ p=r Cento op al het welke den ondergetekende de dispositie tot de afschrijvinge van uw E. E. agtb: is versoekende, Waar na met veel Eerbiedigheijd, verblijft /: E. E. agtbare Heere en Heeren (:Lager:) UE. E. agtbare gehoorsame en trouw schuldige Dienaar /:was geteekent C:s rosen„ boom /:in margine stond/ Macassar int Casteel Rotterdam den 4.:' october A„o 1740. De _:o _:o _:o _:o _:o o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0694.xml #+ --- Van Maccassar den 25. ' october 1740. rade verthoond meerderde Lasten. De Negotie Boeken deeses gouvernements onder ult:o august:s J=o leeden gesloten gaan thans tot UWel Ed: groot agtb: over met hun appart re„ de negotie boeken in gister in Een beslote kasje gem:t o. dewelke Wij op den 24. ' deeser alhier in rade gevisiteerd hebben neevens een aanthoning van vermeerde Lasten aantoninge der ver„ en Winsten teffens daar bij overgelegt en van Jnhoude als volgd Intwerp der Negotie boeken van't gouvernement Macassar Beginnende met p:mo Septemb: A:o 1739 en gesloten onder ult:o augustus 1740. Waar in de generale Lasten en Winsten vergeleeken teegens a. o pass„o werden aangetoont, mitsgrs: Eerbie„ dige Reedenen gegeven waar door deselve vermeerdert off vermindert zijn te weeten Bij 't sluijten der Boeken tellen de generale Lasten geduurende dit Jaar een somma van - - - - - - - - - - ƒ496782: 8. —. daar en teegen de winsten en Jnkomsten afgetrocken - - - - „ 49051: —: — komt voor meerder Lasten dan voordeele - - - - - ƒ447731. 8: — A:o pass:o waren de lasten boven de winsten - - - - 397031. 15. — zulx dit Jaar meerder veragterd - - - - Anders Dit Jaar bedragen de winsten - - - - ƒ49051. —. — en anno pass:o rendecrdeerden deselve - — - „ 59469. 16. — komt dit Jaar voor minder winsten - - - - - - ƒ10418. 16. — dit Jaar tellen de Lasten - - - - - ƒ4967. 82. 8. —. en a:o pass:o - - „456301: 11. — - - zulx dit Jaar meerder Lasten. - - - - - „ 40280. 17. — de verminderde winsten met de vermeerderde Lasten g'ad„ deert sijnde, komt als vooren. - - Waar uijt de vermeerdering der Lasten van ƒ 40280:17. en de vermindering der Winsten - --ƒ56699: 13:— - - - - ƒ50699 13. — van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0695.xml #+ --- 101 Van Macassar den 25. ' october 1740. van ƒ10418:16:— ontstaat blijkt bij de volgende tafel, namentlijk meerder A„o pass:o dit Jaar minder ƒ104568. 6. — ƒ12918. 5. ƒ. . . . . . ƒ 17349. 19. — Mondkosten vant guarnisoen ordinaire ongelden - - - - „ 16381 16 8 „ 21239. 12 -„ - - - - „4857. 15. 8 Extraordinaire _:o. . . . - - - „ 6049 8. – „ 1703. 4. 8„ 4346 3. 8„ . - . - - - – reecq: van reparatie - - - - - „ 8015. 13. - „ 2770. 2. 8. „ 5245. 10 8„ - - - - -. - – reecq: van Condemnatie - - „ 6831. 14. 8 „ 2492 15. - „ 4338. 19. 8. - - - - - Hospitaals ongelden - - - - „ 6497. 6 — „ 6891. 5. — „ - -. - - - „ 393 19 — slaven ongelden - - - - „ 4191. 16. 8 „ 1293 1 8. . . . . „ 101. 5. — huurloon van slaven - - - „ 6179. 10. -„ 5946. 5. - „ 233. 5. -„ - . . .. Schenkagie reecq: - - - - - „ 3080. 11. — „ 325. 6. -„ 2755. 5 –. . . . . . - . destructie van specerij bomen - - - „ 706. 12. 8. „ 621. 17. —„ 84. 15. 8. „ - - - - - - - paarde staes ongelden - - - „ 1446. 14. 8. „ 2407. 10. - „ . - - -„ 960. 15. 8 Fortificatie reecq:. . . . . „. . . . . . „ 1467. 9. 8„ - . - „ 1467. 9 8 onkosten van scheepen - - - „ 464. 48„ 18645. 16. -„ - - - - „ 14001 11 8 onkosten van Chialoupen - - - „ 27769. 13. 8„ 22058. 16. 8 „ 5710. 17. -„ - -. zoldij van't guarnisoen - - „181428. 2: —„189970. 2 8„ - - - - „ 8542:—: 8. zoldij van Jnlanderen - - - „ 7678010. - „ 89405. 5. –„— - – –. . „12624:15: —. betaalde Scheeps zoldijen. - - - „ 4929. 12. 8. „ 7625. 15. — „ - . -. „ 2696. 2: 8. Addeere - - ƒ45650. 11. —ƒ496782. 8. — ƒ 2714. 6. — ƒ2995. 13. — Substraheere - - „ - - - - - „ 456501. 11. —„ „ 22714: 16. — komt voor meerder Lasten dit Jaar - - - - ƒ40280 17. — accordeert ƒ 40280. 17. — de voordeele rendeeren dit Jaar, te weeten 's Lands Jnkomsten. . . . . . . . - ƒ15712 3. — de winsten - - - - - - „33338. 17. — ƒ49051. –. — en a:o passato monteerde 's lands inkomsten ƒ15406. 5. 8. de winsten - - - - - - - „44063. 108 „ 59469: 16. — Komt dit Jaar voor minder voordeelen - - - - - - - - - - „ 10918. 16. — de verminderde Winsten met de vermeerde Lasten g'addeert sijnde blijkt als vooren dat dit gouverneurt, dit Jaar in tegenstelling van a:o passoeragtert is een somma van - - - - ƒ50699: 13. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0696.xml #+ --- Van Macassar den 25. ' october 1740. Bij 't voorenstaande blijkt dat de vermeerde Lasten een somma van ƒ62995: 15. en daar teegen de verminderde ƒ22714:16: bedragen welke in't vervolg nader bij ider post in't bijsonder staat opgelost te Werden, beginnende met de vermeerde, Mondkosten van't guarnisoen - - - vermeerdert ƒ17349. 19. — deese vermeerdering ontstaat niet alleen uijt de verstrekkinge aan dit guarnisoen maar ook wel uijt dien hoofde dat dit Jaar aan meerder gequalificeerde, personen en officiers ver„ streckinge tot kostpen: en randsoen hebben moeten uijt deele dan a„o pass:o, Jtem ook 't geen aan den E: E: agtbaren heer Adriaan Hendrik Smout gouverneur en Directeur mits„ gaders Admiraal en eldoverste te deeser Custe en bij sig hebben„ de magt in den train op Celebes verstreckt is, waar uijt deese vermeerdering syn oorspronk heeft. Ordinaire ongelden Vermeerdert ƒ 4857. 15. 8: aangesien men aan't guarnisoen dat dit Jaar sterker dan a„o „pass=o is geweest meerder medicamenten geweiren en andere Wapen„ camers goederen, mitsgrs: Lampolij, Waxkaarsen, brandhoud en wes meer genoodsaakt is geweest te laten verstrecken soo dat daar uijt de ware reedenen ontstaat van dese vermeerdering Hospitaals ongelden vermeerdert door dien dit Jaar meerder impotenten in 't hospitaal hebben geleegen en men gevolgelijk ook meerder Contanten en provi„ sien C:a aan den Hospitalier is genoodsaakt geweest te ver„ strecken Jtem ook aan den opperchirurgijn, medicamen„ „ten ten bedrage van ƒ1011: 4: 8. daar men a:o pass:o niet meer als een montant van ƒ800: 14. hebben uijtgereijkt: — Slaven ongelden .. . . Vermeerdert . - zulx is veroirsaakt uijt en meerder getal van lijfeijgenen dan anno Verleeden Paarde stals ongelden Vermeerdert „ 960. 15. 18 terwijl men a:o pass:o de affsz: der verstreckte Padij Transporteere - - - ƒ23663. 14. — 101. 5. — ƒ 393. 19. — - - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0697.xml #+ --- 103 Van Maccassar den 25.:' october 1740. P:r Transp=t ƒ 23663: 14. — padij geduurende tegens ƒ1: 10. – 't Cento bos heeft gedaan en daaren teegen onder ult:o aug:s a=o Jongst 8000. bossen tegen ƒ 1440:—: sijn ingekogt gevolgelijk genoodsaakt dit Jaar de afschrijving tot een ongemeen hooge prijs te doen, soo dat deese vermeerdering daar uijt sijn reede heeft Fortificatie Reecq: Vermeerdert - - - - - „ 1467: 9 8. De benodigtheeden dewelke men genoodsaakt is ge„ Weest om deese fortificatie met een goede arthillerij te versien mitsgaders andere kleene verstreckinge hebben dit Jaar voorsz: montant op geworpen: onkosten van scheepen vermeerdert ƒ 14001: 1:8: ontstaat uijt een grooter verstreckinge die men dit Jaar genoodsaakt is geweest te doen aan de vier scheepen Westerdijx horn, velsen, Haasten, en Soetelingskerk, dan a„o pass:o wanneer dat alleen aan 't schip Valckenisse geschied 't welke de waare reeden deeser vermeerdering is: — Zoldij van 'T guarnisoen aangesien 't guarnisoen als vooren gemelt dit Jaar sterker is geweest dan anno passato en vermits men d' ordinaire gewoone verstreckinge heeft ge„ daan gevolgelijk deese vermeerdering onvermij„ delijk g'causeert. Soldij van Jnlanderen Vermardert „ 1262445 — Veroirsaakt door het afbetalen der te voorenstaan„ de gagie aan de Jnlandse militairen Transporteere ƒ 6029:10:8 Vermeerdert „ 8542: —: 8: . O ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0698.xml #+ --- an Maccassar den 25:' october 1740:— P=r Transport ƒ 60299:10:18: Betaalde scheeps zoldijen. . . . Vermeerdert „ 2696. 2. 8. deese vermeerdering is g'causeert door dien men dit Jaar niet alleen aan de scheepelingen opde twee bodems Westerdijxharn, en haasten bescheij„ den op reecq: van winnende maand gelden ge„ noodsaakt is geweest gagie te laten versterc„ „ken, maar ook de overheeden, van evengemelte bodems en't schip Soetelingskerk voor het te kort uijt geleeverde op hun aangebragte Ladinge heeft moeten belasten daar men in teegendeel af„ passato niet meer ges alleen 't schip Valcke„ nisse heeft behoeven te beswaren, De vermeerderde Lateposten Rendeeren als vrn ƒ6295: 13: — Verminderde Lastposten Extraordinaire ongelden vermindert ƒ4346:3:8: vermits men a„o pass:o met 't voorstellen van sijn Hoog Edelheid den Hoog Edelen groot agtbaren Heere Adriaan Valckenier gouverneur Generaal van Neederlands Jndia genoodsaakt is geweest meerder ten Lasten deeser reecq: te brengen als andersints en dit Jaar alleen eenige verstreck in„ ge aan de afgesante van bouton C=a hebben gedaan dit sijn de reedenen waar uijt deese reecq: dit Jaar minder is:— Reecq: van Reparatie Vermindert „ 5245. 10. 8. deese vermindering heeft sijn oirsprank dat men anno pass:o der wagt op de purt Transporteere ƒ9591. 14. —ƒ62995. 13. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0699.xml #+ --- Van Maccassar den 25=' october 1740. Transport ƒ959:11— ƒ295:13:— punt Batjan heeft moeten laten ver„ nieuwen daar men in teegendeel dit Jaar maar Eenige kleene reparatien aan 's Comp=s Woningen heeft Laten doen. Reecq: van Condemnatie - vermindert ƒ 438. 19 8. Door dien men a„o pass„o was genoodsaakt de na den vijad overgelopene s Comp:s diena„ ren volgens een uijt gegevene placcaat in te lopen waar voor deese reecq: doen„ maals belast is; en dit Jaar niet maar in teegendeel 3. stux Lijfeijgenen ten voordeele van deselve syn ingenomen waar uijt deese vermindering ontstaat. Huurloon van Slaven vermindert „ 233. 5. — Niet teegenstaande men dit Jaar soo wel als anno verleeden geduurende 67. stux huurlingen tot voortsetting van 's Comp:s gemee„ ne werken heeft moeten betalen, soo komt deese vermindering uijt dien hoofde dat 50. stux 30. dagen a„o pass„o aan de post de Schagervalk dienst gedaan daar men dit Jaar alleen 92 stux voor 86. dagen met 't opbouwen van de post op gaan voldaan heeft. „ Schenckagie Reecq:. . . Vermindert „ 2755: 5: —: ontstaat door dien, wij a„o pass„o niet alleen een geschenk aan den Coningen groten van Bouton ter montant van ƒ 1141: 9. hebben off Transporteere ƒ 16919. 3 8 ƒ62995 13. — 105 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0700.xml #+ --- Van Maccassar den 25.:' october 1740. P=r Transport . . ƒ 16919. 3. 8 ƒ6295. 13. — affgegeven maar ook van Jndias hoofdplaats voor de Celebes koningen en groten dit gou„ vernement ter somma van ƒ1633: 5. 8 gede„ biteerd geworden is, daar men dit Jaar alleen eenige kleene geschenken aan de hoven bonij, gaan en telld uijtgerijkt heeft. Destructie van Specerij Bomen vermindert „ 8415. 8. aangesien den sergiant anno passato genood„ prangt is geweest op Boelecomba door gebrek van mondspijk en reparatie der zeijlen van syn vaartuijg aan te Lande 't welk dit Jaar niet heeft behoeven te doen dat de waare reeden deeser vermindering is:— Onkosten van Chialoupen Vermindert „ 3710. 17.— uijt dien hoofde men dit Jaar sulke groo te reparatie en verstreckinge aan de vaar„ tuijgen niet heeft behoeven te doen dan anno pass:o wel geschiet is ƒ22714. 16. — Komt als vooren voor meerder Lasten - - - - - - ƒ40288. 17. De Winsten en Jnkomsten monteerden a„o pass:o ƒ59469. 16. — en dit Jaar alleen een somma van ƒ49051:—. gevolgelijk dit Jaar minder winsten ƒ 10418:16. - behaalt te weeten De Winsten bedragen &:o verleeden ƒ44063. 10. 8 en dit Jaar ƒ 358:17: sulx nu minder ƒ10724: 13: 8. als de ruwe winsten rendeerden a:o verleeden - - - - - ƒ46387. 1. — en dit Jaar monteeren deselve - - - - „39439. 168 komt dit Jaar voor minder huwe Winsten - - - - ƒ 6947. 4. 8. oplossing 6 De 4. stver:s advans op de verdiende maandgelden telden a:o verleeden. . . . ƒ11198. 2. 8 De winsten op de goederen uijt 't negotie Pakhuijsen, dispens en andere meer „ 8552. —. — 9 En uijt de Cleede winkel - - - - „ 26636. 18. 8 te samen g'addeert. . . ƒ4638:1 — Transporteere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0701.xml #+ --- 107 Van Macassar den 25:' october 1740. En dit Jaar bedragd 't opgeld 4. stver=s op de verstrekte maandgelden- - -- - ƒ1195: 12: 8. de winsten op de verkogte goederen uijt de Pakhuijsen E:a - - - - „ 9600. 4. — E en uijt de kloede Winkel - - - - - - . „ 17745. 4. 8. Een agterhaalde maansslaaff en een dewelke twee„ maal is afgesz: - - - - - - - - „ 178. 15. 8 ƒ39439. 16: 8. komt dit Jaar voor minder ruwe winsten „ 6947. 4. 8. de verliesen ten lasten deeser reecq: afgesz: bedragen dit Jaar ƒ 6100: 19: 8. En anno passato - - - - - - - - „ 2323. 10. 8 oversulx dit Jaar meerder Verliesen - - - - - - - - - - ƒ3777. 9. — op Lossing meerder minder Dit Jaar is weegens versterf van 16 stux slaven 2 p:s ruindvee en 5. p:s paarden afgest:. . . . . ƒ1646. 9. 8. ed En a:o pass:o van 1. mans slaaf 4. rundvee en 6. paarden „ 343. 7. — zulx nu. . . . . . . . . ƒ 1303. 2 8. 't verlies op op 't was bij 't maken van kaarssen be„ draagt anno Vergangen - - - - - ƒ 84. 9. — En dit Jaar. — - - - „ 84 7. 8 dus nu minder- - A„o pass:o is afgesz: 't geen op een vat I. M. bier verloren is - - - - - „ 37. 12. 8. de onderwigten leccagie en onbequame uijt geleverde goederen p:r d' scheepen, Westerdijxhorn, velsen, haasten en soetelingskerk tellen dit Jaar ƒ3271. 2. 8. En anno pass:o per de scheepen meijen„ berg en Valckenisse. . . - - - „ 626 3. 8 zulx nu. . . . . . . ƒ2644. 19. —. de goederen die bij den opneem onder ult:o aug:s gespilt en gelax: sijn bedra„ gen a:o verleeden - - - - - ƒ1231. 18. 8. En dit Jaar bedragen deselve „ 1099: —: — Thans nu. . . . . . . . . . . . „ 132. 18. 8 addeert - - - - - - ƒ3948- 1 8. ƒ 170:12: 8 de mindere verliesen afgetrocken - - - „ 170. 12. 8. komt als vooren voor meeder verliesen. - . . ƒ2777. 9. — P:r Transport ƒ 46387. 1. —. - -. - . . . . . - - . - ƒ — 1. 8. 'S Lands #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0702.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740:— De pagt penn: der hollandse en Jnlandse sterke dranken rendeerden anno verleeden voor 12 maanden. ƒ 6585: — — en dit Jaar voor 11- maanden - - „ 5912. 10. — De Vertiende van't rijs gewasch in de Zuijder en Noorder provintie monteerden anno pass=o na aftrek der ongelden - - - - - ƒ5706. 10. — En dit Jaar - - - - - - - „ 3834. 6. 8 de thollen der aangebragte en uijtgevoerde Coopm: rendeeren dit Jaar - - - ƒ4042: 17. 8. en anno pass:o monteerde deselve „ 2390. 9 — dus nu . . . . . ƒ 1652. 8. 8. de waag penn: bedragen dit Jaar ƒ 231. 7. 8. en a„o pass:o - - - - - - - „ 149 128 zulx nu - - - - - - - - - ƒ 672. 10. — Thans nu - . . . . . . . . . . . „ 1872. 3. 8. zulx nu . . . . . . . „ 81. 15. — de zeguls en gedrukte pascedullen hebben a:o stanti op geworpen ƒ1691. 4. 8. en a„o pass:o - - „ 574 14. — - dus nu - -. - - „ 1116. 7. 8 addeere ƒ 2850. 11. — ƒ2514. 13. 8. Substraheere. . . . „ 2544 13. 8. komt als vooren meerder ƒ 305. 17. 8. de verminderde winsten monteeren . . . . . . . . . „10418: 16: — en de vermeerderde Lasten rendeeren - - - - - - - - - „ 40280. 17. — De verminderde winsten met de vermeerderde lasten g'addeert synde komt te blijken dat dit gouvernement deesen Jaare meerder veragterdis een somma van . . ƒ . . . . ƒ5069:13:— 'S Lands Jnkomsten dit Jaar ƒ 157123: en 4: verleeden ƒ 15406: 5: 8. sulx nu meerder ƒ 305:17:8. Namentlijk. Minder Meerder 't Comptoir ƒ . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0703.xml #+ --- Van 'S Comptoir Genaaal. . . . . Debit 109 Macassar den 25. ' october 1740: 6 octob. „ de Cleene winkel - - - - 22 _:o „ diverse parthijen - - 11. 9ber: „ Verscheijde — „ 18. ' Julij „ diversz: - — - ult:o aug:s „ voorjarige Lasten en ongelden - - - - - - „ 11849. 12. — „ „ „ diverse sijnde de generale Lasten - - - - - „ 496782. 8 — „„ „ „ verscheijde sijnde de generale restanten. - - - - „ 1122732. 16. 8. ult:o d:o „ de besetting op Bima - - - - - - - „ 13359. 7 8 1740. 16 maart „ de grote geld Cassa - - - - - - - - - - „ 6669 15 — 13. ' april „ diversz:. . . . . - - - - - „ 2825. 14 — „ „ „ de Cleene Cassa - - - - - - - - - - „ 141. 10 — 8. Junij „ diverse partijen - - - - - - - - - - - - „ 33527 10. 8 1739. p=m septemb: â drie diversz - - - - - - - - - - - - ƒ 1274: 15. 8. „ de Cleene Cassa - - - - - - - - - „ 337. 13. 8. Somma - . . . . . ƒ1693216. 14. — .. . . . „ 60 11: — 1483 16. 8. Credit 1739 p:r 7ber: â. diverse partijen - - - - - - - - - - ƒ 753958. 15. — ulto 8ber: „ de Cleene Cassa - - - - - - - - - _ „ 45300 — — „ „ „ diversz:. - - - - - - - - - - - - „ 3443. 1 8 „ 9ber: „ twee verscheijde - - - - - - - - - - - „ 664 5 — 4 xber: „ diverse partijen - - - - - - - - - - - „ 20989 1 8 „ „ „ Verscheijde - - - - - - - - - - - - - - - - „ 28518 8. — 20. „ „ diverse parthijen. . . . . . . . . . . . . . „ 328089. 14. — „ „ onkosten van scheepen - - - - - - - - - „ 210. – — 1740. ult:o Jan: „ zoldij van't guarnisoen - - - - - - - - - - - - - „ 39. – – „ „ „ _:o „ Jnlanderen. . . . . . . . . . . - „ 36 15. — 6. maart „ de groote geld Cassa. . . - - . . . . . „ 149993: 17:8 „ „ twee diversz. . . . . . . . . . . . . . . . „ 14024: 10. 8 16 „ „ diversz: parthijen. . . . . . . . . . . . „ 297969 16 — 10 Junij „ drie diversz. . . . . . . . . . . . . . . „ 125. 8. 8 106 19 — „ „ „ diversz: - 691 2. 8 „ „ diverse parthijen sijnde de generale Winsten - - - - - „ 49051. — – Somma ƒ1693216. 14 — .. C:s Rosenboom: — /:was geteekent:/ ult:o aug=s „ Verscheijde„ - - - - - - - - - - - - „ . - - - - - - - „ 1343. 7— – – – – - - - – - - – „ 827 17 — De „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0704.xml #+ --- Van Macassar den 25. ' october 1740: — de nevenstaande vaar„ tuijgen ten deesen gouvernemente beho„ rende De Pagt der Dranken na usantie op den 24. ' aug:s deeses Jaars na Voorgaande Laesing der Leesing der Conditien weeder op geveijlt en in bot gestelt sijnde door den presenten pagter Dirk Schoenmaker met een somma van Rijxdaalders Vijfthien hondert hebben wij deselve Laten afslaan van rijxd=s Vier Duijsent en daar op door gem: schoenmaker gemeijnt voor rijxd:s twee Duijsent Twee hondert dus vijftig rijxd:s meerder dan anno pass=o het geen wij wenschen en hoopen dat tot vermindering der swaare Lasten van dit Gouvernement van Jaar tot Jaar mag accresseeren, Haar door weeder syn voorigen staat erlangen. De Vaartuijgen ten deesen gouvernemente behoo„ rende bestaan in 4. Chialoupen 1. galjoot 3. pantjallingh 2 groote schouwen 2 kleene _:o 1. Boot, en 2. roeyschuijten dewelke #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0705.xml #+ --- in Van Maccassar den 25:' october 1740: dewelke invoegen na beschreeven g'ei„ ploijeert sijn Dewelke door ons sodanig geemploijeert sijn als wij d'eer hebben uwel Edele groot agtb: hier onder te verthonen; als D' Chialoup De Concordia heeft deesen Jaare door het vertimmeren geen Emploij gehad: D' Chialoup D'ongesiene Verandering is op den 23. ' September a„o passato met ge„ committeerdens na de Mandhaar geweest, van waar den 9. ' october gereverteerd sijnde is vervolgens g'emploijeert tot het afhalen van zuijder thiende rijst, en staat thans ter vertimmering op de Wal. Chialoup d' Adriana Johanna is in geselschap van de Chialoup D'ongesiene Verandering naar de Mandhar geweest vervolgens eenigen tijd ter vertimmering op de wal, en waar na almeede g'emploijeert is tot het afhalen van zuijder thiende. De Chialoup de Jonge Dirk op den 20=e Decemb: anno passato van Jndiaas hoofd„ plaats alhier aangekomen sijnde heeft t seedert #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0706.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740. 't seedert dien tijd geen Emploij kunnen hebben door desselfs slegte gesteltheijd en swaare Leccagie waar, van Eerstdaags staat gerepareert te werden. het Galjoot de snip heeft om deselve reeden als deChialoup de Jonge Dirk niet g'em„ ploijeert kunnen werden dog staat thans om gerepareert te werden op de Wal. D' Pantchialling Den oppas, en :De Voortvarentheijd hebben deselve dienste gedaan als de Chialoup d' Adriana Johanna Excepto dat de pantchiallang den oppas althans ten afhaal van thiende om de Noord vertrocken is. De Pantchiallang De Bedrieger is op den 29=e september Anno pass:o met 's E. Comp=s papie„ hen naar Jndias hoofdplaats vertrocken Waar van den 29. e November daar aan geretourneerd sijnde is vervolgens g'em„ ploijeert tot het overbrengen van gecommitteer„ dens naar de schans Valckenburg tot Maros by het aanstellen van den tegenswoordige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0707.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740:— 113 tegenswoordige Commandant. Het Boodje De Star heeft anders geen Emplooij kunnen hebben door dat eenigen tijd ter vertimmering op de wal heeft ge„ staan als het afhalen van roode met„ selsteenen van Glisson. De Groote Schouw Atlas heeft eeni„ getijd) tot het erlangen van nodige reparatie op de wal geweest vervolgens ten afhaal van kalk na Saleijer gesonden dog heeft door de stijve ooste winden de reijs niet kunnen bekomen, voorts g'em„ ploijeert ten afhaal van Noorder thiende rust: De Groote Schouw Pallas is na dat van de nodige reparatie voorsien was na Saleijer gesonden ten afhaal van kalk waar van geretourneerd sijnde weeder g'emploijeert is, om thiende rijst van Maros na herwaard te brengen. De Cleene Schouwen Adam en Eva hebben d' ordinaire diensten wederom gedaan, als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0708.xml #+ --- Van Macassar den 25. ' october 1740. tuijgen verselt en baas secretariale en zoldij papieren gaan onder geleijde deeses Costij„ waards sels sijn alhier in Cassa getelt als het Lossen en Laden der scheepen Jtem het afhalen van thiende rijst om de Noord en het overvoeren van mond:kost na Maros. — van alle deese vaar„/ en aspecte van alle deese vaartuijgen gaat zijst van den werff. onder geleijde deeses tot uwel Edele groot agtbare over een Lijst van den opperstuur„ man en p:l Werffbaas Carel Jansz: dictee„ rende de gedane en nog benodigde repara„ tie aan Evengenoemde 's Comp:s Vaartuijgen. Wijders versellen onse ses maandige secre„ tariale papieren van primo april tot ult:o september deeses Jaars ^ in een kasje verzegult en gemerkt &: Jtem het Laaste stel zoldij boeken meede in een Kasje met hunne naam beschreeven. Alverder werden uwel Edele groot agtb: de na te noeme wis op het alder Eerbiedigste versogt de hier na te noemene ses Wissels wel„ kers bedragen rd=s 15419: 9. alhier in Cassa getelt is aan de onderstaande betrockene te rembourseeren. als. ƒ Cs #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0709.xml #+ --- 115 Van Macassar den 25. ' october 1740. onsen eijsch van Als Een van den eerst ondergetekende op den opperchirurgijn des Casteels Ba„ tavia Jan van Niel en den on„ der Coopman en kleen Winkelier Jan Hendrik Legrand groot - - - . . - rd:s 1000. — Een van Weesmeesteren alhier op het Eerwaarde Collegie van heeren Wees„ meesteren â Costij groot - - - - - „ 1929. 4 Een van den Eerst ondergeteekende met den Coopman en trains fiscaal Hendrik Stemer als gemagtigdens van den wel Ed=n groot agtb: heer Johan Cautijn /:L:M:/ op heeren weesmettsteren a Cotty groot - - „ 8019. 35. Een van den Coopmanen thains fiscaal Hendrik Stemer op den opperchirur„ gijn des Casteels Batavia Jan van Niel Een van den Coopman en trains fiscaal Hendrik Steemer op den predikant a Costij Thobias Johannes vander Leij groot - - „ 1470. 18 Een van den Coopman en fiscaal Corne„ lis Jan Bogaard op den Coopman Hendrik Jacob van Suchtelen en onderCoopman Johan Hendk: Le grand Groot Wijders hebben wij d' eer hier nog bij te voegen twee voudig Een Eijsch van Contan„ benodigtheeden ten, man en Coopmanschappen Jtem . . . . . . . . . „ 1400: — groot - - - - - - - - - - - „ 1600. — benodigtheeden ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0710.xml #+ --- Van Macassar den 25. ' October 1740. versogt werd dat voldaan mag werden Cattoene garens door ons om reeden van de Javaanse ministers versogt van den oppercoopman versellen Benodigtheeden voor het aanstaande Jaar 1741 de gerespecteerde ordre van uwel Ed: groot agtb: niet te bovengaande, met ootmoedige die voor den aanstaande beede dat het Uwel Ed: groot agtb: behagen mag die petitie soo veel doenlijk te vervullen. Dog dewijl wij voor dit guarnisoen en voor de aanstaande uijt togt na Towadjo ons 25. picols Javaanse verleegen vinden om Cattoene gaarens tot nagtligt. versoeken wij ootmoedig Uwel Edele Groot agtbare Jnschijcking dat wij 's Comp:s ministers op Samarang met een briefje p:r Jnlands vaartuijg om Vijff en Twintig picols tweede soort ten spoedigste hebben versogt Laastelijk verselt deesen een ootmoedige Supplicatie van den oppercoopman en secunde M„r Cornelis Rosenboom om gunstig genot van surplus in gagie Weegens het p:l waarneemen deeser hoofd administratie, vermits in dien twee supplicatien tijd niet meer dan ƒ 50. gewonnen heeft en guarnisoenboekh:r soo meede een ander van den zoldij boek„ houder Willem van Duijven voorde Jnsteerende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0711.xml #+ --- 117 Van Macassar den 25:' october 1740. Jnsteerende om door uwel Edele groot agtbare benevolentie mits tijds Expi„ ratie van hier bij verschansing ver„ plaats te werden. — Waar meede wij deesen voor het tegen. woordige sullen besluijten en na uwel 'T slot Edele groot agtb: Jlluster persoon en personen Goedes Heijlige bewaring aan bevoolen hebbende deese met agting onderschrijven. /:onderstond:/ Hoog Edele gestrenge groot, agtbare Heere en Heeren /:Lager:/ UW Hoog Edelheedens onderdanige en trouwschul„ R dige Dienaren (:was geteekent) H=k H=k Smout, C:s Rosenboom, J:b Pekeijn, s J:n Bogaard, H:k Stemer B: van Reijd, W=m V=n Duijvenvoorde in margine) Macassar Jn't Casteel Rotterdam den 25. ' october 1740. f: Batavia #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0712.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740. Batavia Aan zijn Edelheijt den Hoog Edelen groot agtb: heere Adriaan Valckenier gouver„ neur Generaal, Mitsgaders de Edele Heeren Raden van Nederlands Jndia. Hoog Edele ge„ Strenge, groot agtbare, Erntfeste, manhafte wel wijse, voorsienige Seer genereuse wijd gebiedende Heere en heeren Na dat wij onse submisse advijsen de dato heeden aan Uw Edele groot agtbare bereeds in gereedheijd gebragt hadde arri„ veerde op Eergisteren te deeser rheede het scheepje Noordwijkerhout met uw Edele groot agtbare geleijde letteren de dato 9. ' September Laastleeden Jtem Een Circulair en Brieff van den 24. ' Junij bevorens welkers ter nedergestelde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0713.xml #+ --- 119 Van Macassar den 25. ' october 1740 nedergestelde wij pligt schuldig sullen obedieeren en uw Edele groot agtbare althans ootmoedig bedanken voor het toesenden van dat kieltje met eenige benodigtheeden voor dit gou„ vernement. Waar meede wij kortelijk fineeren en de vryheijd gebruijken ons Eerbie„ diglijk te onderteekenen /: onderstond/ Hoog Edele gestrenge groot agtbare Heere en Heeren /:Lager:/ UW Hoog Edelheedens, onderdanige en trouw„ schuldige Dienaren. /:Was geteekent) H:r H:k Smout, C=s Rosenboom Pekeijn, Cs: J:n Bogaard, Hk: Stemer, H V:n Reijd, W=m V„n Duijvenvoorde, /:in margine) Macassar Jn't Casteel Rotter„ dam den 25:' october 1740. Batavia #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0714.xml #+ --- Van Macassar den 25. ' october 1740. Batavia Aan sijn Edelheid den Hoog Edelen groot agtb: heere Adriaan Valckenier gou„ Verneur Generaal Benevens de Edele Heeren Raden van Nederlands Jndia Hoog Edele gestrenge groot agtb:/Erntfeste manhafte, wel wijse Voor„ sienige seer genereusen wijd gebiedende Heere en Heeren: Bij de Comst van het schip Soetelings¬ kerke en ter deeser rheede op den 15. ' maart Jongst verweeken, had ik met alle ontsaggelijke eerbied de eere Uw Hoog Edelheedens apparte letteren van 28. ' februarij deeses Jaars gedagtekent te ontfangen waar bij ik door Uw Hoog Edelheedens hoog wijse bevel en Zeijlsame ordre gehonoreerd wierd om de Jnlandse en oorlogs sake, soo te Schikken vSlgenant #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0715.xml #+ --- 121 Van Macassar den 25:' october 1740. schicken en dirigeeren als best, met de hoog agtbaarheijd en het duurgekogte respect d' E. Comp:e over een quam op dat men in dit Wingewest, bij slot van reecq: onder dese fijne en agterhoudende natie niet souden scheijnen meer verlooren als gewinnen te hebben: En alschoon uw Hoog Edel„ heedens bij de gemeene brieven op een behoorlijke en sonderdanige wijse is g'ad„ viseert geworden, hoe sig de saken omtrend het verleenen van pardon in uw Hoog Edelheedens name hebben toegedragen, soo sal het hier 't minste gedeelte van mijn gehoorsaamsten pligt sijn Uw. hoog Edel„ heedens te rapporteeren, dat het verleenen van pardon in een open Veldtend voor het front van s E. Comp:s leeger geschiet is, en geene van de alderhoogste gequalificeerdens soo weijnig, als de mindere verheevene der uijtgeweekene vijanden deese genaden ontfangen heeft, voor en als eer den eenen na den anderen eerst sijn heupgeweir, door een ander gequa„ lificeerd persoon met een neusdoek off Sluijer omwonden, aan ons wat overgebragt, en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0716.xml #+ --- Van Macassar den 23:' october 1740. en dan dus ontwapent. verscheen /:dat voor een trotsmoedigen macassaar die het dragen van wapenen ruijm, waard is, met de dood gelijk geschat werd:) biddende tot op de aarde verneedert, om genade quijt„ schelding van misdaat en vryheijt voor syn persoon, onder betuijging van leedweezen en beloften van nimmer weeder wapenen nog quade raad teegens D'E: Comp: op te neemen, off na te volgen dit is met de groodste sorgvuldigheijd omtrend alle, een ijder naar sijn Conditie Exact g'observeerd, soo dat ik niet twijffel off het verleenen van sulk een pardon onder 's E. Comp:s van God gezegende en Victorieuse Waapenen heeft DE: maatschappije hoog agtbaarheijd en ontsaggelijk respect beter gegrond„ vest dan dat sijlieden met de Dood off andere swaare Correctien gestraft Waaren: dit mijn gevoelen sy egter met een ontsaggelijke needrigheijd uw Hoog Edelheedens hoog wijse oordeel onderwerpen, met beede uw Hoog Edelheedens mijne instellingen genadiglijk gelieven in te schikken, en vaderlijk te Corrigeeren soo #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0717.xml #+ --- 123 Van Macassar den 25. ' october 1740 soo als ik meede ben smeekende ten opsigte der Jongst gemaakte vreede tusschen DE: en het macassaarse rijk, dat waarlijk meer vervallen is als wij ons selven hadden kunnen voorstellen, egter is dit hoff onder den zeegen Gods, door een geduurige naarstige en selfs zoete aanmaning na tijds gelegentheijd gepersua„ deert geworden om te sluijten soo als het hier van gemaakte, geteekende en b'eedigde Contract komt te Luijden, het welk neevens de secretariale bijlagen in Alle schuldige onderdanigheijd aan uw Hoog Edelheedens in origineel werd overgeson„ den, tot dus verre dan met dit Hoff dat de Lehie van 't Celebesche Compas is, waar aan sig een ijder der mindere regeeringen scheijnen te schicken gevordert sijnde, twijffelen wij geensints off de twee subaltherne hoven van dit Rijk, te weeten Tello en Sadrabone sullen binnen eenige dagen wel komen smeeken, om bij dit laast gemaakte Contract ingelijft te werden, waar toe men de nodige middelen tot dit werk al onder handen heeft, daar de voor„ sienigheijt geluk toe gelieve te laten slaan: wat verders, nu belangt de saaken der Towadjoureesen seedert dat wij onsen brieff met den derden tolk Brugman naar derwaard hebben #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0718.xml #+ --- Van Macassar den 25: ' october 1740 hebben gesonden, welkers afschrift met het haar op gegeven antwoord Jongst schuldpligtig bij missive van den 29. e Junij deeses Jaars aan uw Hoog Edelh: gehoorsaamt is afgesonden, hebben wij van deselve niets direct kunnen ontwaren, maar wel door uijt gesondene en vertrouwde spions Verstendig geworden, dat sijlieden een ruijm tal goraps /:een seeker vaartuijg soo genoemt versien met twee masten, twee sware stucken Cannon Voor op, en een goed getal volks formidabel en vreeselijk voor den Jnlander, dog van Weijnig ontsag voor 's E. Comp:s vaartuijge wanneer men geresolveert is, deese haanen den bal van nabij op de borst te kaatsen:) in gereedheijt hebben gebragt, en nog dagelijx laaten aan timmeren, waar meede sij ons volgens voorgeeven souden willen afwagten, maar deese veertig ko„ ningen soo sij genoemt werden (:of regenten:) onder de voortsitting van haren Arou matoua, Sinkan, sijn veel tijds in verwarring, den eenen Willings en den anderen regts, den eenen wil het hoofd in den schoot leggen, den anderen niet, gelijk het in ongereguleerde veeltallige bij een Comsten meer geschiet, en teegenwoordig staat het niet te beeteren, want den geene die haar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0719.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740 haarlieden met wijsen raad de eenigheijt het „meest aanmaande en de vreedsaamste partije in 't gehijm toegedaan was, is nu ruijm twee maanden verweeken overleeden, in name Arou binting Pola, en tweede der regenten, waar door Arou Sinkan, sig uijt Vijnserije van den andere heeft afgetrocken, om dus doende sig meer authoriteijd aan te matigen dat hem Egter niet na genoegen lukt, want in steede van den overleeden Binting pola, heeft sig teegens hem aangekant den derden regent een ernst„ haftig man, en te gelijk usurpateur van het Sopingsche rijkje in name Arou Paau, meede de Vreedsame partij toegedaan, en geeft de Bonijers en Sopingers goede hoop wanneer het aan 't dringen sal raaken in steede van vijandschap alle hulpe te bewijsen, en het g'Eusurpeerde soping in der minne over te geven, voorts hebben sij lieden de hoofdplaads Tosora niet op nieuw met vestingen of bolwer„ ken versterkt gelijk ons berigt was, maar sij hebben hun swaar geschut op sleeden, op de oude wal geplaast ten getalle van in de veer„ tig en alschoon men weijnig staat op het rapport der spions behoort te maken, soo is mij egter het gerelateerde ten opsigten der 25 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0720.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740. der Arous Bintang Pola en Paau, door den Rijks Regent van Soping, in Confidentie berigt, en dat met deese bijvoeging, uijt monde van Arou Paau selve gehoort te hebben: wel hoe men heeft Arou sinkan tot onse assistentie teegens de bonijers om dat hij een krijgsman is, van Passier en Coeta ontboden, maar het schijnt dat hij nu onsen meester wil sijn, en ons in een onherstelbaar verderff ter needer Werpen, en dan de vlugt neemen; Gelijk men pree„ Verders alle groote en kleene vrijheeren, en eijgen regenten der Bonijsche Landen die thans onder het Juk der Wadjoureesen den hals moe„ ten buijgen, wenschen alle maar gelegent„ heijt aan te treffen, om onder een gedistin„ gueerd hoofd haar geleedene schaaden te herhalen en haar eere te verbeeteren, soo dat naar allen menschelijken schijn en bijsonder bij aldien het den goedertieren god behaagt sijnen leegen over 's E Comp:s tot nog toe glo„ rieuse wapenen en onse personen gelieft te laten berusten ik weijnig bekomme„ ring hebbe de saaken naar een off twee genereuse ontmoetingen, ten glosrij en hoog agtbaarheijt der E. maat schappij te Eijndigen: Sumeer: — En #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0721.xml #+ --- 127 Van Macassar den 25:' october 1740. En dan mij bij goed succes, naar Uw Hoog Edelh=s heijlsame ordre en intentie te gedragen, en de bogt van Tomini naar alle vermogen niet alleen voor de Wadjoureesen maar princi„ paal voor de bonijers en biraneesen, die thans op den naam der Wadjoureesen in haaren bouw sijn, te veijligen; Jk bidde seer ood„ moedig om uw Hoog Edelheedens genaadige inschickelijkheijt, weegens het weijd uijt„ Weijden der Towadjoureese saak het welk een„ lijk geschiet is om onse geringe bekommering aan Uw Hoog Edelh:s te suppediteeren, en eenige Swaare nadenkingen die Uw Hoog Edelh=s in deese saak mogten voorkomen te Eluci„ deeren. Vervolgens hebben wij naar tekenen der vreede s E. Comp:s guarnisoen uijt de stad goah ge„ ligt, en de besolding van den Bonijschen prins Trou soemaling in getrocken, gelijk het Hoff van gaak het gedeelte der provintie Sodian door Expresse gecommitteerdens van wee„ ders sijde aan ons meede gedaan heeft:— Jk en sal ook in geen gebreeken blijven, spaa„ ze mij de goede god het leeven om met alle promptitude de goede verwagting die het uw Hoog Edelheedens van mijn persoon heeft ge„ lieven op te vatten, onder Uw Hoog Edelh=s Ooge,„ als meede dat van d' Hoog Edele groot agtbare #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0722.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740. Agtbare Heeren seventhienen in Patria, op de alder eerbiedigste en gehoorsaamste wijse tragten te beantwoorden, gelijk ik ook uw Hoog Edelheedens bevel ten opsigte van den opperCoopman en secunde Cornelis Rosenboom ten asspecte van het gesag bij mijn ver„ trek aan sijn E: overte laten in alle schuldplig„ tigheijd op het gehoorsaamst sal obedieeren. Onder het schrijven deeser heeft het macassaarse ministerium, behoorlijke instantie, in presentie van het Tellonese aan ons laten doen, op dat het Laast genoemde op de wijse van het eerste in dit Laast gemaakte Contract mogt in gelaten werden dat Jlico naar het affsenden deeser tot staving van 's E Comp:e Hoog agtbaarheijt staat voltrocken te werden. Soo dat Jk nu in de grootste gerustheijd, het Casteel Rotterdam met diens Circumjectien aan de goede voorsorge van den secunde Rosenboom aanbevolen met een goed guarnisoen versien, met s E. Comp=s overige magt en god den Voorsten sal kunnen Verlaten, dewelke sal bestaan in Veertien divi„ sien Europianen ijder van ses en dertig Coppen in rijen en geleederen waar onder agt Compagnien granadiers /:mogelijk door be„ proefde dapperheijd en gehoorsaamheijt het puijk van gansch Jndia:) te samen primo plaan bedragende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0723.xml #+ --- 129 Van Macassar den 25.:' october 1740 bedragende 603. Coppen Europeanen, mardijkers en Amboineesen, Elk een Comp=e van agt en Veertig en ses balijers op deselve voet, die meede primo plaan belopen 441 Coppen oosterlingen, soo dat dit te samen uijtmaak een getal van 1044. Coppen buijten de arthillerij, die naar tyds gelegentheijt van 't vaartuijg sal geligt werden, soo dat het guarnisoen des Casteels bestaat in ruijm twee hondert Euro„ pianen en bij na soo veel oosterlingen, en terwijle ik alverders het geluk hebbe Uw Hoog Edelheedens te suppediteeren, dat het Jagt scheepje Noordwijkerhout, den 23. ' deeser seer voorspoedig alhier ter rheede het anker heeft Laten sinken, voor Welkers toesending ik op de alder ootmoedigste en eer„ biedigste wijse uw Hoog Edelh=s bedanke, soo sal onse zee magt bestaan in 't selve, de Concordia, de snip, de Adriana Jo„ hanna, de voortvarentheijt, de ongesiene verandering en Den oppas, alle formidabel geEcupeert, benevens het Boodje de star„ en de patsjalling De Bedrieger als advies vaartuijgen en dewijl deese niet sufficeeren, tot behoorlijk, transport voor alle onse beno„ digtheeden, sullen wij genoodsaakt sijn, het mancquement uijt burger Chineese en andere Jnwoonders haare vaartuijgen teegens een behoorlijke #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0724.xml #+ --- Van Macassar den 25:' october 1740. — behoorlijke en menageuse beloning te supplee„ ren, bij aldien er geen verandering komt Hier meede hoog Edele groot agtbare heeren, soude ik een eijnde gemaakt hebben, Uw Hoog Edelh:s niet verder in hoogwigtiger besigheeden te vermoeijelijken, en dat in„ dien mij den ijver tot het behartigen van schuldige en gehoorsaamsten pligt niet aandrong uw Hoog Edelheedens mijn Jndis„ positie op de nedrigste Wijse te suppeditee„ ren, dat in een ordinaire tijd, Ja selve thans, in dien men soo verre niet van de hand moest afwijken, een beuseling soude syn, niet waardig Uw Hoog Edelheedens te ad„ vijseeren, als Jk hebbe nu ruijm vijff maanden aan een buijkloop (:het sij met oorloff gezegt:) verselt met een geduurige uijtwendige en binne„ koorts gelaboreert die mij daagelijx veel verswakt, benevens een accident mij in onse laaste veldtogt beloopen; te weeten een groote navelbreuk, dit alles Ja selfs veel meer toevallen uijtgenomen de aflijvig„ heijt, en sullen mij niet beletten deese Laaste voorgenomen togt in persoon te doen, maar de meeste swarigheijt dien ik vinde is dat ik niet weet op wat wijse mij buijten uw Hoog Edelh=s ongenoegen en Correctie te houden om mijn advijs uw #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0725.xml #+ --- 131 Van Macassar den 25.:' october 1740. uw: Hoog Edelheedens in alle schuldige onderdanigheijt voor te dragen, maar dewijl den nood sulks vereijschte sal ik voor uw Hoog Edel„ heedens needergeboogen om een genadige inschic„ kelijkheijt gesmeekt hebbende Uw Hoog Edelh=s ter kennisse te brengen, dat seedert het begin„ der troublen den Coopman Steemer, soo wel bij den Edelen Heer Sautijn (:L: G:) als vervol„ gens onder mijn aansijn alhier, in alle Jnland„ sche saaken met veel succes gebruijkt is geworden, Waar door den selve een volkome kennis en Credit rakende den Jnlander verkreegen heeft, om deese reeden gevoegt bij mijn Jndispositie, waar nog ten principaale bijkomt dat de meeste Saaken onder deese volkeren niet wel direct willen off kunnen behandelt werden, voornamentlijk bij goed succes, wanneer de meeste moeijte sal leg„ gen, in het houden van een Evenwigt onder de herstelling van Bonijs Rijk, op dat het selve Wanneer hier geen omsigtige sorge voor gedragen wierd namaals te weeldiger mogt Comen uijt te spatten, en alschoon mij den hemel met vorige gesontheijt weeder geliefde te begenadigen, soo sal ik Evenwel in dit uijt„ gestrekte gewest niet overal kunnen teegen„ woordig sijn, dierhalven sal ik op goetgun„ stige aprobatie van Uw Hoog Edelh=s en herha„ ling van mijn voorige smeeking gemelten Heemer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0726.xml #+ --- Van Maccassar den 25:' october 1740. Stemer in alle gewigtige behandelingen tot mijne hulpe en verligting boven en voor anderen te gebruijken, sonder verandering van name, ten sy uw Hoog Edelheedens bene„ volentie, een schicking naar wel behagen ten sijnen voordeele gelievde te maken, als wanneer Jk bidde bij verschansing eene der alhier sijnde Dienaren, door Uw Hoog Edelh=s goedheijt in de Winkel mogt geplaast werden. Voorts sal ik dan alverder genoodsaakt sijn bij aldien deese ver van de hand geleegen land en zee togt sal moeten ondernomen werden, den secret:s Flk tot mijne verligting soo wel als tot andere voorcomende gelegentheeden ten hoogsten nutte en verdere staving van 'S E. Comp:s duurgekogt respect en hoog agt„ baarheijt, moeten meede neemen onder hoope den Almagtigen god, ons voorneemen sal s gelieven te zeegen, en uw Hoog Edelheed=s een genadige inschickelijkheijt voor mijn geringe, in deesen te gebruijken: onderwij„ le ik sijn divine magiesteijd met needer gebogene knien, voor den welstand van Uw Hoog Edele groot agtbaarheedens hoog Elustre Personagies en die der E: Maatschappije bidde „met toewensching van gesontheijt, en een alomme door gansch Jndia geluckige en voorspoedige regering sonder Weederga en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0727.xml #+ --- 33 153 Van Macassar den 25: ' october 1740. en aanbeveeling van mijn geringe in Uw Hoog Edelheedens genaadige geheugenis, terwijle mijn selve in alle oodmoed, met de diepste verneederingen hoogste ontsag onderschrijve als. /:onderstond:/ Hoog Edele gestrenge, groot agtbare Heere, en Heeren /:lager/ Uw Hoog Edelheedens, alder ootmoedigsten, gehoorsaam„ sten en trouwschuldigsten Dienaar /:was getekent:) A:n H:k Smout (:in margine/ Maccassar in't Casteel Rotterdam den 25. ' october 1740. Register van Co„ danige papieren als door ons ondergeteekende zijn afgepakt in een kasje beschreeven— Macassaarse secretariale pa„ pieren gem:t V. geconsigneerd aan zijn Edelheijd den Hoog Edelen groot agtbaren Heere Adriaan valckenier gouverneur ge„ neraal mitsgrs: d' Edele Heeren Raden van Neederlands Jndia en ter bestelling overgegeven aan den Chinees Tanthonko; Namentlijk: 88. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0728.xml #+ --- Van Macassar den 25.:' october 1740. En Register deeses L=ra A: Copia resolutie beginnende den 6. ' april en eijndigen den 29. e Septem„ ber A„o 1740. „ B. _:o Dag-Register beginnende primo April en eijndigt ult:o sep„ tember 1740. _:o Jnlands aankomende brieven be„ ginnende den 2:' april en eijndigen den 26.e Septemb=r deeses Jaars „ 2. _:o inlands afgaande brieven beginnen„ de den 7. e April en eijndigen den 5. ' Septemb:r deeses Jaars „ 6: _:o translaat aankomende brieven beginnende den 14. ' Julij en eijn„ digen den 19. ' Aug:s A:o stantij „ 5. _:o _:o afgaande brieven beginnende den 2:' April en eijndigen den 22 e September deeses Jaars, 9. d:o actens van verbetering begin„ nende primo october 1739. en eijndigen den 29. e september deeses Jaars „ H: _:o Saband haars specificatien beginnende p:mo october A„o 1739. en eijndigen ult„o Septemb:r A„o 1740 Cra L=a S. 8 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0729.xml #+ --- 135 Van Macassar den 25. ' october 1740. L: S. Copia naamroll van sodanige die„ naren als 'er 't seedert p=mo 8ber: 1739. tot ult:o Septemb. 1740 in dit gouvernement als subal„ telne buijten posten over„ leeden zijn; „ K. nader poincten en articulen ge„ maakt en beslooten tussen den groot mogenden paducca Sirri Sulthan Abdul Chair manjur Coning en 'sE Comp:s ministers ten Casteele rotterdam tot macassar op den 8:' octob: 1740. „ 2. thien getermineerde processen „ M. een brief van Weesmeesteren aan heeren Wees„ meesteren der steede Batavia „ N. _:o van den kerkenraad aan die van Batavia „ O. neegen origineele requesten van diverse SE. Comp:s Dienaren „ P. Copia Vendurral annex twee declaraties van onkosten en twee quitanties „ 6. origineele reecq: van den E E. agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout admiraal en veldoverste mitsgrs: gouverneur en directeur deeser Custe #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0730.xml #+ --- Van Macassar den 25. ' 8ber 1740. Custe Celebes weegens het ontfangetor uijtge„ geve penn: in de laaste veldtogt. ha L=a R origineele lijst van den werffbaas Concerneerende de reparatie die in den aanstaande Jaare 1744 aan sE Comp:s vaartuijgen dient gedaan te werden. „ S. twee Extracten uijt het dag register gehouden tot ma„ Cassar in't Casteel rotterdam op den 3 en 8' 8ber: 1740 „ 1. Copia demonstratie van den president ende leeden der Weescamer deeser steede weegens de non veront„ woording der boedel van den op den 9. ' Jan: 1737. alhier overleedene boekh:r en soldij overdrager martinus Smit „ 21. Origineele specificatie van sodanige wissels ls eer door deese reegering aan eenige personen sijn afgegeven „ 1. d:o Eijkch annex 2. Cathalogussen van medicamenten Voor den Jaare 1741 „ W. register van eenige papieren aller in een kasje besz: macassaarse soldij papieren gem=t &=t sijn afgepakt „ H _:o van diverse papieren als er in een kasje besz: macassaarse Negotie boeken gem:t & sijn afgepakt Macassar in't Casteel Rotterdam adij 25.' 8ber 1740 /:getekent/ G:t Fek secret:s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0731.xml #+ --- 137 Van Maccasser onder dato 25 8br: 1740. Woensdag den 6 April 1740. 'Smorgens om 9 Uuren, alle Present„ demits den onder Coopman en Guarnisoen Boekhouder Willem van duijren voorde door Indispositie Den ordinairen tijd bijna op handen sijnde, om het Iongst ter Vergadering sub dato 22 Maart geprojecteerde schip Westerdijxhoorn sijne depeche na Biema te verleenen, en dewijl het dierhalve seer nodig is, daar toe een en andere zaake dien bodem aangaande in gereedheijd te brengen, wierd voor af in aanmerking genomen de bevinding dier Lading door den Opper„ Coopman en Hoofd Administrateur Cornelis Ro. senboom ter papier gebragt, en waar op de dispositie in margine ter neder gesteld is— Bevinding van sodanige mindereden en defecten als er op de lading van tschip De scheeps Overheden hier op Westerdijxhoorn te kort uijtgelevert gehoort zijnde is verstaan en bevonden sijn &c: nade ordre uijterlijk 2¼ Valideren en devorige 19533 1/3 lb Rijst op een aanbreng van 200 lasten off ½. op reek: der scheeps overheden te stellen 6. 13333/3 lb rekent 3¼ pC:t: schaars. Den Opperstuurman Pieter Valk op reecq: pak sahempoeris gem: gebl: Cust N„o 546. om reeden te vinden bij resolutie van heden ten eenemaal verrot en open bevonden mits dat het gesegde pak aan hem sal mitsgaders na den teneur van de factuur worden in handigt sodanig het is. deses bodems 6 p:r van boven gem: Lij. waten bij na telling te kort bevonden. 44500 — p:s Metsel steenen bij factura voor hele en gebrekene aangeschreven en bij den ontfangst meer dan 30000: ge. braken bevonden en niet meer /: dan 14500 p:s heele en bruijkbaars 1 bij de boeken voor goed innemen maar om reden bij factuura vermeld dat een grote quantitijt steene aan stucken op Batavia sijn afgescheept en gevolglijk een graot deel niet bruijkbaar is soo is verstaan een ruijmer afschrijving op reek: van repa„ ratie aan den baas Metselaar te laten va. lideren. /onderstond:/ Macasser Int Casteel Rotterdam den 5 April 1740. /was: getekend/ C: l: Roseboom tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0732.xml #+ --- Macasser onder dato 25 8ber: 1740 Jan Tot welkers nader verklaring ten opsigte van het pak Salempoeris gem: gebl: Cust verstaan is ter neder te stellen dat die belastinge voor reecq: van den Opper stuurman dier bodem is gevallen ter sake hij dit: ongemak niet eerder aan den schipper te kennen gegeven heeft als na de ontlossing van tpak, en vermits hem de besorging en aflading ten eene maal werd toevertrouwt, om bij ontstentenisse van 't een en ander daar van behoorlijke pre„ advertentie aan den schipper te geven, thans bij versuijm alleen daar voor ook responsabel is niet tegenstaande wel een request en verklaringe tot eenige de Chergie derselve overgelegt, en desen hier onder ingelijft zijn, zoo is tot vermijding van haar hoog Edelens regt matig Ongenoegen wegens de meermalige geoefende inschikkelijkhijd voor de scheeps Overheden dit besluijt alsoo gevallen als willende veel liever dese zaak aan de gunstige Inschikking onser hoge Geliederen overlaten Aan D' Edelen Agtb„r Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgaders Admiraal en Veldoverste der Custe Celebes benevens den Raad Edele Agtbare Heer en Heeren heeft met Eerbied te kennen Nicolaas Iongman schipper en Nicolaas Wolfgank boekhouder van 't alhier ter rhede leggende schip Westerdijxhoorn hoe op den 13 8br: Anno passato nadat reets: onse Lading op Samarang hadden ingenomen, agter aan de piek aan de stevenaat een #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0733.xml #+ --- 139 Maccasser onderdato 25 8ber 1748 Van een leek ontwaart hebben 't welk alle glaasen 25 a 26 duijm water bij de pomp gebragt heeft, en niet in staat sijn geweest gem: Leek tot op de rheede van Macasser te kunnen stoppen en alsoo bij tlossen van 's Comp. s Packen die agter in de kooije aan bakboort sij gelegen hebben een poek is nat bevonden 't welk door meergem: leckagie veroorsaakt is en ter wijle wij vande stuagie onbewust sijn die door den opperstuurman geschied is soo is ons nedrig versoek aan UEd„s agtbaarens om van 't bedragen van gem: pak te werden ontheft /onderstond:/ T: welk doerde &a: Op Heeden Den 4 April A„o 1740: Compareerde voor mij Gerrit fek secretaris deses Gouvernements present de getuijgen naargenoemd; Stephanus de Iager onderstuurman, Adriaan van Zandijk battelier, en Casper van Zelo, botteliersmart alle in dienst der E. Comp: en beschijden op 't alhier ter rhede leggende schip Westerdijxhoorn, dewelke te samen en elk uit bijson„ der verklaarde ter requisitie van den Opperstuurman van dien bodem Pieter Valk waar en waeragtig te wesen dat op den 22 Maart des voorleden Iaars 1739. ter rhede van Batavia met een tanjong poera aan boord gebragt sijn 40. packen met Lijwaten in soort voor reecq: van het gouver„ „nement Macasser, dewelke de Attestanten gesien hebben dat den requirant heeft geborgen in de bakbords agterste kamer naar alvorens op de buijkdelling een juineering van brandhout gelegt, en daar op behoorlijk afgemat vier dubbeld: voor geduurende de Rijs veel Leckagie agter aan de steven het schip te hebben gehad tot op den 7 Decembr: desselvs Iaars, wan„ neer voor het gouvernement de packen gelost wierden, bevond men dat een pak beschadigt was, het welk gelegen had tegens het middelschat van de agterste Camer omtrent den Ingang„ Gevende voor reden van Wetenschap als in den text, en presenteren des noods het selve met eede gestand te doen /on derstond:/ Aldus gedaan en gepasseert tot Macasser in 't Casteel Rotterdam dog maand en Iaare voorsz: ter presentie van Ian van Es Roonhuijsen, en Iacob Cops Clercquen ter secretarij als getuijgen die de minute deses nevens de attestanten en wij secretaris hebben ondertekend / Lager stond:/ quod Attestor /was getekend:/ G„b fek secretaris. Door Eenige Ambagts gesellen mits tijds Expiratie versoek gedaan sijnde omme hunne versossinge na Batavia te obtineren, is dierhalven door den Heer Gouverneur ter Consideratie en in om vreege gesteld, dat de wijl het haar hoog Edelens goediglijk belieft hebben dit gouvernement per het schip soetelings #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0734.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br: 1740: soetelingskerk met 16 Ambagtslieden te versterken, en ons daar door occagie te suppediteeren, van wel eenige andere die haren verbonden tijd hebben uijtgedient, en niet ge negen sijn te Continueeren, buijten ongerief te kunnen renvoijeren om daar door eeniger maten de insurpor tabele Iaarlijxse Last te verminderen, is sulx soo wel goed gekeurt en g'approbeert, als het versenden den gequeste en jncurable persoonen, die volgens opgave der Opperchirurgijns alhier geen dienst kunnen doen mits die Impotenten alvorens nader te laten visite ren ten overstaan van den Capitain deses Casteels Iacob Pekijn, en den Coopman en trains fiscaal Hendrik Stemer, als Committeerdens daar toe benoemd; Wijders almede met meermelten bodem Westerdijx hoorn te laten overvaren Eenlijk dertig stux voor Reecq: van d' E: Comp: ingekogte mans slaven; en geen meerder getal uijt bedugting dat somwijle eenige door een onverhoopte lange rijse mogten komen te overlijden, welkent wegen is goedgevonden en verstaan deselve ten overstaan van gecommitt:s te laten visiteren of deselve naar de ordre van haar hoog Edelens gesond en sterk en wel gesteld van Lichaam sijn, om sodanig aan de hand ver segult, na boord te senden en in diervoegen op Batavia te werden verantwoord door de scheeps Overheden die aan den Heer Gouverneur Versoek gedaan hebben, om alhier voor hare schepelingen uijt sE Comp. s Provisie Maguosijn gerieft te werden net #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0735.xml #+ --- 141 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. met vlees en spek, alsoo het selve bij hun vertrek van Samarang uijt eijgen gebrek niet verstrekt was volgens luijd deser Verklaring Wij ondergetekende schipper en boekhouder van 't alhier ter rhede leggend schip Westerdijx hoorn verklaren, waar ende waeragtig te wesen dat de tijd van onse verstrekte Randsoenen op Samarang g'eijndigt sijnde, aldaar wederom sijn g' fictualeert voor een gants Jaar, uijtgesondert spek en vleesch 't welk aldaar niet te bekomen was /onderstond/ Al tgeen voorsz: staat verklaren wij de opregte waarheijd te sijn en blijven berijd des noods sijnde nader met Eeden kunnen bevestigen /lager/ Macasser den 1 Maart 1740. /was getekend:/ N„s Iongman en N=s Wolfgank. soo is goed gevonden dien bodem daar meede nog verder te victualieren, soo meede te rantsoeneren voor de over te varene van hier verloste dienaren„ tot het uijt Eijnde der maand Iulij, en de Onkost reek: daar meede te belasten op hope van haar hoog Edelhedens gunstige Approbatie Wijders gesproken sijnde om met opgem bodem na Biema almede te voldoen den Iaarlijxsen Eijsch door den Resident Reijnshagen herwaerds gesonden uijtgenomen de Contanten ter somma van Rijxd:s Duijsend alsoo men oordeelt dat hij het met de aan handen synde Restant somma van a:. Twee duijsend sevenhondert vol„ gens Eijgene Opgave bij den briefje de Dato 9 Maart nog wel eeniger tijd sal kunnen stellen, dog indies plaatse ter inpalming derwaerds te senden, de ondergespecificeerde secretariale Obligatien ten Lasten der Overwalsche Coningen welkers gesanten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0736.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1748. „ 30 xbij: _„o 1740 „ 2 febr: _o welkers gesanten alhier uijt gebrek en armoede op hare jterative Instantien nu en dan 's Comps wegen met gelden Rijst zijn gerieft om in der tijd met Leverantie van Sapanhout Wax, Cadjang &c: te werden gelequdeert 1739: 59 b: een Obligatie tot laste van het koningrijk Pambora groot rl: 250:—. _o „ „ 29. 18. „ 349. 18. —. _o Pekat „ „ 125: —: _. o _„o „ „ - 66: 12 „ 191. 12. – _. o Biema „ „. . . . „ 382: 24— _. o dompo „ „. . . . „ 191. 12 — Somma r 1114: 18. Waar benevens ook besloten is tot narigt vandien resident overtesenden, alle de Copia translaat briefjes aan die Overwalsche Coningen, dewelke ook staande Vergadering sijn geresumeert en g'approbeert; soo mede gelesen die aanden Coning van bonton item de Instructie voorden sergeant Ian diederijk schoenmaker en sijne bij hebbende dire gemeene Militairen, dewelke ter Extiipatie der schadelijke specerijboomen derwaards staan te vertrecken, dog ten opsigten der talmerijen en frivole voorgevens van den Boutorsen Capitain Laut, die alwederom verklaard heeft sijne volkeren van honger temoeten versmagten, Indien niet 's Comp. s wegen daarinne werd voorsien; is verstaan die zaak nog eenigen tijd dralende te houden om eerst bij den bonijsche Coning Raeja Moeda te laten vernemen na de gesteltheijd der Waejoresen in Borij om als dan na VerEijsch „ „ „ _ o _„o „o „ „ „ „ 30 _ o „ 16 d. o 5 _„o _ o „ „. „ _ o „ „ _o „ „ „ „ „ „ „ en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0737.xml #+ --- 143 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. en bevinding van saaken tot meeste nutte onser Heeren en Meesters dien zeevoogd met sijne volkeren aan te houden of na sijn Land te depecheren Op het te kennen geven van de Europesche Copi„ taiis en de officieren van de buijten posten die uijt gebrek van 's Comp. s Woningen in de Negorij Vlaardingen huijs houden, en dien Last van huur penn: verklaren niet langer te kunnen opbrengen dierhalven den Heer Gouverneur versogt hebben tot soulaas van dien Lastpost 'S E. Comp. s wegen met huur penn: te werden g'assisteerd, is het selve in omvrage gesteld en ter Consideratie genomen dat sulx alhier wel buijten Exempel dog egter als een billijk versoek niet kan werden gerejec teerd, is dierhalven goed gevonden, de Capitains 'smaandelijx toe teleggen een sommetje van r 8„ en de officieren ider r 5: tot huijs huur penn: onder dese Restrictie nogthans om dese schicking haar hoog Edelhedens gunstiglijk voor te dragen en approbatie te versoeken, en dat geld niet anders als onder belofte de restituerde aftegeven Door den eerste geswore Clercq Philippus Hoderpijl eerbiedig versogt sijnde, omme mits tijds Expiratie in gagie te werden verkoogt thans winnende ƒ20, is verstaan als boekhouder met ƒ30 te verbeteren, onder een nieuw verband van 3 Jaren, en daar en tegen wederom uijt den dienst #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0738.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8b:r 1740. dienst der E. Comp op sijn versoek te ontslaan, den oud en sieken Corporaal der baliers Oesin sauwa, om me sodanig buijten dienst na Batavia te ver trecken /onderstond/ Macasser dato ut supra /was getekend/ A:n H:n Smout C:s Rosenboom P. s Pekijn C„s I„n Bogaard, H:k Stemer H:n V„n Reijd /:Lager stond/ in kennisse van mij / getekend:/ G„s Pek secretaris Dingsdag den 27 April 1740 des morgens om 8 Uuren alle Present. En Conformite van het laaste besluijt deser Verga„ dering om alvorens den Capitain Laut der Boutonders op sijne meenigvuldige sollicitatien uijt gebrek aan Levens behoeften voor sijne Volkeren hunne depeche thuijswaards te verleenen, in for matie te nemen na de gesteltenissen der wad joresen in Bonij en ofde boutonders geconjurgeert met bonijs Iorg Coning en sijne Volkeren aldaar eenig nut soude kunnen doen om met succes die vijandlijke volkeren te attaqueren, den Heer Gouverneur althans narigt bekomen hebbende dat het borijsche Hoff verklaard hadde, buijten hulp van d E. Comp:e het een nog andere ten dien op sigte te durven ondernomen, en tot welkers Con„ firmatie den Radja moeda sulx thans ter ver goeding bij gehoudene Conferntie nader verklaard heeft #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0739.xml #+ --- 145 Macasser onder dato 25 8br 1742. Va heeft, dat de wadjoresen in Bonij te magtig en sterk waren, om souden de ontsaggelijke wapenen der Europesen jets te kunnen uijtvoeren; Is verstaan den Boutonsche Zee Admiraal (:wiens Volkeren nu en dan bereets voor een groot gedeelte onge permitteerd vertrekken:/ sijn afschijd te verqunnen met een gelijde briefje van danksegging aan de Coning hun Meester, niet tegenstaande die natie alhier meer verdrietige sollicitatien, als hulp aan d' E. Comp: heeft toegebragt. Alverder zijde den heer Gouverneur zijne beswaer nisse niet langer te kunnen verbergen, wegens de verwarring die men tsedert eenigen tijd meer als voor desen in de bestiering van het bonijse Rijk komt te ontwarren, en waar toe de Conduites van Coninginne Arou. Timoeroe wegens hare vrouw lijke Inschikkelijkheijd ten opsigte van sommige weeldrige songe princen van den bloede /:die sig op dese Gunst verstoutende meest van roren en plunderen geneeren :/ oorsaak geven in ordank van soo veel gunst en Vriendschap als die hoogheijd „orlangs nog, bewesen is, thoen Arou Tanetta haar Rijk ontnomen, en binnen tjinrana Bonij als geban„ nen hield, dog daar 's E. Comp.:s hulpe wederom hersteld, en soe wel als bevorens voor Coninginne van Bonij erkend wierd, bij die Occagie met haar eerste #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0740.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740 eerste binnencomst, ten desen Casteele den Gouverneur ende Raad soo mede bij een brieff aan haar hoog Edelens tot batavia te kennen had gegeven, dat haar Hoogheijd ten eenemaal recuncieerde van de manrelijke regering int bouijse Rijk en het selve aan haar broeder den prine Pongauwa onder den Titril van Pautta Maloloef Iong koning hadde overgeven mits aan haar self te behouden de Regering over Vrouwen en andere kleijne huijslijke zaaken, t welk een en ander 's Comp:s wegen g'accepteerd en bekragtigd is, in vertrouwen dat het selfde met een goed voornemen ten besten van het bo. wijse Rijk en buijten Prejuditie van 's E. Comp:s ontsag en gedugte Agtbaarheijd ter desen Eijleende zodanig was wast gesteld en beraamd, dog althans tot groot Leetwesen eenige zaaken wel Contrair wierden bevonden en ontwaard, vermits die hoog heijd /: om haar selfe voor 's Comps regtmatig mis noegen omtrent haare oogluijking aan meergem: songe princen te dekken :/ en onder desen mantel al vrij wat van haar voorige heersugt laat uijtblinken en onlangs door toelating gelegentheijd gegeven heeft om binnen 's Comp s Iurisdictie voor de oude Sabandharij door haare Volkeren een vaartuijg van Arau Tanetta te laten spollieren en meer andere buijtensporigheden die de Vrouwlijke driften eijgen zijn, laat uijtwoeren sonder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0741.xml #+ --- 147 Macasser onder dato 25 8br 1740. Van sonder 's E. Comp:s wegen op onse doleantie, de ver Eijschte satisfactie te erlangen, alsoo sig haar Hoogheijd excuseert de mannelijke reegering als voren gesegd is te hebben gedeceert, en overgeven aan Radja Moeda die op sijn beurt wederons segt door de Coningiene en hofgraten buijten kennisse van zaaken gehouden werden en geen magt of gesag genoeg te hebben om de E. Comp: satisfac„ toire voldoening te geven, alschoon de geroofde en gespoeljeerde goederen door onse doleantie en Radja moedas tusschen komst sijn gerestitueerd geworden, en egter omtrent zaaken die de Crea„ toiren van de koninginne aangaan wij nij te de manderen heeft, soo dat onder desen schijn de koninginne een groot gedeelte der Regerings teugel in handen houden ons veel moeijelijkhede„ baard om dat als wanneer wij hier de vorstin overlaten onderhouden, ons naar Radja moeda wijst en daar komende die Exelentie de zaken onbewust is; en wij hier door belet worden een gekijme Conferentie wegens den staat van dit verwarde Celebes te kunnen houden, soo dat hierop in omvrage gesteld is wat weg men over dese zaak soude inslaan om hierop eenig redres te erlangen is verstaan door twee gecom mitteerde Leeden deser vergadering, den Coopman en trains fiscaal Hendrik Stemer item den onderCoopman en sabandhaar Hendrijk van Reijd de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0742.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. de Coninginne beleefdelijk te laten afvragen of hare hoogheijd als nog bij voor geciteerde declaratoir en afstaan van de regering kwan te persisteren, dan wel naderhand van Concept te sijn verandert, en het Regime wederom aan haar selve te hebben getrocken, onder het te keure geven van sodanige doleantie en dringende redenen als voor waards geciteerd staan, en verder na gelegentheijd des tijds en bekomene Ervaarentheijd deser ge committeerdens de zaak in questie haar Hoogheijd met veel Ernst en Nadruk voor Ogen te stellen om vervolgens aan dese Verga„ dering wegens het gepasseerde Letterlijk rapport te doen. Op het te kennen geven van den Heer Gouvernaur voornemens te zijn preparatie te maken om de thans aan handen zijnde militairen in thien Compagnien te verdelen, en daar van ter Vergadering een ontworpe korte sterkte overlegd sijnde /:de welke bij de Bijlagen deser g'insereert is:/ waar bij consteerd dat nog twee fficieren Elf ser gianten en Veerthien Corporaals zouden te kort komen, is ter Consideratie genomen dat in dien den vijand na geene minnelijke recommendatien wilde luijsteren, het den dienst van de E. Comp: sal verEijschen der waerds te trecken men genoodsaakt sal wesen deselve #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0743.xml #+ --- 149 Macasser onder dato 25 8ber 1740. Van n deselve door middel van Wapenen te attaqueren in welk een geval het Casteel Rotterdam van Officiers ook niet kan ontbloot werden om bij onverhoopt toeval daar voor niet re„ sponsabel te wesen, sijn daar op ter Vergade ring verscheenen de sergeanten Christiaan Ignatius Legout en Carel fleur welke eerste den dienst als Adjudant er eenigen tijd waar genomen heeft en bijde als wackere Mannen door hare officieren sijn voorgedragen en thans hare bevordering versoeken is goed gevonden deselve als Commanderende sergeanten aan te stellen en dese onse dispositie bij preuve van goede Conduite haar hoog Edelhedens ter bevordering als Vaandragers eerbiedig voor te dragen, somede in derselve plaatse en suppliment der Compagnien de onder te noemene Corporaals tot sergeanten aan te stellen als: Gerrit van Swol van bommel Pieter dirksz:. . . . „ Amsterdam Cornelis Vrij. . . . . „ Uijtregt Ian Iacob Smit. . . . „ Harigo „. Leuwaarden Sillis Lavet- Ian Hillewig „ Overleven Maagdenburg Hendrik Godhelp Sulver„ -. . „ Pirool Abraham Thoma Godfried Snickelaar - - „ Rostok Reijnier - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0744.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. van Hoesum Rijnier Loman Emanuel Stijmer. . . . . „ schaafhouser Wijders in plaatsvulling der boven gen: tot Corporaal; als;. . . . . , van Hamburg Iacob Albregt Vroom s, van Leijden „ Straatsburg Hendrik de Leeverss. Michiel Visser- . . . „ Aaarsburg Elburg Israel Schoebert. . . . „ Ignattius franciscus. . . „ Hamburg fredrik hendrik pertoen. - . „ Lieneburg Pieter Tietkens - - - - - „ stade Christoffel Oude. . . „ scheenen Adam Meijer - - - - - - „ Zuthpher Anthonie Bartholemet. . „ Brussel fredrikstad Marten Iarig. . . . . „ Augustus Coenrad Leijst. . . „ Hameler Christiaan friets. . . . . „ deert zig Everhardus Craijwinkel. . . Gerrep. Onder recommendatie van hun dese bevordering en weldaed met goede Corduites waardig te maken dan wel Contraire blijke competente straffe sal werden toegepast vier Eijndelijk ter Lectuura genomen zijnde de re„ questen van de onder te noemene dienaren die huen tijd g'Expireerd sijn en een nieuw ver band hebben aangegaan, versoek doende hare te goed hebbende zaldoos bij de E. Comp: in . . . Contanten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0745.xml #+ --- 151 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. Contanten te werden voldaan, is het selfde als een sequelle van het laatste g'affrigeerde biljet g'accordeert. Hendrik de Valt - . _ _ _ _ _ - - ƒ148. 6: 12. Pieter Lammerts:. . . . . . . „ 700. 13. 9: Hans Michiel Ever. . . . . . . . „ 50. — — Ian Andries gil. . . . . . . . . „ 108: —— . /onderstond/ Macasser dato voorsz: /getekend:/ C„r V„n A„n h:r Smout C. s Roseboom I„s Pekijn Bogaard H„n Stemer H:k van Rijd en W„m W=n Duijvenvoerde /lager / in kennisse van wij Cras getekend:/ G:t fek Cerret:s De Leden door den Agtb: Heer gouverneur verthoond werdende dat op verschijde datums onlangs door de zendelingen van de Haven Bonij, goa en tello versoek gedaan was om uijt 's E: Comp:s Pakhuijsen voor goede en prompte betaling met eenige rijst tot levens onderhoud te werden g'assisteerd ter zaak dat Voetsel elders anders niet te bekomen is zoo lange het nieuw gewas nog geen vol kome rijxheijd erlangd, zoo is goed gevonden en verstaan die bondgenoten zoo min als Saturdag den 30 April 1740 smorgens om 9 Uuren alle present. de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0746.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. de Overwalsche hulp troupen in verlegentheijd te laten waar na dat Exempel deselve tegens 50 pC=to advance zijnde drie en dertig en een Agtste r. het Last de navolgende quantiteijten toe te staan als. „ coning in Aarouw Timoende„ van Bonij Lasten 5 Radja moeda - - „ _ o den Coning „ selld. Wijders gesproken zinde dat nog een quantitijd van twee en seventig Vaten bier per 't schip soe„ telingskerk aangebragt uijt de hand niet ver„ kogt konnen werden, p„r restand in de Pakhuij„ sen leggen is geresolveerd deselve ten spoedig sten pr vendutie te laten verkoopen, om door de fartance geen bederf of Leccagie te veroorsaken /onderstond/ Macasser dato ut supra /was getekend:/ A„n H:k Smout C:s Ro„ seboom J„s Pekijn C:s van bogaard„ H„k ste mer H:k van Reijd en W„m van duijvenvoorde /lager stond/ In kennisse van mij / getekend:/ g. t fek secretaris -. „. Goa - - - „ 2. —. „ 3: — „ 2. — Saturdag den 7 Maij 1740 smorgens om 9 Uuren Alle present Den Heer gouverneur opende dese vergadering met _„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0747.xml #+ --- 153 Van Macasser onder dato 25 8b„r 1740 met een haranque over den toestand van zaaken tusschen d' E: Comp: ende toradjoresen die als nog Contrinueren in het guserpeerde Bonijse Rijk den mester te spelen en daardoor ten desen Eijlande grote Onrusten verwekken, dewelke niet langer te dulden maar volgens Ampt en pligt diende beteugeld en g'prevenieert te werden, ten welken Eijnde zijn Agtb: zijde van haar hoog Edelens de hoge Indiase Regering tot Batavia bij aparte brieven in Mandatis te hebben, om behoudens 's Comp:s Agtbaarheijd voor af den zagtsten en minlijksten weg in te slaan en daar toe bequame middelen in het werk te stellen. Hier op gaf zijn agtb: den secretaris ter lecture over een brief aan de 40 Regenten op Powadja in Cas subject door sijn Agtb: ontworpen, de welke na Mate voor het gewigt der zaake distinctelijk gelesen geresumeerden g'approbeert zijnde is verstaan deselve met de verEijschte Accuratesse in de Maleijese taale te laten over setten om sodanig door 's Comp:s derde tolk Iohannes Brugman aftesenden en laten be stellen zijnde dies Copia ter secrete Cassa berustende. Vervolgens diende de Coopman en trains fis„ Caal Hendrik Stemer en den Ondercoopman en Sjabandhaar Hendrik van Reijd van Rapport #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0748.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. Rapport wegens haar Ed:s ter Vergadering sub dato 27 April Iongstleden gedecerneerde Commissie aan het bonijse Hoff bij Coninginne Arouw Timoeroe 't welk na opleving goed gevonden is te approberen en tot verwijding van dubbeld Verhaal het selve desen in te lijven. Rapport aan den Ed: Agtb: Heer Adriaan Hendrik smout gouverneur en directeur mitsgaders Admiraal en Veld Overste op Celebes en den Raad Ed: Agtb: Manhaften Heere en mede Leeden„ Tot Eriteringe van een desthail nopens onse den 27. huijtis gedemandeerde en heden g'effectueerde Commissie nan het bewijse hoff en bij desselvs koninginne Arouw Timoeroeng zullen wij ons resereren aan het bij hoog gedagte sessie gebesoigneerde rakende de maneance van Radtja Moede overde op den 24 febr: 1738 aan sijn Hoogheijd gedefereerde bonijse Rijks Regeringe en onse boleanie over het aanslaan van een vaartuijg en volk van Radja taretta voor of bijzijden 's Comp. s 'tkolhuijs Na dat wij hare hoogheijt positiev hadden onderhouden over hoog gewaagde Regeringe en het visleren, over 's Comps Territair, zoo betuijgde de vorstinne dat uijt eens hart„ grondige toegenegentheijd voor haaren hier presenten broeder Radja moeda bij haar besluijt rakende de opdrugt der hooge mauwelijke Regeering persisteerde en dat niets haar hoogheijd aangenamer zoude zijn als dat een Edelen Heer admiraal en Radja moeda mogte Continuele in die goede Intell egentien op dat hier door het rijk Borij en gantsch Celedes tot sijnen vorigen vredigen en flousanten staat mogte geraken, conclurerende hare hope eenelijk op den heer Admiraal en haren lieven broeder Radja moeda gevestigd was dat het plunderen van ged. e tanetse vaan tuijg zouden positive ordre en op rrivole voorgevinge van eenige jange princjes was gepleegd dat hier over ten hoogster #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0749.xml #+ --- 155 Van Macasser onder dato 25 8br hoogsten Excus lieten versoeken onder toesegginge dat al zulke affaires int toekomende met rigeur souden tegen gegaan werden Men Raisoneerde over in eergewaagde materie en al wat daartoe eenige Relatie hadde, gantsch vriendelijk tot ons stoffe mangelde en wij met een morgen regaal gedefraijeert zijnde en onse demissie insteerden, die ons onder offerte van recipraque groete wierd gegunt: Wij flatteeren ons dat wij de salutaire Intentie van onse Heeren Committenten zullen hebben getroffen waaromme wij een gunstige applandissimeijt te gemoet sien en blijven /onderstond:/ Ed: agtb: Manhafte en gene. reuse Heer en meede Leeden /was getekend:/ H:k Stemer en H„k van Reid /in margine:/ Macasser int Casteel Rotterdam den 30 april 1740. „heer Op het te kennen geven van den gouverneur dat de Capitains en sommige Militaire officieren aan sijn Ed: Versoek gedaan hadden, om in desen sobe„ ren tijd van Graan gewas op Celebes tot onderhoud kunner huijshoudingen 's E. Comp:s wegen ge assisteerd te mogen werden, en 's maandelijks uijt de pakhuijsen eenig rantsoen van Rijst, mits een redelijke betaling bij verstrecking te genieten, laten de de dispositie van de quantiteijd en Prijs ter „ deser vergadering discretie „ zoo wierd sulx door sijn Agtb: in Om. vreye gelegd en beraisonneerd dat niet alleen alle voorm: Militairen dit seer nood druijend Versoek konde werden toegestaan, maar ook in dese zaak Reflexie geslagen opde Leeden deser tafel die alle verklaarden uijt schaars heijd van Rijst 's Comp:s assistentie te versoeken is goed gevonden het een en ander te laten stand grijpen mits betaling in 's E Comp:s Cassa met een half 1740 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0750.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 174 half Capitaal advanc in diervoegen als de horen van Borij, Joa en Tello gerieft zijn tegens drie en dertig en een agtste ver 't Lost en zulx een quar tieijt als beschreven D' E. E. Agtb: Heer Adriaan Hendrik smout gouverneur en directeur mitsgaders ad. miraal en veld Overste. . . . . . Last. 1½: De Lechen van den politiquen raad en der. selver secretaris ider. . . . . . . „ —½. De Militair Capit„n ider . . . — 8 Maat van 663 lb _:o Luijtenants en vaandrigs der - - . 4 „ „ „ „„ Dewijl door het sterfval van den Opperstuurman en Werfbaas, Arij Zijbrandsz: Baart die plaats is komen te vaceren en vermits daar toe een ervaren Persoon ver Eijscht word om dien dienst met gerustheijt te kunnen toevertrouwen, is door gegeve preuve van goede Conduites en bequaamheijd op approbatie van haar hoog Ed„s de hooge Indiasche Regering daar toe aan gesteld den Opperstuurman en artillerij Mester Carel Panz, onder genot van de ge woonlijke kostpenn: en Emolumenten, mits: gaders bij provisie in plaatsvulling van deselve den Onderstuurman Iohannes Vlox als Ar tillerij Meester mits dese dispositie haar Ed: groot Agtb: tot Batavia eerbiedig voor te dragen En dewijl voorm: overledene Werfbaas ook teffens aels parmanent Lid in den Agtb: Raad van Iustitie zittige gehad heeft is daartoe na het Exempel van vroeger tijden aangesteld den Dispencier Willem #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0751.xml #+ --- 157 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. Willem Deeshoud als g'assumeerd Lid; zoo mede tot Lid in het Collegie van weesmesteren den „Jan Luijtenant „ Nicolaas Lijst, waar en tegen uijt hoofde van quade Conduites en dienst versuijm tot Mattroos met ƒ9: gedegradeert is den huijs timmerman Pieter Zegers van Lier /onder stond:/ Macasser dato voorsz: /:was getekend:/ A„r h„r Canout C:s Rooseboom P„s Pekijn C„s J„n Bogaard H„k Stemer. H„k V„n Reijd, en W„m V„n duijvervoerde /Lager / in presentie van mij Jwas getekend:/ G.:t feck secretaris. Woensdag den 11 Maij 1748. des morgens ten 9 uuren Alle Present. Den schipper Ian van hergelen aan den Heer gouverneur kennisse gegeven hebbende dat sijn bodem Velser op de herwaerds rijse aan de Last poort Leek geworden en presumtief eenige reyst bedorven zoude zijn blijkens onderstaande Verklaring zijner scheeps officieren Luijdende Aldus: Wij onder geschrevene Iacob Iansz Moeit Opper stuurman Ian fredrik de Wilde onderstuurman Laurentz Lond bootsman Ian Huijsing schieiwan Ian Schouten Constabel en Iacob van Gemele Oppertimmerman in dienst der E: Comp:r alle beschijden op t schip velsen verklaren bij desen ter Requisitie van den schipper Ian van Hengelen mede beschijden op boven gem: bodem waar en waaragtig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0752.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. waaragtig te wesen dat op den 2 Maart in zee zijnde antwaard is dat onse Lastpoort aan bakboord Lek ware die door het swaar aerbijden of slegt voorsien derselve dan wel door het doorknagen der wormen een meenigte water in onsen bodem veroorsaakt, welk Lek soo veel in zeemeens vermogen was gestort sijnde hebben wij al verders ontwaard dat door dese Leccagie wel twee voeten water hoog in de agter kamer versprijd was / waar door vijf vaatjes kruijt een quantitijt van ses en dertig maaten randsoen Rijst en meest alle zeijlen ten eenemaal door nat gewor„ dan zijnde, verklaren te sijn de zuijvere waarheijd, ende des noods zijnde met Eeden te willen bevestigen /onder stond:/ Int schip Velsen den 2 Maart 1740 /was getekend/ P„b Iansz: Mout J:r f:r de Wilde /lager was getekend/ met een kruijsje waar bij gesz: bijgevoegd Laurens Lond J„n huijsing I„r Schouten en Jacobus van Bemelen /in margine/ mij present /was getekend/ H:k Surmegade Hier op zeijde sijn agtb: dat nader ondersoek van het voorenstaande als gecommitts na dien boeem gesonden te hebben den schipper van 'tschip Soetelingskerk steven van Pieren hout den gesaghebber van Haaften Laurens Roos en den p:l Equipagie meester Carel Iansz: die bij hare terugkomste in scriptis diende van Rapport aan den EE. Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgad. s Admiraal en Veldoverste deser Custe Celebes nevens den Raad. E: Agtbaren Heer en Heeren In voldoeninge van U. EE. Agtb: salutaire Intentie hebben de ondergetekenden als expres daar toe door UEE. Agtb: gecommitteerd sijnde ons huijden desen morgen g'embarqueerd in het alhier ter rhede leggende schip welsen welke boden wij op het nauwkeurigste hebben gevisiteerd en bevonden dat agter aan het Lastpoort sig een Lek openbaarde, tgeen vijzigen dat al een egjsint gecalfaat was, vragende onder U E E. Agtb: gunstig welduijd„ aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0753.xml #+ --- 159 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. aan de scheeps Overheden uijt welke Occasie die Lek haren Oorspronk genomen hadde, welke se verstandigen daar op in antwoord dienden van sulx niet te weten en niet anders kun nende betuijgen als datse na dat eenige dagen onderwegens geweest zulx eerst ontwaard hebben, zoo mede dat daar door een Considerabel quantiteijd water zijperde, en welk Lek soo veel in haar vermogen gestopt was egter dat sij bij nader Occasie ondervonden hadden, dat het water tot 8 d„m boven de buijkdelling gekomen en waar door een groot partheij rijst van hun Lading nat en bedurven geworden was. Wij hebben dan in verdere voldoening van UEE. Agtb: „ Eerde beveelen, de Lading van voorsz: bodem gevisen teerd en bevonden dat dies ruijm wel en na behooren twee dubbeld met Caijematten afgemat en dat er een grote quantiteijd Rijst in zacken bedorven, en nat geworden was Inmiddens zullen wij ons flatteeren te hebben voldaan aan Uw E. E: agtb: veel gehonoreerde Intentie des wij ons de Eere aanmatigen van te betuijgen dat wij waar lijk zijn /onderstond/ E. E. Agtb: Heer en Heeren /lager uw EE. agtbarens gehoorsaame en trouwschuldige dienaren /was getekend/ P„n V„n Surenhout Laurens Roos en Carel Janszen /in margine/ Macasser den 13 Maij A„o 1740. Waar mede verstaan is inselver voegen als Anro 1737. / in een diergelijke geval met het schip d o Iacoba :/ de Ondercooplieden Hendrik van Heijd en Willem van Luijrenvoerde ten over staan van den Coopman en fiscaal Cornelis Pan Bogaard als gecommitt:s na dien bodem toe te senden om de quantiteijd na gissing te begrooten en bevooren sijnde ter harer presentie in zee te laten werpen /onderstond/ Macaser dato ut supra /was getekend/ A„n H„k Smout C„s Rooseboom J„b Pekijn C. s I„n Bogaard H:k Stemer H„k V„n Heijd en W„m V„n duijvenvoerde /lager/ terpresentie van wij /getekend/ J: fek secret=s Vrijdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0754.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740 Den tijd althans zao verre door geschaten sijnde, om het schip Velsen zijne depeche na Batavia te verleenen, en daarnevens de gewoonlijke pa pieren te voegen hadden den Oppercoopman en hoofd administrateur Cornelis Roseboom ten dien Eijnde diverse Negotie Bijlagen in gereedheijd. gebragt dewelke de eene na de andere exactelijk zijn geresumeerd, en wel voor af twee bevindings van de schepen Velsen en Htaaften welken eerst gen: bodem uijt uantiteijd Lading van „lasten niet meer als een hondert twee„ hondert „ ses en seventig Lasten en vier en dertig Maaten afgescheept, en over sulx drie en twintig Lasten twaalf maten te kort hadde uijtgelevert, veroorsaakt door een Leccagie die de scheeps Overheden op hunne Reijse na herwaerds in de Lastpoort ontwaard hebben waar van twee gecommitteerde Leeden deser ver gadering de Ondercooplieden Hendrik van Reijd en Willem van duijren voorde ten overstaan van den Coopman en fiscaal Cornelis Jan Bogaard volgens Raad besluijt de dato 11 deser visitatie gedaan en het navolgende Rapport thans overgeven Vrijdag den 27 Maij 1740 smorgens om 9 Uuren alle Present Eerbiedig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0755.xml #+ --- 161 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. Eerbiedig Rapport aan den E: E. Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout gouverneuren directeur mitsgaders Admiraal en Veld Overste ter deser Custe benevens den Raad. :E. Agtb: Heer en Mede leeden Jngevolge UE E. Agtb: veel g'eerde Bevel en Raad van den 19 deser hebben wij ons op den 28 daar aan, ver voegd na het alhier ter rheede leggend schip Velsen en aldaar in het ruijm gesien en bevonden een groote quantiteijd natte bedurvene en stinkende rijst na gissing 19 a 20 Lasten, niet in staat om door vee of menschen te kunnen werden gebruijkt, en door ons na de Reede aan de Overheden van dat scheepje gevraagd zijnde, bequamen wij tot antwoord dat het selve was veroorsaakt door een Leccagie in de Lastpoort waar van de verdubbeling zoo als aan hun ter deser rheede gebleken is heel vergaan ende na den van de Lastpoort meest open geraakt waren waar door sij verklaarden op den 2 Maart deses Iaars tusschen Madura en Celebes te hebben ontwaard dat de zeijlen alnat het kruijt voor een groot gedeelte g'infecteerd en 8 duijm wa„ ter boven de geniering gestaan had zoo als deselve betuijgde bij ordentlijke verklaring en opneming van twee zeekundige aan UE E. Agtb„ te hebben bekend gemaakt en verthoond wij hebben dan in gevolge de orn ons gedemandeerde Last aanstonds gem: granen doen over boortwerpen, en na ons vermogen wel zorge gedragen, dat alles aan de zee ge„ offert is, wijl het gebruijk deser Eet waaren niet anders dan ongesondheijd veroorsaken kan. En waar mede wij verhopen aan U w: E. E. Agtb: salictavie Intentie te hebben voldaan zoo is het dat wij de Eer hebben desen te onderschrijven /onderstond/ E. E: Agtb: Heer en mede Leeden /Lager/ UE. E: Agtb: Heer gesoorsa„ me dienaren en mede Leden /was getekend/ H„k van Heijd en W„m V„n duijvenroorde /in margina / Maccasser den 26 Maij 1740 (daar onder/ ten mijnen overstaan /getekend/ C:s Ian Bogaard Ingevolge welk voorstaande Declaratie verstaan is tot dies afschrijving te resolveren in voege na beschreven op approbatie der hoog Indiase Regering. Beandwoording #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0756.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 8br 1740. Beantwoording op de Neven„ staande Minderheijd van de ondergetekende Overheden van 'tschip Velser Dese minderheijd ik fiat afschrijven na veroorsaakt door sware Lec: het exempel van 't schip Iacoba A.o 1737 cagie in zee- ontwaard na Inhoud der daar van in een gelijk bestan„ dig geval op appro, gemaakte verklaring zijn„ batie haar hoog de al de drooge rijst door gecommitts afge. scheept en de bedorvene onderlaag door de Heeren politique Leden ten overstan van den E. fiscaal over boort gegoit. /onderstond/ Maccasser in 't Casteel /onderstond/ Maccasser Int Casteel, Rotterdam adij 27 Maij 1740. Rotterdam adij 27 Maij 1740 /was getekend/ /getekend/ C„s Roseboom J„n van Hengelen en H„k Surmegade. veroorsaakt door in afschrijven roesten en verwerk„ d o door stoffigheijd door slegtheijd van Zekken geborgen geweest door Leccagie van 't vaatwerk opreek: der overheden geen reden teweten, 4¼ onbeq: tehort. bedoor: gebr: 149. - . . . . - . dJser in soort op een aangebragte quantiteijd v: 5500 lb rekend prC: 2 5/8: 27½ - - - - - - -. lb spijkers in soort op een aan breng van 1740 lb rekend pC:t 2 5/8: 25 - - -. — lb peper op een aangebragte quantiteijd van 1500 lb reek: Ct. 2 2/3. .. ld Verrumen gem: in soort op een aan breng van 200 lb reek:d prC: 1/8: kan sijn Olij op een aanbreng van 1 Aam of 90 kaner van 2½ d„m 5 lb Koper Japans op een aanbreng van '1 qunantitijd van 375 lb. Bevinding van sodanige Minderheden defecten als'er op de Lading p„r 't schip Haafte van batavia op den 20 Xbr. A„o passato alhier zijn aangebragt blijkens Rapport van de Ex. presse gecommitt. s die den ontfangst bij gewoond hebben 71333 1/3 lb Rijs op een aangebragte quan„ titeijd van 613333 1/3 lb of 200. Lasten is 11 5/8 pCtos te kort. Bevinding van sodanige Min derheijd van Rijst als er op de Lading p=r 't schip Velsen van tagal op den 6 Maart Iongst alhier is aangelangt blijkens rapporten van de daar toe aangestelde gecom„ mitt„s die den ontfangst bij gewoord hebben., als: Verte Ed„s als: 5: -. - 5. 19: do d„o - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0757.xml #+ --- 163 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. het rosenwater ongeopend afschrijven ontfangen en ook sodanig onbeq: te kort bedorve gebrok„ 19. - 5. Vlessen rosenwater op een getal van 24 flessen of 1 kas. -. p:s bijtels in soort op 16 p. s 25: - - - - - - lb krijt op een quantitijd van 100 lb. 11 p:s porcelijne schotels op een getal van 100 p„s 2 „ — —. o pieringen. _„o 50 p. s 1 fles brandewijn op een getal v: 30 fless of 2 keld„s 166. . . . . . . . kan zecqwijn op een legger wan 7½ d„r 4 - - - - - „ azijn holl:s „ „ halve d„o „ 2½ „ 91½ - - - - - . lb: bater vriese op een aangebr: quant r 6. Vatten. 596 bottels france wijn op een getul van 2700 batt. s 76 „ Zecq „ „ „ quant:o „ 1700 _„o . . . . . . . . lb. Rijst op een aangebr: quant:t van 153333 1/3 lb of 50 Lasten rekend pC„to 10¼: . p:s Molen planken op een aanbreng v: 64. p:s 12 - - - - „ Iatijribben op een aanbreng van 30: „ „ grote tinkause planken op 70 p„s . kan Arack Apij op een aangebragte quant van 25 Leggers of 9000 kannen. 10 Leggers ider wan 4 duijm is 250. kannen 5 _„o „ „ 3. „ „ 77½ _o 3 d o „ „ 3½ „ „ 60 _o „ 140 _o 4 do „ „ 5 „ 1 _o „ „. 17„ 1 d. o „ „ 22 „ „ 287½ _. o 24 Leggers wan —. 1026 kann /onderstond/ Macasser In't Casteel /onderstond/ Macasser Int Casteel Rotterdam adij 27 Maij 1740 /was Rotterdam adij 27 Maij 1720 /was getekend/ Laurentz Rool. getekend/ C:r Roseboom Ook is verstaan 's E. Comp:s Europesen en Indiase Coopmansz: met de schepen Westerdijxhoorn en soetelingskerk aan gebragt na de ordre op de ondervolgende prijsen te fixeren. E:E: Agtb: Heere Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgaders Admi„ raal en Veldoverste te deser Custe de ondervolgende Lij wa„ ren en andere Coopmansz: meer die jongst perde schepen Westerdijxhoorn, Haaften en soetelings kerk van batavia alhier angebragt zijn kost en Inkoops prijs met de haer nevens gevoegde ad: vance, zoo volgd. „ 211 _ o op reekening zodanig ontf: niet te weten, door verwerken van de kas: afschrijven. sen binnen en buijten boord: herost pereten werk n e te n de vaten met pekel ontf: en afschrijven, ons toegewogen die voor opening weder afgelopen is. door swaar arbijden van 't schip afschrijven en ovfr werken der kassen veroorsaakt„ 2½ pC:t valideren haar grote stoffigheijd off Iarig 15666 2/3. de rest op reek: heijd van desen korl dese Houtwerken sijn volgens nader te on„ de Coignoissementen der guar versoeken terwesters niet te kort afgescheept 3 d„m valideren door slegte gesteldhijd der de rest op Leggers en het Eerstenv: Reekening t duijgen in twee Leggers Vaderl het C. .. . . . . 54. 2. 1026. : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0758.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 8ber 1740: Vaderlandsche Coopmansz: p:r Inkoops met 3¾ pC„o rE met C„t„o gestelde prijb reek p C:to Haaften en Soetelings kerk 3 /6 ƒ 10 Rr. 3 3/8 3 5/8 100½ P„s Blauw Laaken - - - - - - dEl ƒ 5. 8. 8 ƒ 9. 10. — Laken swart- - - - - - - - „ „ 10. 14. 3 3/16 5. 7. —. 3 3/8 „ 100¼ r„m 9. 7. — 3 7/8 draptetamas. . . . . . . . . „ „ 52. 8. 3 7/: 97½ „ 8. 19. 8 2 3/48. 10. 5. 3 13/12. 12. 8. 8: 4 7/48. 14. 4 4 1/18. 7. 1. —. 4¼: 100 3/8 s. s blauw fluweel - - - - „ „ 2 3/8. 8. 2. 2 1/16. 7. 2 — 2½. 85 1/6 r:m Hoeden Coedebex. . . . . . . t p„so 4. 1. —. 21 3/48: 73. 13. 24¾ 24 3/8 64. 9. — Zilverdraat. . . . . . . - „d „ „ 36. 16. 8: 100 1/8 p„s 16 1/32 109 — - „ .dakan „ 23. 14. —. 41. 9. 8. 13 3/16. 47. 8: 15 ¾ Brandewijn france - - 65. 3. —. 119. —. —. 38: —. 130. 6: 43 7/16. 44:—: 102½ „ gedistileerde wateren holl:s. . fles„ france wijn. . . . . . . kan: — 13. —. 1. 3. —. — 3/8 1. 16. — 76. — ½. 130¾ _„o _o. . . . . bott. s — 9. 8. — 16. 8: — 1/8 — 19: — 5/16. —¼ 110½„ Zeeg wijn. . - - - -. kann: — 15. 8. 1. 7. —. — — 7/6 1. 11. — 3/48. —½ 93½„ „ _„o. . . . . . batt„l — 10. 8. — 18. 8. — 3/16. 1. 1. — 13/18. — 3/8 114¼„ Indiasche Coopmansz p:r Wes. ter dixhoorn, Haaften en . 4 p s Inkoops met ½ pC„to rE met ¾ pC r: gestelde wijsreet p C„t Soetelings kerk.. 4 3/8 70½ rm „ „ - ƒ 8. 15. 8. ƒ 12 17. 8. 4 13/24. ƒ 15. —. — 15 — Bethilles ternataans 6. 2. 8. 9. 4. — 3 1/16 10 14 8. 3 3/6 dekens gecattoeneerde sourats - - - „ „ 3½ 71 1/8 „ 5 3/16 20 8. 8 6 /4 5¾ Guinees gem: gebl: Cust. . . „ „ 11. 12. —. 17. 9. 8 48 —„ 2 3/49 8 13 —. 2 7/8 2½ 57½ „ -. . . „ „ 4. 19. —. 7. 8. 8. „ alempoeris _o d. o 2 7/8 46 1/8 p. s bethiller bri bl„ - „ - - -. „ „ 5. 12. 8. 8. 16. 8. 2 1/16 10. 5. 8. 3 2. 4 — 50 –. „ 8. — —. 12. — — 4 —. 14 — — 4 2/3. _:o roode. . . . „ - - -. „„ 10½ 50 3/8 r„m Guinees fijne gebl„t „. . . „ „ 20. 17. 8. 31. 6. 8. 10 7/16 36. 10 8. 12 1/8 1 7/8 49. — — 1 3/48. 6. 12 -. 2 3/18 3. 15. 8. 15. 3. 8. parcallen br bl: „. . . . „ „ 1 2¾ 4 10. — 1½ 1 3/8 60 1/6 „ 2. 11 8. 3. 17. 8. _„o gemn gebl. „ - - . „ „ 3 3/16 13 8. —. 4 4. 3 3/8 42 3/8 „ 7. 13 -. 11. 9. 8 salempoeris br: bl. „. . . . „ „ 4 1/4 14. 2. 8. 4¾ 4 1/8 3. 1. 8. 12. 2. 8. 53¼ „ _„o radde. . „ . . . „. „ 9 13/4 32: 11. — 10 3/18. 9¼ 49 1/8 Cassa fijne beng„s. . . . „ „ 18. 12. – 27 18 —. 2 — 55 73/8 s. s 1 1/2. 6 15 — 2¼. gerrassen. . . „ - - . „ „ 3. 17. - 5. 15. 8. 5¼ 48½ r=m 5 37/4 18. 11. – 6 3/6. bethilles Cangam. „. . . . . . „ „ 10. 12. – 15. 18 — 4¼. 52 7/8 s t 4 7/18. 16. 6. 8 5 7/16. guinees gem: gebl: . „. . . . . „ „ 9. 6. 8. 13 14. 8. 7 ¾ 46½ — 8 7/16. 28. 4. 8. 9 7/8. hamans fijne handiaals „. . . . „ „. 16. 2. 8. 24. 3. 8. 9. 16 – 14. 14. - 4 3/48. 17. 3. 5 13/24 5. — 53 — Snuyftobak - - - - - - - - - - - t lb — 1/8 150. —. — — 1/16 —. 5. 8. — ½ 3- —„ 4 8. Peeper „„ 2½ 63 — 4. 12 – 6. 18 — 9. 1 — 4 7/8 Salempoeris gem: gebl:. . . .. 2 3/4 1 1/8 40 3/8 2. 8 - 3. 12 – 4 4 — 1 2/3 1 1/16 Chitsen Cherouse zouratse. . . „„ 1¼ 15 — 5. 5 —. 1¼ 1½ 3 — — 4. 10 —. . __. o - „ „ sprijen. 50 7/8 ren 6¼ 6 3/4. 25 15 — 7¼ 12. 8. 8. 12. 12. 8. armosijnen dubb: „ „ 3¼ 47½ „ 11. 12. –. 3 7/8 3 /16 6. 12. 8. 9. 18. 8. _„o Enkeld - - - „„ —½. 25 — 3/48. — 7 — — 1/18. zeer beng:s. — 4 — — 6 — 4ld - - 1¼ 80¼ pb 3 12. 8. 1 /¼. 1 1/24. Rose water persiaans. . . . de fles 2. 1. 8. 3. 2. 8. 4 7/8 50 ¼ r=m 4 3/8 16. 2. - 5 7/8. 8p: 9. 4. — 13 16 —. allegies fijne zourats 17½ 50¼ st boter beugss. fld 34. 19 - 52. 8. 8. 17 9/48 61. 3 — 10 3/8 3¼. 53 ½ rm 3 3/48 12 15. 8 4¼ 7. 6. — 10. 19. -. bethilles gem gebl Cust 8ps „ „ 8/ 31. 5. - 10 15/2 9 — 43¾ „ 17. 17. -. 26. 15. 8. in alle mollen fijne.. hamans grove handiaals - - „ „ 8. 7. — 12 10. 8. 4 16 14. 12. - 4 3/48 4 —. 53 —. „ De vaderlandse koopmanschappen doer malkandern geslagen. . . 102½— „ - - . . 50. 1/8 r.:m —_„o „ „ Indiast e /onderstond/ Macasser Int Casteel Rotterdam adij 27 Maij A. o 1740 /getekend/ C„s Rooseboom /in margine / voor de naareekening (ge ttekend / Co„s Roseboom Als _o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0759.xml #+ --- 165 Macasser onder dato 25 8ber 1720. Van Als meede bij resumptie gesien zijnde de behaalde advancen op de aangebragte dranken per de sche pen Haeften en soetelingskerk die ten deele uijt de hand en op publique vendutie sijn verkogt renderen de bieren 95½ pCt„o oversulx 57½ pC„to minder als 's Jaars bevorens meest gecauseert door het overlarige g'embarqueerde bieren p„r het schip Haaften aange bragt meest wan en vat ruijl bevonden, dog waar en tegen de france en zeeg wijnen 121 pC„t sijnde 16 pC„to meerder als A„o pass:to afgeworpen hebben als. Lijst en Rendement der teroemene dranken per de schepen Haaften op den 20 xbr: Anno pass„o en soetelings kerk op den 16 Maart Iongst van batavia aangebragt zijn Namentlijk Volgens sao daarvan p:r ven t vaten t vat uijt inkoopspeijs uijtkoops winst daar rekend pro cents gebragjd landverogt vpr kogt: koops pijs koops rijs bedraagt mijs bedragt op geval dit Jaar Anno Anno„ tesamen te samen. een. pass„o 173 3/7. Aken bier Vat. 24. — 15. ƒ 28 — ƒ 90. — ƒ 671. 1. 8 ƒ 1350. — - 9 — - - - . . . 48. 6. —. - - - - - . „ 434. 12. 8. ƒ 1784 1 8 ƒ 1. 13. — 165 ½r: 20 /r:o 205 3/3 7 1 . . . . „ 31. 2. 8. 90. – –. „ 249. 1. 8. 90. –. – - . . . — -- 7 – „ - . . „ 59. 3. - - - - - ƒ114. . .. ƒ 504. —. — „ 254 1. 8. 10 /r s„s. . . 18 9/ ren„ – . . „ 26. 8. 8. 90. – – „ 312. 8. 8. 270. – – – -- 9. - - - - . . „ 54. 6. 8. - - - - . „ 489. —. — ƒ 759 — — 446 118. 14 2/8 r„m – 10 — 26 — 8. 46 3 — 206. 7 — 461 12. 8. 201. 5. 8. 77½„ 69. s. s Delf Leuve _. o - -. „ 20 — — — 10 — 29. — 8 53. 4 8. 580. 7. 8. 1064. 12. 8. 4845. –. 83½ s.„s 2207/6„ 246 s„s 26 — 8. 90. —. — 260 7 —. 900. — - 639. 13 —. 245 5/8 „ 45 5/8 ru halve maans _„o - - - „ 32 – 17 –. 15 –. 26 – 8. 90 – - 833. 2. 8. 1530. - - - - - - - - - - . . - .6. - 18. 6 —. - - . . . . . 274. 7. 8. 1804. 7. 8. 971 5. — 1162/27„ 173 3/8 „ 19¾ ren truweel. Bier - - - „ 50 – 3. – 47 – 27 – 8. 90 –– 1351. 10 – 270 – - - . . 27. 6. 8. 1284 — — 1284. 10. - 1554. 10 — 203 —— 15 —. 197/8 142 3/3„ de bieren door een ander geslag vat 166 — 49 —. 117 — ƒ 27 48 ƒ 5. 4. —ƒ4519. 8 ƒ8. 5 ƒ 913. 18. 95 ½ 153 — 192 1/8. anno passate renderen deselve 153 — zulx dit Iaar minder advance 57½ Wijnen in soort. france wijn ƒ — 9. 8. ƒ 1 — —. ƒ — 10. 8. ƒ 110½ r„m Zeeq _„o „ —. 10 8. „ 1. 2. 8. „ —. 12. 8. „ 14¼„ de Wijnen door een ander geslagen. ƒ — 9 8. ƒ 1. 1. ƒ —. 11. 8. ƒ 121. —. — annio passate renderen deselve. . . „ 105 dit Jaar in eerder advance - 16. —. /onderstond/ Maccasser in Casteel Rotterdam adij 27 Maij 1740. /was getekend/ C. s Roseboom /in margine / voor de na Reekening /getekend/ H:k R:s Bodam F M _d„o. . . „ 8. — Roskammer d„o - - „ 12 — 3. Hartjes d„o . . . . . . „ 10 — — — Papegais bier _d„o - - „ 10. — 10. — — — Al verder _o . -.. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0760.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. Alverder is verstaan afschrijvinge te verteenen op de onderstaande Verklarings Wij ondergesz Ian van buuren Pieter Goverts Ian fredrik Iansz, Jasper van der Caute Ian fredriks en Ian Lambertz alle ses Matrosen en beschijden opde Pantjalling de voortvarentheijd bekennen en verklaren als dat wij uijt de Rievier van Caijelie al waar wij water en brandhout dat onse nooddruft hadden wesen halen met onse gelade Camootje omtrent de middag na boord scheepsen en omtrent ons vaartuijg das dat wij door de geeven van de zee werde overvallen wierden vol water en omme geslagen, door welke ongeluk ons sevende maat in name Andries Ocelijn van Hoorn quam te verdrinken en weg teraken, 'tgeene wij eerst gewaar wierden, wan„ neer wij uijt onse nood door de schuijt en volk van de ongesiene verrandering gesed wierden, als mede is er nog bij gesanken en weg geraak een tregter en twee bijlen. alle 'tgeene voorsz: staat bekennen wij de suij vere en opregte waarheijd te sijn. /onderstond/ Bonthair in 's Comp.:s Pagger den 15 April 1740 /getekend/ Jan van Buuren /lager / met eenige kruijsjes waar bij gesz: dit sijn de handtekenen van de vijfbovenstaande Matrosen Wij ondergetekende alle op d' E: Comp. schouw den atcas beschijden zijnde om de Reijs na zallije tedoen/ verklaaren dit boven voorm: waar en waaragtig te zijn, namentlijk dat Woensdag zijnde den 18 'savonds om 5 uuren door een stijfe Ooste winden een holle zee ons uijtlegger gebroken en de kluijren tot flen ter geslagen, genoodsaakt waren de steeren na Macasser te keeren vermits sonder voor melde kluijrer het vaartuijg niet konde re„ geeren, dit boven gen: presenteren bij requiratie verder stand te houden /onderstond/ Macasser den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0761.xml #+ --- 167 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. den 23 Maij 1740 /:getekend/ L:rs van Heemst, Claas Barkhout Jan van Assen, Christoffer Wegers /:lager:/ met eenige kruijsjes waar bij gesz: Hendrik van der Pant Siwert Sweris en I„n H:k Van Enger Op der thien stux voor de hoofdplaats Batavia ingekogte Mans slaven en een d„o dat gouvernemert toebehoord hebbende is mede goed gevonden den hoofd Administrateur tot afschrijving te qualifferer„ Ik ondergesz verklare bij desen dat op den 12 Maart A„o 1740 overleden is een 'sComp. s LeijfEijgen Mans slaaf naar alvorens een dysertria gehad en de daar toe verEijschte geneesmiddelen gebruijkt te hebben, het welke berijd ben nader te bevestigen /:onderstond:/ Int schip Westerdijxhoorn leggende ter Rheede Macasser datum ut supra /was getekend/ A: W: V„n Dieper Ik ondergeschrevene Hendrik Benekamp Opper Chirurgijn op het alhier ter rheede leggende schip Haaften, bekenne en verklare bij desen dat op den 10 April A„o pass„o in even gem: bodem aan een dijsenteria is komen te over lijden Een 's Comp:s mansslaaf gent van towadje het welke de zuijvere waarheijd behelsende ben ik berijd indien sulx gerequireerd mogte werden, met Eede te bevestigen /onderstond/ Jnt schip Haaften op der Rheede Macasser den 11 April 1740. /getekend:/ H„k Berekamp Jk ondergesz: Hendrik benekamp Opperchirurgijn op het alhier ter rheede leggende schip Haaften bekenne en verklare bij desen dat op den 11 April passo #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0762.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8b„r 1740: pass„o op evengem: badem aan een senesmus is komen te overlijden een 's Comp. s Mansslaaf gent van Coijlie, het bovenstaande de suijvere waarheijd behelsende ben ik berijd indien mogt werden gerequireerd sulx met Eeden nader gestand te doen /onderstond/ ter rheede Macasser in 't schip Haaften den 12 april A„o 1740 //:was getekend/ H„k Herekamp. Jk ondergetekende H„k Benekamp Opper Chirurgijn op het alhier ter Rheede leggende schip Haaften bekenne en verklaare bij desen dat op den 16„ April pass:o in even gem: bodem aan de koorts is komen te overlijden Een sComp. s Mansslaaf gen„t Badjoe twelk Ik betuijge de suijvere waarheijd tezijn en over zulx gerequireerd wer dende met Eede berijd ben sulx te bevestigen /onderstond/ Int schip Hooften op de Rheede Macasser den 17 April 1740. /was getekend/ Hk Benekamp Jk ondergetekende Hendrik Benekamp Opper Chirurgijn op het alhier ter Rheede leggende schip Haaften bekenne en verklare bij desen dat op den 19 April pass:o in erengen bodem aan een dijserteria is komen te overlijden een sComp. s Mansslaaf gent„ Manja van Goa 't welk de suijvere Waar heijd behelsende ben ik berijd indien sulx gerequireerd werdende nader niet solemnelen Eede staven /onderstond/ Int schip Haafte op de Rheede Macasser den 20 April 1740 /was getekend/ H„k Benecamp. Op heden den 21 April 1748 is op het E Comp:s schij Haaften Soetelings Kerk. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0763.xml #+ --- 169 Van Macasser onder dato 25 8b„r 1740. soetelingskerk aan de rade Loop komen te over„ lijden een sComp. s Mansslaaf gen„t Labouraa van Bougis en tot teken den waarheijd is des„ door den opperchirurgijn van den voorm: bodem met zijne gewone hand tekening bekragtigd /onderstand/ Int schip Soetelengs kerk g'ankert ter rheede Macasser dato als boven /:getekend/ P„r Arguier Ik ondergesz: Hendrik Benekamp OpperChirurgijn van het alhier ter rheede leggende schip Haaften bekenne en Verklare bij desen dat op den 11 Meij in even gem: bodem is komen aan de koorts: te overlijden een sComp. s Mansslaaff gen.:t Carodo van Mamba, 't welk de zuijvere waarheijd zijnde ben ik berijd indien sulx gerequireerd mogt werden het selve met Eede te staven /onderstond/ Int schip Haafter opde Rheede Macasser den 13 Maij 1740. /getekend:/ Hendrick Benecamp Op heden den 16 Maij 1740. is op het E. Comp:s schip soetelingskerk aande watersugt overlijden een 's Comp. s Mansslaaf gen:t Labourax van Boegis en tot teken der waarheijd is desen door den Opperchirurgijn van de gem: bodem met sijne gewoonlijke handtekening bekragtigd /onderstond/ Int schip soetelingskerk geaukerd ter Rheede van Macasser datum als boven A„o 1740. /getekend:/ I„s Carlier Jk ondergeschrevene Hendrik Benecamp Opper Chirurgijn op het alhier ter Rheede leggende schip Haaften bekenne en verklare bij desen, dat op den 19 deser aan Continuele Coorsen met Con vulsie vermengd, is komen te overlijden een s Comp. s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0764.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. t welk ik be 's Comp„s Mansslaaff gen„t reijd ben, indien het gerequireerd wierd, met Eede nader gestand te doen /onderstond/ Int schip Haaf. ten op de Rheede Macasser den 20 Maij 1740. getekend/ H„k Benecamp. Jk ondergeschrevene Hendrik Benecamp Op per Chirurgijn op het alhier ter Rheede leggende schip staafken verklaare en bekenne bij desen dat op den 18 deser in bovens gem: bodem aan Conti nuele koossen met Conrelsis verwengd is overleden een sComp„s Mansslaaf gen„t Patora van Solanketo, 't' welk ik berijd ben indien sulx gerequireerd mogte werden met Eede te bevestigen /onderstond:/ Int schip Haafter leggende ter Rheede Macasser den 20 Maij 1740 /getekend/ H:k Benekamp Op heden den 20 April 1740 is op de trouc aan aan de roode loop komen te overlijden een 's Comp. s mansslaaf gen„t Jerisie van goa en tot Teeken der waarheijd is deses door den opper Chirurgijn deses Casteels met zijne gewoonlijke handteekening bekragtigd /onderstond/ Macasser Int Casteel Rotterdam dato als boven /getekend:/ A: J: Des Vijnes: Jk ondergeschrevene Iacques Anthony der Vigner Opperchirurgijn deses Casteels certificeeren en verklaaren bij desen dat er den 13 Courant in S. Comp: boeijen Huijs aan de Watersigjt is komen te overlijden een 's Comp. s Mansslaaf, gen„t Lapauli van Hoeges t welk ik betuijge de suij vere waarheijd te zijn en oversulx gerequireerd werdende .. . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0765.xml #+ --- 171 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. werdende bereijd ben met Eede nader gestand te doen / onderstond/ Macasser in't Casteel Rot„ terdam den 14 Maij 1740 /getekend/: P: A Des Vigres: Ik onder geteekende Opperchirurgijn van 's Comp. s Hospitaal alhier Certificeeren en verklaren bij desen dat op heden in gem: Hospitaal aan de koorts is komen de overlijden een Gouvernements Mansclaaff gen„t Rappo van Mangarij /onderstond/ Maccasser in't Casteel Rotterdam den 16 Maij 1740. /was getekend:/ Herm: Burg graaff: Op een ingekomen vertoog van den Oppercoop man en hoofd Administrateur Cornelis Rose„ boom en Winkelier Hendrik Stemer wegens sommige Packen Lijwaten, die alhier eenige zar„ naden ander aangebragt en invendibel in de Pakhuijsen blijven leggen, is goed gevonden de selve aan de g' Eerde dispositie van haar Hoog Edelens ten overstaan van twee gecommitt:s gewogen den genoegen der scheeps Overheden van Velser te laten ontfangen en sodanig na Batavia tesenden om redenen en vermijding van bederf als bij gem: verthoning komt te blijken Aanden Ed: Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgad. s Admiraal en VeldOverste deser Custe benevens den Raad. geven met verschulde Eerbied te kennen den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0766.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740 den Oppercoopman en hoofd Administrateur Cornelis Roseboom enden Coopman en Winkelier H„k Stemer dat onder 's Comps Lijwaten in dit Iaare Successive eenige Iaaren aangebragt eenige zoorden ten eenemaal ouvertierbaar sijn, aangesien alle daar tegen in het werk gestelde middelen bestaande in de volgende p:s en packen 2550 p:s Chitsen smalle ord:r Zourats in 12 packen als 240 p s in 1 pack N„o 109 in A„o 1732 per Anna Maria 960„ „ 4 _d„o „ 129: 130: 131. 13: A„o 1734 p„:r Hteijnken zand 1688 „ „ 7 _d„o „ 134. 135. 144. 70. 71. 72. en 73: A:o 1735 per denselven bode„ 1400: p:s parcallen fijn gebl:t Cust in 7 pakken als 800 ps in 4 packen W=o 1138: 1139: 110. en 141 a: 1734 p:r D=:o Wind hout 6. 00 „ „ 3 _„o „ 594: 679 en 748 A„o 1735 p„r Hteijnken zand. 240 „ baftas br: bl: Cust in 3 packen N:o 957: 958: 981: a„o 1734 p=r __ o 100 „ Celas geruijt Cust in 1 pack W:t 50 A„o 1736 p:s stad Laijden, En dewijl Haar hoog Edelhedens bij derselver seer geagte Letteren van den 15 Maart 1739 dit Gouverno hebben gelieven aanteschrijven ende tegelasten voor den aanstaande alle onge wilde goederen veel eer na Indiaas hoofd plaats terug tesenden, dan die door langleg. gen in de pakhuijsen te laten bederven volgens voormalige ordre en het niet anders te denken is, dan dat door lang leggen en onvertier de voorsz: Lijwaten in perijkel van vermussinge en bederf zullen geraken zoo nemen de voorsz Administrateurs en Winkelier de Vrijheijd UWEd: Agtb. te versoeken, derselver g'eerde dispositie in Cas subject zijnde met veel agting Con„ derstond/ Wel Ed: Agtb: Heer en Mede Leeden. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0767.xml #+ --- n 173 Van Macasser onder dato 25 8br 1740 „leden /lager/ UWel Edel Agtb: trouw„ schuldige Dienaren /getekend/ C„s Roseboom en H„k Steemer /in margine stond/ Macasser In't Casteel Rotterdam den 27 Maij: 1748. Na het aflopen der voorsz: zaaken exhibeerde den Heer Gouverneur een Extract uijt de Cirile Geregts stoll deser Raad van Iustitie behelsende een verthoninge van misbruijk dat alhier sedert eenigen tijd bij de Weeskamer ten opsigte ter opening van besloote Testamenten in de sterfhuijsen op eijgene Authriteijd gepactiseerd is, en dewijl zulx in regten niet kan werden getollereerd is verstaan het advijs dierwegens van den voorsz: Raad van Iustitie volkomen telaten stand grijpen om tot voorsz: zaake altoos den secret:s van Politie; dan wel een eerst gesw: Clercq te emploijeeren, waarvan bij Extract deses de respective Collegien tot Narigt zullen werden gepreadverteerd. Op demoedige supplicatie van den adsistent Gerrit Hendrik van der Hoeve omme mits tijds Expiratie na Batavia te vertrekken is verstaan daar in toe te stemmen zoo mede op ingekome Request van den p:l Adsistent frans Albregt Piel die zijn lopend verband met ƒ 16: uijtgediend heeft op goede getuijgenisse van den zoldij boekhoeder in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0768.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740 in Gagie te verhoogen met ƒ20. ter maand, onder een verband van drie Iaaren Laastelijk verscheen ter vergadering den Luijte nant Nicolaas Lijst die ter sessie sub dato 7 deser als Lid in het Collegie van Weesmesten aangesteld is dewelke den Eed daar toe staande bereijdwillig aan handen van den Agtb, Heer Gouvern„r heeft afgelegd, en kort daar aan den Dispencier Willem Dieshout die den selven daage als g'assinneerd Lid in den Raad van Justitie g'eligeerd is, dewelke almede den daartoe gestatueerde Eed in voegen voorsz gedaan heeft /onderstond/ Macasser dato als even /was getekend/ A„n H„k Smout C:s Rose J„n Bogaard, H=k Stemer boom„ J„b Peeijn, H„k J„n Reijd en W„m V„n Duijvenvoorde /lager:/ Jn kennisse van mij /getekend/ G„t fek secret.:s Sondag den 29 Maij 1740 's voormiddaags om half Elff Uuren Alle Present Den Heer Gouverneur ontsloot dese Vergade ring met het te kennen geven hoe haar hoog Edelhedens tot Batavia zijn agtb: bij een aparten brief hadden gequalificeerd om het p„l Pardon aan sommige uytgeweekene in submissie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0769.xml #+ --- 175 Van Macasser onder dato 25 8br 1740 submissie gekomene Maccassaarse en andere graten Absolutelijk te verleenen, en aan te seggen, waarvan sijn Ed:s het Maccassaarse Hoff kennisse had laten geven, ten Eijnde zulx solemnelijk in't werk te stellen waarop den Rijxbestierder Crain Madjannang gister„ middag door een sendeling niet alleen voor alle die= Heeren tegen aanstaande dingsdag audientie hadde laten versoeken, maar ook voor sommige die tsedert dien tijd /: op hope van Pardon de Wapenen neder gelegd, en ten hove hebben begeeven gaf zijn Agtb: zijn Consideratie hier over aan de Leeden te kennen om Radja moeda van Boenij als een meede Eve winnaar en bondgenoot daar bij te laten adsisteren dog leijde daar en tegen in Omvrage of het niet best zoude zijn den Boutorsen Zee Admiraal daar van te Excuseren om Heeden denselven nog zijne Volkeren ten tijde der Overwinninge niet meede int Veld present zijnde geweest, en gevolglijk tot dese zaak in 't minste geen relatie hebben, waar en boven die onverdiende Glorie der Boutonders graot misnoegen bij de Maccassaren, om voorsz Motiven zoude komen veroorsaaken, om het welke uijt den weg teruijmen verstaan is geen andere Inlandsche Groten dan Radja moc„ da met zijn gevolg het voorsz Pardon, uijt den Naame #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0770.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. Naam, van haar Edelens de hooge Indiasche Regering aan de uijtgeweekene te hooren ver kondigen, met zodanige Recommendatien en vermaning als na Maate van het gewigt deser zaake toepasselijk zijn /onderstond/ Mac. casseer dato utsupra /was getekend/ A:n H:k Smout, C„s Roseboom J„b Peeijn C„r J:n Bogaard H„k Stemer H„k V„n Rijd en W=m V„n duijven„ voorde /lager / Jnkennisse van mij / getekend/ g„t feck secretarius. Vridag den 3 Junij A„o 1740 'S Namiddaags om 5 Uuren Alle Present. Den Heer Gouverneur Communiceerde de Leeden deser vergadering dat den Tolk Ian Brugman die volgens raad besluijt de dato 7 Maij met een Brief 's E. Comps wegen aan de Regenten van Wadjo afgesonden, gisteren te rug gekomen was en mondeling berigt gedaan had, dat ten tijde hij Briegman in de hoofd Negoreij Possora arriveerde, nog wel 5 dagen had moet„n vertoeven, alvorens de opgave van voorm: s Comp. s brief g'admitteerd te worden, om dat den Arouw Matour na het zeggen der E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0771.xml #+ --- 177 Van Macasser onder dato 25 8b:r 1740 der Inwoonders, tegens de zouworesen int Veld getrocken was, in welken tusschen tijd dien taalman tegens de gewoonte der bondgenoten zeer omminnelijk was getracteerd; Iaselfs niet eens een Woon of verblijf plaats aangewesen zoo dat zeekeren Inlander die nevens hem van hier vertrokken en aldaar bekend was dien Dienst aan 's Comp. s zendeling hadde moeten bewijsen tot wanneer den Atrouw Matour arriveerde en sComp. s brief ter presentie van Regenten zijn zijx graateu recipieerde en de gemeente opentlijk liet voorhouden, mitsgaders na verloop van twee dagen een brief gaf welkers translaat ter deser vergadering gelesen, dog seer vermetel geworden zijnde, ter secrete Kassa berustende is soo is verstaan van het een en ander de hoge Indiase Regering kennisse te geven en in der tijd daarop zoodanige Maatregulen te nemen, als ten dienste onser Edele en Genereuse betaalsheeren, zal behooren /onderstond/ Macasser dato voorsz /was getekend:/ A:n H„n Smout. C„s Rose boom, J„b Pekijn, C„s J„n v„n Bogaard H„k Stemer A„k V„n Reijd en W„m V„n duijvenvoorde /lager / In kennisse van wij /was getekend:/ G„t feek Secretaris Dingsdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0772.xml #+ --- 80 Macasser onder dato 25 8ber 1743 Dewijl het Jaarlijkse gewoonte is dat de Ri„ vieren en kreeken in de noorder provintien met wagthoudende volkeren en vaartuijgen bezet worden om den vervoer van de Granen voor de Verthiening te prevenieren, en daar door de E. Comp:s van zijn aandeel te doen gou heer deren, weshalven den Gouverneur de Leden deser tafel afvraagde, om zulx althans de wijl de tijd daartoe verstreken is Effect te doen sorteeren, zoo mede om de voorm: Ver„ thiening te laten waarnemen door den aldaar militeerende sergeant Commendant Jurgen van Christoffel, Diepenbroek welke propositie de Leeden volkomen advoueerde /onderstond/ Macasser dato utsupra /was getekend/ A„n H:k Smout, C„s Roseboom, J„s Peeijn Cr Jr J„n Bogaard, H„n Steemer H„k V„n Reijd en W„m V„n Duijvenvoorde /lager / in kennisse van mij /was getekend/ G„t fek secret.:s Donderdag den 9 Junij 1740. Smorgens tin 9 Uuren Junij Dingsdag den 7 Meij 1740. smorgens om 9 teiren Alle Present. Alle 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0773.xml #+ --- 179 17 Macasser onderdato 25 8br 1740. Van Een brief aan haar Hoog Edelhedens althans in gereedheijd gebragt zijnde is te deser Vergadering distinctelijk gelesen g'approbeert en onder dato heden getekend, zoo meede een dupplicaat Missive de dato 12 April per het schip Wester dijxhoorn over Bima gerigt aan wel gem: Hoog Indiasche Regeering Is geresolveerd voorsz brieven en daar toe ge horende bijlagen met het schip Vels en address te verleenen /onderstond/ Macasser dato voorsz / getekend/ H„n H„k Smont: C.:r Rose boom, J:b Pekijn, C„n I„n Bogaard H:r Stemer, H„k V„n Reijd en W„m V„n duijven voorde /lager/ Jn kennisse van mij /getek:/ G:t fek secret.:s Woensdag Den 22 Junij 1740, 'smorgens ten 9 uuren Alle Present. Den Heere gouverneur, op ende dese bij eenkomst met de Leeden in Consideratie tegeven, dat de wijl de alhier ter Rheede leggende scheepen soetelingskerk en Haaften in dese tijd niet het alderminste niet of voordeel in den dienst der E. Comp„s Alle Present. kunnen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0774.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740 kurnen toebrengen, eensdeels om dat de quade Mousson en Contraire winden zulx na de Overwal niet toelaten, en ten anderen, die bodems tegroot zijn om in een Expeditie om de zuijd g'Emploijeerd te werden, of het dierhalven niet het beste was om deselve ten spoedigsten over Iava thuijs waards te depe cheeren omme door het leedig blijven leggen geen schaade of ongerief op Batavia te ver oorsaaken; welke propositie door de Leeden volkomen g'approbeert zijnde, wierd al verder tot zoldaten met sy gedegradeert de Corporaals Cornelis Linards en Pan thirneVeld om hun quaad gedrag in den Dienst onser losse lijke betaals Heeren /onderstond/ Macasser dato voorsz. /was getekend/ A:n H„r Smout C:s Roseboom, J.:b Pekijn C„s I„n Bogaard H:k Steemer H„k V„n Reyd en W„m V„n duijven voorde /:lager / in kennisse van mij / getekend/ G„t fek secret:s Door den E. E. Agtb: Heer Gouverneur ter vergadering overgelegd zijnde een ontworpen brief aan haar Edelh: Der hoog Edelen Heer Dingsdag den 29 Junij 1740. des morgens om 9 Uuren Alle Present Gouverneur #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0775.xml #+ --- 181 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. gouverneur generaal en de Edele Heeren Raden van India tot Batavia is deselve na dies Leesing zodanig goed gevonden te onderteeken„ en onder dato heeden afte senden per den burger Hendrik Neederman Vervolgens gaf zijn Agtb: te kennen hoe door het sterff geval van den Schipper op soete van lingskerk Steven Surenhout die plaats was komen te vaceren, mitsgaders den Opper stuurman van dien bodem Hendrik bremer en verschijde andere Personen hunne dienst daar toe aangeboden hadden het geen bij de Leeden deser tafel in om vrage gebragt zijnde is na overweging op gunstige welduijding en approbatie van haar hoog Ed. s goed gevonden om den gesaghebber van t schip Haaften sau„ rens Roos op soetelingskerk te laten over gaan en den Opperstuurman van laatstgem bodem Hendrik Bremer als gesaghebber „onder gtuuknen willen penen als p=te laten commandeeren item den „ Ouderstuurman op het schip soe telingskerk te laten op treden, en op dien bodem continueren, mits de dispositie bij het vertrek dier bodem welgem hooge Indiase Regering eerbiedig voor te dragen Voorts trad ter vergadering binnen den trains Chirurggie Frans Otto Meijer suppliceerende ootmoedig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0776.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. wooning ootmoedig ter Erlanging van een 's Comp. s vaartuijg tot berging zijner Medecijnen ten dienste van de buijten s Casteel Militerende soldatesquen welkers Impotenten en zieken door hem werden besorgt en g'cureert en dewijl daartoe geen 's Comp:s wooning of open of leedig staat is goed gevonden, en besloten om „militere dien heelmeester na het Exempel der „ officieren almeede vijff p. s ter maand huijshuur penn: toe te leggen, onder verband als even gem: officieren te weten op approbatie van hoog gem: Indiasche Regeering, mits het selve aandersints te rembouser„ Wijders is verstaan op het versoek schrift van den Adsistent Gerrit Spruijt, item het voordragen van den Ondercoopman en Guarnisoen boekhouder W:m van Duijvenvoorde, mits expiratie van tijd hem spruijt te vorderen van ƒ20. tot boekhouder met ƒ 30: onder een nieuw verband van vyff Iaaren met Recommendatie om sig de gunst en weldaad door Neerstigheijd en goede Conduistes waardig te maaken Laastelijk zijn ter vergadering geresumeerd drie onderstaande verklaringen, als. Jk ondergesz Pieter Arguiers Opperchirurgijn van het schip Velsen Certificeere en Verklare bij desen dat op gisteren nagt in desen bodem aan de teering is komen te overlijden een 's Comp. s Mans slaaf gen:t. .. . . welk ik betuijge de zuijvere waarheijd te zijn en over sulx gerequireerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0777.xml #+ --- 183 Van Macasser onder dato 25. 8br 1740. gerequireerd werdende berijd ben met Eede nader gestand te doen /onderstond/ op de Rheede Ma. casser int schip Velsen den 3 Junij A„o 1748. /getekend/ P:r Arguier Wij ondergetekende verklaaren ter requisitie van den quartier meester Ian dirksen dat wij op den 26 Maij I: o leeden door tegenwind en storm om de West zoo als wij de L: van Lemlemma O:t N. t P„l van ons hadden omtrent 2 Mijlen van de naaste wal genoodsaakt waren op de diepte van 11 Vadem des avonds ten anker komende bleeven tot nagts om trend ten 11 Uuren g' ankerd leggen, de wind als doen Landelijk zouden ons anker weer Ligten, zoo dat onder het Ligten van de dreij het touw is gebrooken, en de dreg en 8 Vadem touw verlooren is gegaan. Al 'tgeen voorsz: staat verklaaren wij de opregte Waarheijd te behelsen en dies nodd sijnde nader gestand konnen doen /onderstond/ In de Schouw de Pallas den 27 Maij 1740. /getekend/ Hars Jacob Koop en Corn:s Kruijs weg. Wij ondergetekende verklaren ter requisitie van den Jesagroerenden stuurman Ian hen. drik Rins, dat wij op ult:o Maart zeijlende de boeg van Barkelen in, om water en brand hout te halen, werpten het Lood maar de Lood sijne die quam te breken, waar door wij het Lood el de halve zijne verlooren Al het geene voorsz staat verklaren wij de op regte waarheijd te behelsen en des nood zijnde nader met Eede te bevestigen /onderstond/ Ze #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0778.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. Jn de Chialoup de ongesiene verandering den 49: . . 1740 (was getekend/ Michiel Slijpusse Medderij en Cornelis Iacobsz De eerste van een Mansslaaf voor Reekening van de hoofd plaats Batavia ingekogt en op het schip Velsen voor het vertrek overleeden, item twee andere wegens het verliesen van een dreg en 8 Vaden touw van de schouw de Pallas zoo meede het stuecken breeken van een halve Loodlijn, en quijd raaken van een Lood op de Chialoup de orgesiere Verandering waarinne geen Excessen schijnen te resideren en dierhalven het een en andere ter afschrijvinge gelicentieerd zijn. Eijndelijk zijn de onderstaande Persoonen den ontfangst haarer tegoed hebbende gagie in Con tante g'accordeert te ontfangen, als over een komende met de veel gerespecteerde ordre onse Heeren Majores dientwegen gestatueerd. Roelof Lindeman - - - - - - ƒ 66: 16. — Warner Kersel- Michiel van der Marre - - - -. - - „ 34: —: — Roelof Coenraad. - . . . . . . . . . . „ „ 96: —: —. Ian Simon Kieseling. . . . . . . . „ 22: 7: 11 Cornelis Brij. . . . . . . . . . . . . „ 166:16:— Anthonie Bartholemet - - - - - - „ 54: —. — Carel Andries Moses. . . . . . . . . . „ 31:—„ 13. Carel fleur. . . . . . . . . . . „„ 75: 13. 12. /onderstond/ - . - - - - - - - „ „ 231: 1. 2: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0779.xml #+ --- 185 Van Macasser onder dato 25 October 1740. 9 op reek de kos mnet schrijtgereest: tekort /onderstond/ Macasser dato ut supra /getekend:/ C Jn A„n H:k Smout, Corn:s Rose boom, J. b Pekijn, C: Bogaard, H=n Steemer, H„k V„n Reijd en W„m V„n Duijver voorde /lager / In kennisse van mij /was getekend:/ g„t fek secreet:s Overmits de schepen Haaften en soetelings kerk bij sessie deser Vergadering sub dato 22 Junij J:o ver weeken g' projecteerd zijn hunne stevenen over Samarang na Batavia te wenden, hadde den Oppercoopman en Hoofd Administrateurs Cornelis Roseboom over sulx in Effecte gebragt en exhibeerde ter Vergadering de bevinding der uijtgeleverde Lading van laastgem: bodem, waar op den boekhouder Balthaser Noot mits het overlijden van den schipper Steven Surenhout alleen sodanige verantwoording gedaan heeft als bij ijeder Articul staat aange teekend en waar nevens de besluijten deser vergadering almeede in tkort bij gevoegd zijn. Bevinding van sodanige minderheden Beandwoording op de neven en defecten als er opde Lading p„r staande Defecten en tschip Soetelingskerk van batavia minderheden van de on„ op den 16 Maart I:o leden alhier zijn dergetekende overheeden aangebragt volgens Rapporten van de van 't schip soetelings daartoe aangestelde Gecommitt. s die den ontfangs hebben bij gewoont Namentlijk gebroken boss schagten op een getal van 250 bosse„ ong'opend ontfangen te hebben. Maandag den 11 Julij 1740. 'S morgens om 9 uiren Alle Present. verte Kierk. 18. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0780.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 8br 1740 3 dm Valideren de rest op reeck: van geuij en ens 2: is twee lesge doore: w op dese rheede _. o in 't geheel. 2 in 1 legger van 30 d:m bij den afscheep afschrijven te kort gebroken door het breken van 3 botts lb Snuijf: tobacq op een aanbreng r veroorsaakt van 2410. 3. — te verruwen gem: in zoort op een door slegte gesteltheijd der pakjes. quantiteijd van 400 lb rekend pr C:to 34: 42 — p:s porcelijne Previngen op een aanbreng van 400 p:s door vrarbijden der kasen 10 — „ d. o Cannen op een getal van 100 p:s en slingeren van t schip 43 d. o schotels „ „ „ „ 200„ . . . lb ijser in soort op een quantit. d 263. door vearbijden en d„o van 10000 lb reekend pC„to 2 2/5: inroesten „ spijkers in soort op een aanbreng van 100 lb rekend pC: 1 3/10. rekend pC: 40: „ koper in soort op een aange bragte quantiteijd van 3000 lb. flas resewater persiaans op een aan breng van 72 fless. of 3 kassen kan zijn olie op een aanbreng van 180 kan of 4 halve amen soo volgd. 2 vat ider wan 3 d„m is 10 kannen „ „ „ 2. „ „ 3 d o 4 Vaten wan. - - - 17 kannen te quantiteijd van 613 3/3 lb of 2 Lasten reekend pC„to 8: bottels france wijn op een aan breng van 6000 bottels. _„o zeer wijn op een getal v: 3000 batt. s lb beng.:s botter op een aanbreng van 1200 lb of 10 patten. kan zeegwijn op een getal van een Legger van 2½ duijm d. o a zijn holl:s op een aanbreng van 2 leggers van 2 duijm d„o Aracq Opij op een aangebragte quantiteijd van 21600 kannen of 60 Leggers van zoo volgd„ 4 leggers ider van 2 d„m is 34 kannen 3. d. o „ „ 2½ „ „ 30 _ o 12 —d. o „ „ 3 „ „ 186 _ o 5. —d. o „ „ 3½ „ „ 85 _. o 19. d. o „ „ 4 „ „ 475 _. o 3. _o „ „ 4½ „ „ 79½ _o 5. _o „ „ 5 „ „ 175 _ o 1: d„o „ „ 5½. „ 36½ d. o 1 do „ „ 7 „ „ 59½ d, o 1 do „ „ 8 „ „ 73 _,„o 1 d o „ „ 10 „ „ 100½ _:o 12 „ „ 136½ —d. o 1 d o „ „ d o „ „ 14 „ „ 161½ _„o 5 2 _:o 15 „ „ 354 _o 1 d. o „ „ 30 „ „ 35. /½ — d:o 60 Leggers wan 2335½ kan door ver arbijden en inroest, . . . „ stahl op een getal van 1000 lb afschrijven 20 d=m dese winderheijd is nood 2335½:— wendig veroorsaakt door slegte gesteltheijd van t vatwerk dat met klee ne gaatjes door de wieren door kuragt is geworden ƒ254: 2¾ pC. te valideren door stoffigheijd en 1 knapen 500 - - - - - - . . lb Chinese tarruw op een aangebrag de rest op reek: van kackerlacken item tin en uijt meten veroorsaakt door verarbyden van de afschrijven kassen en slingeren van 't schip. door het breken van 1 pat 46. op de maccassaarse rhede door Leccagie van 't vatwerk _„o op reekening door parbijdeud er kassen afschrijven en vslieieren van t schij door Leccagie van 't vaetwerk _. o verte d„o d„o - . . - - - - - - 7. . . . 17. 8. 1 _ o „ „ 2½ „ „ 4 577 „ 10. 8½ - - d„o 5 19. . . . - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0781.xml #+ --- 187 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. geen reden te weten. het Compt:s generaal wel geconditioneerd en ver van dien nog in den bodem Bij de boeken innemen voor Martaranen te laten voortlopen en bij de Negotie tekort. gebroken. 12„— 22 — p:s handgranaten ledige op een getal r: 4000 p:s e afschrijven weten hiervan geene reden dan dat de kassen afgepakt en on — – „ granadiers snaphanen op een getal v200 p:s 10. — terug reek geopend ontfangen en weder —- „ Cardon riemen op een getal van 200Ø. 200 na batavia overgelevert zijn. door broosheijd en verarbijden veroorsaakt 1350 „rode metselsteenen op een angebragte Leggende puijn van dien nog in den afschrijven. quantiteijd van 50000 p:s reek pC:o 2 7/8: boshuijsing of marlijn op een aanbreng van 25 bossen op Reek. - - - . . lb roeth op een quantiteijd van 464 l ton swartsel op een _. o „ 50 tonnen. 27. - - - -. . . p:s bethilles Congom beng:s op een aan„ breng van 320 p,„s in 4 packen als N„o 556: 14 te korteer N„o 557. 13. — 210 — p:s geele klinkersteenen op een aange. bragte quantiteijd van 4000 p:s 2 - . „ smelt kroesen op een aanbreng van 20 p„s 83. „ dakpannen roode Batavias op een quam titeijd van 800 p:s reekend p C„o 7 — Pro Memorie Bij factuura werden aangerekend 90 pak: in soort alle ontfangen naden Inhoude des Rapports van gecommitts bij natelling van den ontfangst zijn bevonden 92 pakken dus 2 pakke„ in eerder als bij factuura bestaande in twee groek Salempoeris gem gebl: Cust N„o 49 en 160: bij factuura wer„ den aangesz: 2 p:s martaranen en bij den ontfangst zijn 2 kleene potjes bevonden. /onderstond/ Maccasser Int Casteel Rotterdam adij 11 Iulij 1748. /was getekend/ C„s Roseboom Dog waar omtrend ten principalen geremarqueert, en Praisonceert wierden de na volgende differente en voor af ter opsigte der te kort komende 10 p:s grawadiers snaphanen item twee hondert Cardon riemen, waaromtrent in Consideratie genomen is, dat dat den scheeps boekhouder voorm: verklaard heeft de geneir kassen afgepackt en berottingd toegeslooten op Batavia ontfangen te hebben, waar en boven deselve wel geconditioneerd alhier ter Presentie van den E. E. Agtb: Heer Gouverneur zijn geopend, mitsgaders eenlijk van een ongetekend en doorknaagt Cartabellete /onderstond/ Macasser Int Casteel Rotterdam adij 11 Julij 1740. / ge„ tekend :/ B„s Noodt. boeken per memorie aan te en factuura verwagten; nieuwe guinees bijdesegeld overgegeven. boeken intenemen: door broosheijd en verarbijdlen afschrijven veroorsaakt leggende het ruijn was Bodem. als even ƒ 64. — .. — 3 — - . . - . kenen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0782.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. was verseld volgens onderstaande verklaaring den Gecommitt:s Jan Wij ondergetekende ^ Nicolaas Lijst Luijtenant en Cornelis Abel Oosteland Vaandrager bij de in dienst van de E. Comp: alhier door den E. E. Agtb: Heer Adrian Hendrik Smout Gouvern en directeur mitsgaders Admiraal en Veld Overste deser Custe Celebes gecommitteerd zijnde omme het alhier ter rheede leggende schip soete lings kerk te ontfangen sodanige kassen met Wapenkamers goederen als door haar Hoog Edelh.:s de hooge Indiasche Regering met voorm: bodem na herwaerds gesonden waren, verklaren waar, en waaragtig te wesen, dat wij het openen van een kas ter presentie van sijn Agtb: on„ dervonden hebben deselve wel was geconditioneerd en berottingd, dog egter dat daarin 10 p. s gra„ wadiers geweiren, en twee hondert Cordou riemen minder waren afgepackt als volgens factuur dit Comptoir werd aan gerekend, item Contraire een ongetekend packbriefje in gem: Cas bevonden welkers inhoud door het knaijen der kaekerlak„ ken onleesbaar was, het welke wij berijd zijn des gerequireerd werdende met Eede te staven /onderstond/ Macasser in't Casteel Rotterdam den 19 Maart 1748. /was getekend/ J„n N„s Lijst en C:s A„o Oosterland. En dewijl dierhalven die minderheijd bij het af packen Notoir is veroorsaakt, wierd goed gevonden de te kort komende 10 p:s geweiren en 200 Cordon stieuren het Comptoir generaal terug aantekenen en ingelijker voegen te handelen met seven en bevintig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0783.xml #+ --- 189 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. twintig p. s bethilles Cangam bengaals in twee packen N„o 556 veerthien p„s N„o 557: derthien p:s te kort volgens de bengaalse pakbriefjes dog in steede van deselve twintig p:s nieuw dubb grauw. Goewijs bevonden niet tegenstaande de Emballagie Compleet item de zeguls wel waren geconditioneerd volgens onder staande verklaring der gecommitt„s en zoldij boek houder Willem van duijvenvoorde, en den Luijtenant Gerrit Adolph. Graaf van Esseren, dicteerende Wij ondergetekende Willem vanduijvenvoorde Ondercoopman en zoldij boekhouder Gerrit Adolph Graaf van Efferen Luijtenant Militair Certificeeren en verklaren mits desen ter requisitie van den E. Oppercoopman en hoofd Administrateur M:r Cornelis Roseboom dat wij op heden ter geerde ordre van den E: Agtb. Heer Gouverneur en Admiraal deser Custe Ad.:n hendrik Smout ons als expresse Gecommitts vervoegd hebben binnen het Negotie pakhuijs staan„ de onder verantwoording van den gem: hoofd Ad„ ministrateur aldaar hebben zien aanbrengen uijt de Lading van het schip soetelings kerk in het bij wesen van den boekhouder Balthazer Nood zijnde den schipper Steven Tuerenhout in dispoost /onder meer andere 2 p:s packen bethilles Cangam beng:s genommert N„o 556: en 55 p. dewelke den gem: hoofd Administrateur bij het gewigte sullende ontfangen, zoo is bevonden dat het pack N„o 557: bij na een lb te ligt woog na den Inhoud van de factuura die daarom dat pack met geen gerustheijd konnende aannemen aan ons openinge versogt, wij dan hebben het gem paek N„o 557: voor eerst bevonden zeer wel geconditioneerd de 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0784.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br: 1740 de zegulen en Encallagie ongeschouden dog bin nen de Emballagie 10 p:s nieuw goenijs beng:s, in selver roegen toegerouwen, als de daarinne bevoo„ dene Lijwaten, waarna wij de zegulen en linne zoek g'opend hebben; zoo is daarinne na accu„ rate Natelling en hertelling niet meer bevonden dan 67: p:s bethilles Cangam beng.:s met een pakbriefje dat hier nevens aangevoegd is in houdende dat hier nevens aan in dat voorsz: pak waren afgepackt. 80 p:s bethilles Cangam en dus 13 p:s te kort Vervolgens het pak N„o 556. dat zijn volle gewigt hadde door ons almeede g'opend en zoo wel geconditioneerd bevonden zijnde als het vooren staande is daarbij ontwaard dat 10 p:s goenijs nieuw bengs: wel bij een gevouwen binnen de Emballagie waren afgepackt en dat het pak na telling en hertelling niet meer uijt leverde dan 66 p:s bethilles Cangam beng:s daar het na inhoude van het almeede g'annex ceerde pakbriefje hadde moeten uijtleveren 80 p. s van even gem: Lijwaten en dus 14 p:s te kort. Het voorenstaande verklaaren wij de opregte waarheijd te behelsen en blijven berijd om dit met solemnelen Eede te sterken /onderstond/ was getekend/ W„m van duijvenroorde en G.:t A. Graaf van Efferen /in margine stond/ Mas. casser in't Casteel Rotterdam den 29 Maart 1740 nog Lager / op heeden den 11 Julij 1740 Verscheenen ter vergadering van Politie den Ondercoopman en zoldij boekhouder Willem van duijvenvoorde en Luijtenant Gerrit Adolph Graaf van Efferen dewelke den Inhoud van ommestaande verklaring nader voorgehouden zijnde betuijgen zulx de zuijvere waarheyd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0785.xml #+ --- 191 Van Macasser onder dato 25 8b=r 1740. Waarheijd te behelsen en berijd te resen het selve met Eede te sterken, zoo als geschiede onder het opsteeken der twee voorste vingeren en het uijten der woorden / zoo waarlijk helpe mij God Almagtig :/ onderstond:/ Maccasser ter Vergader zaale dato utsupra /lager stond/ ter ordonnantie van den gouverneur en Raad /getek:d/ g=t Fek secretaris. Waar uijt zonne klaar Consteerd dat voorm: faute in bengalen moet wesen geperpetreerd en waaromme al verder verstaan is geciteerde twintig p:s nieuwe Joenijs door den Hoofd Admi„ nistrateur bij dese Handel boeken te laten in nemen, someede twee packen sal empoeris gem: gebb Cust dewelke boven 't getal van 90 packen volgens factuur alhier met voorm: bodem zijn aangebragt, en gemt. N: 49 en 160 mitsgad„s met het vertrek der voorm: Schepen haar Ed: Groot Agtb: hier van kennisse te geven ten Eijnde dit Comptoir bij nader factuur voor dies bedrage te werden belast Wijders Communiceerde den Heer Gouverneur de Leeden deser tafel dat uijt Noodsakelijkheijd en gebrek alhier ten dienste van dat Gouver nement uijt voorm: scheepen per Ordonnantie had laten aande wal komen Uijt Soetelingskerk Een waarbose steng. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0786.xml #+ --- Macasser onder dato 25 8br 1740 Van Uijt Haaften. Een afgelegde steng _„o Wang. twee Leijzeijls spieren om het een en ander tot reparatie der geprojecteerde Vaartuijgen op de aanstaande Expeditie na wadje te Emploijeren, En zeijde zijn agtb: op den 3 Maij door den Boegineesen Prins Arou soemaling aan Radja moeda en van deselve aan dit Cost „Eijsche met een vaartuijg gebragt waren vijff p„s ses te Canons die in het district van voorm Prins de Negorij Boelo Boelo uijt de grond gegraven en A„o 1734. uijt den geblevene 'sComp. s voorrad bodem Rijxdorff, door de Inlanders aldaar aangebragt en bewaard mitsgaders door den langen tijd diep in het zand gesonken geweest waren, met nog eenige andere die na haare belofte per naaste na herwaerds stonden gebragt te werden, is goed gevonden en verstaan dat geschut item geciteerde houtwerken. door den hoofd Administrateur ongeschat bij de Negotie Boeken laten innemen en bij ontfangst van de overige stucken Canon den aanbrenger met een Contra geschenkje voor sijn moeijte en trouwe aan de E. Comp:e te recompenseeren om bij voorvallende gelegentheeden van diergelijke zaken den Inlander tot restitutie van 's Comps gestrande goederen te animeeren Voorts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0787.xml #+ --- 193 Macasser onder dato 25 8br 1740. V Voorts is goed gevonden en bij omvrage besloten om den Constabels Maat Hans Andries Berg die eenigen tijd zijn dienst als hoofd op de Chialoup D' Adriana Iohanna ten genoegen heeft waar ge nomen te laten Changeeren tot quartiermeester en mits tijds Expiratie te augmenteeren van ƒ14 tot ƒ16. ter maand onder een nieuw verband van drie Jaaren, soo meede den Mattroos Hendrik Calfijn die nu ruijm een en een half Iaar den Dienst van p:l Zeijlmaker uijt gebrek van zulke Ambagts Lieden heeft waargenomen in die qua liteijd geadvanceerd,en toe gevoegd ƒ 14. p„r maand onder een verband van 3 Jaaren Dog waad en tegen dienstig g'oordeelt wierd om den g'justitueerden metselaar Jan Gijsbert van Os, met zijne Condemnatie per het schip soete lingskerk na Batavia tesenden ten Eijnde aldaar zijnen gesententioneerden tijd van thien Jaaren aan 's Comp:s gemeene werken zonder Loon te arbijden Eijndelijk den gesaghebber van 't schip Haaften ter vergadering versoek doende om uijt gebrek aan gem: zeevaarende voor de aanstaande Rijse na Batavia alhier gerieft te werden, met ses goede Matrosen uijt de geene aan dese wal beschijden, is verstaan uijt onse sebere zeemagt dit voorm gedal mattrosen aftesteeken, zoo meede het gaasche Hof of versoek door haren zendeling aan den Heer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0788.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 8br 1740 Heer Gouverneur gedaan, uijt 's Comp„s Provisie maguasijn met Lasten Rijst tegens den ouden Prijs van 33 1/8 rs Contant te laten genieven /onderstond:/ Macasser Int Casteel Rotterdam dato voorsz /was getekend:/ A„ H„k Smout C„s Roseboom, J„b Pekijn C„s I„n Bogaard H„k Steemer H„k V„n Reijd en W„m V„n duijrenvoorde /lager / in kennisse van mij /getekend/ G:t feck Secretaris Na het Lesen resumeeren en tekenen van een Brief aan haar Hoog Edelhed:s de hoge Regering van Nederlands India bij den Heer Gouverneur ontworpen, is daarop goed gevonden deselve onder desen datum per de scheepen soetelings kerk en Haaften over Iavaas Noord Oost Cust origineel en dupplicaat afte senden, zoe meede deser bij te voegen Een dupplicaat Missive de dato 29 Junij per den borger Weederman, Ori„ gineel afgesonden zijnde, dit de eenigste verrig ting te deser sessie /onderstond:/ Macasser dato ut supra /was getekend:/ A„n H„k Smout C:s Roseboom J:b Pekijn, C„s I„n Bogaard, H„k Hteemer A: V„n Rijdt 66 en W„m V„n duijvenvoord=e /loger/ In kennisse van mij /was getekend:/ G:t feek secretaris. Donderdag den 21 Julij 1744. Alle Present. Woersdag. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0789.xml #+ --- 195 Van Macasser onder dato 25 8br 1748. Woensdag den 3. Aug. 1744. Smorgens om 9 Uuren Alle Present. Dempte den OnderCoopman en salas dhaar H„k van Reijd Door In dispositie door af Communiceerde den Heer gouverneur de Leeden deser tafel dat zijn lang voorgenomene vertrek na Maros tegens morgen Ogtend met het aanbreken van den dag was vast gesteld ten eijnde aldaar door gecommitt:s een Linuet scheijding tusschen de Landen van d' E: Comp: Joa en Tello te laten maken, mitsgaders almeede zoodanige zaaken te ver: rigten, als tot rust en welwesen der Noorder Provintien werd verEijscht oversulx demardeerde zijn Agtb: het gesag over 's Comp. s Ommeslag alhier voor die tisschen tijd aan den Oppercoopman en secuende Cornelis Roseboom ten Eijnde den order: Dienst alhier in train sijnde te observeeren. en van extra ordinaire voorvallende zaaken spoedige Communicatie te geven. sluijtelijk is „ manquement van stuurlieden na voorgaande Examinatie en gegevene goede preuwve van bequaamheijd tot onderstuurlieden gevordert den Mattroos Arij snip met ƒ20. ter maand onder een verband van drie Jaaren heeden ingaande omme #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0790.xml #+ --- an Macasser onder dato 25 8br 174. omme zodanige dienst te doen op de Chialoup de ongesiene verandering zoo meede deen Corporaal Adolph fredrik Moreel die eenigen tijd zijn dienst aan de peeme ten genoegen heeft waargenomen toegeleyd het ord:r Adsistente kostgeld /onderstond/ Macasser dato voorsz. /:was getekend/ A„n H=k Cmout C„s Roseboom, J.:b Pekijn, C:„r J„n Bogaard, H:k steemer en W:m V„n duijrenvoorde /lager/ Jn kennisse van mij / getekend/ J„t feek secrets Woensdag den 24 August smorgens om 9 Uuren Alle Present, Dempto de Onder Cooplieden H„k van Reijd en Willem vanduijvenvoorde Beijde door Indispositie De gesamentlijke Leeden van den Raad ten huijse van den Heer gouverneur bij den anderen gekomen en in de vergader zaale van sijn E. Woninge na Rang geseten zijnde, om de ver pagtinge van de Europese en Indiase dranken bij te woonen, zoo ordonneerde den Heer gou verneur aan den secretaris G„t fek de daarop beraamde Condities de borgers en de verdere ommestaande Liefhebbers die alle binnen geroepen waren voorte lesen, 't welk verrigt zijnde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0791.xml #+ --- 197 Van Macasser onder dato 25 8br 1740: zijnde zoo is deselve opgevijlt en door den borger /present pagter:/ Dirk Schoenmaker met r. vijfthier hordert ingesteld, zonder dat daarop horger bod gevallen is, en voorts door den Geregts boode van Rd. 4000: afgeslagen zijnde is denselven wederom pagter gebleven, voor de somma van tweeduijsend en twee hondert r. /onderstond:/ Macasser date voorsz: /:was getekend/ A:r H„k Smout C„s Rose boom, J„b Pekijn C:s I„n Bogaard en H„k Stemer /lager / in kennisse van mij /was getekend/ G„t feck secetraris Dings Sotderdag den 30 Aug 1740 smorgens om 9 Uuren Alle Present dempto den Manhaften Capitain des Casteels Iacob Pekijn en den ondercoopman en Sabandhaar Hendrik van Reijdt bijde door Indispositie Met den aanvang deser tsamen komst maakt den Heer Gouverneur de Leden deser tafel be kend, dat bij sijn Ed: aanwesen op Maros volgens raadbesluijt de dato 3 deser de Limiet schijding tusschen sComp. s Landen en die van goae tello sodanig geschied en afgepakt was als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0792.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 8b:r 1740. als het selve met aanschrijvens bij een aparte brief deses Jaars van haar hoog Edelh:s de hoge Regering tot Batavia en 's Comp. s meeste Interest komt te quadreren, te weten uijt Intrecking van het des „trict Sodiarg het geen A„o 1736: als een Leen op versoek van t Goasche Hoff door welgem: haare Hoog Edelhed:s is afgestaan, waar benev:s almeede door sijn Ed: aldaar eenige klijne deff. „ferenten tusschen de hoofden der Negorijen afgedaan en een ijder tot hunne pligt en trouw aan de E: Comp: is vermaand geworden Alverder Communiceerde zijn agtb: dat bij een briefje van Maros Commandant Iurgen Christoffel van diepenbroek de dato 18 Aug J„o leden qualificatie versogt was, om op versoek van den berg Regent Crain Tjanba„ „beling eenige snaphanen ter defensie van sijne volkeren te mogen afgeven, terwijl den Nabuurigen ongehoorsamen 'sE Comp:s onder daan Crain Patoeka niet nalaat nog net de uijtgeweekene Maccassaren in het gebergt te keulen en Correspondentie te houden, waar op al voorts door een nader briefje de dato 20 Aug:s gevolgd is dat voorm: Crain, de Maccassaren en Wadjoresen door sijn Land een weg gekapt heeft en deselve op en houd om gesandschap over en weder te kunnen zenden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0793.xml #+ --- Macasser onder dato 25 8br 1740 1 Van zenden, en daarenboven de dorpelingen van tjarie lieta en Comlimbembie gedreijgd hadde te willen massecreren indien sij niet met hem te samen en den vijand wilde Conjungeren, dat sijn Ed: dierhalven goed gevonden had in het afgeven van eenige snaphanen buijten eijgen ongerief op Maros te Condescenderen en daar benevens sonder tijd versuijm met een brief en Instruc tie na derwaerds gezonden had, den eersten tolk Ian hendrik Vol met 40 Julandsche fuseliers van den Coning van Borij en eenige glissonders omme in de Noorder provintie tesamen met Lammo Maros en 's Comps gemeene orderdanen, item nog eenige aldaar woon„ agtige Boriers onder Djerrang Maros na het gebergte te trekken, en dien ongehoorsamen Regent Crain Patoekoe met zijne Complicen zoo het mogelijk is te bemagtigen en herwaerds tebrengen daen wel in Cas van tegenweer geweld met geweld tegen tegaan, waartoe sijn Ed. op versoek van den Coning van Boerij aan sijne Veertig fuseliers voor ijder man twaalff schooten kruijd en Lood had afgegeven, met welke verrigting de Leden hun Confirmeerden Vervolgens produceerd zijn agtb: drie schrif„ telijke Relaasen het eene van Ande Ande geretourneerden zoon van Radja Polaka die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0794.xml #+ --- Macasser onder dato 25 8br 1740. Van die met 's Comp. s Missive aan sijn vader sub dato 28 9br: A„o pass:o in geselschap van sijn „dain broeder Mappa sanrij en Oom„ Marappo van hier was vertrokken en Casueel sijn Ed. op Maros hadde aangetroffen, 't tweede van een Bataviasche Mandharese Luijtenant Dain mangagaan Tjinwrana die op 28 Janu. Arro stantij na zijn seggen met Voorkenise der hoge regering met een Conting na sijn Landschap Mandhar was genavigeerd en het derde Relaas van een Cailereese af gesand in Name Radja Cloekoe Boelang welke voormelde papieren door den secret. s opgelesen, luijdende als volgd. Relars gedaan in de schars Valkenburg tot Maros ter presentie van den Ed: E: Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout Gouvern:r en directeur mitsgaders Admiraal en Veldoverste der Custe Celebes door den borijs Frans Ande Ande die uijt Poradja over het ge bergte aldaar Casueel was aangekomen. Op afvaage van den Heer gouverneur wegens het voorgevallene zeedert den 29. Novemb A„o pass.o dat Prins Arde Ande in gesels 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0795.xml #+ --- 201 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740 geselschappen van sijn broeder Mappa Sorry en een bonijs Print hun bijde dom van smoeders zyde Doen marappo met 's Comp. Missive aan sijn vader Radja palacca uijt het Casteel Rotterdam na Toradjo was vertrocken relate„ rende als volgd Dat den Relatant in Compagnie van voorm: per sonen bij hun eerste aankomst in het Landschap sarette te sinnen hun verblijf genomden hebben bij den Prins Arou tanette met wien de twee eerstgem: als volle neeven en naastbestaande bloedverwanten raad gepleegd en overlegd hebben om op een secuure wijse na hun Vader in Peradjo voor te trekken, en deselve herwaerds tegelijden, wierd goed gevonden en gereselveerd dat die Ionge prins Mappa sonij en Dair Marappa met 's Comp. s Missive voor afrijsen en den Relatant Zolang in tarette soude blijven wagten, tot dat sijn vader bereets op weg zoude wesen, om den deselve als dan te gaan rencontreeren, zoo als de voorm: personen eenige dagen daaraan denwaards zijn vertrokken, dog de wijl den Relatant na Verloop van 2. a. 3 Maanden met de minste tiding of na rigt quam te erlangen en dier halven began te twijfelen of sijn vader broeder en Oom wel eenige ongeval mogte sijn overkomen resolveerde dier halven met een klijn ge selschap van thien gemeene personen ins gelijx na toradjo te vertrecken, en de reden van dese tartami te ondersoeken, in tussen dat hij Relatant op de Rijse in de Negorij Binang Craing bij nagt in sijn Logiment overvallen wierd door den Bonijsen Prins Arou Boijo en eenige zijner, de drie zij ner manschappen vermoord, alles gespolleerd en zijn relatants vrouw afgenomen hebben dog 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0796.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25' 8br 1740 dog sig selven met de Vlugt gesalreert en na derhand vernomen heefte dat het hoff van borgj versprijd en belooft hadde een somma van vE 2000: en veertig Lijf eijgenen te sullen betalen aan die geene die Radja Polacca en zijn fa milie quam te massacreren, en waartoe de wegen met eenige volkeren was besetwaar toe den Relatant bij zijn arriverendt in de Negorij Cadako alwaer sijn vader broeder en doen halte hielden en bereeds soo verre uijt soradjo waren genadert van het voorsz voorval en gerugt kennisse gaf, en het gevaar om verder te rijsen voorstellende waar op Radja Polacca almede zeijde zulx door andere Men„ schen te sijn gepreadverteerd en dierhalven een brief in antwoord op die van den Heer Gouverneur te hebben afgesonden door een Poradjareese madika Calias / glarrang om deselve aan den Relatant op Bimarg Craen te overhandigen, en verder na het Casteel Rotterdam ter bestelling meede te nemen, dog dien zendeling door de bougi nesen onder weg vermoord en de brief absent geraakt zijnde, veel liever resolveerden met hum drie persoonen na Poradjo te retourneeren om nadere goede en bequame gelegentheijd om secuur te rijsen afte ragten zeggende verder den rebatant dat den Man„ darees in Oorlog was met die van toradje en den Maradia Belampa hem Relatant beloofd hadde des moogelijk zijnde zijn Vader te sullen afhalen dog waar aan den Relatant zeer twijfelde om dat sijn vader thans niemand meer koude ver trouwen en zelfs in Persoon groot gevaar had uijtgestaan, waaromme de Relatant versogt onder de protexie van de E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0797.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740 203 de EdComp: te mogen werden bewaard /onderstond/ Aldus gedaan en gerelateerd tot Maros in de schans Veelkenburg, den 6 Aug: 1740. /was getekend/ met een kruijsje /waar bij geschreven, gesteld bij den Relatant /lager:/ In kennisse van mij /getek:d G:t fek secret:s /in margine / in presentie van J„n V:n Es: Roorhuijsen en A:n f:r Moreel /lagerstond/ voor de vertaaling /getekend/ W„m h„k Vol. Relaas gedaan alhier ter secre„ tarije ter ordre van den E. E. Agtb: Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgad:s Admiraal en Veld Overste deser Custe Celebes door den Batavia„ sche 's Comp. s Lugtenant der man dhareser Dain Mangagaan tjinrana als afgesand van den Maradia tjinrara. Den Relatant verklaard nu 9 maanden geleden door de Maradias tjirrana en tjimpalar (den laaste zijn Relat:s dom, dog bijde waaragtig in het Land schap mandhar en hoofden van de negorijen harer naam bij een briefje van Batavia opge roepen en versogt te zijn om eenige in haar Land voorgevallene Extorsien van de maradia Balanga /:hoofd Coning van de Mhardaar te helpen be slissen en herstellen, dat hij relatant ten dien Eijnde kort daar aan met een gonting en een Batavias passcedulle gedateert 28 Jar: J„o leden:/ voorsien na voorsz: Land is vertrocken en na verloop van eenige dagen aangekomen bij den hoofd Coning Radja Balanipa aan wien den Relatant op afvrage van deselve Communiceerde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0798.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740: Communiceerde de reden zijner komste onder wij ting dat de twee hier voorengem: Heeren hem expres hadden opgeroepen ten eijnde als voorm: en om dat bekend was hoedanig en in welker voegen met de E. Comp. e diende te handelen en alles ten besten van hun rijk uijt te voeren waar op den Maradia Balaripa repliceerde, dat hier niets tegen had, en dien volgende derwaerds konde vertrekken, en na het eijndigen zijnen Commissie weder bij zijn Exelentie zoude komen, belastende wijders hem Relatant dat aan de Heeren te kennen zoude geven dat zij geen van de Caileresen gesanten aan de E Comp die ter dier tijd in dit Land op en aan„ „gehouden wierden permissie zoude verleenen omme hunne voorgenomene Rijse naar Ma„ cassar te vorderen want dat hy de Conducteurs van deselve bij ontmoeting zoude laten mas: sacreren. Den Relatant na genome afscheijd naar zijn Mesters met dese Commissie vertrokken en die bekend gemaakt hebbende, had in dus schen den Maradia Balanipa zijne magt bij den anderen laten komen, en daar van eerstelijk een partheij afgesonden naar de Negorij Bonauwa en toete bij de gelegen in het district van Caile Aurm deselve te planderen en te verbranden en is daarna met sijn geheele magt getrocken naar de Negorijen 'Caloekoe, taramanoe, mamasse en Rartiboe lawa toebehorende den Maradia tjiniana dewelke dit ter doen gekouven zijnde insgelijx sijne auxiliaire troepen bij den anderen gebragt en geweld met geweld te keer gegaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0799.xml #+ --- 205 Van Macasser onder dato 25 8br 1740 gegaan heeft, 't geen van sodanig Effect is geweest, dat die van Tjinrana den hoofd koning van Balaripa tot het te rugdeijnsen perswadeerden met agterlating van twee afgekuotte hoofden der parthijen, zonder het be komen van meer dan een gequetste Na het eijndigen van dese Actie beslaat den Maradia tjinrana om hem Relatant aftesenden aan de E: Comp. e en den Maradia tampolang aan het hoff van Borg omme te versoeken als mediateurs te wesen in dese verschillen, die anderzints van groote gevolg zoude kunnen werden, den relatent dit besluijt gecommuniceerd zijnde versogt een brief dat aantooning dat waarlijk tot uijtvoeren deser zaak qualificatie had, maar den Maradia bj in rara daarop g'antwoord hebbende, dat hem geen teken hier toe konde gegeven werden, dewijl hij een man van quliteijd was, en dientvolgen zijn aanbrengen bij de E Comp. e geloofd wierde, zoo is hij relatant van daar vertrokken en heeden zijnde den 19 Aug: alhier g'arriveert /onderstond/ Aldus gedaan en gerelateerd tot Macasser in't Casteel Rotterdam den 19 Aug: 1740: /was getekend met eenige in landse Lettertjes /waar bij gesz:/ gesteld bij den Relatant /lager / in kennisse van wij /was getekend/ J„t feck secret„s /in margine/ ter presentie van J„n V„n Es Roonhuijsen, en A„n f„k Moreel, nog lager /voor 7„ de vertaling /getekend:/ J„n H„k Vol„ Phelaas gedaan alhier ter secretarij ter ordre van den E. E. Agtb: Heer Adriaan Hend:k Smout Gouverneur en Directeur mitsgad:s Admiraal en Veld Overste der Custe Celebes door Radja Cloe. koe Boelang. Afgesand van Radja #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0800.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. Dat Radja Biroe macoe hem relatant herwaerds gesonden heeft met een brief aan d' E. Comp: en over eenen Ambiroe die thans in den overleeden Ragindas plaats tot Coning van Paleu verkoe„ is klagtig te vallen wegens sijne slegte gedoen„ tens, aangesien niet ander soekt als 't geheele Land Caijlie aan de magt van de mandhar over tegeven, dewijl altijd Assistentie van deselve tot het plunderen rooven en branden versoekt en erlangd om welke reeden Radja Biroemaroe den Heer Gouverneur instandig versoekt, tot obtinu van een gering Dienaer van sijn Agtb: verseld van de hier remoreerende Moluccos Volkeren om hem Bieroemaroe des noods zijnde te assisteren en alles gade teslaan om in der tijd den Heer gouverneur doar een omstandig berigt van te geven /onderstond/ aldus gedaan en getadverlateert tot Macasser in 't Casteel Rotterdam den 19 Aug 1740 /:was getekend met eenige Caracters /waar bij gesz: gesteld bij den Relatant /Lager in kennisse van mij (getek„t g„d feck secret:s /in margine/ ter presentie van J„b V„n Es Roonhuijsen en f„n A:n Moree /nog lager / voor de vertaaling /getekend/ J: hr Vol. Alle welke vooren staande schriftuuren met aan„ dagt gepondereert zijnde is op het eerste in Consideratie genomen dat men op dese onsekere tijding geen staat kan maken, en schoon dat sulx ook waar was dat men egter in desen Radja, Birol, Maroe rela terende, als volgd troubelen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0801.xml #+ --- 207 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. troublen tijd daar over geen beweginge aan het Borijse hoff maken kan zonder alvorens te rug komst van Dain marappo dan wel een eijgen kundige brief van Radja Polacca afte wrag ten wes halven verstaan is dien Iongen Prins Ande Arde zulx aan te seggen, en voor eerst vriendelijk van de hand te wijsen om liever na sijn vader in Poradjo terug te trecken als door sijn verblijf aan dit Casteel nieuwe brouillerije aan het bo„ rijse Hoff te veroorsaaken, zoo als meede gere„ solveerd is dien Mhardareese Luijdenant afte wijsen om dat denselve met geen behoorlijke Credentialen ter rerificatie sijner Commissie is versien, en ingelijker voegen met den gesand van Cailie te handelen om dat zijn Relaas en aangebragte brief zeer duijster en onverstaan baar En anderen is ten eijnde volgens ordre van haar hoog Ed:s de dato 25 febr: 1734: geen Assistentie sComp.:s wegen aan die de volkeren mag werden verleend: Voort is nagelesen en geresumeerd zeekere reek: van sodanige ontfangene en uijtgegevene pen: als den Heer gouverneur genecessteerd is geweest onvermijdelijk in den laasten veldtogt tegens de Maccassaren te doen bedragende te samen af 1478: nieuw Nederlands pajement waar van nog of 378: onbetaald is, goed gevonden sijn Ed:s uijts Comp. Cassa te rembourseren en het geheele Montant bij de Negotie boeken te laten afschrijven mitsgad:s bij eerste Missive na Batavia aan haar hoog Ed s approbatie hier op te versoeken en de Reekening hier onder te insereren Reek„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0802.xml #+ --- Van Maccas Reekening door den ondergetekende antwoording ontfangen inde Expeditie Debit 1739 in Maij ontfanger - - - - - - - - - rd: 500. „ r.s 625. –. oude reek: nieuwe Rtiek: o d„o „ Transporteere _o do #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0803.xml #+ --- 2o9 er onder dato 25 8br 1740 opgemaakt van sodanige Contanten, als er tot Ver buijten desen Casteele en voor God weederom uijtgerijkt Namentlijk. Credit oude reek: nieuwe reek 1738 in Decembr: Aan drie zendelingen op diverse dagen naar 's Comp. s berg Provintie tjamba gesonden om te ontwaaren hoe het met den afge zakten toiradjoresen gesteld 1739. in Iaenmaij twee zendelingen naar Poratie om die volkeren aantewanen zig onder de Wapenen te houden tot be„ schutting van 's Comp:s zuijder Pro„ vintien a v:s 3 aan ider. . . . . - „ 6. —. „ 7½. Aaen den zendeling naar de Man„ dhaar om Radja Balanipa te versoeken zijn krijgs volk in gereedheijd te houden om bij nader ver soek de E. Comp: met het selve te febr: Een spion na t Jamba gezon„ den om verrigt van den gecom bineerden Vijand te erlangen. . „ 10. —. Twee zendelingen naar Jli son gesonden om te ver nemren na de gelegentheijd was a r 5. ider - - - - - - - r. 15. —. r:s 18 ¾: der Transporteere p:s 36. —. „ 45. —. 12½. assisteren - - - - . . . . . . . . „ 5: —„„ 6¼. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0804.xml #+ --- Van Maccass Credit. ouderik, nieuwe reek: P:r Transport of det f 1. Transporteere _o. _o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0805.xml #+ --- 211 Per onder dato 25 8br 1740. P„r Transport der vijanden en het gedrag van den ontrouwen en bebannen Crain van die Landstreek a ƒ. 2: ider 1739 in Marit Aan een zendeling naar turatte om die volkeren te gelasten zig ge. reed te houden tot nader op ontbod aan eensendeling naardemandhar om deselve reeden als voren -6- Aen twee pions om Narigt uijtge„ souden naar de g'inrodeerde berg. Provintie tjamba tjinrana en Malawa aan ider 8 rd. s. . . . „ Aan den geenen die de krits van Bonde den zoon Daing Mamaro CCrain Bontobancas / alhier ten Casteele gebragt heeft. . . „ Aan een spron na Glisson de wijl die provintie daartoe doen van haar hoofd afgevallen was en men egter nog eenige getrouwe onderdanen aldaar had om ons van den toestand narigt te geven„ Aan drie spions dewelke na goa om Narigt gesonden zijn en dewijl alle passagies beset waren heeft meen dese Men„ schen swaar moeten beloven dewijl alles op het Leven 45. —. was a ieder 12 rd„s - - - - . . „ 36. —. „ Transportere p:o 118: —. p. s 147½„ 12½. 16. — „ „ 3¾. 10— 20. —. 5. —. 4. —. „ 45. —. oude reek: nieuwe reek: 36. —. r. s Debid „ 8 „ 10. —. „ 5. — „ 6¼. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0806.xml #+ --- Van Maccas oudereek: nieuwe Reek„ Debit P„r Transport r7. 500. —. r. s 625. —. 625. —. 1739 in Julij Voor den train Administrat:s „ 500. –. „ „dese P„r Slot van reek: Competeerd mijn van de E Comp. „ 378: —: „ 472½. - Somma Rd:s 1378. —. p:s 1722 ½. /:onderstond/ Macasser Int Casteel Rotterdam adij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0807.xml #+ --- 213 Nonder dato 25 8br 1740. Vedit P„r Transport R s 118. —. rp. s 147½. — April aan Crain djamba en Daingman 1739. gatie hoofden van die door den vijand overmeesterde provintien na tgeberg. . 35. —. „ Maij Spiangeld alles op het Leven af aan ver. schijde personen en op verschijde dagen „ 120. —. „ Voor een Vaandel. .. . . . . . . . „ „ Voor 76. afgekapte vijandlijke hoofden die bij den ondergetekende gebragt zijn voor jeder 2 rC: naar een oude en on„ vermijdelijke Lands gewoonte. . „ Aan spiongeld aan verschijde Per soanen en diverse dagen als voren opden Hals af. - - - - - - - - - - „ 175. -. „ Aan den Iong Koning / Radja moede:/ voor 197: afgekapte vijandlijke hoof den a ijder r2. . . . . . . . . . „ 394: —. „ 492½. Voor 12 Vaandels elk 10 rs. . . . „ 120. —. „ „ 20 stuckjes Canon elk 5 r - - - „ 100 „ — „ „ 27 koppen der vijanden door de mandharesen bij den onder gete„ kende gebragt. . . . - - - - - „ Voor 5 trommen en in de 50 snaphan„ en musquetten. . . - - - „ Aan de Comp. s Cranadier voor 't trecken van 'tCanou in de veldslag, om dat alle de Coelijs weggelopen waaren- - . „ Aan de LijfComp. s ad idem. . . . „ „ „ Comp. s Balijs. . . . . „ „ „ _„o van Capt„n Babardang „ van Capt: Paulus Mardijkers.. Sommar .:o 1378. -. p. s 1722½. April 1740 /was getekend:/ A:n H„k Smout 150. —. te gesonden. . . . . . . . . „ 125. — 20. —„ domo 10. —. —„ 10. –. „ 10. –. „ 10. — „ 12½. 12½. 12½. 12½. 54. -. „ 67½. 62½. 50. — „ 218 ¾. 152:—: „ 190. —. 150. —. 43¾: oude Reek: nieuwe reek:„ Per Junij „ 10. — „ 12½ 25. — „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0808.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 25 8br 1740 Ter Laatsten sijn op hunne supplicatiene in den Dienst van de E. Comp: aangenomen voor hoop Lopers en ƒ 7. per maand, onder een verband van vijff Iaaren de Pongelingen Iohannes van Effen en Iohannis de Ree op de goed gunstige approbatie van haar Hoog Edelh:s dat Batavia / dog waar en tegen tot Mattroos met ƒ9. gedegradeert den zoldaat Ian Claudi om zijn ergerlijk gedrag in den Dienst onser leffelijke betaals Hteeven /onderstond/ Maccasser dato voorsz /was getekend:/ A„n H„k Smout C:s Roseboom, C:s F: V„n Bogaard, H„k steemer en W„m V„n duijven voorde /lager / in kennisse van mij / getekend/ G:t feck seceu.:s Dinsgdag den 6 7br: 1740. smorgens om 9 Uuren Alle Present Dempto den Ondercoopman en Sjabandhaar Hendrik van Reijd. door Indispositie Aangesien zijn Ed: dese Covacatie ten Pos Principalen beroepe had, om Communicatie tegeven wegens den uijtslag der Expeditie van den Eersten volk Ian Hendrik Vol, na het gebergte Labocadja waartoe de Mativen bij Resol: de dato 30 Aug: I„o leden zijn ter neder gesteld, avanceerde zijn Ed: te seggen dat dien taalman op gisteren was geretourneerd meede E 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0809.xml #+ --- 215 Van Maccasser onder dato 25 8b:r 1740. mede brengenden den oproerigen Arauw Padoeka en twee en Veertig sijner Onderdanen, zoo mans als vrouwen die zig almeede nevens hun Meester ver stout hadden, tegens de E. Comp: op te staan en den uijtgeweekene Maccassaar in de Correspondentie met de Wadjoresen alle mogelijke hulpe bewijsen waar en boven eenige van deselve voor dien Atrouw de wapenen hebben opgevat om te beletten dat deselve op Requisitie deser Regeering tot nader verantwoording na het Casteel Rotterdam wierd gebragt, zoo als het eerste poinct van Beschuldiging bij brieven van Maros Commend:t Iurgen Christoffel van diepenbroek de dat 20 Aug I„o leden ter Vergadering opgelesen en het laaste bij het schriftelijk rapport van den voorm: volk nader komt te blijken, zijnde het selve van Inhoud als volgd. Eerbiedig Rapport aan den E: E: Agtb: Heere Adrian Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsgaders Admiraal en Veld Overste deser Custe Celebes nevens den Raad overgeleverd door den Oppertolk Jan hendrik Vol wegens sijn Commissie na 's Comp:s Berg. provintien om de Noord. Ingevolge UWE. E. Agtb: hoogst gevenereerde schrifte lijke ordre ben ik ondergetek: op den 24 Aug: J„o leden g'accompagneerd van circa 60 gewapende glissorders E: E: Agtb: Heere en Heeren van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0810.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 25 8br 1740. van hier vertroken en na wijn op Maros met eenige sComp.: en Bonijse onderdanen ten getalle van am: trend 800 Man onder haare hoofden gecombineerd te hebben den 18 daaraan op de Negorij tjani g'ar„ riveerd ik formeerde mij terstond na de verblijf plaats van den ontrouwen 's Comp. s onderdaan Crain patakoe waar van berigt kreeg dat denselven met sijn onder danen haare Negorije hadden verlaten en sig fugatief na 't gebergte gesteld dog bequam Occagie door den soele watang van Laboedja om hem in submissie bij wij tekrijgen met sijn komst excuseerde zig wegens sijne Vlugt die voorgaaf eenlijk door Vrees te sijn reroor saakt zoude als doen hem /zijnde ongewapend / wel hebben kunnen bemagtigen, maar om reden dat sijne onderdanen alle nog int gebergte waren, en dat hem over sijne gedaentens wilden examineren, churgeerde dit maar liet intusschen door den glarrang de on„ derdanen afroepen na hunne woonplaatse het welk Effect zorteerde. Hij door dit onthaal zeer g'anrimeerd zijnde, had ik wijnig moeijte van hem op den 31 d. o met 30 sijner bij hebbende onderdanen gevangen te nemen, na eerst hem over sijne ontrouwe gedoentens gereprocheerd te hebben en waarop niets als eenige flauwe Excusen wist voor tebrengen, ik had 'sdaags bevoorens tame maros en Crain Blotje met eenige mansch: na Padoekoe gesonden, ten eijnde gem: Negorij aan de Namme op te offeren en de onderdanen te arresteeren dan wel bij defensie te massaereren welke regenten met hun retour berigten grote tegenweer ontmoet te hebben dog egter hunne Commissie hadden volbragt, met 13 gevangene dog betuijgden er een grote parthij te sijn gesneu „veld na dese verrigting trak ik af en arriveerde den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0811.xml #+ --- 217 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. den 4 deser met gem: gevangene op de rheede macasser en bij UW: E. E. Agtb: welkers beveelen ik verhope ten genoegen te hebben volbragt, en mij wegens de verdere voorgevallene omstandigheden aan desen anexeerd dag verhaal gedragende zal ik mij de Eere aanmatigen van te zijn /onderstond/ E. E. Agtb: Heer en Heeren /lager/ U W E. E. Agtb: gants onderdanige en trouwschuldige Dienaar /was getekend/ J:n H„k Vol /in margine:/ Macasser den 5 7br 1740. Warop in deliberatie en Consideratie genomen is dat door dusdanige gedoentens in dese omstandig heijd van oproerige tijden de zaaken van graten gevolg tot nadeel van d E. Comp: zoude hebben kunnen uijtvallen, zoo meede dat andere qua lijk g'intentioneerde daar door occagie erlangen zig bij sodanige veerbarstige onderdanen te voegen en nieuwe beroertens in 's Comp. s Noorder provintien te veroorsaken, is dierhalven goed gevonden en ver staan na vorige Exempel in dier gelijke gevallen meerm: Arou Padoekoe in de Ketene laten klin ken, en sodanig per eerste Occagie ter dispositie van haar hoog Edelhedens na Batavia te senden en sijne onderdanen als meede pligtige na de gewoonte deser Landen als sleeven aan te houden en deselve ten voordeele van de E Comp. publijk te laten renduceeren en ingelijker voegen te han„ delen, met ses Lijf Eijgene van den in A„o 1736 zig fugatief gesteld hebbende Regent van Poelem. bang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0812.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. „bangkerij Dain monopo dewelke sedert dien tijd tot heden aan het swerven geraakt en nu eerst bij den secret:s van Justitie Barend Iansz Maas g'attropeert zijn, alwaar deselve zig als vrije Menschen aangegeven en een schuld brief van af twintig gemaakt hadden welke penn: verstaan zijn, uijt het procedilo der Ven„ „die gelden telaten betaalen, en het overige na af trek der onkosten daar op gevallen, ten voordeele van d' E: Comp:e bij onse handel boeken te laten innemen. wijders tot gecommitts benoemd ter bijvoering deser pupliquen Verkoop„ de Coopl: den gouvernements fiscaal Cornelis Iansz bogaard en trains fiscaal H„k Stemer Ter welker Materie gesproken en in Consideratie genomen is, om eenige voorgeciteerde Leijfeigen„ voor de E Comp:s Reekening aan te herden, dewijl de successive Eijschen van Batavia nog niet voldaan zijn, dog dewijl alhier geen scheepen ter versending van deselve gewist kan werden en gevolglijk nog wel 7 a 8 maanden zoude aan lopen. eer men die lijf Eijgene Baturin waards kan depecheren. en die tusschen tijd sommige door lang zitten in de boeijens zoude kunnen komen te overlijden, is goed gevonden het eerste besluijt laten stand grijpen, soo als hier voren reeds gesegd is, publijcq te laten verkopen /onderstond/ Macasser in Casteel Rotterdam dato voorsh P„r Roseboom /was getekend/ A„n H„k Smout, Jb Pecijn 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0813.xml #+ --- 219 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. P„s Pchijn, C. r J„n Bogaard, H„k V„n Stemer en W:m v„rn duijven voorde /:lager / in kennisse van mij /getekd:/ g„t feck secretaris. Aanwangelijk gaf den E. E. Agtb: Heer Gouverneur de Lieeden deser tafel Communicatie met het Mac: casserse hoff althans zoo verre g'avanceerd te zijn dat deselve aangenomen hadden de oude Contracten tusschen d' E. Comp: en dat hoff niet alleen te ver nieuwen maar ook sodanige articulen daar nevens te willen ampliçeeren als men zal goed vinden in billijkheijd te behooren; waarna sijn Ed. s secretaris deses Raads liet oplesen een percode uijt den aparten brieff: van haar hoog Edelh:s de dato 28 febr 1740. dicteerende wel expresselijk om bij het vernieuwen der Contracten 't met de Maccassaren wel indagtig te wesen, om haar de Oorlogs ongelden van de E. Comp:e bij een articul op reek: te stellen, soo mede het Leen goed sodiar /:gelegen langs de noor„ „der provintien:/ tot eijgen 'gbruijk tevrug te vorderen en haar daar van te laten renuncieeren en decisteren; Al verder zijde sijn Ed: ten eijnde voorsz: laastge„ passeerde Woensdag 's E Comp: wegen den Coopman Donderdag den 29 7br 1740. smorgens ten 9 uuren Alle Present Hend„k kk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0814.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. Hendrik Stemer en onder Coopman Gerrit feck als gecommitts ten hove na het dorp thain te hebben gesonden, om den Koning, Rijks bestierder en verdere Rijksgroten zodanige preliminaire zaaken voor te houden als tot een begin van de aanstaande onder handeling zoude kunnen strekken welkers uijtslag en verrigting voorm: gecommitts, ter tafel produ„ ceerende en behielst een Rapport aan den Ed: Agtb: Heer Adriaan hendrik Smout Gouvern:r en directeur miksgad. s Admiraalen Veld overste deser Custe te Celeber en den Reserte vandien aangegeven door den Coopman en trains fiscaal Hendrik Stemer en den Onder Coopman Gerrit feck secretaris van Politie. Edele Agtbare: Manhafte en seer genereu se Heer Alsoo het UEd„e behaagt heeft de ondergetekende op deses op gisteren te honoreren met een Commissie plenipotentiair aan het Maccasserse hoff en daar benevens zodanige open Last in mandatis tegeven als tot voorberijdselen en Elucidatie van de aanstaande onderhandeling en vernieuwing der Comntracten tisschen d' E. Comp. e en dat rijk zouden konnen strekken, soo hebben wij ons haden morgen onder 't gewone Escorte derwaerts begeven en bij arriviment aan de Jaasche Revier op tdorp Malareeri den eersten volk I„n Hendrik vol na het hoff in het dorp Dair gesonden om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0815.xml #+ --- 221 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740 „om op de gewoonlijke wijse kennisse van onse aankomst te geven en teffens audientie te laten versoeken, zoo bragt denselven kort daar aan in antwoord dat sijn Exell den rijksbestierder nog niet was ontwaard en dat dierhalven de boodschap eenlijk hadde gedaan aan den Rijx sabandhaar Dair mangas„ „pen die aangenomen had so spoedig doenlijk au dientie te bezorgen sullen; weshalven wij ons ver trokken na 's Comp. s post in de veroverde stad goa, kort hier na verscheenen twee Maccassaarse Ionge Princen, en den tolk Carre passere door wiens vertaling wij vernamwen dat dierhalven gesonden waren om ons ten hove te Conduiseren zoo als wedersijds pligtpleginge geschied ik, tal. daar gebeseigneerde en bij provisie g'arresteerde hebben wij de Eere in de kortste en gevoeglijkste termen UE. ter Eritering van een mondeling en na de maccassaarse gewoonte taalmagtige raissementen en de batten te suppediteeren. dat bij rencoutre van sijn Hoogheijd den Coningen Rijx bestaerder in 't statel van den laastgem: en na het afleggen eener groete van wegen UEd:s zoo hadden wij genoeg, en den Coning gesond en den Rijxbestierder in beter staat als eenigen tijd bevorens te sien, dewelke betuijgde met blijdschap te sijn aangedaan om ingevolge UEd. toesegging twee vertrouwde sendelingen 's Comp: wegen te mogen ontmoeten, zoo dat dat wij in weder Compliment niet schuldig bleven te ant woorden dat den Rijx bestierder reeds kennisse erlangd, tot wat Eijnde en heijlloos oogmerk UE onse Commissie gedecerneert hadde soo dat wij alvorens daarmeede een aanrank te meeken vroegen of alle de rijxs en hoffs groten die dat dese #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0816.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. dese handeling relatie hadden ook present bij malkan„ deren waren, en onder het ontwaaren van Ia. appro. beerde wel voornamentlijk den Rijx secretaris Crain Parangij en Crain bouto wadjannang digt naast de stad van de ne Rijx bestierder de andere het hoofd opheffende waren alle attent om onse Last te horen op enen. dat geschiede met een verheven thoon te seggen dat wij uijt Name van wegen UEd. s als representeerde onse hoge gebiederen haar hoog Edelhed„s den hoog Ed: Heere Gouverneur Generaal ende Ed„e heeren Raden van Nederlands Jndia tot Batavia ge. souden waren om den Coninx. Rijx bestierder, ko nings kinderen en Landsgroten in vriendschap voor te houden, hoe genereus en goedertieren de E. Comp. althoos gewoon is met sijne bondgenoten. te handelen, waar van verschijde nieuwe en versche blijken omtrend de rebellerende onderdanen van de goasche kroon volkomene bewijsen hadden verschaft, ongerekend de protexie en bijstand die de Comp: aan den Coning en Rijx bestierder in eijgene Persoon onlangs hadde ^daren verleend, en boven onder 's Comp. s glorieuse Wapenen de novo als koning van sij Rijk hersteld; Heel ampel wierd dese Materie verhandelt en ge„ prolongeert, met alle het geene dat tot al het gepasseerde en nog oneffene zaaken relatie hadde dat het dien halve ten beste en dat herstellinge van het vervallene Maccassaarse Rijk noodssaakelijk soude wesen alle mistrouwen en de vijandschap in de laatste door de Mal contanten en rebellerende rijks en hoffs groten en onderdanen g'entameerde breuken g'exteerd wedersijds #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0817.xml #+ --- 223 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. — wedersijds te vergeven en vergeten, als of deselve nooijd voorgevallen of gepasseert waren geweest, mitsgaders ten dien Eijnde de oude Contracten en verbonden successive met d' E: Comp:e gemaakt ende beswooren op nieuw te resumeeren bevestigen en met solemnelen Eede te sterken. Na het termineren van het eerste voorstel sog men aangename en geneuglijke stralen uijt de omstan„ ders hare Oogen schitteren, en den Rijksbestierder zig omkeerende sprak eenige woorden met Crain Parangi en banto madjarnang binnen 'smonds en repliceerde ons op het boven geciteerde dat een ieder van haar ten opsigte van UEd. s goedertieren en sogtmoedige Regeeringe volkomene bewijsen hadden erlangd dat haar koning en sij alle hunne hoope en vertrouwen alleen op de Comp. s gevestigd hadden ook dierhalven geerrie wilden toestemen om de oude Contracten te vernieuwen alle wijderingen uijt den weg te ruijmen en vaste vrede te bevestigen. te voorts proponeerden wij een ampliatie van eenige articulen die als een Appendix der Contracten zouden moeten bijgevoegd werden bestaande hierinne. Dat als een deugdelijke Rijks schuld dit hoff sig sal verbinden om bij sodanige termijnen als men nader berennen en sticculeeren sal op sig nemen de betaling en restitutie van alle de Oorlogs Onkosten en uijtgeschotene penn: die de E: Comp:s tsedert het protoqueren van haren Koning en sijn gevolg onvernijdelijk gedaan heeft, het zij het zelve te betalen in goud zilver, Canon of Lijf Eijgenen tegens een redelijke prijs dan wel sodanig als het selve best zoude kunnen geschieden Ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0818.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. Ten tweeden het hoff zal afstand doen van sodanig gedeelte Land in het district sodiang het welk A„o 1734: uijt enkelde goedheyd van haar Edelhed„s de hooge Indiasche Regeering tot batavia tot weder zeggens toe hem is afgestaan, en thans tot nader dispositie van wel gem: haar hoog Edelhs tot eijgen gebruijk te rug gerequireerd werd, dog waar en tegen d' E. Comp. e na het bevestigen deser Ar ticulen renuncieren zal van het koningrijk van Macasser wel verstaande, soo het voor de geresene Laste resolutie was aan den Coning ten overstaan van gecommitt:s in ruijmen de ko„ ninglijke hoofdstad goa, zoo als gesegd met den resorte van dien en het Europesohe en Borij. sche guarniseen daar uijt ligten: sen derden dat alle Europesche desertenis zoo mede alle weg geroofde gevlugt en verlopene onderdanen van d' Camp en het Hoff van Borij en verdere respective bondgenoten van d' E. Comp: mitsgad:s eenige van haare goederen die in der tijd mogten ontdekt werden zonder eenige agter houdentheijd zullen werden gerestitueerd. Ten vierden alle verschillen en pretensien die staan„ de het Oorlog tusschen de bondgenoten mogte ge„ resen zijn, sullen een ijder deselve zijne belangen en mativen daartoe moverende bij de E. Comp: moeten aangegeven omme na behoorlijk onder soek tot onderhandeling van een bestendige Vreede in alle regt en billijkheijd afgedaan te werden. en vijfden dat sig het hof zal verbinden de nog uijtgeweekene Maccassaren die sig op Bonk parrang en elders onthouden binnen den tijd van 6 weeken na het tekenen en Zegulen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0819.xml #+ --- 227 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. zegulen deses in submissie bij de E Comp: te bren„ gen om van het algemeene genadige Pardon dat door boven gem: Indiasche Regeering is verleend te kunnen profiteren, dan wel bij manquement en verloop van dien tijd al sulke mesures te nemen des de EComp: sal behooren te doen. Ten sesden en Laatsten dat hooggem: Koning en Rijxgraten sullen aanneemen dit na Jaar dan wel 't aanstaande voor Jaar een aansien lijke gesandschap na Batavia te decerneren zoo als dat met de graatheijd van haar hoog Edelh:s illustre persoonen Compatibel is ten eijnde approbatie en ratificatie op de reno„ ratie en ampliatie der hoogged:s Contracten, respective te besoliciteren, en om haar hoog Edelh:s voor het onverdiende en genadige van soo veele bloed goed en twistsugtige alderge. nodigst verleende pardon op een demoedige Wijse te bedanken, en zig dat behoord voor d meer en hoog ged„e zijn hoog Edelheijd en d' Edele Heeren Raden van Jndia te vernee. deren, dat tot teeken van berijdwilligheijd als dan aan welgem: hoge Regeering sullen overbrengen eenig goud, silver of Leijf Eijge„ nen in mindering der Oorlogs kosten en welke gesanten met sodanige Credentialen sullen moeten gemenueert werden als ter verhandeling van verdere zaken het rijk Con cernerende werden verEijscht. Na het voorhouden deser Articulen wierd den Rijx bestierder gevraagd af deselve sig met dit alles konde Conformeren, dan wel eenig Contra versoek te doen hadde dat wij almede souden aanhooren, en UEd. s gunstige voordragen, zoo #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0820.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. zoo repliceerde zijn Exell: dat aannamen de oorlogs Onkosten te betalen dog dat het Land en onderdanen in een seer vervallen en armoedigen staat zeij be vonden en dierhalven versogten dat den koning van tello en sadrabonij daar mede aan mogte Contribueeren, want vervolgde hij dese koning„ djes hunne onderdanen soo groote als klijne hebben voor een gedeelte de wapenen tegens d' E. Comp: opgenomen gehad, versogt ook hoe te vooren hoe veel de oorlogs kosten wel zouden renderen het geene wij betuijgden niet te weten, maar p:l naaste te sullen opmaken en Communcer„n waar meede den rijks bestierder vergenoegd was en be„ loofde zeekere somma of slaven in mindering nevens de Ambassade aan haar hoog Edelh:t te sullen oversenden dog in steerde zijn Hoogheijd dat als in de maand 8br: dan wel in Maij of Iurij aanstaande geciteerde Ambassadeurs na Batavia vertrokken, dat een Cir„ culairen brieff van den Heere Gouverneur mogte mede gegeven werden warebij hun slegten tijd toestand en wes meer mogte werden bekend ge„ maakt, dan wel dat sijn Ed: kan goed vinden een Lid uijt den raad mede te senden die haar hoog Edel:s van alle het gepasseerde konde verslag daen ende nog bevreesde Heeren Ambassadeurs dat hunner gerustheijd konde introduceeren. Dog betuijgde geen versekering te kunnen doen om de nog uijtgeweekene volkeren binnen den voorgestelden tijd kunnen perswaderen binnen tekomen maar versogt daar toe 's Comps adjude dat voor het overige alles geerre wilde toestemmen en Compromitteren Inttusschen wierden wij gedefroijeert met een morgen Regaal, sijnde sijn Majesteijds Rijkbestierder en 't verdere hoff spraaksamer als de gewoonte van desen stilcwijgenden Landaart mede brengt, in keur en beleeftheijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0821.xml #+ --- 227 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. beleeftheyd bleeven wij geene der geslepene en in de Landzaaken wel ervaarene Maccassaarse Hove lingen maar namen op de gewone wijse ons afschijd van den koning en thoff en relateerden beladen met de reciproque Groete aan UEd. s die wij hopen genoegen te sullen geven met het overgeven van dit onderdanig Rapport /onderstond/ Edele Agtb: manhafte en seer genereuse Heer /lager/ UEd:s gehoorsame Dienaren /getekend:/ H„k Steemer en G:t fek. /in margine/ Macasser den 23 7br 1740. Na het Lesen: en resumeeren van voorsz Rapport declareerde sijn Edal meede in gereedheijd gebragt en ont worpen te hebben zodanige hoofd zaaken en Arti„ culen van Conventie als vermeende tot meeste Interest onser losselijke Heeren superioren en dat bestand van de agemeene Rust en Vreede op dit Iusiel te kunnen strekken welke papier bij Nalesing aldus luijden Nader Articulen en Poincten waar op tusschen den groot mogenden Paducca Sirij sulthan Abdiel Chair Mansjier Konicg en verdere regenten van Macasser ter eener en Adrian Hendrik Smout Gouverneur en directeur, mitsgad. s Admiraal en Veldoverste van 's Comp. s krijgs Magt te water en te lande ten desen Eijlande Celebes benevens den Raad onder het hoger en wijser gesag van den hoog Edelen Heere Adrian Valkenier Gouverneur Generaal ende Edele Heeren Raden repre senteerende de hoge Regeering en Oppermagt van wegen de Generale Vrije vereenigde geoctro„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0822.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. g'octroyjeerde Oost Jndische Comp: alhier in Jndia ter andere zijde, is gemaakt en gesloten en vast gesteld een euwig duurende en vaste vreede en bond genootschap op het goedvinden en nader bevestigen van de hoog Edele Heer Gouverneur Generaal en de Ed: Heeren raden van Jndia tot batavia voormeld. Ten Eeersten. werden geconfirmeerd voor goed vast en van waarde gehouden de Contracten in dato 19 Aug:s 1668. op Batavia int Casteel tusschen den Coning van s opd volmagtigde van hoog gem: Regeering op Ma„ casser en den hoog Edelen Heere Gouverneur Generoop ende Raden van Jndia item 2 xbr 1660: tusschen de voorzeijde Regeering en den Heer Iacob Cau als Commissaris van wel gem: haar hoog Edelh:s gemaakt en gesloten als mede dat van den 18 9br: 1667 op Barombang op sComp. s eijgen grond tusschen den groot mogenden Paducca siri sul„ than hessan oudijn, Coning en verdere regering tot Macasser ter eener en den heere Cornelis Speelman /oud/ gouverneur van de Cust. Cormandel, super iitendant en Commissaris, over de Oosterse provintien, admiraal en krijgs Overste over de scheeps en krijgs magt in Name van den Hoog Edelen Heere Ioar Maatsuijker gouverneur Generaal en de Ed„e Heeren Raden van Nederlands India item dat van den 10 Julij 1669: tusschen meergem: Maccassaarse Regeering en wel ged. heer speelman gemaakt onder het Casteel Samboppo in het quartier Joccatra in 't Heer en Admiraals Logiment, mitsgaders alle de andere na desen gemaakte Contracten welke eenige relatie ten opsigte van het verbond #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0823.xml #+ --- 229 Van Macasser onder dato 25 8ber 1740. verband tusschen d' E Comp: en het maccassaarse hoff mogten hebben in desen niet genoemd zijn zullen deselve in alle hare deelen zodanig nagevolgd werden voor zoo veel die indesen jegenwoordig niet en werden wedersproken. Ten tweeden sullen inmediaat naar het bevestigen deser alle Europeesche Mardijkers Amboineesen en Balijse deserteurs, soo die nog hier ofdaar mogten zijn of in der tijd ontdekt werden aan 's Comp. s ministers ten Casteele Rotterdam moeten overgegeven werden zoo meede alle geroofde gevlugte en verlopene onderdanen van d' Comp:e het hoff van Bonij en verdere respective Bondgenoten, mitsgad:s eenige van haare geroofde goederen die mwen in der tijd zoude kennen ontdekken, sonder eenige agterhoudentheijd gerestitueerd werden. Ten derden Verbind sig thoff in 't generaal als een deugdelijke zijx schuld te sullen voldoen opleggen en betalen in goud silver Canon of slaven alles tot een redelijken prijse dan wel sodanig al 'tselve best zoude kunnen geschieden, en dat in den tijd van ses Jaaren heeden in gaande of wel soo spoedig dat sal doenlijk zijn een somma van Rijxdaalders ses en Negentig duijsend en twintig, onvermijdelijk veronkost in den laat„ stien Oorlog tsedert dat den Coning van Macas„ „ser en anders wel gesinde sig ins Comp:s protexie begeven hebben en g'accepteerd sijn. Ten vierden. Het Hoff doet afstand van het gedeelte en provintie sodiang in den Jaare 1734 uijt singie liere goedheijd van haar hoog Edelh aan het selve verleend met expresse gecommitt:s aan wederzeijde op deselve wijse als het bij hoog ged: hoff: ontfangen E is #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0824.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8br 1740. is, en dat soo spoedig als dese articulen b'eedigt en bevastigt zullen zijn. en vijfden Engelijker voegen renunicieerd de E. Comp. van 't koningrijk Macasser en desselvs hoofd stad Goa op deselve voet soo als het voor de laatst gereesene troubelen was sullende deselve na het tekenen deses van 's E Comp: en Bonijs guarnisoen geruijmt en door expresse gecommitts in handen van den koning overgeleverd werden. Ten sesden. Alle verschillen en pretensien die staande den laatsten Oorlog tusschen de bondgenoten mogten geresen zijn, sullen een ijder derselver hare belangen en Matiren daartoe hebbende moeten aangegeven omme naar behoorlijk ondersoek tot onderhouding en bevestiging van eene goede en langduurige Vrede in alle regt en billijkheijd afgedaan te werden Ten sevenden Het hoff verbind sig alverder in alle opregte getrou„ wigheijd en ijver hand aan te wenden om 't werk teslaan omme alle de uijtgeweekene Maccassare zoo van hoge als loge Conditie die zig Borto barrang of elders onthouden binnen den tijd van ses weeken wel te verstaan na tekenen en zegu len deser bij dE Comp: in submissie te brengen om van het algemeene en hoogst genadige pardan door haar hoog Edelhed:s de hoge Jndiasche Re„ geering verleend te kunnen profiteeren dan wel bij manquement van dien of Extripatie des tijds alsulke mesures te nemen als de E. Comp:e in het hoff tegens sulke hardnekkige zullen meenen te behooren Ten agsten Eijndelijk dat alle vijandschap vooren staande het laasten Oorlog aan weederzijden sullen gepleegd zijn en blijven voor eeuwig vergeeten en vergeeven als of die noijt geschiedwaren op dat die vreede en Vriendschop des te religeuser onder houden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0825.xml #+ --- 231 Van Macasser onder dato 25 8br 1740. „houden mag werden het hoff zal vervolgens dit aca is het doenlijk dan wel ten langsten in het aanstaan„ de voor Jaar decerneren een aansienlijke gesandschap uijt de rijxgroten campatibel met d' illustre personen van sijn hoog Ed: en de Ed: heeren raden van Nederlands India tot Batavia om voor eerst te besolliciteeren en versoeken approbatie en ratificatie op de renovatie en ampliatie der hoog ged„e Heeren Contracten en Articulen of andere heijlsamer naar haar hoog Ed:s heijlsamer Welbehagen als mede haar selve te ver ootmoedigen en te bedanken voor het onverdierbare zoo genadig verleend pardon aan alle de uijt geweekene die zig weder onder de wettige gehoorsaamheijd van haaren Coning begeeven hebben, en soo veel goud silver, Canen of slaven op afkorting der voren gespecificeerde somma aan haar hoog Edelh:s over te brengen, als het hoff in dien tusschen tijd na uijterste vermogen zullen kunnen bij den andere krijgen. Hier van sijn gemaakt drie eensluijdende originele afschriften het eene voor haar hoog Edelhed:s den gouverneur generaal ende Edele Heeren Raden van India tot Batavia het andere voor d' E Comp. ministers alhier en het derde voor sijn hoogheijd en rijks groten in hoofde deses vermeld. Hier op is een parig beslooten en verstaan, dese een en andere verrigting te approbeeren en principaal het laast gem: schriftuur sodan ig woordelijk in de maleijdse tale te laten translateeren om alvorens dies Inhoud den koningen Rijxgraten te communiceeren en voorhouden om alzoo in der tijd daar van geene Egnorantie te knnen pretenderen 7. Dog ten opsigte van het beEedigt tekenen en zegulen van voorsz Articul gesproken werdende of mende aan wesende Capitain Lauts als afgesanten van den Coning van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0826.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25 8b:r 1740. 2 van Bonton in qualiteijd als meede bond genot daar bij zoude laten assisteren is goed gevonden die heeren thans daar van soo wel als ten tijde, bij het aankondigen van het absolut pardon gfaan de uijt geweekene Maccassaren daarvan te excuseren om reden bij resol: de dato 19 Maij Jo: leden vermeld. Op een overgesondene Roll van Maros Commendant Jurgen. Christoffel van diepenbroek verthoond werdende dat twee dertj. send ses en dertig gant. rijst. die in het laatste saison voor de Coninglijke familie en andere groten van borij door haar Arbij„ ders versameld en egter gebleven te zijn daarvan behoorlijke thiende aan d' E. Comp: te voldoen, werd verstaan na oude gewoonte den Opper Coopman en hoofd Administrateur Cornelis Roseboom tot dies afschrijving te qualificeeren, Voorts is verstaan de Corporaals Cornelis Snoek en Cornelis Rietveld item den zoldaat Christoffel Emanuel Beekman den Eerste op Bima end' twee laatste op Maros beschijden de twee eerstgem: te vorder„ tot sergeanten en ƒ20: den laatsten tot Corporaal en ƒ 14. ter maand alle onder een verband van 3 Jaaren, zoo meede zijn tat het afbetalen der tegoed hebbende zoldijen uijt 's Comp. s Cassa toegestaan de onderstaande persoonen als. Cornelisz Iacobsz. . . . . . . . . . . „ 111: 7: —: Christoffel Olde. . Pieter Smith 368: 16:— /onderstond:/ Macasser int Casteel Rotterdam dato voorsz: /:getekend:/. A„n H:k Smout, C„s Roseboom, J„b Peeijn. C„r I„n Bogaard, H„k Stemer, H„k V„n Reijden W„m V„n duijrenvoorde / lager / in kennisse van wij /getekend/ G„t fek secretaris /daar onder /Accordeert (was getekend:/ G„t fek secretaris /in margine:/ voort oplesen /getekend:/ P„n V„n C s. Roonhuijsen ./lager:/ voor't nasien / geteekend/ Pieter hoden pijl„ Pan IJacob Coop. . . . . . . . . . . . . . . ƒ 67: 8: —: - - - - - „ 51: 9: 8: 2 S #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0827.xml #+ --- 233 Maccassar onder dato 2=' 8ber 1740 Van Vrijdag Den 1 April A:o 1740 Quamen op verleend acces ten huijse van den E: E: Agtb: heer de boutonse Capitain Lauts, de welke na het affleggen der gewonelijke Complimenten, betuijgde gekomen te zijn om den heer Gouverneur met zijn Agtb: verkreege, promotie tot admiraal en veldoverste te filiciteeren, waer voor die Exelenties bedankt zijnde, vervolgde deselve hun discours met 't vragen off de Expeditie na wad jan haar een Aanvank soude neemen, terwijl van Sints waren hun Coning sulx Communiceeren. te laten Den heer Gouverneur diende dese zee admi„ „raalen in andwoord als dat sij hun Coning soude laten weten dat d: E: Comp:e sijn vijanden om her desen Casteele overwonnen en tot onder„ „danigheijd gebragt hebben, uijt gesondert Eenige Macassaarse rijx en hooff grooten die eerst met sagte redenen staan gepersuadeert te werden, dat zij d: E: Comp:s om pardon over hare begane Misdaden komen versoeken Hier op wierd met dese zee admiralen gehou„ „den een vrundelijk dog teffens in different discours #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0828.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 discours, waar op zij vergenoegd hun afscheijd versogten en vertrocken.— Na dat dit boutonse geschelschap vertrocken was, recivieerde den heer Gouverneur de goasche gesanten, in name Dain Manangara„ en Dain Mangappa, die na genome zit plaats voor af te komen gaven dat den rijx bestierder door in dispositie, die 't zedert eenige dagen eer gewakkert als vermindert was, dierhalven sijn hertelijk Leedwesen liet betuijgen, niet in staat te wesen nevens den Coning personeel hunne verpligting afteleggen, wegens de genote Eere, die haar bij het senden der laaste gecom„ „mitteerdens den Coopman Stemer en onder Coopman Duijvenvoorde ter Communicatie van des heeren Gouverneurs promotie tot admiraal, en veldovers te, was gedaan, tot welkers verrigting die heeren thans zeijden gedemitteerd, en uijt name van hunne Meester gelast te wesen, zijn Agtb: te filiciteeren en versekeren, dat hij hoff van goah, daar door meer en meer bevestigd wierd, om hun Eenigste vertrouwen alleen op den heer gouverneur te stellen, om 't vervallene goussche hoff, binnen korten in zijn Jorige heer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0829.xml #+ --- 235 Maccassar onder dato 25 8br 140 Van ƒ ƒ heerlijkheijd te herstellen, ende oude Luijster bij te stellen, welk Compliment met reciproque beleefdheijd beandwoord zijnde, betuijgde zijn Agtb: groot Leedwesen te hebben over de ziekte van den rijx bestierder, onder toewen„ „sing van een spoedige herstelling, ten Eijnde hand aan hand met goed overleg werkstelling te maken, alle het geene dat tot welstand der bondgenooten en hunner onderdaanen op dese Custe verlijst werd, en ten welken Eijnde dese gesanten ook vermaand wierden, om ten Liefde van hun vaderland daar toe een ijder het zijne te Contribueeren en hunne Lands genooten off bloed verwanten, die sig nog als rebellen tegens d' E: Comp:e en hun Coning op bontoparrang onthouden, te laten vermaa„ „nen, en aan seggen, om sig in derminne her„ „waards te vervoegen, en hun veel liever ter goede hoope aan d' E: Comp:e te offereeren als de regtmatige gebergde magt van 's E: Comp:s wapen aftewagten, onder versekering dat de Eijndelose goedheijd van d' E: Comp: veel grooter was, als de scherpte van haar oorlogs zwaard. Hier op zeijde den sabandhaar Dain Manangara dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0830.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1743 dat al het gelegde een onwedersprekelijke waar¬ „heijt was, die sij met al hun vermogen soude tragten te observeeren, en daar van ook een behoorlijke Communicatie geven aan haren meester den rijxbestierder dog dat onder de uijtgewekene rebellen een lijk de voornaamt waren vier rijx grooten in name. Crain Borombong d„o Bato Poetij d„o Bonto Panga goa d„o Boeri Sello dog dat de resteerende gemeene Luijden en van wijnig belang waren en indien de vier voor¬ „noemde na geen vermaningen off goeden raad wilde luijsteren, dat zij als dan hun aanstaande ongeluk sig selve zoude op den hals halen, den heer Gouverneur vervoegde hier op, dat zij lieden als kannen van verstand daar inne behoorden te voorsien, en daar toe den besten weg inslaan, willende daar mede te kennen geven dat sulx een en andeer genoegsaem in hun magt was, en de saak maar met goeden Ernst wierd ter hand genomen, na welke en Meer andere recommandatien die sende„ lingen een minnelijk afscheijd vergunt is. — Saturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0831.xml #+ --- 227 Maccassar onder dato 25 8ber 171e Van 9 Den 2 April Saturdag. . . Werd alhier van Maros Commandant Hans Raad Aangebragt Een brief verseld van de maandelijke specificatie. — Sondag. . . . - - - - - -„ 3 _„o is den gods-dienst tot stigting van de gemeente door den Eerwaarden Harmanus van Loon gecelebereerd. — Smorgens om halff thien quamen binnen desen Casteele en bij den heer Gouverneur de gesanten van Bima, Dompo, Hambora, Pekat, en Sangara dewelke na, een Luttelverposing door zijn Agtbare tekennen wierden gege„ „ven haar Expres binnen te hebben doen komen, om de brieven aan hunne Coningen overtegeven en hun depeche te verleenen dewelke dan die ambassadeuren ter hand gesteld zijnde, beveelde zijn Agtb: ijder in't particulier van haar Meester te moete aandienen dat den heer gouverneur Lief versoeken dat sij de alhier opgenome schuld dog spoedig geliefde te voldoen en dat Maandag - - - - - - - - - - - „ 4 _„o in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0832.xml #+ --- Maccassar ond: dato 25 8ber 1730 van ƒ in sodanige Marcantiele waaren als eertijds wil in usantie is geweest. — De gesanten beloofden ijder in't bijsonder hun Meester hier van getrouw rapport te sullen doen, versogten afscheijt, het geen haar onder toewensching van een behoude reijse en het doen der groete aan hun Meesters wierd g'accordeert. Iegens den avond quam den Eersten boutonsen Capitain Laut, bij den heer Gouverneur, ter afleg„ „ging van een particuliere visite, onder het welke dien zeevoogd verzogt, Eenig ligt aen zijn Agtb: te mogen bekomen wegens de jntentie, en de Aanstaende onderneemingen, van de E: Comp:e tegens de nog rebelleerende Maccassaar en wadjoreesen, en hunne adherenten tot welkers adsistentie hij seijde met een goed aantal boutonders door sijn Coning te sijn gesonden, het andwoort hier op behelsde Eenlijk een betuijging van zijn Edele als dat voor als nog zijn Exelentie omtrent de Aanstaande onderneemingen niets konde bedeelen, terwijl de intentie van d' E: Comp:e altijd is geweest en nog is om sijne vijanden door goede #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0833.xml #+ --- 239 Van Maccassar onder dato 23 8ber 1740 goede vermaningen tot haar pligt en dien vol¬ „gende ook tot Een behoorlijke onderdanigh:d te brengen. Den Capitain Laut Zeijde hier op dat bij aldien d: E: Comp: niets desen jare stond te onderneemen dat dan vrundelijk v:rsogt tot hem gelicentieerd mogt werden zig gereed te mogen maken om na zijn land te vertrecken terwijl niet langer in staat is, sijn. volk in rust vreede en Eendragt te houden ter zake hij sijne onderdanen niet langer kon„ „de alimenteeren. — Den heer Landvoogd diende hier op, dat presumeerde dat sijn Exelentie behoorlijk en tijd genoeg gehad heeft, om zijn vaartuijgen ter oorlog te Equipeeren; mitsgaders zijn onderdanen van provisien te voorsien, terwijl 10. a 17. Maanden voor zijn vertrek van bouton al kennisse gehad heeft van het versoek door d' E Comp:e aan sijn Coning gedaan ter Erlanging van een aansienelijke assistentie belovende egter zijn Exelenties versoek in rade van politie te sullen voordragen, en het gevalle besluijt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0834.xml #+ --- Maccassar onder dato 2 8ber 174 van O den 5 April 6 D„o besluijt hem Capitain Laut Communiceeren hier Medie scheen den selven seer vergenoegd te sijn, versogt afscheijd, 't welk hem wierd vergunt Dingsdag heden desen dage is niets de annotatie waardig ge„ „passeerd als Eenlijk dat door den heer gouverneur acces is vergunt, aan den goakschen rijxgroot Crain Grasfie, tegens morgen. . . . . Woensdag Op versogt en verleend acces van gisteren quam bij den heer Gouverneur den Goaschen rijx groot Crain graffie, verteld van den Sabbandhar Dain Mangappa, dewelke betuijgde na het afleggen der groete van Goaks Coning en rijxbestuurder door dezelve gesonden te sijn om den heer gouvern:r te bedanken voor de goede recommandatie aan 's rijx bestier dersi gesanten op den Eersten deser gedaan, het welk den rijx bestierder Liet betuijgen in allen deele te sulllen observeeren vervol¬ „gens wierd met dese heer en over de belangen van staat geraifonneerd het geen Largo door den secretaris apart is aangetekent, en den heer Gouverneur ter hand gestelt, waar na zij Versogten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0835.xml #+ --- 241 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van versogten gelicentieerd te mogen werden om te vertrecken, het geen haar wierd g'accordeert Donderdag - - - - - - - - den 7 April Iegens den avond werden van hier onder een briefje van geleijde per de pantjalling D' Bedrieger na Maros gedepecheert den g' Eligeerden zergeant Commandant van de Ichans Val„ „kenburg, Jurgen Christoffel van die„ „penbroek nevens twee gecommitteerd:s de Vaandrigs Carel Valentijn Trossen en Hendrik Brulle om bij het transport van die vesting te assisteeren. Vrijdag.. Desen morgen zyn ter ordre van den hear Gouverneur door twee daar toegestelde gecommitteerdens den Boekhouder en Eerste gesw: Clercq Philippus hodenpijl en den assistent Corelis cox aan de over„ „heden van het schip Westerdijxhorn ter hand gesteld, dertig stux 's E: Comp:s mans slaven gesond van lighaam soo als bij het onderstaande rapport te beoogen is. — „ 8 d„o Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0836.xml #+ --- Maccassar onder dato 25: 8ber 174 vier ƒ Aan den E: E: Agtb: Heer Adriaan hendrik Smout Gouverneur en direteur benev:s admiraal en Veldoverste deser Custe Celebes E: E: Agtb: Heer In opvolging van VE: E: agtb: g'Eerde bevel hebben wij ondergetekende ons heden desen morgen begeeven op 't alhier ter rheede leggende schip Westerdijxchorn, welkers overheden wij ter hand hebben gestelt, de on„ „derstaande dertig stux met 's E: Comp:s cached op hun regter arm, door ons, verzegelde manslaven, de welke wij bevonden hebben gesond van lighaam te zijn, en hunne ouderdom niet strijdig te wessen, tegens de veel g'Eerde intentie van haar hoog Edelhedens de hooge Regering van Nederlands India, Als. Lali van boegies d„o tatauwa „ toramba „tosigi ontong lamoeroe „ bonij To samang Toalima do„ goemba Toamma d„o „boegies lappa To Impa Torappi padacka d„o toabie ƒ0 8o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0837.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8ber 17400 Van 243 toabie van towadje „ tanette Toreba „ bonij Toalle parappa tabackan „ „ Sumbawa, Samma Toiba „ ambarita Sammaa „ Gagerij blonij Janre towadjo panimbo. „ Tjoema bontoparrang Poabang marpo boegies Lawangie„ djadje Labackang „ Macassaer Z:ling d„o Toallie „ inarig Iovanding„ balassa„ boutualacq boegies Tjatjo Waar mede wij verhoopen aan VE: E: Agtb: veel gerespec„ „teerde, ordre te hebben voldaen terwijl wij ons flatter en sullen te sijn /:onderstond:/ E: E: Agtb: heer /:Lager:/ UE E: Agtb: geringe dienaren /:was getekent:/ P:s Lodenpijl en Cornelis Cox /:in margine:/ Macassar Den 8 April 1740. — Tegens den avond quam bij den heer Gouverneur den Eerste boutonser Capitain Laut, dewelke naar een wijnig vertoevens te kennen gaff, binnen te zyn gecomen om te vernemen, off den heer gou„ „venneur sijn versoek om te mogen vertrecken al „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0838.xml #+ --- Maccasser onder dato 15 8ber 174 Van „ 10. d„o. . . . . . . . . al in rade van politie op het tapijt hadde gebragt den heer Gouverneur diende hier op in antwoord dat zyn Edele sedert dien tijd met veel besigheden g'occupeerd was geweest, dog dat zulx Eerstdaags wanneer de leden van den raad bij den anderen quamen soude voordragen en sijn Exelentie het besluijt door den opperstolk laten Communiceeren:— Hier meede liet sig den Capitain Laut vergenougen versogt afcheijd het geen hem wierd g'accordeert e vrs is met het aanbreken van den dag alhier ter rheede en op het schip Soetelingskerk vermoord, den onder stuurman Arij van den berg werdende den Jongmattroos Jonas van Lint van Amsterd:m betigd van dit fait gedaan te hebben den welken door de dienaar en van de justitie van voorsz: bodem afgehaald zijnde, in het boeijen huijs wierd geplaats. — den 9 April - - - Saturdag Sondag is na het oeffenen der gewoone gods=-dienst alhier ter rheede verscheenen van bonthain de pantchiallang den oppas met een lading thiende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0839.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8br 1740 van thiende rijst en een briefje van den residen Willem Camerling In den morgen stond arriveerde alhier ter rheede van Maros den gewesen de Commandant van die veldschans Valloenburgh den luijt,en an't hans Raad, nevens de gecommitteerdens de vaandragers Carel talentijn Troussen en hendrik Brulee Mede brengende een briefje van den Commandeeren Zergiant aldaar Jurgen Christoffel van diepenbroek Maandag - - - - - - - - den 11. April op versogt en verleend acces van gisteren, quam bij den heer Gouverneur den boutonsen gesand Pangelassang, Balla Loewoe Aghmet, de welke na een wijnig geseten te hebben be„ „luijgde gekomen te zijn, om 's Conings brieff aftehaalen, en om dan met 's Comp:s gecommitteer„ „vens ter Extirpatie van specerijboomen ilico na sijn heer en meester te vertrecken, dog versogt alvorens dat den heer gouverneur hem Eenige kennisse wilde geven, omtrent de Constitutie van zaken alhier, terwijl Dingsdag - - - - - - - - „ 12 d„o zijn 245 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0840.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 174 A zyn Coning zomtijds daar na mogte verneemen den heer Gouverneur zeijde tegens den gesant dat zij zijn meester konde verhalen het geen met sijn aan wesen alhier gesien en gehoord had, en en wel bij sonder dat sijn boutonse hoogheijd te kennen zoude geven zijn Edelens ongenougen over dat zijne hulp troupen nu twee maal agter den anderen na het Eijndigen van de Com„ „pagnes alhier Eerst gearriveert waren. — dervolgens wierd den gesand gelast, zijn meester te versoeken dat 's Comp:s gecommitteerdens in dier voegen â Costij mogen, getracteerd en gehandelt werden als die Van sin hoogheijds alhier in Locq gedaan wierden, den gehant beloofde van alles getrouw rapport te zullen doen, en versogt om de jaar lijxe recognitie penn: die den selven beloofd wierden dat na gewoon te door den zergant met zijn komst aan boord zoude ter hand gesteld werden onder tusschen wierd den gesant getracteerd op een morgen regaal onder welke ter ordre van den heer Gouverneur op het pleijn geschaard was het klijn battaljon militairen wordende door sijn Edele tot het na boord brengen van voorsz: boutonse #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0841.xml #+ --- 4n2 Maccassar onder dato 20 8ber 1740 boutonse brief gecommiteerd de ondeer Cooplieden den sabandhaar hendrik van Reijdenzoldij boekhouder Willem van duijven voor de waar na dien afgesant, sijn afscheijd versogt het geen hem onder toewensing van een behoude reijs, en het doen der groete wierd g'accord:t, vertreckende dus onder geleijde van voorm: gecommitteerdens met den brieff (: die op een silvere schotel gelegt en met een geel satijne kleet overdekt was, de welke door den bode gedragen wierd, door een dubbelt ranquet militairen onder slaende trom en vligend vaan„ „del tot aan het zee hoofd, en vervolgens na boord van haet vaartuijg, daar den gesant mede stond te vertrecken, alwaar op gemelte brieff overhandigt zijnde, wierd de zelve alverder gehanoreerd met 7 schooten uijt het groff Canon van een der bolwarken Aeles Casteels. Na het vertrecken van desen gelant depec¬ heerde den heer Gouverneur nog den zergi„ „ant Jan Diderik, Soenmaker nevens twee gemeene militaire, tot het Extirpeeren van schadelijke specerij boomen wordende hem 24 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0842.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van hem zergiant ter hand gesteld de onderstaande Jnstructie onder recommandatie om zig moderaat en minnelijk tegens de inlanders te dragen Instructie voor den Sergeant Jan Diderid Schoenmaker Gedes¬ „tineerd naar Bonton med twee gemeene Militair en hendrik Creuvensteijn en hendrik Romlieff ter Vicite van de Eijlanden Wantje en Capdoepa, mitsg:s De satijhout Bosschen tot Pangang„ „sand, en Elders daar om her Volgens ordre onser heeren en meesters en na jaarlijxe gewoonte, den tijd gekomen zijnde, om het land van bouton met desselfs boschatlen te visi„ „teren, ten uijt roeijing van de nagele en note boo„ „men dewelke aldaar te vinden zijn. — zoo hebben wij g'arresteerd dese Commissie op te dra„ „gen aan den sergiant schoenmaker, en bij hebbende Europdeese militaire in den hoofde deses genaemt om bij ontdecking van specerij boomen deselve uijt te roeijen en vernietigen En om dat den sergiant zal weten waar nad tijsig heeft te reguleren hebben wij mede goed gevon„ „den, dese beknopte memorie hem ter hand te stellen. Voore #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0843.xml #+ --- 249 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Hok voor al dien 't UE: dan, tot narigt dat bij behoude arrive„ „men tot Bouton en versogte oudientie bij den Coning Ul: voor Eerst zal hebben afteleggen het ordinaire Complimen van begroetinge onsen wegen, en teffens aan die hoogheijt overgeven, onsen UE: Z: ter hand gestelde brieff benevens Rd:s Een hondert Vijftig recognitie penn: verders versoekende met vrundelijke termen zijn hoogheijts adjude omtrent het benodigde volk, en tolcqnen die in UE: Lieden Commissie zouden geEmploijeert off vereijscht werden het Welk principaal siet op den sergian tomnaauwkeu„ „rig onderzoek te doen in de bosschen, bergen, of daalen tot een prompte uijt roeijing van spece„ vrij boomen, insgelijx ook agt gevende op Patij boomen, of ander bequaam timmerhout dat Elders mogte komen aan te treffen, en wel speciaal in e straat, bouton off de Eijlanden daar om her, alwaar mede swart Ebbenhout in zijn soort gevonden werd, in een tamelijke dickte en sal UE verdagt moeten wesen, bij ontdecking van dit hout ons een monster te besorgen en wel agt slaan waer uw dat gevonden hebt. En in gevalle te Bouton onverhoopt geduurde UEL: ver blijff mogt komen te gebeuren, dat er van 's Comps schip off scheepen, als andre vaertuijgen in die Conrijsen in ongelegentheijt geraken mogten, en dat den Coning (:volgens pligt:) uijt Eijgen matieff, off op uE: versoek, met het zehven van een vaartuijg aan dese regeringe, daar van ten Eersten geen kennissie geeft, werd UEE:s in desen g'ordonneert in zulke geval, op stonds een inlands vaertuijg voor 's Comp:s reeck: afte huuren en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0844.xml #+ --- E Maccassar ond:r dato 25 8ber 1740 kor 1 en met een brief ter Communicatie aen ons te senden sonder sig verder aan zijn hoogheijt te keeren.— wat aan belangt de vaart off smalle handel tot bouton„ door in landers uijt de bogt van Tjinrana of Elders werdende Gedreven, sonder passer hebben wij in, zoo verre de kleene vaertuijgen die ¼. ½. off tot een last zout off padij off ten aan vaar en niets zoo seer te recommandeeren dan wel nauw reguard te moeten slaen dat daar meede geen specerij en in offte uijt voert, en voor al sorg dragen, dat onder de presente visitatie de menschen van haar armoedje niet behoofd werden, eenige sluijk handelaars met Capitale vaartuijg en van banjer„ „massing, Iohor, off elders van tde overwal bij UEz: ontdeckt sal het nodig sijn, de boutondersin een goet aan tal haar benevens UE: ter visite derwaards begeven om in Cas van benodigtheijt aanstonds bij, haai en Coning de gerequireerde assistentie te versoeken tot het in beslagnemen van de zodanige als UE klaar bevind dat zonder passen, met lijwaten, amphioen en andere ver„ bodene waren Morshandel soeken te drijven dan wel het aanleggen op zee rooff, en menschen diefte, dog geconsidereert uE in dit geval geen volk werd mede gegeven, sal uwl: de boutonders te hebben versoeken en daar toe aan setten onder versekering in cas van onwilligheijt ulL: daar van getrouw lap„ „port sult doen. Waar om dan ook een duijdelijke aentekening van alles wat UEL: dient gehouden te werden. Weest voor het overige vredelevend, den ander en getrouw„ vermijd alles wat ergernisse geven kan omtrent den inlander voor al deselve geen reden gevende Om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0845.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740. Van om over ult: te klagen maar betragt der last UEL: op dragen met de verEijschte accuraatheij d uijt te voeren op dat ghij eere daar van hebbe dus ge„ „nougen toe brengende, met regt loopen meugt door dien weg 't eerder geadvanceert te sullen werden In welke verwagting wij verblijve UEL: goede vriend (:was getekent:/ H:k hend:k Imout /:in margine:/ Maccassar In't Casteel Rotterdam den 12 April 1740. Quam bij den heer gouverneur den bonijs prins en stede houder in goah arousoumaling, dewelke nagenome setting te kennen gaff gekomen te zijn, om te versoeken restitutie van Eenige onderdanen die door zijn broeder Arou sapaton van de negorij Batou pontij om de noord geroofd, en aan den een en ander om te verkopen ge„ „sonden waren den heer gouverneur zeijde hier op, dat dese saak soude ondersoeken en hem prins goed regt doen. — Woensdag. . . . . . . - - - - - - - den 13 April Vervolgens vroeg sijn Edele off sijn Exlentie ook eenige nouvelles uijt het geberg te gekreegen had, daar dien priens op andwoorde dat gehoord had dat de Maccassaarse rijx en hoff grooten Een 251 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0846.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8ber 173 Van liet tellos koning door een sendeeling na ' heeren gouverneurs welstand verneemen welke hoog„ „heijd Een toepasselijk Compliment wierd bedankt den 14 April. - - - - - Donderdag Desen morgen is door den heer gouverneur van hier over bima na Batavia gedepecheerd het kloeke schip Westerdijxchorn meede, neemende een brieff voor haar hoog Edelhed:s de hooge regering van Nederlands Jndia en een voor bimas resident den boekhouder Jan Dirk Reijnshagen welken bodem tegens den avond uijt het gesigt van desen Casteele is geraakt. d„o. . . . . . - . Vrijdag Iegens den avond quam bij den heer gouverneur den bonijsen prins en Commandant en gouh Arol soumaling, dewelke door zijn Agtb: wierde ter hand gesteld seven stux zijner onderdanen, door sijn broeder Aroe sapatou geroofd en 15 een sendeling na den Arou Matoua van Wadjohad gesonden dog tot wat Eijnde en oogmerk was hem onbekend. — Waar „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0847.xml #+ --- Vaon Maccassar onder dato 25 8br 1710 Waar over dien prins als blijkt bij ons dagregistar van den 13 deser pretensie heeft gemaakt: desen prins bedankte den heer gouverneur bleefdelijk voor zijn Edele aangewende moeijte en is na een luttel verpo„ „sing en het houden van een Jndisferent discours weder thuijswaards gekeert. — Ook is door den heer gouverneur na bonijsradja moeda gesonden den substitut tolk Willem Mulveer ten fine die hoogheijd te versoeken om op morgen binnen desen Casteelen te koomen Den tolk reverteerde en bragt tot kearbarigt als dat sijn hoogheijd betuijgd had van ter gesette tijd te sullen komen. Saturdag. . . - Verscheen bij den heer gouverneur den bonijsen Radja moeda dewelke na genome setting door sijn Edele wierd te kennen gegeven de reeden waar om binnen desen Casteels was versogt na„ „mentlijk om sijn hoogheijd afte vragen off althans in staat is om gecombineerd met de hier aan wesende boutonse zulptroupen na bonij te trecken en aldaar iets ten voor„ „deete van het g'usurpeerde rijk: uijt tevoeren, den 16 April soo 253 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0848.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 soo ja dat zijn Edele dan de boutonders voor eerst aan sal houden en geen depeche verleenen, den Coning betuijgde Zeer ootmoedig dat buijten de hul¬ „pe van d' E: Comp:e niets ten voordeele van het bonijse rijk konde behartigen, en bij aldien ijts moest ondernemen, dat zulx een ten nadeele dan ten voordeele van dat hof soude uijt vallen Egter dat sig volkomen refereerde aan de g'Eerde ordres van den heer Gouverneur en raad, die sijn hoogh:d betuijgde altijd met de meeste Exactitude te sullen obedieeren het andwoord hier op van zijn Edele was, dat zijn hoogheijd hier over met sijne rijxraden konde Consuleeren, en het gevalle besluijt ten Eersten in politicquen rade het zij in persoon, dan wel door Eenige gedeputeerdens laten Communi„ „ceeren. Vervolgens bedeelde zijn vorstelijkheijd, dat er Eenige bonijse en sopingse rijx grooten in sub¬ „missie en onder bescherming van het hofwaren„ gekomen item dat zijn hoogheijd dezelve than binnen had gebragt, om haar aan sijn Edele te verthoonen, welke heeren dan ge Compareerd Zijnde wierden zij erkend voor Arou Alieng bontgenoot van bonij. Aron #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0849.xml #+ --- 255 Belkl Maccassar onder dato 25 8br 111 Arou Baloesoe bondgenoot van soping datoua Lampoela bondgenoot van Soping Datoua Jampoe L„ d„o Aroe Sala Toenga, _„ „ d„o Pangepa Matjakke L„s Tellou Latta Ckiesheeren van 't rijk van Soping D„o Palla ganra de welke almeede ter feets genodigt zijnde vroeg bonijs radja wat hem bewogen had na her„ „waards te komen 't antwoord was dat de Coninginne van bonij buijten hun weten gede„ troneerd en na herwaards gekomen was, en de wijle zij bij nader occagie antwoord hadden, dat zulx Eenlijk door toe doen van Arou Panette was geschied, hadden zij thans gesamentlijk gearresteerd dit heen en bij haar meesters te komen, om volg:s eer en pligt dies ordre te observeeren Den heer Gouverneur vraagde dese heeren off zij dan van sints waren om d' E: Comp. e en het bonijse hoff, onderdanig te sijn en haart beveelen te gehoorsamen, het antwoord was, dat zij nooijt anders gebragt en ten dien Eijnde herwaards gekomen te sijn Wordende „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0850.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 van Wordende dese heeren door den heer Gouverneur verwelkomt, en betuijgd dat terwijl d' E: Comp:e uijt name der heeren superioren in Europa als Eerste bontgenoten op Celebes resideerde zij te samen konden versekert zijn, dat d' E: Comp:e haar in haar goedregt altijd soude maintineeren. Vervolgens is met dese hoogheijd nog gehouden een geheijm discours het geen apart bij een distincte aantekening geconcheerd en den heer gouverneur ter hand gesteld is, waar na zijn afscheijd heeft versogt het geen zijn hoogheijd beleefdelijk is vergun/ vertrec„ kende dus weder na sijn Coninglijke residen¬ „tie plaats in Campong beroe. Ook liet den Coning van Sadrabonij desen avond den heer Gouverneur door een zendeling bekend maken, dat eenige zeero„ „vers zig voor de Revier aldaar op houden om op de uijt en in gaande vaartuijgen van sijn sonderdanen te passen en de selve te overmees¬ „teren, teffens raad vragende hoe zig daar inne te moeten gedragen, soo liet den heer Gouverneur in andwoord weten, dat in dien eden Coning versekert was, dat het zeer overs #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0851.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van ƒ zeerovers en geen gepermiteerde smalle hande„ „laars zijn als dan sijn magt en wapenen te kunnen gebruijken, om dat geboefte te vergagen of mas„ „sacreeren en in gevalle onder deselve Eenige gedistinqueerde persoon mogten wesen, als dan tot teken der waarheijd de afgekapte koppen binnen dit Casteel te laten brengen. In voegen voorsz: naakte dien zendeling be„ „kend dat er bij Continuatie Eenige rebellen dog alle gemeene menschen van Bontoparrang in Padrabonij komen overloopen, en in sijns meesters rijk die de selve al dieversekee„ „ren afgewesen en vermaand heeft zig Een ijder onder hare wettige meesters te begeeven des niet tegenstaende veele moeijelijkheijd in sijn land aan regten, dierhalven ook aan den heer Gouverneur liet versoeken hoedanig sig hier in te gedragen, zoo liet zijn Agtb: in andwoordt dienen, dat het wel haar tijd zal worden om dat ongehoorsaam rolh onder gehoorsaemheijd te brengen en dat dien prins bij provisie na 's lands welten door middel sijner wapenen zijn land konde beschermen soo als hij best te rade zal vinden. Sondag 257 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0852.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van o do 20 den 17 April - - Sondag .. . . . Maandag 18 zijnde de Eersten en tweede paasdag die met het uijt deelen van des heeren zeijlig avond„ „maal en het doen van toepasselijke predica„ „ties stigtelijk zijn gevierd. — 19 do . . . . . Dingsdag arriveerde alhier ter rheede van de suijder provintie d' Chialoup D' Adriana Johanna met een lading thiende rijst en een briefje van den resident aldaar Willem Camerling .. . . . . Woensdag In den morgen stond zond den heer gouverneur den derde taalman Johannes Brugman na goah en bij dies Coning en rijx bestier der omme na die hoogheijd en Exelentie welstand te verneemen mitsgaders den ryx bestierder uijt name voorsz: voor te houden dat bij al„ „dien hij door indispositie niet in staat is, om aan het Casteel Rotterdam, te verschij„ „nen om over dien staat en het wel wesen der bondgenooten te besoigneeren dat sijn Exelentie dan twee van zijne vertrouwde raadslieden in zijne steede zoude aan„ „stellen ten fine om als even gesegd met zijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0853.xml #+ --- 259 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van zyn Agtb: te komen raadplegen. Op den middag retourneerde voorsz: taalkun„ „dige die in andwoord met sig bragt dat goas Rijx bestierder uijt name van den Coning en hem voor 't na vragen van zijn gesondheijd liet bedanken, mitsgaders betuijgen dat nog niet in staat was, door de swacke gesteldheijd van zijn Lighaam bij den heer Gouverneur te verschijnen, dog egter dat op sijn Edele adhortattie den 2 den Sabandhair en Crain grassie had geconstitueerd om met zijn Agtb: te Consuleeren en alles te besluij„ „„ten of zijn Excelentie selfs present was — In dien morgen stond arriveerde alhier ter rheede van de suijder provintie de pantchil„ „lang de voorvarentheijt met een lading thien„ „de rijst en een briefje van den Resident Willem Camerling. Tegens den avond arriveerde mede van voorsz: plaats de provisie praauw ten afhaal van de ses maandigen Eijsch van benodigtheeden voor die residentie. — Donderdag - - - - - - - - - - den 21 April Vrijdags „. 22do is niets v'rnotatie waardig gepasseerd 23. do Saturdag Verscheen do #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0854.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 20 8ber 1740 Verscheen bij den heer gouverneur Crain Tjamba, beklag doende over de insolentien van een bonijs zendeling die vijff vrouwen sijner onderdanen aldaar met geweld weggene„ „men hadden, dog door hem waren agterhaald„ en daar van sijne klagten gedaan aan den Com„ „mandant op Maros Jurgen van Diepenbroek, die dese zaak met den bonijsen dpennang niet hadden kunnen afdoen, maar de selve aan sijn Agtb: gerenvoijeerd, met een geleijde briefje de dato 21 deser, versoekende dierhalven main„ „tenu, het geen zijn Agtb: aangenomen heeft Radja Moeda te sullen voordragen. — Sondag is den gods-dienst tot stigting der gemeente door den Eerwaarden harmanus van loon Aan de gemeente verkondigt. Ook arriveerde alhier ter rheede van een verloren reijs de Chialoup van den burger Caspar Christiaan Elrig die op den 24 der gepasseerde maand over Am„ „boijna na Banda was vertrocken, met een brief aan de regering van Eerstgemelte gouvernament welken Existel dien heer den 24 April Gouverneur ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0855.xml #+ --- 267 Van Maccassar onder dato 2' 8ber 1744 Gouverneur weder door den Schipper is g'intra¬ „queerd, en den secretaris tot nadar occagie ter bewaring overgegeven. Maandag. - - - - - - - - - - den 25 April is de brand spuijt op het pleijn deses Casteels geprobeert en het benodigde daar aan gere„ „pareerd. — Vervolgens is alhier in het boeijenhuijs overleden den goaschen tolk Carra Mabela„ die op den 2 december A„o pass„o door goaks rijxbestierder binnen desen Casteelen en ter dispositie van den heer gouverneur Ook liet den bonijsen Radja Moeda acces versoeken om tegens morgen bij den heer gouverneur te komen, het geen beleefdelijk wierd g'accordeert. — was gesonden.— Dingsdag - - - - - - - - „ 26 d„o Wierd gehouden vergadering van Politie het gebesoigneerde en geresolveerde te beoogen bij resolutie deser datum. Na het Eijndigen deser bij een komst ver„ „scheen op verleend accet van gisteren in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0856.xml #+ --- Maccassar onder dato 28 8ber 174 Van in de raad Camer den bonijsen Radja Moed andr „teld van Eenige rijx en hoff grooten, het verhandelen met sijn hoogheijt te b'oogen bij de onderstaande Conferentie. Conferentie gehouden Tusschen Den E: E: Agtb: heer gouverneure Adriaan hendrik Smout en radya Moeda Coning ten overstaan der Leden uijt den Raad van politie en de Eex grooten van bonij in Name ope Sangaria De Tomilalang En Arou Tanette Malolo. — Na dat aan de Eene zijde van de tafel de leden van den raad en aan de andre kand radja moeda en zijn gevolg door den heer Gouverneur plaats aangewesen was, onder het nuttigen van een inlands regaal gaff den jong Coning te kennen binnen gekomen te wesen, ten fine op de proposietie die hem van den heer gouverneur met de boutonsche volkeren het een off ander tot nut van sijn rijk in bonij op de wadjoresen te kunnen ondernemen¬ zig te declareeren thans genootsaakt was in antwoord te dienen, dat sig buijten 's E: Comp:s hulpe ten Eenemaal niet instaat vond, derwaards te trecken, om op die volker en Eenig voordeel te behaalen, waer op den heer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0857.xml #+ --- 263 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van heer Gouverneur aan bood dat men als dan hand aen hand ten spoedigste en zoo dra het soisoen sulx sal toelaten hand aent werk moeste slaan om met een ongevijnst voornemen de algemeene welstand het sij in der minne off door wapenen van 't Eijland Celebes te bevorderen, dog dat ir 't sedert Eenig een tijt diverce in Convenienten waren voorgevallen die ons in tegendeel der goede wille van 't bonijsche hof regt matige reeden van hisnoegen gegeven hadden, en ons dierhalve aan de goede intentie van de selve deede twijffel slaan waar door het goede oogmerk in de saek onser heeren en meesters veraghtert en den heer gouverneur in zijne deffijnen verhinder was. Den Coning antwoorde dat hij zoo veel hem bewust was, al„ „toos het goede betragt hadde en ook te veel verpligting aan d' E Comp:e hadde om het Contrarie te ondernemen schoon hem wel bekent was dat er nu en dan Eenige zaa„ ken voor viel en welkers onderhoek hen niet alleen belet maar selfs voor hem verduijstert wierden, als willende te kennen geeven dat zijne Eerste ministeers door de authoriteijt van de Coninginne den Meester speele.— zyn Agtb: herm hermon hier op, hoe het mogelijk konde„ wesen dat in iets in het lijk van brijkonde voorvallen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0858.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 23 8ber 1740 off verhandelt werden, buijten 's Conijng voorweten, voel min de saaken afte doen dewijl zulx nooijt in een welgestelde regering mag, nog kan geschieden, daer bij voegende dat in dien sulx quam tercteeren het den Coning zijn pligt was de saaken al egter te ondersoeken om bij manquement van Eijge magt en authoriteijt daar van aan d' E: Comp:e kennis te geeven, die als dan over sulke ongehoorsame rijx grooten en ministers zo„ „danige maat regulen zullen neemen als tot mani„ „teure der magt en kragt van een Eerst bontgenoot Compatibel zijn op welk een toon den niadanrang en Eerste tomilalang door haaren spreeker djein Matonan het woord vattede seijde 't sedert de aan„ „stelling van radja Moeda hun altijt zodanig te hebben gedragen als den heer Gouverneur re Com„ „mandeert te behooren, dog dat zommige princen en bloedverwanten van de Coninginne Somwijle het spoor van goede Conduites te buijten gingen, en waer overmen geen regtspleegingen, als over andere Bij welke occagie, den heer gouverneur zig informeerde, off de zaak al onderzogt was van vijfff vrouwen S: E: Comp:s onderdanen, die door een bonier onlangs op Tjamba gestoolen en tegen wil en dank van Crain Tjamba als hoofd van die landstreek harwaards konde houden. — vervoert #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0859.xml #+ --- 265 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 vervoert waaren, zoo repliceerde den Coning dat hij de saek ondersogt en den dader in hegtmnisse hadde geno„ „men om na 'slands wetten gestrafft te worden. Alverder zijde den heer gouverneur dat sulke gedoen„ „tens der bonijers meest sijn oorsaek had om dat den dyennang op Maros die 's Coningsweegen aldaar verblijff houd om de gemengde saeken met 's Comp:s Commandan, te ondersoeken en aftedoen, verklaart heeft zoo veel magt en authoriteijt niet gegeven te weesen als sijn voorsaaten maar alleenlijk in mandatis te hebben om op den land bouw te passen zoo beloofde den Coning daar inne te sullen voorsien en redres te besorgen tot genoegen van den heer gouverneur die den hier voor bedankte en op zyn versoek afscheijt var„ „gunt /:onderstond:/ Maccassar Den 26. April 1740 /:was getekent:/ Gerrit Fek Secretaris Woensdag Desen morgen zijn ten overstaen van den wagt hebbende officier door den Constabel deses Casteels de Cruijt„ huijsen gevisiteert en droog bevonden. Tegens den avond sond den heer Gouverneur den tweeden tolk Salomon Jacobsz: na den Eersten Capi„ „trin Laut van boutan om sijn Excelentie te Communiceeren den 27 April dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0860.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van 29 d„o dat den heer Gouverneur en de raad beslooten hadden om sijn Exelentie weder naar Bouton te rxpredieeren en dat dierhalven maar preeparatie konde maken om sijn Exelenties vaartuijgen in het water te setten. Genoemde taalman zeijde met zijn retour dat den Captain Lant zijn Agtb: voor de bedeling liet be„ „danken en dat sin Excelentie betuijgd had alles tot een spoedig vertrek in gereedheijd te sullen brengten. Donderdag is niets de annotatie waardig gepasseerd, als dat Crain Tsjamba met de 5 onderdanige won„ „wen op den 23 in dit dag verhaal gemelt we„ „der naar sijn land vertrocken is. — Vrijdag Op de middag wierd den heer Gouverneur inhandigt een brieffje van Bimas, Resident Reijnshagen gedateert den 21 deser. — Ook is desen namiddag acces versogt voor de ge„ „committeerdens bij bonijs Coningin tegens morgen het geen beliefdelijk g'accordeert is. — den 28 April Saturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0861.xml #+ --- 267 Van 6 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Saturdag Desen morgen zijn in Conformite het Erlangde acces van gisteren door den heer Gouverneur na bonijs Coningin gesonden den Coopman en trains fiscaal hendrik Stemer en den onder Coopman en Sabandhar hendrik van Reijd ter verrigting van sodanige Com„ „missie als haar bij raads besluijt van den 26 deser is opgedragen, dewelke met hun retour rapport gedaan hebben, en verder door den heer gouverneur gelast wierden bij naaste bij eenkomst van rapport in scriptis te dienen. — Ook is desen middag door den heer gou„ „verneur onder een briefje van geleijde na boelecomba, gedepecheerd de pantchallang den oppas ten afhaal van thiende rijst en na Zaleijer de Groote schouwen Allas en Pallas ten afhaal van de aldaar in gereedheijd leggede metselkalk In de onderstaande hospitaals lijst is te b'oogen hoe veel impotenten er dese maand in het selve gekomen uijt gegaan, Overleden en verbleven den 30 April zijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0862.xml #+ --- Macassar onder dato 25 8ber 1742 van Eerste halve hraans laaste halve kaamp zijn. — ingetingehijtgeleds lijk Jngel: uit gego:Ed:s bij v:r hoofd wagt- - - - - - - - - - - - - - . 15. 7. 5. 3. 174. 2. 3. 1. 12. Waterpoort - - - - - - - - - - - - - 3. - „. 2. „ 1. „. „. „. 1. d' E: agtb: heerswag. . . . . . . . . . „. 1. „ . „. 7. „. „. „. 1. P:r Bonij. . . . . . . . . . . . . 2. 1. 1. 1. 1. 3. „. 1. 3. Bouton. . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. 3. 2. 1. 4. „. „. 1. 3. „mandersaha. . . . . . . . . . . . . 4. „. 3. 1. „ 2. „. 1. 1. „ Amboina. - - - - - - - - - - - - - - „. 1. „ - „. 1 „. „. „. 1. de Proncq. - . . . . . . . . . . . . . . 1. 1. 1. „. 1 „. „. 1. „ rhedont „ - - - - - - - - - - - - - - - 2. 1. 1. „. 2 „. 1. „. 1. post schagers valk. . . . . . . . . 1. „. „. 1. „ 1. 2. „. 1. Ambagts gesellen. . . . . . . . . . 3. 3. 1. „ . 5 „. 2. „. 3. zeevaarende - - - - - - - - - - - . 10. 4. 6. „. 8 1. „. 1. 6. 't schip Westordijxhorn. . . . . . 4. „. 4. „. „ „. 1. „. „. „ D„o haarften. . . . . . . . . . . 7. 1. 1. „. 7 4. „. „. 10„ „ _„o Velsen. . . . . . . . . . . 3. 1. 1. „. 3 „. „. „. 4. „ D„o Soeteling kork. . . . . . - 6. 5. 1. 2. 8 „. „. „. 9. Te Samen 65. 29. 29. 9.56. -. - . 15. 9. 6. 56 aij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0863.xml #+ --- 269 Van Maccassa onder dato 25 8ber 1740 Den 1 Maij Sondag is den Gods-dienst ter kerke stigtelijk gevierd, door den Eerwaarden predicant hermanus van Loon. Maandag - - - - - - -- „ Op Versoek van de boutonse Captain Lautsis ter ordre van den heer Gouverneur aan deselve afgegeven Eenige, ponden spijkers, kalk en bindrotting, tot reparatie hunner vaartuijgen heden deesen dage wierd alhier aangebragt Een briefje van Marlos Commandant Jurgen Christoffel van Diepenbroek. — Dingsdag 's morgens ten agt Uuren quamen bij den heer gouverneur, de ordinaire zendeling van Arou Sanette ter Communicatie als dat er Circa 500: Wadyjoreesen tot op de negorij, soepa Waren komen afsacken, met intentie om de aldaar leggende vaartuijgen te repareeren, en van daar thede na Banjar Massing te vertrecken, ter incoop van ammunitie van Oorlog en Wes meer. 3 d„o 2 d„o Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0864.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8ber 1740 Van den 4 Maij Den heer gouverneur liet Aroe Tanette voor de Communicatie bedanken, en aan leggen dat sig naar stil op zijn land, soude houden, toter tijd sijn Edele hem schriftelijk ordre toesend. Ook liet den Coning van tanctte bekendmaken dat het nu den regten tijd was om Eenige vaar„ tuijgen ter bekruijssing van de Zuijd Cust Ce„ „lebes te depecheeren, het geen den heer gou„ „verneur voor Communicatie aangenomen, en dien minister voor zijn trouwe ten opsigte van d' E: Comp:e bedankt hebbende, zijn dese tanetse zendelingen weder g'Expedieert. Iegens den avond werden van hier onder geleijde brieffjes na boele Comba gedepecheert de Chialoup D' Adriaan Johanna, en de pan„ chiallang de Voortvarentheijt, ten afhaal van thiende reijst. — Woensdag is niets de amotatie waardig gepasseerd, als eenelijk dat de boelecombasche provisie prauw onder op sig van den Corporaal silgen Lourens Willen met een briefje van geleijde en den Les maandigen Eijsch van benodigtheden voor de postelingen is vertrocken. Donderdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0865.xml #+ --- 271 Van Maccassar onder dato 25:' 8ber 1740 Werd alhier onder een briefje van geleijde gedepec„ „heerd, de saleijereese provisie praauw, onder op sigt van den Voosschietar Jan Joelsen, met deses Maandigen Eijsch van benodigtheden voor dies besettelingen. Liet den Eersten boutonsen captain Laut Radja La„ „wele bekend maken dat zijne vaartuijgen thans gereed en volcomen in staat geslelt waren, om de reijse na Bonton te onderneemen, ten welke Eijnde zijn Exelentie liet vragen wanneer het zijn Edele gelegen soude Comen dat binnen het Casteel verscheijnde. — Den heer Gouverneur liet sijn Exelentie onder groete aan leggen, dat thans met veel besigheden g'occupeerd was, en dat over sulx voor Eerst hem nog geen audientie konde permitteeren. — Saturdag quam bij den heer Gouverneur den bonyse prins en Commandant in goak Aroe soemaling ter Com„ municatie dat zijn Exelentie beveets vijff vijff stuc„ „ken Canon met Eenige vaartuijgen van Boelo 7 d„o Co den 5 May Donderdag Vrijdag Boelo 6 d„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0866.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 23 8ber 1744 den 8 Maij boelo had laten afhalen en die heden alhier g'ar„ riveerd, en aan het zee hoofd gebragt waren onder betuijging dat er nog 7. van de selve aldaar ver„ „bleeven waren, en dat hij zijn uijteerste devoir soude aanwenden om die soo spoedig doenlijk was in handen van d: E: Comp:e te leveren. Den heer Gouverneur bedankte zijn Exe„ „lentie voor het tegenwoordige, en versogt dat in de besorging van de resteerende niet in gebreeken mogt blijven, ter wijl zijn Edele van intentie was, dar beijders voor dese en de andere die aldaar verbleeven waren, soo die alhier spoedig wierden aangebragt, Eenig douceur toetevoegen. Ook is te desen dage gehouden vergadering van politie, het gebesoigneerde en g'arresteerde te zien bij resolutie deser datum. Sondag is den gods-dienst tot stigting der gemeente ter kerke gecelebreerd. — En tegens den middag arriveerde alhier van boele Comba de Chialoup Dongesiene verandering met een briefijte van geleijde, en Een quantiteijt van 34 lasten 's Comp:s thkende Eijst Maandag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0867.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 Maandag 'Smorgens liet den tweeden boutonse Capi„ „tain Laut Radja Lakoedoe, bij den heer gou„ „verneur acces versoeken 't geen tegens morgen avond werd geaccordeert. — Insgelijk liet goaks rijx bestierder acces Versoeken voor sijne gedeputeerdens den tweeden Sabandhar, en Crain, grassie 't geen tegens overmorgen wierd tot gestaan. Dingsdag Op de verleende audientie van gisteren aan den tweeden boutonsen Capitain Laut verscheen sijn Exelentie thans binnen desen Casteele, en na het afleggen van Eenige hofflijkheden, ver„ „sogt dien ministers dat al het geene 'er met sijn binnen Comst passeerde geen Communicatie Aan sijn macker den Eersten zee admiraal Mogt gegeven werden, welk versoek toegestaan zijnde, vervolgde zyn Exelentie het dit Cours, en zeijde Expres te sijn gekomen om sijn agtb: bekent te maken, dat sig nu lang genoeg als een buffel na het goed, dunken van den Eersten Capitain Laud had laten leijden, en meest stil geswegen, maar dat zulx thans niet meer konde 10. d„o den 9 Maij geschieden 273 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0868.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 geschieden, ter wijl het groff en onverandervoor„ „delijk voor zijn Coning was, de welke haar Exc„ „lenties had geordonneert, om de ordres van sijn Edele in allen deele te observeeren, en niet Eerder van Maccassar te vertrecken, voor dat den Oorlog met de wadyoreesen /:s:/ een Eijnde had genomen, maar dat nu andwoord had, „dat den Eersten Captain Laut diverse keeren om sijn demissie had geinsteerd, het geen strijdig was tegens de ordres van sijn Coning, en daar en boven thans niet in staat is de reijse na bouton te kunnen ondernemen, ter wijl de mousson reeds verloopen was, dat dierhalven versogt tot dispositie van sijn Edele alhier nog Eenigen tijd te mogen verblijven en dat wanneer 'er eenigen verschillen tusschen hem en sijne mac„ „ker quamen te reijsen dat sijn Edelle daar in als mediateur geliefde te zijn, betuijgende wijders dat den Eersten Capitain Daut over zijn gedaan versoek, zeer verlegen was, te meer wijl nu Cortelings Eerst een brieff van haren Coning ontfangen had, waerinne zijn hoogh:t de novo weder had geordonneert om de beveelen van den heer gouverneur en raad te observeeren, en dat over sulx nu niet twijffelde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0869.xml #+ --- 275 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 twijffelden of zijn Confrater zoude zijn Agtb: woder verleedigen, om hier nog Eenige tijd te verblijven, seggende tot slot van sijn discours, dat altijd met de meeste Candeur 's Comp:s ordre soude observeren. Den heer gouverneur diende zijn Exebentie in response, dat aan sijn trouw en opregtigheijd ten op sigtie van d' E: Comp:e niet dubiteerde, terwijl daar van in den jare 1738 genoeg blijken gegeven had, maar wat aan belangde demissie van sijn Confrater dat die vast in rade van politie besloten was, om reden en dat diverse malen om zijn vertrek heeft aangehouden, onder betuijging dat 'er veele van zijn volkeren gestorven, en nu nog een Considrabel getal siek waren, item dat de selve door gebrek van Levensmiddelen verstrooijt, en hier en daar na toe vertrocken waren, egter dat in dien in rade nader quam versoeken om te Continueeren dat men als dan soude sien, wat men in dese zaak soude doen. Den zee admiraal bedankt sijn Edele hier voor en wierd op zijn versoek gelicenti„ „eerd om te vertrecken. — Woensdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0870.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 den 11 Maij Woensdag 'smorgens ten 7 Uuren is den justitieelen raad bij den anderen vergadert geweest, het verhandel„ „de te sien bij de Criminele geregts rolle dier Camer. „kort daar op, is na pronunciatie van desen„ „tentie op de gewone Executie plaats ter dood gebragt Fedde Elders van oldenburg g'harquebuseert Johas Lind van Amsterdam de regter hand af„ gekapt en op gehangen. — Na dat dese Executie een Eijnde had genomen, verscheen van wegens het hoff van goah bij den heer gouverneur den g'larrang Tjamba„ en soeroe pakatta, betuijgende gehouden te sijn door den rijx bestierder in stede van de thans inpotentgewordene ordinaire gede„ „puteerdens, den tweeden sabandhar, en Crain Grasfie, om zijn Agtb: te Communicee„ „ren, dat zijn Exelentie na de uijt gewekene in het gebergte, zendelingen had gesonden om haar nog maals aan te laten seggen dat sig thuijswaards souden begeeven want dat sij immers nu ontwaard hadden, hoe dat de bereets in submissie gekomene rijx grooten door d' E: Comp:e gehandelt wierden en „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0871.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1742 Van en dat het nu tijd zoude werden om alles ten besten van hun liev vaderland te behertigen het geen rest door haar toe doen, tot een puijn hoop gemaekt was.— Dat zij hier op in andwoord hadden gedient dat het beploegen, en besaijen der booven landen haar veel besigheden occupeerden, waer door zy verhindert waren geweest om af te komen, dog na de rijpheit van het gewas, een nader besluijt soude neemen.— Den heer gouverneur liet den rijxbestierde van de Communicatie bedanken onder aan„ „legging dat dit alle naar frivole uijt vlugten waren, en in dien zij niet spoedig na den goe„ „den raad wilde luijsteren, dat zij ook verze„ „kert konden wesen, dat zij niet veel nut van hare plantagie souden hebben, ter wijl men van Sints is, het nelij gewas voor hun te snijden, zoo als zij in den jare 1736. voor ons in de noorder provintie gedaan hebben. hier op versogten dese gedeputeerdens hun afscheijd het geen haar onder groeten aan den Rijx bestierder wierd toegestaan Iegens 277 - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0872.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8ber 1740 van G den 12 Maij 13 do segens den avond wierd op versoek van den Eersten boutonsen Captain Pautacces vergunt aan zijn Exelentie tegens overmorgen. — Donderdag Smorgens word den heer gouverneur inhandigt een briefje van bimas resident Jan Dirk Reijnshagen, behelsende dies inhoude Eenlijk een Communicatie wegens het arrivement van 't schip Westerldijxhorn aldaar. Iegens den avond word den heer gouvern:r ter kennisse gebragt, dat Crain Tjamba in de Noorder provintien over leeden was. — Vrijdag heden morgen quam op verleend acces bij den heer gouverneur, zijnde zijn Edele vergesel„ „schapt van den Coopman en transfiscaal hendrik Hemer en den onderCoopman en Sabandhair hendrik van Reijd, den Eersten boutonsen Captain Laut den welken na de gusaerde Complimenten hit plaats geno„ „men hebbende, betuijgde gecomen te sijn, om den heer gouverneur bekend te maken dat zijn Exelentie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0873.xml #+ --- 370 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 Exelentie den toegesondene tolk niet wel had verstaan waer dat zijn Edele hem naar toe wilde zenden, egter dat zijn vaartuijgen nu gereed en in het water geset waren. zyn Agtb: betuijgde zijne verwondering hier over, en vroeg hoe het mogelijk was, dat zijn Exelentie sulx niet zoude weten, dewijl zoo menigmaal om zijn demissie na bouton had g'insteerd, het geen zijn Agtb: genood„ „saakt had, in rade van politie voor te dragen, en waar op beslooten was, hem Captain Laut met zijn by hebbende telicentieeren om te mogen vertrecken, en waar toe der ordinai„ „ren brieff thans in gereetheijt was gebragt, en dat 'thans niet anders wenschte als dat zijn Exelentie een tijd bestende om deselve aftekomen halen. Den Zee admiraal betuijgde dat door 't verloopen van de mousson thans niet in„ staat was zijne reijse na bouton te onderneemen, en dat zijn gedaan versoek eenlijk uijt een onnoselheijd gecauseerd was: het replicq van sijn Edele was dat zijn Exelentie nooijt tot zijn vertrek was aangemaand, en dat man sijn demissie gegeven had een lijk op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0874.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 op zijn gedaan versoek, dog egter genegen zijn„ „de, om hier nog Eenigen tijd ter Communiceeren dat dan in politicque rade zoude verschijnen, en over zijn abuijs anmestie versoeken, verders vermaande zijn Agtb: sijn Exelentie om met zijne Confrater in een goede harmonie en een dragt te leven, het geen zijn Exelentie beandwoorde met seggen dat niet wist dat er Eenige oneenig„ „heden tusschen haar lieden was voorgevallen. — zijn Agtb: zeijde dat zulx ook niet bewust was, en dat in vorige tijden met den anderen Captain Laut, hoorjt soo veel moeijte gehad heeft, want dat D: E: Comp:e door de goedheijd Gods genoegsaam in staat is, om zijn verschillen selvs aftedoen, en daar toe geen hulp der bont„ „genoten van noden had, want dat het versoe„ „ken van assistentie Eenlijk geschiede tot Loneur van den Coning van Bouton. hier op betuijgde den Captain Lant, dat voortaan in allen deelen 's Comp:s ordre soude observeeren, bij aldien zijn Edele hem nog Een jaar geliefde aan te houden, dat sulx voor veeleer en respect soude rekenen versogt hier op zijn afscheijd, 't geen die Exelen„ „tie wierd geaccordeert. Na #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0875.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 O Van Na het vertrek van desen Leeadmiraal sond bonijs Radja Moeda ter verthoning binnen desen Casteele per zijnen tolk Foatona, doen door sijn hoogheijd aangestelde djennang van Parre Parre. Waar voor sijn hoogheijd onder een toepasse„ „lijk Compliment wierd bedankt. Vervolgens wierd door den heer Gouverneur na bonijs jong Coning gesonden, den opper tolk Jan hendrik vol ten fine zijn hoogheijd te vragen off g'inclineerd was om eenige sendelin„ „gen met den tolk brugman na Wadyo te senden. Den tolk retourneerde met barig als dat zijn hoogheijd de sendelingen tegens morgen binnen 't Casteel Soude Lenden. Saturdag Lond bonijs Radja Moeda binnen desen Cas„ „teele den glarrang bontualacq en soeroe man„ „gerantjang, ten fine om met de tolk brug„ „man na Wadja te vertrecken, wordende die inmediaat zijn de peche door den haar gouverneur verleend, mede neemende een briefje voor de veertig Coningen en regenten van he landschap Watzou zijnde dies inhoud in den 14 Maij de 281 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0876.xml #+ --- Maccassar onder dato 26 8ber 1740 Van d„o 16d „ Sondag den 16 Maij is den gods dienst tot stigting der gemeente door den krankbesoeker Philip Naurak gecelebreerd. Maandag E zond dien heer Gouverneur den substitut tolk Willem Mulder na goahs rijx bestierder om dien minister te versoeken om gecommitteerd:s ten Eijnde door in dispositie van den rijx bestierder over den staat van het macassaarse ministerium te aboucheeren. gemelte taalman seijde met zijn retour dat den rijxbestierder betuijgd had, dat de gedupeteerdens die gewonelijk gesonden, en bij hem vertrouwd wierden, ziek waren, egter dat over morgen andere in haar plaats soude zenden? voorsz: taalman berigte den heer Gouverneur nog dat dien minister na oogschijn weder gerecon„ raliseerd was. de serete kas te vinden. — Dingsdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0877.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van 283. den 18 Maij Dingsdag Liet bonijs Radja Moeda door een sendeling onder zijn hoogheijds genege groete zeggen, dat er Eenige bonijers, bij sijn hoogheijd pretentie hadde gemaakt op een stuk land gelegen in de provintie panjiko„ „kan het geen in den jare 1733 door den resident De Ree aan haar was toegestaan, om het selve te beploegen en te bezaijen, mits daar van behoor¬ „lijk 's Comp:s geregtigheden op te brengen, het welk zij tot nu toe na, gecomen hebbende, heeft egter den preesenten resindent haar genoemde Landstreekje afgenomen en aan Eenige 'sComp:s onderdanen overgegeven, waar omme zijn hoogheijd den heer gouverneur Liet versoeken, dat zulx weder aen zijn onderdanen mogt gerestitueerd worden. Den heer gouverneur liet zijn hoogheijt aan leggen, dat na die zaak soude laten vernemen, en een ijder goed regt doen. — Woensdag quam bij den heer Gouverneur Arou Tijamba Zilong mede brengende een briefje van Maros Commandant Jurgen Christoffel van Die„ „penbroek, bethelsende dies inhoud Eenlijk e dat W #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0878.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van den 19 Maij dat Arou off den Regent van Tjamba oveleden, en den boven genoemde door de oudste van dat land bij provisie in sijn steede tot die waardigheijd was verkoren, het geen deselve Confirmeerde Met versoek dat zulx door zijn Edele mogt g' approbeerd werden, sijn Edele accordeerde dese p:l aanstelling en zeijde tegens den nieuw verkoore„ „ne, dat maar voor Corst na zijn land zoude ver„ „trecken, tot er tijd dat men bij goed comportement en het aanwesen der Noorder regenten instaat soude wesen, hem te approbeeren, en den Volke voor te stellen. Donderdag Verscheen bij den heer gouverneur den goakschen hoff groot Crain grassie leggende gesonden te zijn door den rijx bestierder om den heer Gouverneur aan te dienen dat den sabandhaar en andere vertrouwelingen, om als gecommit„ „teerdens binnen te zenden, soo wel als den rijx bestierder indispoost waren, en dat zijn Exelen„ tie gesonden was, omme terwijl den heer gouverneur om gecommitteerdens had laten, versoeken te horen Wat zijn Agtb: te „Ordonneeren had. — Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0879.xml #+ --- 285 Maccassor ond:r dato 25 8ber 1740 Van Den Gouverneur Seijde viet anders te seggen te hebben als dat dien rijx bestierder alle de geene die van goa, Tello en sadrabonij op Malankeri p:r pasdon gegeven waren dat zijn Excelentie die op Thain bij den anderen Moes, Convoceeren, en haar als dan met gecommitteerdens binnen dit Casteel zenden op dat men haar als dan het positive pardon van haar hoog Edelhed:s soude versekeren, en om met de zelve te be¬ sluijten wat het beste diende gedaan te wer„ „den, om, het hoff weder in sijn vorigen flo„ „risanten staat te brengen, mitsgaders om haar sodanige goede bedieningen toete„ „voegen, als 'er bereets bij het koff vacant zijn, en voorts te besluijten wat weg men met de nog uijt gewekene princen souden inslaan tot Meestenutte van d' E: Comp:e en het Maccassaar se ministerum. Crain Grassie beloofde hier van behoor„ „lijk verslagt aan sijn meester te sullen doen, versogt afscheijd 't geen hem onder groete aan zijn meester wierd geaccordeert. Ook is ten desen dagen den justitieelen raad bij den anderen geweest, het gebesoigneerde en g'arresteerde te beoogen bij de civile en Crimineele #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0880.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1741 van 21 d„o Vrijdag den 20 Maij Werd alhier aangebragt een briefje van Maras Commandant Jurgen Christoffel van diepenb:r Saturdag Liet goaks rijx bestierder onder zijne groete den heer Gouverneur vragen off alle de glarrangs en Mindere die uijt gewekene geweest waaren, en op Malankerie p:r pardon hadden Erlang, mede binnen het Casteel moesten ver„ „schijnen dan wel de rijx grooten in't bijsonder Den heer Gouverneur het den rijx bestiard:tr onder een Contra groete aan seggen dat niet alleen de g'larrang van dat Rijk naar ook alle de geene die zedert het erlang de pardon sig herwaard en in submissie begeven hadden souden binnen desen Cas„ „teelen zenden. — Dien zendeling beloofde hier van rapport, te zullen doen, en zeijde dat zijn Meester tegens aanstaande maandag audientie soude laten versoeken, voor den Coning van Tello¬ dan wel voor sig zelve, in dier van zijn Crimineele geregts rolle dier Camer. in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0881.xml #+ --- 287 Maccassar onder dato 25:' 8ber 1740 van. den 22 Maij in dispositie Eersteld was, om dit Ceremo„ „nieel bij te woonen. vervolgens werd onder een briefje van ge„ „leijde na Maros gedepecheert, de kleene schouw Adam met vijff lasten rijst tot roedzel dier postelingen„ eSondag Werd den gods-dienst tot stigting van de gemeente door den Eerwaarde predicant harmanus van Loon stigtelijk gecelebreert Tegens de middag arriveerde alhier ter rheede van Boelecomba de pantchiallang den oppas met een lading thiende rijst en een briefje van den resident aldaar Willem CameSling. Maandag Arriveelde alhier ter Reede van Een verloren reijse de schouw den Allas die op den 30 April van hier na Saleijer is gedepecheerd ten afhaal van kalk— „ 24 d„o Dingsdag liet bonijs Coninginne onder haar hoogheijds „ 23 d/o genege #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0882.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 140 den 25 Maij geneege salutatie onverschillig audientie ver¬ „soeken, om bij den heer Gouverneur te komen, welk versoek door zijn Agtb: beleefdelijk en onder een Contra groete is gerejecteerd, om reden overmorgen den hemelvaard van onse heere Christu, stond gecelibereerd te werden. — Vervolgens liet den Eersten staats minister van het goaks rijk door een zendeling den heer gouverneur bekentmaken, dat nog niet in staat was, om met de uijt gewekene provisioneel ge„ „pardonneerde rijxhoff en mindere groten binnen het Casteel te Comen aangezien zijn Exelentie g'intentioneerd was, om de Coningien van Tello en Sadrabonij mede te brengen, om gecombineerd haare persoon te verthoo¬ „nen, en 's Comp:s voorwaarden aan te hooren. Den heer gouverneur ligt dien rijx regent voor de Communicatie bedanken, en aan seggen dat dog sorge soude dragen dat zulx spoedig Effect sorteerde. Woensdag in den morgen stond: sond den heer gouvern:r na bonijs Coningin den oppertolk Van hendrik vol, ten fine om haar hoogheijd, te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0883.xml #+ --- 289 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 te versoeken dat niet qualijk geliefde te duijden dat zijn Agtb: op gister en op haar hoogheijds versoek geen audientie had toegestaan, mitsgads om haar hoogheijd aan te leggen de ware heden hier van te zijn, dat op morgen hemelvaarts dog stond gevierd te werden, maar dat althans den heer gouverneur liet versoeken dat haar hoogheijd sulx geliefde uijt testellen tot aan„ „staande Woensdag, off Donderdag. — gemelte taalman retourneerde en bragt tot berigt, als dat haar hoogheijd den heer gouverneur voor de beleefdheijd liet bedan„ 6 „ke onder betuijging dat op sodanigen tijd soude verschijnen als het zijn agtb: goedvond, het haar hoogheijt te laten aan seggen. — alverder verscheen bij den heer gouverneur een sendeling van den Coning van Sadrabong meede brengende twee slaven die van hun heer en geauffugeerd, en in zijn land g'appre„ „hendecht, teffens Communiceerende, als dat dien vorst nog persisteerde bij sijn versoek op Malankerie mondeling aan zijn Edele Voorgesteld, om niet onder het hoff van goak, maar directelijk als een onderdanig bondgenoot op sig selve van d' E: Comp:e te werden aan„ gemerkt. den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0884.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 17400 den 26 Maij d„o 27 Den heer gouverneur liet zijn hoogheijd voor de restitutie van de twee slaven bedanken en aan leggen dat al het geene op nalankeri verhandelt was, thans bij zijn Agtb: als nog in geheugen bleef, en in der tijd daar over met zijn hoogheijd mondeling soude spreeken Donderdag zijnde hemelvaartsdag is den gods-dienst tot stigting der gemeente met, een predicatie toepasselijk op dese hoogtijd door den Eer„ „waarden predicant harmanus van zoon gecelebereerd. G Vrijdag quam bij dien heer gouverneur den bonijs tomilalang die geseten zijnde afleijde de groete van de Coninginne en jong Coning en Maakte uijt haar hooghedens naam bekend, dat een Rendeling van Loewoe was gecomen, brengende tot tijding dat die volkeren soo mede de bonijers maar afwagten de Comp van D: E: Comp:e om spoedig van het jok der Wadjoresen ontslagen, en onder de oude gehoorsaamh. d van hun Coninginne en jong Coning te Wesen. den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0885.xml #+ --- 291 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1741 Den heer gouverneur liet den jong Coning van bonij voor de Communicatie bedanken, soo mede de Coning en terwijl dese boodschap uijt naam van haar hoogheijd mede was geschied.— Ook wierd ten desen dage den heer gou„ „verneur inhandigt een brieff van den Com„ „mandan, der schans Valkenburg, Jurgen Christoffel van diepenbroek Saturdag wierd den heer gouverneur door een zen„ „deling der bontonse Capitain Lauts gecom„ „municeerd dat haar Exelenties een brieff van haar zulthan hadden ontfangen, van in houde om niet thuijswaard te koomen, maar ten dienste der E: Comp:e alhier te Continueeren, en om al die boutonders die sig op zaleijer, mandhar en elders ont„ „houden met hun vaartuijgen te laten afhalen, om des te magtiger en serken d: E: Comp:e te kunnen assisteeren Den heer gouverneur liet dese Exelenties voor de preadvertentie van het een en ander bedanken, met bij voeging dat geen pas voor de Vaartuijgen van bouton na zalleijer konde den 28 Maij werden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0886.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 2 8ber 1740 werden verleend, soo lange geen restitutie geschied was van twee s: E: Comp:s onderdanen, die onlangs door een boutons vaartuijg van daar naar herwaard vervoerd waren, onder pretext van derwaard gegaan te zijn, om aldaar een vervoerden bou„ „tons onderdaan 's Conings wegen op te soeken, egter dat sijn Agtb: door middel van een briefje aan 's Comp:s resident die volkeren soude laten oproepen in dien zulx na genoegen was van Leden Captain Laut. op den middag liet den rije bestierder van goak door een zendeling tegens dings-dag Aanstaande audientie versoeken voor den Coning van Tello en Pandrabonij ten Eijnde als Conducteurs alle, de geene die op Malankeri provisioneel pardon van d' E: Comp:e ontfangen, mitsgaders die sig naderhand vrijwillig in den schoot der hoven begrepen hadden, bin„ „nen het Casteel te brengen, omme in gevolge de ordre van den heer gouverneur op den 19 deser aan Crain grasfie gedaan, alle de princen uijt naam van haar hoog Edelhed:s, en alle de verdre bondgenooten die hier toe relatie hebben absolut pardon te geven, en verleenen, welk versoek onder een Contra groete is g'accordeert. zondag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0887.xml #+ --- 293 Maccassar onder dato 23 8ber 1740 1a22 6 Na het Eijndigen van den waare Gods-dienst wierd gehoude Vergadering van politie het gebesoigneerde te beoogen bij resolutie de„ „ser datum. — Tegens den avond arriveerde alhier ter rheede van boeleComba de pantchiallang D' voortvaarentheijd met een quantiteijt van 3 000: bossen padij en een briefje van den Resident Willem Camerling.— Maandag.. sond den heer gouverneur den subsititut tolk Willem Mulder na bonijs radija Moeda om die hoogheijd tegens morgen bin„ „nen desen Casteele te versoeken, welk ver¬ „soek door radja moeda is g'accepteerd. — Dingsdag Om 9 Uur en verscheen op versoek van gisteren binnen desen Casteele den bonijsen Radja Moeda, verseld van den Madansang Eersten tomi„ „lallang Aroe oedjong, Aroe soumaling en Kalla paniki, welke heeren na rang in de voorsale geseten zijnde soo Verscheen 31d d„o „ 50 d„o den 29 Maij Sondag kort 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0888.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 2: 8ber 1740 kort daar op den Cording van Telle, gassisteerd met eenige macassaarse rijx en hoff grooten, ten geleijde van de onderstaande uijt gewekene van het Maccassaars Ministerium, die bereets op Mabankerip:s pardon waren verleend.— die van goah. Den eer sten tomilallang Crain Le kobrdong Crain Parangi - - - - - - - - - - - - d„o Mamampang - - - - - - - - - -- d„o bonto Madojennang - - - - - - - rijx groten d„o Palimba - - - - - - - -- do d„o Mandjaling.- - - -- den Eersten sabandhar dain Mannagara Dain Manassa - - . . . . . . . d„o Mangawing off. . . . . - . smalloe. . . . . . .. d„o Manbanie off - - - - - - princen sonder sadoeloe.. . . .. d„o Massiki Takallara Jmangeroeroe - - - - - - Banda. . . . . . . . . . . glarrang Tombolo. . Tombolokeke glarrangs patjnongan Jtjalla - - - - - - - - -- bediening glarrang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0889.xml #+ --- 295 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 glarrang kasonberang d„o bankala d„o Tamamagoen glarrangs d„o Pau Pau d„o Sampeang Anrongoeroe Carra Mangalle 8o „ Manbani po d„o Todoka totabarigan Die van Sadrabonij den Coning van Sadrabonij Crain oedjong d„o bonto Tanga Dain Manbanie bambe Die van Tello Crain beroagin d„o Mangiwooij d„o „ boakana d„o Paganackan Die alle na kunnen ouden rangplaats geno„ „men hebbende, offer eerden den sabandhaar Dain Mannagara den heer gouverneur twee Eritsen van de in submissie comende groo„ „ten Crain bonto Tanga sadrabonij d„o Paroeka Canrongoeroes d„o die d„o oedjong #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0890.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8ber 1740 1a22 die ongewapend al mede geseten waren gemelte sabandhaar seijde mede dat Crain pagenackan door siekte niet in staat geweest was zijn parsoon en ootmoet voor d' E: Comp:e neder te bucken zijnde dit de drie voornoemde persoonen die 't zedert. — het p:l pardon op Malankeri verleend in submissie gekomen waren. Na een wijl tijds geseten, en gedefroijeerd zijnde sprak den heer gouverneur haar aldus aan, dat geen van dese heeren onbekend konde wesen, de wijle en middelen waar door een ijder van het regte spoor was afgeweken, en daar door d:E: Comp:e Mitsg:s, de welmeenende, bondgenoten in den hoogsten geaat beledigt haddden, dat zulx als Bref de vingeren aante„ „wijlen van stuk, tot stuk geen Moeij te soude zijn, maar veel een strecken tot herinnaring van so veel rampen en tegenspoeden als de onge¬ „luckige onderdanen daar door hebben moeten beproeven, soo dat d' E: Comp:e door lang ge„ „lergde redenen het regt der Contracten en verbonden door Middel van Wapenen staande gehouden en becragtigd hadde, dat het haar hoog Edelhedens de hoogindiasche regering tot Batavia, uijteen bij sondere genereuse goeder„ „tierenth:d #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0891.xml #+ --- 297 Van Maccassar onder dato 23 8ber 1740 „tierentheijd, al egter behaagd hadde, den heer Gouverneur aan te schrijven, en qualificeeren, om alle de geene die tegens d: E: Comp:e de wapenen hadden aenvaart, op Malankerie p„l pardon Erlang hadde, mitsg:s de geene die zedert die tijd in submissie gecomen Waren sulx na gewonelijke generouse behandeling uijt grond des herten te laten bevestigen, onder dese recommandatie en hope dat dese weldaal meer en meer strecken soude om ten „samen de dierbeswoorne Contracten in't vervolg van tijd beter als voor desen te onderhouden, en dat Crain Tello en Sadra„ „bonij nevens den goakschen rijx bestierder nu geliefde hand aan hand te samen de bedieningen der horen die 't Leder de troubden tijd opengevallen waren met wel geintentioneerde ministers te supplee„ „ren, mitsg:s een ijder sijne nog swervende on„ „derdanen bij een te versamelen, om het genot van Vreede soo als bevorens den meeste en den ministen de lagtig te maken, mitsg:s van de laast gen: verrigting na gewoonte aan den heer gouverneur behoorlijk kennisse te geven om als dan wegens de overige Zaken #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0892.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8ber 1740 N: 12 2 zaken te samen te besluijten het geen tot wel wesen van de weder Leijdse bondgenoten noodsakelijk sal werden vereijscht. — hier op naderde zijn Agtb: voornoemde twee ontwapende heeren.. Crain oedjong, en do„ bonto Tanga Sadrabonij Welke laast gen: het vuur van Edelmoedige schaam te de oogen quam uijt bersten, dog egter niet behoorlijk ontsag een ijder zijn Crits uijt handen van den heer gouverneur terug ont„ „fingen onder dese navolgende toepassing dat dit keupgeweir alleen te rug gegeven wierd, op hoope„ dat zulx in der tijd nooijt anders als ten besten der algemeene bondgenooten zoude ontbloot werden. — Voorts nog eenigen tijd geseten en over het graan„ „gewas, en land bouw gesprooken zijnde, verzogten Crain Tello en Sanorabonij het hungevolg beliefd afscheijd, en zijn zeer vergenoegd vertrocken.— Na dat voormelte heeren vertrocken Waren, sond den heer Gouverneur na bonijs Coningin den tweeden Holk Salomon Jacobsz: ten fine haar hoogheijd te versoeken om tegen donderd: Aanstaende in de thuijn, van sijn Edele te verschijnen, in welk versoek haar hoogheijd vol comen heeft gecondescendeert. — de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0893.xml #+ --- 299 Maccassar onder dato 2 8ber 1740 Van D de onderstaande Lijgt thoond aan wat jmpo„ tenten er dese naamd in het hospitaal zijn gecomen uijt gegaan, overleden en verbleeven. — Eerste halve haamd laste halve maand in geblv inglijtgelds lijn ge hijge es l e 12. 3. 2. 3. 10 5. 4.- „. 11. hoofdwagt - - - - - Waterpoort - - - 1. 1. „. „. 2 1. „ - „. 3. D: E: agtb: heers wagt 1. „. 1. „. „ „. „. „. „. 3. 2. „. „. 5 3. „. „. 8. P. :r bonij. 3. 1. 1. 1. 2. „. „. „. 2. d„o bouton 1. 3. „. „. 4 „ 1: 1. 2. d„o mandersaha 1. „. „. „. 1 1. „. . „. 2. d„o Amboina „. 1. „. „ 1 „ . „. „. 1. d' Fronk J Ravelijn 1. „. 1. „ 1. 4. „. „ „ D' Redouv 1. „. 1. „. „ „. „. „. „. Schagersvalk „- „ - „. 1. 1. „. „. „. 1 Ambagts geselle 3. 1. 1. 1. 2 3. 1. „. 9. 6. 2. 1. „ 7 3. 1. „. 4. zeevarende T Schip velsen 4. „. „. „. 4 „. 4. „. „. d„o d' haasten 9. „. 2. „. 8 3. 2. „. 9. „ d„o soedelingskerk 10. 1:3„ 1„ 6 15: „ — 4. 11. Te Samen 56. 15. 12. 6.53. 25. 13. 2. 63 Woensdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0894.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van prs den 1 Junij d„o „ 2 o 3d 8o„ „ 4 do Woensdag Donderdag beijde dese dagen is niets de annotatie waardig gepasseert, als dat op den laasten dag van Wadjou te rug is gekomen onsen tolk Jan brugman met een brieff van den Arou Matoua. Vrijdag 'Smorgens om 9 Urr en is gehouden ve:rgadering van politie 't gebesoigneerde en gearresteerte te zien bij resolutie deser datum en tegens den avond liet bonijs radja Moedaacces versoeken voor glarrang bontualacq en soeroe Mangterantjang om tegens morgen bij den heer gouverneur te Comen het geen door zijn Agtb: beleefdelijk is geaccordeert.— Saturdag smorgens om 9 Uuren quam op verleend acces van gisteren bij den heer gouverneur twee gedeputeerdens van bonijs jong koning als glaurang bontualacq en Ioeroe mangerant„ „jang die na het doen der groete van haar meester zeijden gesonden te sijn om sijn Agtb: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0895.xml #+ --- 351 Maccassar onder dato 23 8br 1740 H van Agtb: bekend te maken dat hun meester gaarne den inhoude der brieven die naar Wadjo en van daar gecomen waren wilde weten den heer gouverneur ordonneerde dese gedeputeerdens hun meester in andwoord aan te dienen dat zijn Edele dies inhoud aan geen ministers van dat hoff konde Communicee„ „ren maar wel aan zijn hoogheijd personelijk en sulx bij naaste occagie te sullen doen. Tegens den avond alhier aangebragt en den heer gouverneur g'intraqueerd een Missive van Maros Commandan t Jurgen Christoffel van Diepenbroek den 5 Junij Sondag is den gods dienst stigtelijk door den Eerwaarde Harmanus van Loon aan de gemeente verkondig. Maandag is de brandspuijt gevisenteerd en het benodigde daar aan gerepareerd. 6d„ Dingsdag Weerd alhier aangebragt een brieff van Maros - 1 70 do „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0896.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1744 den 8 Junij d„o 10 Maros Jurgen Christoffel van diepenb:r die tegens den avond b'andwoord en der„ „waards gesonden werd zijnde intusschen ge„ „houden vergadering van politie 't gebehoig„ „neerde en geresolveerde te b'oogen bij re„ „solutie deser datum. Woensdag Liet bonijs Coningin onverschillende acces versoeken om bij den heer gouverneur in de thuijn te komen, welk versoek tegens zatukdag aenstaande beleefdelijk is g'accord:t Donderdag Smorgens om 9 Uuren is gehouden vergade„ „ring van politie 't gebesoigneerde en g'ar„ „resteerde te beoogen bij Resolutie deser datum. Vrijdag Smorgens om 9 Uuren zond den hear Gou„ „verneur na bonijs Coningin den derde tolk Johannes brugman ten fine om die hoogheyt onder beleefde groete bekend 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0897.xml #+ --- 303 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Van 1 1 bekend te maken dat zijn Agtb: door het vertrek van 't Schip Velsen volhandig werk heeft en dier volgens haar hoogh:d tegens morgen niet konde afwagten.— genoemde taalman terug gekeurt zijnde 1 bragt berigt als dat haar hoogheijd betuijgd had ook geinchineerd te wesen dewijl eenig„ „sints in dispoort was, den heer Gouverneur te versoeken dat het acces tegens nader occagie mogt gesurgeerd worden. Ook is ten desen dagen door den Eersten geswore Clercq Philippus hodenpijl en den Assistent Jan van Chroonhuijsen de overheden van het schip Velsen ter hand gesteld 188. stux Mans en drie vrouwe slaven alle door hun op den regter arm versegelt en bevonden als bij het onderstaande overgeleverde rapport is te beoogen. Aan den E: E: Agtb: Heer Adriaan hendrik Smout Gouverneur En Directeur Mitsg:s Admiraal en Veldorenste deser Custe Colebes. — E: E: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0898.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 20 8ber 1740 E: E: Agtb: Heer. — In opvolging van UE: E: Agtb: g'Eerde bevel hebben wij onder getekende ons heden desen morgen bege„ „ren op 't alhier ter rheede leggende schip Velfen, welkers overheden wij ter hand hebben gestelt, de onderstaande Een honder taght en Tagentig mans en drie Vrouwe slaven door ons:/ met 's Comp:s Cachet op hunne regter armen versegelt welkers namen hier onder volgen. gappa - - - - van boeroesello basse - - - - - „ paria Soema. . . . . . . . „ Macassar lappa en bo. . . . . „ boegies Haipa - - - - - _ - „ Wadjo Stemara - - - - - „ boegies panaij - - - - - - - - „ Landau basso - - - - - - „ bontoparrang d„o pakko. . . . . - „ Loena - - - - - - „ Soping paddaij - - - - - „ Wadjou bidoe - - - - - - - „ boegias Simbang - - - - - - „ Mangaraij Lasaij - - - - - - „ boegies sarre - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0899.xml #+ --- 305 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Sarra - - - - Van toratte Tadewa - - - - - - - „ boegies Tomare - - - - - - „ d„o d„o Mange-- - - „ badjoe - - - - - „ bontoparrang Poelo - - - - - - „ Sopping galenron - - - - „ boegies Caijelij - - - - - „ Mandhar tonda - - - - - - „ Mangaraij do panaij - - - - - - „ Jaga - - - - - - - „ boegies Tagalla - - - - - - „ Landau baracka - - - - - „ Wadjou mangalle - - - - - „ Coijelie Lawanie - - - - - „ boegies do Pasco. - - . . . . . „ Toacka. . . . . -„ d„o Lamoetfa. - - - - . „ d„o Toacka. . . . . . „ sarre - - - - - - - „ bontoparrang Lapole - - - - - - „ Piedinrie Caritoen - - - - - „ boegies G Latawa - - - - - - - „ d„o Caloe.- - - - - „ Mangaraij d„o Lamina #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0900.xml #+ --- Van Macassar onder dato 23 8ber 1740. Lamina. . . Van boegies Labatee - - - - - - „ Mandhaer Zepoe - - - - - - „ boegies boedoe. - - - - „ d„o Callie - - - - - „ bontoparrang Toacka - - - - „ boegies basso - - - - „ Macassar Tobatto - - - - „ boegies Jan kie - - - - „ goat „oema - - - - „ boegies Towedie - - - - „ 8do„ Lappa boyo - - „ d„o gappa.- - . . _ - „ Mangaraij Manto - - - - - „ boegies Toamma - - - - „ d„o do palaijaran - - - „ d„o gappa. . . -„ Tomassa - - - - „ Mamiwa kambara. - - - „ Macassar Tjatjo - - - - - „ boegies Manka. - - - - - „ 1 d„o do Tjanna --- - - „ d„o Tosawe --- - - „ Laborra - - - - - „ barroe ijan. . . . - „ Mangaraij Cassie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0901.xml #+ --- 7 30 30 Maccassar onder dato 25 8ber 1740 an Van Macassar Cassu „ boegies basso do„ tomappa d„o Camara La Codjong „ d„o Toadje „ „ Ladinrie Samaleeng „ bontparrang Tidja „ boegies Pole „ takera Latangen „towadjou basch boegies Camboeloe „ Toattie „ „ bontoparrang Paewa „ boegies basso „ Macassar goij W. adr jou La beempie bontoparrang djabarra „ 1bappa Satoe d Wadjou Katjou „ do basso „ „ Caijelie bappa „ boegies Dotroso „ Coridon Mampoe d' packala — „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0902.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 djackala Van Sumbawa towato „ boegies „ tello Cadodo Madjoe „bontoparrang Dain Matara „boegies Canre beijen „ bontoparrang „ boegies patje 1 „ d„o 1 Lapanre do zadoel „ d„o satti Caliobo „ sumbawa Lopa oeling „ Sidnorie Loemang „ boegies tagala „ Mangarij Manijereang „ bontopanrang Labasso Carompong bappa Coda „ bontoparrang Deleeng „ Macassar Panaij boegies tomanki bontoparrang Roso Macassar Sumbawa boegiet „ To=alie „ Sumbawa sas „ boegies Salawa #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0903.xml #+ --- 409 Van Maccassas ond:r dato 25 8ber 1740 Salawa tomagoe tijalang Mamboe sitti soepi panaij Soadie Jan rita toelang To-octie boedoe Mangalle Malla La Samma Lasoa Tomoessa Lamanto Tan Kabolusie Massa Toelang maart parampang Cassie losoelo do „ „ bouton „ Macassar „ mandelli boegies d„o „ Malawa boeton „ „ boegies do „ mandhar „ Mangaraij Macassar „ „ „ „ barroe „ boegies d„o d„o d„o Van boegies Cadyja do„ d„o 1 batro 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0904.xml #+ --- Maccassar onder dato 2 8ber 1740 van da goa Toanko gappa gadul Todawang Tidya topalla passeere basso Palasso tanga Hbemail basso lomataro Jampo Tomappa berimboe Tojani Boiwa Toattie La-oema batjo passare Foco van Macassar do „boegies d„o „ Macassar „ pomale „sumbawa „boegies do do do„ „ d„o d„o „ patinoaloang Wadjou „ „ Sumbauwa „ boegies „ Macassar „ boegies do fo do „ mandhar „ boegies d„o „ Soemang . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0905.xml #+ --- 311 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Loemang Tomassie Sohamang Tooesing Tomassa mansfa adja pollee Gorewa Ladoe Pani Zale Losing topaij topatjila Toelo coleeng. basso basso panaij ^tomalla Lappang patting Toeffoe „ „ Mangaraij „ Sandao „boegies „ Maros „ boegies „ soping „tello „ boelo boalo „ boegies „ Manganaij „ boegies „ vero d„o d„o van tanette „ Macassar te „ boegies d„o„ „ d„o „ „ Macassar „ Sumbawa „ boegies „ = „ soekoe da d„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0906.xml #+ --- H Kort Maccassar onder dato 20 8ber 173 den 17 Junij soekoe Van boegies bodo „ Toage „boegies Arkiba do Tatting slavinnen d„o flora Zijnde de bovenstaende lijf Eijgene van de gerequireerde ouderdom Maar mede wij verhoopen aan de of Eerde intentie van UE: E: Agtb: te hebben genoegen gegeven en in welke verwagting wij ons met de meeste reneratie de Eer aenmatigen van te onderschrijven /:onder„ stont:/ E: E: Aagt: heer /:Lager:/ VE: E: Aagtbarens gehoorsame En Trouwschuldige Dienaren (:was getekent:/ N„s hodenpijl, en n V„ Esroomhuijsen /: in margine:/ Macassar Den 9. Junij 1740 Saturdag Werd van hier gedepecheerd na batavia het schip Velsen met een missive aan haar hoog„ Edelhedens de jlluste hoog Jndiasche regering #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0907.xml #+ --- 313 Maccassar onder dato 25 8ber 140 van regeering blijvende deesen bodem door Con¬ „tharie wind op dese rheede Leggen. — Iegens den avond is den heer gouver„ „neur ter hand gesteld een briefije van Maros Commandant Jurgen Christoffel van diepenb:r den 12 Junij Sondag is den Gods-dienst stigtelijk door den Eerw: Harmanus van Loon aan de gemeente geecelebreerd.— Iegens den avond arriveerde alhier ter rheede van zaleijer per prauw paduackang en Een lading Metselkalk den bosschieter Ian hendrik Roderdorp die den heer gouverneur overhandigde een briefje van dies resident Willem Coutrier. 13 Maandag is niets de annotatie waardig gepasseerd Dingsdag 14 d„o Werd alhier aangebragt en den heer gouverneur ter hand gesteld een brief van Maros Commandiant Jurgen Christoffel Van Diepenbroek d„o Woensdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0908.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 den 15 Junij fo 17 d„o „ do „ 18 „ 16 d„o Woensdag Donderdag beijde dese dagen is niets remargnabels Voorgevallen. Vrijdag Liet bonijs Radja Moeda den heer gouvern:r versoeken om een pas voor Een zijnen zende„ „ling en die zijn hoogheijd g'inclineerd was na Caijelij te depecheeren ten fine om van daar na herwaard te laten ontbieden Eenige toradjenners als onderhorige van de bo„ „nijssche Croon welk versoek die hoogheijd beleefdelijk is toegestaan en de pas aan den zendeling afgegeven. Tegens dien avond werd alhier aangeb:t een brieff van Maros Command:t Jurgen Christoffel van diepenbroek. Saturdag Arriveerde alhier van Saleijer de groote schouw Pallas met een Oading metsel„ „kalk en Een brief van den Resident Willem Coutvier. Sondag ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0909.xml #+ --- 3 315 1an2. Maccassar onder dato 25 8ber 17440 is den Gods-dienst tot stigtig der gemeente door den Eerwaarden predican Charma„ „nus van Loon gecelebreerd. Sondag des morgens om 8 Uuren liet Tellos Coning den heer gouverneur door Een zijner zende„ lingen Communiceeren dat zijn hoogheijds broeder Crain biroeangie Calias Chanimba op Vrijdag overleeden was, den heer gou„ „verneur liet desen vorst onder een toe„ passelijk Compliment voor de bedeeling bedanken. Desen jongen heer is den geene die toen Craing Bontolankas als Coning van goak was uijtgeroepen door dat hooff als Croonprins wierd aangesteld, onder de gewoonelijken naam van Craing Amamontjong die in sijn been in het bosch van Maritjaja den 17 Julij des voorleden jaars gewond wierd, welke quetsuur nog niet genesen was, die ook waarschijnelijk veel tot zijn dood gecon„ „tribueert heeft. — Maandag „20 d„o den 19 Junij Ook E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0910.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Ook is door zijn Edele na het hof van goak ge„ „sonden den tolk Johannes brugman omme na 's Conings rijx bestierder en Verder grooten haar gesontheijt te verneemen, Welke taalman tegens den avond terug gekeerd en bij zijn Edele Verscheenen zijndie betuijgde dat de Maccassaarse heeren zijn Edele voor het navragen lieten bedanken met bekend making dat zij alle in goede gesontheijt war en Excepto den goakschen protector Crain Madzen„ „nang die zeer in dispoost was en de welke zijn Edele teffens liet bedeelen dat zijn zendelingen onlangs na bontoparang gesonden althans weder aan het hoff ge„ „komen waren en welkers aan brengen zijn Excelentie per occagie, zijn Edele zoude laten Communiceeren. den 21 Junij Dingsdag Niets de annotatie waardig gepasseerd „ 22 d„o Woensdag Werd alhier aangebragt van Maros Com„ „mandant Jurgen Christoffel van diepenbroek Een #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0911.xml #+ --- 317 Van2 Maccassar onder dato 25 8ber 17400 Een brieff ten geleijde van een onderhorige en Een slaaff van Crain Tjamba dewelke over dieverij aldaar gevat en herwaard gesonden wierden om aan 's: E: Comp:s gemeene Werken dienst te doen. om 9. Uuren wierd gehouden vergadaring van politie 't gebesoigneerde en geresolveeerde te beoogen bij resolutie de dato heden Tegens den avond werd van hier gedepecheerd na Maros Commandant een briefje in andwoord van de geene die hier van dezen morgen is aengebragt.— Donderdag tond den heer gouverneur na bonijs jong Coning den oppertolk Jan hendrik vol om zijn hoogheijd onder vriendelijk groete bekend te maken dat zijn Agtb: het versoek der gedeputeerdens uijt naam van zijn hoog„ „heijd om den inhoud der Wadyoreese brie„ „ven te weten niet had kunnen Communiceeren, aan zulke geringe dienaeren van zijn hoogheijt, maar althans liet te kennen geven dat het sig laat aan sien of den towadjorees het uijterste van den oorlog Wilden afwagten, den 23 Junij en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0912.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1742 en dat dien volgens zijn hoogheijd alles tot den optogt diende in gereetheijd te brengen. — Ook liet den heer gouverneur zijn hoogheijd bekend maken dat Aroe Cajoeara uijt onse noorder provintien van de Negorij Tjinra„ „na geroofd had 8. Hux Comp:s onderdaanen de welke zijn Agtb: liet versoeken dat spoc„ „dig mogen gerestitueerd worden dog sulx niet geschiede dat zijn Agtb: niet alleen ten spoedigsten in dese zaak redres en restitutie diers volkeren requireerde Maar ook bij gevolg van zodanige Extorsien in 's Comp:s territoir aan der selver onderda„ „nen genootsaekt zoude wesen geweld. met geweld tegen te gaan. gemelte taalman te rug gekeer t zijnde, zeijve dat zijn hoogheijd onder beleeffde groe„ „de groete den heer gouverneur in andwoord het dienen, dat altijd klaar was om uijt„ „tetrecken en niets manqueerde als Cruijt, en lood en wat aan belangde de pretentie dat zijn hoogheijd sorge soude dragen dat die gestale menschen zijn Edele spoedig na genoegen gerestitueerd Wierden. Tegens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0913.xml #+ --- 319 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Iegens den avond wierd alhier aangebragt twee briefven als een van bima, en Een van Zaleijer.— Vrijdag heden is ter gedagtenisse van de zegenrijke vic„ „torij nu 71. jaar en verleden bevogten met de overwinning van het Casteel Sambopo 'S morgens ten uren op alle punten en bol¬ „werken deses Casteels, jtem de rhedout mander saka, met slaande trommen geplant en uijt gesteeken alle 's Comp:s vaandels die savonds ten 6 Uuren in Maniere voorsz: wedar zijn aff, en ingehaald, terwijl dees hengelijke dag met een predicatie door den Eerwaarden van Loo (god / Lovende en dankende is ge„ „vierd, met onse verdere Wensch en beede dat God den heere voorthaan den staat der ver„ „eenige maatschappij soo in dese gewesten als Elders gelieff te zegenen en allen t„ „halven der selver billijke wapenen altoos becroone met overwinning op dat wij en alle onse land genoten dus in dese afgele„ „ge gewesten onder de Vleugelen van God Almagtig een geduursame en veijlige den 24 Junij verblijff 31 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0914.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 174 den 25 Junij derblijfplaats met gerustheijd mogen genie„ „ten sijnde deese dag verder met Vreugde door gebragt. Saturdag is met de Jaarlijxxe zielbeschrijving door den fiscaal deser bescleting ten overstaan van gecommitteerdens heden een begin gemaakt. Ook liet tellos Coning een pas versoeken voor een zijners zendelingen na Sumbawa, welk versoek door zijn Agtb: g'accordeert, en het geley brieffije afgegeven wierd. Sondag is den Gods-dienst tot stigting der gemeente door den Eerwaarde predicant harmanus van Loon Waargenomen. „ 27 d„o Maandag is de brand spuijt gevisiteerd, en het benodigte daar aan gerepareerd. Ook is door het goaks hoff acces versogt, voor den sabandhar tegens morgen, Welk versoek g'accordeert is, „ 26 d„o dingsdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0915.xml #+ --- 3den Van Maccassar onder dato 2: 8ber 1740 den 28 Junij Dingsdag Verscheen op versogt en verleend acces van gisteren, bij den heer gouverneur den goaks Sabandhaar die na het afleggen der groete van den Coning en rijxbestierder, mitsgad:s wederzijds afvraagt na den staat der ge„ „sontheijd, en andwoord dat den rijxbestier dar, 't zedert de doot van sijn moeij wederom was ingestort, en zeijde dierhalven gesonden te sijn, om glarrang Tjamba die door zijn meester na het gebergte gesouden, en nu kortelings geretourneerd was, aan den heer gouverneur personeel te komen verthoonen en van zijn gedemandeerden last verslag te doen, welken glarrang dan voor zijn Edele verscheenen sijnde relateerde op afvragen dat door den rijxbestierder Crain Madjennang gesonden was na de uijt gewekene rijx grooten in 't gebargte Bontoparrang en daar om har, om haar lieden op een Vriendelijke wijse aan temanen dat sig een ijder weder om na hun rijk en onder hun wettige Coning souden begeven ten fine te samen in hunne voorige bedieningen g'Emploijeerd te 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0916.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 174 te worden om zodanig de algemeene vreede van dat hoff te herstellen, temeer zij immers nu niet behoefden bevreest te zijn voor d' een of andere straffe, want dat zij sekerlijk wel gehoord zouden hebben, hoe genereus en goedhertig dat men met de in submissie gecomene gehandelt hadde, dat dese aanmaning niet anders strekte dan tot behoud van hun lieve vaderland, dat andersints weder een donkere Wolk over het hoofd hangd, Waar uijt niet anders als een totale ruire te verwagten staat, dat zij daar op in andwoord hadde gedient verblijd te zijn dat den rijxbestierder haar wederom onder zulke versekering liet aenmanen, dog dat nog al te zeer beveest waren, en in groote armoede Elendig moesten leven, Waar van de zendeling dog getuijgen kon„ „de Wesen. Den heer Gouverneur zeijde tegens den sabandhar dat sig konde verwonderen hoe dat zij lieden dan genegen konden sijn om zoo een armoede en Elende als zij betuijgden lange uijttestaan, het geen de saak te meer verergert, dog vervolgde en zeijde dat wel in staat soude a 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0917.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 soude wesen om door Middel van S:E: Comp:s overwinnende wapenen, die ongehoorsame en rebelleerende volkeren te Constringe„ „ren, dog Egter versogt alvorens den kijx bestierder voor Oogen te houden, dat sulx niet konde geschieden zonder door het Maccassaarse rijk heen te trecken, waar„ uijt misschien soude voort Comen dat soo wel de goede als quade g'intentioneerde soude moeten lijden, vermits de gevallen van der oorlog sulx veeltijds na sig sleept, en dat het hoff van gouh, Tello en sandra„ „bonij wel in staat waren sulx voortekomen in dien het regt Ernst was, en sulx maar spoedig ten uijt voer wierd gebragt, daar Her Contrarie zijn Agtb anders genoodsaekt zoude wesen, om de ordres van de hoog indiasche regeering te observeeren, seggende onder ander en haar broederlyk te vermanen, dat als dan niet anders te verwag„ „ten staat als een totale ruene voor het gantsche Den Sabandhar beloofde hier van behoorlijk rapport te sullen doen aan sijn Meester„ die hij betuijgde niet anders te Wenschen als rijk. om 323 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0918.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 om van zijne indispositie hersteld te zijn, om met zijn Edele over het rijk en zak en te kunnen Consuleeren, seggen tot slot van sijne Com„ „missie als dat aroe Cajoeara /alias Toassa twee Negorijen gen:t goa goa en boa boa gelegen int gebergte en toebehoorende den Coning van Hello hadde geroofd, en dies Coning en onderdanen vervoert, dat den wettigen heer hier overna alvorens sijn Agtb: ken„ „nisse te hebben gegeven wrake soude ne„ men en sien om de zelve door geweld tegen te gaan, den heer gouverneur seijde hier op dat p„r occagie soo als bereets gedaan was met bonijs jong Coning hier over soude spree„ „ken, en sijn meester daar van verslag laten doen, hier op versogt den sabandhar af„ „scheijd het geen hun onder groeten aan den rijx bestierder wierd g'accordeert. Vervolgens quam bij den heer gouvern:r een zendeling van den Coning van Tello dewelke uijt naam van sijn Meestervraagte hoe sig zoude gedragen wanneer Eenige struijkrovers of quade g'intentioneerde in sijn land quamen roren en plunderen. Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0919.xml #+ --- 325 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 den 29 Julij Den heer gouverneur diende in antwoord dat zijn Coning meester in sijn land en v:pligt is geweld met geweld te keer te gaan. — Ook is ten desen dage door den heer ƒ gouverneur na bontoparrang gesonden een spion ten fine om te verneemen hoo de zaken aldaar gestelt zijn. — Woensdag Iegens den avond retourneerde den op gisteren na het geberigte gesondene inlandsche spion met berigt dat Crain bato poetij aan de beter hand was, en verstaan te hebben dat de uijt gewekene weder de binting aan het hangen van 't gebergte off op Mangeramoesoe hadden verbetert, om redenen dat Crain barombd: en de andere zeer bevreest waren, na dien ge„ „hoord hadden dat goaks rijx bestierder, partij volck uijt gesonden heeft om haar te laken mas„ sacreeren. — Wijders theerd den heer gouvern:r door den fiscaal en gecom„ mitteerdens tot de jaarlijkse zielbeschrijving en 't ijken der maaten en gewigten aangesteld, gerap„ „porteerd datse heden daar mede gedaan werk hadden gekreegen. — Donderdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0920.xml #+ --- JAK:C Maccassar onder dato 25 8ber 1748 den 30 Junij Donderdag zijn volgens jaarlijxe usantie gijkt de maten en gewigten in 's Comp:s pakhuijsen berustende, en ook behoorlijk gemonstert alle die„ „naren ten desen gouvernamente bescheijden.— Uijt de onderstaande lijst is te beoogen hoe veel inpotenten er dese Maand in 't hospitaal gecomen uijt gegaen overleden en verbleven zijn. Eerste halve maand, lerste halve maande Jongst ingel: itgeijeh Eed: blijven jnget uijtgeged: blijven hoofdwagt 11. 10. 1. 2. 18. 8 3. 3. 20. Waterpoort 3. 1. 1. 1. 2. 1. 1. „. 2. d'E: E: Agtbheers Wagt „. 2. „. „. 2. 1. 1. „. 2. P:t borrij 8. 1. 3. „. 6. 1. 2 „. 5. „ bouton 2. 2. „. „. 4. „. „. „. 4. „. Mandersaha 3. „. „. „. 3. 2. 1. 2. 2. „ Amboina 2. 1. „. „. 3. 2. „. „. 5. „ bathan 2. 1. „. 1. „. „. „. „. „. d' Tronk 1. „. „. „. 1. „. „ . „. 1. 't Ravelain „. 1. „. „. 1. „. . „. 1. Post Schagersvalk 1. 1. 1. 1. „. „. „. „. „. d' Comp: van Cap:n Paulusz „. 1. „. 1. „. „. „. „. „. Ambagtsgesellen 4. „. „. „. 4. 2. „. 1. 5. Zeevarende „ 9. 3. 1. 1. 10. 4. 1. 2. 11. 't schip haaften 9. „. 1. „. 8. 2. „. „. 10. d„o soetelingsk: 11: 6. 1. „. 16. 3. 2. 1. 16. Te saamen. . 64. 29. 9: 6. 78. 28:12. 9: 85. Vrydag. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0921.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 7ber 17400 Van den 1 Julij Is de brandspuijt gevisiteert en het benodigde daar aan gerepareert. Saturdag Is niets de annotatie waardig gepasseert als eenlijk dat de Cruijtmaguasijn en ten overstaan van de wagthebbende officier zijn gevisiteert en droog bevonden. Sondag Is den Gods-dienst tot stigting van de ge„ meente door den predicant harmanus van Loon gecelebereert. — En Iegens den avond werd den heer 7 gouverneur inhandigt een briefje van Maros Commandant Jurgen Christoffel Van Diepenbroek Maandag Liet bonijs Radja Moeda den heer gou„ „verneur door een zijner zendeling en ter„ kennisse brengen dat er van de 8 stux door Aron Cajoearra van de Negorij Tjinrana vervoerde onderdanen, althans 4. d„o 3 d„o Vrijdag Vijf 327 2 d„o „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0922.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 2 8ber 174 den 5 Julij Vijff van de selve door sijn hoogheijd weder na hun land waren gedepecheert, mitsgad:s dat een der selve overleeden en de twee an„ „dere bij recontre almede thuijswaard soude gesonden werden. Voor welke bekendmaking den heer gouver„ „neur zijn hoogheijd beleefdelijk liet bedanken, anders aanmaning dat dog sorge Wilde dragen dat de nog absente twee onderdanen insgelijx na hun land wierden gedepecheert Ook liet den Conning van Vandrabonij onder beleefde groete na den Welstand van den heer gouverneur verneemen, welken vorst onder een beleefd Compliment voor 't navragen wierd bedankt. Dingsdag Liet bonijs Coningin aan den heer gouvern:r versoeken om twee passen aan haar hoog„ heijds sendelings na Parre Parre, ten afhaal van Padij, welk versoek den heer gouverneur g'accordeert en de passen aan haar hoogheijds zendeling en afgegeven heeft — Woensdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0923.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25' 8ber 1740 den 6 Julij Liet bonijs Radja Moeda den heer gouvern:r ter kennisse brengen als dat den bonijsprins en Commandant tot goa Aroe sinri den welken sijn broeder Aroe soumaling wee„ „gens jndispositie hadde vervangen meede door siekten na herwaard gecomen was, en dat zijn majesteijt in sijne stede weder derwaard had gesonden, Aroe Backa voor welke Communicatie den heer gouvern:r die hoogheijt lief bedanken. Donderdag Tegens den avond liet goaks rijx bestierder Crain Madjennang, door zijn rijx tolk Carre passeere den heer gouverneur bekend maken dat 'er door Eenige struijkrovers op sijn Exelenties ter ritoir een Europees vermoord was, en dat sig na de vaders van dit feijt g'informeert had, maar dat deselve tot nog toe niet ontdekt waren. — Den heer gouverneur liet den rijx bestierder voor de Communicatie bedanken en versoeken dat dog sijn uijterste devoir wilde aanwenden om de geene die dese moord Woensdag geperpetreert 1329 7 d #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0924.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 174 den 8 Julij geperpetreert hadden levendig of doot in handen te krijgen sy 1 Vrijdag in den morgen stond zond den heer gouvern:r na het goakshoff en bij dien rijx bestierder den opper tolk Jan hendrik vol, omme dien ministers uijt naam van zijn Agtb: en onder beleefde groete te kennen te geven wat ongenoegen zijn Edele had over het vermoorden op gisteren in zijn hoogheijds territoir van een Europees Zoldaat en dat ten dien Eijnde den rijxx bestierder zeer in„ „stantig liet versoeken, dat dog sorge soude dragen in sijn land mogte voorcomen, en wel bijsonder dat de daders, van dit ge„ „perpetreerde feijt mogten g'apprehendeert en levendig aan d' E: Comp:e ol: gelevert werden. Alverder was genoemde taalman gelast dien minister aan te dienen dat men al„ „thans op zijne jterative gedane versoeken ten opsigte van papoehoofd Coning van de Mangaraij gelet, en goed gevonden hadden bij aldien den zelven na herwaards en op een beleefde manier annestie over sijne gedane Misslagen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0925.xml #+ --- 31 31 33 Maccassar onder dato 22 8ber 1740 Van E misslagen quam versoeken hem in submis„ „sie aanteneemen naar dat zijn Agtb: daar en tegen aan den rijx bestierder liet instee„ „ren om te mogen weten, hoedanig het land van Papoe gesterkt, en door wien hoe veel hoofden zulx geregeert wierd. — Iegens den avond dikgewaagden taalm: te rug gekeert zijnde, relateerde van sijn weder vaar en aan zijn Agtb: met 't seggen dat dien minister in andwoord liet dienen, dat soo veel in zijn vermogen was, zorge zoude dragen, dat er sulke gevallen in zijn landen niet meer quamen te geschie„ „den, en dat op gister en al ordre hadde ge„ „stelt, het geen althans gerenouvelleert had, omme de moordenaars levendig in handen te krijgen, dog sig te weer stellen„ „de, temassacreeren en de afgeknotte hoof„ „den bij sijn Exelentie te brengen, en wat aan belangde de Communicatie van Papoe betuijgde den taalm: dat den rijxbestierder Extra ordinair verblijd was, terwijl ge„ „segt had, hem ten spoedigsten na herwaard te sullen ontbieden om personeel zig aan den heer gouverneur te Comen verthoonen, en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0926.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 174 den 9 Julij en over sijne fouten pardon te versoeken en wat aan„ „ging de gesteldheijd van het land van Papoe, hadde den rijks bestierder gesegt, dat zulcx een Eijland was en onder haar genaamd wierd sandauw, be„ „staande in twee hoofd negorijen het eene genaamd Pota, en het andere genaamd Reo, wordende het Eerste gehouden tot een woonplaats voor Papoe, en het laaste voor Dain mangelikie Nog, zeijde genoemde taalman dat den rijx bewierder zijn Agtb: ter kennisse liet brengen, dat het gerugt op goa verspreijde, als dat Cirain Bato Poetij in het gebergte over leden was. Saturdag Jegens den avond verscheen ten huijse van den heer gouverneur een zendeling van het goaksche hoff, doende de groetenisse van den rijx bestierder, en versogt uijt name van sijn Exelentie om twee lasten rijst voor de g'useerde Contante betaling uijt 's: E: Comp:s pakhuijs te mogen genieten, aangesien 'er van dien Cort elders niet te becomen is, door dien het nieuwe gewas voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0927.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 17410 door als nog geen Complete rijpheijd er langs hadde, zijn Agtb: lied den rijx bestierder aan„ „seggen onder zijn Edele genege groete, dat althans hier op geen absolut antwoord konde geven, aangesien daar over de leeden van de politicquen raad diende te spreeken, dog dat den rijx bestierder tegens maandag een zendeling konde zenden dat zijn Agtb: als dan vaste uijtsluijtsel soude geven Sondag Werd den Gods-dienst soo voor als na de middag stigtelijk gecelebreert, en tegens den avond werd door den heer gouverneur na Maros gedepecheert een brief aan den Commandant Jurgen Christoffel van Diepenbroek do 11 d„o is gehoude vergadering van politie het ge„ „besoigneerde en geresolveerde te sien bij resolutie deser datum. Tegens de middag verscheen bij den heer gouverneur een zendeling van het goaksche hoff, versoekende uijtnaam Maandag den 10 Julij van vir 333 V #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0928.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1712 van dien rijx bestierder te mogen weten, off thans de versogte twee lasten rijst konde becomen, dien heer gouverneur let den rijx bestierder aan leggen, dat zijn versoek g'accordeert was, en dat op morgen maar volker en tot afhaal van dat geraan konde binnen desen Casteel Londen.— Ook is den heer gouverneur geintraqueert Een brieffje van Maros Commandan t Jurgen Christoffel van diepenbroek Dingsdag Zijnde niets notabels gepasseert als dat de gepermitteerde twede lasten rijst door het „goahsche hoff zijn afgehaalt. Woensdag is alhier aan gebragt een brief van bimas resident Jan dirk Reijnshagen. — Donderdag 14 d„o Alriveerde alhier ter rheede per prauw paduwackan diegesanten van den nieuw vercoren Coning van Sangara die kort daar op, voor den heer gouverneur verscheenen Zijnde en Litplaats genomen hebbende, bevond do 13 den 12 Julij men #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0929.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 23 7ber 1740 men door het over geven van een briefje dat den Sabandhaar van dat Rijkje de Eerste in dese ambassade was, en de welke den heer gouvern:r mondeling ter kennisse bragt dat hunnen ouder Coning Abdul Sale het tijdelijke had„ „de afgelegt, en dat door des gesamentlijke volkeren des land in zijne steede was ver„ „cooren, als de naaste daar toe sijnde, den rijx Sabandhar Dain Manaba, waar bene„ rens dese gesanten betuijgden gesonden te zijn door laast genoemden nieuwen vorst, om den heer gouverneur van dit versterff, en dese aanstelling Commu¬ „ricatie te geven, net versoek dat sulx door d: E. Comp:e mogt g'approbeer, en erkend werden. — Den heer gouverneur zeijde tegens desen gesant dat na genome lectura van hun aan„ „gebragten brief, daar nader over zoude spreeken, werdende de selve in tusschen gedefroijeert, op een inlands reguaal, waar na sij afscheijd versogten, en vertrocken. — Tegens den avond liet bonijs Coningin onder haar hoogheijds beleefde groete versoeken om 335 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0930.xml #+ --- van Maccassar onder dato 25 8ber 1744 „ 18 d„o om een pas voor haar sendeling na Caba ten afhaal van Eenige bossen padij, in welk versoek den heer gouverneur Condescen„ „deerde en de pas aan haar Majesteijts zen„ „delingen onder Contra groete overhandigde. Vrijdag Saturdag beijde dese dagen is niets van belang en veel Minder de annotatie waardig gepasseer. — Sondag is na het oeffenen der gewone gods-dienst niet annotabels voorgevallen. Maandag Nietsmerk waardig gepasseert Dingsdag liet bonijs Radja Moeda acces versoeken om tegens morgen ten 9 Uuren bij den heer gouverneur te komen, welk versoek beleefdelijk is g'accordeert. — Woensdagh des morgens om 9 Uuren Verscheen Conform de verleende audientie van gisteren voor „ 20 d„o „ 19 d„o do 17 do „ den 15 Julij „ 16 d„o de 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0931.xml #+ --- 3 Van Maccassar onder dato 22 8ber 1740 de landpoort deses Casteels, den bonijsen radja moeda Djallaloedin, met zijn ge„ „volg, wordende zijn hoogheijd van voorsz: poor't onder het gewone honneur opgehaalt en geleijd door den oppertolk Jan hend„k Wol, tot in 't gouverneurs wooning, alwaar met zijn hoogheijt zodanige zaken zijn overhandelt, als bij de onderstaande Aan tekening is te beoogen. — Conferentie gehouden tusschen den E: E: Agtbaren Heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur benev:s Admiraal en Veldoverste deser Custe Celebes, en bonijsradja Moeta Djallaloedin, in gesel„ „schap van opo Sangaria. — den Jong Coning regent van bonij nevens prins Sangaria en hun gevolg binnen gekomen en na weder Tijdsche groete door den heer gouverneur ter feet genodigten eenig inlands negaal voorgeset zijnde, wierd alvorens onverschillig gesprooken, over het afsterven van 's Conings egte vrouw, vermits zijn Agtb: van ter zeijde verstaen had, dat dien vorst zig 't sedert haar 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0932.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber: 1740 haar dood seer Melancolicq hadde aangesteld, en tegens de gewoonte der Jnlander en genoegsaem van alle vermarcelijkheden had geretireert, en waar over de selve dierhalven vermaand wierd alle swaarmoedige gedagten aen een zijde te stel„ „len, en te harinneren dat het sterven een al„ „gemeen lot der nature is waer aen den geene geluckig is die voldaan heeft, voor welke troos„ „tredenen sijn hoogheijt bedankte en verder ge„ „vraagt wierd wat nieuws men uijt bonij off wadjo quam te verneemen en sal de gongesetene aldaar g'intentioneert waren, item wat toerussting doen vnvou Matonaaij na de gerug„ „ten maakte. — hier op intwoorde den jong Coning dat Arou Matouaaij hoofd Coning van Wadzo bereetsveertig meest nieuwe gorappen in zee had laten brengen, en nog een diergelijke quantiteijt besig was te„ „vervaardigen, om met die navali magt d'E: Comp: ter zee aftewagten, waar toe zij onlangs buijten den voorraad met een vaartuijg uijt het land schap tanbokko agter bouton gelegen hadden laten op koopen, en versamelen een quantiteijt van een duijsent ijsere kogels met nog eenige. amumitie klijnigheden die met smalle handelaaren presumptief #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0933.xml #+ --- 339 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 presumptie f van Borneo en Elders aldaar worden aangebragt, dog wat belangt de bonijse tijding dat sommige onderhorige bondgenoten van dat hoff sig thans ten Eenemaal de oude gehoorsaemheijt quamen onttrecken, en als vrijheer en preetendeer„ „den op haar selve te staen, om daer door de gemaak„ „te Contracten onder haar te verbreeken over„ welke zaak den heer gouverneur zijne verwonde„ „ring betuijgde, zeggende het althans nog geen tijd te wesen om daer in Eenig redres te kunnen maken, want dat voor af de buijtenlandse zaken en het hof van bonij maesten herstelt, en bevestigd worden, alvorens het selve van binnen tegens de inlandsche vorsten op nieuw te broullieeren en somwijlen den oorlog van binnen soo wel als van buijten aan te regten en daar door 't vijands magt onverwinnelijk te maken daer ter Contrarie andersints een goede hulpe van de klijne bonijsrijken aan de land kan te wagten staat 't geen de overwinning veel meer kan faciliteeren dog waar over men alvorens te vertrecken met den jong Coning een formeel besluijt, en overleg soude maken, en waar over zijn Agtb: bij forma van preadvis 's Conings Concept versogt, te weten, die daar op repliceerde dat wanneer Crain Tanette en zijne onderdanen als hulptroupen overland komen mede te trecken; dat sulx #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0934.xml #+ --- . Macasser onder dato. 25 8ber 17110 sulx maar alleen soude strecken om de overwinning meer twijffelachtig als apparent te maken, want dat de bonijers beslooten hadden, niets te sullen onderneemen in geselschap van dien prins, op wien hij sijn oogmerk in het vorige discours almede hadde gehad, en versogt dierhalven dat Craintanette in de aanstaande veldtogt mogt werden gesecludeert, welke redenen zijn Agtb: aangehoort hebbende, repliceerde dat de wijl d' E: Comp:e als hoofd bondgenoot ter hulpe van het bonijs hoff tot heerstelling versogt was, het Consequen„ „telijk ook aan ons zoude staan om sodanige schicking te maken, als ten nutte der maatschappij en dese landen werd vereijscht, en waar van zijn hoogheijd als dan be„ „hoorlijke Communicatie soude werden toegebragt, omme te samen hand aen hand de goede zaek te onderneemen, dog dat dit particulier discours eenelijk streckte om 't een en ander alvorens bij sig selven te kunnen overleggen en dat zijn hoogheijd wal versekert kan blijven dat sgou„ „verneurs paping altoos sal wesen, om tusschen de bondgenooten soo veel als mogelijk is de belande te houden, en het bonijs rijk te herstellen, soo als gebleeken is, ten tijde haar hoogheijd in Tsjinrana bonij A„o 173 6/78 door Crain Tanette g'arresteert, en eenlijk door 'V: E: Comp:s hulpe verlost en haar leven behouden heeft. Voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0935.xml #+ --- 341 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Voor welke toelegging den Jong Coning bedrank te en na verscheijde andre Complimenten zijn affscheijt versogt en vertrocken is /:onderstond:/ Macassar In 't Casteel Rotterdam den 20 Julij 1740 /:Was getekent:/ G:t Pek Secretaris Donderdag is gehoude politicque vergadering het verhandel„ „de te beoogen bij resolutie deser datum. Voorts sijn onder geleijde briefkens over Java na batavia gedepecheert de scheepen Soetelingskerk en haaft en welke bodems door Contrarie wind dese rheede niet hebben kunnen verlaten. Iegens den avond werd den heer gouverneur door eenige inlander en aangebragt dat Aroe Palacca nog welvarende in toradja was, en dat den Maradia balainpa Eenige volkeren heeft derwaard gesonden om die Exelentie aftehalen, als mede dat Dain Marewa, off de broeder van Aroe bozo: / om de noord met Aroe Palaccas zoon Mappa sonre in actie Wesende, door dien prins is gemassacreert. den 21 Julij Vrydag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0936.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 den 22 Julij d„o Vrijdag heden dese dage is niets van belang gepasseert, als dat de scheepen soetelingskerk en haasten door variable winden dese rheede niet hebben kunnen quiteeren. heden tegens den avond is door den heer gou„ „verneur na glisson, en polembankeeng gesonden, doen opperstolk Jan hendrik vol en den Assistent Johannes ferera omme volgens jaarlijxe gewoonte de beschrijving der famielien te doen. Dese dage zijn de scheepen soetelings„ „kerk en haaften tot buijten d' Hteen g'advan„ „ceert dog hebben daar weder door Contrarie Winden moeten ankeren. Sondag is den Gods-dienst tot stigting der gemeen te door den Eerwaarde Harmanus van loon gecelebereert. fo „ 25 Maandag Verscheen bij den heer gouverneur een sendeling „ 24 d„o 23 d„o Saturdag Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0937.xml #+ --- 343 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 1 van het hoff van Goak, versoekende onder groete van desselfs Coning en rijx bestierder acces„ voor de tweede sabandhaar en Crain grasfie, en vroeg verder Wanneer het zijn Agtb: be„ „haagde dat zij verscheijnen soude. — zijn Agtb: demitteerde den sendeling met Een Contra saluatie, en bekentmaking dat sijn Agtb: deselve tegens morgen soude Verwagten. — Vervolgens quam bij den heer gouverneur den Loewoenesen Croon prins opo Sangaria Versoekende terwijl met bonijs' Jong Coning na Maros stond te vertrecken om 300 bossen „padij van sijn eijgen landen met zijn retour dit heen te mogen vervoeren, welk versoek zijn Agtb: accordeerde. Wijders versogt den prins uijt name van bonijs Coninginne acces voor de glarrang Bontualacq, tegens namiddag ten 5 Uuren, het geen almeede door den heer gouverneur toegestaan zijnde, is desen prins: &: genoegd vertrocken. in gevolge 't verleende acces aan den glarrang bontualacq verscheen den selven althans binnen desen Casteele en bij zijn Agtb: doende 1„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0938.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 den 26 Julij doende de groete van bonijs Coninginne, en Com„ municeerde uijt naam van haar hoogheijd als dat den Poewoeneesen prins opo Sangaria binnen 14 dagen met een bonijse dame genaemt Arou Patodzo stond in huwelijk te treeden, voor welke Communicatie den heer gouvern:r haar hoogheijd onder een beleefde Contra salutatie liet bedanken. 'savonds om 7 Uuren verscheen bij den „heer gouverneur den tweeden boutonsen Captain Laut ter aflegging van een par„ ticuliere visite vaart welk die Exelentie almede vergenoegd is vertrocken. Ook is ten desen dagen alhier aengeb:t een briefje van Maros Commandan t Jurgen Christoffel van diepenbroek. Dingsdag in Conformite het verleende acces van gisteren aan den goakschen sabandhar en Crain grasse verscheenen deselve al¬ „thans binnen desen Casteele en bij zijn Agtb:, doende de groete van goahis Coning en rijx „bestierder en zeijde gesonden te zijn om den heer. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0939.xml #+ --- Van Maccassar ond:r dato 25 8ber 1740 heer Gouverneur ter kennisse te brengen, dat de horen goah Tello en Sadrabonij bij den anderen vergader waren geweest, en na rype overweging we„ „gens den toestant van het goaksche hoff goedgevonden hadden, om de Coningin van Tello en Sandrabonij g'assisteert met alle goasche rijx grooten, per„ „soneel op den 10 dag van het nieuwe ligt haar 't gebergte afte senden, om de uijtgewekene nogmaals, en zig op een behoorlijke wijse voor d' E: Compe: te verootmoedigen dan wel bij faute van dien haar aen te leggen scherper middelen daar toe te zullen Emploijeeren, ten welken Eijnde den rijx bestierder liet versoeken g'elucideert te mogen wesen, off sulx van zijn Edele op„ „probatie is, dan niet. Den heer gouverneur zeijde tegens dese gedeputeerdens dat het genome besluijt van deese horen zijn Agtb: Zeer aangenaam was, en dat verhoopte dat de uijtgewene nu tot in keer mogten komen, en sig aan den goeden raad van den rijx bestierder onderworper. — Alverder zeijde den heer gouverneur dat na niets anders wenschte als dat den rijx bestierder wederom van van zijne indispositie herstelt Mogte wesen, aangesien zijn 345 l #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0940.xml #+ --- Maccassar onder dato 23 8br 174 Van zyn Agtb: zeer gaarne met zijn Exelentie over de een, en andere saken, van gewigte nopens het Macassaarse rijk wilde Consuleeren, wa„ „gende in tusschen aan dien sa bandhaar hoe zijn meester zig thans was bevindende, den welken daar op diende dat nog heel swak, en niet in staat was, om binnen het Casteel in persoon te verschijnen, den heer gouverneur Leijde dat dan genoodsaakt soude wesen om gecom„ mitteerdens derwaards te senden om als Even gesegt over zaken van belang te Consuleeren. Den Sabandhaar, beloofde van het een en ander getrouw rapport te sullen doen versogt hier op zijn afscheijd, 't geen wierd g'accordeert.— Vervolgens wierd den heer gouverneur door een sendeling van de vrouw van glarrang Aijeeng ter kennisse gebragt dat haar man het tijdelijke hadde afgebagt.— Den heer gouverneur liet dese Matrone voor de Communicatie Condoleerender wijse bedanken. Ook is bonijs jong Coning in geselschap van den prins opo Pangaria, ter besetiging van zijne landen na Maros vertrocken Medeneemende Een briefje aan den Commandant aldaar. Woensdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0941.xml #+ --- Macassar onder dato: 23 8ber 1740 van den 27 Julij Niets de annatatie waardig gepasseert als dat een briefje in antwoort aan den Coning van Sangara in gereedheijd is gebragt. — Donderdag Verscheen ten afhaal van hun brieff binnen desen Casteele de gesanten van Pangara, de welke sit plaats genomen hebbende, be „tuijgde den heer gouverneur uijt de brief van hun Coning, soo wel alls bij haare aan¬ „Coms Mondelings met blijdschap te hebben ontwaar dat de grooten van Pangara den rijx sabandhaar Dain Manaba tot hun Coning in stede van den overledene hadde vercooren maar dat men niet eerder op dese verkiesing approbatie konde verleenen, voor dat alhier het werk afgedaan is, en men tot verEvening van eenige zaaken aan de overwal derwaart zal trecken, omme dan des te beter te kunnen ontwaren off dese verkiesing met een algiemeene toestemmig is geschied, dan niet, de ge„ „santen diende hier wijning op ten andwoord, maar versogten eenelijk bij Ruw landswetten te „ 28 d„o Woensdag mogen 347 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0942.xml #+ --- Macassar onder dato 25 8br 1740 Van den 20 Julij „ 30 d„o „ 31 d„o mogen blijven Continueeren, den heer gouverneur zeijde dat er nooijt Exempelen waren dat d' E: Comp:e Eenige wetten verbrooken hadde, maar dat dit eenlijk strekte om alles in ordre te bren¬ „gen en versekert te wesen, dat de verkiesing niet bij een soort van gewelt is geschiet. hier op versogten de gesanten om te mogen vertrecken, het welk haar wierd toegestaan onder groete aan haar Coning waar voor haar een brief wierd ter hand gesteld. Vrijdag Arriveerde weder van Maros bonijs Radja Moeda, Medebrengende een briefje van den Commandt aldaar. Jnsgelijx arriveerde van glisson den op„ pertolk Jan hend„k vol en den assistent/ Joh:s Perera, die den heer gouverneur overleverde de ziel beschrijving, annex een Cortesterkte, van de glissonse en poelembankeengse familien. Saturdag is niets notabels gepasseert zondag is na het oeffenen der gewonen gods dienst, den heer gouverneur inhandigt, een briefje van boelecombas. Resident. jtem #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0943.xml #+ --- 349 Van Macassar onder dato 25 8ber 1743 Item een lijst der inpotenten in 's Comp:s hospitaal waar bij gesien kan werden hoeveel impotenten 'er dese maand zijn ingekomen, Uijtgegaan, En overleeden. Eerste halve maand laaste halve Mr: ingeblingehuijtegeled sien egehuijg e r li en 20. 7. 4. 3. 20. 11. 9. 2. 20. hoofdwagt 2. „. „. „. 2. „. „. „. 2. Waterpoort 1. 1. „. 2. 2. „. „. „. 2. d:E: Agt: h:r Wagt 1. „. „. 3. 5. „. 1. 2. 2. P. Bonij 4. 1. „. 4. 1. 1. „. 1. 4. „ Bouton 2. „. 2. „. „. 1. „. „. 1. „ Mandersaha 3. 1. 3. 3. 5. 1. 1. 1. 4. „ Amboina 1. „. . „. 4 1. 2. „. „. 3. „bathian 1. „. „. 2 1. „. „. „. 1. D' Proncq 1. 1. „. „. 2 „. 1. „. 1 Ravelain d'Chedout „. „. „. „. „. 1. „. 1. „ 1. 1. „. „. Capn: Jonken „. „. „. „. „. „. . „. 1. 2. Ambagtsgesellen 5. 1. 1. 2. 3. 3. 4. 3. 23. zeevaerende 21. 7. „. 127 het schip d' haasten 7. 1. 8. „ „ „ „ . „ . „. d„o soetelingskerk 9. „. 9. „. „ „. „. „. „. Te saamen 85. 25 26. 10 70. 5 17. 7„ 7. Maandag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0944.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25: 8ber 174 „ 3. do Den 1 Augusts: Maandag is niets de annotatie waardig gepasseert. — „ 2 d„o Dingsdag is de brandspuijt gevisenteert en 't benodigde daar aan gerepareerd. Woensdag In den morgen stond werd alhier aangebragt een briefje van Maros Command:t Jurgen Christoffel van Diepenbroek. — En om 9 Uuren is den raad van politie by den anderen vergadert geweest het gebesoigneerde en geresolveerder vide resolutie deser datum. Tegens den avond word den heer gou„ „verneur door den goahschen rijxtolk Carre Tolloehoe uijt naam van zijn meester den rijx bestierder Crain Madjennang ter kennisse gebragt als dat de Coningin van Tello en Pandrabonij verteld van alle Ma„ „Cassaarse rijx en hoff grooten desen dag ter verrigting van hunne opgelegde Com„ missie haar het gebergte bontoparrang Vertrocken Waren Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0945.xml #+ --- 3 351 Van Maccassar onder dato 25 8ber 17440 Den heer Gouverneur lief den rijxbestierder voor de Communikatie bedanken onder verdere aansegging dat zijn Edele binnen korten hoopte den gewensch„ „ten uijtslag van dese ambassadeurs haar weder varen aantehooren. Donderdag Desen morgen ten halff ses Uuren is den heer gouverneur sijnde zyn Edele vergeselschapt van eenige gequalificeerde persoonen over den landweg voor bij goah langs het gebergte naar Maros vertrocken wordende zyn Agtb: gesalueert met Eenige Canonschooten van de bolwerken deses Casteels. Vrijdag Saturdag Beijde dese dagen is niets anno tabels gepasseert „ 6. d„o Sondag Al vroeg in den morgen verscheen ten huij„ „se van den oppercoopman Rosenboom den goaks posthouder Christoffel Iken ter Communicatie als dat hem gisteren avond door een tolk van den bonijs prins „ 5. d„o den 4 Augustus Aroe 1 7. d„o d„o d„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0946.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 Aroe Barrang, uijt naam van zijn Exelentie was aangedient, dat die nog overige rebellen op Bontoparrang in den Lin hadden, d' stad goak met 's Comp:s post aldaar bij nagt te komen overrompelen, versoekende ten dien Eijnde om met Eenige Vaste patroonen gerieff te Werden. Den E. Opper Coopm: dese bekendmaking Aangehoord, hebbende, liet de hier present sijnde leden bij den anderen komen; en haar dit vorenstaande te kennen gegeven, en in Consideratie genomen hebbende, heeft zijn E: en de Eeden goed gevonden, terwijl nog geen andere kondschap van die van voorsz: Commandant ter Ooven gekomen was den selven Vlicq na zijn pogt te depecheeren, en hem tot defensie te voorsien met 60 bosjes vaste patroonen een wijders hier van bij een briefje den Agtb: heer gouverneur Adriaan Hend:k Smout ten spoedigsten kennisse te geven. Woensdag Is niets Aanmerkens Waardig voor gevallen. den 10 Augustus Donderdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0947.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8br 17400 353 den 117 Augustus Donderdag 9 's avonds ten halff thien Uuren retourneerde Over zee alhier ten desen Casteele den E: E: Agtb: heer gouverneur met zijn Edele mede genome gestelschap dewelke door den opper¬ „Coopman Rosenboom verwelkomt en sijn Agtb: de sleutelen des Casteels ter hand gesteld zijnde is een ijder na„ genome afscheijd van zijn Agtb: weder thuijswaards gekeert. „ 12. d„o Vrijdag Is niets van belang veel min de annotatie Waardig gepasseerd. _o Saturdag Huijden desen morgen zijn door den Agtb: heer Gouverneur weder thuijs waard gedepecheert alle sodanige noorder regen„ ten als per geselschap van sijn Agtb: op den 11 deser mede herwaards gecomen Waaren onder aanmaning dat een ijder zorge soude dragen dat hunne onderdanen, niet wijds en zijds verspreijd raakten, waar door als dan hunne landen niet 138 Compleet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0948.xml #+ --- Van Macassar onder dato 2 8ber 1740 do „ 15 do den 14 Augustus Sondag heden desen dage word den Gods-dienst tot stigting der gemeente door den krank be„ „soeker Philip Nairak gecelebreert:— Maandag Verscheen ten huijse van den heer gouverneur den zuijder regent Crain Glisson, den welken betuijgde eenelijk gecomen te zijn, om zijn Agtb: met der selver retour uijt de Noorder provintien te vergelucken en te vernemen of instaat was zijn Agtb: nog in't een of andere te bedienen soo niet dat dan instantig versogt om 't huijswaart gedepcheert te werden. Treplicq hier op van zijn Agtb: was als dat jegenwoordig niet meer te ordonneeren had en dat dien volgende maar na sijn land konde vertrecken, bedankende Wijd:s desen regent voor zijn geselschap op de laaste togt na Maros. Compleet bebouwt en weder eenige misnoe„ „ging soude konnen te voorschijn komen. — Wijders #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0949.xml #+ --- 3 55 Van Macassar onder dato 25 8br 1715 Wijders werd den heer Gouverneur ingehandigt een briefje van Maros Com„ „mandant Jurgen Christoffel van diepon„ „broek. — Dingsdag zijn ter ordre van den heer Gouverneur naar buijten desen Casteele in het vlacke veld gebragt twee Mortiers een 6. en een 8. duijmers omme daar mede met bommen door den nieuwen bombardier Jacob Reedel met het schip soetelingskerkaangeland naar een gesteld teken te laten Werpen en preuve zijner bequaamheijt te neemen het welk ter presentie van zijn Edele vijffmalen na genoegen gedaen zijnde quam zijn Agtb: weder binnen desen Casteele— Ook werd door den heer gouverneur in gereedheijd gebragt en naar Maros ge„ „zonden een briefje gecarteeert aan den Commandant aldaar Jurg en Christoffel van Diepenbroek. Woensdag Desen morgen sijn door den geregtsbode op d' ordinaire plaatsen g'assigeert de biljetten„ 17 p„o den 16 Augustus ter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0950.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 den 18 Augusts ter Communicatie dat tegens aanstaande Woensdag staat op geveijlt te werden de pagt der Europeese, en Indiasche dranken. Vervolgens quam ten desen Casteele en bij den heer Gouverneur een zendeling van bonijs Coningin versoekende acces van haar hoogh:d om tegens zodanigen tijd als het zijn Agtb: be„ „haagde binnen dezen Casteele dan wel in zijn Edele thuijn te mogen verschijnen. — zijn Edele let haar hoogh:ts onder genegene salutatie aan seggen dat door indispositie van zijn Agtb: gemalinne haar hooigheijdrog niet konde recipieeren, maar in dien over eenige zaken van belang wilde Consuleeren dat zijn Edele haar hoogheijd in de thuijn dan wel ten deesen Casteele zoude afwagten. Donderdag Liet bonijs Coningin door een Zendeling den heer gouverneur hare verwondering te kennen geven terwijl haar hoogheijds padij wilden buijten gewoonte verthiend wier„ „den door Maros Commandant, ten welken eijnde haar hoogh:d liet versoeken dat men bij de oude usantien mogten blijven en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0951.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 geven en de thans verthiende padij te rug= Den heer Gouverneur liet haar hoogheijd aen leggen dat dese zaak zoude onder soeken en indien buijten de gewootens was getreden ordonneeren soude om de onde utantien op te volgen. Tegens den avond zond zijn Agtb: na bonijs Coningin onsen oppertolk Jan hendrik vol omme haar hoogh: onder beleefde groete aan„ te leggen dat zijn Agtb: in het versogte acces wel Conde Condescendeeren, en verblijd zoude Wesen haar hoogheijd met de gewone vrindschap te recipieeren, 't zij binnen desen Casteele dan wel in de thuijn alschoon zijn Agtb: gemalinne nog zeer in dispoost was. Den taalman, na Verloop van Eenigen tijd te rug gekeert zijnde bragt in resronse als dat haar hoogheijd betuijgd had eenlijk acces te hebben laten versoeken om personelijk na 'sgouverneurs en Mevrouws gesondheijd te vernemen en dat ter wijl Mevrouw in dispoost was, de welke haar hoogheijd een spoedige reconvalifatie liet toewenschen:/ het binnen komen zoude churgeeren tot nadier occagie, Aangesien over geen zaken van 135 57 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0952.xml #+ --- Van Macassar ond:r dato 25 8ber 1740 den 19. Augusts van belang te Consuleeren had. uuren 'snagts om Elff „ wierd voor Eenige dronke gemeene Militairen in de landpoort op de zolder eenige remoer gemaakt, wanneer de wagt hebbende Zergiant en Corporaal zulx niet konnende beletten, daar den wagthebbende officier Carel dalentijn Troussen die nevens den sergiant en Corporaal na boven wilde gaan om hun garaas en gietier te sluijten sodanig te rug gewe„ „sen wierden dat niet instaat waren om verder dan de vier of Vijfde trap te avanceeren, waer van genoemden oficier kennisse aan den Capitain dezes Casteels Jacob pekeijn gegeven hebbende zoo zijn de zelve de novo g'assisteert met voorsz: Captain en eenige verdere opper„ „officieren naar boven op gemelte zolder gegaan en de voornaamste belhamelsijn arest genomen, en Aanstonds naar de punten gehouden en in de boeij en geset. Vrijdag Desen morgen ten halff zeven Uuren is ter ordre van den heer gouverneur aan den fiscus overgegeven den zoldaat Jan Smit (als zijnde den voornaemsten belhamel waar door #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0953.xml #+ --- 359 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 door gisteren avond eenige, remoer ontstaan is met order om sijn actie tegens hem te instituee„ „ren soo als 't behoord, wordende de resteerrende in presentie van zijn Agtb: tusschen drie lange stocken strengelijk met rottings op den rugge afgestraft ten Excempel van andere dronkaars en roervinken. — Vervolgens arriveeerde alhier ter rheede de Caijilireele gesanten, benevens den batavia„ „soh en Luijtenant der Mandharelen komende de Eerst genoemde van haar land Caijilie, dog hebbende op de mandhar aangegient, Waar van deze luijtenant met hem te Zeijl gegaan was, welke heer en by sijn Agtb: Verscheenen zijnde, die van Caijilie een brief van den Coning radja biramaroe Over leverde, zeer duister van Jnhoude, en den luijtenant betuijgde gesonden te zijn door den Maradia Syinrana, om D: E: Comp:e als mediateur te versoeken, in Eenige gerefene verschillen tusschen die van tjinrana en den Maradia balanipa den heer Gouverneur ordonneerde deselven ter secretaris te gaan en aldaar door den secretaris te laten beleggen, ijder een relaas omme te ontwaaren tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0954.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 tot wat Eijnde ijder in 't bij sonder gesonden waren, welke papier en hier thans g'insereert werden. Reelaas Gedaan alhier ter secretarij Ter ordere van den E: E: Agtb: heer Adriaan hend„k Smout Gouverneur En Directeur Mitsgaders Admiraal en Veld overste, deser Custe Celebes, door den Bataviasche 'S E. Comp:s luijtenan Der Mandha„ „reesen, dain mangagaan Tjinrana, als afgesant van den Maradia Gjinlana. — Den relatant verclaard nu negen maanden geleden, door den maradias Tjinrana en tjimpalang, den laaste zijn relatans oom dog beijde woonagtig in het landschap mandhar, en hoofden van de Negorij en harer naam bij een briefje van batavia op geroepen, en versogt te sijn, om eenige in haar land voorgevallene Extor„ „sien, van den Maradia balanipa hoofd Coning van de mandhar te helpen beslissen, en herstelken, dat hij relatant ten dien eijnde kort daar aan met een gonting en een bataviasche pascedulle, geda¬ „teert 28. Januarij J„o leeden, voorsien, navoorsz: land is vertrocken, en na verloop van Eenige dagen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0955.xml #+ --- 361. Van Macasser onder dato 25 8ber 1740 dagen aengekomen, bij den hoofd Coning rad ja balanipa, aan wien den relatant op afvrage van deselve Commu„ „niceerde, die reeden zijner Comste, onder uijting dat de twee hier vorengemelte heeren hem Expres hadde opgeroepen, ten Eijnde als Even gemelte, en om dat bekend was, hoedanig en in welken voegen, men met d' E: Comp:e diende te„ „handelen, en alle ten besten van hun rijkuijt te voeren, waar op den Maradia balanipa repliceerde dat hier niets tegen had, en dien„ „volgende derwaards konde vertrecken, en na het eijndigen siner Commissie weder bij zijn Exelentie soude komen, belastende wijders hem relatant dat aan die heer en te kennen soude geven, dat zij geene van de Caijielireesen gesanten aan d'E: Comp:e die te dien tijd in dat land op, en aangehouden wierden, permissie soude verleenen om hunne voor genome Reijse naar Macassar te vervorderen, want dat hij de Conducteurs van de selve bij ontmoeting zoude laten massacreeren. Den relatant na genome afscheijd naar sijn mees„ „ter met dese Commissie vertrocken, en die bekent gemaakt hebbende, had in tusschen den Maradia balanipa zijne magt bij den anderen laten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0956.xml #+ --- Macassar ond:r dato 25 8ber 1740 Van laten Comen en daar van Eerstelijk een paritij afgesonden naar de negorijen banauwa en Telle, beijde gelegen in het district van Caijelie, omme deselve t' plunderen en te verbranden, en is daar na met sijn geheele magt vertrocken, na de negorijen Caloekbe, Taramanoe„ Mamassa, en rantiboelawa, toe behoorende den Maradia Tjinrana de wellke dit ter ooven gekomen zijnde, insgelijx sijn auxillaire troupen bij anderen gebragt, en gewelt met gewelt te keer gegaan heeft, 't geen van sodanig Effect is geweest, dat die van tjin„ „pana den hoofd Coning van balanipa tot het te rug dieijnsen persuadeeren, met agter lating van twee afgeknotte hoofden der parthijen, sonder het bekomen van meer dan een gequeste. Na het Eijndige van dese actie, besloot den Maradia Gjinhand om hem relatant aftesenden aan d. E: Comp:s en den Maradia Tompalang aan het hoff van bonij omme te versoeken als mediateurs te wesen in dese verschillen, die andersints van groterge„ volg zoude kunnen werden, den relatant dat besluijt gecommuniceert zijnde versogt een briefje, tot aanthoning dat waerlijk tot het uijtvoeren deser saak qualificatie had, maar den Maradia Tjinrana hier op g'andwoord hebbende dat hem geen teken hier toe konde gegeven Warden, de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0957.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 de wijl hij een man van qualiteijt was, en dienvolgende zijn aanbrengen bij d' E: Comp:e gelooft wierd, so is hij relatant van daar vertrocken, en heden zijnde den 19 Augustus alhier g'arriveert. — Aldus gedaan en gerelateert tot Macassar In't Casteel Rotterdam Den 19 Augustus 1740 /:was getekent:/ met eenige Caracters, daar bij gesz: staat gestelt bij den relatant /lager in kennisse, van wij /:was getekent:/ g.:t Pek Secretaris, in't midde stont, voor de vertaling /:getekent:/ Jan hendrik vol /:in margine: /: ons present:/ P:r V:n Gsroonhuijsen en A„m fred:k Morel. — Relaas Gedaan Alhier ter secretarij Ter ordre van den E: E: Agtb hoer Adriaan hend:k Smout Gouverneur en direc„ „teur, mitsgaders Admiraal en Veldorenste Deser Custe Celebes door radja Cloekoe boelang afgezant van radja bieroe nanoe relateeren, als Volgt. Dat radja biroe Maroe hem relatant herwaards ge 13 63 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0958.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 gesonden heeft, met een briefgje, aan d' E: Comp:e en om over eenen ambiroe die thans in den over„ „ledene ragindas plaats tot Coning van paleu verkooren is, klagtig te vallen, wegens zijne slegte gedoentens, aangesien niet anders zoekt als 't geheele land Capelie aan de magt van de Mandhar overtegeven, terwijl altij dassi„ „stentie van deselve tot het plunderen, roven¬ en branden versoekt en erlangt, om welke reden radja biroemaroe den heer gouvern:r instantig laat versoeken tot obtjen van een gering dienaar, van sijn Agtb: verselt van de hier remore„ „rende moluccors volkeren, om hem biroemaroe dis noods zijnde te assisteeren, en alles gade te slaan, omme in der tijd den heer gouverneur daar een omstandig berigt van te geven. — Aldus gedaan en gerelateert tot Macassar in't Casteel Rotterdam den 19 August:s 1740 /: was getek:t/ met eenige Caracter daer bij gesz: staat gestelt bij den relatant /:lager:/ in kennisse van wij /:was getekent:/ G:t Pek secretaris /in 't midde voor de vertaling / getek:t/ n J„n hend„k vol/ in Margine/ ter presentie van J„m v„n Csroonhuijsen en A„m Fred„k Morel. — Tegens den avond wierd den heer gouvermn:r g'intraqueerd een brief van Maros Command:s sergen hristofe v„ di penb: Zaturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0959.xml #+ --- 1765 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Des morgens wierd door den heer gouvern:r na het hof van Goah en bij den rijx bestierder ge„ „sonden, den oppertolk Jan hend„k vol omme dien eerste staats man naer het doen van genege groete uijt naam van sijn Agtb: te kennen te geven de dat sig niet genoeg konde verwonder en ter wijl sa„ tieus het besluijt van de Maccassaarse gecombineerde vergadering omme de Conningen Tello en sadra„ bomij personeel in geselschap van eenige Mac„ „cassaarse rijx en hoofd grooten na bontoparang af te senden was gecommuniceert dat althans hun Aanbrengen insgelijx niet werd ter ken„ „nisse gebragt aangesien het nu al Eenigen tijd geleden was dat die heeren geretour„ „neert waren, 't welk zijn Agtb: toescheen als een kleijnachting, en dierhalven den rijx bestierder liet versoeken, dat het andwoord der uijt gewekene ter kennisse mogt gebragt warden.— Gesiteerden taalman tegens den avond huijswaards gekeert zijnde, zeijde tot rapport als dat den rijx bestierder onder genege Contra groete ootmoedig Excuus lilt versoeken, Saturdag Den 20 Augustus Alschoon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0960.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 gesonden heeft, met een briefje, aan d' E: Comp:e en om over eenen ambiroe die thans in den over„ „ledeene ragindas plaats tot Coning van paleu verkooren is, klagtig te vallen, wegens zijne slegte gedoentens, aangesien niet anders zoekt als 't geheele land Capelie aan de Magt van de Mandhar overtegeven, terwijl altij dassi¬ stentie van deselve tot het plunderen, roven¬ en branden versoekt en erlangt, om welke reden radja biroemaroe den heer gouvern:r instantig laat versoeken tot obtjen van een gering dienaar, van sijn Agtb: verselt van de hier remore„ „rende moluccors volkeren, om hem biroemaroe dis noods zijnde te assisteeren, en alles gade te slaan¬ omme in der tijd den heer gouverneur daar een omstandig berigt van te geven. — Aldus gedaan en gerelateert tot Macassar in 't Casteel Rotterdam den 19 August:s 174 /:was getek:t/ het eenige Caracter daer bij gesz: staat gestelt bij den relatant /:lager:/ in kennisse van wij /:was getekent:/ G:t Pek secretaris / in 't midde voor de vertaling /getek=t/ J„n hend„k vol / in margine/ ter presentie van J„mo v„n Chroonhuijsen en A„m Fred„k Morel. — Tegens den avond wierd den heer gouvern:r g'intraqueerd een brief van Maros Comman:s sergen Christoffe „ dienb: Zaturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0961.xml #+ --- 765 Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Van Des morgens wierd door den heer gouvern:r na het hof van Goah en bij den rijx bestierder ge„ „sonden, den oppertolk van hend„k vol omme dien eerste staats man naar het doen van genege groete uijt naam van sijn Agtb: te kennen te geven oldat zig niet genoeg konde verwonder en ter wijl sta„ tieus het besluijt van de Maccassaarse gecombineerde vergadering omme de Conningen Tello en sadra„ bomij personeel in geselschap van eenige Mac¬ „cassaarse rijx en hoofd grooten na bontoparang af te senden was gecommuniceert dat althans hun Aanbrengen insgelijx niet werd ter ken„ „nisse gebragt aangesien het nu al Eenigen tijd geleden was, dat die heeren geretour„ „neert waren, 't welk zijn Agtb: toescheen als een kleijnachting, en dierhalven den rijx bestierder liet versoeken, dat het andwoord der uijt gewekene ter kennisse mogt gebragt weerden. Gesiteerden taalman tegens den avond huijswaards gekeert zijnde, zeijde tot rapport als dat den rijx bestierder onder genege„ Contra groete ootmoedig Excuus lilt v:r soeken, Saturoag Den 20 Augustus Alschoon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0962.xml #+ --- van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 E den 21 Aug:s 22 do alschoon hier toe geen schult had, aangesien met het retour der gesanten den eene na tellou en den anderen na Sadrabonij vertrocken was, sonder hem volgens pligt kennisse van het een, en andere te geven, waar en boven ter ooren gekomen was, dat den Coning van Sadrabonij op gisteren getrouwt was, met Crain soumana Luster van den hoofd rebel, Crain barombong egter het den rijx bestierder den heer gouverneur aanseggen dat binnen een a twee dagen het gepasseerde op bontoparrang soude laten Communiceeren zeggende tot slot dat Althans op die van Tello en sandrabonij geen staat konde maken. Sondag Werd den gods- dienst soo voor als nademiddag stigtelijk gevierd. als mede is alhier aengebragt een brieff van Maros en van den Commandan aldaar Jurgen Christoffel van Diepenbroek Maandag Laad Goahs rijx bestierden acces versoeken voor twee gedeputeerdens om tegens morgen bij den heer gouvern:r te senden welk versoek gfacordeert Werd. „ gt dingsd:t #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0963.xml #+ --- Macassar ond:r dato 23 8ber: 1740: van G ƒ Volgens versogt en verleend acces op gister en voor den goakschen rijx sabandhaer is deselve circa 9 Uuren bij den heer gouverneur verschee„ „nen in geselschap van glarrang tjamba doende de groetenisse van sijn Coning en rijxbestierder, seggende alverder gesonden te wesen, om op het alder vriendelijkste Excus, off vergiffenis te versoeken, om dat tot nog toe uijtgestelt was, rapport, of Communicatie te doen, van den uijt slag der gesanten den Coning van Pellou en Sadraborig die in geselschap van meest alle voorname maccassaarse grooten, nu eenige dagen geleden na de uijtgewekene macassaren op Bontoparrang waren ver„ trocken, om deselve op het alder kragtigste te animeeren, hunne wapenen nederl te leg¬ „gen, en wederom binnen de palen van ge„ „hoorsaamheijd te begeeven dog daar op van haar geen voldoenens antwoord er langd, en dier halven in hope van verandering off beter tijding gesurcheert hadden, hier van behoorlijke kennisse aan zijn Agtb: tegeven, dat zulx niet uijt Malise off agterhoudentheijt was geschiet, want dat doen Coning en ijcbeshierder Dingsdag Den 23 Augustus d: E: 36 367 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0964.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 D: E: Comp:s een opregt en suijver genegene har te waren toedragende, en dierhalven sig in de jongste troublen onder haar protexcie hadden begeeven, met menigte van Complimenten meer van die natuur. zijn Agtb beandwoorde dese redenen, seggende wel verzekert te wesen dat den Coning en rijxbestier„ „der nevens alle goede maccassaaren het wel met d'E: Comp:e voor hadden, dog verlangende te weten wat andwoord die van bontoparrang hadden laten geven. — 's andwoord was dat deselve op de tijding van d'komst der voorsz: heer en uijt 't gebergte af„ „gekomen, en haar in de vlackte ontmoet, en bedankt hadden voor de groote een die hun aangedaan wierd, dat wee der gedestinqueerde Coningen sig verneederden om bij haar mindere persoonen af te komen, en so veel goede en billijke praesentatien te doen, en hun daar op te zullen beraden dog dat hunne angstl en vreese voor straffe nog al te groot was, en indien de selve door den tijd wat ver¬ „minderde, als dan ongeroepen en onver„ „sogt te zullen thuijs Comen. zyn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0965.xml #+ --- 369 Macascast ond:r dato 25 8ber: 1740 Van zijn Agtb: met aendagt en patientie dezen ouden kosekoek sang en lastbare misleijding met aandagt aangehoort hebbende, repliceerde dat het nu niet meer tijd was te reijnsen, en sig met beulelagtige vertellingen, en notoir bedrog te laten paijen, vermits hem al Eenige dagen geleden door geloof„ „waardige menschen was berigt dat dese Commissie van tellous en Sadrabonijs Coning na de uijt gewekene ten gansche an„ „deren eijnde gedecerneert was, want dat het voltrocken heuwelijk laast gepasseerde Vrijdag tusschen Crain sadrabonij Met Crain Soumana, suster van den uijtgewekene Crain barombong, thans hoofd der rebellen, item het aanstaande en reeds gesmeden huwelijk met den Coning van Pollou, en Crain bontobonto, mede suster van Crain barombong, alleen redenen genoeg waren, om aan den goede intentie van die heeren t'twijffelen, dog dat men thans voornemen soude, van toon te rexanderen, en volgens Eed, en pligt aan d: E: Comp:e verschuldigt, binnen korten tijd andere mesures neemen, en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0966.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 J en dierhalven wilde weten wie zig thans als vrienden, off Vijanden van d' E: Comp:e declareerde, vermits het een onmogelijke saek is, dat de Coningen van tellou en Landrabonij met twee susters van een uijt gewekene vijand van D: E: Comp:e en sijn eijgen rijk met voor kennis van het goaksz thoff kan trouwen, en al egter vrienden en bondgenooten van D: E: Comp:e blijven, soo dat zijn Agtb: dezen Lin¬ „deling wel ernstig versogt, over dit stuk sijn Meester distinctelijk te onderhouden, en binnen eenige wijnige dagen nopens de redenen deser nieuwe huwelijk en vol„ „doenende satis factie te laten geven want dat men het wangedrag van Crain Tello al langen tijd met gedult door de vingeren gesien had, die sig behoorde Cherinneren dat het ongelijk der stad goa, sijne negorij almede soude hebben kunnen te beurd vallen, en dat men bij Continuatie van sodanige slegte Conduits genoodsaakt soude werden om de Middelen en Wapenen die ons van God verleent zijn bij der hand te neemen om na lang gebergde redenen die geene die zulx toe komen, wel verdiende straffe toe„ te passen. Den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0967.xml #+ --- 3 371 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Den sabandhaar beloofde van het een en andere getrouwelijk rapport te zullen doen, en soo regl ix sijn vermogen was de goede saak te helpen bevorde¬ „ren, versogt hier op afscheijd, 't geen hem wierd geaccordeert. Vervolgens sond sijn Agtb: na bonijs radja Moeda den tweeden tolk Salomon Jacobsz:, omme die hoogheijd bekent te maken als dat sijn Agtb: ordre had gesonden na Maros Commandan, om lommo Maros geConjungt: met een partij noorder onderdanen na de negorij patoeka, en Tjamie te senden ten ffine de Maccassaaren onder den hand loopen Crain patoeka die aldaar de wegen spolieeren, en meer andere zaken van quader natuur plegen te masfacreeren, off liever levendig te sien in handen te bekomen, ten welken Eijnde zijn Agtb: lied versoeken dat sijn hoogheijd den djennang, off hoofd der bonijers tot Maros geliefde te ordonneeren, dat bij aldien den Commandant aldaar haar benodigde dat zij niet traag soude zijn in't observeeren van 's Commandants ordre. genoemde taalman weder gekeert zijnde, seijde dat sijn hoogheijd betuijgd had 1ilico #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0968.xml #+ --- Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Van den 24 Augusts ilico zendelingen naar Maras te sullen depec„ „heeren, met ordre aan den dpennang om alles „ te verrigten 't geen haar door den Command: mogt g'ordonneert werden, en dat tegens morgen een anrongoeroe der waards soude Lenden om als hoofd over alle Sijne hoogheijds onderdanen aldaar te wesen. Woensdag is de pagt der hollandsche en inlandsche dranken volgens jaar lijxe usantie pu„ „blicq opgeveijlt, ten in bot gesteld, door den borgen Dirk Schoemaker met een somma van Vijfthien honderd rijd:s en vervolg:s van 4000 rd:s afgeslagen, en door voormelte schoenmaker als weijnige van de borgers meer present of tot de pagt genegen schij„ „nende (gemeijnt voor een Somma van twee en twintig hondert rijxdaalders en alsoo Vijfftig meerder dan anno passato.— W Vervolgens lieten de bleijde boutonse Captain Lants accis bij den heer gouverneur versoeken, onder bekentmaking dat de vaartuijgen die eertijds door gebrek van levens middelen na bouton etc: vertrocken, successive weder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0969.xml #+ --- 3 375. 1 Macassar ond:r dato 25 8ber 1740 Van Weder gearriveert waren.— Den heer gouverneur liet de boutonse ad„ „miralen voor de Communicatie bedanken, en Wijders aanleggen dat als nog geen acces konde permitteeren, om redenen dat met veel besigheden g'occupeert was, maar dat binnen Eenige dagen de boutonse heeren soude laten saar sleggen wanneer men de han„ „den wat ruijmer gekreegen hadden. — Tegens den middag word door den heer Gouverneur den oppertolk Jan hend:k vol naar Maros gesonden met een brieff en de volgende ordre. Instructie door den oppertolk Jan hend:k Vol, op zijn Expeditie, naar 'S: E: Comp:s berg provintien Tjamba, en Labouadja, en ten Principale naar het dorp pa„ „toekoe De ordinaire pas uijt En In Wadjou. Op UE: komst te Maros, zult UE: desen medenemen„ „de s E Comp:s brief ten Eersten den Comman„ deeren sergiant Jurgen Christoffel van van diepenbroek Overleveren en hem te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0970.xml #+ --- van Macassasr ond:r dato 25 8ber: 1740 E te gelijk uijt onse name aanmanen de ordre daar in vervat ten spoedigsten te Effectueeren, en terwijle den selven met den aldaar bescheijden tolk thans in dispoost sijn hem de behulpsame hand bieden, dat de volker en ten spoedigsten gereed sijn, als wanneer UE: dan gecombineert met Lommo Maros en 't volk van Crain Hamba, sig ten spoedigsten naar Labouadja te gelijk met de bonijers dewelke door den jong Coning gelast sijn mede op te trecken, en van daar met die onderdanen in den haast naar patoekoe ver„ „trecken, en is het doennelijk, dien ongehoorsa„ „men, en varradersch en Arou 's: E: Comp:s onder„ „daan den welken sig altijd met de grootste hard„ „neckigheijd tegens d: E: Comp:e heeft opgesteld, en met den vijand gehouden, gevangen nemen met alle de mansvrouwen en kinder en die sig daar mogten bevinden omme naar bevinding ten besten nutte der E Comp:e daar mede te han„ „delen, terwijl alle die stijffhoofden, sig nimmer onder d' EComp:e hebben willen houden, en nu op nieuw door de vijanden sig laten op setten, en maar korteling weder een passagie van meer als 2 dag reijsen door de wildernissen hebben laten banen, om de weg van 't gebergte bontoparang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0971.xml #+ --- Macassar ondr dato 25 8ber: 1740 Van bontoparang naar Wadjo open te houden, die sig langs of door dit dorp het gemakkelijkst be„ „vind, dog soo den selven sig met eenige quaat„ „willige Maccassaar en mogte versterkt hebben, en sig wilde verweeren sult UE: geweld met geweld keeren en weder, staan, onderwijle werd uE: ten alder uijtersten geboden, aan eenige 's E Comp:s onderdanen geen de minste over„ „last, te laaten pleegen, nog hem in geenen deele te ontrusten, op dat zij lieden haar lee„ „ren te gewennen naar 's E: Comp:s heijlsame en minnelijke intentie ten haren nutte soo wel als glorije der E. maatschappije, waar mede verblijven /onderstond:/ UE: goeden Vrund /:was getekent:/ A„n hend„k Smout, /:in margine:/ stond:/ Macassan Jn 't Casteel Rotterdam Den 24 Augustus 1740 Ook werd alhier aangebragt een brieff van zaleijers resident Willem Coutrier Donderdag is den raad van Justitie bij den andeer en vergadert geweest 't geresolveerde en g'arresteerde kan beoogt werden bij de den 25 Augustus Crimineele 375 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0972.xml #+ --- Macassar onder dato 25 8ber 1740 Van den 26 Augusts. Crimineele en Civile geregts rolle dier Camer. Als mede wierd alhier aangebragt en den heer gouverneur ter hand gestelt een„ brieff van den Commandant verschans Valkenburg Jurgen Christoffel van diepenbroek. — Vrijdag Verscheen ten desen Casteele en voor zijn Agtb: een sendeling van Tellos Coning die betuijgde eenlijk gesonden te zijn om onder„ zijn hoogheijds genege groete na den welstand van den heer gouverneur te verneemen. zijn Agtb: demitteerde dien sendeling onder een Contra groete aan sijn meester en liet den selven voor het na vragen bedanken. — Vervolgens quam bij zijn Agtb: den glairang van bontualacq segg ende gesonden te sijn door radja moeda om den heer gouverneur te verthoonen de twee anron goeroes in name dain Palie en Daing Patjaong die sijn hoogheijd g'inclineert was desen avond met 40 fuseliers naar Maros afte senden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0973.xml #+ --- 377 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 aftesenden, betuijgende wijders dat Cooning dese Crijgs„ lieden ordre hadde gegeven om in alle poincten Commandants last te observeeren op peene van de uijterste indignatie versoekende teffens omme voor ijder fuselier met twaalff patroonen gerieft te werden. Den heer gouverneur liet den regeerder van het bonigs rijk bedanken voor de verho„ „ning onder verdere aansegging dat 't zijn Agtb: bij sonder agre=eeren soude dat dese auxcillaire troupen soo spoedig doenlijk wier den gedepec„ „heert, en liet aen den zendeling de gerequireerde patroonen afgeven. Den 27 Augusts Saturdag Is niets de annotatie waardig gepasseert d„o Sondag - - - - - - - - „ 28 do Werd den gods- dienst soo voor als na de middag stigtelijk geviert. — 29 do Maandag Is niets de anpotatie waardig gepasseert 30 d„o Dingsdag Is gehouden vergadering van politie het gebesoigneerde en geresolveerde te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0974.xml #+ --- Van Macassar onder dato 2:5 8ber: 1740 te beoogen bij resolutie deser datum. vervolgens verscheen bij den heer gou„ „verneur den bonijs tolk Toatona ter notificatie als dat radja Moeda nu onlangs een van sijne neven uijt bonij bekomen en daar mede tijding erlangt 6. had als dat de uijt gewekene Maccassaare op bontoparrang zendeling aen den Wadjoreesen Carou Matoaij hadden gesonden omme te versoeken dat den selven de thans in bonij resideerende onderdanen gehoorende tot die Croon soude laten attacqueeren en plunderen maar dat den arou mato„ „uaij hier op g'antwoord had op hun versoek niet eerder te kunnen respondeeren dan wanneer zijne zendelingen die nu onlangs na loewoe had gesonden geretourneerd waren. — ,ook liet radja moeda al verder ten kennisse brengen dat sadrabonijs Coning zijne volker en uijt de klijne negorijen hadden geroepen na de hoofd negorij, dog tot wat Eijnde was zijn hoogheijd onbe„ „kent, jtem dat nu eenige dagen geleden een sendeling naar tello had gesonden, om #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0975.xml #+ --- 383 1374 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 om na dies Conings gesondheijd te verneemen, dog dat die tot verwondering met sijn terug komst gerapporteert had, dat er wijinge onder„ „danen van die hoogheijd meer in Tello wa„ „ren, ja selfs den Coning in persoon niet, die volgens 't seggen van een inlander na goa vertrocken soude zijn. Den heer gouverneur liet radja moeda onder zijn Edele beleefde groete voor de Com„ municatie bedanken. — Iegens den avond sond den heer gouvern:r na beyde de boutonse Capitain Lauts den tweede, tolk Salomon Jacobsz: omme die Exelentie te„ „gens morgen binnen 't Casteel te versoeken, welke taalman met sijn wederkomst be„ „tuijgde dat de selve aangenomen hadden te sullen verschijnen. Woensdag 'smorgens om 8 Uuren liet bonijs radja moeda tegens den avondacces bij den heer gouvern:r versoek en 't geen g'accordeert is. Om 9 Uur en Verscheen bij den hear gouvern: de twee boutonse Captain Lants dewelke na het Den 31 Augustus afleggen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0976.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 afleggen der gewonelijke hoffelijkheden Sitplaats genomen hebbende betuijgde Excuus te versoeken ter wijl volgens hun pligt in lange geen visite bij zijn Agtb: waren komen afleggen, waar van d' oorsake was, dat onlangs eenige vaartuijgen sommige stilswijgende, en andre met zijn voor kennis, naar bouton had den gesonden, ten afhaal van de mondkost om dewelke zij door hun lang agter wegen blijven, zeer bedroefd waren geweest, dog dat die heeden g'arriveerd en nu althans den heer gouverneur daar van kennisse gaven. zijn Edele bedankte voor de Communica¬ „tie, en informeerde sig na 's Conings van bou„ „tons gesondheijd, het geen door haar met een toepasselijk Compliment beandwoord zijnde, wierd nog een weijnig tijd met een mdiffeerent disscours door gebragt, waar na zij zeer vergenoegd afscheijd versogten, en sulx erlangden. Na versogt acces desen voormiddag quam Radja Moeda verselt van opo Pangaria den heer gouverneur tegens den avond opwagten wanneer na Wederzijdse be #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0977.xml #+ --- 381 Van Macassar onder dato 23 8ber: 1740 beleeftheden en een wijnig sittens zijn hoogh:d, zijn Edele liet versoeken, om in gevalle d: E: Comp:e het een off ander tegens de uijt gewekene of wadgoresen wilde onderne„ „men dat zulx bij tijds hem mogt werden gecommuniceert en vroeg alverder over hoe langen tijd d' Expeditie na Wadio zoude geschieden, zijn Edele antwoorde nog ontrent twee maanden, dog dat men met zijn hoogheijd alvorens de zaken breedspra„ „kig souden overleggen des niet te min wel eenige toerusting konde laten maken, en vroeg al verder of er niets nieuws en was, dan of zijn hoogheijd niets gehoord had, waar op in antwoord diende een lopend gerugt gehoord te hebben sonder eenige zekerheijd, en scheen sig daar op ongaarne te declareeren, naar op naderse informatie zeijde eeijndelijk verstaan te hebben dat den Coning van goah en sijn rijxbestierder wilden resolveeren hun„ na dit Casteel in 's Comp:s bescherming te begeeven, en dat Crain Tello en sandrabonij hare volkeren uijt de klijne negoryen hadde laten te samen trecken op sandrabonig, dog niet te Weeten wat haar voornemen is, of wien het gelden sal #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0978.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 sal, soo mede dat de uijt gewekene Maccassaaren op bontoparrang een gesantschap na de wadjoreelen hadden gesonden, soo als die hoogh:d opgisteren zijn de let door den tolk Toatoha hadde laten Communic:r zeijde alverder dat over twee a drie dagen een besnijdenis feest aan het hof zoude gehouden worden, op welkers baroegas ovfe sit plaats den Conning van tello almede genodigt was dewelken had laten andwoorden, in dien hij gesont en niet bezwaar was, als dan daar bij te sullen assisteeren welke woorden almede en door die hoogh:d niet nadar verklaard wierd: maar versogt tegens dien tijd zijn Edele Eenige militaire Europeesen wilde derwaart zenden om dronke en andere quaad doende menschen Pr te beletten dat hun geen overlast wiert aanged:t het geen zijn Edele behoofd en aangenomen, mitsgad:s verder zijn hoogh:d vermaand heeft om soo veel als mogelijk is, de goede harmonie in vreede te bevor„ „deren, tussch en 't bonysche hoff, ende daar ond:r horende mindere vorsten, want dat het middel„ van een dragt onder haar lieden 't voornoemste is, om de Coroon van bonij te harwinnen, en sonder welke ook nooijt ijts goeds te hoopen is, welke reden den Coning merkte uijt sigt te hebben op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0979.xml #+ --- 383 183 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 — op de Coningin en aroe Tanette, en nam dier halven aan zijn best daar te zullen Contribueeren, en is na beleeft afscheijd vertrocken. — In de onderstaande lijst kan beoogt werden hoe veel impotenten er dese Maand in het hospitaal gekomen, uijtgegaan, overleeden en verbleeven zijn. laaste halve naam Eerste halve maand ingekuijtge of Ed lyjven ingelb: uijtg: 8: ld:b lijv: 4. 4. 3. 18. 20. 7. 6. „. 21 hoofdwagt 2. 1. „. „. 3 2. „. „. 5. Waterpoort 2. „. „. „. 2 1. „ . „. 3. D E: Agtb: heerswagt „. 1. „. 2. 3. 1. 1. „. 3 P:r Vbong 1. „ „. 5. 4. „. „ . „. 4 „ bonton „. „. „. 1. „mandersaha 1. „. „. . „. 1 „. 1. „. 1. 3. 1. 1. 1. 2 „ Amboina „. 1. „. 3. „batjiaan 4. 1. 1. „. 4 „. „. „. 3. 2. 2. 1. „. 3 d' Foncq „. 1. „. „. H. Ravelyn 1. „. „. „. 1 „. „. „. 4. d' post scholgertvalk „. 5. „. 1. 4 „. „. „. „. „. 1. 1. „ . „ Capn: Joncker 1. „. . „. 3. Ambagtsgesellen 2. 1. „. 1. 2 23. 3. 8. 3. 15 „. 2. „. 13. zeevarende Te Samen 67. 23. 19 6. 9 10. 3. 61. Ook #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0980.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 Ook is door den onder Coopm: en sabandhaar hendrik van heijd den heer gouverneur ter hand gesteld een Eijst van sodanige Chialoupen en Mindere vaartuijgen als er onder dit gouvernement sorteeren en de jnwoonderen toe behoorende zijn. Rapport van den Saband haar Hendk vn Reijl, Aan den E: E: Agtb: heer Adriaan Hend:k fnout Gouvern:r En Directeur benev:s admiraal en Veldoverste deser Custe Celebes en den Raad behelsende de gedane opneem van Soda¬ nige Chialoupen pantchiallangs en Contings als er onder dit gouvernem:t bescheijden, mitsg:s D'ondervolgende persoonen en Natien Toebehorende zijn, Als. Europees Burger en Christen Mardijkers chialoupen panc: ton Casten paren chia Con„ pant chiall:tings groot oud loupen„ tings „chiall: Michiel de Vreede 1. —. — 35. 6. Diogo Fawaris 1. —. — 25. 17. dirk Schoemaker —. —. 1 25. 12. hendk: Nederman —. —. 1 12. 4. Anthonij vordort 1. —. — 25. 6. Casper Christiaan Elrig 1. — — 25. 2. Denijl Stans —. —. 1 6. 3. 4. 3. — Dat voordrage gen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0981.xml #+ --- 385 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 „louwen chiapant con„ lasten jaren toe „ con pant houipophalitings groot oud, tingh tingschiall: 7 P„r Transport - - - - - - - - - 4. 2. — Harman Muldar - - . 1. 47. 8. Adonia fransz: . . . . . 1 3. 3. Adriaan Scheer - . - . 1. 4. 2 Matthijs Piloor - . - . 1. 5. 2 Matthijs d' Vosse. 1. —. —. 12. 7 D„o „ D„o -. —. 1. 10. 8. 5. 8. Chineese en Parnackan Do Ongtiangseeng 1. –. — . 25. 6. Likoko - - - – – - 1 — — 25 4 1 — — 35 6 Liauko Niothoko Thiopolauw Intje Tojang Limteenko Jhan Sintjo Than polko ThanEko Maleijers Bappa Randja D„o kakipoeloe Toatje Somma 1 - — 25 10 — — 1 20 10 —1 — 8 3 — — 1 5 6 — — 1 12 6. — – 1 10 5 —— 18 6„4. 5: 1. -146 „— 1143. — —. — 1 15. 3. —. 3. — Chial: . 9. C. 6 p 1. 5 waar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0982.xml #+ --- Van Macassar onder dao 25 8ber:1740. Waar meede verhoope „aan de g' Eerde ordre „van UE: E: achtbare „te hebben voldaan des „ik mij de Eer aanma „tig van te betuijgen dat ben /:onderstonds/ E: E: achtbare heer en heeren /:Lager:/ t E Achtbare gehoor„ „saamen Dienaren /:was Getekent:/ Hendrik van Reijd in margine:/ ma„ casses adij tel:o Aug:s Ao 1740 En #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0983.xml #+ --- 387 Van Macassar onder dato 28 8ber: 1740 Ingelijker voegen is aan zyn E: overhandigst een Reekening van de negory Vlaardin¬ „gen door den burger Cassier Anthonij van Dort gedaan in presen„ „tie van den Coopman en fiscaal Cornelis Jan Bogaart en den onder Coopman en Sabandhar hendrik van Reijd in't brede hier onder te zien. Cassa #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0984.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Cassa Reecq: van sodanige Contanten als er ter ordre van Gouverneur en dircteur Mitsgad:s Admiraal en veld oversto te „dingen sijn verstrekt ontfangen mitsg:s onder ult:o Deses De bt 1740 19 feb: @ restant in Casssa rd„s 734. 28. — ontfing uijt handen van den burger luijtenant Willem Westraten Wegens soodanig restant van wagt penn: als er onder desselfs berusting is gew:t om ten voor deele van de negorijs Cassamer dan in genomen met een bedragen „ 123. 24. — Somma. . Rd„s 858. 4. /:onderstond Macassa Jn de Negorij Vlaarding en Adij Als gecommitteerde C„o Jan Bogaart ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0985.xml #+ --- 389 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Cred:k - „ 6. 24 „ 17. — - - - - - - - - - - „ 10:24 8. 26. ½ ƒ645. 29. ½ Den E: E: Agtb: Heer Adriaan hendrik Smout deser Custe door den onder getekende Cassier van d'negorij Vlaar„ tot deszelfs nader verantwoording is berustende, Namentlijk 1740. 21. Maart Aan den burger Chiristiaan Elrig wegens geleverd blik ten dienste der lanthaarns voor de Negorij, Als 75. bl: blick= rd:s . /6. . . . . - - - - Rrd„s 12. 24 50. enkeld „ „ — 1/8. 't blad . . . . - - - - - - - „ 6. 12. rd:s 18. 36 aan den wagtmeester van de bruijn voor 1/m: aan tractemen ten volg:s ordonnantie van p:mo Janu: tot ult:mo april a rd:s 6–. per maand, aan den baas der huijs timmerlieden over arbeijds loon voor 't onder„ „staande te weten. 2. p:s negorijs hecken â rd:s 10 ijder - - - - - - - „ 20. — aan den brasmetselaar wouter pietersz wegens arbeijds loon met 't op metselen van gemelte negorijs hecken is.. aan den baas Smith willem Riebe voor 't maken van twee hecken en 14 lanthaarns ten dienste voor de negorij - - - - - „ aan den Coopm: en kossier hend:k: Hemer over 't bedragen van de volgen„ „dematrialen en meniraalen, als er door de voorsz: balen voor reecq: van d' E: Comp:s aanmeerm: heeken sijn dewerkt, soo volgt 103. lb: ijser. 49 „ lood met ½ C:t advance 12 „ tinkangse planken met 7½ C:t advance - - - - - - - - „ 20. — . 6 „ Zwalloen - - - . . . 12 „ Iatij latten. - 2520 p„s roode metselsteenen met ¼ C„t advance 33 maten kalk : 5 Aan den Coopm: en Cassier hendk: Hemer voorm: wegens een halve kas amptglas - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ Ult„ August„s blijft nog per restant aan Contanten in Cassa - - - - - - - - Somma. . . . Rd„s 858. 4. — mc N6 Anij 4n Ult„o Augustus /:was geteken/ A„ V„n Dorth inspresent:/ hendrik van Reijd. 14„ lant haarn paalen - - - - . . . . . . . . „ 5. — „ 25. — 32 p„s Lassemse balken - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 33. 12 26 lb spijkers met ½ C„s avance - - - - - - - - - - - - - „ 2. 8 „ 69. 26 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 3. 6 - - - - - - - - - - - - - - - - „ 2. 24„ 7. 30 - - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 5. 6 „ 12. — „ 24. — Julij Donderdag 1. Maij 9 Junij . . . . . - - - - - - „ 11. — -- „ „ 30. — en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0986.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 do Donderdag den 1 september is niets de annotatie Waardig gepasseert Vrijdag is de brand spuijt gevisiteert, en het benodigde daar aangerepareert. Saturdag verscheen bij den heer gouverneur een sendeling van tellos Coning seggende uijt naam van zijn meester gesonden te wesen om onder zijn hoogheijds genegene groete desselfs leedwelen te betuijgen over de Schadelijke gerugten die sijn Edeele ter ooren waren gecomen namentlijk als dat zijn onderdanen het rijk verlaten en zig na sadrabonij begeven hadden ten welken fine zijn hoogheijd liet versoeken dat den heer gouverneur de aanbrengers van zulke verkeerde gerugten tot Exempel van andere geliefde te laten straffen terwijl door sulke Communicatien het rijk van Tello ligtelijk onver„ diende straffe van d' E Comp:e soude eer langers daar ter Contrarie den Coning liet be„ tuijgen altoos zijn koop sen troost op D: E: Comp:e gegrondreet te hebben zeggende den zendeling alverder dat so spoedig als zijn meester ter Ooven was gecomen dat den oppertolk da „ 2 d„o S. E Comp:s „ 3 do #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0987.xml #+ --- 397 Van Macassar ond=r dato 25 8ber: 1740 's E: Comp:s wegen om eenige oproerige onderdanen in't gebergte te temmen na de noorder provintie was vertrocken zyn hoogheijd, inmediaat zijne volkeren bij den andere had laten komen en in gereedheijd houden, om in cas van noodsakelijkheijd op het Eerste requisit van sijn Agtb: in staat te wessen met zijn volker en ter Assistentie waar zijn E: hem Commandeerde na toe te vertrecken. Den heer gouverneur liet den Coning on„ „der Contraghoete aan leggen dat wat aanging het verttroijen zijner onderdanen dat sulx een saak buijten zijn E: was en aan belangende het in gereedheijd houden van eenige han„ schappen dat zijn Edele sijn hoogheijd daar voor liet bedanken zonder meer.— Vervolgens liet bonijs Coning in acces versoeken voor Arou oedjong en glarrang bontualacq om tegens den avond ten 5 Uuren bij den heer gouverneur te komen, welk versoek g'accordeert zijnde, zoo verscheenen dese heeren ter geletter tijd en betuijgde gesonden te sijn door 't bonijs hof om den heer gouverneur Communicatie te geven dat op morgen de kinderen van Aroe souma„ „ling en Chain batokangan stonden besneeden te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0988.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 174 den 4 Septemb: te Werden en ten welken eijnde het hof liet versoeken dat eenige Europeese militairen derwaart mogte gesouden werden omme te beletten dat door moetwillege men¬ „schen geen overlast op het feest geschiede.— Den heer gouverneur demitteerde die gedeputeerd onder Contra groete aan bonijs Coningin en radija Moeda en een beleefde aan legging als dat zijn E: zijn hoogh. d op het aanstaande feest alle plahier en vergenoeging toewenschen en dat de versogte manschappen derwaard soude zenden. Ook liet den Captain Laut bekend maken dat door bonijse gecommitteerdens op voorsz: feest genodigt was versoekende derhalven daar bij te mogen assisteeren 't geen als een saak zonder verdere uijt sigt g'accord:t is.— Ook is den heer gouverneur inhandigt een brief van Maros Command:t Jurgen Christoffel van Diepenbroek Sondag is den Gods-dienst door den Eerwaarde pre„ dicant hermanus van Loon Stigtelijk geviert. En in den morgen stond is uijt onse noorder provintien geeretouneert den oppeer tolk Jan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0989.xml #+ --- 393 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Jan hend„k Vol mede breng ende den op roe„ „rigen Crain patoekoe en 42 sijner onderdanen welken taalman den heer gouverneur ter hand stelde zijn gehoude dagregister 't geen alhier g'insereert werd. Vertoog Bij Forma van Dagregister gehouden Door Den oppertolk Jan hend:k Vol Op zijn Voijagie om de Noord na de Negorijen Tjamba, Laboeadja en ten Principale 't Dorp Patoekoe Woensdag den 24 Augustus 1740 Na dat wij ondergetekende, een instructie benevens een brieff, om aan Maros Commandant te bestellen inhandigt was en door UE: E: Agtb: mijne demissie erlangt hadde heb ik mij g'Embarqueert in een inlands vaartuijg zijn de vergeselschapt van ontrent sestig gewapende glissonders en de steven om de noord gewend hebbende arri„ veerde Circa seven Uuren des avonds aan de past valkenburg welkers Commandant ik UE:E: Agtb: g'Eerde Missive overhandigde en mijne opgelegde Commissie bedeelde, sond ook aen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0990.xml #+ --- Van Macassar ondr dato 25 8ber: 1740 ln 95 aenstonds sendelingen aan den bonijs d' jennang en Lommomaros haar ordonneerende dat zig met hunne onderdanen konde gereetmaken en tegens morgen aan de post laten vinden om met mij na het gebergte op te trecken met segge aen den bonijse djennang dat niet twijffelde off zoude daar toe reeds ordre van banijsjong Coning hebben erlangd. Gemelte Zendelingen berigten met hun retour als dat zij gesamentlijk zig gereed zoude maken en niet manqueeren tegens den middag aldaar present te sijn soo als sulx Effectueerde 's anderen daags zijnde.— Donderd:r d:o 25. Wanneer op de middag den bonijs djennang verselt van omtrent 100 bonijse rasalen en lommo Maros benevens Crain blootje met Circa 300: 'sE Comp:s onderdanen voor de post verscheenen met welke volker en ik mij gecombineert hebbende na de negorij Samangie gelegen aen de voet van het gebergte van Laboeadja marscheerde en aldaar halt hielden en vernagten tot Vrijdag Den 26. Met het aanbreken van den dag het gebergte optrocken en quamen na gissing 3 Uur en op de Negorij La„ „boeadja, wiens hoofd ik opstonds ordonneerde een binting in de passagie van patoekoe en Bontoparrang te maken met speciale last geen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0991.xml #+ --- 395 Van Macassar onerden dato 25 8ber 1740 geen een Macassaar te laten passeren 't welk ook im¬ „mediaat Effect sorteerde, demitteerde als doen eenige spions na de negorij patoeko om te vernemen hoe dat de saaken aldaar gesteld waren en off ter sig ook macassaren op hielden en ik Compeerde mij met mijn magt even buijten de even genoemde Saturdag Den 27 dat onse reijse van vorderde tot de Negorij Sjinrana alwaar ik mijne op gisteren uijt gesondene spions ontmoete de die berigt bragten dat akoe patoekoe met sijn onderhoo„ „rige na het gebergte in eenige door haar aldaar gemaakte vestingen geweken waren resolveerde als doen een soeroe derwaarts te stuuren om hem te laten weten dat van sints was na de negorij fyanie vertrecken om aldaar eenige zaken te verrigten versoekende over sulx dat hem aldaar mede geliefde te laten vinden Sondag Den 28: op Marsch sloegen na de bonijse negorij Tyanie, alwaar na de middags na gissing 3 Uuren arriveerde en mijne sendelingen aantraff die berigt bragten dat Aroupatoekoe liet weten nog niet in staat te sijn, om aftekomen na dien zijn volker en verstrooijt waren, als mede zijden de selve dat de Macassar en reets 3 dagen geleden van Wadjo komende na bonto parrang negorij tot. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0992.xml #+ --- Macassar ond:r dato 25 8ber: 1740 Van parrang vertrocken waren zijnde omtr ent 30 man sterk onde de hoofden Dain Talesang en soeroe Malloe ik informeerde mij terstond ten welken eijnde zij derwaart gegaan en wat verrigt hadde en kweeg bescheijd dat over gemelte zendelingen door den uijt gewekene Macassaren na het hoff van wadjo waren afgesonden om haar bekend te maken dat de Coningin van tello en Sandrabonij aldaar geweest Waren ten Eijnde haar aan temanen van sijn ijn submisse bij d: E: Comp:e en hun Coning te begeeven vragende over sulx off het hoff van Wadjo de oude zugt die altijd voor dat van goah had over gehad nog behield waar op andwoord hadden erlangt van Ja indien de Macassar en weder eens gesint waren als bevo„ „rens, waar op door die zoudelingen was gerepliceert dat zij om dat bekent te maken derwaarEds waren gesonden en dat er buijten de thans onderdrukte nog wel andere waren die de parthij souden willen op vatten. Ook sond ik den Zoelewatang van laboeadja na ber Aroe patoekoe om den selven te laten voor houd:t dat hij als een onderdaan van d'E Comp:e verpligt was wanneer aldaar eenige zendelingen van deselve quamen sig daar bij te laten vinden om des mogelijk alle assistentie te doen dit deed ik Eenlijk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0993.xml #+ --- 397 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 eenlijk om dat wel voorsag dat geweld vrugteloos zoude wesen nadien sig sig diep in't gebergte had„ „den versterkt en uijt dien hoofden listen moest in 't werk stelllen om hem daer uijt en bij mij te locken en met securiteijt mijn zaken ver„ rigten. Op dese negorij ontrent 2 Uuren van patoekoe gelegen verbleef ik wordende met mij bij hebbende volkeren aldaar wel gelogeert en getracteert door Crain Vyamba wiens suster hoofd deser plaats na haar man op de negorij Marra ge„ „gaan was. Maandag den 29 droeg in de morgien stond verscheen bij mij Aroe Calloe bimbi mij radende dat niet na patoekoe soude gaen om reden bij aldien daar quam de ingesetene alle de vlugt soude nemen en daar niemand te spreeken krij„ „gen maar dat aannam aroepatoekoe bij mij in submissie te brengen, ik bedankte desen prins voor sijn presentatie en betuijgde dat met sulx te doen mijn vrindschap soude geschieden en dat hij daar mede zoude thoonen, een waar vrind van Aroe Patoekoe te sijn nadien hij zijn welwesen behartigde hij beloofde zijn uijterste best daar, toe te sullen Contribueeren, en 4: trok ten dien fine #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0994.xml #+ --- Macassar onder dato 23. 8ber: 1740 van „fine na 't gebergte, dog kort daar op liet den hoele„ „watang van Laboedia mij weten dat maar stil op „Tjanie konde blijven na dien tegens den avond „aronpatoekoe aldaar bij mij soude brengen 't welk „ook Effect sorteerde, omtrent vier Uuren na de „middag wanneer den soelewatang voorm:t „benevens den ongewapende aroe patoekoe en zijne „glairang voor mij verscheenen versoekende Eenlijk „gepahdonneert te mogen werden nadien zijn rpligt had te buijten gegaan, van met mijn „Comst sig te absenteren en na 't gebergte te vlugten. Ik om hem te animeeren en sijn onderdanen mede „herwaard te krijgen pardonneerde hem onder „'t wedergeven van zijn hulp gewier niets die „Condictie dat morgen a overmongen de saken „nader souden ondersoeken versogt hem inmid„ „dels dat sijn verblijft zoo lang op mijn huijs ge„ „liefde te nemen ik Committeerde ook terstond den glarrang dat sig na het gebergte en de inwoonderen van patoekoe konde begeven deselve geroepen en ordonneren in de ne„ gorij te trecken en hunne huijsen wede te bewoonen seggende dat als dan over een dag a twee eens derwaart zoude gaan om alles weder te regt en in rust te brengen maar Crain #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0995.xml #+ --- 399 Van Macassar ond:r dato 25 8ber: 1740 Crain patoekoe versogt dat ik zulx personelijk niet geliefde te ondernemen en indien imand sond, die met een kleyn gevolg mogt verselt wesen om redend' inwoonders die thans zeer bevreest wa„ „ven als dan notoir na 't gebergte weder soude vlugten het welk ik hem beloofde en den glas„ „rang vertrock ten fine voorsz: na 't gebargte Dingsdag Den 30. Depecheerde ik Pommo Maros en Cirain blootjie met ontrent de helft van Mijn bij hebbende magt na de negorij Calloe bimbie met ordre aldaar te vernagten en op Morgen hun reijse na patoekoe voor te Lotten en onder voorgeven van 't besien off de in„ „woonders daar weder ingetrocken en de huijsen door haar als bevorens bewoond werden ontrent de Clacque negen Uuren de negorij in de brand te steken en de daar in sijnde onderhorige van patoekoe gevangen te nemen ofte bij t' weer stelling te massac¬ „neeren en sulx verrigt zijnde ten spoedigsten te rug te trecken want ik haar berigte van me„ „ning te sijn om die tijd ook hier met den Coning en zijn gevolg mijn gang te zullen gaan ingelijkker voegen. gemelte onderdanen vertrocken inmediaat mede nemende circa 400. Mannen, en snagts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0996.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25. 8ber: 1740 snagts: ton 12 Uuren arriveerde uijt het gebergte en adresseerde sig bij mijn de suster van aroe patoekoe met een gevolg van 9 vrouws en 30 manspersoonen ik liet haar logijs op mijn huijs aan wijsen, vertrekkende haar gevolg na de negorij en seggen dat zij sig morgen met haar woeder bij mij konde verthoonen, 't welk zij accepteerde en volbragt op.— Woensdag Den 31. Wanneer zij in geselschap van haar broeder aroe patoekoe en dito glarrang blijvende haar gevolg bestaan in ruijm 30 personen beneden staan op Mijn huijs en voor mijn ver¬ „scheenen, ik haar lieden ter zeet genodigt hebbende voegde mij digt tegen over aroe patoekoe en zijnen glaurang en ving met hem een Ernstig dit Cours aanrakende de Maccassaalen die zig aldaar op gehouden hadden, dog hij wist sig niet anders als met eenige flauwe Excusen t' ontschuldigen namentlijk dat het waar was dat aldaar eenige Macassaarse sendelingen waren geweest dog dat de selve niet hadden gesproken en sig niet in zijn negorij hadden op gehouden maar eenlijk door sijn onder„ „daanen met eenige proviand warengerieft benevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0997.xml #+ --- 407 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 benevens nog eenige andere uijt vlugten, waar op ik een teken gaff aan Eenige agter haar gestelde per„ „soonen die haar op stonds vleugelden wordende der selver wapenen door mij Eijgenhandig haar afge„ „nomen op dit gerugt wierd haar gevolg door mijne andere volkeren op stonds aangelast gevangen genomen en de te veer stellende gemassacreert dog in die Consusie hadden Eenige schelmen nog occagie van t' ontvlugten, soo dat niet meer der dan 19. gevangene Mans en 10 Vrouw persoonen bequamen, sond op stonds, sendeling en na Lommo Maros en Crain blootje om haar van thijne verrigting kennis te geven met last dat sij nagedaan werk ten spoedigsten moesten af„ „thecken sig bij mij vervoegen. — Ik na mijn gevangene behoorlijk versekert te hebben verliet ter stond Tjanie en was meening na de negorij Tjinrana te vertrecken dog moest om som„ „mo Maros met zijn bij hebbende af te wagten op een vlakte lamperen. Die tegens den avond bij ons quamen mij overleverende 9. gevangene vrouws en 4. mans personen en rapporteerde dat met sijn aanComst tot patoekoe dis inwoonders hem waren te gemoet gecomen onder 't gebied van Aroe Tonro, het ontblote geweueren de passagie besettende, waar op ge„ „nood #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0998.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Vrijdag genoodsaakt waren geweest haar te attacque„ „ren en in welke schermutseling 1. dode en 1. gequeste hadde bekomen dog van den vyanden over de 20. Waren gesneuvelt Eenige met de vlugt g'Escapeert en de overige gevange bruigt„ „hebbende de negorij Patoekoe Lolo en patoe„ „koe Toa aen de vlamme op geoffert. Wij waren door 't vallen van den avond genoodsaekt op de vlachten te vernagten dog op Donderdag Den 1 September Hloeg op Marsch en arriveerde ontrent de middag op Tjinrana alwaar haelt kielder tot. „ 2 Septemb: Wanneer onse reijse voor te setten en quamen ontrent de middig op Laboadja wiens hoofd mij vroeg of zij in de fasting die in de passagie van Bonto Parrang en patoekoe gemaakt hadden maar weder konde verlaten, dog andwoorde na dien mijn Commissie verrigt Gt had sig dient wegen bij den Maros Command:t moest vervoegen en desselfs bevelen afwagten Ik intusschen Marcheerde voort en arriveerde tegens den avond op de negorij Samangie alwaar de nagt overbragt, en tot dat omtrent 'smorgens ten 9 Uuren aan de post Valkenburg aan quamen, en na d' E: Comp:e en bonijse onderdan en na hunne Negorijen E„o Saturdag „ Weder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_0999.xml #+ --- 483 Van Macassar onder daato 25 8ber: 1740: weder gedepecheert te hebben, en barqueerde ons in een inlandse vaartuijgen ging en onder zeijl en arriveerde. Sondag Den 4: September op de rheede Macas„ „sar waar Mede dit dag verhaal een Eijnde neemt soo dat mij d' Eer aanmatig van te onder„ schrijve dat ik ben. —. /:onderstont:/ E: E: Agtb: heer en heeren /:Lager / lE: E: Agtb: onder„ „danige en Trouw, schuldige dienaar /:Was getekent:/ J„n Hendrik vol„ /:in margine:/ Macassar Den 21 Septemb: A„o 1740. Maandag Verscheen voor den heer gouverneur vier zende„ lingen van AroeTanette en onder deselve als hoofd Watanglipo van soping de welke na„ „aflegging der groetenisse te kennen gaven herwaard gecomen te zijn om de vrouw van Meester Crain Tello uijt de Negorij Tello te komen afhalen en na Tanette geleijden dog wel speciaal in Mandatis te hebben, alvorens daar toe het Consent van sijn Edele te moeten ver„ „soeken, vermits Arou Tanette altoos gewoon is niets te ordonneemen off uijt voeren als met speciaal konsent van zijn Edele die voor Den 5 Septemb: dit #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1000.xml #+ --- Van Macassar ond:r den 25 8ber: 1740 dit Compliment liet bedanken en gaarne toestand dat den selven langen tijd in Complete eendragt en vergenoeging te samen mogen leven.— Verlden gave dese gesanten Communicatie dat Crain Tanette voornemens was zijn dogtartje uijt sijn overledene vrouw Dain Annegeboren ter woon en op voeding te bestellen bij Jntje drammang 's E Comp:s maleijds onderdaan on„ „der dit Casteel, en versogt dierhalven sijn Edele protexite over dat kind 't geen almede g'accepteert wiert. huar van affstappende avanceerde zijn Edele te vragen wat tijding men uijt Wadjo, bonij en de om her leggende rijken quam te verneemen, andwoorde die heeren doo den Arou Matouaij van wegende verdeeltheijt niet meer in Tosora hoofdplaats van Wadgo maar binnen d' negorij paneke sig op houden formeel wonagtig is al¬ „waar hij ook gesandschappen recipieert, en onlangs een der uijtgewekene macassaren had ontfangen ten Eijnde haar assistentie tegens d'E Eomp:e te versoeken dog dat de selve door hem waren van de hand gewesen om reden dat de triple aliantie voor desen genaam Pellon potjo verbroken en die van Towadjo haar eijgen land diende te bewaaren, soo mede dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1001.xml #+ --- 405 Van Macassar ondr dato 25 8ber: 1740 dat de tweede persoon van 't toradjoreese rijk genaamt Arou Binting polok nu ontrent een maand geleden was overleden en dat de derde in rang genaamt Arou pau die bij ver„ „deeling het rijk van soping te beurt geval„ „len is reets berouw had dat Arou sinkang van passin ontboden was om haar hoofd Coning te worden en dat den selven thans haar rijk in repenroer stelde, item dat de Loving en loewoeneese volker en veel liever hare wettige heeren als den wad poreelen usurpateur toegenegen zijn, en maar occagie afwagten wanneer 's E: Comp:s Crijgsmagt de wadjoreesen sal attacqueeren omme als dan van hare kan mede te beginnen en 't gok van wadjo afte schudden na welk dit Cours dese gesanten sijn vertrocken onder weder groete aan hun Meester. Ook sond den haer gouverneur naar het Macassaarse hoff den oppertolk Jan hend:k Vol omme na afgelegde groete aan den Coning en rijx bestierder beleefdelijk te vragen wat de reden waren dat tot nu toe het andwoord was gesurcheert op het geene men den sabandhar op den 23 der gepasseerde maand in man dat is hadde gegeven eden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1002.xml #+ --- Macassar ond:r dato 25 8ber: 1740 Van den rijxbestierder te Communiceeren en voor te houden want dat de tijd verliep on aan haar hoog Edelhedens onse oppergebiederen kennisse te geven wegens de presenten toestant van het goahsche thof dat het dien volgende ook tot het meeste wel wesen van het rijk soude wesen dat den rijxbestierder van sijn jndispositie herstelt en daar Voor in staat geraakt was om personelijk ten Casteele Rotterdam te verschijnen omme over het rijk en saken te Consuleeren.— voorsz: taalman te rug gekeert zijnde bragt onder een Contra groete van den Coning en rijx „bestierder berigt als dat laast gen: Ministers betuijgt had al eenigen tijd van meening ge„ „weest te sijn om in persoon andwoord aan sijn Edele te geven wegens 't geene hem door den rijx sabandhaar was voor gehouden dog dat de ziekte van zijn Exelentie hier inne hinderlijk was geweest maar egter dat tegens Vrijdag en saturdag acces soude laten versoeken voor hem personelijk, dan wel voor den sabandhaar. Ook is ten desen dage een brief door den heer gouvern:r afgevaardigt na maros ander Command:t Jurg en Christoffel van diepenb:r Dingsdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1003.xml #+ --- 407 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 Verscheen ten desen Casteele den goahsen Sabandhar die afleijde de groete van den Coning en rijxbestierder en betuijgde gesonden te sijn, om voor haar hooghedens audientie tegens Zaturdag bij zijn Edele te versoeken. — Den heer Gouverneur demitteerde dien sen„ „deling onder Contra salutatie aan zijn meester met te zeggen haar hooghedens ter gesetter tijd te sullen afwagten, ook is ten desen dagen ge¬ „houden vergadering van politie het gebesoigneerde en geresolveerde vide resolutie deser datum. Dingsdag den 6 Septemb:r heden desen morgen zijn in voldoening van het g'arresteerde in politicque rade op gisteren publicq gevenduceert de onderdanen van Crain patoeko op den 4 deser alhier aange„ „bragt soo meede ses lijfeijgenen toe behoorende den al voor eenigen tijd van hier gauffugeerden poelembankeengs regent Dain Manompo dewelke nu eerst door den oppertolk zijn g'at„ „trapeert geworden bedragende dit een en an„ „der een somma van rd:s 1741. -. . soo als te be„ „oogen is bij de vendurol en het rappor tdar gecommitteerdens die desen verkoop hebben Woensdag d„o bij 10 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1004.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 bij gewoont. Ook heeft den heer gouverneur een tolk Carre Passere van het goas hoff ontfangen de welke na een ordinair Compliment zeijde dat den uijt gewekene Crain Bonto Tanga goah met eenige van zijn volker en na de negorij boele boele waren vertrocken, soo mede dat den Coning van Tello bij gerugt gehoord had dat sijn Edele hem van quade konduites suspect hielt en dierhal„ ^ se „ren door het goahe hoff liet versoeken onder opinien van sijn persoon te neemen met be¬ „tuijging altijd getoond te hebben en in der tijd heer en meer te sullen bevestigen soo wel een op¬ „regt en vrindhoudent bontgenoot van d' E: Comp:e te sijn als zijn vader siradjoedin ooijt geweest was dog dat de sendelingen na Sadrabonij om over het verhandelde sub dato 23 Augustus te doleeren nog niet geretourneert was en dat aanstondsaturdag desselfs antwoord door den rijx bestierder mondeling aan den heer gouverneur souden werden gecommuniceert. Ook heeft den Coning van Tello een zendeling binnen gesonden om vorenstaende Compliment en betuijgde van vriendschap t affirmeeren. Donderdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1005.xml #+ --- 409 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 den 8 September is alhier aangebragt en den heer gouvern:r ter hand gesteld een brief van Bimas resid:t Jan hendk Reijnshagen. Niets d'annotatie Waardig gepasseert „ Saturdag 10 d„o In konformite het acces voorleden Dings„ „dag verleent verscheendesen morgen ongevaarde klocque halff thien Uuren voor de Waterpoort deses Casteels sijn goasche hoogheijd verselt van desselfs rijxbestierder en een grote sucte sijner hoff grooten, zijn Majesteijt wierd door de onder Cooplieden Willem van duijven voor de en Gerrit Pek van voor Evengemelte poort door een dubbelt ranquet militairen tot voor de puije van 's heer gouverneurs woning geconduiseert en door zijn Edele benevens de verdere heden des raads minsaam gerecipieert zijnde vervolgens in de ordinaire raadsaal gebragt, alwaar zijn hoogheijd en rijxgrooten narang geseten zijnde en de ordinaire komplimenten van begroeting afgelegt Vrijdag Donderdag hebbende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1006.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 hebbende, soo gaff den rijxbestierder te kennen dat door indispositie /: het welk men wel konde merken soo aan de swakheijd sijnes persoons als weesen tot nog toe was verhindert geworden om den Coning, 't zedert zijne besnijden is volgens gewoonten te komen verthoonen hier op antwoorde zijn Edele dat sulx niet alleen wel en aangenaam was die usantie te werden onderhouden, maar dat boven dien tussen D: E: Comp:e en het hoff van goa verscheijde zaken van belang diende vrhandelt en afgedaan te werden die om voorgeciteerde reden waren agterwegen gebleven en waar mede althans een begin konde gemaakt werden hier op diende den rijx bestierder zijne toestemming onder betuijging al mede wel genegen te sijn de openstaande en agterstallige zaken af te doen, voorts informeerde sijn Edele sig wanneer het na 'slands wetten tijd soude worden dat de minder jarigen Coning de regeering sijner landen moest aanvaerden soo meede wat jaren die hoogheijd thans bereijkte hier op antwoorden den selven ontrent 14 jaren en na welkers uijt Eijnde de regeering aan sijn hoogheijd zoude werden op gedragen. Vervolgens versogt den Coning en rijx bestierder een buijten lugje te scheppen en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1007.xml #+ --- 411 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 en trad den Eerst gem: geleijd door sijn Edele en den laast gem: door den opperCoopman en secunde na buijten de vergader zaal, alwaar men den tijd met minsame discourssen tot de middag passeerden als wanneer den heer gouverneur sig vervoegde aan het uijt eijnde van een seer lang uijtgestrekte tafel met hollandsche en inlandse spijse def„ „tigt toegerigt waar aan de lieden des raads en verdre gequalificeerde ter regter en den Coning benevens zijne grooten ter slinker hand, meede hunne sit plaatsen genomen hebbende smake„ „lijk spijsigden onder het drinken van diverse aanmerkens waardigs konditien tot den tijd ongevaar de klocque drie Uur en na de middag was door geschoten wanneer na gehoude maaltijd den rijx bestierder overvallen wierd van de koors en daar door verhindert eenige sak en tussen zijn rijk en d: E: Comp:e te verhandelen versoekende daar op nevens den Coning haar afscheijd en vertrocken met dank betuijging voor de genotene Eer en beleeftheden onder een gelijk geleijde als binnen gekomen waren Excepto dat zijn Majesteijt in het uijt gaan van de Water poort met 't geblaver van 4 Canon schooten van de bolwerken deses Casteels wierd gesalueert. Sondag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1008.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 hebbende, soo gaff den rijxbestierder te kennen dat door indispositie /: het welk men wel konde Merken soo aan de Swakheijd Sijne persoons als weesen tot nog toe was verhindert geworden om den Coning, t zedert zijne besnijden is volgens gewoonten te komen verthoonen hier op antwoord zijn Edele dat sulx niet alleen wel en aangenaam was die ulantie te werden onderhouden, maar dat boven dien tussen D: E: Comp:e en het hoff van goa verscheijde zaken van belang diende v:handel en afgedaan te werden die om voorgeciteerde reden waren agterwegen gebleven en Waar hede althans een begin konde gemaakt werden hier op diende den rijx bestierder zijne toestemming onder betuijging al mede wel genegen te sijn de openstaande en agterstallige zaken af te doen, voorts informeerde sijn Edele sig wanneer het na 's lands wetten tijd soude worden dat de minder jarigen Coning de regeering sijner landen moest aanvaerden soo mede wat jaren die hoogheijd thans bereijkte hier op antwoorden den selven ontrent 14 jaren en na welkers uijt Eijnde de regeering aan sijn hoogheijd zoude werden op gedragen. Vervolgens versogt den Coning en rijx bestierder een buijten lugje te scheppen en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1009.xml #+ --- 411 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 en trad den Eerst gem: geleijd door Sijn Edele en den laast gem: door den opperCoopman en secunde na buijten de vergader zaal, alwaar men den tijd met minsame discourssen tot de middag passeerden als wanneer den heer gouverneur sig vervoegde aan het uijt eijnde van een seer lang uijtgestrekte tafel met hollandsche en inlandse spijse def„ „tigt toegerigt waar aan de leden des raads en verdre gequalificeerde ter regter en den Coning benevens zijne grooten ter slinker hand, meede hunne sitplaatsen genomen hebbende smake„ „lijk spijsigden onder het drinken van diverse aanmerkenswaardigs konditien tot den tijd ongevaar de klocque drie Uur en na de Middag was door geschoten wanneer na gehoude maaltijds den rijx bestierder overvallen wierd van de koors en daar door verhinder eenige saken tussen zijn rijk en d: E: Comp:e te verhandelen versoekende daar op nevens den Coning haar afscheijd en vertrocken met dank betuijging voor de genotene Eer en beleeftheden onder een gelijk geleijde als binnen gekomen waren Excepto dat zijn Majesteijt in het uijt gaan van de Water poort met 't geblader van 4 Canon schooten van de bolwerken deses Casteels wierd gesalueert. Sondag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1010.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 den 17 Septemb: Is den gods-dienst tot stigting der gemeente door den Eerwaarden predicant hermanus van Loon geviert. Maandag sond den heer gouverneur na den goakschen Coning en rijx bestierder den oppertolk Jan hend„k vol omme onder zijn Edele genegen groete deselve te versoeken dat op morgen den sabandhaar na deser Casteele geliefde te demitteeren om met zijn Edele zodanige La„ „ken te verhandelen als laast gem: Saturdag door indispositie van den rijxbestierder waren uijt gestelt.— Gemelte taalman retourneerde en leijde off de groete van den Coning en rijxbestierder die betuijgt hadden niet te sullen manqueeren gem: slaatsman op geselte tijd herwaart te depecheeren. — Dingsdag Ingevolge de belofte van den goakschen Rijxbestierder is omtrent de Clocque 9. Uuren den sabandhaar van dat rijk bij zijn Edele d„o 13do „ 12 d„o Sondag ver:scheenen „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1011.xml #+ --- 413 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Verscheenen die na genome sitplaats na den welstand van den Coning en rijx bestierder gevraagt zijnde betuijgde den selven den Coning wel te pas dog den rijxbestierder nog onpasselijk te wesen en dier„ „halven als ordinaire gesant last te hebben met zijn Edele te aboucheeren het welk zijn Edele amplecteerde en deselve versogt zijn bij hebbende gevolg agter wegen te laten om eenlijk nevens Carle bjarre zijnde een geheijmschrijver van het hoff in de vergader zaale te treeden en waar op zijn Edele een kort ontwerp van zaken quam voor te houden als eerst en voor aff den rijx„ „bestierder voor te houden om de oude Contracten tussen d: E: Comp:e en het hoff van goak te ver„ „nieuwen en laten ondertekenen ter presentie van alle sodanige persoonen als daar toe relatie hebben met bevestiging der Wetten vrijheden en prevelegien. dewelke bij het bongaijse Contract over en weer zijn toegestaan. Ten tweeden de Oorlogs onkosten tot herstelling van de goaksche kroon ter wijl d: E: Comp:e den Coning in protexie genomen heeft als een deugdelijke rijxschult aantenemen en betalen soo als zulx met de billijkheijd Over een komt. sen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1012.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Ten derden het hoff afstant te doen van het district sodiang geleegen naast de noorder provintien Maros om dat het selve anno 1734 uijt een bij sondere goedheijd van de hoog Indiasche regering tot weder seggens ter leen is afgestaan en thans tot nader dispositie van welgem: haar hoog Edelhedens tot Eygen gebruijk gerequireert wert. Ten vierden dat na het afhandelen en treffen deser drie voornaamste ponicten het hoff van grak na oude Iaarlijxe gewoonte een gedestingueert gesantschap na batavia sal decerneeren om approbatie op het vo„ renstaande te versoeken, soo mede als dan sodanige saken voortedragen als Zij vermeenen tot nut van volk en land te behooren. Wijders zijde zijn Edele dat bij aldien dese voorstelling van het hoff geponde„ „reert en overwogen was hoe genereus en goedertier en d' E Comp:e in dese soo wel als andere zaken gewoon is te handelen, als dan ten uijterste aanstaande Zaturdag andwoord versogt om vervolgens de verdere noodsakelijke middelen bij dier hand te neemen.— Woensdag 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1013.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 415 Woensdag Is de brandspuijt gevissenteert en het benodigde gerepareerd. Is door den heer gouverneur na 't gebergte bonto„ „parrang gesonden, een jnlandse spion ten Eijnde sig na de gesteldheijd der zaken aldaar te in„ „formeeren. Arriveerde van 't gebergte parigij den spion op gisteren door den heer gouverneur derwaart gedepecheert berigt brengende dat de Crains bonto Tanga, balang baroe en Tamilallang van Sints waren geweest na boele boele te vertrecken om met de wadjoreesen te spreeken; dog dat Crain bato Poetij haar sulx had afge„ „raden, om heden dat impotent was, en dat als dan somtijds g'attacqueert wierd, niet in staat soude Wesen zijn land, en persoon te defendeeren, soo dat de voorgenome reijse van dese heeren gestaakt, en een ijgelijk thuijs gebleeven is.— alverder zeijde voorsz: spion dat Crain bonto Vanga niet resolveeren wilde in submissie te komen, want voor geeft sij liever Vrijdag Donderdag den 14 september „ 16. d„o onder 15 d„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1014.xml #+ --- Van Macassar onderdr dato 25 8ber 1740 8 onder de wadjoreesen te willen vervoegen, als sig na het goedvinden van d' E: Comp:e te schicken, daar ter Contrarie Crain barombong per Eerste gelegentheijt na presumtie der aldaar zijn„ „de jnwoonderen staat afte komen.— Ook is door het goahs hoff tegens morgen acces versogt voor den rijx sabandhaar met welk versoek sig sijn Edele gekonfin¬ „meert heeft. Saturdag Ingevolge het verleende acces van gisteren verscheen huijden morgen voor den heer gouverneur den goakschen sabandhaar Dain Mangappa, die onder groete van den Coning en rijxbestierder zijn Edele over leverde een geschrift aan den hoofde met 's Conings Zegul gemerkt, in antwoord van sodanige propositie als door desen La¬ „bandhaar laastleden Dingsdag 9'demand:t zijn den rijx bestierder voor te houden luij„ „dende woordelijk aldus. Articul Pimo Wij hebben met de uijterste blijdschap de meennng van den heer gouverneur verstaan rakende de vernieuwing der Contracten die wij altoos den 17 Septemb: bereijd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1015.xml #+ --- 417 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 bereijd zijn te observeeren en met Ede te bevestigen hopende daar door de twijfelagtigheijd der E: Comp:e wegens hun trouwe uijt, den weg te ruijmen. — Articul 2. — Nopens de onkosten die d: E: Comp: ten behoeven van ons rijk in den laasten train gedaan heeft bekennen wij verpligt te sijn deselve te voldoen maar na dien tegenwoordig in soo een ar„ „moedig en staat zijn versoeken gelijk altijd gewoon zijn de hulpe van d' E: Comp:e.— Articul 3. — Aangaande het land sodiang staan 't selve af aan d': E: Comp:e want eenlijk het selve door de goedheijd van d' E: Comp:e hebben beseten. Articul. 4. Eijndelijk hebben onse hoop en vertrouwen eenlijk op d: E: Comp:e gevestigt na dien van desselfs goedheijd overtuijgd zijn dat niet alleen ons maar vorige koningen die zig hartnekking tegens de selve hebben getoond in genade heeft aangenomen en protexxie tegens desselfs vijanden verleend. En de wijl dit voorenstaande antwoort redelijk submis was in gesigt proponeerde zijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1016.xml #+ --- cassar onder dato 25 8ber: 1740 Van E zijn Edele om tegens aanstaande Woensdag twee vertrouwde gekommitteerdens ten hove te sullen zenden om over de verdre pree„ liminaire van de aanstaande handeling te aboucheeren. Den sabandhaar beloofde hier van behoor„ „lijk rapport te sullen doen aan sijn meester en versogt afscheijd 't geen g'accordeert wierd.— Vervolgens quam bij den heer gouverneur den glarrang van bontualacq uijt last van zijn bonijse hoogheijt den heer gouverneur bekendmaken dat het een aloud gebruijk is dat de bonijse en 's Comp:s onderdanen aan het hoff Iaarlijx sacka ofte een gifte voor de priesters namentlijk 10. van 'thondert op brengen en dat dit jaar 's E: Comp:s onderdanen sulx hadden geweijgert on„ „der voorgeven van sulx niet te kunnen doen buijten voor kennis van d: E: Comp„e Den heer gouverneur demitteerde den glarrang bontualacq onder groete aan zijn meester en met last om zijn hoogh:t Aan te seggen dat het wel was gedaan dat 's Comp:s onderdanen buijten last van haar heer en Meester geen sacka wilde afgeven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1017.xml #+ --- 419 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 afgeven aan de geene die buijten voorkennis van d: E: Comp:e sulx requireerde. — den 18 Septemb: Sondag Is den gods-dienst stigtelijk door den Eerwaar„ „den predicant hermanus van Loon geviert. 19 d„o Maandag Worden onder behoorlijke briefjes van geleijde ten afhaal van thiende na de volgende noor„ „der provintien gesonden de pantchiallang den oppas na Sagerij. — de Schouw Allas na Siang d„o Pallas „ Labaccan. ook is aan het goaksche hoff acces versogt voor twee gekommitteerdens om tegens overmorg en aldaar te verschijnen 't geen geaccordeert is. Dingsdag „ 20 d„o Arriveerde alhier van Banda dchia„ „loup van den burger Abraham Neuwhoff Mede brengende een missive van de re„ „gering aldaar. Woensdag „ 21. d„o In den morgenstond sijn onder 't rescorte van eenige man Cavallerijn a 't hoff van goah do gesonden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1018.xml #+ --- Van Macassar onde: dato 25 8ber: 1740 gessonden den Coopman en transfiskaal hendrik Htemer en den onder Coopm: en secretaris van politie Gerrit Fek ter verhandeling van sodanige zaken als bij het onderstaande rapport het geen met haar retour den heer gouverneur is ter hand gestelt kan bezogt werden. — Rapport Aan den Edele Agtbaren Heer Adriaan hendrik Smout Gouverneur en Directeur Mitsgaders Admiraal en Veldoverste deser Custe„ Celebes en den Resorte van dien overgegeven door den Coopman En Transfiscaal Hendrik Hemer En den onder Coopman En Secretaris van politie Gerrit Fek Edele, Agtbare Manhafte En seer Genereule heere Alsoo #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1019.xml #+ --- 421 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740. Alsoo het u Edele behaagd heeft, de ondergetekende deses op gisteren te honoveeren met een kommissie plenipo„ „tentiair, aan 't macassaarsche hoff, en daar benevens sodanigen open last in mandatis te geven, als tot voor bereijdselen en Illucidatie van de aanstaande onderhandeling en vernieuwing der kontracten tusschen d: E: Comp: en dat rijk souden kunnen strecken, zoo hebben wij ons heeden morgen ond:r 't gewoone Ekcorte derwaards begeven, en bij ar„ „rivement aan den goasche rivier op het dorp Malankeri, der Eerste tolk van vol na het hoff in het dorp Tain gesonden om op de gewoo„ „nelijke wijse kennisse van onse aankomste te geven, en teffens audientie te laten versoeken so bragt den selven kort daar aan in antwoord, dat zijn Exelentie der rijxbestierder nog niet was ontwaakt, en dat dierhalven de boodschap eenelijk hadde gedaan aan den rijx saband haar Dain Mangappa, die aangenomen had, soo spoedig doenlijk was audientie te sullen behor¬ „gen, weshalven wij ons vertrocken na 's: E: Comp s post in de veroverde stad goa. kort hier na verscheenen twee Maccassaasche Jonge prin¬ „cen en den tolk Carre passeere, door wiens vertaling, wij vernamen, dat die heeren gesonden waren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1020.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 waren, om ons ten hoove te konduiseeren, soo als na weedersijdsche pligtpleeginge geschiet is, 't aldaar gebesoigneerde en bij provisie g'arresteerde, heb„ ben wij de eere in de koste en gevoegelijkste tarmes UEdele ter Eviteering van een mondelijk en na de Maccassaarse gewoonte talmagtige raisonemen„ „ten te suppediteeren. Dat bij Eencontre van sijn hoogheijd den koning en rijx bestierder in't hotel van den laast„ „genoemden, en na het afleggen eener groete van wegen UEdele, soo hadden wij het genoegen den koning gesond, en den rijx bestierder in beeter staat als eenige tijd bevoorens te sien dewelke betuijg¬ „de met blijdschap te sijn aangedaan, om in gevolge uEdele toesegging twee vertrouwde sendelingen 's Comp:s wegen te mogen ontmoeten. - soo dat wij in weeder kompliment niet schuldig blijven te andwoorden, dat den rijxbestierder bereeds kennisse hadde erlangt tot wat Eijnde, en heijl„ „saam oogmerk UEd:e onse kommissie gedecer„ „neert hadde, soo dat wij alvorens daar meede een aanvang te maken, vroegen, off alle de rijxs en hoff grooten, die tot dese handeling relatie hadden ook present bij malkanderen waren en onder het antwoorden van ja, approcheerde Wel #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1021.xml #+ --- 423 Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 wel voornamentlijk den Rijks secretaris Crain parangij en Crain bonto Madjennang digt nast de stael van den rijx bestierder de andere het hooft op heffende, waren alle even attent om onsen last te hooren openen. Dat geschiede met een verheeven thoon te leggen, dat wij uijt name en van wegen Uw Edele als representerende onse hoge gebiede¬ „ren, haar hoog Edelhedens, den hoog Edelen heer gouverneur generaal ende Edele heeren radien van nederlands Jndia to Batavia, ge„ „sonden, waren om den koning, rijxbestierden Conings kinderen en lands grooten in vrind„ „schap voor te houden, hoe genereus en goeder„ „tier en d: E: Comp:e althoos gewoon is, met sijn bondgenoten te handelen waar van verscheijde nieuwe en versche blijken omtrent derebel„ lerende onderdanen van de goahschekroon volkomene bewijsen hadden verschaft ongerek:t de protexcie en bijstand, die de E. Comp:e aan den Cog en rijx bestierder in Eijgene persoon on„ „lang hadde verleent, en daar en boven onder S: E: Comp:s glorieule wapenen de novo, als Coning van sijn rijk herstelt. heel ampel wierd dese materie verhandelden ge #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1022.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 geprolongeert, niet al 't geene dat tot al het gepasseerde en nog oneffene zaaken relatie hadde dat het dierhal„ „ren ten beste, en tot herstelling van 't vervallene Maccassaarse rijk, noodsaaklijk soude wesen, alle mistrouwen en vijandschap in de laaste door de malcontente en rebelleer ende rijx en hoff grooten en onderdanen g'entameerde breuke g' Exteert wee„ dersijdts te vergeeten en vergeeven, als of deselve noijt voorgevallen en gepasseert waren geweest Mitsgaders ten dien Eijnde de oude kontrakten en verbonden successive met d:E: Comp:s gemaakt en de beswooren op nieuw te resumeeren, be„ „vestigen en met solemneele Eeden te sterken. — Na het termineeren van dit eerste voorstel sag men aangename geneugelijke stralen uijt de omstanders haar oogen schitteren, en den Eijx bestierder sig omkeerende sprak eenige woorden met Crainparangi en Bonto Madjennang binnen smonds, en repliceerde ons op 't boven geciteerde dat een ijder van haar ten opsigte van UEdele goedertieren en sagtmoedige regee„ „ring volkomene bewijsen hadden erlangt, dat hun Coning en sij alleen hunne hoope en vertrouwen alleen op d' E: Comp:s gevestigd hadden, ook dier„ „halven geerne wilden toestemmen om de oude kontrakten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1023.xml #+ --- 425 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Contracten te vernieuwen, albe verwijdering en uijt de weg te ruijmen en een vaste vreede te be„ „vestigen. — Al voorts proponeerden wij een amplicatie van eenige articulen die als een appendix der Con„ „tracten soude moeten bij gevoegd worden bestaande hierinne. Dat als een deugdelijke rijx schult dit hoff sig sal verbinden, om bij soodanige termijnen als men nader b'raamen en stipuleeren, sal op sig nemen de betaling en restitutie van alle de oorlogs onkosten en uijt geschootene penn: die d' E: Comp:e 't sedert het protegeeren van haren Coning en sijn gevolg onvermijdelijk gedaan heeft, het sij het selve te betalen, in goud, silver, Canon off lijf Eygenen tegens een reedelyk prijs, dan wel sodanig als het selve best sal kunnen geschieden Ten tweeden het hoff sal afstand doen van so„ „danig gedeelte land in het district sodian het welk anno 1734. uijt enkelde goetheijd van haar Edelhedens de hooge indiasche regering tot Batavia tot weder seggens toe ter leen is afgestaan en thans tot nader dispositie van wel gemelte haar hoog Edelhedens tot Eijgen gebruijk te rug gerequireert werd, dog Waar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1024.xml #+ --- Van Macassar onder dato25 8ber: 1740 Waar en tegen d: E: Comp:e na het bevestigen deser ar„ ticulen renuncieeren sal van het koningrijk van Macassar, wel verstaande, soo het voor de gereesene laaste resolutie was aan den Coning ten overstaan van gecommitteerden sijn ruijmen de koninglijke hoofd stad goa soo als gesegd met den reforte van dien en het Europeesche en bonijsche guarnisoen daar uijt te ligten. — Ten derden dat alle Europeese deserteurs soo mede alle weg g'roofde gevlugte en verlopene on„ derdanen van d: E: Comp: en 't hoff van bonij en ver„ „dere respective bondgenooten van d' E: Comp:s mits„ „gaders eenige van haar goederen, die in der tijd mogten ontdekt worden sonder eenige agter„ „houdentheijt sullen werden gerestitueert. — Ten vierden, alle verschillen en pretensien die staande het oorlog tusschen de bondgenooten mogte geresen zijn, sullen een ijder, deselve sijne belangen en motiven daar toe moveerende bij d' E Comp:e moeten aangeven omme naar behoorlijk ondersoek, tot onderhouding van een bestendige vreede in alle regt en billikheijd afgedaan te werden. Ten Vijffden, dat sig het hoff sal verbinden de nog uijt geweekene Macassaren die sig op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1025.xml #+ --- 427 Van Macassar onder dato 25 8ber: op bonto parrang en Elders onthouwen binnen den tijd van ses weeken na het tekenen en segulen deses in submissie bij d' E: Comp:e te brengen, om van het algemeene genadige pardon dat door boven gem: hooge jndiasche regeering is verleent te kunnen profiteeren dan wel bij Manquement en verloop van dien tijd alsulke mesures tenemen als d' E: Comp e Sal vermeenen te behooren. Ten sesden en laasten, dat hoog gemelte Coning en rijxgrooten sullen aanneemen, dit na jaar, dan wel het aanstaande voor Jaar een aansien„ „lijk gesantschap na batavia te decerneeren, soo als dan met de grootheijt van haar hoog Edelhedens Jlluttre perzoonen Compatibel is, ten Eijnde approbatie en ratificatie op de renovatie en in apliatie der hoog gedagte kontrakten respective te besolliciteeren en om haar hoog Edelhedens voor het onverdiende en genadige aan soo veele bloed, goed en twist sugtige aller genadigst verleende pardon op een de moedige wijse te bedanken en sig soo dat behoort voor meer en hoog gedagte sijn hoog Edelheijd ende Edele heeren raaden van Jndia te vernederen: dat tot teeken van bereijd 1740 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1026.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 bereijdwilligheijd als dan aan wel gem: hooge re„ „geering sullen overbrengen eenig goud, silver of lijfeijgenen in mindering der oorlogs kosten en welke gesanten met zodanige Credentialen sullen moeten gemenueert worden als tot verhandeling van verdere sak en het rijk Con„ „cerneerende werden verEijscht. Na het voorhouden deser articulen wierd den rijx bestierder afgevraagd, off de zelve sig met dit alles konde Conformee„ „ren dan wel Eenig Contra versoek te doen hadde dat Wij almeede souden aanhooren en UEdele gunstig voordragen, soo repliceerde sijn Excelentie dat aannamen de oorlogs onkosten te betalen dog dat het land en onderdanen in een Leer vervallen en armoedige staat sig bevinden en dierhalven versogten, dat den Coning van Tello en Sadrabonij daar mede aan mogte Contri„ „bueren want vervolgde hij dese Coningjes hunne onderdanen soo groote als kleijne hebben voor een gedeelte ook de wapenen tegens d: E: Comp:e opgenomen had, versogt ook te hooren hoe veel de oorlogs kosten wel souden renderen, het geene wijbeluijgden niet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1027.xml #+ --- 429 Van Macasser onderdato 25:' 8ber 1740: niet te weten maar p:r naaste op maken en kommuniceeren waar mede den rijx bestier der vergenoeg was en beloofde een zeekere somma off slaven in mindering nevens de ambassade aan haar hoog Edelens te sullen over„ senden, dog Insteerde sijn hoogheijd dat als in de maand october, dan wel Meij of Iunij aanstaande geciteerde ambasadeurs na batavia vertrock en dat een Circulairen brief den heer gouverneur mogt mede gegeeven worden, waar bij hunne slegten toestan en wes meer mogt werden bekent gestelt dan wel dat hij zijn Edele kan goed vinden een lid uijt den raad mede te zenden die haar hoog Edelheedens van al 't gepasseerde konde verslag doen, ende nog bevreest de heeren ambassadeurs tot hunner gerust heijd introduceeren. — Dog betuijgde geen versekering te kunnen doen om de nog uijt gewekene volkeren binnen den voorgestelde tijd te kunnen persuadeeren binnen te komen, maar versogt daar toe 's E: Comp:s adjnde dat voor het overige alles geerne wilke toestemmen en Compromitteeren Jn tusschen wierden wij gedefraijeert met een morgen regaal, sijnde sijn majesteijd rijxbestierder en 't verdre hoff, spraak hamer als de gewoonte van desen stilswijgenden landaart #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1028.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber 1740 den 22 Septemb: landaar mede brengt, in huijs en beleefdheijd blijven wij geene der gesleepene en in deland„ „saaken wel ervarene Macassaarse horelingen schuldig, maar name op de gewoone wijse ons afscheijd van den Coning en 't hoff en reverteerde, 'b laaden met de reciprocque groete van UEdele, die wij hoopen genoegen te sullen geven met 't overgeven van dit ons onderdanigst rapport /:onderstond:/ Edele Agtb: Manhafte en sear Genereuse heere. /Lager:/ UEdelens gehoor„ „saame Dienaaren /: was getekent:/ hend:k Hemer en G:t Feck /:in margine:/ Macassar Den 23:' September 1740 Ook is desen avond ten afhaal van thiend na Maros gesonden de kleijne Schouw Adam Donderdag Na dat zijn Agtb: een brief aan radja bira„ „maroe in gereedheijd gebragt had om, ten geleijde van de Cailireese gesant thuijs„ waard te laten strecken is deselve ten dien Eijnde bij zijn Edele verscheenen en seijde bij die occagie niet genegen te sijn bij sijn mmeester te rug te keeren sonder 's: E: Comp:s hulp #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1029.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 den 23 september hulp troupen mede te brengen om dat tijding gekregen had dat radja balanipa het land van Calijelij overwon„ „nen, geplundert en verbrand had uijt gesondert de Negorij biroemaroe welkers volker en nog bestand Waren, zoo dat zijn E: zijn depeche heeft uijt gestelt. — Vrijdag sond den heer gouverneur na de bonijs Coningin den oppertolk Jan hendrik vol ten fini haar hoog„ „heijt te vragen of g'niclineert was om morgen bin„ „nen 't Casteel dan wel buijten in de thuijn bij zijn C: te Comen. Welken taalman te rug gekeert sijnde in antwoord bragt dat haar hoogheijt betuijgt had tegens morgen nademiddag ten 3 Uuren in 's heer en gouverneurs thuijn te sullen verschijnen. Ook is heede de brief aan radja biramaroe op Cailio weg gesonden met een Jnlands handel vaartuijg Saturdag Des nademiddags ontrent de Clocque 3 Uuren na dat den heer gouverneur met eenige geselschap na zijn Edele thuijn vertrokken was soo recipieerde zijn Edele kort daar op bonijs Coningin en jong Coning met eenige grooten dewelke het deuijterste tekenen 431 „ 24 d„o 7 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1030.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 d„o 26 do tekenen van Vrindschap door den heer gouverneur en mevrouw ontfangen en ter feet genodigt zijnde soo betuijgde haar hoogheijt eenlijk ge„ „komen te wesen om haar hoogheijts persoon te verthoonen en na zijn Edele en bemindens gesontheijt te verneemen voor welk Compli„ „ment haar hoogheijt bedankt sijnde soo onder„ „hield men nog eenige tijd met een vriendelijk dog teffens indiffierent discours waar na haar hoogheijt (na wel in tussen gedefroijeert zijnde haar afscheijt versogt en savonds Cir„ „ca vijff Uur en weder thuijswaarts vertrock. — Zondag Is den gods dienst door den Eerwaarden predicant harmanus van loon de gemeente stigtelijk verkondigt. Maandag In den morgen stond werden alhier aan„ gebragt twee brieven als een van boeleCom¬ „bas resident Willem Camerling en een van Maros Commandant Jurgen Christoffel van diepenbroek den 25 Septemb: Vervolg:s . . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1031.xml #+ --- 433 Van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Vervolgens sond bonijs jong Coning bin„ „nen desen Casteele een van sijne neeven genaemt Toanie met Communicatie als dat zijn hoogheijt g'inclineert was die naar goak te senden in stede van Aroe barrang die door sendelingen iterative malen om zijn ontslag uijt goak had laten versoeken onder voorgeven g'inclineert te wesen om een springtogje na sadrabonij te doen ten fine sijn vrouw en kinderen van daar aftehalen en herwaard te brengen. Den heer gouverneur liet bonijs jong Coning voor de Communicatie bedanken en aanleggen dat met zijn hoogheijd bij oc„ „cagie daar nader over soude spreeken. — Iegens den avond sond den heer gouver„ „neur na sijn bonijs hoogheijd radja moeda den adjunct tolk Willem Mulder om onder„ beleeefde grocte zijn hoogheijt aan te seggen dat zijn Edellens op 's Conings Communicatie desen Mor¬ „gen gedaan goed gevonden had den prinsaroe„ barrang zulx toetestaan om een springtogje ter verrigting van zijn affaires na sadrabonij ter 1. 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1032.xml #+ --- Van acassar onder dato 25 8ber: 1740 te doen, welken taalman tot keer berigt bragt als dat zijn hoogheijd onder een Contra groete den heer gouverneur voor de Communicatie ende ge„ gere approbatie op Aroe barrangs versoek lief bedanken. Dingsdag den 27 Septemb: Is niets de annotatie waardig gepasseert. do Woensdag „ 28 d„o Arriveerde van Maros de kleene schouw Adam zijnde beladen met thiende padij.— 29 d„o Smorgens ten 9. Uuren is ge„ „houden vergadering van politie het gebesoigneerde en geresol reerde te sien bij resolutie deser datum. Ook is door den heer gouver„ neur onder een briefje van geleij„ „de na Maros gedepecheert ten afhaal van thiende rijst de kleene Schouw Adam. Donderdag Tegens 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1033.xml #+ --- 435 935 van Macassar onder dato 25 8ber: 1740 Iegens den middag sond den heer gou„ „verneur na het goasche hoff den tolk Jan„ hendrik Vol om den rijx bestierder teg:s maandag morgen binnen desen Casteele te versoeken, ten eijnde te samen de renovatie en ampliatie der Contracten die althans in de Maleijtse tale wierden overgeset te re„ „sumeeren mitsgaders een tyd te beramen, Wanneer men die soude besweeren item om die Exelentie te Communiceeren, dat men op sijn versoek aan de laast op goak geweest zijnde gecommitteer„ „dens gedaan omme te mogen weten hoe veel de Oorlogs onkosten 't zedert dat d' E: Comp:e, de Coning in protexie hadde genomen cendeerde, thans daar van een ontwerp hadden gemaakt en bevonden dat die in't geheel monteerde 96080. Ed:s met het te rugkeeren van den taalman zeijde den selven dat den rijxbestierder beloofd had tegens den besten den tijd te sullen verschijnen, en indien in die tussen tijd door 't een of ander mogt verhindert werden dat dan door zendelingen zijn Agtb: sulx soude laten Communiceelen dog op de be #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1034.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25 8ber: 1744 den 30 Septemb: bekendmaking van het Montant der Oor„ „logs onkosten hadden den rijxbestierder niets g'antwoord. Vrijdag Hier onder is te b'oogen hoe veel jmpotenten er dese maand in het hospitaal zijn gekomen, uijt gegaan overleden En verbleeven zijn. Eerste halve maand laaste halve maand ingeb:lingshuijge leden bijnge ruitgen e : ij: 18 5 6 2 15 4 5 2 1/2 hoofdwagt. . . . 5 „ 1 1 Waterpoort. 3 4 1 „ „ dE: E: Agtb: heers Wagt. 3 3 3 „ „ „ „ „ „ P:r bonij. . . . . . . 2 3 1 1 2 „ „ „ „ 1 „ bouton. . . . .. 5 4 4 „ „ „ „ 1 „mandersaha. 1 2 2 1 „ „ 3 „ „ „ Amboina. . . 1 1 „ „ „ „ „ 3 1 „batsiaan. .. 1 3 „ „ 3 „ „ d' Tronk. . . . 3 1 1 2 1 1 „ „ „ „ post schagers valk 4 „ 3 1 „ „ „ „ Ambagts gesellen 3 1 1 1 2 1 2 „ Zeevarende - - - . 13 6 4 2 13 4 1 1 15 Te Saamen 61. 17. 18. 9. 5110. 10. 4. 47 Onderstond Accordeert /:was getek:t/ G:t Fek /in margine:/ voor 't op leesen J„r V„n koonhuijsen (:daar onder voor 't na zien /:getek:t:/ P: hodenpijl. — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1035.xml #+ --- 437 Macasser onder dato 25. 1 E Van ber 1740 Macasser aan den E E agtb„e Heere Adriaan— hendrik Smout gouverneur en directeur deser Custes Celebés EE agtb:r Erntfeste ManhasatawWijse Voorsienige en seer genereusen Heer Den 24 Verstreeke maend wierden vereert met uw EE agtb„s hoogst ge respecteerde dags bevoorens gedagtekent wiens inhoud ten dollen verstaen en sullen in geenen deeken man queeren uw E E agtb:r gehonoreerd beveel volgens luijd der selver aanschrij den hebben op te volgens soowel in het Eene als Ander hier nevens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1036.xml #+ --- Van G 8ar. 1740 Cacasser onder dato 25 Hier nevens gaet mede a Costij onsere specificatie van ult. o maert de goede maanden Roll der alhier posteerende dienaaren dewelke seer instaandig zijn verzoekende haare te goed hebbende zoldijen te mogen genieten in gelijker voegen den Eijsch der ondermeesters hier inne Legt geslooten als ook 600 r=ds kort penn. 1 aam klappus Olij 6 boek groot Sormaet pjos 6 do kleene 2 bossen schagten en ¼ lb zegul Lacque waar omme wij almede gehoorsaamst versoeken te gemoet zien des wij desen fineeren en na uw EE agtb„s den zegen des allerhoogsten toegewenscht te hebben blijven met de uijterste ont„ „sag en Eerbied /onderstond E E agtb„r Erntfiste manhafte wijse voorsienige en en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1037.xml #+ --- 434 ler Macassar onder dato 25„' A„r 1740 Van en seer genereusen heere /Lager/ uE E agtb„s diep schuldigste en g'hoor„ same dienaar /was geteekent/ H„s Raed /in margine Valckenburg den 1 ' april a„o 1740 Aan als Vooren den Pantiallang den oppas onder Een geleij briefje datum den 26 J=o Leden hier op den 3„e deser aangeland zijnde ten afhael van Een Ladinge sE Comp. e Thiende reijst retourneerd thans ondergeleijde deses met een Lading van 22 Lasten dier Corl tot uw Ed. groot agtb„ Waar Mede blijve /:onderstond:/ als Vooren (was geteekent W=m Camitling in margine bontain in 'sComp„s pagger den 8 april 1740. daar onderstond NB: de Chialoup Van den burger martin Liswer die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1038.xml #+ --- 1740 Van Cacasser onderdato 25„' 8e ber die nabanda gedestineerd was Legt thans hier door de ooste Wind alhier ter Rheede die na gedagten ma casser met een Ledige Vaartuijg sal moeten opsoeken Aan als Vooren Den 8 ' deser hebben wij ter ontvou ding uw wel Ed. gereverendeerde lette„ ren die dags bevoorens gedalleerd met en benevens de soldijen der alhier posteerende sComp. s dienaaren 600 r„s nieuw nederl:s paijment 1 aam Clappus olij 6 boekgroot 7 formaet ppier 6„ d. o kleen ¼ lb zegel Lak Waar voor gehoorsaamsten dank willen betuijgd hebben hier bij Legt ingesloo ten het inventaris soo als het in waaren weesen is bevonden en vereijsert door #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1039.xml #+ --- 487 ber Van Macasser onder dato 25„' 8=ber 1740 de gecommitteerdens de vaan„ dragers hendrijk brulle en Carel Valentin Trusson de welke haar steeven wenden met den gerequireerden manhafte luytenant hans raad a Costij Voor den ondermeester Windelinus Crommes in plaats van Jan bruin mer sijn maet alhier gekomen danken gehoorsaamst en gaan mede derwaarts den acte van de alhier poste inde onder Chirurgijn Jan schout dewelke seer ootmoedig is Versoekende van nog drie agter een volgende Jaaren in sijn gogie te mogen verhoogt werden Wel Edelens den soldaet abdul Cadier amboinees en bij onse goede Maanden Roll opgebragt sijnde is op deroll van de tegoet hebbende penn Vergeeten ten bedragt van R„s agt en een quart het geen wij sullen onder uwel #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1040.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25„' 8=ber 1740 uwel Ed„e welneemen met de nog agterstallige Vijff lasten rijst te gemoet zien blijve na u wel Ed„e Jehoovas Zegen toegewenscht te hebben met Een bineere Eerbied onderstond:/ wel Ed. e groot agtb„s heere Lager uw Ed, nedrigste der dienaaren was geteekent J. C. I. diepenbroek in margine Valckenburg den 10„ april 1740 aan als vooren Dags na't vertrek vande pantiallang den oppas arriveerde alhier ter rheede de Chia loup de Adriana Johanna ende onge siene Verandering benevens de pant„ „jallang de Voort vaarentheijd onder geleijde van haar jeder besondere geleij briefjes ten afhraal Ian sComp. s thiende welke Eerst gem: kieltje thans ondergeleijde deses met een Lading van 29 Lasten thiende rijst tot uwel Ed. agtb:r overvaert waar mede blijve onderstond wel Ed. gestr agtb„r seer genereuse heer en heeren Lager uw wel Ed„e Gest:r agtb„s altoos getrouw dienaar was geteekent W=m Camerling in margine bantchian insCoups pagger den 13„ ap. 1740„ aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1041.xml #+ --- 443 Van Macasser onder dato 25 octob„r 1740 nadat ik den stuurman Jan Volk voe„ „rende de pantjallang devo ortvaarenth„d zijn Lading en geleij briefjes ter hand gesteld hadde dat hij zijn vertrek tot uwel Ed Agtb:s konde neemen soo wierd mij berigt dat 't Cannotje van op gem vaartuijg welke met waler en brandhout aan boord zoude vaaren door Een onverwagten wind en waler dreeven waar op ik de schuijt van de Chialoup d'ongesiene Verandering daar na toe zond om deselve op te Vissen en soo danig bevonde als haare verklaaring daar van gedaen en hier ingeslooten komt te luijden onderstond en was geteekend als vooren /in margine, jns Comp:s pagger bonthain den 15 april 1740 Aan als vooren De provisie prauw Eerst aande hand gekreegen hebbende dewelke onder geleijde deses en gesag van den Corp l Zelgen Louwerensz Wilsz g'assis„ teert met de soldaaten hend„k de Valt Aan als vooren en frans #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1042.xml #+ --- 1740 Van Macasser onder dato 25„' 8=er en frans van Putten tot uwel Ed. e thans overvaart met en benevens de 6 maandigen Eijsch der Verdiende maend en kost Penningen en ander benoodigheeden als mede Een Cathalo „gus der medicamenten ook met en benevens het wapentuijg vanden Laast alhier over leeden soldat Pieter Jans van Genaden - soldaet P„lo brouwer versoekt uw wel Ed„ agtb„r om verbeetering van gagie aan gesien zijn verbonden tijd Ruijm verschee„ „nen is als blijkt volgens zijn hier in geslooten acte soo mede versoekt ook uwel Ed, agtb=re den soldaet Jan Christoffelbijk dat hij mogte meerder gagie gegenieten terwijl hij sig al over Een Langen tijd inden dienst der E Comp„e op Een nieuw Verbant van drie jaaren— Verbonden heeft en nog niet meer dan ƒ 9 geduurende tijd per maand ontvangen heeft als blijkt bij zijn hier ingeslooten uijt en Laatste reekening waar mede blijve /:onderstond en was geteekent als Vooren / in margine boelecamba JnsComps pagger den 18 april 1740 e Aan er #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1043.xml #+ --- 445 Van Malcasser„ onder dato 25„' 8= ber 1740 Aan als Vooren Thans volgens usantie komt sE„ Comp„s provisie vaartuijg nevens dese tot uwel Ed„ agtb„s over onder op sigt van den Boschieter Jan Laelsen ten afhaal van zodanige kontanten pro visien en verdere benoodigheeden als het Jngeslooten memoritje komt aan te wijsen benevens Een Lijst der bee noodigde medicamenten met nedrig verzoek t selve ter ordre van u Ed„e agtb„r mag werden verstrekt behalven de twee hondert agt en twentig malen rijst die reets van ballacomba heb ontvangen hier jngeslooten gaet mede over het quitantie Rolletje der Verstrekte maand gelden naar gewoonte onder ult. o maert aandese Postelingen Gedaan En versoek het selve met believen van u Ed agtb adiesse aan den garnisoen boekh„s tot dies inneeming mag Erlangen de beschrijving der familien onder ult„o feb„r J„o Leden gedaan gaet mede Jn Een #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1044.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25„' 8=ber 1740„ in Een appart versegeld paquet gem:t B tot uw E: agtb: over insgelijks den soldaet hans Jurgen besewald met Een ontrleedene schouder Egter zoo versoekt deselve Gunst Van uw Ed. agtb„s om na hersteltenis van dien weder met boven gem„ vaartuijg te retourneeren en vermits decrupties deser besettinge onkophoudelijk zijn soo versoek u Ed„e agtb=s hoogste gunst om Een meester hier te zenden off wel jemand die die dienst zouw kunnen verrigten Den Corp„l fredrik Loderius van silveerd ende militaire als Claas harends Coekhou„ dier van alkmaar Jakobus meijer Ian martens leer fredrik Everhardus Van der tijd frans hiendert van scherpen Buijk Carel Colom Van'shage en Casper bodmer Ian zurst deselve versoe veen met als „ onderdanigheijd de gunst Van uw Ed agtbaar„ om verbeetering Van gagie hoe wet haar verbonden tijd nog niet ten vollen g'expireert is gelijk uw Ed„ agtb„s uijt de hier ingeslooten actens een Reek=e zal gelieven te b'oogen behalvenden Laatste gem. welk seer Nedrig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1045.xml #+ --- „ 447 Van Macasser onder dato 25„' 8=ber 1740 nedrig de gunst versoekt om van hier verlost te werden Wat aanbelangd dequestien tussen den regenten gantarring bontobarris en parrang weegens 't land streekje batouronga als nog niet afgedaan zijnde sal Egter zoo gauw desoleijereijsen de aangenaem quantiteijd kalk in quaretsheijd gebragt hebben daar mede Een begin maken en't gevolg vandien ten spoedigsten u Ed agtb„r berigten en vermits demolsby begint te kanteren soo versoekt uEd agtb„ hoogste gunst tot den afhaal vandien een a twee vaartuijgen bene vens des selfs maet belieft herwaarts te zenden dewijl de vaartuijgen deser Natie schrael zijn Voor d'inlanders op Voorsz. Comp e vaartuijgen bescheijden versoeken dat door uE agtb: Ordre de gewoone maet rijst en zout op haar Retour mag werden Verstrekt Verders niet anders te bedeelen hebbende als dat hier in Loco alles nog in goede rust staand is soo sal dan dese besluijten na uwEd agtb„s in't dirigeeren van sComp„s zwaarwigtige zaaken alle be denkelijke #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1046.xml #+ --- Van Malcassar onder dato 25„e 8=ber 740 denkelijke zeegeningen toe gewenscht te hebben met diep schuldig respect altoos tragte te blijven, onderstond als vooren Was geteekent W„m Coutrier „ in margine Zaleijer in sComp„s Vesting den 19„' april 1740 an als Vooren Dese dient Eendelijk ten geleijde van de pantiallang de voortvaarensheijd met een Lading van 22 Lasten sComps thiende Rijst waar mede blijve onderstond als vooren was geteekend Wm Camerling in margine bon thain insComp Dagger den 15 april 17406 Gisteren quam Crain Tjamba binnen onsen post ter bekent making dat er een bonijer innaame telepoe onder voorgeeven van't hoff van bonijse Landen waare om van de Aan als Vooren negoreij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1047.xml #+ --- 449 Van Macasser onderdato 25„e 8=t 1740 Negoreij Sanriego gelegen digt en Nabij pattengbiera Vijff vrouws persoonen afte haalen dese zijn ondersaten groot agtb„r heere Ian kraintjamba uijt dien hoofde zijn deselve door den ondergeteekende aangehouden en gaen heeden a Costij onder geleijde met een soeroeang van haaren Crain boven gen„t derwaarts Den bonijsen Coning djennang to„ alla den welken almede overkomt Legt over menschen diverij off Diergelijken sig niet durfde bemoeijen als alleenig over buffelbeeste die des Conings selden mosten beploegen en hem ten Eenemaal beroept op het hoff van bonij dat sulke zaaken aldaar moesten gesligt worden Dierhalven Versoeke seer ootmoedig aan E uwel Ed„e des gelieven de Eenige der selve ordres hier Jnne te stellen wat Een Jeder anroegoeroe doet na zijn Eygen wel gevallen dan Lopen zij vanden Een dan bij den anderen het welk seer schadelijk schijnt te zijn Voor ons Land en het gemeene best Jn verwagting van uw: wel Ed„le groot agtb„s hoogst gerespecteerde ordre ten desen sal blijven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1048.xml #+ --- ber Van Macasser onderdato 25„' 8=ber 1740 blijven nauwel Ed„e inde veijlige haede des aller hoogsten bevoolen te hebben met alle oot„ moet onderstond / als Vooren /was geteek„ C. P:n Diepenbroek /in margine — Valkenburg den 21„' April 1740 Aan als Vooren Mijne Laatste onderdanige is geweest den 9 der gepasseerde maend perden Nachoda Jntje mama waar inne ik uw E agtb„s ter kennisse heb gebragt dat 'er een goede scheepslading van Sappenhout hier en op de Landplaats Camboe in gereetheijd Lag Als mede dat den Coning van sangar genaamt abdul salee op den 10 feb=r overleeden en dat Rijk Dain nanaba op appro batie van uw E E agtb:s is op gedragen Soo wierd mij op den 16 deser overhar„ „digt doorden bimanees zendeling sepe weekij uE agtb=r g'Eerde letteren gedatteerd 15„ 7=ber an. o Cour=t waar op in nedrige antwoord dient dat ik zijn hoogh„s bijna heb #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1049.xml #+ --- 457 ber. Van Macassar onderdato 25„ 8„r 1740 hebbe aangemaend om gem: zendeling zoo spoedig moogelijk a Costij te zenden dewelke mij te kennen gaff dat men ontwaard hadde dedonipineese Volkeren van Costij in hun Landen waren geretour neert endese Volcoeeren volgens het seggen der dompeneesen dagelijks mede Verwagt wierden dierhalven Zijn hoogh„d bij ma op het nidrigst Ver„ zoeks uw Ed„e agtb„s niet gelieft qualijk te neemen den zendeling zoo lange aantehouden tot zijne Dolcleeren alhier geretourneert zijn m uE E agtb=s ordre nader aftewagten waar mede besluijtende en uw EE agtb=e in de veijlige hoede van den almagtigen te hebben derbeeden zal ik met schuldige onderdanigheijd de Eer hebben te zijn en blijven onderstond /. als vooren was gelee„ „kend„ J„r d=k heijnshagen, in margine stond bima in's Compagnie Spagger Den 21 april 1740 Aan als Vooren Onder couvert dese mijne ootmoe dige Goet derwaarts onse specificaties Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1050.xml #+ --- be 1340 Macassar onder dato 25„e 8 Van Van Ult„o april Verstrecken en zijn hier nevens onderdanigst versoekende aan uw wel Ed, groot agtb=s des behaagen„ de met een nieuw Vlag En twee adrie worsten touwwerk ten dienst alhier mogen geriefd werden; Verders onsen post met de daar in wagt houdende Comp dienaaren is nog alles tot dus Verre godloff„ in Een redelijken aanschouw, werden ons tot het slot en smeeken den albestierder hij uwEl Ed. groot agtb„r dierbare persoon met sComp„s hoogdringende ommeslag in sijn Teijlige hoede ge lieve te neemen en blijve met alle bedenkelijke Respect, onderstond als Vooren, was geteekent J„n V„n diepenbroek in margine Valkenburg den 1„n maij 1740 Aan als Vooren de Chialoep de ongesiene Verandering thans Eerst sijn Lading heeft kun„ „nen inneemen Vertrekt ondergeleijde Oses #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1051.xml #+ --- 453 Van Maccasser onder dato 25„' 8=ber 1740 Deses /:med 340 Lasten sComp:s thiende rijst a 46 maten Jeder Last tot uwel Ed. e agtb: over zoo versoekt uwelEd: geringen dienaar om van meerder Chialoepen versiente werden ten afhael van de resteerende tiende Rijst en Praay Ook dient ter Eerbiedige bekent makinge dat het schip westerdijks hoorn alhier Eenige dagen door Contrarie winden heeft ten anker gelegen en Op gisteren datum nade over wat getrokken is waar mede blijve Onderstond als Vooren, was geteekent W=m Camerling in margine boelecomba in 'sComp: pagger den 30„ april 1740 Aan Als Vooren dese dient alleenig om uw EE agtb=r ter kennisse te brengen dat op den 3„' deser 't schip werderdijks hoorn„ behouden te deser rheede is komen te arriveeren en deselve soo spoedig als het doenelijk is te betragten, en vervolgens doorden ondergeteekende batavia Hk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1052.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25„e 8=rer 1740 bataviawaards versonden te werden sullende nadies depart uE Eagtb„r van t Eere en't ander ten genoegen verslag gedaen werden door die van toewensching Jan godelijken zeegen sal tragten te blijven onderstond, als Vooren, was geteek„d dr Reijnshagen in marginee nda bima in sComp. t pagger adij 5„' meij anno 17406 aan als Vooren Dese mijne Onderdanigste die van aleenlijk uwel Ed. groot agtb„s bekend te maken dat op den 8„e deser binnen de negoreij assiekebo den Ouden Crain djamba sijn tijdelijke heeft afgelegt en zijn dood Lichaam albereets agt dagen boven de aardegestaan volgens haare Lands wellen niet magt ter aarden besteld werden waar en al eer Eener in sijn verstorvene plaats komt te tree den uijt zijn familie of die denaaste daar toe is meriteerende soo sijn deselve Zonder tijds Versuijm door den onderge deekende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1053.xml #+ --- 455 ber Van Macasser onder dato 25„' b„ 1740. geteekende vande doot des ouden saams indeverre afgelege plaatsen verwigtigt dewelke Eerst gisteren zijn komen op dagen en hebben Verkoren den Oudsten broeder van boven gen overleeden in name araontjangpaliling die thans mede derwaarts komt onder uwwel Ed„e groot agtb„r gunstig wel neemen Almede quam van Macasser onsendjenang marempessoe bon ticallag zeggende van sijn meester den Jongen koning van bonij vereerd te zijn met het gesag over de bonijse onderdanen hier en omtrend woonende afbrekende dese dog versoeke voor Eerst oodmoedig aan uwel Ed„e groot agtbaar de nog vijff agterstallige Lastig rijst te gemoet te zien volg„s luijd uwel Ed„ groot agtb„r aanschrij vens en onsere Jongste specificatie Vermits wij vandien Corll„ in min voorraad meer zijn en soude met het nieuw Ligt aanstaende Eenschouw binnen en buijten voor orserepost kunnen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1054.xml #+ --- Macasser onderdato 25„e 8=r 1740 Van kunnen komen dien graan te Lossen die inmiddens den hemet voots sal smeeken hij wel Ed„e groot agtb=rs dier baare persoonen met sComp. s dier= baare ommeslag in sijn veijlige hoedegelieve te neemen inblijve met alle bedenkelijke respect onderstond / als vooren /.was geteekend C„ Van diepenbroek in margine Valkenburg den 17 maij 1740 Aan als Vooren gisteren in de agtermiddag stond ten 3 uuren is overleedenden ondermeester Jan Schouten en heeden behoorlijke ter aarde besteld sijn houderinne een Christinne sijnde Comt met haarsoontje a Costij en vermits ont „waart dat den Verstorvene nog Eenige Contante is debest aan de weesen 't vaarentweegen en hier almede zijn goedje en agtergelaaten Christen Trouw monsen het haare insgelijks Verset #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1055.xml #+ --- 457 Van Macasser onder dato 25„ october 1740 Verset aan Eenige verscheijdene hier posteerende Comp. s dienaare gaat een Lijsje ingeslooten derwaarts vande verpande goederen en alles wat nog inwaare wesen is bevonden, des ik dese Eijndigende en beveele uw wel Ed. groot agtb=r inden schoot des allerhoogsten blijve met een diep ontsag en Eerbie sonder stond als vooren Lager uwel E. groot agtb„s gehoorsamste der dienaaren was geteekent J: C. V=n diepenbroek in margine Valkenburg den 19 meij 1740 aan als Vooren nadat ik de Chialoup de ongesiene Verandering op den 30„ J„o Leden met een Lading van 34 Lasten sComp„s thiende rijst tot uwel Ed, groot agtb„ afgevaardigd hadde ontving ik op den 10„' deser uwel Ed„ agtb„r g'eerde litteren van den 4„ bevoorens per de provisie prauw ondergeleijde en gesag vanden Corp„l selgen zou„ rens „ wilsen die sijn ingelaatene Volgens Cognoissement behoorlijk voldaen En uijt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1056.xml #+ --- ber 1740 Van Macasser onder dato 25„' 8 en uijt geleeverd heeft desgelijks is ook op dien op gem. datum alhier verscheenen den Pantjllang den Oppas en op den 13„e en 14„' daar aan de pantjallangs de Voortvaarentheijd ende Chialoup de Adriana Johanna onder geleijde van haar een jeder gesonder geleij briefje ten afhrael van sComp. s thiende welke Eerst genaamt kielltje thans onder geleijde deses met de restant thiende rijst ten bedragen van twintig Lasten hond. t Vijff en twintig gant=s tot uw wel Ed=e agtb„s overvaert soo sullen ook de twee laastgem„ soo spoedig doenlijk is met padie bevragten werden En tot uwel Ed„ agtb„s overzenden waar medeblijve onderstond /: als vooren was geteek„d w=m Camerling /in margine boelecomba inse Compts pagger den 19 meij 1740 Aan als Vooren ondergeleijde deses Coms. uw wel Ed„ agtb=s de pantjallang de voortvaarentheid met Een Lading van drie duijsent bossen padij waar mede blijve (:onderstond, als— Vooren was getek„d W=m Camerling in margine boelecomba in sComps pagger den 23 meij 1740 Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1057.xml #+ --- 459 Van Macassar onder dato 25„' octobr 1740 Aan als Vooren Den 25:e deser wierden vereert met uwel Ed groot agtb:r Pelleren gedatteert den 21„ bevoorens met en benevens van vijff lasten rijst voor onsere alhier Posteerende sComp dienaaren die wij uijt de schouw Adam ontvangen danken ootmoedigst. Betreffende den Jnlander volgens uwel Ed„ groot agtb=r hoog G'Eerde recommendatie zullen tragten uwel Ed„e groot agtb„s geho noreerde ordre in alles op te volgens en retourneert wederom t Costij den gesag„ „hebber naau„ hoog met sijn kieltje de Schouw Adam Waarmede dese bekortende na uwel Ed„s groot agtb„rs dierbaar persoon godeshoede aanbevolen hebbende met een Cordate Eerbied. /. onderstond als vooren was gelee kent J„r C. Van diepenbroek in margine Valckenburg den 27„ Meij 1740 Aan als Vooren thans de Chialoup adriana Johanna bevragt sijnde met 3500„ p. s bossen padie dewelke onder geleijde deses tot uwel Ed„ agtb„r overvaart soodat op Een gelal van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1058.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„' 8=ber 1740 Van 2128 p„s bossen na de Comp. thiende — Voldaen is als blijkt volgens de Reek=n daar van hier ingeslooten komt aan te wijsen waar mede blijve onderstont / als Vooren was geteekent W=m Camerling in margine boelecom „ba in sComp pagger den 29 meij 1740. Aan als Vooren onder Couvers dese mijne onderdanigste gaet mede a costij onsere specificatie van de verstrekte maand gelden meij als ook maken bekent het overleeden Van den Corp„l Carel Juston Martensz Ian Stokholm den welken den 29„' meij J„o savonds ten 9 uuren sijn tijdelijk afgelegt en dags daar aan ter aarden besteed sonder iets naamwaardigs nagelaten Te hebben inwiers plaats vulling versoeken seer ootmoedigst Eenen anderen te gemoet te sien en vermits nog alles aangaende depost wel is sluijten en na u Ed, groot agtb„s illustre Persoonen met sECompagnie, hoog dringende ommeslag in de genadigen handen des aller hoogsten bevoolen te hebben blijven met alle beden kelijken respect / onderstond, Wel Ed: groot agtb=s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1059.xml #+ --- 461 8ber 1740 Van Macasser onder dato 25„en 8=e groot agtb„s heer „ Lager„ uwel Ed groot agtb„s ter uijtersten verpligten en getrouwen dienaar was geteekent J. C. V=s diepenbraek inmargine Valckemburg den 3. ' Junij 1740 Aan als Vooren Onder uwel Ed„e groot agtb„r goedgunstig wel nemen gebruijkt den ondergeteekende de vrijmoedigheijd uwel Ed„ groot agtb„r toe te senden een weijnig van onser uijt gestampt nieuw gewas het weijnig groot agtb„r heere wat den in lander heeft geplant, staet na aansien thans na redelijke en vermits de tijd begint te naderen omdien korl te laten bewaken zoo is mijn ootmoedig versoek te mogen weten off na jaarlijks gebruijk de vereijschte Euro peese manschappen mag versenden nade woorden Provintien ten Eijnde door des selfs rivieren en kreeken aldaar te Laten wagt houden ter beletting van den Verver dier Graanen in welker Verwagting van uwel Ed=s hoogste g'Eerde ordre onderdanigst blijve onderstond / als vooren /was geteekend:/ Ja C„a d„n diepenbroek in margine Valkenburg den 6 Junij A„o 1740— Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1060.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„ 8=ber 1740 Na het vertrek van sComps Provisie vaar„ tuijg heb ik mij met de gesamentlijke re„ genten deses Eijland op den 12 meij J„o leeden na barrang barvang begeeven ten Eijnde om te zien off men dequertien tussende drie Regenten als gantaring bon teboris en barrang weegens het aan d'oost kant van Lantigoinga Leggende Land kost besligten alwaar gekomen zijnde soo wierd mij daar de Regenten descheijts pale tussen bax „rang barang en Lantibonga aangeweesen en het gebergte soo ver het volk van Lanti„ bonga haar Land in Een regte Linie tus sen dese twee palen oostwaarts op trekt Volg„s het gegevene inden Jaar 1734„ door den regend hendrik thuijnisz enden geweesene banto bange daan maltanre benevens de regenten deses Eijlands waar op ik aan de presente Regente Liet vragen wat weetensz: sij als nu hadde van dit agter dese berg zeggende Land tot aan de Oostkant en wie off hoe ver het selve in Eijgendom besat, waar op Aan als vooren Sijzd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1061.xml #+ --- 463 Van Macasser onder dato 25„' 8ber 1740 Zijliedens uijt Eijnde zeggende als daar geen regt bescheijd van te kennen Geven maar dat zij wel gehoord hadden als dat het stukje Land Lantiboga door die van barrang baarang den tijde der macassaarse Regeering aan het Volk van Gantarring ter woon gegeven was dier halven men zulk aan de regen „ten als bonte borris over barrang barhang moest vragen hoe verre haar Land oost „waarts strekt welke vraag aldisputeerende van dese twee regenten Elk op het schoonst beantwoord wierd en dewijl de regenten mij geen regl uijtduijdsel vandat inquestend Land konden geeven ten andere om alle onheijl voorte komen zoo heb ik sulk onder uwel Ed„ agtb=r gunstige approbatie moeten steeke Laten ait het selfde Land als voor nu E Corp aangehouden ter Nader dispositie van u Ed. agtb„s maar mede den Een soo wel als den ander scheen vergenoeg te sijn, en ik mij met mijn gesehschap weder na de benting begaff Zedert off op den 25„e d. o arriveerde alhier van macasser & Comp provisie Vaartuijg ten op sigte van den bosschieler Jan Goelsen Aanbrengende uEd agtb„ letteren gedatteerd den 4 meij benevens Een onderchirurgijn enden herstelden militair mitsg„s sodanige Contante provisien #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1062.xml #+ --- 1 er Macasser onder dato 25„ Jan G Provisien en verdere benodigheeden voor dese residentie als het daarbij gevoegde Cognoissement dicteerde als wet ontfang voor welke bezorging u Ed„ agtb„r op het nodrigst dankbaar blijff uijt gem: uEd agtb„r g'Eerde selleren ontwaard hebbende 't afsenden der schouw ter astraal van de hier gebrande kalk stopp soo is dat Eijndelijk Nadat dese tot uEd„ agtb„r overkomende vaartuijgen ten afsending van d. o stoff in gereedheijd waare gebragt deschouw depallas op den 3:' deser alhier behouden g'arriveert van welker gesag voerder Jan dirksen wel heb ontvangen het dublicaet van uw E„ agtb„s g'eerde Pelleren gedatteerd den 30 April en dewijl zijn medemaet tot nog toe hier niet is komen opdagen en deze in gereetheijd zijnde kalk niet kan voeren soodient dan dese ten geleijde van 2941„ Cambotjes dier stoff in boven gem: bodemptjes in gescheept onderopsigt van den bosschieter Jan hendrik Rodendorp den Eijnde mede gegeeven omdien uijt meet soo van dese als nader met de schouw komende kalk stoff„ tot uEd„ agtb:r te doen en dewijl geen vaartuijg meer tot het afsenden kan magtig werden d #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1063.xml #+ --- 465 Van Macasser onder dato 25„' 8=ber 1740 werden soo blijft hier nog berusten Een quantiteijd van 1975„ tampatte voor welkers afhael zeer nedrig u Ed agtb„s om Een vaartuijg t tij 4 den oppas off wel die uEd„ agtb„s 't: bequamste vinden om het op te kunnen halen De schouw depallas van water en brandhout versien zijnde sal met den Eersten weder tot u Ed„ agtb=r over komen benevens 1467„ tampelle — dierstoffe in sijn vaartuijg gestort Endewijl voortegenwoordig niets van kelang: te bedeelen heb soo sal dan dese fineeren na u Ed„e agtb„ dierbaare per soonen in't dirigeeren van sComp:s zwaar wigtige zaake in godes bescherming bevoolen te hebben met diep schuldig respect tragte te blijven onderstond als vooren was geteekend „ W=m Contrier in margine„ saleijer in sComp:s Vesting den 10 junij 1740 — Aan als voren Gisteren avond ten halff 7 uuren ontsia„ gen uwel Ed„e gehonoreerde Letteren uijthanden van den Corporael bar„ tholomeus kestelaar die den 8„e bevo„ „rens gedagteekent waar uijt ten vollen gebleeken en verstaen uwel Ed„e groot agtb„r seijlsame intentie van wegen het t #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1064.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25„' 8=ber 1740 het sluijten en wagthouden der rivier en kreeken als soo wel te Land ter besetting van den verwer onseren aanstaande insaam van sComp:s geregte thiende rijst des wij niet sullen manqueeren uw hoog agtb„r hoogst gerevendeerde ordre sonder tijds versuijm sullen hebben op te volgen en binnen kort de noorder provincien soo wel als hier voorsien met de vereijschte Europeese mansz: daar toe bequaam sullen zijn Betreffende de door uwel Ed„ agtb„r gerequireerde thien duijsend p„s banbor de kruijt maktjes sijn terstond alle berghegentjes en Elders alwaar zij zijn te bekomen daar van verwigtigd om die aan tael ten spoedigsten te sneijden en herwaarts aan te brengen en sal den ondergeteekende zijn beste dwoir aanwinden na deselve verkreegen te hebben in gereetheijd acostij te senden Soo Effen kwam Crain blootje bekent maken dat onder Crain nalana sijn openthoud hadde genomen den wel bekende mateijer Niera nevens den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1065.xml #+ --- 467 Van Macasser onder dato 25. 8=ber 1740 den ouden Crain Pagang van bonto„— „jaaij met sterk inde seventig koppen segt blootje van dit verbloemde werk slegten moet schepte want uw groot Agtb, dit in onderdanigh=t moet bekent stellen soo is onlangs Crain malana meerm: persoone lijk aan dese post geweest en sonder iets van dit gesinde bekent te maken is verdagtig soo dat wij wende tot uwel Ed„e groot agtb„r. met humble bede des te mogen weeten hoe mij in sulr en diergelijke voorvallende gelegenthee„ den sal hebben Gedragen Waar mede dese bekortende en blijve na toewensching des aller hoogsten i mildrijken Zegen aan uw wel Ed„ groot agtb„r dierbaar persoon toegewerst te hebben met een diep Respect en Ontsagt /onderstond/ als vooren was geteekent ). C. V. diepenbroek in margine Valckenburg den 10„ Junij 1740 — Aan als Vooren gisteren avond ten 1„ uuren wierd onrs overgerijkt uw wel Ed, groot agtb #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1066.xml #+ --- Van Macassar onderdato 25„' „o 740 agtb„s hoogst gereverendeerde lelleren door den alhier posteerende soldaet Noorderström waar uijt ontwaart uw groot agtb„s seer gerespecteerde ordre concerneerende den swervende Maleijer Niera en sijnen bij Een gerot teerden aanhang waartoe wij geenen vlijt sullen spaaren om sulx haar aangesponnen gedoente soeken met alle Lijst te agter haalen en desen gem: Niera hoe het ook mogelijk mag en kan geschieden in't ued te vellen sonder dat men d' Andere van sijne bij hebbende suijte sal Eenige molestie aandoen H Hier nevens bekomen uwel Ed,„ Vijff duijsend P„s in gereedh„d sijnde kruijt maten met 5 bossen aangemaakte d„o mits gedagt geen tijd te vesuijmen omdat zij somwijlen alhier na vereijsche soo schielijk niet in gereetheijd mogten geraa ken Egter sullen uw groot agtb=s de nog restee„ rende quantiteijd soo haast gemaakt gemoet sien de De Rivieren en kreeken soo wel als die inde noorder provintien sijn be hoorlijk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1067.xml #+ --- 469 Van Macasser onder dato 25„' 8ber 1740 „hoorlijk Volgens Jaarlijkse usantie voorsien met bequame wagters ten desen, mede Versoeken onderdanigst te mogen weeten off hier het geschud sal gelost werden op den dag der verovering van Macassar Nog kwam Crain malawa bekend ma„ ken dat voor omtrent ses dagen gelieden arroe Cajoe warra off anders toassa gen„t binnen de negoreij pattang bierang geweest aldaar te plunderen als ook voornaament„ „lijk op de negoreij sanriego waar van Eenige Volkeren haar toevlugt genomen naar Malawa onder Recommandatie dat dien selven Crain malawa alle die geen over loopers zoude neemen jn beseherming sE Comp. e weegen Enhoop daarvan uwel Edele groot agtb„s g'Eerde ordre daar van tegemoet te sien off men deselve sal behuijsen dan niet Hier mede wij deschyt afbreekende en blijven met de meest ontsag en Eerbied, onderstond, Als Vooren was getee kant j.:r C: V: diepenbroek in margine falkenburg den 16„ Junij 1740 Aan als Vooren hier nevens bekomen uwel Ed„ groot agtb„s de resteerende bamboese Cruijtmaatjes als mede #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1068.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„ 8=er 1740 mede sende twee menschen dieve onderhoorige van Crain tjamba den Eenen gen„t denoessoe een onderdaan enden andere tonipa een slaaff van hem tjamba zijnde hebben die hoofden daar overbij Een vergadert en volgens haare wetten gem: dieve Gecondemneert haar Verbeurte vandien te betaalen off anders aan d' E Comp. e souden worden overgegeven waar over sij haar niet instaat sijn bevindende der halve sende deselve tot uwel Ed. agtb:r derwaartse Midequam Een Couroeang van Crain sjenrana sijn beslag doen dat 'er in de Agt stuk sijner slaven vande Negoreij Sanriega door aroe Cajoe warra waaren ontroerd en vandien hoop alhier Eene zijnde sijner onderhoo„ „rige aangetroffen inname damallang bij Een sendeling van gen. t aroe Caje warra torallij sijn naam doeroeange riawa tanka den welken gaff voor reden deselve moeste aan het hoff Van bonij — brengen Vermits Gem Cajoe warra onderwegs en over toeralle met die anderen ontvoerde menschen macassar waarts waaren getrokken #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1069.xml #+ --- 471 Van Macasser onder dato 25„' 8=be 1740 Waar mede dese fineere en blijve met alle be denkelijke respect en hoog agting onder stond als Vooren:/ was geteekent als voor en in margine Valkenburg den 21 junij anno 1740 Aan als Vooren op den 10„ J=o Leden is mijn seer nedrig schrijvens van deselve datum ten versellen van 2941 Cambootjes met Calke stoff onder op sigt van den bosschieter Jan Hend=k rodemburg tot u Ed, agtb„s afgegaan in Verhoopen 't selve sal uE Agtb„s als wel overhandigt sijn, bij gem mijne Letteren heb ik u Ed agtb:s bekent Gemaakt als dat de schouw de pallas soodraa dan wa„ „ter en brandhout versien was tot uEd„s agtb„s souw keeren soo dient dan dese Aen geleijde van boven Gem: kiettje daar in gestort zijn 1487„ tampelle kalk versoeke seer nedrig dat door uw E Agtb„s ordre den behoorlijke uijtmeet Geschied de als nog hier berustende kalk stoff be staende jn 1975„ Cambootjes versoeke dat door u E agtb„e gunstige approbatie van hier mag werden afgetaald, waar mede dese fineeren na alvoorens u Ed„ agtb dierbaare persoonen godes bescher„ ming #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1070.xml #+ --- ber Van Macassar onder dato 23„' 8=er 1740 Ming, jn't dirigeeren van sComps swaarwig tige saaken bevoolen te hebben niet onder danigheijd sal wagten te helijven, onder„ stond Als vooren, was geteekend W=m Cou„ trier in margine saleijer JnsComps tes ding den 15„ Junij 1740— Batavia Aan sijn hoog Edelheijd Den hoog Edelen groot agtb:s heere Adriaan Valckenier gouverneur generael endewel Edele heeren Raden van nederlands Jndia Hoog Edele gestrenge groot agtb„r Erntfeste wel manhaftle „ wijse voor sienige seer genereusen wyd gebiedende heer en heer en Het schip Westerdijkshoorn in Confor„ mits van uw wel Edl groot agtb gevenereerde order door den E Gouverneur en raed Van mac G #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1071.xml #+ --- 473 Van Macasser onder dato„ 28„' Octob„r 1740 Van Macasser herwaarts gesonden is op den 3 deser ter Rheede bijma g'arriveerd ter inneeming van Een Lading sappanhout soo heb ik in g'Eerde naarkoming vandien gem: bodem soo spoedig als het immers mogelijk is met die veruw stoff sodanig behaden als uw hoog Ed. s des behaagende uijt d Jngelegde factuur en Cognoissem=t Can b'oogen naamentlijk 2720„ picols bimanees overjaarig droog sappanhout sonder overwigt en 1307½ picols dompo vees overjarig droog d„o met een p:r C=to over wigt mitsg„s 247½„ p. r damponees d„o verdh „geveld met 10 p. r C=to overwigt makende te samen Een overwigd Quantiteijd van 425„ p„s ten waarde van ƒ 13359„7„ 8„ a„ ƒ3:2:8 'tpicol soo mede dat dien bodem vol„ „gens Confirmatie van die overheeden vol laden ondergeleijde deses thans Costij waarts steevend Endewijl bimas koning en grooten op het overjaarighout niet 1 p=r C=to hebben Laten Valideeren niet tegens staande mijne adhortatien aan deselve soo ver„ „soeke seer nedrig dat uw hoog Ed. e groot agtb„s mij het selve ten goeden gelieven te duijden Den brieff #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1072.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25„e octob:r 1740 Den brieff voor bimaas koning door uw hoog Edele groot agtb„s over macasser ter bestelling herwaarts gesonden is gem Vorst met de gew. Eerbewijsing door mij ter hand gesteld en twijffele niet inge valle die koningjes haar aangenome quota contribueeren, off sal tegens de maand augustus Een scheeps Lading met sappanhout ingereetheijd hebben waartoe jntussen alle mogelijke devoir sal aanwenden Nog verseld desen een visitatie briefje weegens het diepgaen van desen bodem 't geen diesteneur op desselfs vertrek a Costij sodanig door uw hoog Ed=s groot gevingen. agtb„s dienaar is bevonden waar mede hoog Ed: gestr. gr agtb. Erntseste manhafte wel wijse voorsienige seer genereuse wijd gebiedende Heeren heeren desefineere naalvoorens haar Ed„e gestr. groot „agtb„s illustre persoonen nevens 'sComp:s wigtigen omsdag indadiviniteijd be voolen te hebben mij met alle eerbied onder schrijve onderstond hoog Ed„s gestrheer en heeren Lager uw hoog Ed: gest=r schuld pligtige en gehoorsame dienaar was getek„d J„ N. d. r reijnshage in margine dompo op de Laadplaats Camboe adij 22 meij 1740 Macasser #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1073.xml #+ --- 475 Van Maccasser onder dato 25„' 8=br 1740 Maccasser Aan den E E agtb„r Heer= Adriaan hend„k Smout Gouverneur En directeur mitsgaders admirael en Veld overste ter Custes Celebes benevens den Raed E„ E„ agtb„s Erntfeste man„ hafte wijse voorsienige en seer genereuse Heer en Heeren k hadd Eer tot uw E Eagtb:e op den 5 meij te bedeelen dat het schip westerdijkshoorn den 3. ' d„o ter deser Rheede was komen te arriveeren Wijders is mij door de scheeps overheeden van gem. westerdijkshoorn soodanige benoo„ digheeden voor dese Residentie overrijkt als mij uijt u EE agtb„r g'Eerde letteren sub dato 12 april endies factuur een Cog noissement„ is Comen te blijken Welkers bodem ten spoedigsten nadebima „neese Saed plaats is vertrokken en gechar geert met Df20 p. l sappanhout overja rig geveld sonder overwigt benevens 1307½ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1074.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25. 8br 1740 1307½ p„k domponees d„o overjaarig d„o met een per C=to overwigt item 247½„ d. o domponees — d„o vers geveld met 10 p„s Cto overwigt makende te samen Een quantiteijd van 4275. p„s ter waarde van ƒ13359„ 7„ 8„ a ƒ3„ 2„ 8„ '8 picol galijk uE agtb„s uijt mijn onderdanige schrijvens Van den 22„' Cour„t aan wel gem=t haar hoog Ed„s Jn Copia hier nevens en Origineele factuura en Cognoissem„t sal komen te blijken waar mede gem. bodem batavia waards is gestevend zoo mede aan het bimaneese hoff heb aan gehouden om Een matige overwigt van gem: sappanhout ingevolge die van dompo en sambawa gewoont zijn egter blijft bie Vorst en rijks Grooten nog bij hetselve pres deeren onderbelofte sulks tegende maend aug. o 3000 picols sappanhout aande laad plaatsen gereed te hebben en hebben gem Vorsten hun debet aand E Comp„e met dese leverentie geliquideert dien brieff van haar Hoog Ed„s de hooge Jn„ diase Regeering tot batavia aanden Coning van bima door uw EE agtb,„r derwaarts gesonden is met het gewoonlijk respect door mij overhandigt Jnsgelijks zijn de agtens van de verbeeterde persoonen ter hand gesteld dewelke u E E agtb: Eerbiedig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1075.xml #+ --- 477. Van Macasser onder dato 25„' 8=er 1740. Eerbiedig bedanken Dat angaet degesandzchap wegens den overl: koning van sangar abdul sale staan met het Eijndigen van dese maend tot uw EE agtb„s over te gaen e Op Comboe zijnde versogt mij den— rijks sabandhaar dain manaba nevens de verdere Rijksgrooten van d' E Comp:e ter leen te mogen ontvangen Een Commetje Van R„s 100 paijement ten spoedigsten met sappan hout te willen voldoen 't geen ik hun g'accordeert hebbe inhoop dat ik het Van u E E agtb„s approbatie mag zijn Nog verseld dese het gewoone goede maend rolletje naar usantie aan dese postelingen uijt gereijkt met instantie dat een jeders aandeel op reek=e van winnende maand gelden a Costyde Novo mogen belast werden Vervolgens wierd mij op den 25„' meij doordes gesanten dammang en Lawangang een maleijdse briefje vanden Coning van sumbawa inhandigt dewelke behelsende dat hij het Land van tauwang tot gehoor„ saamt„s had gebragt en thans gene„ gen was in persoon bij u E agtb„rse overte komen - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1076.xml #+ --- Van Macasser onder dato 2 5„e 9b„r 1740 komen en om die reeden g'Excuseert mogt zijn in desen Jaar sappanhout te laten vellen waar op ik dien vorst Een maleijtse briefje heb toegesonden en met innerlijke en dringende redenen voor gehouden de contrac„ „den bij zijn heere predecesseur end E Comp aangedaan en soo heijliglijk beswooren de Comp geansappan hout van't Land bekomen had dierhal ven ik sijn hoogh„d op het vrindelijkste versogte soo veel sappanhout als immers mogelijk door sijn eon derdanen sal konnen gecapt wer„ den met het Eijndigen van de maend Junij aan de loot plaatse te Laten brengen Ook is hier den 13 deser G'arriveert Jandemangareij Jenelij Papi en Crain bonto Madienang dewelke Mij bekent maakten dat gem vain door bonto Lancas op bontobarvang 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1077.xml #+ --- 479 Van Macasser onder dato 22„ 1740 bonto barrang was gebragt ennu omtrent 5/m„d door Genelij sappij Pan bontobarrang met Con„ sent van uw E agtb„s daar van daan was gehaeld en van sadrabonij vertrokken en thans genegen was sig met haar met broeder sime lij sapij hier ter woone wilde begeeven — Waar mede uw EE agtb„r Erndfeste manhafte wijse — Voorsienige en seer Genereusen heer en heeren niet anders beij te voegen hebbende sal ik desen Eijndigen met iniige wensch erbede dat Jehova uw E Eagtb„r Wevens sComp„s importanten han„ dele sal segenen en uw doen Voorspoedigen blijvende in middens met veel Respect (onder stond #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1078.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„' 8=be 1740 E Agtb: Heer en heeren stond Lager uw EE Agtb„e geringe dienaer was geteekent J„n d„k Reijnshagen in margine boma Jn sE Comps pagger adij 17 Junij anno 1790 Van als vooren hier nevens gaet onse specificatie Van ult:o Junij als ook de goede maanden holl den alhier Posteerende Comp dienaaren Enden Eijsch der onder Meesters acostij mede zijn ootmoe„ digste versoekende om aan uwel Ed. e groot agtb„rs omme 500 p. s kostpenn. 1 aam Clappusolij nieuw toom vermits 1 de alhier gebruijt werdende ten Eenemaal onbequaam, te mogen Erlangen Verders wat ons post betreffende is nog alles in Een goedewelstand uijtgenomen de daar in bescheijden seggende e 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1079.xml #+ --- 481 Van Macasser onder dato 25„ 8 7/40 Leggende besettelingen waar van Een groot gedeelte met koortsen en andere siektens gekweld en raaken weijnig daar van hersteld volgens voorgeeven en beklag der ondermeesters dat zij niet de minste medicamenten hebben en ook weijnig wat doenlijk is van haaren oppermeester Luijd haaren Eijsch bekomen Aangaende het padij gewas deser tCaseten wel Edelens soo in en siest en hoort heeft inkorten tijd veelen schaden geleeden door de sterklee droogte en principael de Noorder provintien Mededienen in Eerbied dat den 12 en 22„ Verweeke maend Junij ontfangen twee briefjes ter ordre van uwel Ed„e groot agtb„s doorden oppertolk jan vol herwaarts gesonden ten sijne de drie ander Coningjes van Malawawe derom te Laten vertrekken alwaar Zij L„a bevoorens gewoond en ook twee Comp„s onderdanen van het dorp pame „Haga 5 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1080.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„ 8=r 1740 „taga ingelijker voegen het geen door den onder geteekende tenvollen tol bragt met recommandatie aan Crain malawa die ter diertijd alhier present waare dese menschen en nie maels sijner onderhoorige te laten onderdtukken de welke haar pligt sogten nate komen Eijndelijk en den laas„ ten is desen mede versellende 216 ombequame snaphanen 16 „ d. o seijdgen sonder scheen waar van 1 en stuk 13 „ ombequam patrtassen 1 „ porte piek 10 „ scheeden 4 „ schoppen 5 „ bijlen, en 13 Landaarn Waar mede dese bekortende na uwel Ed„ dierbaar persoon met 'sComp:s hoog wigtige ommeslag in sijn veijlige hoede betolen te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1081.xml #+ --- 483 Van Macasser onder dato 25„' 8„o 1740 bevoolen te hebben blijve met alle bedenkelijke Respect onderstond uwel Ed: groot agtb„ oodmoedigste entrouw Verpligste dienaar was geteekent J C. V„n diexembroek in margine Palckenburg den 2 Julij 1740 Aan als vooren den bomijsen semian van patielij enden anderen van marempessoe sijn hier g'komen haar passe vertho„ nen van uwel Ed„e groot agtb„s ondertee„ kent omme voor den Jongen koning ende koninginne van bonij Eenige Rijst van hier aftehaalen het welk geschied zijnde, maar dese semiangs zijn inmening dat op dese passe altijd mogten Jaaren sonder andere te Versoeken ter uijt voer van soo veel rijst off padij na wel gevallen dier halven versoeke seer ootmoedigh aan uwel Ed, groot agtb„s te mogen weeten aa E wel #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1082.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 A„o 1740 weeten off sulks uwel Ed„s wel behaa gelijk is medemaken bekent dat sig Crain pagang van pontojaij met zijn volkje verplaatst dog kan nog niet agterhaalen alwaar natoe soo is hed en een paap gen„t dain sitoejoe Versoekende gekomen omme op bonto jaij weder te gaan woonen En sien de volkeren wederom bij malkanderen te verkrijgen het welk hem onder uw groot agtb. s wel neemen is toegestaen mits sijn beste te doen hadde sijn voorne„ men in't werk te stellen sulks doende wel Ed„ groot, agtb„r heer„ soude best kans te verwagten zijnden bekenden Maleijer Niera inhandente beko„ men Waar mede dese bekortende en blijve met de grootste ontsag, onderstonde wel Ed„ groot agtb„s heer Lager uwel Ed„e groot agtb=s onderdanigste engehoor„ saemste dienaar, was geteekent J' C„ J„ diepenbroek in margine Valken burg den 10„' Junij 1740 Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1083.xml #+ --- 485 Van Maccasser onder dato 25 8=br 1740 T was den 17„ der gepasseerde maend dat mijn Laatste nedrige perden Nachoda Carel manangal hebbe a Costij gesonden aan welkers bestelling niet en twijffele soo dat de Copia van dien onder u E E Agtb„r gunstig wel nemen g'Excuseerd blijff soo gevedan schuldig prigtig te kennen als dat op den 24„ Junij des morgens omtrent 4 uuren den post houdenden serg„s p„r gerbus verstra sijn sterfelijke Leeven op dese wareld heeft g' Eijndigt sonder iets natelaten aan welkers doodlijk „chaam 1¼ p. s salemp„s heb verstrekt den bedrage van ƒ 1„ 10„ bij welkers occasie ik Eerbiedig aan uE agtb„r ben versoekende dat des selfs plaats mag wederom vervuld werden, met welke betuijging dese ten Eijnde brenge na alvoorens uEE„s agtb:r nev:s Comp s wigtig bestier in de proterie godes benooken te hebben sal veturen te sijn onderst als vooren /was ged„d g: d. reijnshagen in marg. bima insComps pagger adij 4 Julij Aan 0 Heee 1740 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1084.xml #+ --- 1740 Van Macasser onder dato 25„' 8=e Aan als Vooren uwel Ed„ groot agtb„s hoogst gerespecteerde letteren den 10 deser gedagteekent zijn ons op zijn tijd behoorlijk door den alhier potthou dende serg„t Jacob speder den handen geko „men met en benevens de te goed hebbende maand gelden onser postelingen als ook 400 nieuw nederlands paijem:t kost Ede penn. mitsg„s alle de versogte en gerepa„ reerde Goederen die wij almede door gen. t sergsant hebben ontvangen uijtgenomen een nieuw trom en Een aam Clappus olij wel Ed. is agtergebleven, waaromme ootmoedigst zijn versoekende soo 'er geen nieuw trom aan handen mogte zijn versoeken als dan Een Leijn met 2 vellen om dese hier sooveel mogelijk te repa „reeren Nog maets repeteerende groot agtb„s heer wegens het uijtdeelen der goede maenden is door vier persoonen geschied Egter bevonden het te kord komende van r=le vijff en tseventig die den serg„t ontkent met sijn Reekening niet ontvangen te hebben Vermits hem die gelderen met zijn toegesteld en ook onverseguld zijn overgereijkt worden Verklaren ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1085.xml #+ --- 487 Van Macasser onderdato 26 octob:r 1740 Verklaren, dierhalven komt meermd ser„ wederom derwaarts omme zijn versoek— mondelinge te doen bij uwel Ed„ agtb„s Gisteren kwam, onsen spion van bonta barrang rapporteeren dat krain barom bang naar wadjo gesonden Crain mang sjoe anders dain talissang en glarrang marras gen„t mathoe met inde 200 man den Eijnde de toadjoereesen te versoeken buijtenwaards te komen onder voorgeeven dat alle hiesige volkeeren op haar zinder zijde waaren om dan te doen het rijk van tanetje Des wij dese fineeren en blijve met alle onderdanigh„d en bedenkelijken respect onderstond/ als vooren was geteekent/ J: C„ d„n diepenbroek in margine Valckenburg den 20 Julij 1740 Aan als vooren~ gisteren retourneerden Den serg. t Jacob speder wederom herwaarts en bragte mede een aam Clappus olij met een trom ten dienst alhier, waar voor uw Ed„e nedrigsten dank willen geoffreerd hebben gem. Zerg„t maakte mede bekent Een verklaring 1740 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1086.xml #+ --- Van Macasser onder dato 23„e ob: 1740 van hier d'herwaarts te moeten zenden van die geen de welke bij het uijtdeelen der goede maenden waaren geweest en het tekort bevondenen daar in aan te haalen den Corp=l Engel daarbij geweest zijnde heb van de noord daten ontbieden om sig als dan in gereetheijd te brengen den 20„ deser is Eender hier posteerende soldaten der mardijkers gen:t Nieodemus pasqual gedeserteert dog sonder sEComps wapenen mede te nemen, sijn verblijff heeft men nog niet kunnen agterhaalen Den 21 daar aan heeft den serg„t Jan Christiaan panse vannoodhouse sijn tijdelijke afgelegt dewelke zijne nagelatene goedertjes van den ouder geteekende inbij sijn van twee versogte getuijgen vermaakt volgens luijd het daar van gepasseerde testam. t in wiens plaats ootmoedig zijn ver soekende Eenen anderen te gemoet te sien uijt dien hoofde sijnde 't Costij den Corp=l Corn„s Vietveld de welke met alle oodmoet is smeekende aan uw hoog agtb„r der selver hoog vermogende gunst te genieten omme als serg. t indes verstorvene plaatse gesteld te werden mede #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1087.xml #+ --- 489 ber Van Macasser onder dato 23, 8=be 1740 Mede quam van Crain pagang sijner Volkeren Een ervan bontagaij bekent ma kin dat sijn Crain op mangimba ware en versogte wederom sit plaats te mogen hebben op vooren Gem: dorp het geen hem is onder uw wel Ed„s gunstig wel neemen toegestaan Crain blootje kwam almede seggen dat voor 7 dagen Eenige zendelings van bonto parrang door het gebergte en naar wadjo gemartheert warre onder de Crains ballang baroe en borrij haar hadde bevonden Eijndelijk is ons onderdanig versoek te mogen weeten /vermits de tijd beg int te Naderen, om sEComp geregte thiende te hebben off daar mede sullen als het de tijd verEijscht Een begin maaken en hoeveel padij voor de Comp. e te Verthienen nog om — 6 „ boekgroot formaet papier en — 6„ „ kleijn groot agtb:r heere versoeken almede want door de ziel beschrijving deser vlaktens en gebergtens zijn wij van onsen laasten ont„ fangst ontbloot die thans uwel Ed„e groot agtb„s hier nevens bekomen waar mede dese besluijten enden albestier der smeeken hij uwel Ed„e groot agtb„rs illustre persoon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1088.xml #+ --- ber 1740 N Van Macasser onder dato 25„ persoon met sComp hoogwigtig om meslag in zijn veijlige hoede gelieven te neemen die met een ongekente ootmoet blijve onderstond en was geteekent als vooren in margine Valkenburg den 24„ Jublij 1740 gisteren tegens den avond halff vijff uuren quam den jongen koning van bonij binnen onsere post en wierd den selven verwelkomt met 7 Canon schooten naar Een weijnig geseten te hebben leverde den koning over uwel Ed„e hoog gerevendeerde letteren op 26 bekent bevoorens gedatteert en is wederom ged„t bonijs radja moeda met sijn en hoff staet heden van hier vertrokken sonder Eenig divertissem:t deser landen te nemen off van Een off andere saeken iets te uijtten als mede Een Erffprins van soewae opesangeria medevoerende 300 bossen padij die hem door uwel Ed„e groot agtb„r zijn toegestaen. waar mede dese Eijndige en blijve met alle bedenkelijke respect en ondsag, onder stond en was geteekent als vooren, in marg„t valkemburg den 29 julij 1740 Aan als Vooren Aan 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1089.xml #+ --- 491 Van Maccasser onderdato 25„' 8=ber 1740 Aan als vooren 't was den 29 meij Jongst Leden dat de Chia „ Joan loep mari adriaana bevragt met een getal van 3500 p„s bossen padij tot uwel Ed„e agtb„s steevende soodat doen maels volgens de daar bij annex gaende reek„t der E Comp„e Thiende alhier over blijft lig„ „gen een restant van 2128 p„s bossen padij tot welken getal ik thans Een bieranees Vaartuijg aan de hand gekreegen hebbe om onder de toesigt vanden Corp„l selgen Lourens wilsz enden soldaet willem Lourens thans deselve tot uwel Ed„e groot agtb„s over te brengen De al Overlang g'Eijschte maast en giek houten heb ik al ten meesten gedeelte aan strand gekreegen Eenlijk afwagtende de g'Eerde ordres van uwel Ed„e groot agtb„s hoedanig met dien af scheep derselve sal dienen gehandelt te werden 't padij planten deser Landstreek bon thain en tompoeboeloe heeft over Eenigen tijd Een Eijnde genomen thans al mooij in't bloeijen staet van welke Een goede Oogtb te verwagten sal weesen 't' welk men nog #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1090.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 28„ 8=ber 1740 men nog niet seggen kan van gantarnang en ordjong Loewe alsoo de Lieden Eerst in't planten nog sterk doende zijn Dan dese alverder diend om uw Ed„e agtb=r te versoeken om drie p„s slooten voor dese pos„ „tent poorten alsoo deselve hier hoog nodig sijn Waar mede sluijten en blijve onderstond als vooren was geteekent w=m Camerling in margine bonthain in sComps pagger den 30„ Julij 1740 Aan als vooren onder geleijde dese onse onderdanigste gaed derwaarts de specificatie van ult„o Julij met en benevens de verEijschte verklaring des wij dese fineeren en blijve onder„ stond als vooren was geteekent J„ C. V=n diepenbroek, / in margine Valckenburg den 2„ aug„s 1740— Aan als vooren gisteren quam op dagen onsersendeling uijt de gebergtens. en van het dorp tjanij bekent maken op de negoreij padoeka Leggende onder Laboeadja geweert zijnde en aldaer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1091.xml #+ --- 493 ber Van Maccasser onder dato 25„' 8„re 1740 en aldaar twee soeroeangs van Crain bran bang gevonden innaeme da in talees„ sang anders aroemanipi en soeroe maltoe dewelke om assistentie /. soo het de nood quam vereijschen van hem aroe padoeka uijt name van brombong had„ „den versogt het geen haar is met jab antwoord en dat dik gem. Padoeka een geboonde weg had gemaakt vand Eene tot d' Andere Negoreij en soo vervolgens na ponto parrang Crain Tjamba houd hem thans met sComp onderdanen binnen de negoreijtjanij En heeft met Eenen Laten versoeken eenige snaphaanen Cruijt en loot tot sijner deffensie vermits den vijand Nabij, dier halven is mij onderdanigst versoek aan uwel Ed„e groot agtb„r het gedra gen hier inne te mogen weeten off men hem van iets mag versien dan niet hier mede dese afbreekende en blijve met de meeste Eerbied en ontsag; Onderstond En was geteekent als vooren /in margine /walkenburg den 13„ aug„s 1740 Aan als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1092.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„e 8=re 740 Wel Ed„ groot agtb„rs hoogst gerespecteerde letteren den 16„' deser gedatteerd sijn mij door den alhier beschrijden geweest sijnde soldaet Vrindesteijn wel overgeleeverd en in wiens plaats te gemoet gesien zijn medemaet Jan pieter wacker benevens agt vatjes off 900 lb buspoeder waar voor wij nedri gen dank willen betuijgt hebben Verders hebben b'oogd uwel Ed„e heijlsame resutentie Concerneerende Crain Djamba van Eenige snaphaanen kruijt en Loot tot fijner diffensie was het noodsaakelijk te kunnen afgeven Dienen thans Jn onderdanigheijd dat sig gem tjomba wederom van de Negoreig tjanij met sijn vervolg alwaar bevoorens gehuijsvest g'absenteert en begeeven na zijn ouden woonplaats mataijang redenen om dat die Pantjanij meer den vijant als onse heeren en meesters genegen sijn waar van binnen kort nadere vrugten te verwagten sijn die aan onse post dienst gedaan hebben de twee gecondemneerde kettingen gangers Aan als vooren gaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1093.xml #+ --- 495 Van Maccasser onder dato 25„' 8=ber 1740 gaan a Costy instede van twee in huijsing VVerkreegen blijve ondertussen met alle oot moet onderstond en was geteekent als vooren in margine Valkenburg den 18„ aug„s a=no 1740 Aan als Vooren gisteren komt herwaarts van 't gebergte den Craintjomba en doet berigt dat Crain padoekoe gesonden had aan dat dorp tjanie en Lieta en Calloebinkie bij aldien zij niet met hem wilden doen dat hij dan met sijn gevolg macassaren zijnde 100 man bij haar komen wilde waar op dese verEenigt zijn en meijnd Craintjamba groot nadeel te zijn aan de Comp„e alsoo deselve den weg naar wadjoe gebaand houden en dat het beg in van dit doen ligtelijk konde gestut worden dierhalven zende hem Craintjamba derwaarts omme voorslag aan u E agtb„r te doen sluijte en ben met veel Eerbied onder stond/ en was geteekent als Vooren in margine Valkenburg den 20„' aug„s 1740 aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1094.xml #+ --- ber Van Maccasser onder dato 25„' 1740 do. Na het vertrek van sComp schouw de pallas dat geweest is den 15„' Junij anno pass„o is alhier komen te overleeden den onderChirurgijn pieter bonserd van amst=m op den 29 d„o sonder iets natelaten en op den 23 Julij den onder regent van't land streekje boetebangen in welken plaats sig tot nog toe niemaand heeft vertoont vermits sijn nagelatene kin deren vrouws persoonen zijn en schoon (er wel kints kinderen zijn Egter niet instaet om gem Landstreek te kunnen regeeren, dierhalven soo heb ik onder u Ed„e agtb„s gunstige approbatie de bestiering van gem Land opgedragen aan eene amana Joena de welke al voor Lange jaaren als pongawa op gem„ Land gedient heeft tot 'er tijd wij op macasser komen om als dan uE approbatie tot het verkiesen in des overleden sijn plaats afte wagten en sullen als dan dewittigste tot dat Land streekje mede mede overkomen Aan als Vooren Zedert #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1095.xml #+ --- 497 Van Macassar onder dato 25„' 8„be 1740 zedert off op den 3„ deser ontfing ik uijt handen vanden retourneerenden Bosschieter„ Jan hend„k Rottendorp u Ed„ agtb„r veel g'Eerde Letteren gedalleerd den 27 junij waaruijt ontwaard dat de kalk sloff soo met de saleijereesen als met de schouw pallas a Costijwaarts overgevoert Een„ lijk maar ten bedragen was geweest van 810„ matten off 17 Last en 18 maten voor welke Htoff de Leverantiers met afkorting van Een Last rijst door haar volkje genoten dewelke penningen heb voldaan de Jngeslootene agtens voor de bescheij dene sComp„s dienaaren sijn haar behoor lijk ter hand gesteld deselve komen bij deesen met alle Eerbiedigheijd haar dank betuijginge aan u Ed„e agtb:s te doen voor de favorable verbeetering hier ingeslooten gaet mede volg„s Jaarlijkse usantie tot u Ed„ agtb:r over den opneem van sComp alhier berus tende effecten benevens Een reekening der verstrekte soldij en kost penn. beijde onder ult„o aug„o gedaan en gesloten in tussen dese besluijten en na uE agtb.:r Dierbaar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1096.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 23„' 8„r 1740 ierbaare persoonen met 'sComp. s belan gen godes proterie bevoolen te hebben met diep respect altoos sal tragten te blijven onderstond als vooren was geteek„d willem Coutrier inmargine saleijer insComps Vesting den 19„' aug„s 1740 Aan als Vooren verweeke maandag Avond op klokke slag 7„ uure is Eene van die ons jongst door uE agtb„s toegesonde twee gecondemneerde kettinggangers in name mangoesening van glissong de pallisaden overgespoon„ gen desen fielt is streeks spoorsdoor de buijten wagt houdende inlanders naar geset Egter niet kunnen agterhaalen den beugel der ketting heeft dien drosser alleenig aan sijn been gehouden en kan niet weeten hoe en op wat manier denselven is ontledigt sijner ketting niet tegenstaende zij nooijt bevrijd zijn sonder bij wagt en sende dierhalven onder uwel Ed Agtb„r welneemen zijn medemaker a Costij des ik dese mijne onderdanigste afbreekende en blijve in verwagting Eener deser #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1097.xml #+ --- 499 Van Macasser onder dato 25„ 8„bo 1740 deser zijner mede hulp te gemoed te zien met de meeste ontsag En Eerbied onderstond als vooren was geteekent J. C. V. diepenbroek in margine't Valkenburg den 24„' aug„s 1740 — Aan als vooren de specificatie van ult„o aug„o is in onse onderdanige ingesloten de hoogst g'Eerde Letteren vanden 23 en 27„' aug„s zijn ons wel ter handen gekomen op den Eersten dienen uw E„ groot, agtb„r dat op den 24„ maand voorm. savonds klokkeslag 7 uuren den oppertolk Jan voll alhier arriveerde dewelke volgens sijn gehad hebbende instruc „die dags daar aan den 25„' indemorgen stond, is vertrokken ondergeleijde van onsen Lommo maros Crain djamba en den bonijschen diennang marempessoe met een aansienlijke gevolg naar de gebergtens Loeboerdia de narigten van gem: oppertolk voll zijner Expeditie hebben narigt gekomen dat alles den besten is uijtgevallen en onder weegs wederom herwaarts maros te komen, wijders versoeken #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1098.xml #+ --- Van Macasser onder dato 28„' 8bo 1740 versoeken ootmoedig te gemoet te sien 10 kippen Lond saleijerse 10 bossen Caijmatten 2 p. s besemings mede is den ondergeteekende versoekende aan uwel Ed„e off hier onsen pakhuijs mag versien werden vanden insaam deser vlaetens van thien Lasten rijst Ook is versoekende den ondergeteekent de gunst van uw groot agtb„rs te mogen weeten, off na gedaane verdiering hier en kelders a Costij mag komen Des ik dese fineeren en nanwel Ed groot agtb„s den segen der al regeerders toe gewenscht te hebben blijve met een diep ontsag En Eerbied /:onderstond / als voren was geteekent J. C. V. diepenboek / in Margine Valkenburg den 2„ 7„ber 1740 Aan als Vooren Vermits mij alhier is berigt geworden dat den Nachoda bappasamabehoe den met mijn onderdanige sub dato 4„ der gepasseerde maand a Costij is g'Arr: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1099.xml #+ --- 58 Van Macassar onder dato 25„e 8=ber 1740 is g'arriveert waar door met veel sespect 't duplicaet sal Excuseeren en aan den selven blijff gedragen. thans het schip uijt ternaten dagelijks te gemoet gesien word soo kan ik u E agtb„s nog niet voor zeker affirmeeren wat quantiteijd sappanhout aan de Laad plaatsen naar t vol stuwren van Een scheeps lading sal verblijven insgelyks wat quantiteijd in't aanstaende Jaar sal geleevert werden 't geen uw EE agtb„r naden afscheep op sijn tijd sal bedelt werden Desen is mede beswangert met de Cassa reeks en op neem van alle sComp„s alhier berustende effecten nevens Een Lijsje van sodanige gaan en comende vaartuijgen van Eenig belang 't sedert een jaar herre„ voort overige niets meer te bedeelen hebbende als uw EE agtb„r nevens EComp„e wigtige bestier inde proterie godes bevoelen te hebben neeme de vrij moedigh„d mij te onderschrijven onder„ Or „stond„ als vooren was geteekent J. d„k arijnshage in margine bima insE Comp #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1100.xml #+ --- Van Macassar onder dato 25: 8b:r 1740 sComp. s pagger adij - aug„s 1740 Aan als vooren 't was den 6 deser dat den Corp. l selgen Lourensz wilszen met den soldaet p„r steen per uwel Ed, Agtb„r geerde letteren van den 26„ bevoorens verseld met 3„ p„s slooten hier behouden zijn aangekomen soo sal dese dienen om uwel Ed„e groot agtb.:r bekent te maken alsdat op het land van bantai een begint gemaakt word met 't vellen van't padij gewasse dierhalven wagt houders uijt gesteld hebbe om den klandesteijn uijtvoer derselve te belellen, ook is over Eenige dagen overleeden den hoofdregent van dompoeloe in name Caré sarie welke Lands volkeren versoeken uwel Ed„ agtb„s in desselfs plaatse te mogen. — - - - - Eenen dain man jaretje niet allen omdat deselve nabevrind vanden overl„en dat dien Jongeling wel bequaam is maar om dat hij ook al Een Langen tijd bevo„ vens den dienst van den overleden alwaar genomen heeft, als mede wierd mij berigd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1101.xml #+ --- van 501 Van Macasser onder dato 25„' 8=ber 1740 berigt dat 'er een Chialoup inde bogt van bonij vervallen was ten welken Eijnde ik den alhier aan hand hebbende tolk derwaarts zond sulx te verneemen die deselve binnen de Rivier van danka onder't gebied van boeleboelo gevonden heeft sijnde den Nachoda bappa bassier maleijer p„r Conting met een holland zeijltuijg bevragt met 28„ Cojangs rijst bemand met 18 Coppen Dewijl na macasser versien met een pas van samarang door den heer Commandeur N„o visser den 16 feb. 1740 welke alhier verthoonde hebbende over sulk den schip heer hebbe bewolen soo draa hij van sijn swaare lec cagie soude geholpen weesen sijn uijt terste devoir soude aan wenden om zijn Coers nasijne begeerte plaatse te neemen waar mede blijve onderstond als vooren was geteekent willem Camerling in margine boelecomba in sComps pagger den 24„' 7=ber 1740 — Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1102.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„' 8=r 1740 den 23 deser savonds ten 6 uuren quam de schouw adam voor onser post anker werpe, en leverde over den gesag voerder van dat kiestje Laurens nauw hoog 6 p. s affuijten en wende wede rom sijne steven a Costij onder Een geleij briefje abdul Cadier en Cornelis davidsz beijde soldaeten van de alhier posteerende Comp:e der amboineer sijn den 21 bevoorens van hier gedeserteert sonder mede tenemen 's EComps wapenen dese weg Lopers haare genoome Cours heeft men nog niet kunnen agterhaalen Egter werd nadeselve ten naauwkeu„ dan als vooren rigsten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1103.xml #+ --- 505 Van Maccasser onder dato 23„' 8„ 1740 rigsten gevorscht des wij dese Eijndigen en blijven met alle onderdanigheijd onderstond/ als vooren C. van diep g„n geteekent „enbroek in margine Valken xber 1740 burg den 25„' 7 ƒ Aan als vooren Dit mijn ingeslooten Cartabeletje off Eijsch bestaan in Een onder danigst versoek aan uwel P„o des gelievende ten beste te neemen en te gemoet te sien naamentlijk 3 p„s Vuijlsmanden 2 „ ballas d„o 2 „ water balies in ruijling 1 water hemmer en gaen over #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1104.xml #+ --- Macasser onder dato 25, 8„o 1740 Van 1 en gaan over 4 p„s rauwpaarden met brenger deses ombequame xber 1740 onderstond den 25„' was geteekent. /. J„ C„ vandiep enbroek, onderstond accordeert geteekent g„l sek secret. s — 125 Caro #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1105.xml #+ --- 507 50 Van Maccasser onder dato 25 8ber: 1740 Aan den manhafter Hans Raad, Luijte„ rant en affgaande, en den sergt Jurgen Christoffel van Diepenbroek g'Eli„ geert Commandant van sE: Comps: Veld schans Valkenburg Om op UE briefje van den 1=e April daags daar aan, alhier ontfangen, althans nodige tevoldoen, hebben wij hier nevens gevoegt de verstrekking van te goed hebbende soldijen, om bij UE ten overstaan van gecommit„ teerdens te werden gedistribueert, volgens daar van hier nevens gaande goede maande Rolle, Jtem een somma van 600 Rd=s nieuws Neederlands pajment, off 750 Rd=s grovemunt, en alle het geene, dat bij UEd: half jaarigen Eijsch gepetitio„ neerd staet, onder Recommandatie het een en andere tot een suijnige huijshouding te Emploijeeren, Volgens gegevene preadvertentie aan UE bij ons briefje van den 22 Maart laaten wij hier meede 't awaards vertrek„ ken, aen serg=t Jurgen Christoffel van Diepenbroek, ten Eijnde van UEd als vervanger en Commandeerent serg=t over te neemen, sEcomps veldschans Maros val„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1106.xml #+ --- Van Macasser onder dato 23: 8ber 1740 en gaan over 4 p„s raww paarden met brenger deses ombequame xber 1740 7 onderstond den 25„' was geteekent. /. J„ C: „ van dien enbroek, onderstond accordeert geteekent G„l sek secret. s — Caro #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1107.xml #+ --- 507 Van Maccasser onder dato 25 8ber: 1740 Maros Aan den manhaften Hans Raad, Luijte„ „nant en affgaande, en den sergt Jurgen Christoffel van Diepenbroek g'Eli„ „geert Commandant van sE: Comps: Veld schans Valkenburg Om op UE briefje van den 1=e April daags daar aan, alhier ontfangen, althans nodige tevoldoen, hebben wij hier nevens gevoegt de verstrekking van te goed hebbende soldijen, om bij UE ten overstaan van gecommit„ teerdens te werden gedistribueert, volgens daar van hier nevens gaande goede maande Rolle, Jtem een somma van 600 Rd=s nieuws Neederlands pajment, off 750 Rd=s grovemunt, en alle het geene, dat bij UEd: half jaarigen Eijsch gepetitio„ „neerd staet, onder Recommandatie het een en andere tot een suijnige huijshouding te Emploijeeren Volgens gegevene preadvertentie aan UE bij ons briefje van den 22 Maart laaten wij hier meede 't awaards vertrek„ ken, den serg=t Jurgen Christoffel van Diepenbroek, ten Eijnde van UEd als vervanger en Commandeerent serg=t over te neemen, sEcomps veldschans val„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1108.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 25 8ber: A:o 1741 Valkenburg, met dies ab en devendentie volgens behoorlijke Inventaris, ter presentie van de althans meede vertreckende gecom„ miteerdens, de vaandraagers Hend=k Brulle en Carel Vallentijn Trousson na welkers verrigting den luijtenant Raad alhier gerequireerd, en nevens op gem: gecommitteer„ „dens verwagt werd Wijders hebben wij goed gevonden inste den van den alhier, aangekoomene Ondermees„ ter komen, den Tweede meester Wendelinus Comeus omme soodanig bij UE te wer„ den G'emplooijeert Waarmeede ik verblijven /:onderstond:/ UE: goede vrind /:was getekend:/ Adriaan Hendrik Smout /: in Marginestond:/ Maccasser In 't Casteel Rot„ „terdam den 7 April 1740 Bima Aan den Boekhouder Jan Dirk Reijnshagen Resident S Ehomps, weegen aldaar Eersaame Vrome op #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1109.xml #+ --- 509 Van Maccassar onder dato 25 8ber 1740 Op UE letteren van den 25 Meij, 18 Julij p=m en 20=' 7ber: 16 xber: A„o pass=to ten 9„' Maart deses Jaars, alhier op den 28 Meij 25=e Julij 8 7br: 12e xbr: 6 Januarij en 20 maart daar aan ontfangen, althans het principalen sullende Rescribeeren, en het overi„ ge voor communicatie, zoo meede voor wel gedaan aanneemen UE gehou„ den gedrag bij het overleijden van den Sangareesen Coning Abril Sale, en de aan stelling in sijn steede, vanden Rijx Sabandhar Dain Manaba, waar omtrend wij het nodige UE tot narigt in der tijd sullen laten toe koomen, in dien ons dier weegen een or„ dinair gesandschap van dat land om kenniss van die verandering te geven, werd toe gesonden, dog belangende UE. Petitie om 6 stukjes Canon verm:t bij voorgem: brieff van den 8: 7ber hebber hebben wij niet de minste Reflectie kunne slaan, dewijl sulx noijt geschiet is, en dies halve quaed vertrouwen bij de overwalsche bondgenoten souden veroorsake, veel min kunnen wij na denken op wat plaats dit getal geschut in den groo„ „ten omtrek die bimaaneese vesting, daar niet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1110.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: A:o 1740 niet meer als twaelff man Militairen souden woorden geplaast buijten en behalven dat UE van oorlogs ammunitie ten volle sij 't voor sien, om een omverhoopte, en wagten aan val te kunnen weederstaan, Maar wel hebben wij bij onse sitting op den 6„' deser kunne toe staan den Jaarlijxen Eijsch van nodige behoftens, Conform hier nevens leggende Cognoissement factuur UE met bren„ „ger deses te laaten toe koomen, uijt gesondert den Excessiven Eijsch van Con„ „lanten ter somma van Rd=s 1000, niet tee„ genstaande teffens bij dien brieff vermelt staet, dat het Restant in Cassa was voortloo„ „pende met een bedraagen van Rd:s 2700, on„ gerekent een somma van Rijxd=s 1635, die den bimaneesen Coning nog schuldig was, waar en boven UE althans wee„ derom toekomen, die nevens leggende secretariale Obligatien bedragende te saamen Rd„s 1114 3/4, sijnde het geene dat tot onderhout en gerieff der overwalsche hulp troupen voor Reek=e van hunne Coningen alhier is afgegeven om met lever „antie van handel waaren, door UE te werden in gepalmt en geliquideert, waar meede wij staat maken, dat UE het nog wel eenigen tyd sullen kunnen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1111.xml #+ --- 501 Van Maccassar onder dato 25: 8br: Ao 740 kunnen stellen Dewijl tegenwoordig tot UE terugkeeren, de overwalsche gesanten met hunne bij hebbende manschappen, so laaten wij deesen tot narig versellen, de aff„ „gesondene Copia translaat briefjes, jtem een orgeneele brieff van haar hoog Ed=s de hooge Jndiase Regeering tot Batavia aan den Conning van Bima gesupers„ „Cribeert omtrent welke laast gem: wij UE Recommandeeren sorge te draagen dat met het gewoonlijk Respect affgegeven, en ten hove besteld word, bij welke occagie UE dan ook dien worst, zo meede bij geleegentheijd aan die van Dompo:/ minnelijk en dringende Redene kunt voorthouden ons herterlijk leetweesen en ongenoegen, dat er door haare onderdaane naden teneur der contracten geen meer werk gemaakt word, om alle Jaaren een genoegsaame quantitijd sappanhout ter needer te vellen aan de Laad plaatsen in gereedheid te houden, so als wij bij UEd brieff van den 9 Maart deses Jaars verstaan hebben, deesen Jaaren nog niets in voorraad te leggen maar wel een scheepslaading van het #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1112.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740 hats voorleedene Jaar, waar toe wij het schip westerdijx horn ten afhaal hebben gepro„ jecteerd, en dien boorm met dese onse geleijde letteren t uwaards laaten laten vertrec„ ken, in vertrouwen dat den selve een Compleete lading van die verfstoffe sal er langen, dog bij manquement van dien hebben wij goed gevonden UE te or„ „donneeren dien kiel over samarang, na Batavia te Depecheeren, om aldaar nog het een of andere te kunnen innee„ men Terwijl wij thans nog laten overvaaren de twee versogte Militairen in Naa„ „me Hans Jurgen Langelaer en Jan Andries Gil, dog ten op sigten der twee andre, die haaren verbonden tijd hebben uijt gedient, sullen wij vooreerst afwagten, hoe de overwalsche Troubelen sullen afloopen voorts kunt UE de nevens gaande actens van verleetering aan de soldaat Hans Hendrick Roe„ „sa en Coenraad Fabel ter hand stellen waarmeede wij blijven (onderstond, A=r Jfr UE goede vrunden /:was getekend: A Hr. Smout, C=s Rosenboom J Sekeijn #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1113.xml #+ --- 513 Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740 J=n Bogaard H=k Stemer Hendk Vm. v=n Reijd, en Will=m V: Duijven„ „voorde /:in margine:/ Maccassar In't Casteel Rotterdam den 12„e April 1740 Zaleijer Aan den Boekhouder Willem Coutrier, Resident, 'sE Comp=s weegen aldaar Eersame Vroome deese sal dienen ten geleijden vande groote schouwen Atlas, die wij heden beslooten hebben 't uwaars te senden, ten afhaal van soodanige quantiteijd met„ selkalk, als bij Uw brief van den 26 xbr: A=o pass=to bekend staat, en be„ reeds in voor raad sal leggen, sijnde de versogte maet tot dies afmeeting in han„ „digt aan brengen deses, des quartiermees„ „ter Caas Claasz: die wijsowel als sijne makker met haar onder hebben kieltjes spoedig te rug verwagten- Jk ben naar groete /onderstond:/ UE goede vrund /:lager:/ ter ordonnantie van den E: E: agtb: Heer A=mn Hendk Smout Gouver„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1114.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740 Gouverneur en Directuer mitsgaders Admirael en velkoverste te deser Custe Celebes /was getekend:/ F ek Secrts: /:in margine:) Maccassar in 't Casteel Rotterdam den 30e April 1740 Boelecomba Aan den Boekhouder Willem Camer ling Resident s Comp=s weegen aldaar 'T sedert de afsending van ons laaste brieffje gedagtekent den 10 fber: jongst leden, sijn ons alhier wel overhandigt Uw schreijvens van den 26= daar aan, jtem die van den 8=e, 13. = 15 en 18 April, ten geleijden van de Chialoup D' adriana, de pant„ „Chiallangs voortvaarenlheid, en oppas„ en die provisie prouw, op welke thans niets te rescribeeren valt, als eenelijk„ dat de gesaghebbers van voorsz: kieltjes„ hun lading behoorlijk volgens de daar van overgesondene factuuren hebben uijt geleevert, soo dat dese dan Eersaame Vroome ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1115.xml #+ --- 515 Van Maccasser onder dato 25 8br: 1748 ten principalen maar werd gerigt, ten geleijden van de provisie praauw, waarin„ „ne men op uwe gedaane petitie volgens nevens gaande Cognoissement heeft afgelaaden sodanig provisien en be„ „nodigtheeden, als uw bij der selver ses maandigen Eijsche komt te versoeken. soo meede de medicamenten, die ter on„ ser ordre door den opperChirurgijn deses Casteels in een kisje sijn afgepakt, en waarvan de sleutel deseve g'includeert is; sijnde dit alles ter bewaring overgegeven, aan den thans retourneerenden Corporaal Selgen Lourens Wilse — Waarmeede blijven /onderstond:/ UE goeden vrund /:was getekend:/ Adriaan Hendrik Smout /:Jn margine stond:/ Maccassar in't Casteel Rotterdam den 4e Meij 1740. Zaleijer Aan den Boeckhouder Willem Coutrier Resident st Comp=s wegen aldaar Eersame vrome Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1116.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25: 8br: 1740 Aan het boekhouden arrivement van de schouwen Atlas, en Pallas met ons geleijde briefjes van den laaste April niet twijfelende so sal men desen thans maar laaten dienen ter beantwoording van uw letteren gedagtekenen den 19 van even gem: maand, en aanvankelijk seggen, dat de provisiprauw onder op sig van den boschieter Jan Joelsz: ten afhaal van den ses maandigen Eijsch van benoodigtheeden alhier is g'arriveert en dewelke thans sonder geleijdende„ ses met het versogte, dat volgens het annexe Cognoissement voldaan werd, weeder lostij waards vertrekt in geselschap van den versogte onder Chirurgijn Pieter Bonser, die almeede ter hand is gesteld, so danige medicamenten als UE bij d' over„ „gesondene Cathalogus het versogt Eijndelijk sullen wij nog Noteeren dat wij voor eerst geen reflectie hebben kunnen slaan, op het versoek uwer poste„ lingen, om in gagie verhoogt te werden, aan gesien hun Tijd nog niet g'Expireert is. — Egter hebben wij hun overgesondene Actens aangehouden, om in der tijd hun versoek te Accordeeren. — Jk heb /:onderstond:/ UE goeden vrind /:was getekend:/ Adriaen H=k Smout #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1117.xml #+ --- 517 Van Maccassar onder dato 23 8br 1740 Maros Smout /:inmargine stond:) Maccas„ sar in't Casteel Rotterdam den 5=e Meij 1740: Aan den serg=t Jurgen Christof„ „sel v„n Diepenbroek Commandant 'S E comp=s wegen aldaar om te antwoorden op uw briefjes vanden 16„' en 19„' deser, bekomt uw althans de nog manqueerende vijff lasten rijst, tot voedsel uwer besettelingen p=r de kleene schouw Adam, en dewijl wij uijt uw briefje van den 16„' verstaan hebben dat Djennang Marempes„ soe â Costij is g'arriveert, met volkomen magt en qualificatie om de saken der Bonijers, directelijk te kunnen beslissen, en afdoen, so hoopen wij dat alle voorgaande inconvenientien over regtspleginge met den inlander sullen wesen uijt den weg geruijmt, en aan dien oirt weder„ Manhafte vroome seijts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1118.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740: weederseijts goede ordere sal werden onderhou„ den na reterative recommandatie van /onder stond:/ UW Goedevrinden /:in margine stond:/ Maccassar Jn't Casteel Rotterdam den 21 meij 1740 het is ons lief geweest uijt uwe briefje van den 6=e Junij Joleeden te beoogen, dat het graan gewas in de Noorder Provintien reedelijk wel geslaagt, en omtrent sijne rijpheijt erlangt hadden dierhalven kun„ „nen wij wel toestemmen, dat de Rivieren en kreeken met behoorlijke manschap„ pen beset werden, om den vervoer van dit voedsel so veel in uw vermogen is, so wel bij zee als te land te beletten om daar door 's Comp=s thiende niet ver„ „kort te werden het geen uw voor al erns„ „tig word aan bevolen, soo meede om ten spoedigsten thien thien duijsent bam„ boese Cruijtmaetjes in gereedheijt te laten brengen, en herwaard te senden, ten diens„ ten van dit Guarnisoen, waaruijt thans 't uwaards afgesonden werd den Corporaal Bartholomeus Kesteler, om in steeden van den overleedene Carel Aan als vooren Sarsten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1119.xml #+ --- 519 Van Maccasser onder dato 25 8br: 1740 Sarsten Martensz: zijn dienstonder uw Commando waar te neemen Waarmeede verblijven /:onderstond:/ t uw Goede Vrind /:was getekend:/ A=n H„k Smout /:in margine:/ Maccassar Jn't Casteel Rotterdam, den 7 Junij 1740 Aan als vooren De Communicatie die uw briefje van den 10=e deser aan ons gedaan heeft, wee„ „gens het nadenkelijk gedrag van Crain Malacca, die den swerven Maleijers Niera, en Crain Pagang, van Bontojaaj, nevens 70 gem: sComp=s onderdanen verblijff in sij Territoir vergunt heeft onse Reflectie sodanig verdient, dat wij goed vrinden uw te gelasten, op de Conduite van dat volk, door heijmelijk ondersoek en na vraa„ gen, dagelijxe Informatie, te neemen en ons ten spoedigsten distintelijk berigten wat deselve voorneemens sijn, dog veel liever sal het ons weesen, indien uw door een bedekten wegmiddel kunt vinden, gem: Niera Leevendig in onse handen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1120.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740 handen te leeveren, waar toe wij geerne vijff en twintig Rd=s aan den geene die zulx uijt voert of weet te bewerken uijt eijgene beursen sullen laten betaelen, om door dat middel Crain Dagang en sE Comp=s 70 swervende onderdanen van hem af te scheijden, en vermanen sig een yder onder haare wettige Opperhoofde en woonplaatse te begeeven, met versekering onsentwegen, dat hunne persoon off goederen geen leed sullen werden aan gedaan, / waarmede verblijven /:onderstond:/ UEd goeden vrund /:was getekend A„n H„k Smout /:in margine:/ Maccassar in't Casteel Rotterdam den 14„e' Junij 1740 Aan als vooren UE beijde briefjes, gedateerd 16„' en 21„' deser sijn ons nevens de twee onderhoorige van Crain Tjamba, en de bamboese kruijt maetjes wel in handigt wij hebben voor wel aangesien, dat Uw die slaaven dieven ten Exempel van ande „ren herwaards gesonden heb, om aan de gemee„ „ne 's Comp=s werken dienst te doen waardoor wij hoop dat haar Complicen sullen wer„ den afgeschrickt, on door dien Enveldaet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1121.xml #+ --- 521 Van Maccassar onder dato 25 8br: A„o 1740 Euveldaet die land streek te ontrusten Aanbelangende Uw versoek om te mogen weeten of de aanstaan„ „de verovering van Maccassar het Canon uwer aanvertrouwde schans sal ge„ „bost werden, dan niet, sullen wij in antwoord seg„ gen, dat wij als nog persisteeren bij onse gegeve ordres vervat bij brieffe van den 23 Junij1738, die wij al„ „thans begeeren, dat de novo ten uijt voer sullen gebragt en ag„ „tervolgt werden houdende het verder genoteerde bij uw brieven voor gecommuniceert, en sullen p=r naesten daar over sodanige messurek neemen als wij vermeenen tot wel sijn van t land en volk sal kunnen strecken Waarmede blijve, /onderstond:/ uEd goeden vriend /: was getekend:/ Adriaan Hen„ drik Smout /: in man„ give Jn't Casteel Rot„ terdam den 22 Junij 1740 Zaleijer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1122.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: A:o 1740 Zaleijer Aan den Boekhouder Willem Coutrier Resident sEcomp=s weegen aldaar Met de komst alhier ter Rheede van den bosschieten Jan Hen„ drik Rodendorp en de groote schauw Dallas, sijn ons wel in han digt, uw schrijvens van den 10„' en 15„' deser ten geleijden van 4408 Cam„ botjes met metselkalk die alhier ter presentie van voorsz: bosschieter uijt gestord, gemeete, en bevonden sijn dies quantiteijd eenelijk te bedraagen 810 p=s maten wij ge„ „laste uw althans, omme de Le„ veranciers van dese stoffe behoor„ „lijke voldoening te geven en dat op dien eijden voet als A:puss„tis guseert geweest, te weeten â Rds 7 jder last waar en tegen uw van de thans retour„ Eersaame Vrome neerende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1123.xml #+ --- 523 Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740 „neerende saleijereesen onderdanen die wij op hun versoek g'assisteerd hebben met een last Reijst, bij de betaling van de geleeverde Metselkalk sult moeten afhouden Rd=s 33 1/3 — Eijndelijk versellen deseseven p„rs actens voor de onderstaan Dienaaren als Fredrik Loderius Carel Colom Frans Henter Claas Arendsz: Coehouwer Jan Fredrick Evertsz: Jacob Meijer, en Casper Bolmer Die wij bijhun gedaane versoek mits teijd Expiratie in gagie g'augmenteerd hebben, in hoope dat sij dese ver kregjeng gunst sig sullen waardig maaken waarmede verblijve /:onderstond:/ goede vrind /was getekent:/ A=n H=k Smout /:in margine stond:) Maccasser in't Casteel Rotter„ „dam, den 27 Junij Ao 1740 Maros #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1124.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8er: A„o 1740 Maros Aan den serg=t Jurgen Christoffel van Diepenbroek Commandant 's EComp:s wegen in de schans Valkenburg UE schrijvens van den 2„e deser is ons ter behoor„ lijker tijd wel in handigt benevens de Maan„ „delijke specificatie en de Rolle der te goed hebbende maandgelden uwer Postelingen die als thans met een somma van 1504 1/5 Rds voldaan word blijkens quitantien Rolle, aan den sergeant Jacob Speder ter hand gestel, die men op uw gedaane Petitie heeft meede gegeeven Rds 500:—: tot Costpenningen, mitsgaders alle versogte en gereepareerde goe„ deren, welke wij niet twijfelen of sullen behoorlijk door gen: Mi¬ litair werden overgegeven onder„ „„ tusschen dat wij deese almeede Manhafte vrome laaten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1125.xml #+ --- 525 Van Maccasser onder dato 25 8br: 1740 laaten dienen ter Comminucatie dat Bo„ „ nijs J=o Coning ons op den 4=e deser heeft kennisse laaten geven, als dat van de agt door Aroe Cajoeara van de Negorij Tjinrana vervoerde onderdanen wijff van deselve door hoogh=t weder na hun landwaaren gedepecheert, mitsg„s dat een derselve overleeden, en dee twee an„ dere recontre almeede t'huijswaard sullen gesonden werden Waarmede verblijven /onstont:/ UE Goeden vrund /:was getekent:/ A„j H Ck Smout /:in margine stond:) Mac„ „cassar Jn't Casteel Rot„ Sterdam den 10 Julij 174. 8 /lager stont:) /: P: S: :/ Uw briefje van den 10 deeser, ons heeden aangebragt sijnde, hebben wij daar uijt ontwaard Uw versoek, om te mogen weeten of de bonijsche Djennangs Ma„ „rempesoe en patjelle met de door ons afgegeven „ne passe, j=o bij uw aangekomen af en aan mogen vaaren sullen w thans in antwoord seggen dat wij sulx geerne willen permiteeren indien #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1126.xml #+ --- Van Maccasser onder dato 25 8ber: 1740 indien dat sij niet anders vervoeren, als het geen de Bonijsche Croon wettig toe komt, en geen graane wegsleepen waarvan s Ecomp:s thiende regt nog niet voldaan is, so dat een geringen quantiteijt wel te passeeren is Samarang Aan den E:E: Agtb„re Heer Bernardus Visscher op„ „percoopman en gesaghebber van Javaas Noord=oost Cust nevens Den Raad al„ daar Erntfeste Manhafte Wijse voorsienige, seer „discrete Heer en vrienden Deesen sullen wij maar Eenelijk dienen ten geleijden van de scheepen soetelingsken= en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1127.xml #+ --- 137 527 Van Maccassar onder dato 25 8br: A:o 1748 en Haaften, die wij Conform ons genomen Raads besluijt van den 22„' den gepasseerde maand goed gevonden hebben â costie te doen aangieren, ten eijnde ter ordre van UE:E: Agtb:s bevraagt te werden met sodanig een lading als ter versending aan haar hoog Edelhe„ „dens, de Jllastre Regering van Ne„ derlands Jndia aan handen is is om dus daarmeede na Jndias hoofdplaats versonden te werden, tot werpligting van de genen die na toe wensching van godes zeegen zig onderschreijven, /:onderstont:/ E: Agtb„r Hillr: En vrinden /:lager:/ uE: Agtb: volvaardige vrind en dienaren /:was gete„ Jm A Smout, kent C„s Rosenboom, J„b Pe„ r C J„n Bogaard H„k C „keijn, Stemer H„k v=n Reijd en Wm V=n Duijvenvoorde (:in Margine stond:/ Maccas Sar, in't Casteel Rotterdam, den 21„e Julij A„o 1740 Maros #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1128.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber: 1742. Maros stand Aan den sergt Jurgen Chris¬ toph: V„n Diepenbroek Com„ mandant S: E: Comp„s weegen inde schans Valkenburg Also Bonijs Radja moeda aan ons versogt heeft om een spring togje na Maros te doen ter besitgtiging van soodanige Padij velden, als re„ „latie hebbende tot Bonijsche Croon, en wij sulx niet hebben kunnen wij geven soo dient dan dese tot geleijden van zijn Hoogh=t soo wel als tot dat van den Loewoneese Erf prins oppe Sangaria die onder„ Convooij van Bonijs J„b Coning meede derwaarts vertrekt en de welker aan ons versogt heeft om Drie hondert bossen Padij met zijn retour van derwaarts van sijn Eijgene land meede te voeren insgelijx den Manhafte Vroome Bonijsen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1129.xml #+ --- 529. Van Maccassar onder dato 25:' 8b:r A:o 1740 Bonijschen prins Aroutanette om een â 2 Duijsend bossen van sijne velden gelegen in het district van sage¬ rij naar sijn land Tanette te mogen brengen, hebben wij sulx gepermiteerd mits dat sij niet meer dan dese quan„ titeijd vervoeren, egter behoeft UE desel¬ „re niet visiteeren, maar ongearolesteerd laten vertrecken en wel bij sonder had„ „ja Moeda niet toestaan indien sijn hoogh=t een Jagt aanrigten, al„ schoon daarom quam versoeken, maar wel onder beleefde termen zijn hooght„ onder het te kennen gegeven van sulx buijten onse speciale voorkennis niet kunnen permit„ teeren hier van te diverteeren, in ons daar na van 't een en ander van Rapport te dienen. — Waarmede verblijve :onderstond: UE: Goeden vrund /:was getekend:/ A„n H„n Smout /:in margine stond:/ Maccassar in't Casteel Rotterdam den 26 Julij 1740 Aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1130.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8br: A:o 1740 Het ter nedergestelde bij UE briefje van den 13„e Augst J:o leden nopens het gesag„ schap van den nog uijt geweekene Crain Borombong aan Aroe patoekoe„ berg Coning van Laboeadja om sij ne Adsistentie te versoeken, houden wij voor soo verre gecommuniceert en willen in antwoord op uw vraage uw dierhalven gaarne qualificeeren om in Cas van versoek en Noodsa„ kelijkheijd aan Crain Tjamba eenige snaaphanen kruijt en loot tot Defensie sijner landen temogen afgeven om bij onver„ wagte aanwalde Rebelle te kunnen Reponseeren Wijders bekomt uw vier hondert pon„ den buspoeder tot supplement uwer voor raad item den soldaat J„n S=r wakker in steede van den alhier verblevene Jurg=t Jan Chris„ tiaan Vreugdesteijn terug. Waarmeede verblijve /onderstonds/ Aan als voren uw #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1131.xml #+ --- 531 Van Maccassar onder dato 25:' 8br: 1740 Uw goeden vrind, /: was getekend:/ A„n H„k Smout, /:in Margine:/ Mac„ „cassar in't Casteel Rotter„ „dam den 16 Aug„st 1740 /: lager stond:/ P: S: hier nevens gaan over twee gecondemneerde kettinggangers om bij uw geem„ ploijeert te werden, in steede van twee die aan uw Post sijn, dewelke wij terug verwagten uw briefje gedateert 20„' Aug=st is ons daags daaraan door bestelling van Crain Tjamba hiling wel overhandigt, en op welkers in¬ houde wij bij dien man nader mondelinge informatie genomen hebben, wegens de quade gedoentens van Crain Patoekoe, aan de dor„ „pelingen van Tjani Lieta, en kaloe„ „bimbie, dierhalve hebben wij goedgedagt dit nog Aan als voren Smeulende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1132.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 8ber: 1740 smeulende ruur van Rebellie der Maccasa„ ren soo veel het mogelijk is bij teijds aan de berg kand te laten tegengaan uw gelasten de bij dese om de volkeren uwer vlactens soo veel als vereijscht en gemist konnen worden bij een te versamelen om onder hun hoofd Lommo Maros¬ en Crain Tjamba (:die thans terug keert:/ geconjungeert derwaarts te trecken, en bij ontmoeting van eeni„ „ge der uijtgeweekene Maccasaren off hunnen gesandten deselve gevangen te neemen of liever Massacreeren, om daar door seeveel als mogelijk is, de Correspondenti & tusschen haar, en die van Towadjo afte snijden; en Crain Patoekoe het sij levendig of ood te sien magtig werden, waar toe wij van deesen kant het hoff van Bonij tot Adsistentie hunner onderdane sullen disponneeren waarmede blijve /:onder Hk stond:) UE Vriend: /:was getekent:/ A=n H Smout /:in Margine:/ Maccassarint Casteel Rotterdam den 24„e Aug„t 1740 Boelecomba #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1133.xml #+ --- 3end 733 Van Maccassar onder dato 25 8br: 1740 Boelecomba Aan den Boekhouder Willem Camer„ ling Resident s Comp=s wegen aldaar Dewijl den Corp„l selgen Lourens Wil „sen, sijn aangebragte Padij alhier behoor„ lijk heeft over geleevert vertrek den selven item den soldaat Pieter Storm en seede van Louwerens Willemsz: thans we¬ „derom te rug, met sodanige drie slooten als bij uw laaste briefj sijn versogt — Belangende de Mast en Giekhouten kunnen uw bij bequame gelegentheid laten vlotten en p=s Jnlands vaartuijg herwaards senden, de wijl de winden als nog niet bequam sijn, met een s Ecomp=s Chialoup deselve te kunnen„ afhaalen. —- waarmede blijve /onderstond:/ UE Goeden vrund /:was getekend:/ A=n H Smout //: in Margine:/ Maccassar int Casteel Rotterdam den 26„e Augsti 1740 Eersaame vrom Maros #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1134.xml #+ --- Van Maccassa r onder dato 25 br: 1740 Aan den sergt Jurgen Christoffel Diepenbroek Commandant sEcomp weegen aldaar Manhafte vroome Bij den ontfangst van uw briefje in dato 24=e deser, ons tot ongenoegen gebleeken sijnde, dat een der gecondemneerde kettinggangers 's avonds omtrent seven uuren over de pal„ lisaden uwer Vesting geklommen, en alsoo het hase pad gehosen heeft, wij willen uw wel ernstig gerecommandeert hebben in 't toe koomende beteragt op die schelmen te laten houden, dewijl wij althans uw weder toesender twee van deselve onder opsigt van den alhier aangekomene en thans Retourneerende =posthouder Nicolaas Wil„ „lemot ƒ Jk blijff /:onderstond:/ UE goeden vrind (:was gete„ kend:/ A:n H„k Smout /: in Margine:/ Maccassar in't Casteel Rotterdam #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1135.xml #+ --- 535 Van Maccassar onder dato 25 Fbr: 1740. Rotterdam den 27 Aug„t 1740— /:lager:/ P: S: UE: kunt met de ver„ thiendig=t maar voor gaan, dog geen Padij meer te laaten op stuuren Aan als Vooren Uw briefje van den 2„' deser ons met de daar bij genoegde specificatie wel in handigt sijnde sullen w' thans tot Res„ „criptie Eenelijk seggen, dat de hij gem: Missive versogte Goederen thans het nwaards werden gesonden, soo meede dat wij niet hebben kunnen Condiscendeeren omme â Costij van de gehefte s Ecomp:s Thiende kan te houden Thien lasten rijst tot Consumtie uwer pastelingen, aan sien uw het met vijff van de selve voor eerst wel sal kunnen stellen, Dog daar en tegen, kunnen wij wel toestaen dat Uw ter verrigting van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1136.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 Ebr: 1740 verrigting van eijgen affairens, voor een korten tijd herwaards komt. Waarmede verblijven /onderstond:/ Uw Goede vriend /:was getekend:/ A=n H „smout /:in margine:/ Maccassar Jnt Casteel Rotterdam den 5„' 7br: Anno 1740 /:onderstond:/ Ac„ cordeert /:was getekent:/ G=t Tek secret:s /terzeijde stond:/ voor 't op leesen /:was getekent:/ J: V: Cs: Roonhuijsen /:daar onderstont:/ voor 't nasien P„r hodenpijl — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1137.xml #+ --- 537 Van Macasser onder dato 25:' octob:r 1740 Translaet maleijdse brieff geschreeven door abdul mohamma dain manaba koning nevens alle ryks grooten van sangar aan den EE agtbaaren heere — Adriaan hend„k smout gouverneur en directeur mitsgaders admirael en Veld overste ter Custes Celebes nevens den raad des Casteels Rotterdam Na menigvuldige groet en zegen wenschen maakte sijn hoogheijd — en de rijks grooten nevens alle mantrijs en minder koningjes aan den E E agtb.:r heer gouverneur bekent en zend ten dien Eijnde zijn hoogh„ts sabandhaar nevens nakama en Nintje Rassa Toloko om sijn — hoogh. ts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1138.xml #+ --- Van Maccassar onder dato 25 Ebr: 1740 verrigting van eijgen affairens, voor een korten tijd herwaards komt. Waarmede verblijven /onderstond:/ r Uw Goede vriend /:was getekend:/ A=n H „smout /:in margine:/ Maccassar Jnt Casteel Rotterdam den 5„' 7br: Anno 1740 /:onderstond:/ Ac„ cordeert /:was getekent:/ G=t Sek secret:s /terzeijde stond:/ voor 't op leesen /:was getekent:/ J: V: Cs: Roonhuijsen /:daar onderstont:/ voor 't nasien P„r hooenpijl — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1139.xml #+ --- 537 Van Macasser onder dato 25: ' octob„r 1740 Translaet maleijdse brieff geschreeven door abdul mohamma dain manaba koning nevens alle ryks grooten van sangar aan den EE agtbaaren heere — Adriaan hend„k smout gouverneur en directeur mitsgaders admirael en Veld overste ter Custes Celebes nevens den raad des Casteels Rotterdam Na menigvuldige groet en zegen wenschen maakte sijn hoogheijd en de rijks grooten nevens alle mantrijs en minder koningjes aan den E E agtb. r heer gouverneur bekent en zend ten dien Eijnde zijn hoogh„ts sabandhaar nevens nakama en Nintje Rassa Toloko om sijn — hoogh. ts #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1140.xml #+ --- 8ber 1740 Van macasser onder dato 25„ persoon te representeeren en voor de voeten van u E„ agtbaarheijds te versoe ken dat sijn hoogh:d dain manaba tot de bestiering van't Land Langar door u E E agtbaar sal bevestigt worden vermits de naaste daartoe is en door de gesamentlijke rijks grooten volgens usantie verkooren met voorkeunis van bimas resident Jan dirk reijnshagen die alhier de goede vrindschap met de grooten onder hout en nevens sijn Corporael volgens het al oude gebruijk de aanstelling van sijn hoogh„ds bij gewoont heeft Nog maekt sijn hoogh„d bekent dat het god behaagt heeft den koning abdus zale uijt dese wereld te rukken waardoor zijn hoogh. d genootsaakt is om hier te blijven met nedrig versoek dat in de oude gewoontens tussen dE Comp. en de bond genooten geen verandering sal geschieden nademaat ons wet vaaren van de Compagnie alleen afhankelijk is — Ook #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1141.xml #+ --- 539 Van Macasser onder dato 25„ 8ber 1740 ook versoekt zijn hoogh=d Excus inge valle den jnhoud deses qualijk opgesteld is off wanneer de voornoemde gesanten door onkunde het Een off het ander komen te misdoen dat zijn E„ E„ agtbaarh„s sulx niet ten quaalijksten sal duijden, onderstond geschreeven op het Land Zangar den ses van de maend Rabiulachier op vrijdag des middags ten 1 uuren in 't jaar 1153 gen„t whouw sijnde vot gers onse reekening den 1. Julij 1740 Translaet maleijtse brieff gesz„ door radja — belloemaroe aan den E E agtb. r heer adriaen hend=k smout gouverneur en directeur mitsgaders admirael en Veld overste deser Custe Celebes resideerende in't Casteel Rotterdam die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1142.xml #+ --- ber Van Maccasser onder dato 25„' 8=ber 1740 Die na meenigculdige groete en zegen wensche aan sijn E E agtb„r bekentmaakt het overleijden van Radia beloemaroe waarna des selfs jongete broeder in de plaatse van den overleedene is gesuccedeert en zend ten Eijnde tot u E agtb„s radia kloekoe boela nevens een rijks Groot van beloe maroe gen.:t Epoe Laiba ook soude radja beloemaroe graag in persoon tot u E E agtb„s overkomen dat door donveijligh. d der passagie niet heeft kunnen geschieden vermits radja bangaij sig thans tot Laloe op houd waar door Radja beloemaroe dihertelijke gelegentheijd die hij heeft voor 't kind van Radja sandan„ door wien hij dese brieff heeft kunnen oversenden het geen anders niet heeft kunnen geschieden sooals den glarvang mollucco bewust is en hoopt dat die sulx aan u E agtb„s sal seggen aan gesien hem goed en quaad weegens den toestand van Cajelij bekent is onderstond accordeert was getekt feksecret.:s in margine / voor't opleesen /was getek„d JV schoonhuijsen /:Lager / voor 't nasien /was getek„d bodempijse translaet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1143.xml #+ --- 541 Van Macasser onder dato 25' Octob„r 1740 Translaet maleijdse brieff„ gesz. door den EE agtb: heer adriaan hend=k smout gouverneur en directeur mitsg„s admiral en veld overste benevens den Raed des Casteels — rotterdam tot macasser aan de koningin en rijks grooten van Pekat Na de ordinaire Comptimenten en begroetingen Wijders maken den Gouverneur en raed aan u hoogh. s bekent dat ons den brieff van waaretrouw en genegenth:d door u E„ hoogh„s gesanten in naame baemij bangalassa en boemij toa aan ons wel Gehandigt is het was ons lieff daar inne te beoogen den welstand soo van uw hoogh:s per soon als dat van Land en volk het welke wij wenschen dat te samen lang duursaem magt zijn en meer en meer aangroeijen tot ondersteu„ ning van het bond genootschap, wij bedanken e #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1144.xml #+ --- Van Macassar onderdato 23. d= 1740 bedanken uw hoogh=t mede voorde gesondene hulp troupen maar wij moeten ons herte lijk Leetweesen bij desen betuijgen dat u E hoogh=d nu drie jaaren agter den anderen de gesan ten en hulp troupen zoo Laet hebt gelieven afte zenden, waar door wij uw E hoogh=d gene gene wil alsoo weijnig als de krijsluijden ten dienst van het bond Genootschap tot Eenig nut hebben kunnen gebruijken want deselve zijn altijd gekomen als het gedaan off als het regen moutsen begon nen was, dierhalven versoeken wij uE hoogh„d seer vrindelijk ente Gelijk ernste„ „lijk bij aldien wij inden aanstaande weeder Eenig assistentie benoodigt waaren en wij daarom Lieten versoeken uE hoogh:s volgens de heijlsame gemaakte Contracten onsen Eijsch wat tijdiger geliefden te voldoen tot onderhouding van waar vervindschap en vertrouwen Eijndelijk versoeken den gouverneur en raee uw hoogh„d dat de Een hondert vijff entwintig Rijkd„s grove munt en twee Lasten rijst a 33 1/8 rd. s jder last aan uw hoogh:t gesanten alhier verschooten spoedig doar uw hoogh s mag geliquideert werden onders.t gesz tot macasser in't Casteel Rotterdam den 2 april 1740 ter zeijde stond sComps zegul in roden lacque gedrukt en daar onder geteek. t a„n h„r smout Wanslaete 0 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1145.xml #+ --- 543 Van Macasser onder dato 25 Octob„r 1740 Translaet Maleijdse brieff Gesz: door den EE agtb Heere adriaen hend=k smout gouverneur en directeur mitsg. s admirael en veld overste benevens— den Raed des Casteels Rotterdam tot macasser aan paducca sirij — sulthan aledul Catiar alisa koning ende rijks Grooten van dompo Naar de ordinaire Complimenten en begroetingen e Wijders maken den Gouverneur en Raed aan uw hoogh„d bekent dat ons den brieff van waaretrouw en genegentheijd door UE hoogh=t gesanten in nane turelij hoekoe en diera Loema assie aan ons wel inhardigt is, het was ons Lieff daarinne te b'oogen den welstand soo van uw hooghs persoon als dat van Land en Volk het welke wij wenschen dat tesaamen Lang Geduursaame mag zijn en meer en meer aangroeijen tot onderstuu #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1146.xml #+ --- Van Macasser onderdato 25 octob„r 1740 ondersteuning van het bondgenootschap wij bedanken uw hoogh„t medenoordegeson dene huelp troupen maar wij moeten ons kertelyk leetweesen bij desen beetuijgen dat u E hoogh„s nu drie jaaren agter den anderen de gesanten en hulp troepen soo laet hebt gelieven afte zenden waardoor „ in hoogh„t genegene wil alsoo weijnig als de krijsluijden ten dienst van het bond genootschap tot Eenig nut hebben kunnen gebruijken want de selve zijn altijd gekomen als het gedaan off als het regen mousson begonnen was dierhalven versoeken wij uE hoogh„s seer vrinde lijk entegelijk Ernstelijk bij aldien wij in den aanstaende weder Eenig assisten tie benodigt waaren en wij daarom Lieten versoeken u Ed hoogh„s volgens de heijssame gemaakte Contracten onsen Eijsch wat tijdiger geliefden te voldoen tot onderhouding van Een waar vrindsz. en vertrouwen waar toe ook veel sal konnen contribueeren indien uE hoogh„s sijne volkeren geliefff te vermanen en aan te sellen tot Een meerderen en spoediger Leverentje van sappan hout tot gerieff van d EComp. e en voordeel uwer hoogh„ds onderdanen Eijndelijk versoeken den gouverneur en raad uw hoogh„ds dat de nog te voorenstaande schulden, mitsg. s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1147.xml #+ --- 545 Van Macassar onder dato 25„e Octob:r 1742 Mitsg„s het geen alhier aan uw hoogh„d gesanten is verschooten bestaende in Een hondert vijff entwintig rijks d„s groene munt en twee Lasten hijs't gereekent tegens— 33 1/8 r. d geder Last spoedig door uw hoogh=d met sappanhout mag Geliquideert werden onderstond geschreeven op macassar int Casteel rotterd=m den 2„e April 1740 ter seijde stond sComps segul in rade Lacque gedrukt en daar ondergeteek„d A„n Hend=k Smoute Tranelaet maleijdse brieff gesz: door den EE: agtb: heere 4n t H=k Smout gouverneur en directeur mitsg„s admirael en veld overste benevens den Raed des Casteels Rotterdam tot macasser aan paduca sirij sulthan alaording mohammassa koning en alle de rijks grooten dan biema Naarde ordinaire begroetinge en Complimenten Wijders maken den gouverneur en raed aan uu E hoogh„d bekent dat ons den brieff van ware trouw #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1148.xml #+ --- Maccassar onder dato 25 8br 1744 Van trouw en genegentheijd door uw E hoogh„d ge santen in namedienelij woha boemisarrij diena darra boemij sandae en boemij berie aan ons wet ingehandigt is, het was ons lieff daar inne te b'oogen den wet stand soo van u E hoogh„d persoon als dat van Land en volk het welk wij wenschen dat te samen Lang geduursaem mag zijn en meer en meer aangroeijen tot ondersteuning van het bond Ganootsz wij bedanken uw hoogh. d mede voor de gesondene hulp troupen ten getalle soo als bij uE hoogh: brieff voorm staat maar wij moeten ons hertelijk reetweesen bij desen betuijgen dat u E hoogh„d nu drie Jaren agter den anderen degesanten en hulp troupen soo Laet hebt gelieven te zenden waar door wij u E hoogh. s genegene wille alsoo weijnig als de krijgtluijden ten dienst vant bont genootsz tot Eenig nut hebben kunnen gebruijken want deselve zijn altijd gekomen als het gedaan off als het regen moussonbegonnen was dierhalven Versoeken wij UE hoogh:ds seer Vrindelijk en tegelijk Ernstelijk bij aldien wij inden aanstaende weeder Eenige assib tentie benodigt waaren en wij daarom Pieten Versoeken Uw hoogh„s volgens de gemaakte heijlsame Contracten onsen Eijsch wat tydiger geliefden te voldoen tot onderhoudinge van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1149.xml #+ --- 547 Van Macasser onder dato 25„' 8=r 1740 van Een waare vrindsz en vertrouwen waar toe ook veel zal kunnen Contribueeren indien uE hoogh„d zijne onderdanen gelieft te vermanen en aan te setten tot Een meerderen en spoedige rple„ virantie van sappanhout tot gerieff van d E Comp. e en ten voordeele uwer hoogh„ds onderdanen Nog verder heeften wij D' Eere uw hoogh.:s over te zenden Een brieff van waare vrindsz„ door den — hoog Edelen heere gouverneur generael ende Edele heere Raden van jndia aan ons geschikt ter bestelling aan uw hoogh„ Eijndelijk versoeken den Gouverneur en raad uw hoogh„t dat de nog te vooren staende schulden mitsg:s het geen alhier aan uw hoogh„s gesanten is Verschooten bestaende in tweehondert en vijftig rijksd„s grove munt en vier Lasten rijste gerek„ tegens 33 1/8 r. o jder Last spoedig door uw hoogh„ds met sappan hout mag geliquideert werden onderstond geschreven tot Macassar in't Casteel rotterdam den 2: april 1740 ter zeijde stond s Comp. zegul in roden Lacque gedrukt en daar onder Geteekent H: h„r smout Translaet maleijdse brieff gesz, door den EE Agtb„r heer Adriaan Hend„k smout gouverneur en Directeur mits „gaders admirael en Veld overstee benevens den raed, ten Casteele rotterdam op macassar aan abdul . 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1150.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„ Octob„r 1740 aan abdul Rachman Coning nevens alle rijksgrooten van Lambora Na de ordinaire Complimenten en begroetingen Wijders maken den gouverneur en raed aan — uw hoogh:ds bekent dat ons den brieff van waare trouw en genegenth„d door uw hoogh„ts gesanten in name Dienelij Larada dierelij woha endjene Loema aan ons welbe handigt is het was ons Lieff daar inne te b'oogen den met stand so van uw hoogh=t persoon als dat van Land en Volk het welke wij wenschen dat te samen Lang geduursaem mag zijn en meer en meer aangroeijen tot ondersteuning van het bond genootsz„ wij bedanken uw hoogh„d mede voorde gesondene hulp troupen ten getalle soo als bij uw hoogh„ds brieff vermeld staet maar wij moeten ons hertelijk Leetweesen bedesen betuij gen dat deselve dese twee Laaste Jaaren agter den anderen soo Laet zijn gekomen dat men daar geen dienst van gehad heeft want deselve zijn gekomen als het gedaen off als het regen mousson begonnen was dierhalven versoeken wij uw hoogh„d seer Vrindelijk en tegelijk erststelijk bij aldien wij in den aanstaende Eenige assistentie benoodigt waaren en wij daarom Lieten versoeken uw hoogh. s volgens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1151.xml #+ --- 549 5 9ber 1740 Van Macassar onder dato 23„' 8e d de heijlzame gemaakte Contracten onsen Eijsch wat tijdiger geliefden te voldoen tot onderhouding van Een waare vrindsz: en vertrouwen Eijndelijk verzoeken den gouverneur en Raed uw hoogh„d dat de twee hondert en vijftig rijksd. grove munt en 3 lasten Rijst a 33 1/8 v=t 't Last aan uw hooghs gesanten alhier verscho„ ten spoedig door uw hoogh„t mag geliquideert werden /:onderstond geschreven tot Macasser in't Casteel Rotterdam den 2 april 1740 ter zeijde stond sComps Zegul in roden Lacque Gedrukt en daar onder Geteekent A„n h„r smout Translaet maleijdse brieff gesz„ door den E„ E„ agtb„r heer A„r H„n Smout gouverneur en directeur mitsg=s admirael en veld overste benevens den raed ten Casteel Rotterdam op macasser aan abdul sale Coning nevens de rijxs grooten Van Zangas Na de ordinaire Complimenten en begroetingen Wijders maken den gouverneur en raed aan uw hoogh„ds bekent dat ons den brieff Ian waaretrouw en genegenth„d door #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1152.xml #+ --- 890 Van Macasser onderdato 25„ octobr door uw hoogh„s gesanten in name Lakanatsa en boemij Ioa aan ons wet behandigt is het was ons lieff daar inne te b'oogen den wetstand soo van uw hoogh„ts persoon als dat van Landen en volk het welk wij wenschen dat tesaam Lang geduursaem mag zijn en meer en meer aangroeijen tot ondersteuning van't bond genoodsz„ wij bedanken uw hoogh„ds mede voor de gesondene hulp troepen ten getalle soo als bij uw E hoogh„s brieff vermelt staet— maar wij moeten ons hertelijk Leetweesen bij desen betuijgen dat uw hoogh nu drie jaaren agter den anderen de gesanten en hulp troupen soo Laet hebt gelieven afte zenden waar door wij uw hoogh=d genegene wille alsoo weijnig als de krijsluijden ten dienst van het bond genootsz tot Eenig nut hebben kun„ nen gebruijken want deselve zijn altijd gekomen als het gedaan off als het regen mousson begonnen was dierhaven versoeken wij uw hoogh„d seer vrindelijk en te gelijk ernstelijk bij aldien wij inden aanstaende weder Eenig assistentie benodigt waaren en wij daarom Lieten versoeken uw hoogh:d volgens de keijlsame gemaakte contsacten onsen Eijsch wat tijdiger geliefden te voldoen tot onder houding van Een waare vrindsz en vertrouwen onderstond gesz: tot maccassar int Casteel rotterdam den 2 april 1740, ter zeijde stond sComp. e zegut in hoden Lacque gedrukt en daar onder geteekent Adriaan hend=k smout Ttranslaet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1153.xml #+ --- 551 Van Macassar onder dato 25„ 8ber 1740 Translaet maleijdse brieff gesz: door den EE agtb: heer Adriaan Hendrik Smout Gouverneur en directeur mitsg„s Admirael en Veld overste nevens den raed des Casteels rotterdam op macassar aan den Coning en rijksgrooten Van het heijland bouton Na de gewone Comprimenten maakt den heer gouverneur en raed uw hoogh„ds bekent bekent dat wij na Jaarlijkse usantie goed gevonden heb „ben tot het Extirpeeren van schade lijke specereij bomen met uw hoogh=de zendelinge de pangalassang ballaloewoe agmat te depescheeren den serg„t Jan dirk schoemaker nevens twee gemeene Europeese militairen van de noodige mansz„ wel ken't weegen den heer gouverneur en Raed uw hoogh„s versoeken dat gen militairen van de noodige mansz: en vaartuijgen mogen voorsien werden Ook bekomt uw hoogh zerden voorm sergeant de Jaarlijkse Recognitie penn. ten som S #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1154.xml #+ --- 1740 Van Maccasser onder dato 25:' 8=er beer somma van een hondert en vijftig rijksd„s peijement Eijndelijk maakt den heer gouverneur en raad uw hoogh: s bekent als dat de door uw hoogh:d versogte 4 staartbasjes hier niet aan handen nog te bekomen zijn, dog wel 4 andere die door den heer gouverneur aan uw hoogh=s Zendeling de Pangelassang vertoont zijn en terwijl denselven betuijgt heeft dat die niet van uw hoogh.ds behaagen zoude weesen heeft den heer Gouverneur en raed goed gevonden uw hoog h„ds te versoeken dat dog soo Lange dat dog soo lang geduld wilde oeffenen en tot er tijd men andere sal bemag tig off van batavia versogt hebben om deselve als dan zijn hoogheijd ten spoedigsten te Laten toekomen ten Laasten Communi ceeren wy uw hoogh„d mede dat het god be haagt heeft 'sEComp. s quaadwillige vijanden door haar hoog Edelheedens regtveerdige wa penen alhier in't rond deses Casteels te Laten overwinnen en haare Edelheedens heb„ „ben ons verder door haare Goedheijd versien met alles wat wij benoodigt zijn om de resteerende die niet na onse heijlsame ver maningen willen Luijsteren met kragtige middelen tot reden te brengen onderstond gesz tot Macassaar in't Casteel rotterdam den 10 april 1790 1740 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1155.xml #+ --- 553 Cacasser onder dato 25„ 8=er 1740 Van 1740 ter zeijde stond sComp. s segul in raden Lacque gedrukt en daar onder geteekent Jn # A„n H„n smout Translaet maleijdse brieff gesz: door den E E agtb: heer Adriaen hend=k smout Gouverneur en directeur mitsg„s admirael en Geld overste deser Custes Celebes mits gaders den raade aan abdul mochamma daim manaba Coning benevens alle de Rijksgro ten Ian Sangar Naar hertelijke Groetenisse onder toewensching van Lang Leven en geson heijd op deser Aarde, maken gouverneur en raed aan haren vriend en bond genoten abdul mochamma dain manaba Coning nevens alle de Rijksgrooten van sangar bekent dat wij haren brieff van den E„e der maand Rabiul achier deses jaars door geleijde van uw hoogh:s sabandhaar en verdere sendelingen wel hebben ontfangen en daar #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1156.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25„' octobeer 1740 en daar uijt Gezien het afsterven van koning abdut fate en de Nieuw verkiesing van sijn hoogh„ds Doorm„ waar mede wij ons gaarne in soo verre willen Confirmeeren indien het selve Na slands wetten en regten sonder Eenige Nieuwigh„ is in sijn werk gegaen welkers ondersoek wij dierhalven gereserveert zullen houden tot tijd en wijle d EComp. e meer gewigtige belangens aan de Overwat sal komen vereffenen en hoopen ondertussen dat zijn hoogh„d rijks grooten en onderdanen gelukkig Regeeren en geregeert sullen werden om daardoor Een Lang duurige Vrindsz. met dE Comp. e Te onderhouden want dat is ons meest Verlangen onderstond gesz: op macassar in't Casteel Rotter dam den 27„ Julij 1740 ter zeijde stond 'sComps Zegul in rade Lacque gedrukt 9 en daar onder geteekent) A„n H=rk Smout Translaet maleijdse brieff gesz door den EE agtb: heere A„n hend„k Smout gouverneur en directeur mitsg„s admiraet en Veld #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1157.xml #+ --- 555 1720 Van Cacasser onder dato 25 octobr Veld overste deser Custe Celebes nevens den raed aan Radja beloemaroe Naar de Ordinaire Complimenten en begroetingen Bij het ontvangen van uw hoogh„t brieffje en gesanten hebben wij daar uijt soo wel als na dato monde ling ontwaard het overleeden van hadja biramaroe ende weder aan stelling van uw hoogh„s mitsgaders dat uw hoogheijd wel gesint zoude weesen en sulks bereets zoude heb„ „len gedaan om in Eijgener persoon herwaarts te komen indien de geduu„ rigen beweeging in uw hoogh„s Landder Mandareesen van Radia balanipa die hun met roven en branden niet vergenoegen maar daar en boven uw hoogh„d onderdanen vervoeren dan wet massacreeren sulxs niet had„ den belet wij wenschen dat bij Ontfangst deses uw hoogh. ds Land en Volk in Een veetrustiger stand #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1158.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' 8=ber 1740 stand sal weesen als met het vertrek van uw hoogh„s gesanten die wij alhier met de gewoone vrindsz hebben gerecipieert en indertijd occasie sullen waarnemen om hier over met Radja ballanipa te hande len en te soeken om soo wel met de Eene als andere bondgenoot een goede armonie op Celebes te Cultiveeren onderstond /:gesz:/ tot macasser int Casteele rotterdam den 22 septb„r 1740 ter zeijde stond sComps zeegul in roden Lacque gedrukt en daar onder geteekent A„n hend=k smout onderstond stond accordeert g„t sek secret„s in mas gine (voort het opleesen Geteekent boonhuijsen Lager /(voor't nasien (getekent P„s bodenpijl Saamroll #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1159.xml #+ --- 55 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. — Naam Roll der over¬ Leedene 's Comp:s dienaren. ten desen gouvernemente Zeedert Primo october 1739: tot ultimo septemb:r A:o 1740: Jnclusive; — 1739: 16: april Lourens cornelisz: van gottenburgmatroos op 't schip westerdijx hoorn overleeden sonder testa„ ment off nalatensz: — hendrik Binter van uijtregt matroos —. 14:' Junij op samarang in't hospitael utsupra. — —. 2:' 8ber: adriaan Mees van Zoesel zoldaet, alhier in't hospitaal utsupra; — 6: _:o Jan christiaen haarn van mulhousen zoldaat utsupra. — 9. _:o arij van Vliet van Leijdsendam soldaat utsupra — 13:'n _:o Claas zijn knegt van urbo zoldaat; op de redhout mandasahaha utsupra; - — 19:'n _:o Roeloff Nieuweijer van hamburg matroos, inde negorij vlaardingen, utsupra. — — 25: _:o hendrik Evertsz: van assenburg soldaat, op de punt prandahasa utsupra. — — 28:' _:o hermanus houtman van altena sol„ daat, op 't schip westerdijxhoorn ut supra„ — 29:' _:o frans Rombroget van ankev een soldaat ut supra _:o 30:' _:o daniel Lanus „ brussel _:o — _:o _:o Johan Jacob tambijnv: kempe _:o_ verte./ — „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1160.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25: 8=er 174 stand sal weesen als met het vertrek van uw hoogh„s gesanten die wij alhier met de gewoone vrindsz hebben gerecipi en indertijd occasie sullen waarnemen om hier over met Radja ballanipa te hand= len en te soeken om soo wel met de Een als andere bondgenoot een goede armon op Celebes te Cultiveeren onderstond /: gesz: tot macasser int Casteele rotterdam den 22 septb„r 1740 ter zeijde stond sComps zeegul in roden Lacque gedrukt en daar onder geteekent A„n hend=k smout onder stond accordeert g„t sek secret„s in ma„ gine (voort het opleesen Geteekent boork Lager voor't nasien /getekent P„lr boden Saamroll #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1161.xml #+ --- 557 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:— Naam Roll der over¬ „Leedene 's Comp:s dienaren ten desen gouvernemente Zeedert Primo october 1739: tot ultimo septemb:r A:o 1740: Jnclusive; — 1739:16: april Lourens cornelisz: van gottenburgmatroos op 't schip westerdijx hoorn overleeden sonder testa„ ment off nalatensz: — hendrik Binter van uijtregt matroos —. 14: Junij op samarang in't hospitael utsupra. — —. 2:' 8ber: adriaan Mees van Zoesel zoldaet, alhier in't hospitaal utsupra;— 6: _:o Jan christiaen haarn van mulhousen zoldaat utsupra. — 9. _:o arij van Vliet van Leijdsendam soldaat utsupra — 13:' _:o Claas zijn knegt van urbo zoldaat; op de redhout mandasahaha utsupra; — — 19:'n _:o Roeloff Nieuweijer van hamburg matroos, inde negorij vlaardingen, utsupra. — — 25:' _:o hendrik Evertsz: van assenburg soldaat, op de punt prandahasa utsupra. — — 28:' _:o hermanus houtman van altena sol„ daat, op 't schip westerdijxhoorn ut supra„ — 29:' _:o frans Rombroget van ankev een soldaat ut supra _:o 30:' _:o daniel Lanus „ brussel _:o Johan Jacob tambijnv: kempe _:o _:o verte./ 7 - E „ _:o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1162.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25: 8=er 17 stand sal weesen als met het Vertrekk van uw hoogh„ds gesanten die wij alhier met de gewoone vrindsz hebben gerecip en indertijd occasie sullen waarnemen om hier over met Radja ballanipa te hand„ len en te soeken om soo wel met de Ee als andere bondgenoot een goede armo# op Celebes te Cultiveeren onderstond /: gesz: tot macasser int Casteele rotterdam den 22 septb„r 1740 ter zeijde stond sComps Zeegul in roden Lacque gedrukt en daar onder geteekent A„n hend=k smout onder stond accordeert g„t sek secret„s in mo gine (voort het opleesen Geteekent boort Lager /(voor't nasien /getekent P„r boden Saamroll #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1163.xml #+ --- 55 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. — Naam Roll der over¬ Leedene 's Comp:s dienaren ten desen gouvernemente Zeedert Primo october 1739: tot ultimo septemb:r A:o 1740: Jnclusive; — 1739: 16: april Lourens cornelisz: van gottenburgmatroos op 't schip westerdijx hoorn overleeden sonder testa„ ment off nalatensz: — 2 hendrik Binter van uijtregt matroos —. 14:' Junij op samarang in't hospitael utsupra. — —. 2:' 8ber: adriaan Mees van Zoesel zoldaet, alhier in't hospitaal utsupra;— 6: _:o Jan christiaen haarn van mulhousen zoldaat utsupra. — 9. _:o arij van Vliet van Leijdsendam soldaat utsupra 13:'n _:o Claas zijn knegt van urbo zoldaat; op de redhout mandasahaha utsupra; — — 19:' _:o Roeloff Nieuweijer van hamburg matroos, inde negorij vlaardingen, utsupra. — — 25: _:o hendrik Evertsz: van assenburg soldaat, op de punt prandahasa utsupra. — — 28:' _:o hermanus houtman van altena sol„ daat, op't schip westerdijxhoorn ut supra„ — 29:'n _:o frans Rombroget van ankev een soldaat ut supra _:o 30:' _:o daniel Lanus „ brussel _:o _:o Johan Jacob tambijnv: kempe _:o_o _:o verte./ 2 E „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1164.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. — 1739 ult:o 8ber: baudewijn Vergastel van deleft zoldaat op 't schip haasten utsupra. — 2:' 9ber: gerrit offenbagh van veralte zoldaet, utsupra. — 6:' _:o Roeloff rigter van wittenberg zoldaet in't hospitael utsupra; — _:o Johan alhouse van hanover zoldaet, op 't schip westerdijxhoorn sonder testament off nalatens: overleden. - 10: Jan Jurgen greving van hasleben zoldaat, inde oppasserswagt, utsupra„ 16: Casper Meijer van paterborn zoldaet _:o in't hospitael utsupra; — —20: _:o Ian Ernst stiffe van colberg zoldaat op 't schip westerdijxhoorn. — utsupra. - _:o Jan bexs, van rottv: Lademaker in't hospitaal utsupra; — _:o Pieter Laars van klooten zoldaat op de punt amboina utsupra-. - _:o — 26: Jan Robie van brussel zoldaet, in't hos, utsupra. 27:' _:o Evert van diesvelt vandien zoldaet op't schip haasten utsupra. — 28:' _o Willem waerbeek van heugel soldaet _o in't hospitael utsupra. — Jan poulus de Haan van ijselmoud 6:' xber: quartiermeester, in de campong baroe utsupra _:o Pieter van ijperen van rottv: huijs„ timmerman, in't hospitael, utsupra; — 9. - — 22: — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1165.xml #+ --- 559 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:— 1739: 7:' xber: Jan Christilieb haan van nieuwerkerk zoldaat utsupra; — 9: _:o Jan Iurgen Janter „ slees houtboiste in't hospitael overleden Een testament nalatende„ — 13:'n _:o gerrit van gelder van uijtregt zoldaat in't hospitael zonder testament off nalatensz: overleden. — — 14:' _:o hendrik Klundert van straalsond, zoldaat, utsupra. — = 17:' _:o Jan Kier van heusten soldaat, op 't schip haaften, utsupra. - — 27: _:o Jan Jacob. Loots van hamb wagema„ „ker, inde negorij, utsupra. — 1740: 1:' Jann: Jan Jurgen Frich van anspag zoldaet, inde nieuwe negorij overleden, Een testament nagelaten. — _:o georg Jacob alscher van Lups vaandrig inde negorij vlaardingen overleden, Een testament nalatende. — 4:' _:o Jaques Marle van Lunau zoldaet inde compong baroe vermoord sonder iets nalatensz: en uijt 't hospitael begraven;- — 6: _:o Jacob vincent van oostende zoldaet in't — hospitael — 2:— #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1166.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. —. hospitaal zouder testament off nalatensz: overleden; 1740: 7:' Janu=r hendrik driekss: v: dieft sch:s timmer„ man utsupra. — — 12: _:o Jan Jacob scharp van rottver: zoldaat inde post op goa, utsupra;— 1 — 20:' _:o Jurgen kuijl van hoonkerk zoldaat in't hospitaal utsupra. - — 21:' _:o david Fransz: van amst: soldaat in't hospitael utsupra — 24: _:o Jens hansz: van closter soldaet in't hospitael utsupra. — Matthijs Martens van holsteijn h:s tim„ — 29:'n _:o merman buijten de negorij vlardingen sch verhagen sonder nalatens: — — ult:o _:o albert Bloom v: Lingen soldaet op de punt mandasaha sonder testament off nalatensz: overleden. off Wander Jmmink v: zupphen soldaet —2: febr: in't hospitael utsupra. - 4: _:o meijndert gerritsz: van jever matroos ut„ supra. — adam vander Swaan„ rottver: d:o ut„ _ _„o „supra. —. – verte. — 9: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1167.xml #+ --- 561 Van Macasser onder Dato 29:' october: 1740. — 1740: 13: febr: Christiaan schoemaker v: stettijn matroos absent gebleven, sonder iets natelaten; — — 15: _:o claas hansz: bomberg van cading matroos verdronken zonder nalatensz: — 22: _:o Jan Nelisz: van dennemerk, zoldaat, in't hospitaal sonder testament off nala„ tens: overleden;— — 23:' _:o gerrit Cool van rottvr: metselaer, inde campong baroe utsupra. — —. 5: maart dirk hendrik Kruijtman van dortmoud zoldaat, int hospitael, utsupra. — _:o Pieter barendsz: Bles van amst: sol„ „daat inde post op goa zonder testament off nalentensz: overleeden. - — 10: _:o Abraham Protoost van ijsendijk huijs„ timmerman inde negorij vlaarding utsupra„ dog Een arme vrouw en kinderen nagela ten. — Roeloff Romberg van stokholem stuurm: — 12: _:o inde campong baroe utsupra met Eenige schulden. — — 16: _:o Pieter Jan Walner van dortmond zoldaet, in't hospitael sonder testament off nalartensn overleden; verte. — 9: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1168.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740: — Pieter cheseltinus van Malle Filis 1740:17: maart Jaspis van gent sergeant, absentge„ bleven, sonder ijets natelaten. — — 26: _:o harmanus Reijndertsz: van Euk„ huijsen matroos in't hospitael zonder testament off nalatens: overleden. - Abraham van den Eden van vlissingen _:o 28:— stuurman, inde compong baroe ut supra 2:' april Jan leseble van brugge sold:t in't hospitael u't supra 4:' _:o Jochem Warnecke van wittenburg sold:t _:o 7: _:o Leendert hogeboom „ nimwegen _:o _:o — 13: _=o Willem Borsius „ _:o _:o op de punt bouton utsupra. — — 14: _:o andries Milius van noordhousen corporael in't hospitael utsupra. - _:o Johannes van geta van zarne soldaat _o inde Landpoort utsupra. — dries Andries hockeling v: hoorn matroos vanden oppas gevallen en verdronken sonder nalatens:; — Jan van dokkum van Leeuw: sold:t in't hospitaal sonder testament off nalatens: overleden; 17: _:o Hillegert feertman van rottvr: Zerglant, inde post op goa utsupra„— — 15: _ verte „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1169.xml #+ --- en 563 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: — 1740: 20: april Pieter Nieuwhoff, van nieuburg zoldaet, in't hospitaal, ut supra _:o Albert christiaen van groeningen zoldaet in't hospitael zonder testament off nalatensz: overleeden; — 27:' _:o Johannes Ernst van 's hage zoldaat op de punt batjaan utsupra. _:o Jan Jansz: van 's bos zoldaat inde water„ poort utsupra; — Christiaan Leurs v: oldenburg matroos — 29: _o in't hospitael utsupra. — _:o Ian kelder van mechelen soldaat ut supra Adriaan Sijbrandsz: baert van hoorn 5:' maij opperstuurman en werff baes op dewerff in's comp:s woning overleden een testament nagelaten; Philip diedrix van dantsig zoldaat in't hospitael zonder testament off nalatensz: overden. — — 8: _:o Claas caijman van delft huijstimmerman utsupra. — — 13: _:o steven Leun v: steenhorst zoldaat in de land poort utsupra. — _:o Jan Jacobsz: van amst: matroos bij 't cas„ „teel vermoord geworden sonder nalatensz: uijt 'thospitael begraven. —. verte. — „ „ _o — —„ — — „ _:o „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1170.xml #+ --- He Van Macasser onder dato 25:' october 1740: — 1740. med:e Maij Jan vanden berg v: Leijden zoldaat inde post op goa overleden, zonder testament off nalatens: — _:o Jan schouten van cochin ondermeester op maros in deschans valkenburg utsupra — 28:' _:o Johan Jurgen Ebeler van saxen sol„ daet in't hospit:l utsupra. - — ult:o _:o Claes Engelen v: nimwegen zoldaat in't ravelijn utsupra. - Jan Joost Smit v: nassau soldaat in't 4:' Junij hospitael utsupra. — 8. _:o thijmen gerritsz: v: nieuwerkerk matroos met Een Lip Lippe omslagen en verdronken zonder nalatensz: 9: _:o Samuel leijning van saxen zoldaet inde oppassers wagt overleeden sonder testa„ ment off nalatens:— _:o Pieter van Roon v: delft matroos in't 12:' hospitael utsupra. — — 13: _:o Nicolaas Cas v: halingmages soldaet utsupra 1 14:' _:o Andries Barlil van gadeleben corpo„ rael, inde waterpoort sonder testament off nalatens: overleeden. — 18: _:o Jan gerrards van mastrigt soldaet in't hospit:s ut supra — 18: verte. — — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1171.xml #+ --- 565 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:. 1740:18:' Junij Johannes brouwer van ambregt soldaat in't hospitaal utsupra. — „ _:o Christoffel loom v: bronswijk soldaat in't hospitaal utsupra; — —. 20:' _:o Johannes thomas d' vries v: amstv: tamboer in't hospitaal utsupra;— — 21:' _:o Cornelis berk v: christiania matroos in't hospi„ „taal utsupra. — — 24:' _:o Pieter gerbrand Feenstra v: sheerenveen sergeant op bima in 's comp:s vesting utsupra _:o Johan ulrich v: ditmarsen soldaet in't — 26:' _o hospitaal utsupra. — hendrik Meijer van oldenburg metselaer _:o inde negorij vlaardingen utsupra; — Pieter van hoogstraten van amsti: — 29:'n _:o jongen in't hospitaal utsupra. — willem casimier wernig v: bersaberu soldaet — 3: Julij utsupra. — 4:' _:o Jam nicol:s gerber v: geminden soldaat utsupra 6: _:o georg Willem glots v: perlenberg _:o _:o _:o _:o 9: _:o Willem Jaque „ 's hage _:o pieter barwaerts„ nieuen burgh:s timmerm: _:o _:o Joschem Zeeland „ meklenburg matroos utsupra. —. . verte. - — „ — - — — — „ „ — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1172.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october: 1740:— 1740: 13: Julij Crijn van duursen van helmond solda ut supra Pieter craijaart _:o brussel _:o _:o 15:' _:o Wijnand bolland „ delft _:o _:o fredrik walle _:o „wurtenburggroff smit _:o —20: _:o Cornelis wolff „ 's hage zoldaat, inde campong baroe vermoord zonder nalatensz: en uijt 't hospitaal begraven; — _:o Engelbert Weesterwout v: 's hage sol„ daat in't hospit:l sonder testament off nalatensz: overleden; Jan Christiaen Panser v: noordhousen _:o zergeant, op maros inde schans volken„ „burg overleden Een dispositie nagelaten — 23: _:o Johannes Lafraij v: 's hage matroos - in't hospitael sonder testament off nala „tensz: overleden. 25: Jacobus van Zeijl v: uijtregt matroos utsupra _:o _:o daniel and:r Vabregt „ hanover soldaet _:o _:o martenus van stevensv: delft _:o _.:o _:o Jan Zeelander v: sweeden mattroos _:o J: 28:' _:o frans hagedoorn„ hamburg soldaet _:o „ _:o Francois snitselaer v: frankendaal soldaat inde waterpoort utsupra. — 29: Pieter bonser v: amst: ondermeester op _:o — 21: 26: zaleijer. —„ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1173.xml #+ --- 567 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:—. 1740 zaleijer in 's comp:s vesting utsupra. — — 29: Julij Jacob Dirksz: van amst: corporaal op de redhout mandasahaha utsupra; — — ult:o d:o Jan Isaaksz: v: amst: Lademaker in't hospitael utsupra. — — 4:' aug:s Lourens been v: coppenhagen soldaet op de punt amboina overleden utsupra. - . — 6: _:o Louis van Somer v: dort metselaer inde Campong boroe utsupra. — — 6: _:o francois Messel v: mijsen matroos in't hospitael voorts utsupra. — 9:' _:o Lambertus bolmer v: Emmerijk corporael utsupra _. o — 10: _:o Willem pink. . . „ uijtregt matroos _o — 10:' _:o Willem hendriksz: „ s:t bruijen soldaat _:o — 18: _:o dirk battermans „ uijtregt _:o _:o _. o - — 19 _:o Johannes Mielder „ vraag _o. „ _:o Christ:n bend:s aug:s heijt „ wuttheijen _:o _:o 1: 7ber: Jan van lees v: breda blokmaker in't hospit:l sonder testament off nalatensz: overleden. — — 3:' d:o Warnaar hend:k v:n der molen van amst: matroos ut supra. — 5:' _:o barend ploeger van heijpe soldaat utsupra. — sijme Pietersz: wiltvang v: hoorn quartiermees„ 7:' d:o ter op de chialoup den oppas utsupra. — _:o verte. : — — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1174.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740: —. 1740: 10: Jber: Jochem W:m goeding v: meklenburg cor„ „poraal in't hospitaal utsupra _:o albert deijts van stiffewaert soldaet ut supra; — 11:' _:o adam anth:n hossen van breda soldaat ut supra;— — 14:'n _:o Iohan Lammerig „ den Borff soldaet ut supra; Johan coenraad van ceulen soldaet „ _:o utsupra; „ 20:' d:o Jurgen Reijke van Zutphen zoldaat omtrent de post op goa vermoord en uijt 't hospitaal begraven sonder ijets natelaten. — 23:' _:o adolph steenhouwer v: meurs zoldaet in't hospitael sonder testament off nalatensz: overleden. — Jan Vrijdag van rottv: zoldaat ut supra 24:' d:o _:o Willem Frans„ _:o matroos _:o „ — 28:' _:o fredrik heijn Pietersz: jever soldaet inde oppassers wagt overleden Een testament nagelaten. — Somma./ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1175.xml #+ --- 569 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. Somma Sommarium 1: vaandrig opperstuurman en werff werff baas 1: 2: onder stuurlieden 4: sergeanten ondermeesters 2: corporaals 5: houtboist 1. 1. tamboer 86: soldaten 2: quartiermeesters 1. scheeps timmerman 1: blokemaker 2: Lademakers 1: wagemaker 5: huijs timmerlieden 1. groff smit 3: metselaars 24: matroosen 143: Coppen in't geheel Macasser Jn't Casteel Rotterd:m adij ult„o Wm V:n „september 1740: (:was geteekent:) Duijvenvoorde. — Nadere. E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1176.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:—. Nader Prticulen En Poincten, waar op tussen der groot mogenden Paducca sirij sulthan Abdul chair Mansjur coning ende verdere regeriten van macassar ter Eener, en Adriaan Hendrik Somout, gouverneur en directeur Mitsgaders admi„ raal en veld overste van 's Ecomp: crijgs maagt te water ente Lande, Ten desen Eijlande celebes Benevens den Raad onder het hoger en wijser gesag vanden Hoog Edelen Heer Adriaen Valckenier gouverneur generaal ende Edele Heeren Raden Representeerende de hooge Re„ „gering en oppermagt van wegen de generaele vrije verEenigde Nederlandse g'octroijeerde oost Jndiasche Compagnie alhier in Jndia ter andere sijde is ge„ maakt, gesloten en vastgestelt Een Eeuwig duurende envaste vreede vrund en bond genootschap op het goedvinden en nader bevestiging vande hoog Edele heere gouverneur generaal ende Edele heeren raden van Jndia tot Batavia voormelt. Ten.. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1177.xml #+ --- 571 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:~. Werden geconfirmeerd, voor goed vast en van waarde gehouden de contracten in dato 19:' august:s 1660 op batavia in 't Casteel tussen den coning van Popo volmagtigde van hooggemelte regering op Macasser ende Den Hoog Edelen heere gouverneur generael ende raden van Jndia jtem 2: december 1660: tussen de voorseijde regering enden heer Jacob Cau als commissaris van welgemelte haer Hoog Edelheedens gemaakt en gesloten, als mede dat van den 18:' No„ vember 1667: op Barombong op 's E: Eijgen grond tussen den groot comp:s Paducca sirij sulthan mogende Hassan oudijn coning ende verdere regeriing van macassar ter Eener enden heere Cornelis speelman (:ond:) gouverneur vande cust corman„ „del, super Jntendent en commissaris over de oostersche provintien; Admiraal en crijgs overste over de scheeps en crijgsmagt Ten Eersten. - jn. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1178.xml #+ --- Ja Van Macasser onder dato 25:' october 1740:~. In Name vanden hoog Edelen Heere Ioan Maatsuijker gouverneur gene„ rael ende Edele Heeren raden van Ne„ derlands Jndia ten andere zijde, jtem dat vanden 10:' Julij 1669: tussen meer„ gemelte Maccassaarse regeering, en welgedagte heer speelman gemaakt onder het Casteel samboppo in het quartier Jaccatra in 's heeren admi„ „raels Logement, mitsgaders alle de andere nadesen gemaekte Contracten, welke Eenige relatie ten opsigte van het verbond tussen d' Ecomp: en het Macassaarse hoff mogten hebben, en in desen niet genoemd zijn, zullen deselve in alle haer deelen en poincten zoodanig nagevolgd werden voor zoo veel die in desen jegenwoordig niet en werden wedersprooken. — Ten Tseeden. zullen jmmediaet naer het bevestigen deser alle Europeese, Maridijkers, amboineese en. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1179.xml #+ --- 173 573 Van Macasser onder dato 25:' october 1740:—. En balijse deserteurs zoo die nog hier off daer mogten sijn off indertijd ontdekt werden aen 's Ecomp:s minis„ „ters ten Casteele Rotterdam moeten overgegeven werden, zoo meede alle ge„ gevlugte en verlopene onder„ roofde vand' Ecomp:, het hoff van danen Bonij en verdere respective bondge„ noten, mitsgaders Eenige van haere geroofde goederen die men inder tijd zoude komen te ontdecken sonder Eenige agter houdentheijd gerestitueert werden. Ten Derden sig het hoff in't generaal als verbind Een deugdelijke Rijxschult tesullen voldoen, op leggen en betallen ingoud, zilver, canon off slaven alles tot een redelijke prijse dan wel soodanig als het zelve best zal kunnen geschieden en dat inden tijd van zes Jaren heeden jngaande off wel soo spoedig dat zal doenlijk ineese #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1180.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:— doenlijk sijn Een somma van rijxdaald:s ses en't Negentig Duijsent en Tagentig onvermijdelijk veronkost inden Laasten oorlog 't sedert dat den Coning van Maccassar en andere welgesinde sig in 's EComp: protexie begeven hebben en g'accepteerd zijn; doet het hoff wot„ afstant van het gedeelte der provintie sodian inden jare 1734 uijt singuliere goedheit van haere hoog Edeleedens aan het selve verleent, niet Expresse gecommitteerdens aan weder seijde op deselfde wijse als het bij hoog gedagte hoff ontfangen is, en dat soo spoedig als dese articulen b'eedigt en bevestigd sullen zijn- Ten Vijffden Jngelijker volgen renuncieerd d'Ecomp: van het coningrijk Macassar en desselfs Ten Vierden. - hoofd. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1181.xml #+ --- 575 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:. hoofd stad. Goah op deselfde voet zoo als het voor de laaste geresene troublen was, zullende deselve na het teekenen deses van 's EComp:s en bonijs guarnisoen geruijmt endoor Expresse gecommitteerdens inhanden van den coning overgelevert werden; Ten sesden. - alle verschillen en pretentien die staende den laaste oorlog tusschen de bondgenoten mogten geresen zijn zullen Een ijder derzelver haare belangen en motiven daar toe hebbende moetende aangeven, omme naer behoorlijk ondersoek tot onderhouding en bevestiging van Een goede en langduurige vreede in alle regt en billijkheijd afgedaan tewerden. — Ten sevenden. - het hoff verbind sig alverder in alle op„ regte getrouwhijd en ijver hand aan't werk. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1182.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740:— werk teslaan om alle de uijtgeweekene Macassaren soo van hooge als lage conditie die zig op Bontoparrang of Elders onthouden binnen den tijd van ses weeken welte verstaan naer het teekenen en zegulen deser bij dEcomp:e in submissie tebrengen om van het algemeene en hoogst gena„ „dige pardon, door haer Hoog Edelhe„ „dens De hoog Jndiasche Regering verleent, tekunnen profiteeren, dan wel bij manquement vandien off Expiratie des tijds alsulke mesures teneemen als dE comp: en het hoff tegens sulke hartneckige zullen meenen te behoren. — Eijndelijk dat alle vijandschap vooren „staende het laaste oorlog aan weder„ „seijde gepleegt zullen sijn, en blijven voor Eeuwig vergeeten en vergeven als of die nooijt geschied waren, op dat de vreede Ten Aghsten en. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1183.xml #+ --- 577 Van Macasser onder dato 25:' october 1740:. En vrundschap des te religieuser onder„ houden mag werden, het hoff zal vervolgens dit na is het doenlijk dan wel ten Langsten in het aanstaende voorJaar decerneeren Een aensienlijk gesandschap uijt de rijxgroten compatibel met de jllustre perzoonen van sijn Hoog Edelheijt en de Edele heeren raden van Neder„ „lands Jndia tot Batavia omme voor Eerst te besolliciteeren En verzoeken approbectie en rotificatie op de en ampliatie der hoog gedagte renovatie en articulen of andere contracten heijlsamer naer haar hoog Edelhedens welbehagen, als meede haer zelve te verootmoedigen en te bedanken voor het om dienbaer en zoo genadig verleent pardoen aan alle de uijt gewekenen die sig weder onder dewettige gehoor„ saamheijd van haren coning begelven hebben. En zoo veel contanten, off slaven op goud, zilver, bannon gespecificeerde afkorting der voren somma. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1184.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740:— somma aan haar Hoog Edelhedens overtebrengen als het hoff indien tussen tijd na uijterste vermogen sullen kunnen bijden ander krijgen. — „kens Hier van sijn gemaakt drie „ luijdende origineele afschriften het Eene voor haar hoog Edelhedens den gouverneur generael ende de Edele heeren raden van Jndia Tot Batavia het andere voor 's Ecomp:s ministers alhier, en het voor zijn hoogheijd en rijxgro„ derde „den „ten in hoofde deses vermelt;— Aldus Gedaen en besloten en naer aenroeping van Godes Heijligen Naam, Besworen, Een ijder op zijn wijse Jn het Casteel Rotterdaam Tot Macassar den 8:' october A:o 1740: (:was geteekent:) A: h: Smout, C: Rosenboom, J:b Pekeijn, C:s J:n Bogaert, H„k stemer, H„k V:n Reijd, W: V: Duijven„ voorde (:in margine stond:) 's E: comp:s zeegul gedruckt lacamen: int roode b (en daar onder:) Ter ordonnantie vanden agtb: heer gouverneur benevens den raad (:getee„ „kent:) G:t Fek secret:s Rapport. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1185.xml #+ --- 579 G Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:— Rapport Aan Den E:E: Agtbaren heer Adriaan Hendrik Smout; gouverneur en Directeur mitsgaders Admi„ „raal en veldoverste deser Custe Celebes Nevens den Raed. — E: E: Agtbaren Heer en Medeleeden Jn conformite het Politicq raads„ besluijt vanden 6: deser enter g'eerde ordre van VEE: agtb: hebben wij ondergetekende als daer toe Expresse gecommitteerdens ons op heden vervoegt ten woonhuijse vanden ondercoopman secretaris van Politie gerrit Tek, en en aldaar door den zelven 's EComp: wegen p:r vendutie sien vercoopen zodanige slaven en slavinnen als hier onder specifica werd aangetoont, Nament„ „lijk. — Mans. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1186.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740:—. d' heer Bogaart Tomalle. . . . . . . . . . . . . rijxd:s 27: Captn Chin:s Liauko Pallepolij. . . . . . . . . . . „ 18: — Maas. . .. Pakaij. . . . . . . . - - - „ 23: — Capt:n Chin:s liauko Mangehij. . . . . . . . . „ 16: — deefhout- 26: — Dirk schoenmaker 22: deefhout. . .. 27:— Tawaris /:Junior:/ 13: — Captain Chin: liauko Rasiema. . . . . . . . „ 21: — 24: deefhout.. .. 27: — schoenmaker 13:— — Harman mulder Capt:n Chin:s Liauko Dain Masaro. . . . . . . . . „ 9: — Jan dirksz: dopie - - - - - - - - - - - - - „ 13: — Dirk schoenmaker Tenaba - - - - - - - - - - „ 20: Harman Mulder Lamboesoe - - - - - - - - „ 26: — Transporteere rd:s 348: Nieting. . . . . . . . . . . „ 23: — Kado. . . . . . . . . . . . „ padiedo. - - - - - - - „ Jolie. . . - - - - - - - - - „ selie - - - - - - - - - - - - „ Jassing. . . . . - . - - - - - „ Janie. . . . . . . . . . . . „ sinie. . . . . . . . . . . „ Mansslaven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1187.xml #+ --- 581 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. —. natus franciscus deefhout. . .. matius franciscus Nolie. . . . . . . . . . . . „ irk schoenmaker Manga. . . . . . . . _ „ ibrant Jansz: Wouter Pietersz: Latjon. . . . . . . . . . „ 16: — Maas - - - - - - pado - - - - - - - - - - - - „ 25: — Besoe . . . . . . . . . „ 26: Tocko. . . . . . . . . . „ 27: Loeka. . . . . . . . . . . „ 26: Sijbrant Jansz Datjo - - - - - - - _ . . . . „ 33. — natius franciscus sanning met haar kind dombong„ Deefhout - - - - - Bessie - - - - - - - - - - - „ Pieter de beijer Tjena - - - - - - - - - - - „ Deefhout - - . . . . Atie - - - - - - - - - - - - - - „ 42: e Treede. . . Piena. . . . . . . . . . . -„ 50: Iijbrant Jansz: sa beda met haer dogters betongen robo„ 40: 26: —. _:o. . . . . Sijna. . . . . . . . . . . „ 35. — 40: — _:o. . . . Edoa. . . . . . . . . . . . . „ 37: — Transporteere zijxd:s Slavinnen. - 22: 26: — 10: — P„r Transportigd:s 348.— 829: —. - — - — — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1188.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 172 d' heer Bogaart Tomalle. . . . . . . . . . . . rijxd:s Capt:n Chin:s Liauko sallepoeij. . . . . . . . . . „ Maas. . . . Pakaij. . . . . . . . . . . „ Capt:n Chin:s liauko Mangehij. . . . . . . . . „ deefhout. .. Dirk schoenmaker deefhout. . . . Tawaris (: Junior:/ deefhout.. .. schoenmaker Harman mulder Capt:n Chin:s Siauko Dain Masaro. . . . . . . . . „ Jan dirksz: dopie - - - - - - - - - - - - „ Dirk schoenmaker Tenaba. . . - - - - - - - „ Harman Mulder Lamboesoe - - - - - - - - „ 26: — Kado. . . . . . . . . . . . „ Captain Chin: liauko Rasiema - - - - - - - - „ 21: padiedo. - - - - - - - „ Janie. . . . . . . . . . . . „ Jassing. . . . . . . . - - - - „ Jolie. . . - - - - - - - - - „ sinie.- - . . . . . . . . . . „ 13: selie - - - - - - - - - - - - „ 27: Nieting. . . . . . . . . . . „ 23: Transporteere rd:s 348:— 27 18: 23: 16: 26: 22: 27: 24: 13: 9: 13: 20: Mansslaven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1189.xml #+ --- 5 581 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. —. Ignatus Franciscus . Deefhout. Wouter Pietersz: Latjon. . . . . . . . . . „ 16: Jgnatius franciscus Dirk schoenmaker Manga. . . . . . . . - „ Zijbrant Jansz: Maas - - - - - - pado - - - - - - - - - - - _ „ Besoe. . . . . . . . . „ 26: Nolie. . . . . . . . . . . . „ Loeka. . . . . . . . . . . „ Tocko. . . . . . . . . . „ 27: — 26: Zijbrant Jansz: Datjo - - - - - - - - - - - .„ 33. — Jgnatius franciscus sanning met haar kind dombong„ Deefhout - - - - - Bessie - - - - - - - - - - - „ Pieter de beijer Tjena - - - - - - - - - - - „ 40. Deedhout. . . . . . Atie - - - - - - - - - - - - - - „ 42: de Treede. . . Piena. . . . . . . . . . . -„ 50: Zijbrant Jansz: Sabeda met haer dogters betongen robo„ 40: 26: _:o . . . . Sijna. . . . . . . . . . . „ 35. — 37: — _:o. . . . Edoa. . . . . . . . - - . . . „ Transporteere zijxd:s Slavinnen. - 22: 10: 26: — 1 25: — P„r Transportigd:s 348. 829: —. — — — - - - — — —. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1190.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' octob:r 1740:— S P„r Transportr„s 829:— dirk schoenmaker sodo.-.. .. . . . . . . . . . . . „ 28: Capt:n Chin:s Liauko dedombong en haar dogters doepien dasse„ 59: Zijbrant Jansz: Ladompo „ „ „ rakiba „ dombong„ 80: Rampang - - - - - - - - - - „ 30: _:o Tjire en haar kind Jero. . . . „ 37: — Capt:n Chin:s Liauko djanga. . . . . . . . . . . . . „ 38: — Maas Tjinga. . . . . . . . . . . . „ 40: — Somma. . . . rd:s 141: waar meede wij verhopen aan de Jnten tie van VEE: agtb:r en raad te hebben voldaan en zullen ons onderschrijven te zijn /:onderstond:) EE: agtbare Heer en Medeleeden (:Lager:) VEE: agtb:r ge„ Trouw schuldige hoorzame en Dienaren /:was geteekent:/ C:s J:n Bogaard en H:r stemer, (:in margine:) Macassar in't Cas„ „teel den 7: september 1740: (:onderstond:) accordeert /:geteekent:/ G:t Fek, secret:s; Declaratie & #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1191.xml #+ --- 53 503 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: —. Declaratie van Zoda„ „nige ongelden als er door den ondergeteekende Ter ordre vanden E:E: Agtbaren heer Adriaan Hendrik Smout, Gouverneur en Directeur, mitsgaders Admi„ „raal en veldoverste deser custe celebes voldaan zijn uijt het Provenu der verkogte slaven sub dato 7:' septemb:r A:o stantij Aan den secretaris van Iustitie barend Iansz: Maas volgens quitantie. . . . rd:s 20: —. Aan den oppertolk Ian hendrik vol voor het een en ander vide reecq: en quitantie. . . . . . . . „ 58: 24: Aan den Cipier voor mondkost. . . . „ 6: 40. rijxd:s 85: 16: Somma (:onderstond:) Macassar in't Casteel Rotterdam den 13:' october 1740: (:was geteekent:) G:t Fek secret:s (:lager:) Accordeert (:geteekent:) G:t Fek secret:s, Declaratie. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1192.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740: — alhier reijst ingekogt voor mondkost. Rd:s 6: —: —. voor sirij, pinang etc: - - - - - - - „ 5: —: —. dagelijxe uijtgift - - - - - - - - - - - „ 10. —. —. op de reijse voor reijst en andere mondkost. . . - - -. . . . . „ 10: —: —. aan zaguweer tot het tracteeren der Boniers en 's E Comp:s onderdanen „ 4: —: —. voor het tracteeren der glissonse en Marosse 's comp:s onderdanen met onse te rug komt . . . . „ 16: —: —. Somma. . Rd:s 51: —: — Nog voor't onderhouden van ses Poelem„ „bank eenders die 'sEcomp:s wegen P:r vendutie zijn verkogt, 24:' dagen â 2: stver:s jder 's daags maekt ses rd:s Pajement (:onderstond:) dese bovenstaende Declaratie der onkos„ „ten gedaan door den k opper Tolk Jan hendk Vol op zijne commissie 's E: Comp:s wegen om de Noord. somma„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1193.xml #+ --- 585 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. —. (:was geteekent:) Jan somma ontfangen Hendrik vol, /:lager:) accordeert, Fek secret:s /:geteekent:) Gt: Ik ondergetekende Barend Iansz: Maas boekhouder en secret:s van Justitie, bekenne ontfangen te hebben uijt handen vande E: gerrit Tek, onder coopman en secretaris van Politie een Zomma Twintig Rd:s â 48. stv: stver:s van jder mij competeerende ter sake van verschote penn: aen Eenige door DE Comp: bij publique vendu„ „tie verkogte Poelem bankeenders, soo dat zijn E: over zulx voor ver„ „dere aanmaninge bevreijde, (:onderstond:) Maccassar den Eersten october 1740: /:was geteekent:) Barend Jansz: Maes, (:lager:) Accordeert (:geteekent:) G:t Fek, secret:s — Reecq: : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1194.xml #+ --- Van Macasser Debet. oude reecq: Nieuwe reecq 1739 in meij ontfangen. . . . . . . . . . . . . . . . rd:s 500: rd:s 625. —. Reecq: Door den ondergeteekende opgemaakt ontfangen in de Expeditie Buijten desen Casteele Transporteere rd:s— #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1195.xml #+ --- 58 onder Dato 25:' october 1740: —. — van soodanige Contanten als 'er tot verantwoording E en voor Goa wederom uijt gerijkt, Namentlijk. — 1738: xber: aan drie sendelingen op diverse dagen naar 's Comp: berg provintie Tsjamba gesonden omte ontwaaren hoe het aldaar met den afgesakten towajoreesen gestelt was â 5:- rd:s ijder. - - - - rd„s 15: - rd:s 18:¾ Januarij Twee sendelingen naar turatte om die volkeren, aan te monen sig onder de wapenen te houden tot be„ schutting van 's Ecomp:s zuijder pro vintien â 3:- rd:s ijder. . . . . . . . „ 6: — „ 7:½. Aen Een sendelinge naar de mand„ har om radja balanipa te verzoeken sijn krijgs volk in gereedheijd te houden om bij nader versoek d' E: comp: met het zelve te assisteeren. . . „ 5: — „ 6¼. Een spion na Tsjamba gesonden febru: om na rigt vanden g'combiner„ „den vijand te Erlangen. . . . . „ 10: —„ 12½ Twee sendelingen naarglisson gesonden om te verneemen na de gelegenthijt der vijanden en het gedrag vanden ontrouwen en ge. Transporteere rd:s 36: rd:s 45. —: 1739: oude reecq: Nieuwe reecq: Credit . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1196.xml #+ --- Van Macasser Debet oude reecq: Nieuwe reecq: P„r Transportrd:s 500:—- rds 25. —. Transporteere 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1197.xml #+ --- 589 6 onder dato 25: October 1740:—. oude reecq: Nieuwe reecq: 36: — rd:s 45. —: P„r Transport rd:s gebannen crain van die lands„ treek â ijder 2: rd:s. . . . . . . . . „ 1739: maert aen Een sendeling naar Turratte om die volkeren te gelasten sig gereet tehouden tot nader op ont bod - - „ 3: —:„ 3:¾. aen Een sendeling naar de mandhar om de zelve reeden als vooren. . . „ 8: —. „ aen twee spions om narigt uijtge sonden, naar de ge=jnvadeerdeberg provintie Tsjamba, Tsjanrana en malawa, aan ijder 8: rd:s. - . „ 16: —: „ 20:— Credit. - 4: —„ 10: — aen den gemien die dekrits van Bouda den zoon van daingmanaro (:crain bontolancas:) alhier ten castee le gebragt heeft - - - - - - - - - - . „ 10: —: „ 12½ aan Een spion naar glisson dewijl die provintie door toedoen van haer hoofd afgevallen was, en men Egter nog Eenige getrouwe onderdanen aldaar had, om ons van den toestant narigt tegeven „ 5: —: „ april aan 3: spions dewelke naar goah om narigt gesonden sijn, endewijl alle passagies beset waeren heeft men dese menschen swaer moeten beloonen dewijl alles op het leven af was â ijder 1 rd:s „ 36:—: „ 45:—: Transporteere rd:s 118:— rd:s 147:½ 6¼ 302 6 5: — 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1198.xml #+ --- Van Macasser onder Debet oude reecq: Nieuwereeck. P„r Transport rd:s 500: rd:s 625: — 1739: Julij vanden Train administrateur. . „ 500: –„ 625:— Transporteere d:s 100 mo 12 - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1199.xml #+ --- 591 Dato 25:' october 1740:—. Credit P„r Transport . rds 118:— rd:s 147½ 1734. - april aan crain Tsjamba, endaing man„ gaatie hoofden, vanden doorden vijand overmeesterde provintie na't gebergte gesonden - - - - - - - - - - - - - - - - „ 35: —: „ 43¾ spion geld alles op 't leven afaen meij verscheijde perzoonen en op verscheij„ „de dagen. . . . . . . . . . . . . „ 120:— „ 150:— voor Een vaandel. . . . . . . . „ 20: — „ 25: — voor 76: afgekapte vijandelijke hoof„ „den die bij den ondergeteekende gebragt sijn voor ijder 2: rd:s naar een oude en onvermijdelijke lands gewoonte. - - - - - - - - - „ 152: — „ 190:— Junij aen spion geld aan verscheijde per„ soonen endeverse daagen als vooren op den hals aff - - - - - „ 175:— „ 218¾ aenden Iong coning (:Radja molda:) Julij voor 197: afgekopte vijandelijke hoofden â ijder 2: rd:s —. . . . „ 394: — „ 492½ voor 12: vaandels Elk 10: rd:s „ 120: — „ 150. — 20: stukjes canon Elk 5: rd:s „ 100:— „ 125:— „ 27: coppen der vijandel, door „ de mandharesen bijden ondergetek: geb:t „ 54:— „ 67:½ voor vijf trommen ende 50 p:s snap„ hanen en musquetten. . . . . . . „ 50: — „ 62½ Transporteere rd:s 1338: — d:s 1672:½ 71 as1 oude reecq: nieuwe reecq: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1200.xml #+ --- Van Macasser onder Debet oude reecq: nieuw reecq: P„r Transport r:s 1000. ds 150. P„r slot van deese reecq: competeerd mijn van d'Ecomp:. . . . . . . . . . . „ 378. —. „ 472½ @os 17 1722 Somma . . rd:s 1378: rd:s172:½ Macasser Jn't Casteel was geteekent #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1201.xml #+ --- 59 93 Dato 25:' october 1740:— P„r Transport Rds 138: rds1672½ Credit O 1739:- Julij aende Comp: granadiers voor't trek„ „ken van't Canon inde veld slagoni dat alle coelijs weg gelopen waren „ 10:— „ 12:½ aende lijf Comp: adjdem . . - - - - „ 10: —„ 12:½ „ „ comp: balijs van capitain babandang. . . . . . . . . . . . . „ 10: — „ 12:½ aen capitain Paulusz: mardijkers „ 10: 12½ Somma. rd:s 1370: rd:s 172/½ mo P=mo April 1740:—. Rotterdam adij Adriaan Hendrik Smout. — oude reecq: Nieuwe reecq: Extract. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1202.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: — Maandag den 3:' october 1740. —. Na dat bonijs radja moeda circa 9: uuren bij den heere gouverneur verschee„ „nen was zoo volgde: kort daer op den goaschen rijxbestierden g'accom„ pagneert vande crains bonto Mad„ jennang, Parangi, grassie ende twee rijxsabandhaars in Name Dain Manan„ en dain Mangappa welke „gara nade gewoonelijke hoffelijkhee„ heeren „den geconduiseert wierden inde raedzale en aldaar ter lenker zijde aen Een Tafel en den Heer gouverneur lange den raad ter regter zijde benevens sitplaats genomen hebbende approcheer„ „d zijn Ed: den goahschen rijx regent en vraagde onder vrindelijke termen off alhans genegen was om volgens Extract uijt het Dag„ register gehouden tot Maccasser Jn't casteel Rotterdam op. — afspraek. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1203.xml #+ --- 595 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:—. afspraak aan onsen oppertolk Jan Hendrik vol gedaan resumptie teneemen projecten en teffens inde Maleijtse vande Tale overgesette renouvellatie en amplia„ „tie der contracten het geen doordien minister b' aamt zijnde, wierd het selve ter ordre van sijn Ed: in het maleijts op geleesen en zijn Exelentie punctueelijk voor gehouden, die daer op diende dat zig met dies jnhoude volcomen con„ „formeerde, zoo dat zijn E: den rijxbestierder verzogt om Een tijd te bestemmen wanneer men van weder zijde dese Nieuwe verbonden met Ede zoude bevestigen, dog dien regent betuijgde zulx aen het goed„ vinden vanden heer gouverneur te defe„ die daer op niet volcome „reeren rijx bestierder aan genoegen vanden haar of den 8:' deser fixeerde; hand sasturdag vervolgens zijde zijn agtb:s tegens den rijx bestierder, dat na het solemni„ „seeren der contracten ijder bondgenoot die/ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1204.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:~ oorlog Eenige pretentien die doorden op d' Een of andere becomen had zig binnen wijnige dagen ter beslissing herwaerd zoude vervolgen, op dat men daar door binnen korten tijd weder den vorigen rust op celebes onder de bond genooten mogten erlangen, den rijx„ bestierder betuijgde almeede dat dit Een goede zaak was en wenschte insgelijx dat sulx strecken mogt on het goahsche Hoff in zijn vorigen florisanten staet tebrengen ente doen van 's Ecomp:s welmeerentheijt, gaudeeren verzoekende hier op benevens den bonijsen regent zijn affscheijt 't welk beleefdelijk werd g'accordeert, (:onderstond:) accordeert, (:geteekent:) Gt: Fek secret:s Extract uijt het Dagre„ „gister gehouden tot Mac„ „cassar in't Casteel Rotter„ „dam op. —. Saturdag den 8:' october 1740. — Jngevolge. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1205.xml #+ --- 597 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: — Jngevolge het gedaan verzoek van gis„ „teren verscheen desen morgen binnen desen Casteele den bonijsen radja Moeda verzelte vande onderstaende bonijse rijx en hoff grooten als, den Madan„ rang. — den Tomilallang opo sangaria arou soemaling _:o oldjong Tanette malolo en _:o glarrang bontualacq welke hoogheijt en zijne grooten min„ nelijk gerecipieert en ter seet genodigt zijnde wierd onderentussen ter ordre van zijn Ed: op het pleijn deses cas„ „teels geschaart het groot Battaljon gecommandeert bij den luijtenant ger„ Efferen ten rit Adolph graff van goahschen coning Eijnde om den en zijne rijxgrooten met het gewoon V horneur binnen dezen casteele te ontfangen wordende dierhalven door zijn agtbare tot het ophalen van zijn coninglijke hoogheijd gecommitteert t onder cooplieden. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1206.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. — ondercooplieden den sabandhaer Hen„ „drik van Reijd, en guarnisoen boek„ houder Willem van Duijvenvoorde die daar op zig buijten de waterpoort deses Casteels vervoegd hebbende kort daer op zijn hoogheijd onderslaanden Trom en vliegend vaendel condui„ „seerde tot in's gouverneurs woning alwaer die hoogheijt door den heer Gouverneur ende verdere Leeden des raads met d' uijterste tekenen van vriendschap onthaelt en nevens den regent van bonij inde coninglijken geleijd en aende linker zijde raad zale van Een lange Tafel Een ijder narang zijn plaats gewesen zijnde bevond men dat de maccassaarsse hoff stoet bestond in. — den rijx bestierden „ Eersten Tomilallang crain bontomadjennang _:o Parangi _o _ grassie _:o bonee _:o :o mang Esoe _:o bonto pano den. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1207.xml #+ --- 599 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: — Eersten en den sabandhars en Tweeden. . glarrang Tjamba naar Eenigen tijd verloevers wende zig den heer gouverneur naden goa„ „schen rijx bestierder, en vroeg off zijn hoogheijd den Coning met alle de rijxgroo„ ten thans present met een ongeveijnst voorneemen te zamen over Eengecomen waren en goed genoegen Namen omde oude contracten tussen de vorige Coningen van Mac„ „cassar end'Ecomp: geslooten tegenswoordig te vernieuwen met ampliatie van sodanige articulen als wij bij de laeste conferentie over Een gecomen sub dato 3: deser grijpen, dat waren te laten stand wij van onse zijde meede bereijd waren uijt name van onse oppagebiederen sulx te doen hier op liet den coning ende verdere rijx grooten door haren spreeker den rijx„ bestierder in andwoord dienen dat hier toe volcomen bereijdwillig waren ver„ mits zij haer vertrouwen alleen op dE: Eijnde ter comp: stelden ten welken ordre #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1208.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. —. ordre van zijn agtb:r zoo wel inde hollandsche als maleijtse Tale gelesen wierd voorsz: contract endaer na het capittul uijt den alcoran door den Piester Jntje boejong behelsende het formulier des Eeds na de ma„ homethaamse wijse na het welke zijn hoogheijd den rijxbestierder en verdere rijx grooten Een ijder na hun rang den Eed presteerden met het Leggen van hunne handen op den alcoran en het drinken van criswater dit dan verrigt zijnde wierd door den heer gouverneur ende leeden des raeds naer het aanroepen van godes heijligen Naam in den gebeede den Eed insgelijx afgelegt met het opsteeken der twee voorste vingeren en het uijten der woorden soo waerlijk helpe ons God almagtig hier op geschiede en filicitatie met wederzijdse van een vaste en omver„ betuijging brekelijke vrund en bond genootschap wor„ „dende hier op ter ordre van den heer Gouverneur — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1209.xml #+ --- 601 Van Macasser onder dato 25:' october 1740. —. gouverneur uijt het handgeweir van het battaljon gedaan drie chergies het geen telkens met Een canon schoot b' andwoord en van nog 62: schooten van de bolwerken deses casteels item de buijten posten gevolgt wierd, zijnde intussen d' acte van Renovatie en ampliatie onder het maleijtsche geschrift door den coning, rijx bestierder en rijx„ grooten van goa ondertekent het geen door den J:o coning, madanrang en Tomilallang van bonij insgelijx wierd verrigt, dewelke om dese solemniteijten bijtewoonen als getuijgen hier toe ver„ waren zijnde onder den hollandsen verzogt dit contract met de gewone„ Letter handtekeningen vanden gouver„ lijke neur en raed nade becragtigt en door den secretaris 's Ecomp:s zegul in roden Lacque gedrukt endaer onder uijt Name van gouverneur en raad getekent. — Na dat dese solemniteijten verrigt den heer gouverneur en waren trad dese. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1210.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: — dese jnlandsche hooghedens buijten de vergaderzale alwaar men den tijd met minsame discorrssen tot den middag passeerden als wanneer den heer gouverneur zig vervoegde aen het uijteijnde van Een seer lang uijtge„ „strekte tafel niet hollandsche en jnlandsche spijse deftig toegerigt, waer aande Leeden des raads en verdere gequalificeerde ter regter enden Iong coning van bonij benevens den coning van goah en hare bijhebbende grooten ter linkerzijde hunne zitplaatsen genomen hebbende smakelijk spijsigden onder't drinken van diverse aanmerkens„ waardige en op de gemaekt contracten toe„ „passelijke conditien tot den tijd de clocque drie uuren nademiddag was doorgeschooten, wanneer haar hooghe„ dens afscheijt verzogten endaar op den Coning van goak met zijne suite met dankbetuijging voorde genote Eer en beleeftheden onder Een gelijk geleijde als binnen gecomen was vertrocken. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1211.xml #+ --- 603 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740:—. vertrocken Excepto dat zijn majesteijt uitgaan vande waterpoort met in het gebalder van 9: canon schooten het vande bolwerken deses casteels wierd gesalueert, zoo meede radja Moeda mael die althans voord' Eerste de coninglijke Eer van bonij is toege„ volgt v„dende zijn hoogheijd gecon„ duizeert doorde ondercooplieden willem van duijvenvoorde en gerrit Tek, buijten de Landpoort en gesal„ tot met 9: schooten van de bolwer„ „neert ken. (:onderstond:) accordeert (:geteekent:) G:t fek secret:s. Aan den E: E: Agtbaren Heere Adriaan Hendrik Smoret admirael en Veld overste mitsgaders gouverneur en directeur deser Custe belebes, benevens den Raed. — E: E: Agtbaren Heer en Heeren omme te voldoen aanden jnhoud van het. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1212.xml #+ --- Van Macasser onder dato 25:' october 1740:— het veel g'Eerde Extract uijt haer hoog Edelheedens missive de dato 28:' februarij 1740:, hebben wij ondergeteekende wees„ meesteren deses gouvernements, ondersoek gedaan, door welke redenen de nalaten „schap van den op den 9:' Januarij 1737. alhier overleedene boekhouder en zoldij overdrager Martinus Smits te dier„ tijd bij weesmeesteren niet is verand„ woord geworden, op het welke wij thans d' Eer hebben uw E:E: agtb: te bedienen als datter ordre vanden doenmaligen preses den capitain militair Thomas Vromans, het restant des boedels, die na het aff betalen der schulden niet meer rendeerde als rd:s 3: 14: aan de nagelate innocente weduwe van meerm: sniet, tot allimentatie sijn afgegeven, zoo als blijkt bij de boedel reek:e die wij nevens Een origineele zoldij reek:e groot ƒ 9:—:—: d' Eer heb„ ben onder onse papieren aen het eerw: collegie van heeren weesmeesteren tot batavia afgesenden. — waar./ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1213.xml #+ --- 607 Van Macasser onder Dato 25:' ctober 1740. —. waar meede verblijven (:onderstond:) E:E: agtbaren Heer en Heeren (:Lager:) UEE: agtbarens gehoorsame dienaren, (:was geteekend:) H:k V:n Reijd, J:n N:s Leist, H:s Burgraaf, W:m V:n Weststra„ „ten, A„n van Dorth /:in margine:) maccassar, den 25:' 8ber: 1740:- (:endaar onder:) Accordeert, (:geteekent:) G: Fek, secrets Translaat Malaijse briev geschreeven door den coning van Tambora Abdul Ragman aan zijn hoog Edelheijt den Wel Edele groot agtbare Heere Adriaan Valckenier gouverneur generaal van Nederlands Jndia te Batavia ontfangen den 28:' November 1740: — Uw. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1214.xml #+ --- Van Macasser onder Dato 25:' october 1740: — uw hoog Edelheijts dienaar abdul rag„ „man coning van Tambora groet in alle onderdanigheijt den heere gouverneur generaal adriaan valckenier ondertoewensing dat god almagtig zijn hoog Edelheijt wilverleenen gesontheijt Lang leeven en disiderabel voortspoet in't regeeren en bestieren van 's comp:s belangens amen. - wijders maekt uw hoog Edelheijts dienaer den coning vantambora bekent dat hij onder op sigt van nachoda abdul Razik thans twee vaer„ tuijgen na batavia ten handel send, en om teffens voor hem tebesorgen Eenige benoodigde cleedijen, sijnde het Eene vaertuijg bemaend met 14: zeevarende, en 20: handel slaven, en't ander ook met 14: zeevarende en maer 10: handel slaven, en zulx omdat 't Land van tambora soo als dat ten vollen bij sijn hoog Edelheijt bekent is/ seer arm is, Edog des met temin soo heeft den coning Een. / #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1215.xml #+ --- 609 Van Macasser onder Dato 25:' october 1740. — Een suijver hert tot den heere gene„ raal en is sijn hoog Edelheijts onder„ daan. — Eijndelijk werd tot Een Leevens teken door sijn hoog Edelheijts dienaren den Coning vantambora in alle onder„ danigheijt bij desen nietwes anders aan den heere generaal geoffereerd dan twee slaven, die alhoewel niet van waerd zijn, vertrouwd werd dat niet sullen versmaad worden. — Geschreeven inde negorij tambora op donderdag den 29:' dag vande maend redjab in't jaar 1153: genaemd wauw; (:onderstond:) voorde oversetting /:was getee„ J: simong. —. kent:) onbij ondergeschreven verklaaren doorde getekenden de vorenstaande tegens derselver origineele brieven en bijlagen behoorlijk „ gecollationeer en accoord bevonde hebben Batavia int Casteel den 25:' Maart 1741: Vovisier VEersen C RReijmer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1216.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1217.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1218.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1219.xml #+ --- Timor van G 1740: ƒ 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1220.xml #+ --- geen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1221.xml #+ --- Ao 1740 den 28. Junij p:l tJagt Jacob Willem en den Coopm: aart felpen qeneraale Secretar ontfangen wodenburgen dominieus Timor Register der Papieren. - - - Missive van de Cooplieden aart Peeper afgaande en Ian dernies aankomende opperhoofden benevens den raad tot Timor aan haer hoog Edelens tot batavia ged:t 30 mij Jongstleeden. memorie van eerstgem als affgaande opperhooffd aan den tweede tot narigt ten kand gesteld „ 33 - transport van alle 's Comp:s Contantin en effecten door opgem afg: apper„ hooft aart peeper aan zijnen vervanger den Coopm: Jan dinees overgegevn „ 66 Rapport weegens de gesteldheijd van het Jagt Jacob willem de dato „ 80 25. meurt J:o Leeden - - - - - - - - - - - _„o van het te kort bevondene inde Lading van evengem Jagt op 7 cepwil daar aan door gecommitteerd s overgegeeven - – – – - - „ 82 _:o van twee smits en twee timmerl. met den gesaghebber van voorm: kiel nopens de gedaane reparatie aan het selve - - – – – – – – „ 83 Vendu volletie van 8 vaaten bier en 416 bottels wyn aldaar in't publinq: „ 84 verkogt – – — - – - - - - - - - - - - - aanteekening by forma rapport van twee gecommitteerd weegens hunne verrigting op hottij - - - - - - - - - - „ 86 resolutie Seedert 12 september 1738 tot den 6 aug: 1789 - - - - - - - - - - - - „ 93 tten September des verl: tot den 30 Maij J:o L: „ 125 Translaat maleydse missive gon haijas van de negorij Lawayang om het eyland solor aan maguelyn Nesu aan den Coopman en opperhoofd, Jan dannies beneevens den raad tot temor aan haar hoog Ed=s tot batavia ged:t 7: September J:o leeden den 30 Septemb: Register der papieren welm: huar Ed:s gesz. – – – – – – – – – – – – – – – – – „ 191 „ 199 Timor Fal brieven en bijlagen als in desen Ingeschreeven en Successivelijk ontfangen Register van alle sodanige van - - - - - - - - „ 203 . . . . 1. 3 .8 C - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1222.xml #+ --- en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1223.xml #+ --- Register van alle sodanige Ao 1740 den 28. Junij p:r tJagt Jacob Willem en den Coopm: aart pelpen generaale Secretanr ontfangen perdenburger domincus maquelyn Register der Papieren. . . Missive van de Cooplieden aart Peeper afgaande en Ian dernies aankomende opperhoofden benevens den raad tot Timor aan haer hoog Edelens tot batavia ged:e 30 mij Jongstleeden. memorie van eerstgem als affgaande opperhooffd aan den tweede tot narigt ten kand gesteld „ 33 - transport van alle 's Comp:s Contantien en effecten door opgem afg: appr„ hooft aart peeper aan zijnen vervanger den Coopm: Jan dinnees overgegev „ 66 Rapport weegens de gesteldheijd van het Jagt Jacob willem de dato 25. meuwt J:o Leeden - - - - - - - - - - - „ 80 _„o van het te kort bevondene inde Lading van evengem Jagt op 7 cipwil daar aan door gecommitteerd overgegeeven - – – – - - „ 82 _:o van twee smits en twee timmerl. met den gesaghebber van voorm: kiel nopens de gedaane reparatie aan het selve - - - – – – – – „ 83 Vendu volletie van 8 vaaten bier en 416 battels wyn aldaar in't publinq: „ 84 - - -- verkogt. - - — -- aanteekening by forma rapport van twee gecommitteerd weegens hunne verrigting op hottij - - - - - - - - - - „ 86 resolutie Seedert 12 september 1738 tot den 6 aug: 1789 - - - - - - - - - - „ 93 _„o secvert den eersten September des verl: tot den 30 Maij J:o L - - - „ 125 dagnegister van den 26:' aug:s 1739. tot Lanstgem: dagteekening - - - - „ 149 den 9 Julij ter briefje door de gesamentlijke Punoreese prinen aan haar Ed:s gen. . . . „ 187 Translaat maleydse missive geschreeven door Sangudja en orang haijas van de negorij Lawayang au het eyland solor aan neelm: huar Ed:s gesz – – – – – – – – – – – – – – – – – „ 191 den 30 Septemb: Register der papieren „ 199 Missive van den Coopman en opperhoofd, Jandamies beneevens denreerd tot timor aan haar hoog Ed=s tot batavia ged:t 7: September J:o leeden Timor brieven en bijlagen als in desen Jngeschreeven en successivelijk ontfangen Fal van - - - - - - - - „ 203 d . . . . 1. 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1224.xml #+ --- Timor dan 4 octobber Generaale Leer„ Jarij briefje vanden tolk Jan Pourhage uyt rottij aanopgem: opperhoofd en vaad den 13 Julij deeses Jaars D:o van Laastgem: bedientens aan voorsz Toll: gecarteerd ged:t 4 aug.:s „ 220 twee d:o van alseven aan den negent tot thie op den 4 en 13 augevengem „ 222 resolutie seedert den 4 Juny Jongstleeden tot den 1 september daardm. „ 226 dagregister seedert ultimo maij tot den 6 ber deeser jaars - - - „ 244 ven die volle van 119. lb: bouter en 164 bottels france wyn. - - - - - - - „ 271 Eysch van benodigtheeden voor het Comptoir Tumor „272 Translant maleydse brieff door de regenten van timor aan haar Ed:s tot batavia gevrijt - - - - - - - - - - – – – – - - „ 289 d. o d:o door de regenten van Lamakiera aan het eyland solor, aen. haar hoog Ed:s neerm:s quarteerd - – – – – – – - - - - „ 291 do d.:o door de regenten van Fermano Oeynale, Jaabafta en dekke „219 aan als voorengerigt - - - - - - - - - - - - - - - - - „ 293 - -- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1225.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1226.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1227.xml #+ --- F„o„ 1 Van Timor den 30. Maij 1740. Register den Papieren en Boeken die thans met het Jagt Jacob Willem aan sijn Hoog Edelheijd den heere Gouver„ heur Generaal en de WelEdele gestrenge Raden van India„ in handen van't opperhoofd Aart Peeper overgaan, als N„o 1. origineele missive aan de hooge Regeering van India, „ 2. _„o gesloote missive aan Heeren Wees„ meesteren tot Batavia, „ 3. Factura Cognossement en onkost reecq: van de goederen in voorsz: Iagt ge„ laden, „ 4. Beantwoorden Eijsch 5. Wijssel briefje aan heeren Weesmeesteren tot Batavia 6. Memorie tot Narigt aan den Coopman Jan Dinnies als opperhoofd van Timor door sijn predecesseur Peeper overgegeven. 7. Origineel Transport van alle 's Comp„s Con„ tanten en Effecten. 8. Rapport wegens de gesteldheijd van het Jagt 7 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1228.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1229.xml #+ --- F„o 1 Van Timor den 30. Maij 1740. Register den Papieren en Boeken die thans met het Jagt Jacob Willem aan sijn Hoog Edelheijd den heere Gouver„ heur Generaal en de WelEdele gestrenge Raden van India in handen van't opperhoofd Aart Peeper overgaan, als N„o 1. origineele missive aan de hooge Regeering van India, „ 2. _„o gesloote missive aan Heeren Wees„ meesteren tot Batavia, „ 3. Factura Cognossement en onkost reecq: van de goederen in voorsz: Iagt ge„ laden, „ 4. Beantwoorden Eijsch „ 5. Wissel briefje aan heeren Weesmeesteren tot Batavia „ 6. Memorie tot Narigt aan den Coopman Jan Dinnies als opperhoofd van Timor door sijn predecesseur Peeper overgegeven. „ 7. Origineel Transport van alle 'sComp„s Con„ tanten en Effecten. „ 8. Rapport wegens de gesteldheijd van het Jagt 7 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1230.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740. Iagt door gecommitteerdens de dato 25. maart a„o 1740. overgegeven. N„o 9. Rapport van het te kort en g' brooke bevonden op de Lading van meergem: Iagt door gecommitt„s op den 7. april overge„ geven, van twee smits en twee Timmer„ lieden met den gesaghebber van meergem: bodem wegens de Repara„ tie en Herstelling van het Roer op het beste g'daan den 25. april oe„ g'leevert. „ 11. Vendutie Rolletje van 8. vaten bier en 416. bott: wijn op den 2. april publicq ver„ kogt. 12. Aanteekening bij forma van Rapport van twee gecommitt„s weegens hunne verrig„ ting op Rottij seedert 24. xbr: 1739. tot 6. Iann: daarop g'volgt „ 13. Origineele gesloote missive aan den Kerken raad ter steede Batavia, d„o van de Koningen en Vorsten „ 14. d„o van Timor aan de hoogh Regeering tot Batavia gesz: o van de signadjes van Lawaijang de aan als even Eede 15. „ 10. — N„o 16. _„o 3 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1231.xml #+ --- Timor den 30. maij 1740. Van N„o 16. agt stux soldij Reecq„en In het Boeke Kasje. Een stel negotie boekjes van anno 17 23/39 38 Een Resolutie Boekje Een aankomend brieve boekje Een dag register. Een pascedulle boekje van handelvaartuijgen op Timor Een Boekje met al de Resoluties op Timor ge„ noomen van 7br: 1788. tot 6. aug: 1739. ten tweeden maale versonden, Timor in't Casteel Concordia adij 30. maij 1740. /:was geteekend :/ Dionijs van Vlierden scriba„ Batavia Aan sijn Hoog Edelheijd den Wel Ed: groot agtbaaren Heere Adriaan Valckenier Gouverneur Gener„l met de Wel Ed: heeren Raden van Neederl: India 9 Wel Edele Hoog agtb: gestrenge Wijse Voorsuige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1232.xml #+ --- Timor den 30. Maij 1740 Van Ontfangen den 28:e Junij 1740. Laast op den 13. maart met de aankomst E van's Comp: Iagt Iacob Willem te deeser rheede seer g'luckig en spoedig, mits het verliesen van sijn roer ontrend Balij door het stooten op een blinde klip wierd ons door het daarmeede overgekome opperhoofd den koopm: Jan Din„ nies wel overhandigt Uw Hoog Edelh: hoog„ geagten brief van 14. febr: bevoorens en de Bijlaagen daarnevens gelegt geweest volgens re„ gister; Waarop dan in alle eerbied rescribee„ rende uw Hoog Edelh: bedeelen, dat de daar„ meede overgekome bediends, dog maar 4. van de 6. soldaten door het afsterven van 2. tot vervang en Recruteering van de verlost E per„ soonen hier meede wel aangezant sijn voor welke goedheijd en suppleering wij alle uw Hoog Edelh: blijdelijk bedanken, soo ook de g'advanceerde en verbeeterde Persoonen, die gelijk de Raadjes van Timor en het sig„ natje van Laijwaijang voor hunne ontfan„ gem weedergeschenken aan haar met de ge„ woond statie afgegeven sulx ook versogt hebben te doen bij deesen, dog aan die van Lama„ voorsienige Heere en Heeren Keira #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1233.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740: keira hebben wij de brief voor haar ontfangen, alleen maar bij voorm: gelegentheijd overhan„ digt en niet de goederen, terwijl men die in het welneemen bij resolutie van 18. maart beslooten heeft, soo lang aantehouden tot dat sij het geschenk van een mans slaaf en een picol wax, het geen sij bij hun brief aan uw HoogEdelheeden frivool gesz: hebben, aan ons alhier ter verdere voortsending na Bata„ via overhandigt te sijn, eerst sullen inge„ bragt hebben, ten eijnde sij soloreesen en andere eijndelijk niet souden denken, dat de Ed: Comp: gereed genoeg soude weesen om Iaarlijx geschenken om sunst aan haar te geeven en ook om erger desseijnen te stuijten. Voorts op gem: brief niet anders te antwoor„ den sijnde als om uw Hoog Edelheeden te seggen wat regt d'E: Comp: op het Eij„ land Boeleboerong heeft soo diend, dat het selve genoegsaam een steene berg gelijk in het gesigt van het Casteel geleegen ge„ noegsaam rond, omtrend 40. roeden over't kruijs, tot Beschutting voor de vrijluijs Chialoupen en onse bodems alleen nut, vol„ gens het seggen onsen bondgenoot den koning van Amphoang soude toekomen verse #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1234.xml #+ --- Timor den 30. maij 1740: E Van voor welkers strand omtrend een mijl waters in zee na het Casteel toe dat Eijlandje ge„ leegen leijd, soo dat wij het selve met de plaats daar 's Comp: Casteel opgebouwt is even eijgen houdende, hun opgeregte kruijs in Februarij 1739. hebben doen verbranden, ter„ wijl den Portugees ons weetens op geen andere plaatsen van Timor praetensie maken kan, als Lifao Toelang ikan en Amarassie, ver genoeg van meergem: eijlandje gelegen, breeder over Timor door mijn voorsat vis„ scher in anno 1734. en 1735. aan uw Hoog„ Edelh:s gesz:, waaraan ons in het welnee„ men verder gedragen, en hoope hebbende met dit ons berigt na de beste kennisse ter nee„ der gesteld voldaan te hebben, soo sullen de drie ontfangene Extracten tot onser Narigt van uw Hoog Edelh:s bekomen, nagewoonte hier insereeren ten teeken dat het daarbij verm: tot onser ken„ nisse gekomen is, die luijden als volgt, Extract uijt de Notulen van't g'besoigneerde en g'resolveerde in Raade van Jndia Donderdag den 27. august 1739. „ onder voorsz: besoigne bij den secreeten brief der „ Hoog Ed:s Heeren seventhienen van den 17 gbr #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1235.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740. 17. 9br: de anno passato, vernoomen sijnde de nadere verklaaring van haar Ed: Hoog agtb: omtrend den Inhoud der Procuratien van menschen die geneegen mogten weesen derselve Reecq na Neederland overtemaaken, soo wierd „ goed gevonden ingevolgh van dien als nu na alle de resp: buijten Comptoiren te recommandeeren, dat een ijgelijk van de geend, die tot overmaking van sijn sol„ dij reecq: mogt geneegen weesen, wel worden g'permitteerd, deselve aan haare gemagtigdens alhier overtemaaken, ten eijnde tot dies versending na Neederl: „ versoek te doen, dog zullende de daarbij gehoorende Procuratien tot heffing van soodanige saldoos directelijk moeten houden op Persoonen in't vaderland woonagtig en niet bij weegen van substitutie op een g'interponeerd persoon in India, maar eenelijk van de eene Persoon op de andere, off wel van den Constituant op de g'constitueerdens in Neederland. Al verder met attentie gelet weesende op het genoteerde door haar Ed: hoog agtb: bij even geciteerden secreeten Brief „ „ „ „ „ „ „ „ 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1236.xml #+ --- Van Timor den 30: Maij 1740. brief van den 17. 9br: d' a„o pass„o, soo wegens het opkoopen en versenden van soldij reecq na Neederland, als de afbetaaling der ver„ diende maandgelden aan 'sComp: dienaa„ ren in India, soo wierd na voorgaande Deliberatie en overweeging van het no„ dige voor af goed gevonden, de bereets gegevene ordre en in Practijcq gebrag„ te Examinatie der soldij reecq: door de officieren van de Iustitie soo hier „ als op de resp: buijten Comptoiren, bij provisie te laten cesseeren, en de ver„ sending van deselve weeder te laten ge„ scheeden op den voorigen voet, met daartoe eenelijk versoek te doen, aan den heer Directeur Generaal en dien„ volgende sijn Ed: aanbevoolen te laten tot voorkoming van de g' pleegt werdende schadelijke Practijcquen in't opkoopen „ en versenden van Reecq: omme die door het opperhoofd van't Generaal soldij Comptoir te doen nagaan, en denselven ook wel ernstelijk te recommandeeren een nauwe toesigt daar omtrend te neemen ten eijnde bij ontdecking van soodanige Dienaar eenigsints suspect mogte g'oordeelt „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1237.xml #+ --- Van Timor den 10. maij 1740 g'oordeelt werden, aan gem: sijn Ed: op te geeven, omme bij deese Regeering overgebragt sijnde, daar over te kunnen werden g'disponeerd na bevinding, het sij met soodanig suspect Persoon of Persoonen door het afleggen van den Eed voor den Agtb: Raad van Justitie deeses Casteels sig te doen purgeeren, dan wel door de overgave aan den officier tot het doen van Enqueste, mitsg:s die bevonden sal werden sig aan het koo„ pen off verkoopen van Soldij reecq: op deese off gene wijse te hebben schul„ dig gemaakt, boven de bereets daar tegens gestatueerde panaliteijten van Confiscatie der Reecq: ende Betaaling „ van de vierdubb: waarde na Neederland te senden als een schadelijk subject en ten deesen opsigte de ministers op de resp: buijten Comptoiren almeede met nadruk te recommandeeren, de nauwe toesigt en Examinatie der Reecq: tot welkers overmaaking na deese Hoofd„ plaats alvoorens bij de regeering op soo„ danige plaats sal moeten werden versoek gedaan, en voorsz: recherge door den „ „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1238.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740: den secunde persoon en guarnisoen boek„ houder te laten geschieden, en eenelijk die geene welke te suspecteeren sijn van de hand te wijsen, en tot de over„ sending geen permissie te verleenen maar die bevonden mogte werden ver„ x de eene off de kogt dan wel op andere wijse ver„ alieneerd te sijn, daarmeede nade hier voorgem: gestatueerde wetten te werk te gaan en den Persoon of per„ soonen herw: aantesenden, terwijl al verder verstaan werd alomme in Jn„ dia de Dienaaren die geneegen mogten weesen na tijds expiratie een nieuw verband aantegaan, derselver bereets ver„ diende maand gelden te laten afbetaalen, in Contanten tegens ligt geld de rd„s gereekend tegens 64. stuijvers, sonder „ dat soodanige sullen g'houden weesen „ eenige Lijwaaten te accepteeren, veel min dat die haar werden opgedrongen dog de ordinaire verstrecking van goede maanden te laten blijven op den ouden voet /:onderstond/ accordeert, /: was geteekend/ N. s Otto p:l secret:s Extract. „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1239.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740. Extract uijt de Notulen van't g' besoigneerde en ge„ resolveerde in Rade van India Dingsdag den 15. Septemb: 1739. Gelijk al verder op den voorstel van wel„ gem: sijn Edelheijd goed gevonden wierd de ministers op de resp: buijten Comptoi„ ren te ordonneeren van de genomene Dispositie deeser Regeering op den 27. der g' passeerde maand Augustus om„ trend het koopen en verkoopen van sol„ dij reecq: met dies versending na Neederland en de afbetaaling der verdiende maand„ gelden een Biljet te formeeren, op dat de gemeente door dies publicatie en affixie van deese ordre behoorlijk mogen werden g'praeadverteerd. /:onderstond:/ accordeert /:geteekend:/ M:r Otto p:l fecr: Extract uijt de Novulen van't g'besoigneerde en geresol„ veerde in Raade van India op Donderdag den 24. ' 7br 1739. op reste - E „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1240.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740. Insgelijx door den heere Gouverneur gener„l voorgesteld sijnde, de genoegsaame on„ doenlijkheijd omme buijten veragtering van den dienst, en het ongerief dat de hee„ ren Beschrijvers door het moeten mis„ sen der Papieren sal werden toegebragt, voor den visitateur Generaal, ingevol„ ge het g'arresteerde aandeese Tafel op den 31 Iulij Ioleeden te doen uijttrecken dan wel afgeeven soodanige Bevindingen van uijtgeleeverde Ladingen der scheepen en mindere vaartuijgen, mitsg: de berig„ ten van de onderwigten en gevalle spilla„ gien bij den Iaarlijxen opneem op de resp: Buijten Comptoiren met de besluijten dien aangaande genomen, en verder alle onkost Reecq: van aan„ „ komende scheepen en mindere vaartuij„ gen, soo wierd op de nadere Propo„ „ sitie van welgem: zijn Edelheyd „ goed gevonden, na alle de Comptoiren te ordonneeren de voorenstaande Pa„ pieren, en alle de geenen, die daartoe Relatie hebben, extracts gewijse te doen uijttrecken, omme apart bij den anderen ingebonden sijnde onder de „ „ „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1241.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740. de gewoone jaarlijx Papieren sodanig herw: „ aangesonden te werden ten eijnde op den ontfangst aan gem: visitateur te werden afgegeven, omme daarvan op sijn tijd „ het behoorlijk gebruijk te kunnen heb„ „ ben, ter voldoening aan het evengeciteerde „ Besluijt /:onderstond:/ accordeert /: was geteekend:/ M„s Otto P:l secret„s En vervolgens uw Hoog Edelheeden in allen Eerbied berigten, dat voorm: Iagt van sijn ingehad hebbende 's Comp„s goederen ontladen sijnde enelijk te kort, gebrooken en wan bevonden is, vide nevens leggende Verklaaring met N„o 9. geteekent 933 1/3 lb. rijst te kort op 48000. lb. sijnde 1 1/12 p=r C=to 6. bott„s wijn op 1000 in 10: kassen g'brooken 145. grauwe moppen op 5000. en 50. Dak pannen op 1000 gebrooken mitsg: 2. vaten Leuwen bier wan het eene 10. den het andere 7½ d„m, het geen men om dat er tegens het uijtlecken van het Bier niet heeft kunnen voorsien werden en het andere van weijnig belang de gestelde ordre van affschrijving niet en excedeert met sijn kostende ƒ 27: 9: 8. op Approbatie van Uw Hoog Edelheeden bij onse Handel Boekjes „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1242.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740. Boeijes op Winst en Verlies affgesz: hebben. Hier meede dan de Brief voor b'antwoord houdende, soo dienen verder dat op den 2. April de 8. vaten bier met ge„ repte Iagt voor Negotie bekomen kostende ƒ 205: 8:8: bij vendutie ver„ kogt voor ƒ 334: 10 — maar aanwinst afgeworpen hebben ƒ 129: 1„8 off - . . prC=to en 446. bott„s wijn, die tot randsoen voor een rond Iaar te veel waaren, kosten„ „de ƒ 198:2:— voor ƒ266:5: verkogt sijnde of met een gering advans van maar 36 1/3 p=rC=to blijkens venduw Pold, geteek: met N„o 11. hier nevens g'legg dog onaangesien wij ons innerlijk Leedwee„ sen over die weijnige winst betuijgen moeten wij ook seggen dat het Leeuwen Bier seer slegt en laf, mitsg: de wijn voor zig g'proeft en gekogt is, die schoon hooger Inkoops te staan komt hier egter boven de wijn niet schijnd g'prefereerd of ge„ wild g'weest te sijn. Alverder treedende tot verhaal van het geen hier seedert 25. aug: 1739. dat ons Laatste schrijvens afging, voorgevallen is soo vertoonen voor eerst den staat deeses Comptoirs #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1243.xml #+ --- 15 Aan Timor den 30. Maij 1740 Comptoirs uijt de nevensgaande Handel boekjes van anno 17 3/9. onder ult„o aug: geslooten op den 13. 9br: daaraan in vergadering daar uijtgetrocken en daarna ook de Rende„ menten van de verkogte Coopmansz: enz: waaruijt Uw Hoog Edelheeden des believende sullen kunnen sien, dat men in die 12. maanden maar ten agteren geraakt is een sommetje van ƒ540: 13: 8. of wel ƒ 2524:9:— minder als het Iaar bevoorens dog meest veroorsaakt door een hoogere verpagting van 's Comp: geregtigheeden gelijk blijkt: De Generaale Lasten in dit Iaar 1738/3 sijn en komen te beloopen . - - - - - - - - ƒ41971: 7. — De winsten suijver na aftrek van al het afgesz: ten Lasten van de winst Reecq: blijkens het 47. bladt van het Iournal - - - - - - ƒ5443. 4. 8. De ingekomene Pagt Penn: in 12. maanden -„ 4800: — — - De schenkagie Reecq: voor soo veel die te vooren is g'raakt „ 1187: 9 „11430: 13. 8. — Oversulx meerder Lasten als voordeelen in dit laatste Boek Iaar 1738/9. een sommetje van -. ƒ540: 13 8: In het voorige boekIaar 17 23/38. waren de Lasten - - - - - - - - - ƒ 13037. 13. 8„ de winsten na aftrek van al het affgesz: ten Lasten van de winst Reecq: - ƒ7287: 11. — De ingekomene Pagt penn: „ 2685. — „ 9972: 11:— zulx in anno 17 2/38. meerder Lasten als voordeelen een somma van soo dat de Iongst gesloote Negotie boeken van Anno 173 3/9. minder veragtert sijn als in het Iaar bevoorens 17 23/38. een bedrage van - - - - - - - — - - - - - - - - „ 3065. 2: 8. --ƒ2524. 9. — waarvan -. - s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1244.xml #+ --- Van Timor den 31. Maij 1740 waarvan de oorsaak vertoond word invoegen als Laatste A„o 17 2/9 A„o 17 7/7 volgt Jaar minder meer Kostgelden en Randzoenen ƒ3321: 13. 8. ƒ3337. 4. - - ƒ 15. 10 l „ 526. 1. 8. „ 625. 12. 8. —. - -. „ 99. 11. – Ongelden ordinair „ 202. 2. – „ 369. 10. —. . . . . . „ 167. 8. — Ongelden extraordinair Ongelden van't Hospitaal „ 212:11: 8„244:5. 8. - - - - „ 31. 14. —. „ 419. 18. 8. „ 500. 19. -. . . . . „ 81. — 8 Ongelden van slaven Ongelden van Reparatie „ 64. 5. — „ 344. 12. 8. . . . . „ 280. 7. 8 't guarnisoen boek voor betaalde maandgeld: 5590. 8. — „ 5749: 6 8. . . . . . . „ 158. 12. 8: ongelden van Chialoupen en kl: vaartuijgen 1634. 7. — „ 1810. 16- - — - - „ 176 9. — Reecq: van Sohenkagie - - - - - „ 55. 7. 8. - - - -„ 55„ 7. 8. Addeert ƒ197:7: —ƒ1307:8: 8. - . . . ƒ166: 6: 8. trecke af --„11971: 7. — Dan soo blijkt dat de generaale Lasten in dit Iaar minder sijn als het voorige Iaar 17 23/38. een sommetje van . . . ƒ 1066. 6. 8. accord ƒ1066. 6. 8. Dat al de ordinaire Acht Last posten in dit Iaar 1723/29 ƒ 1066. 6. 8. minder komen te beloopen als in het voorige Boek Iaar 17 23/8. heeft moe„ ten gedaan werden is meest bijgekomen door dien men in den aanvang al eenige Europeesche besoldingen door den dood verlooren had en sulx dat bedraagt en eenige mindere on„ kosten als bevoorens heeft konnen soo voor goede maanden Randsoenen V„r alschoon eenige meer„ dere Reparatien wel nodig waaren maar om dat weijnig niet helpen kon, heeft men met stoppen en lassen 'sComp„s gebauwen soo veel mogelijk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1245.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740. 38 mogelijk maar digt gehouden, Invoegen voorm: dan aangeweesen sijnde de Lasten deeses Comptoirs, en dies mindere verag„ tering van ƒ1066: 6. 8. dan het Iaar 17 23/38. bevoo„ rens soo vertoonen met alle eerbied dan ook in het breede de winsten, ## verliesen, Inkom¬ sten en geregtigheeden met aanwijsing hoe en waarop en waar't selve bij 't Journal g' extendeert staat namentlijk De ruwe winsten zijn gelijk voorsz: staat in dit Iaar 17 3/93n blijkens rendement een somma van - - - - - - - ƒ5548. 5. — op de afbetaalde gagien gew: vid: C:t 47. van't Iournaal „ 425. — De Reecq: van Sohenkagie voor soo veel die wegens meer„ der ontfangene geschencken van de Inlandsche groote„ te vooren staat vide C„a 47. - _ _ _ . . . . - - - - - „ 1187. 9.— De ontfangene Pagt penn: sijn meede blijkens de winst en verlies Reecq: op C„ao 47: te sien - - - „ 4800. — — De ruwe winsten zijn dan. . . . - ƒ11960: 14. — Waar van aftrecke soo veel op de Winst reecq: is afgesz, als, Voor 1. Slavin Meo den 8. 9br: 1788. overleeden ƒ90. voor 1. d„o Werd „ 7. febr: 1739. _o _„ 90. „ 1 slaaf Baka „ 11. do „ _„o - „ 78. „ 1. d„o Marie „ 18. do „ d„o - - - „ 90. „ 322. 7/12. lb: rijst onder ulto„ februarij 1739. gelareert bevonden op een uijtgeleverde parthij van 16124 1/3 ldb„ 6. 1. — wegens soo veel op de Lading van het Iagt Iacob „ 114. 7. 8. Willem te kort en gebrooken is uijtgeleevert weegens soo veel in 12. maanden tijd op de ver„ kogte en uijtgeleeverde Pond goederen onder ult„o Augustus is g'laxeert bevonden vid: C: 40. „ 61. 12. — „ 530. — 8. Des de waare winsten, Jnkomsten en Voordeelen sijn ƒ 11430. 13. 8. —— die transporteere #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1246.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740 O P„r Transport - - ƒ 11430. 13. 8. In anno 173/78. waaren dewaard winsten en Inkom„ sten, gelijk als op de eerste zeij deeses vertoogs staat - - „ 9972. 11. — sulx de winsten en Inkomsten in dit Iaar 17 23/39. meer„ der sijn als het Iaar bevoorens een sommetje van - - ƒ 1458. 2„ 8. De hier vooren aangeweesene mindere Lasten deeses Jaars 17 23/9 hier bij g'addeert werdende ter somma van „ 1066:68 soo blijkt dat dit Comptoirtje in anno 173/39. minder ver„ agtert is als het voorige boek Iaar 17 3/8 een - - - ƒ2524: 9. — somme van - - - - - - - - - - - off wel de geheele veragtering in anno 1738 - - - - ƒ540: 13. 8 13/39 want de generaale Lasten sijnde gelijk vooren staat ƒ11971:7. — En de winsten en voordeelen na aftreck van al het affgesz: ten lasten den winst reecq: - - - -. . „ 11430. 13. 8. 38. soo sijn deese Boekjes van anno 17 2/39. als gesegt maar ten agteren geraakt een Sommetje van - - - - ƒ 540.: 13: 8 Dog nog e beeter soude hebben kunnen uijtvallen had het nieuw opperhoofd Pieter Iacob Blok 1: die 's Comp: Pakhuijsen en verdere Effecten reets langh overgenomen had / niet on„ tijdig door den dood was weggerukt De Restanten aan dit Comptoir onder Ult„o Aug„s 1739. beloopen een Somme van ƒ57512:13:— bestaande in Coopmansz: „ 230. 17. — Openstaande Reecq: - - - - „ 1352 4. — Provisien - Schrijffgereedschappen - - - - - - - - - „ 97. 2. — Medicamenten - - - - - „ 101: 6. 8. Ammonitie van oorlog - _ _ _ _ - _ _ - . „ 3293. 13. 8. Equipagie goederen - - - - – – — „ 92 6. 8. Instrument Zeegels - - - - - - - - „ 88. 10. — Diverse materialen slaven en Slavinnen - De restanten monteeren. ƒ57512„ 13. — Contanten - - - - - - - - - - - - - ƒ33996: 16. — - _ _ _ – - - - – – „15015. 16. 8. - - - - - - - - - „ 2721:4. — - - - - - - - - „ 522:17:— Rendement - — — - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1247.xml #+ --- 19 Van Timor den 30. Maij 1740. ƒ 12. 1. 8. ƒ 241 — — ƒ28. 8.ƒ895. /57. ƒ100. . „ 15319. 12 8 5319 6. 8. 53¼ s„ts Rendement der verkogte specereijen koopmansz: en overtollige Provisien, staande het boek Jaar 17 12/9. off seedert p=mo 7br: 1738. tot ult„o Aug: 1739. op Timor als het kosten voor wat batav: on verkoop pond of Winst Percealo. gelden pees ver„ kogt is, 4¼. lb. foelij - - - - - - - - . . ƒ 2. 18. — ƒ 38. — 78ƒ 8. —. — ƒ35. 2 — ƒ 1210.¼ r„m 9¼ „ Nagelen - - — „ 3. 15. — „ 46. 5. — „ „ 5. — — „ 42. 10. — 13 1/3 „ Inkoop Verkoop. Winst Per censo 39¼ „ Noten. . . - - -. . . . „ 4. 1. —„ 144. 2. 8„ „ 3. 12. 8. „ 40. 1. 8. 3458. 1/8„ 4½ „ Canneel - - - - - -. . „ 1. 7. 8 „ 12. 12. 8. „ 2. 16. 8. 11. 5. — 818. /5„ Koopmansz: en overtolligh Provisien, 217. lb. Peeper. . . . . . . . . . ƒ 30. 3. —. ƒ 81. 7. 2 16. ƒ. 7. 8 ƒ51. 4. 8. 170. —. s„s 14. „ Mostertsaat. . . - - - „ 2. 10. – „ 5. 5. — „ „ — 7. 8. „ 2. 15. — 110. — — 967. P„s gerrassen bengaals. . . . „ 3172 17. 8. „5016. 15 — 5. . „ 93. 17. 8. 60. — rm 52. „ Salempoeris gem: gebl: kust „ 250. 3. —„ 359. 5. — „ „ 7. 2. 8 „ 109. 2. —„ 43. 5/8„ „25. „ Photassen fijne bengaals, „201. 4. 8. „ 271. 17. 8„ 10. 17. 8. „ 70. 13. — 35. — —„ 134: „ bethilles br: bl: kust „ 780. 16. —„ 1387. 2. 8. „ 10. 10. —„ 606. 6. 8. 77. 7/9„ 20. „ gingam pinasse kust „ 86. 7. —„ 135. — — „ 6. 15. — „ 48. 13. —„ 56 1/3 „ 8. „ Zeijldoek gebl: beng: „ 29. 4. —„ 42. — —„ „ 5. 5. —„ 12. 16. —„ 43. 7/3 sch: 8½ „ Guinees gem: gebl: tutucor: „ 93. 1. 8 „ 150. 15.—„ 18. 15. —„ 57. 3. 8. 61½ r=m 172. „ Salempoeris br: bl: Cust „ 1292. 15. — „ 1930. 10. —„ 11. 5. — „ 637. 15. — 49 1/3 —„ 20. „ Guinees gem: gebl: „ „ 236. 18. 8. „ 360. —„ „ 18. —. „ 123. 1. 8. 51. 7/5 8. 32. „ Chitsen ordin: br: Sour: „ 153. 19. 8. „ 192 — —„ „ 6. — —„ 38. —8. 24. 7/8 „ 12. boss: bind rottings - - -. . . . „ 3. 16. —„ 15. — t b:s ƒ 1. 5. —. 11. 4. — 294. ¾ fcl:s 81. kann: france wijn. . . . . . „ 57. 18. 8.„ 73. 15. — bij sendutis 15. 16. 8. 27. 1¼. 3„m 54. lb. boter vriesse. - - - - - . . „ 19. 16 — „ 4. 10. —. 8. —. 15. —„ 20. 14. — 104½ „ 31. „ Cattoene gaaren - . . „ 4. 14. 8. „ 11. 12. 8. „ — 7. 8. „ 6. 18. — 146. — „ 60. „ Loot. . . . . . - - -. . „ 7. 12. —„ 15. — —„ „5 — —„ 7. 8. — 97. 1/3„ 637. „ spijkers in soort. . . . „ 103. 19. —„ 238. 7. 8. „ — 7. 8. 134. 18. 8. 129¾„ 225. steenen zeep sourats - - - - „ 24. 15. 8. „67. 10. d'o p„s 3. — „ 42 14. 8. 172. 3/8— 116. P„s Salempoeris rood kust „ 928. 5. —„ 1392: — t p„s 12. —– 46315. — 50. — s„s 50. „ guinees br: bl: kust - - „ 923. 10. — 1249. 17. 8. „ 24. 15. — 326. 7. 8. 35 - 1/3 r=m 112. „ Baftas br: bl: „ „ 879. 4. —„1260. ——„„ 11. 5. —380. 16. - 43. ¼. „ 59. „ bethilles roode Cust „ 464. 14. —„ 63. 15. — „ 11. 5. — „ 199. 1. — 42.¾. — 31. lb. zeep bengaals - - - - - „ 5. 18. — „ 19. 7. 8. 1b 12. 8. 13. 9. 8. 228. 7/8 „ 8. Vaten holl: bier - - - „ 245. 14. — „ 280. 10. bij vendutie 34. 16. — 14. 1/5. „ uijtmakende te samen. - . . . . . . 1017. ƒ15601:2 ƒ548:5 51 2/ Verte 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1248.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740 E P„r Transport - - - - ƒ 11430. 13. 8. In anno 173/78. waaren dewaard winsten en Inkom„ sten, gelijk als op de eerste zeij deeses vertoogs staat - - „ 9972. 11. — sulx de Winsten en Inkomsten in dit Iaar 17 23/39. meer„ der sijn als het Iaar bevoorens een sommetje van - ƒ 1458. 2„ 8. De hier vooren aangeweesene mindere Lasten deeses 73/39 hier bij g'addeert werdende ter somma van „ 1066:68 Jaars 17 soo blijkt dat dit Comptoirtje in anno 173/39. minder ver„ agtert is als het voorige boek Iaar 17 3/38 een - - - ƒ2524: 9. — somme van - - - - - - - - - - off wel de geheele veragtering in anno 738 - - - - ƒ540: 13. 8 17 /39 want de generaale Lasten sijnde gelijk vooren staat ƒ11971:7. — En de winsten en voordeelen na aftreck van al het affgesz: ten lasten den winst reecq: - - - - . „ 11430. 13. 8. m soo sijn deese Boekjes van anno 17 23/39. als gesegt maar ten agteren geraakt een Sommetje van - - - - ƒ 540: 13: 8 Dog nog e beeter soude hebben kunnen uijtvallen had het nieuw opperhoofd Pieter Jacob Blok /: die 's Comp: Pakhuijsen en verdere Effecten reets lange overgenomen had ( niet on¬ tijdig door den dood was weggerukt De Restanten aan dit Comptoir onder Ult„o Aug„s 1739. beloopen een somme van ƒ57512:13:— bestaande in „15015. 16. 8. Coopmansz: - „ 230. 17. — Openstaande Reecq: - - - - Provisien — Schrijff gereedschappen - - - - - - - - - „ 97. 2. — Medicamenten - - - - - „ 101: 6. 8. Ammonitie van oorlog - _ _ _ - - - - - . „ 3293. 13. 8- Equipagie goederen - - - - - - - - „ 92 6. 8. Diverse materialen slaven en slavinnen De restanten monteeren ƒ57512„ 13. — Instrument Zeegels - - - - - - - - „ 88„ 10. — - Contanten - - - - _ _ _ - - - - - - ƒ33996: 16. — Rendement - - - - - - - - - „ 2721: 4. — — — — „ 13524. — - - - - - - „ 522: 17: — -- - - - --- - - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1249.xml #+ --- 19 Van Timor den 30. Maij 1740. ƒ 12. 1. 8. ƒ 241 —ƒ 28. 18.ƒ 895. /5. ƒ100. . „1319. 238„53196. 8. 53¼ s„ts Rendement der versogte specereijen koopmansz: en overtollige Provisien, staande het boek Iaar 17 2/9. off seedert p=mo 7br: 1738. tot ult„o Aug: 1739. op Timor als het kosten„ voor wat batav:s on verkooppond of Winst Percealo gelden kog. 4¼. lb. foelij - - - - . - - . . . ƒ 2. 18. — ƒ 38. — —8 8. — — ƒ35. 2 — ƒ. 1210. ¼ r„m 9¼ „ Nagelen - - — „ 3. 15. — „ 46. 5. — „ 5. — — „ 42. 10. — 13. 1/3„ Inkoop Verkoop. W inst: Percenco 39¼ „ Noten . . - - -. . . - „ 4. 1. —„ 144. 2. 8„ „ 3. 12. 8 „ 140. 1. 8. 3458 /8„ 4½ „ Canneel - - - - - -. . „ 1. 7. 8 „ 12. 12. 8. „ 2. 16. 8. 11. 5. — 818. /5„ Koopmansz: en overtollige Provisien, 217. lb. Peeper . . . . . . . . . . ƒ 30. 3. — ƒ81. 7. 8.16. ƒ 7. 8 ƒ51. 4. 8. 170. —. ss 14. „ Mostertsaat. . . . - - „ 2. 10. — „ 5. 5. — „ „ — 7. 8. „ 2. 15. — 110. — — 967. P„s gerrassen bengaals. . . . „ 3172 17. 8. „ 5076 15 — p o/5. . „193. 17. 8. 60. — r„m 52. „ Salempoeris gem: gebl: kust „ 250. 3. —„ 359. 5. —„ „ 7. 2. 8.„ 109. 2. —„ 43. 5/8„ „25. „ Photassen fijne bengaals, „ 201. 4. 8. „ 271. 17. 8„ 10. 17. 8 „ 70. 13. — 35. — —„ 134. „ bethilles br: bl: kust „ 780. 16. —„ 1387. 2. 8. „ 10. 10. —„ 606. 6. 8. 77. 7/8„ 20. „ gingam pinasse kust „ 86. 7. —„ 135. — — „ „ 6. 15. — „ 48. 13. —„ 56 1/3 „ 8. „ zeijldoek gebl: beng: „ 29. 4. – „ 42. — – „ „ 5. 5. — „ 12. 16. —„ 43. 7/8 sch: 8½ „ Guinees gem: gebl: tutucor: „ 93. 1.8„ 150. 15. —„ 18. 15. —„ 57. 3. 8. 61½ r=m 172. „ Salempoeris br: bl: Cust „ 1292. 15. — „ 1930. 10. — „ 11. 5. —„ 637. 15. — 49 1/3 -„ 20. „ Guinees gem: gebl: „ „ 236. 18. 8. „ 360. —„ „ 18. —. „ 123. 1. 8. 51. 7/5 8. 32. „ Chitsen ordin: br: Sour: „ 153. 19. 8. „ 192. — —„ „ 6. — —„ 38. — 8. 24. 7/8„ 12. boss: bind rottings. - - - . . . „ 3. 16. —„ 15. — t b. 1. 5. –. 11. 4. — 294. ¾ fel: 81. kann: france wijn. . . . . „ 57. 18. 8 „ 73. 15. — bij kendutie 15. 16. 8. 27. 1¼ 3 „ 54. lb. boter vriesse. - - - - - . . „ 19. 16 — „ 40. 10. — 8. ƒ. 15. —„ 20. 14. — 104 ½„ 31. „ Cattoene gaaren - . . „ 4. 14. 8. „ 11. 12. 8. „ „ — 7. 8. „ 6. 18. — 146. — „ 60. „ Loot. . . . . . . - . . „ 7. 12. —„ 15. —— „ „5 — —„ 7. 8. — 97. 1/3„ 637. „ spijkers in soort. . . . „ 103. 19.—„ 238. 17. 8. „ — 7. 8. 134. 18. 8. 129 ¾„ 225. steenen zeep sourats - - - - „ 24. 15. 8. „ 67. 10. d'o p„s 3 —„ 42. 14. 8. 172. 3/8— 116. P„s Salempoeris rood kust „ 928. 5. —„ 13921 — tp„s 12. —— 46315. — 50. — s„s 50. „ guinees br: bl: kust - - „ 923. 10. — 1249. 17. 8. „ 24. 15. - 326. 7. 8. 35 1/3 r=m 112. „ Baftas br: bl: „ „ 879. 4. —„ 1260. ——„„ 11. 5. — 380. 16. — 43. ¼. „ 59. „ bethilles roode Cust „ 464. 14. —„ 663. 15. — „ 11. 5. — „ 199. 1. — 42.¼. — -31. lb. zeep bengaals - - - - - „ 5. 18. — „ 19. 7. 8. 1. ƒ12. 8. 13. 9. 8. 228. 3/8 „ 8. Vaten holl: bier. . - - „ 245. 14. — „ 280. 10. - bij venductis 34. 16. — 14. 1/5. „ uijtmakende te samen - . . . . . . 1017 8 560 2 ƒ5485 5 / 2/ Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1250.xml #+ --- Van Timor de Rendement der verkogte Specereijen laatst verweeken 't samen getrocken te Fijne specereijen: C Nooten - Koopmansz: en overtolligt Provisien Peeper. . . . . . . . . . . . . . . . . - - Gerrafsen Bengs„ .. .. . . - . - - -— Salempoeris gemeen gebl: kust - - - - - - - - -- Totassen fijne bengaals - - - - - - - - - - - Bethilles bruijn blauw Cust- Gingam Pinasse Cust - - - Zeijldoek gebl: Bengs: guinees gem: gebl: Cust Salempoeris br: bl: Cust Guinees gem: gebl: Tutucorijns - - - - - - Chitsen ordinaire breede Sourats - - - - - Salempoeris roods kust Guinees br: bl: Cust do Dafftas, br: bl: Bethilles roode Cust Deekens gevattoeneerde Sourats Cattoene gaaren - - Bindrottings - - - - - spijkers in soors - — iser gesorteerd - - - - - Loot --- Kooper Draad Mostert taat Benge Leep G zeep Sourats france wijn Bieren holl. - Booter vriesse Foelij - - - - - - - - - - - Canneel. . . . . . . . .. Nagelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . - - . . . . . . . - – – - - - - - --- . . . . . . . . . . . . . . . - - .. „ 1 - —— . . . . . . - .. .- -. . . - - - -. - -- - - - - - -. - — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1251.xml #+ --- 21 30. Maij anno 1740. E 425. stooren, a ƒ 3. d' 10. p. s koopmanschappen enz: ten Comptoire Timor van 3 Jaaren, en te eten van de An„o 1736/7. 173 7/8. dr 173 8/9. soo volgt: het kostende voor ven mijs met de ba„ taviase oug: Verkoop p„t verkogt is, Winst P„r Cento, 't boekjaar 1733/9. 4 ¼ lb. - - - - - - -ƒ 2 18 — ƒ 38. — — llb. ƒ 8. — – ƒ 35: 2:— 1210. ¼ r„m „ 46 5. - „ „ 5. — – „ 42. 10. — 1133 1/3 r=a 60. 15. - „ „ 5. — – „ 55. 15. - 1115. - . - - - - - - - - - - „ 3. 19. 8. „ 48. 15. — „ „ 5. — — „ 44. 15. 8. 1126 3/8 174 81 39¾ „ - - - - - - - - - - - - - - — - „ 2 — - „ 70. 15. – „ . 3 12 8 „ 68. 15. — 3417. ½ „ 173 7/8. 17361. - - — — — „ 1 7. 8. „ 12. 12. 8 „ „ 2 164. „ 11. 5. — 818. 1½ 77 17389 6. ½„. . . . . . . . . . . . . . . . „ 2. — —„ 18. 5. 8. „ „ 2. 164. „ 16. 5. 8. 813. ¾ — 173 7/8. 173617. – – — – „ 30. 3. – „ 81. 7. 8. „ „ 7. 8 – „ 51. 4. 8. 170. — s=s 17389. 217. - lb. 173 7/8. 122 „ 1736/17. — „ 25. 5. 8. „ 65. 12 8. „ „ 7. 8. —„ 40. 7. — 160. — s 175. —„ -— — — „ 3172. 17. 8. „ 5076 15. – lp:s „ 5. 5. -„ 1903. 17. 8. 60. 2 r=m 1738/9. 967 — p„s - - — — — — „ 2053. 4. 8. „ 3081. — –„ „ 4. 17. 8. „ 1027. 158. 50. – do 173 7/8. 632. „. - 882 „ —. —. „ 2865. 8. 8. „ 4299. 15. — „ „ 4 17. 8. „ 1434. 68. 50 1736/7. 1/52 „ hier van 30. p„s â ƒ 6. 15. — en 22. p„s â ƒ 7. 2. 8. ider „ 850. 3. — „ 359. 5. — „ „ 7. 2. 8. „ 109. 2. — 48. 51/8 „ 1738/9. „ - - - - - - - . . . . . . . . . . . . - 1737/8. - „ 335. 13. 8. „ 486. – –„ „ 6. 15. - „ 150. 68. 45. d„o 34 „ waarvan 1. p„s voor ƒ 7. 10. en 33. p„s â ƒ 6. 15. ider „ 158. 11. —„ 230. 5. —„ „ 6. 15. —„ 71: 14 — 45. —rm 17367. 1738 /9. 25. marrad„s - - - - - - - - - - - - - - „ 301. 48. „ 271. 17. 8. „ „ 10. 17. 8 „ 71. 13 — 35. — r„m 173 6/7 50 — — - - - 5 Cop 1738/9. 134 p:s hiervs 26. p„s a ƒ 9. 15 — 1. p„o â ƒ 10. 2- 8- en 107. a ƒ 10. 10„ — „ 780. 16. —. „ 1387. 2. 8. „ „ 10. 10 —„ 606. 6. 8. 173 7/8. — — —„ 2054. 18 —„ 3480. 15. —„ „ 9. 15. —„ 1425. 17. — 69 7/8 357. „ - 8: 173 6/5. 316 „ hierv: 200. ps a ƒ10 - 10. en 116 p„s â ƒ 9. 15— ider — „1802. 6. 8. „ 3231. — —„ „ 9. 15. — „ 1428. 138. 79 ¼. „ 173 8/9. 20 „ - - - - – – — — — „ 86. 7. —„ 135. — —„ „ 6. 15. —„ 48. 13 — 56. 1/3 173 7/8. 1736/7. 12 „ - - - — — — — „ 236. 18. 8. „ 369: — —. „ „ 18. — —„ 123. 1. 8. 51: 7/8 — — — — — — — — — „ 1292. 15. —„ 1930. 10 —„ „ 11. 5. —„ 637. 15. — 49 1/3 173 7/8. 40. ¼ — — — — —— — „ 778. 18. — „ 1092. — - „ „ 10. 10 –„ 313. 2 – 17367. 40 1/8 - — „ 93 11. 8. 150. 15. — „ „ 15. 15. - „ 57. 38. 61. ½ r„m 1738/9. — — — —„ 121. 5. —„ 173. 5. — „ „ 15. 15. —„ 52. — – 43 173/7. 11 -„ - - - - - 1738/9. 32 „ - - - - - — - — — — — „ 153. 19. 8 „ 192. — —„ „ 6. — —„ 38. — 8. 24. 7/8 173 7/8. 44. „ — - - - — — — — — — — — — — „ 211. 14. — „ 264. — — „ „ 6. — —„ 52. 6. — 24. ¾ ---- „ 577. 7. 8. „ 720. — —„ „ 6. — —„ 142. 128. 24 7/8 r„m 173 3/7. 120 „ - - - — — — — — — „ 928. 5. —„ 1392. — —„ „ 12 — —„ 463. 15. — 50. — s–s 1738/9. 1733/9. 50 „ — — — — — — — „ 2103. 12. —„ 2778. 7. 8 „ „ 11. 12 8„ 674. 15. 8. 32 - 77 1736/7. —„ 923. 10. -„ 1249. 17. 8. „3 24. 15. —„ 326. 7. 8. 35. 13. 313. „ hiervan 113 ps tot ƒ 23. 5. en 200 p„ à ƒ 24. ider. - - - „ 5693. 6. 8 „ 7427. 5. — „ „ 24. — — „ 1733 188. 30 ½ 173 7/8. 17367. —„1854. 18. 8„ 2520. — — „ „ 10. 10 —„665. 1. 8. 35. 7/8 —— —„ 464. 14. —„ 663. 15. —„ „ 11. 5. —„ 199. 1. — 42 ¾ ——„ 136 10 —„ 210. — — „ „ 10. 10 - „ 73. 10- 53. ¾ —-„ 4. . 14. 8 „ 11. 12. 8. „ 8. —. 7. 8. „ 6. 18 — 146. — — „ 3. 16. —„ 15. — — 't bos ƒ 1. 5. — „ 11. 4 - 294. ¾ ss — — — —„. 103. 19 — „ 238. 17. – tb. „ — 7. 8. „ 134. 18. 8 129 ¾ — —„ 83. 14. 8. „ 192. 7. 8. „ „ „ — 7. 8 „ 108. 13. — 1/32 ¾ ps 173 7/8 —— — „ 68. 12 —„ 162. 15. — „ „ — 78„ 94. 3. — 1736/ —„ 7. 12. —„ 15. — - „ „ — 5. —„ 7. 8. — 97. 1/3 „ 1736 1738/9 1736 —„ 4. 128. „ 8. 15. —„ „ — 5. — „ 4. 2. 8. 89 1/8 — v —— — „ 4. 1. 8. „ 12 — — „ „ 3 — - „ 7. 18. 8. 194. ½ „ 136 28„ 109. 15 – bij vendies „79 12 — 80. ½ „ 5½ „. . . . . . . . . . . . . . . . . - . . „ 4. 6. 8. „ 56 — — „ „ 8. — – „ 51. 12. 8. 1195. - s. s 5¾ „ - - - - - - - - - - - - - — „ 1 15. - „ 16. 4 –„ „ 2 164. „ 14. 9. - 826. – – – – – – – – – – – – – – – – – „ 17. 3. 8. „ 45. 15. – „ „ 7. 8. —„ 28. 11. 8. 166. 3/8 r„m 15. „ _ - - - - - - - - – – – – – „ 51. 15. 8. „ 81. – – „ „ 6. 15. —„ 29. 48. 56½ s. r „ „ 173¼. 172 „ - - — 290 „ _ _ _ - - – – – – – – – – – „ 2171: 18. 8. „ 3045. – – „ „ 10. 10 —„ 873. 1. 8. 173/8„ 415 „ - — — — — — — — — — — „ 879. 4. —„ 1260. — —„ „ 11. 5. —„ 380. 16— 43. ¼ re 173 7/8. 12¼ „ - - - - - - - - - 17367. 9¾ „ - - - - - - - „ „ 1738/9. 1/20 „ - - - - 173 /8. 240 —„ — — 1736/7. 48. —„ — — — — — — — — — — „ 327. 12 — „ 504. — — „ „ 10. 10 – „ 176. 8 – 53 7/8 p.s 17389 9. ¼„ - - - - - - - - - 104. „- - — — - 685. -„„ — 173 2/9. 8 -„ - - - - - - - - - - 4. ½„ - - - - - - - 8½„ - - - - - - - -- - 116 „ - - - - - - - - - 1738/9. 59 - „. - - — — — — „ 173 7/8. 20 —„- — „ 1738/9. 31 – ld. – – — — — — „ 17389. 637. ld. — — — — „ 1738/9. 12. -bossen - — — — — — — — — 750. 1/8. 5¼ ps - - ƒ 47189:6. 8. ƒ6678. 12. - - - . - . . ƒ 21488. 15. 8. ƒ 45½ r=m n „ „ „ „ „ „ „ „ — „ „ „ 513 lb. — 434 - „ — – 60 „ —— — — 115. „ — — — — 4— „ — — — - ƒ - - - „ „ „ -- „ 3. „ 10. „ — vate —- - - /54. 119. 1736/7. 1738/9 „ „ „ „ -- - - - - - - - - - - - — — - - - - - - - - - - - -- -- - -- - -- - – – – ... - --- -- - - -- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1252.xml #+ --- D Van Timor den 30. maij 1740: Op den 1. 7br: na oud gebruijk dan weederom 'sComp„s geregtigheeden van dien dag aftot ult„o Aug: 1740. opgeveilt en een ijder soo veel mogelijk aangemoedigt sijnde, soo heeft men deselve na lang talmen eijndelijk aan den Chinees Thelimko moeten laten voor 920. rd„s circa de prijs van alle voorige Zaa„ ren excepto van anno pass:o Namentli Voor die op wax slaven en sandelhout rd„s 800. — — en die op de Tapneering van arak en goela of suijker bier - - - - - „ 120. — dat wel 680. rd„s minder is, als het Iaar bevoorens, wanneer die op wax slaven enz: wel g'haald heeft rd. s 1350. — — En die op de Tapneering van arak enz: „ 250 — „1600 — – het geen doenmaals ook maar soo hoog gekomen is door het opjaagen van de burgers tegens de Chineesen welke laatste, door dat doen ook vrij wat verlooren hebben. Op den 29. 7br: hebben wij ten versoeke van diaconen deeser plaats uijt de armen Penningen onder het opperhoofd sijnde ter somma van 356 7/8 rd„r tot onderhoud van de armen enz: beslooten en ook afgegeven rd„s 56: 3/8. terwijl sij niets meer in Cas hadden en hier de arme bus niet als bij 't aanweesen van een Leeraar omde rds 920 — 3 „4. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1253.xml #+ --- 23 Van Timor den 30. Maij 1740. — „ 3. â 4. Iaaren g'opend werd, den Christen regent met sijn grooten ter ne„ goreij Thie op Rottij ons door hunnen Leer„ meester Hendrik Hendrixsz doen bidden heb¬ bende om 2. â 3. soldaten tot bewaaring van die onnotele Nieuwelings Christen gemor„ den menschen voor den overlaast en boos„ heijd der Termaanders dewelke verradelings omtrend hun Negoreij Thie 5. Tioneesche Menschen vermoord en daar door meest al de kinderen verjaagt en verstrooijd hadden, te beschermen, hebben wij na rijp beraad en goed keuring van uw Hoog Edelheeden op den 13. novembr: toegestaan en ook afgegeven twee stukjes Canon uijt de 5. van de in an„ no 1719. alhier verongelukte Chialoep Iam„ bij geborgene, met 50. kogels daar bij ge„ leent, om dat men geen een man uijt on„ se besettelingen missen en die nieuwlings bekeerde niet hulpe loos laten, mitsg: dat tuijg wel ontbeeren en sonder vrees van schade ken toe vertrouwen kon Ten versoeke van de heeren weesmeesteren tot Batavia sijn, de alhier nog in weesen geweest sijnde goederen toebehoorende den boedel van den gew: schipper in den dienst van dE. Comp: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1254.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740. Comp: Harmen siebens ten behove van sijn onmondig soontje onder haar Eerw: op Batavia verm: staande verkogt en het suijver overbehoudene ter somme van rd:s 146. 7/8. door den secunde deeser plaats in qualiteijd als ver„ du meester in's Comp:s Cas gereld en soodanig bij onse Negotie Boekjes op het Comptoir Generaal ten voordeele gebragt is, ten eijnade de somme na Batavia overgemaakt te werden soo hebben wij daarvan twee eens luijdende wissel briefjes gemaakt, waarvan het eene in deese geslooten leijd en het andere aan heeren weesmeesteren voorm: overgesonden werd met versoek dat uw hoog Edelheeden het selve weeder believen te laten voldoen. sijnde door gem: Secund, Brugman als Curator ad lites in de voorleeden maand Octobr: nog in Cas gebragt een Somme van rd„s 72. 2. off soo veel uijt de Nalatenschap van den overl: Corporaal Ian van Cittert van Dorth overbehouden is ten eijnde dat tedraagen, met nog een somme van 231. rd:s welke door gecommitteerde Lee„ den meede in qualiteijd als Curators op den 15. deeser maand maij i Cas betaald sijn voor reecq: van den in anno 1753 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1255.xml #+ --- 25 Van Timor den 30. Maij 1740. 1738. overleeden secunde Willem van der Burg uijt den Haag daar haare soldij reecq: meede bevoordeelt sijn, om aan haare Erfgena„ men in het vaderland na gebruijk weederom uijtgekeert te konnen werden den Endenees Casola met sijn gonting groot 3 Lasten den 3. decembr: 1739. volgens Pass:o van sijn Hoog Edelheijd sonder eenige Negotie na Bi„ ma g'licentieerd geweest te vaaren, door het ver„ liesen van sijn stuurman en de sterke west mousson Bima en Ende voorbij tot op kisser en van daar na een aanweesen van 54. dagen volgens sijn nader Dasje van den Posthouder op dat Eijland den 24. april Hl: soodanig leedig alhier aangekomen sijnde om wat kost te soeken, heeft men om dat het geen gevaarlij ke Maccassaren waaren na de al oude ordre ong' molesteerd sijn reijs doen vervorderen. Alhier op Timor sijn 's Comp:s 5. bondge„ nooten vorsten nog eens met malkanderen en hooren van geen verschil, maar de pokjes, die hier 't seedert 't Iaar 1728. niet geweest sijn hebben in 4. maanden tijd soo in als omtrend het Casteel wel 1600. menschen ter aarde doen daalen en raseeren nog even sterk, selfs werden er veele van aangestooken d verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1256.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740: die se al eens gehad hebben. op Rottij sijn alle regenten tot nog toe vreedig en welmeenende met d'E Comp: uijt„ geseijt de volkeren van de Negoreij Ter„ mano die door haare slimnepractijcq omtrend 200 menschen van de Negoreij Lando tot oproer en rebellie gebragt hebbende, laaste„ lijk nog soo stout sijn geweest om haar met een 9: wapende Hoop Termaanders na Jermano weg te voeren, een Kunstje daar sij groot en nu wel tot 4500 man sterk door den tijd geworden sijn, wij hebben alles aangewent wat gedaan diende te wer„ den om die Menschen weederom te krijgen en hun in haaren quaden gang te verhinderen maar te vergeefs gelijk bij onse resoluties van 1. en 29. 7br: mitsg: 24. decembr en 20. Ianuarij in het breede gesz: staat; en bij een Rapport met n:o 12. geteekend hier neevens leggende gesien kan werden dat sij waarlijk wel een gevoelige Correctie van uw Hoog Edelheeden verdienen en nodig hebben wil men niet dat sijl: eijndelijk in plaats van d' E: Comp: meester van dat Eijland wer„ den sullen, dog alsoo 't nieuwe opperhoofd Dinnies moet heeft om haarlieden weeder tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1257.xml #+ --- 27 Van Timor den 30. Maij 1740. tot hun pligt te brengen en den Pretendent Regent Bernardus soon van den ver„ bannen Douwmane met den Regent van Oeijnale Naffi sijn moeders vader, nevens den regeerende tweede van die Negoreij Termano patole hier aangekomen sijn, om soo het scheijnt met d'E: Comp: te versoenen soo diend dit alles maar tot advijs en nader schrijvens, Op Polor hebben wij bij onse laatste brief gesegt, dat die van Samakeira onsen bondgenoot met die van Pamahale en Tronk 'sComp„s Vrinden in oorlog waaren maar dat is kort daarna weeder vereffent met verlies van het signatje van Lawaijang die bij het planten van de vreede vlag aan de zeij van den Tolk Prolsz dood geschooten is, van de Portugeesen is dit Iaar weij„ nig gehoord, off stoutheijd vernomen, maar ter occasie dat er een weggeloope slavin van het eerst ondergeteek opperhoofd, van Amarassie weederom 't huijs quam en berigt kreeg, dat er nog andere 8. van hem en 2. van d E: Comp: met veele van an„ dere aldaar waaren, soo heeft men een Soldaat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1258.xml #+ --- Van Timor den 30. maij 1740. soldaat met parthij mardijkers derw: geson„ den om se op te eijsschen, maar wildense niet weederom geeven voor dat den Koning van Amabij de haaren eerst weeder gaf, 't geen dien vorst in vergadering aannam te sullen besorgen in ruijling, maar daar is er tot nog toe niet van gevallen, soo dat dE: Comp: en sijne onderdaanen om hunne Hebsugt leijden moet. op Savo is ook niet oneffens — den 8. april hadden wij beslooten in onse vergadering om goede reedenen bij de Resolutie bekend dit Iagt over Iava na Bata„ via in Meij te laten vertrecken, maar om dat men na alle bedenkelijke moeijte met 4. Europeaansche Ambagtslieden vrugteloos aangewent hebben tot het maaken van de twee bovenste vingerlingen van het roer bevond dat het selve met stroppen en klampen ver„ sien, moest vaaren, blijkens verklaaring met no„ 10. geteekend hier bij gelegt soo laten wij dien bodem nu direct vertrecken ten eijnde de Mousson op sijn best hebbende spoedig overkomen en 't selve herstelt sijnde uw Hoog Edelheeden daarvan nog lange gediend sullen kunnen werden, breeder bij Resolutie van den 2. Maij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1259.xml #+ --- 29 Maij 1740. Van Timor den 30. maij vervat sullende de soldij boekjes, die onder ult„o Iunij geslooten werden met den eijsch in augusto per den burger Macquelij voegen Vijf particuliere Chialoupen sijn hier van Batavia met behoorlijke passe voorsien aange„ weest en weederom derwaarts vertrocken, Den Eerwaarden kerkenraad en wij versoe„ ken uw Hoog Edelheeden soo het weesen kan om een Leeraar voor een keer te mogen hebben tot het bedienen der heil: Sacramenten. En vermits den adsistent Pieter Hendriksz: Brugman van Amsterdam anno verl: alhier tot Secunde aangesteld, en door uw Hoog Edelheeden daarinne bevestigt, sijnen dienst ten genoegen is waarneemende, soo versoeken wij neevens denselven een gunstige verbeetering in gagie over hem te mogen er„ langen. Pieter Jansz: Wens van Enkhuijsen in decembr 1735. met het Land van Belof. ten op Batavia gekomen voor hooplooper met ƒ. 7. aan de wal geligt sijnde om als Bosschieter ten deesen Casteele dienst te doen versoekt om verbeetering van Gagie en sijn soldij reecq: uijt de Logie Boeken te mogen hebben Harmen . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1260.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Harmen Soorhagen van Minden in't Jaar 1736. in Inder gekomen met Duijnbeek voor soldaat met ƒ. 9. — nu 't seedert een groot Iaar den dienst waargenomen hebbende als Corporaal tot volkomen genoegen, versoekt om de gagie daarvoor te mogen gewinnen. David Davidsz van Amboina Inlands krankbesoeker daarvoor in Iunij 1738. alhier in dienst aangenomen met 6. rd„s 's maands en't seedert aldien tijd door het afsterven van de krankbesoekers twee Iaaren na malkanderen den dienst der kerk en in't school wel waargenomen hebbende tot groot genoe„ gen van de gemeente versoekt neevens ons om eenige verhooging van gagie te mogen ge„ niet en Jurgen Tobias overhuijser van Heidenheim soldaat versoekt om te mogen trouwen met de poestiesche dogter Judith de metsz den onderchirurgijn Ian Keijser van Goeten„ burg voor mattroos anno 1738. niet Lange„ wijt in India aangeland, thans van't Jagt aan den wal geligt om in plaats van Michiel de keijster dienst te doen met den scheeps timmerman Jan Gerritsz bras van Gaasbunne in anno 1739. met Nieuwland #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1261.xml #+ --- 2 Van Timor den 30. maij 1740. Nieuwland in India gekomen, thans meede aan de wal geligt voor en in plaats van den verlos„ ten d„o Evert Iacobsz, Roseveld; versoeken om hunne soldij reecq: uijt de Logie boeken te mogen hebben om hier formeel bekend te kunnen sijn Hier neevens gaan tot uw Hoog Edelheeden over de volgende Persoonen met hunne afgesloote soldij reecq: Aart Peeper koopm: en afgaand opperhoofd Harmen Pruijssenaar Sergeant Rince Nannes opperChirurg: en den adsistend Christiaan Coopman benevens Anthonij Noel Gerouw soldaat met volle geweir, Eenige grooten van Timor Rottij en solor senden uw Hoog Edelheeden het voegende tot geschenk als Van Timor. van Sonnebaij 6. stucken wax weg: 750. lb. „ Amabij 3 „ d„o „ 325. „ „ Taijbeno 1. „ _„o „ 80 „ van Rottij Van den Regent van Deka 2. stucken wax wegende 200. lb. en Drie en /9. Lasten groene Cadjang. Van Solor. van het signatje van Lawaijang twee stucken wax wegende 125. ld. Het #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1262.xml #+ --- Van Timor den 30. Maij 1740. het geladene in deesen bodem bedraagt ƒ7939:28. en bestaat in 16202¼. lb. wax aan 150. stucken 3 /9. Lasten groene Cadjang en Een kas met onbequaame geweiren en ambagts gereedschappen Eijndelijk hebben wij de Eere uw Hoog Edelheeden te communiceeren dat den eerst ondergeteekende van alle 's Comp„s Contanten en Effecten aan sijnen vervanger behoorlijk Transport gedaan heeft, volgens den Generaalen opneem, die met de Negotie boeken is bevonden te accordeeren, mitsg: aan denselven overgegeven een Memorie ter sijner Narigt en uw Hoog Edelheed„s nadere approbatie, sijnde deselve hier almeede besijden gevoegt, en heeden morgen den volke onder de gehoorsaamheijd van DE Comp: staande na gebruijk voorgesteld, waarmeede besluijtend=e uw Hoog Edele groot agtb: dierbaare Persoonen in Godes bescherminge beveelende ons met schuldigh eerbied noemen, /: onderstond/ wel Edele Hoog agtb: Gestrenge, wijse voorsienige Heere en Heeren, /lager/ uw Hoog Edelheeden gehoorsame en getrouw dienaaren /:was geteek:/ aant Peeper, Indimies P: H: Brugman, H: a. Pruijssenaar Runte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1263.xml #+ --- 33 Van Timor onder dato 30. maij 1740 C Rinse Nannes, en Dionijs van Vlierden. /:in # op Coepang margine stond:/ Timor den 31. maij 1740. Memorie der nodige saake voor den Coopman Ian Dinnies bij haar Hoog agtb: de Indiaase Regeering tot opperhoofd deeser Residentie g'eligeerd opgesteld door sijn ^ den Coopman Predecesseur ^ Aert Peeper omme te dienen tot narigt in het onderhouden van de Rust en Eendragt onder de Koningen en Regenten an 's Comp: Bond„ genooten soo aan dit Casteel als de daaronder sorteerende Eijlanden Rottij Zave en eenige Eijlanden van jolor incluijs Aangesien haar Hoog Edelheedens bij missive van den 14. febr: deeses Iaars den ondergeteekende op sijn gedaan versoek sijn verlossing uijt dit on„ gesonde gewest toegestaan en uE tot sijn vervan„ ger hebben gelieven herw: te senden mitsg bij die #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1264.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. die g'eerde Letteren te ordonneeren, om uE voor mijn vertrek van een memorie der nodige saaken tot Narigt te voorsien, soo sal UE gelieven ingevolge die g'respecteerde ordre het ondervolgende tot nader goedvinden van onse gebiedende Heeren de Hooge Regeering van Neederl: India tot Batavia in agt dienen te neemen Dus een aanvang maakende van de geene die hier op Coupang aan het Casteel Con cordia haar verblijfen woonplaats houden die bestaan in deese verscheijde Natien als Coupaneesen waaronder de Amaphonangers en Amabissiers meede geteekend sijn, welke laatste anno 1678. ten tijde van den Coopm: Wijkersloot naar Amarassie geweeken sijnde in't laaste van Decembr: 1700. /om de wreede behandeling der Portugeesen t' ontgaan :/ meede brengend een goede Parthij Amatierangers van hun haare vrouw vrienden, weederom tot Cou„ pang onder haar ouder keer gekomen, sijn„ de deese de naturelle van deese Land streek Voorts Somnebaijers en Amabiers welke bondgenooten van d'E Comp: weesende en de Portugeesen beneevens desselfs aanhang met de wapenen hebben kunnen verdrijven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1265.xml #+ --- 35 Van Timor den 30. maij 1780. sijn over lange Iaaren herw: onder 's Comp„s vleugelen komen vlugten, waarbij sig daar„ na eenige Ammaphoanders op voorgeeving van de harde Regeering der Portugeesen niet te kunnen verdragen, hebben gevoegt en sijn eijndelijk in febr: 1688. van amarassie tot Coupang meede overgekomen een goed getal Taijbeenders die Conform de ordre van haar Hoog Edelh„s om reeden als bij der„ selve g'eerde Letteren van dato 25. febr: 1694. bij ons niet als Bondgenooten maar als vrienden aangesien en meede omgegaan moet werden, sullende in't vervolg van den toedraag dier natie breeder spreeken de verdere Tommagons die eenige magt en aansien hebben, sijn ieder onder hun hoofd subjecten begreepen, het uE in der tijd bij ondervindinge sult ervaaren, aangeweesen hebbende wat natien aan dit Comp. toir resideeren, vaard voort te beschrijven wat differenten sij veeltijds onder malkanderen ook wel in't particulier tegens den anderen en waaruijt die ten principaalen bestaan en de met hode die tot demping der verschillen moeten werden gehouden Eerstelijk van de Coupaneesen spreekende Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1266.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. — soo sal uE seggen, dat haaren koning of vorst Boenij gen„t koning in naam en daar voor nog niet opendlijk bevestigt, sijnde een persoon die sig weijnig met de regeering bemoeijt want alles genoegsaam door de rijxbestierders diesje Piepe en Sousang g'dirigeert werd, en dewijle vereijschte de Tommagoms ons het vakerzijdde ontsdag nog voor den koning off desselfs rijxbestierders hebben gehad, heb ik na oud gebruijk een waakend oog op haar gedoente gehouden, en wanneer de minste oneenigheeden onder haar is vernomen, hebbe sonder draalen de gesamentlijke Regenten bondgenooten bij een laten komen, om met den anderen de smeulende geschillen die sij veel tijds ontverst hebben, te dempen, op welke wijse ik bij mijn aanweesen dit kregel en snap„ agtig volkje in den band heb gehouden, dat sig tot geen dadelijkheeden sijn gekomen. De Sonnebagers welke wel de man„ moedigste sijn van alle die hier huijs houden erkennen haaren keijser gen„t Collenoe voor hun principaale Gebieder en hoofd evenwel komt ons selden te vooren dat hij eenig bewind onder die Natie administreerd maar sulx werd door drie sommagors uijt - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1267.xml #+ --- 37 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. het stamhuijs oeijmalle gen„t Ambackie. Taleeurs Domingo en Naij babo verrigt geene onlusten off verschillen sijn ons van deese Natie voorgekomen die hij selfs niet knaphan„ dig hebben weeten te slissen. De Ammabisse onder dit district geseeten en de geend die anno 1701. van amabij over„ gekomen sijn erkennen alle Balthaser voor haar hoofd en koning, en werd geene van 's Comp: voegen met haar te verrigten is, door de rijxbestierders Titi en Ballas gedaan, komen„ de ons selden te vooren dat er eenige twisten onder haar seij die sij niet selfs meeten bij te leggen de, Amphoanders die in de maand august anno 1683. overgekomen woonen meest bij den anderen op oeijsappo werden bestierd door haaren koning gen„t Daniel van welke natie ons nooijd eenige klagten weegens hunne verschillen sijn voorgekomen, alsoo sij die onder den anderen selfs afdoen. De Taijbeenders in het Iaar 1688. van Amarassie dit heen gevlugt werden gegouver„ neerd van hun Radje gen„t Naij Toes houden hun residentie op Bomatta, dog vind men Regent of volk weijnig 'thuijs, dewelke voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1268.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. — het meerendeele op Banteo off elders in het - Bosch sijn, de affaires hier aan dit Casteel werden verrigt door hun voorm: hoofd regent Naij Toes off wel desselfs tweede Willem en scheijnen deese volkeren hier onder mal„ kanderen nog sonder tweespalt te leeven om nu vervolgens te noteeren de twisten welke de voorengen: hier aan't Casteel woo„ nend:e Natien in't generaal raaken, ont„ staan uijt veel oorsaaken, waarvan wel deese navolgende de principaalste sijn, als dat den eenen Tommagon sijn volk bij den anderen Tommagon overloopt en niet weeder willen restituteeren. Dat het volk van de eene uijt het gebied der Portugeesen herw: komende het volk van een andere Natie in de weg ontmoeten, somwij„ len van haare goederen beroofd ofgedoot werden Dat het volk van den eenen in tijde van oorlog op moes koppen uijtgaat volk van den anderen ten dien eijnde uijt getrocken ont„ moet en malkanderen abusivelijk voor vijanden aansien, handgemeen raaken dat des eenens vee de anderen 't gewas op het veld beschadigt dat des eenens Negooei of huijs in brand vaakt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1269.xml #+ --- 39 Van Timor den 30. maij 1740. raakt des anderen Negoreij off huijs off iets dat hem toekomt, daar door beschadigt werd, dat de een minder Tommagoms op sijn eijgen magt of de hulph van een ander steunt sijn wettig hoofd niet en wil g'hoorsamen, dat de eenen des andern vee steels wijse op vangt niet wil restitueeren. Dat d' eenen des andern waterleijding ont„ trekt, ook somtijds om het betaalen van Bruijdschat, als meede om het restitueeren van deselve en andere oorsaaken meer, soo sij de verschillen onder malkanderen niet kunnen doen, neemen sij veeltijds haar toe vlugt tot ons omme die zaaken te bemiddelen 't welk altoos van soodaanig gevolg is geweest, dat wij gesterkt met de Regenten in de questie niet begree„ pen, die twistende Parthijen door tusschen spoei„ ken hebben versoent, dan alsoo ondervonden is, dat er somtijds querellen onder haar reesen die dog door haar selfs afgedaan off door de Beledigers aan ons wierden bekend gemaakt maar dat ieder sijn saak g'reserveerd bleef houden om gelijk met ongelijk te vergeldens betaalen, waardoor sij malkanderen dan eijndelijk soodanig begonds aantesien ook wel aante tasten, off sij openbaare Vijanden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1270.xml #+ --- Van Timor onder dato 30: Maij 1740 vijanden waaren geweest, om welk quaat te stuijten en beroertens die daaruijt ston„ den te volgen, soo veel mogelijk voorte„ komen vinden wij in gebruijk gebragt, dat de hoofd Regenten van alle deese Natien eens ter maand voor den raad deeses Casteels moeten verscheijnen om aldaar haar geschil„ len te benden te brengen, op dat er ten overstaan, van ons en die geene die buijten die questie sijn, mogen afgedaan en bijgelegt werden, 't welk haar hoog Edelheedens ook approbeeren, ende wij van goede effect bevonden hebben, dienhalven noodwendig deese maandelijxe 'Tsamenkomste tot de pre„ servatie van de ouderlinge vreede deeser In„ landers sult dienen te continueeren, sonder dat daarom de zaaken sulx vereijschende mag nagelaten werden, de Regenten bij een tusschen komend voorval ten allen Tijden aan't fort te ontbieden, soo als ik al diverse maalen heb gedagn, en altoos van een goed gevoeg is geweest. Stes er iets tot reparatie van's Comp„s fortres of gebouwen, 't sij kalk off houtwerk nood„ wendig is soo werden de hoofd Regenten van gem: natie de noodsaekelijkheijd van dien voorgesteld en versogt daar omtrend behulpsaam #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1271.xml #+ --- 41 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. behulpsaam te sijn, het welk sij altoos hoewel wat langsaam te werk gaan egter hebben g effectueerd, niet tegenstaande geen arbeijds Loon pretendeeren, en wij sijn van gedagten dat sulx met de schenkagie die Iaarlijx door de hooge Regeering gesonden werd, behalven de Bescherming die se onder en van de Comp: ge„ nieten genoegsaam vereffent werd, egter staat uE te letten dat de Hofdiensten niet misbruijkt of datse tot het een en ander werk met for„ de gedwongen nog nodeloos g'emplooijeerd werden, maar iets voorvallende, dat men met 's Comp„s volk off slaven niet uijt kan voeren, moet men haar als gesegt de noodsaakelijkheijd hunner Hulp met minsamheijd te kennen geeven 't geen wij tot dato deeses altijd van Effect bevonden hebben. En gelijk haar Hoog Edelheedens missive van 25. febr: 1694. hier over gem: dicteerd deese Inlanders in't gemeen uijtgesondert de Taaijbeenden niet voor onderdaanen maar als Bondgenooten van d'E Comp„ moeten aangesien werden soo verstaan gem: haar Hoog Edelheedens ook met dat wij ons daarmeede eenigsints sullen hebben 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1272.xml #+ --- Van Timor onder dato 88 Maij 1740. hebben te bemoeijen, ingevalle hij haar onder„ daanen of slaven 't sij met de dood of ander„ sints komen te kasteijen, dog indien uE ter ooren quame, dat uijt soodanige Iusti„ ts eenige quaade gevoegen of beroertens stonden te reijsen, Soo sal het noodsae¬ kelijk weesen, den Heer van den misdadiger of die daarvoor g'houden werd, en de geene die de misdadiger tragt voortestaan gesamentl: aan't fort te ontbieden en door hulps der onpartuijge Regenten in uE tusschen spreeken de Saaken modereeren, gelijk al voorens wel is g'schied. Jn voorige tijden quamen de Donnebaijers van d' Daaijbeenders Thiende eijschen dog de Taijbeenders begeerden dat niet te geeven waar door seer veele disputen quamen te ontstaan soo dat haar Hoog Edelh:s daar over bij derselver g'eerde missive van dato 30. Iann: anno 1699. aan de Timoreese Regenten hebben gelieven te schrijven de vol„ gende Periode want hebbende de Taijbeenders wanneer sij in't bondgenootschap sijn aangenomen daartoe verpligt of wel sulx uijt vrijd wil doen soo sijn der geen reedenen waarom hij daar„ bij niet souden continueeren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1273.xml #+ --- 43 Maij 1740 Van Timor onder dato 30. En vermits de Paijbeenders bevoorens geen Thiende hadden g'geven, soo sijn sij daar„ van ook bevrijd gebleeven, hebbe nodig g'oor„ deelt dit hierinne aante haalen, want die ordre te stade soude kunnen komen om veele verschillen bij te leggen. Onder de Bewoonders van het Eijland Pottij op het welk tegenwoordig gevon„ den werden Twalf vlag voerende Negoriijen, N Germand, waaronder de voornaamste is gen„t in welk 's Comp„s Tolk sijn verblijf houd omme van daar te observeeren hoe het op het Eijland toegaat, en is conform Instruc¬ tie van sijn Pligt alle maanden ten min„ sten eens alle Negoreijen doorte trecken en van derselven ommegang toeteg en gedoente mitsg:s alle voorvallen 't opperhoofden Raad tot Coupang opregt en duijdelijk Rap„ port te doen omme in Staat te weesen soodanige ordres derwaarts te schicken als er tot de rust en welstand van het Eijland het g'voeglijkste g'oordeelt werd sijnde de vergvoerende Hoofd Regen„ ten van opgem: Negoreij Termand gen„t Lauwmame door sijn quaad bedrijf en groote Htoutheijd tegens d' E: Comp: in Anno #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1274.xml #+ --- Timor, onder dato 30. Maij 1740. Van anno 1738. na Batavia geroepen en nade Caab gesonden, dus die Negoreij thans be„ stierd werd door de tweed, Pathola met de Tommagoms, ende vlag voerende Negoreij„ en b'oosten Permano sijn gen„t en hebben present tot Hoofd en tweedens, als volgt: Namender Negoreijen Namen der Hoofden Namen der tweedene Potte Balo. Monij. Paccauw, Dealauw, Balo Seeuw, Bulba Doeplope, E Dom Laaij Patoissie Kedopelo, Picattik Curbaffa, Jonke Fooij Lando Seeuw Sima, De vlagvoerende Negoreijen, d' welke betijden en b' westen Permano leggen sijn volgende als: Namen der Negoreijen, Namen der Hoofden Namender sweedens Deka Manesce, Poetaka. Bato aij Deij Lolij Pandipoera, Todo Nabe„ Thie Nassaij fanke Porkpattij Deijnale Touw dekaLillo, Cassa Baka Possido dalfankij bessipoko de vlagvoerende Negoreij beseijden en bewesten Termano die alle excepto Basia en Ossipoke verscheijde dogpjes off gehuijten daar se haar In„ komen off voordeel uijttrecken, onder haar hebben soo dat met Iermano twalff vlag voerende Negoreijen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1275.xml #+ --- 45 Timor onder Dato 30 Maij 1740. Aan Negoreijen op dat Eijland werden gevonden en de geschillen, die tusschen die superstitieuse menschen reijsen, ontstaan ten principalen uijt dat den eenen des andern vee ontsteelt of dood slaat, dat den een des andern vrouw debaucheert off tragt te debaucheeren, en dat de een des andern volk of slaven, die van den een tot den anderen weijloopen aanhoud niet wil restitueeren, bij mancquement van Betaaling der gerequireerde Bruijtschat, als in het restitueeren derselver. Door dat den eenen weijgert sijn Schulden te betaalen, den crediteur alsdan sijm guarant 't sij op wat wijse best kan op den debiteur off desselfs Negoreij. , volk of vee komt te soeken, meede door 't vervoeren en steels wijse opvatten van malkanders vee, volk of slaaven onder 't een off ander praetext. Ook om het onttrecken van malkanders Ackers, Tijfferboomen en onderkruijping van bequaame waterleijdingen en andere zaaken meer. Het welk om dat niet tot meerder quaat souden komen uijt te spatten ook om des te beeter te kunnen weeten, watter op dat Eijland om„ gaat, soo hebbe Haar Hoog Edelheedens bij missive van 19. febr: 1392. en 12. maart 1693 Mots. E E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1276.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. gelieven te ordonneeren dat er Iaarlijx een â tweemaals de visite over dat Eijland door 't opperhoofd in Persoon en van geen anderen soo sulx onverlet kan geschieden; sal moeten werden gedaan, met aanwijsing in wat maniere die geschillen te beslissen, en met die misdadigers, 't sij van wat extractie die ook soude mogen weesen te handelen, waartoe uE bij deesen als een volkomen rigtsnoer addresseeren, derwijl voorn: missivens een genoegsaame Instructie in sig vervatten, waarna uE sig bij alle voorkomende twist, en oneenigheeden sult kunnen reguleeren, waartoe die van 25. febr: 1694. en 19. febr: 1695. en wel bij son„ der die van 24. Febr: 1702. het haaren als hier vooren gesegt meede toe contribueeren, daar mij in deesen aangedragt. Slaaven die dat Eijland voor deesen wel plagt uijt teleeveren, sijn jegenwoordig soo te seggen niet te krijgen, alsoo geene magtig sijn dan dewelke hij in tijd van oorlog den anderen ontrooren soo dat als even gesegt daar geen naemwaardige Slavenhandel te doen is. De Regenten van dit Eijland thonen sig seer #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1277.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. seer geneegen tot den dienst van d'E: Comp: waarvan blijken gegeven hebben in het Iaar 1709. wanneer de Chialoup de Caccauw boom met een Lading rijst voor dit Comptoir niet op daagden, soo dat om dien korl vrij verleegen souden sijn geweest indien deese Personagies ons niet guldhertig dewijl doenmaals selfs maar soberlijk van graanen voorsien waaren, g'assisteerd waaren hadden, met 15 7/15. Lasten padij en 4. 2/15. lasten Bottok sonder eenige betaaling daarvoor te pretendeeren, egter is het Iaar daar„ aan het selve door Haar Hoog Edelheed:s met een aansienelijk geschenk hun toegeson„ den, volkomen betaald, voor het overige sijn deese Menschen seer wel mee om te gaan, dog seer ligt geloovig en varia„ bel, hebbende een moedige slaav door„ gaans soo veel te seggen als sijn regent. dit dan weesende wat uE van voorn: Rottij meet te onderrigten sal vervolgens gesprooken werden Van het Eijland Iavo, dat vrij wat afgeleegen om expresse Besendinge derw:s te doen en weijnig voordeel voor dE Comp: te haalen is, als kunnende daar geen naamwaardige #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1278.xml #+ --- Timor onder dato 30. Maij 1740. Van naamwaardige bequame slaaven ingekogt werden, dierhalven werd nag'riteerde Eijland ook selden eenig vaartuijg g' depecheerd, het sij dat sulx gedaan kan werden buijten ver„ suijm en noodiger diensten, dat dan wel ten prin„ cipaalen geschied, om te verneemen hoedaanig die Inwoonders met den anderen leeven, als meede te sien dat de Macassaren en dierge„ lijke natien haar te dier plaats niet komen uijttebreijden van welk laatste geduurende mijn aanweesen niets hebbe vernomen„ De Inwoonders van geciteerde Eijland Pavo leven thans in een goede harmonie dog indien se weederom in oorlog quamen te geraaken, sal uE sig niet verder dan bij middelen van Tusschen spreeken het welk tot vreede diend, daarin treeden, leggende op dat eijland niet meer dan vier hoofd Negoreijen als Zeba hebbende tot vlag voerend Hoofd Fattelaij en tot tweede Jambij Lombok, Timos rlagvoerend hoofd is gen„t Cilli en desselfs tweede Lempe amatali ^ Massara wiens vlagvoerend hoofdt is genaamdt Amatinga Ziaaij als boven is gen„t Moenij hebbende wijders deese voorn: Hoofd Negoreijen eenige kleijne gehugjes onder haar vervolgens spreekende. Dan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1279.xml #+ --- 49 Maij 1740. Van Timor onder dato 30. Van het Eijland Solor waarop sijn twee Comp„s bondgenooten Negoreijen gen„t Lawaijang en Lamakeira, daar tegens over't Eijland Adenare, leggende de Negoreijen Adenare Lamahala en Tronk, welke ook in bond„ genoodschap sijn met d' E: Comp: die jegen„ woordig alle in rust met den anderen leeven soo dat daarvan meer te noteeren valt dan te besorgen dat het soodanig blijft, soo door gestadige recommendatie van UE als door den op Lawaijang resideerend Tolk, mitsg:s te observeeren, wat er in en omtrend deese afgeleege Hoek toegaat als meede wat Corre„ spondentie de Macassaren die bij contract verboden sijn op Solor te vaaren met de Portugeesen houden, dewijl wij meenen dit het principaalste oogmerk te sijn in het aan houden van dit Comptoir om 't observeeren ^hun dat gem: Macassaren hier omtrend ^ niet komen uijt te breijden Ook sijn die van het Eijland Solop in't besonder meede bij contract verpligt geen maccassaarse vaartuijgen buijten voorkennisse van de onse te admitteeren over welkers ver„ suijm en non observantie Haar HoogEd„s, bij missive van 16. maart 1703. ons gelieven te ordonneeren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1280.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maart 1740. ordonneeren, dat sij telkens wanneer gem: Con„ tract komen 't overtreeden, op een gevoegelijke wijse tot het onderhouden van't selve sullen moeten werden aangemaand. Dus verre dan gesprooken wat uE tot het preserveeren der rust en Eendragt onder dit Territoir g'hoorende 's Comp:s Bondge„ nooten en Vrienden in agt te neemen staat soo sullen tot uE Speculatie hier nog bij„ voegen verscheijde ordres door de hooge Re„ geering van India successive van Batavia herw: gesonden die uE dient op te volgen en soo verre het met de Tijd en meening over een komt als: sub dato 10 febr: 1651. hebben Haar Hoog Edelheedens gelieven te ordonneeren ingevalle de Portugeesen haar op Coupang wilde fortificeeren, daar tegens dan te pro„ testeeren 't welk haar Hoog Edelheed„s bij der„ selver g'eerde Letteren de dato 21. febr: 1694. weederom hebben vernieuwt te moeten geschieden, en indien de Engelse off andere Europeanen eenige Landen off Stranden in dit quartier in Posessie willen neemen, sendende dan ten eersten d„o protest met haare Berigten aan haar Hoog Edelh„s Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1281.xml #+ --- 51 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. over, gelijk sulx den 30. Jann: 1699. ander„ maal, en de methode daar omtrend te houden ampel bij de daarnevens gesondene Copia door welgem: haar Hoog Edelh„s over dat Subject na Amboina gesz: te sien is, Bij missive dato 2: Jann: 1680. is te sien dat de oppassers die haar slaven laten ontloope en daarover eenelijk in kosten g'condemneerd werden, sulx voor al te sagten sententie te agten is, 't geen den 19. febr: 1701. weederom werd g' renoveerd bij evengem: missive als die van 19. febr: 1681. 9. maart 1682. 9. april 1683. den 4. maart 1689. 19. febr: 1692: 12. maart 1693. en 29. Janu: 1697. sulx uE omstandig vinden hoedanig in geval eenige Lorrendraijers soo van 's Comp: Europeaanse vrij Burgers, als andere Inlandse Handelaars sonder Pascedullen of welk daarvan voorsien zynde, te buijten gaan, in dit Territoir ontmoedende, meede te handelen is, waaraan mij /:om deese niet uijt te breijden :/ gedraagt. Moetende conform de missive in dato 17. Janu: 1685, onse Europeaante Burgers die be„ vonden werden sonder Licentie der hooge Pe„ geering op eenigd der Portugeek of andere vaartuijgen te vaaren g'reclameerd en bij onwilligheijd vors #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1282.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van Tnne daar affe geligt en na Batavia gesonden werden. De Timoreese Bondgenooten werden bij de missive ook toegestaan met haar vaartuijgen naar solor, zavo, de Cust Floris of Ende en Rottij te mogen vaaren, dog niet daar buijten onder 't gebied van anderen, en niet tegenstaande den Signadje Basje van Lamakeira door haar Hoog Edelh„s in dersel„ ver g'eerde Letteren van 21. febr: 1687. werd v g'licentieerd met Pascedulle na Bima, Rottij Wetter en Zavo te mogen navigeeren mits sulx geschied tot Schaads vand'E Comp: off haare Bondgenooten, soo is egter 't seedert de Soloreesen in't gemeen de vaart op de Negoreij Eliaan /: op het Eijland Etter gelegen:/ door gem: haar Hoog Edelh: bij missive van 25. febr: 1694. om reedenen expres verboden waarvan haar (doen ter tijd (om voor schade te hoeden kennis is gegeeven. Bij gem: missive van 21. febr: 1687. en 19. febr: 1701. werd meede aanbevoolen nauwe Informatie te neemen op de Correspondentie der Portugeesen met d Macassaren en haar Hoog Edelh: daarvan berigt te doen 't welk soodanig bij uE sal moeten opgevolgt en - ƒ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1283.xml #+ --- 3 Timok onder dato 30. maij 1740. Van en sonder versuijm nagekomen werden omme con„ form haar Hoog Ed„s ordre bij missive van 7. maart 1690. genoteerd, en het geen men van het gedoen„ te der Portugeesen hier komt te ontwaerden aan haar Hoog Ed„s jaarlijx te notificeeren Dicteerende den brief van 25. febr: anno 1694. boven gem: onder anderen meede, dat het fa„ reur het welk ons die Natie toebrengt meede aan de hoogE Regeering moet g'communiceerd werden Bij missive van 19. febr: 1695. werd onder anderen gelast, dat men sig niet verder dan tot aanmaaninge om de vreede te behou„ den in de Rottineese geschillen mag steeken als er maar geen Europiaanen sig onder ver„ mengen. En van gelijken tusschen die van Solor en Larentouka om dat de Portugeesen oogen„ scheijnlijk genoeg, van haar zeijde /:dog nooijd de g'eijschte middelen sullen bij de hand neemen De goederen van weijnig belang, die geen aftrek hebben off invendibel sijn, mag uE na genome Resolutie voor't geen sij gelden, Conform missive van den 12. maart 1693. bij publicque vendutie verkoopen, maar van Belang - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1284.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. belang sijnde, moet eerst ordre versogt en ver„ kreegen werden gelijk bij gem: missive 1694. consteerd, en werd ook bij missive de dato 16. maart 1703. verbooden geen oud goed en afge„ leefde slaven die door den arbeijden hooge Iaaren bij d' E: Comp: sijn onbequaam gewor„ den verkogt of verslooten werden, mits sulx tegens 's Comp:s marime strijdig is, maar ter contrarie g'ordonneerd, soodanige van on„ derhoud te mogen blijven versorgen of in Vrijdom stellen soo sulx buijten Lasten van d'E: Comp: of Diaconije kan g'schieden. En is mee bij gem: missive van 1694. ons aanbevoolen, de Schenkagie Goederen tegens den Inkoop, en de inkomende schenkagie mapakgang op die reecq: afte schrijven 't geen bij ons ook soodanig opgevoegt en g'observeer„ is, ook door uE bij voorval meede in dier voegen sal moeten g'handelt werden, dog het wax werd om sijn vuijlenis /5. minder ingenomen Bij d„o Lettertjes werd ons ook aangesz: de kleeden soo hoog aan'sComp dienaaren op Reecq: te stellen als deselve Conform de Preijs Courant van 13. febr: 1694. op Batavia beraamd aan de handelaars verkogt 't geen bij missive dato 16. maart d #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1285.xml #+ --- 55 Van Timor onder dato 30. maij 1740. 16. maart 1703. bij een nader prijs Courant door den p„l visitateur Iacob Claarbous op gesteld en bij haar Hoog Edelh„s g'arresteerd, gerenoveert met ordre de vaderlandse waare met 50. prC=to van de hand te schuijven, doog het ijser, Spijkers en Loot enz: is 't seedert, langen tijd voor een vaste prijs verkogten geefs ruijm 't Capitaal Bij missive, en de daartoe g'hoorende Bijlaagen van 25. febr: 1694. sult uE behalven 't reeds gesegde tot Narigt ontwaaren 't volgende als: Hoedanig met het inboeken der Contanten en goederen der overleedenen staat te handelen, de Inlandse militairen die hier in dienst aangenomen sijn haar gagie sonder afkor„ ting van 8. stuijvers te voldoen. T vat vlees inteneemen tegens 400. lb. en't spek tegens 320. lb. nieuwe het welk bij bevindinge op de Negotie Boeken van anno 172 4/5. tot 172 3/9. onder L„t S. werd geremoveerd De Coopmansz: die aangebragt werden ijder pro rato in het schrijven met sijne ongelden te beswaaren. 'T over en weer vaaren van 'sComp„s Dienaa„ ven naar Batavia te beletten, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1286.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. Geen Equipagie goederen aan vreemde Europeanen te verstrecken 't geen onder de Bijlagen 1698. werd g'renoveerd, mitsg: de gedeboucheer„ de en onbequaame Dienaaren na Batavia op te senden. wat Provisie aan de zeevaarende werden ver strekt, en hoedanig de Contanten daarvan te houden. De Negotie Boeken spoedig te vervaardigen op dat se ter behoorlijker Tijd na Batavia konnen g'sonden werden. Confor missive sub dato 16. maart 1703. bij de Negotie boeken met geen oneffeni penn: te reecquenen en in de buijtenste Colom niet minder te mogen uijttrecken dan 8. Penn: en dat men al 't geen daar beneeden is, sal moe„ ten verwerpen, en ter contrarie voor een heel stv:r uijttrecken 't geen skoven de 8. penn: bevonden werd, werdende bij missive de dato 19. febr: 1695. onder anderen verboden geen Coopmansz: uijt te borgen op pone van die te betaalen door wiens ordre sulx geschied gelijk meede bij geciteerde missive, wel expres„ selijk verboden werd hier eenige crimineele Iusti„ tie over Europeanen toeffenen, maar de misdadig„ verte) #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1287.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. met de b'eedigde stucken ten haaren laste na Batavia te senden. soo als nog nader waerd g'ordonneerd bij mis„ sive van den 25. febr: 1724. want volgens die g'eerde Letteren mag selfs geen crimineele Insti„ tie aan Inlanders of slaven werden g'oeffend vermits wij van geen Commissie sijn voorsien; nog Leden tot het spannen van een vuur schair hebben. Bij missive van 20. febr: 1696. werd meede g'ordonneerd de scheeps overheeden over het te kort leeveren hunner ontfangene Ladinge niet alleen voor dat bedraagen te belasten waar ook sorg te draagen dat voor haar vertrek van de Rheede nademaal de onkost Reecq: komen 't soek te raaken sulx meede bij de boekjes van soodanig bodemtje geschied, werdende bij v: gem: missive ook aangewee sen dat wanneer men de reaal swaarte goud van 24. Carraat in allooij tegens 14 rd„s stelt gevolglijk dat van 23. Carraat insgelijx maar 13 1/14. rd„s waardig is, dan nademaal missive de dato 16. maart 1703. hebben haar hoog„ Edelens ons gelieven te qualificeeren door het stremmen der Negotie op de west Cust het goud toetsende 24. Cart te mogen aanslaen verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1288.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. — tegens 16. rd„s de reaal swaarte en dat van 23. Carraat tot rd„s 15 1/3. en soo vervolgens na rato de minder toets, edog bij nadere missive van dato 24. febr: 1719. werd g'ordonneert dat het goud niet hooger dan tegens 15 rd„s de r:t van 24. Carraat mag werden ingekogt. zijnde bij missive dato 20. Jann: 1696. meede ^ en qualiteid gespecificeerd een reguement van de quantiteijd ^ der loontreckende Dienaaren waarmeede dit Comp„ toir en een Chialoup bemand moeten sijn, uijtmaakende te samen 42. Coppen en waarmee„ de haar Hoog Edelh: calculeeren het hier genoeg„ saam te stellen sal weesen weshalven dat getal niet buijten haar Hoog Ed„s expressl ordre sonder hoogh noodsaekelijkheijd sal mogen werden vergroot, het bovenstaande werd bij haar Hoog Edelh: g'eerde schrijvens in dato 12. Jann: 1711. andermaal g'vend„ veerd onder recommendatie de meerdere van hier te senden. Nog wierd in de brige van 20. Jann: 1696. ook g'ordonneerd de Negotie boekjes onder ult„o rugs te sluijten en p„r eerste gelegentheijd son„ der daarom eenige 'sComp: bodem optehouden al soude die Papieren tot het aanstaande Iaar overblijven nan Batavia te senden mitsg: dat de #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1289.xml #+ --- 59 Timor onder dato 30. maij 1740. Van de Picol tegens 125. lb. gereekent, en niet als pon„ den in de boeken en bij factuur gebragt mogen werden ook is bij haar hoog Edelh:s schrijvens de dato 17. xbr: 1697. g'ordonneerd de soldij boeken onder ult„o Iunij te sluijten, op dat Iaarlijx met de laatste advijsen konnen werden over„ gesonden, 't geen 't seedert is opgevolgt en ook soodanig daarmeede sal dienen g'continueerd te werden. In de Bijlaagen dato 29. Janu: 1697. werd g'ordonneerd geen nieuwe gebouwen buijten kennisse van haar Hoog Edelh: te maaken of datse het kostende op reecq: sullen stellen aan die daar ordre toegegeven hebben. Dat er niets uijt de Pakhuijsen dan op ordonnantie van de geene wiens qualiteijd en bediening sulx meede brengt mag verstrekt werden. de Comps, Dienaaren haare Soldij reecq: /:wanneer vervtrekken:/ meede te geeven schoon die met arrest beswaart sijn, mits dat sulx daarop geteekend werd: Hoedanig dat met de gelden van de overe„ leedene bij d'E: Comp: op Interest staande te handelen is, mitsg: bij missive van 13. maert 1705 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1290.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. 1705. g'ordonneerd, wanneer uijt hooge nood„ saekelijkheijd eenige gelden op Interest werden genomen niet hooger als tegens 4½ prC=to te mogen aanwaarden. Bij geciteerde missive hebben haar HoogEd„s believen te gelasten die vaartuijgen tot derselver vertimmeringe na Batavia te senden Geen vreemde europeaanen enz: met 'sComp: off burger vaartuijgen na Batavia te laten over„ vaaren. Tvat Booter /: nieuw:e Cust tegens 310. lb: te ver antwoorden. Jn de Bijlaagen van 8. Janu: 1698. werd g'ordonneerd de pot beng: booter hier tegen 120. ld. te verantwoorden. Jtem wat papieren jaarlijx van hier na Batavia moeten werden gesonden. Hoedanig men omtrend de Inboeking op de reecq: van't Comptoir generaal moet handelen. op wat manier 't militaire geweir en Arthillereij goeden of te schrijven 't geen bij die van 19. febr: 1701. werd g' renoveerd op Cognoissementen en factuuren duijdelijk te noteeren met hoe veel uijtslag men de scheeps overheeden de goederen komt toe te weegen 't geene onder de bijlagen van 16. febr: 1700 werd gerenoveerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1291.xml #+ --- 61 Van Timor onder dato 30. maij 1740 hoedanig gerenoveerd en die methoee daar omtrend te handelen. Wij gem: Bijlaagen kan meede werden ge„ sien hoedanig tegen het dienst neemen onder vreemde Potentaaten om te vaaren of te handelen, op Oost Indien sig te gedraagen. Hoe verre men in't verhoogen der Dienaa„ ven soo in qualiteijd als gagie sal mogen komen dog is 't seedert langen tijd van Batavia versogt Smber de gries tegens 6. rd„s de thail Siquesto inte koopen mits deugdsaam bevonden werd, dog bij den eijsch werd thans altijd de prijs gesteld In de bijlaagen onder 29. Jann: 1697. meede tegens de Ercessen in't verleenen der permissien van 's Comps. Dienaaren omme van de buijten Comptoiren na Batavia te vaaren, De manieren hoedaanig en bij wat voorvallen de twee nieuwe Reecq: van voorjaarige Lasten en ongelden en voojaarige winsten en voor„ deelen en verliesen in de Negotie Boeken moeten ingevoerd werden. Jn de Bijlaagen den 19. febr: 1701. werd onder anderen meede g'ordonneerd, 't geen bevoo„ vens op reecq: van onkosten en Voijagie affgesz: is sulx in't aanstaande op onkosten divers te doen. zij #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1292.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van Bij missive sub dato 16. maart 1703. werd g' ordonneerd; geen Maccassaarse vaartuijgen 't sij met off sonder Pascedulle vijandelijk aante tasten maar als Vruenden te recontrec„ ren De mond kosten van kleene vaartuijgen op de oude Reecq: van die van't guarnisoen te brengen. Item bij 't specificatie Boekje te doen blijken tot wat diensten de slaaven maan„ delijx aangehouden werden. op Beerq: van Extraordijvr: onkosten af te schrijven 't geen extraordinair is, soo van Buskruijt rijst als anders als aan de Bond„ genooten werd verstreckt In de Bijlaagen van de missive 1702. werd onder anderen meede gelast na deesen geene sol„ dij van overleede Europeaanse Dienaaren te be„ taalen, dan met consent van de Camer waarvan sij uijtgevaaren sijn 't geen bij placcate een ider bekend gemaakt is, Wij geciteerde Brief werd nog g'renoveerd hoe met de Engelsen sig te handelen, Wij haar HoogEd„s g'eerde missive de dato „1705. p=mo Septembr„ werd ons genotificeerd dat wel„ ged: haar Hoog Edelh„t den 11. Iunij verleeden toegestaan) #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1293.xml #+ --- 63 Van Timor onder dato 30. maij 1740. — toegestaan hebben een getal van 10. Chineesen naar Timor te senden omme op Coupang te blijven woonen, en hun saaken en Negotie /:buijten 's Comp„s Prejuditie :/ waarteneemen. Bij de marginale aanteekeningen op de Bevindingen der Timoreese Negotie boekjes van 172 27/5. tot: 172/9. den 15. maart 1732. per de Chia„ loep De valk aangebragt, sult uE ontwaeren hoedanig met diverse Posten specteerende op deese Comptoirs Negotie boekjes gehandelt werden, Bij haar Hoog Ed:s schrijven van den 13. Ian: 1711. blijkt, hoewel gem: haar hoogEd„s het vaaren der Soloreese signadjes naar Batavia p„r eijgen vaartuijg niet wel neemen, en liever sien dat dito signadjes de voijagie naar Batavia soo veel mogelijk tegen gemaakt werd, enz: Dog bij nadere missive van den 25. febr: anno passato werd den signadje van Lamaijang toegestaan op desselfs gedaan versoek om na Samarang off Batavia te mogen vaaren mits daartoe een pas van hier heeft, Onder de Bijlaagen van evengem: missive geteekend n. o 5. werd g'ordonneerd dat voortaan alle proces stucken van buijten Comptoiren ori„ gineel en geensints in Copia authenticq naar Batavia moeten gesonden werden. Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1294.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. De Plaatsen, daar de Portugeesen hier op Timor eijgendom aan hebben, sijn voornamentl: Lifao en Toelan Isian, dog die hoogmoedige Natie matigen haar het gantsche Land van Timor aan egter verneeme ik onder Correctie dat d'E: Comp: veele plaatsen toekomen, maar om deese over die materie niet al te veel te verlangen, soo sal ik mij gedragen aan het gesz: door mijn voorsat visscher, de hooge Regeering van Neederl: India in datis, 20. aug„s anno 1732. en 15. aug: 1733. bij welke brieven ook aangetoond is, dat het land van Adee alwaar een seer kostelijke koperbers is aan d'E: Comp: toebehoord, Met mijn komst alhier vond ik het op Timor, Savo en Solor alles wel, gelijk het god dank nog is; maar op Rottij de Negoreijen Lando. en Lolij g'ruijneerd die ik weederom heb doen opmaaken en de gevange volkeren daarvan met die van Bokaij en Lelenik ook weeder doen uijt keeren dat ook soo gebleeven is tot anno verleeden met de komst van het opper„ hoofd Blok, wanneer die van Permand weederom thans meenende te sien om hun Personagie te speelen sig onderstaan hebben #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1295.xml #+ --- 65 Van Timor onder dato 30. maij 1740 hebben om de voorm: volckeren weeder te verjaagen en eenige te vangen en dood te slaan, 't geen uE als een man vandoen en „„ door sijn nieuwen aankomst voor die menschen ontsagckelijker wel weeder bij leggen sal kunnen, want nieuwigheijd en verandering haar altoos moet geeft om haar oude sprongen te doen en roof te eeten met gejuijgh. Al wat aan dit Casteel is, is oud, en sal dagelijx reparatie noodig hebben, om droog te woonen Vermeenende hiermeede het noodige ter nee„ der gesteld hebbende, soo dat het besluijt uE een geluckigd Regeering toe wensche; met bede van het Welweesen van D'E: Comp: en dat zijn Divine majesteijd UE voor alle Rame„ pen sal behoeden terwijl na vriendelijke groete blijve /: onderstond:/ Mijn Heer /:lager:/ V: E: D: W: Dienaar en vriend /: was geteekend:/ Aart Peeper. /:in margine:/ Timor in't Casteel Concordia den Maij 1740. Transport #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1296.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Transport gedaan aan het nieuw opperhoofd den E: Coopman Jan Din„ nies en Secunde Pieter Hendriksz Brugman adsistent door 't afgaande opperhoofd Aart Peeper van alle soodanige 'sE: Comp: Contanten, Coop„ mansz: en verdere Effecten, als er hee„ den ten deesen Territoire Timor in waare weesen en volgens gedaane Con„ frontatie tegens de Negotie Boeken resteerende sijn bevonden, die dan ook soodanig aan Sijn Ed: en Secunde over„ handigt en aangeweesen sijn, ten over„ staan van de in margine ondergeteek: Secommitt„n ongereekend de Lading van het Jagt Iacob Willem met de geschenken voor dit Comptoir volgens Factuur bedragende nog een Somme van ƒ 22007: 19: — dewelke ter verant„ woording van sijn Ed: en Secunde voorm: aan de wal ontfangen is, bestaende voorsz: Restanten in de Navolgende namentei In 'sE: Comp: Geld Cassa. rd„s 9938. 44. 8. segge Negenduijsent Negenhondert Agt en dertig rijxdaald„s vier en veertig Stuijvs en agt penn: Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1297.xml #+ --- 67 Van Timor onder dato 30. maij 1740. 180. ps. In't Kleede Pakhuijs 4¼. lb: segge vier en drie quart ponden Foelij, „ Negen ponden Nagelen, „ Tien ponden Noten, Twee een agtste ponden Canneel, seven en twintig ponden mostert saat 80. p:s „ Tagtig pees Zeijldoek gebl: enk: Cust, „ Een en Negentig Pees Salempoeris gem: geb:l Cust, 49. marras „ Negen en veertig marrados fotassen fijn beng: â 2 Cobr: 4 stute van en Een hondert en Tagtig p:s Bethilles br: bl: Cust, vier en veertig p„s pinasse gingams kust, „ vijftig p„s zeijldoek gebl: beng„t tweehondert veertien p. s Salempoerissen br: bl: Cust, „ Agt en dertig p„s Chitsen ordin„s br: Sourats „ Twintig p„s Salempoeris roode Cust, „ Hondert en Ses p. s Guinees br: bl: d„o „ Hondert veertien p. s Baftas briber d„o „ Een hondert vijff en dertig p. s Bethilles roode Cust 240. „ „ Twee hondert veertig p„s Chitsen ordin: sm: sourats 95. lb. „ Vijff en Negentig ponden zeep beng„s 3000. p„s „ Drie duijsent p„s kurke proppen vellen 12. velt: „ Twalff„ zeer Persiaans, 52. boss: „ Twee en vijfftig bossen bind rottings 40. lb. „ veertig ponden gem: verwen, 42. „ „ twee en veertig ponden kooper. „ Twee en een half ponden kooperdraat, 135. „ 114. „ 106. „ 38. „ 214. 44. „ 10. „ 2 1/8 „ 9. „ „ „ 27. „ 91. „ „ „ „ „ 50. „ 20. „ 2½ „ Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1298.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. 2o0. 300. lb: segge driehondert ponden slotplaten, tweehondert vijff ponden Loot plat 205. „ sestig ponden staal 60. „ „ ses hondert twee en sestig ponden Yser 662. „ „ Agthondert twintig ponden spijkers inh„t 820. „ 3. p:s . Drie p„s slooten ins: 1. vat „ Een vat Theer 1. „ „ Een vat Pik 12. kann: „ Twalff kannen Lijn olij. 15. lb. „ vijffthien ponden roeth en smeen „ Tweehondert ponden persiaans rood„ drie quart van een vat harpuijs Een oud zeijl Een riem Cardoes Pappier, Tweehondert snaphaan en Pistool steenen Een half pond groff holl: gaaren, „ Twee en een halff riem groot mediaan papier vier riem: kl: formaat Papier, Eenduijsent p„s penne schagten, schrijf Een agtste pond Potloot gereed„ schappen „ Een pond zeegellak - - - - „ tien ponden galnooten Ses ponden gom Incke Hoff „ vier pondes kooper rood Een hondert vier en vijfftig Stux Instrument Zeegels als 100 ps„s van 6. stx: 200. ¾ „ 10. 12 „ „ 1. 1. ½ 2½ 4. 1000. 1/8 1. 6. 4. 154. 48 14 „ „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1299.xml #+ --- 69 Timor onder dato 30. Maij 1740. Van 19. p:s In de Dispens 4992. lb. segge vier duijsent negenhondert twee en Negentig ponden rijst 146. „ „ Een hondert ses en veertig kannen francewijn, „ Tweehondert vier endertig en een halff lb tarw, 234½ „ Drie en twintig ponden Booter vriesse 23. „ Een hondert seven en dertig en een half ponden suijker bruijne, „ Tweehondert een en sestig ponden Tamerinde gesuijkerde kann: „ Een hondert vijff en vijfftig kann: Traan 28. boss: „ Agt en twintig bossen Lont in soort, „ Een p„s ijserd Evenaar met twee houte Schaalen en 25. metale gewigten swaar 588¼ lb. In de Kruijt kelder, „ Drie hondert en Tien ponden buskruijt In de wax Bak „ veertien duijsent agt hondert veertien en Een quart ponden wax. Bij den Chirurgijn „ Vier vijffde van Een kust medicamenten, Bij den Smit ½ hoed „ Een halve hoed Smeekaolen ijser Canon te weeten „ Negentien P„s van diverse Caliver als 6. p„s van 6. lb. bals: 1 „ „ 25 „ „ /19. p„s als boven waarvan 3 „ „ fredrik Hendrik berustende 4 p. s als 1. van 3: den 3. van 2. lb: op 't Eijland solor in't fortje „ „ 5. „ „ 5. „ „ 4. „ „ 4 „ 14814¼. „ 310. 8b. 1. p:s 155. 261. „ 137½ „ „ 15 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1300.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740 52. snaphaanen In't scherp gat en op de Punten 4909. p„s segg„s Vierduijsent Negen hondert en Negen p„s scherp divers als 307. p„s lang scherp 2102 „ kort 500 „ steene koogels en 2000 „ snaphaan koogels onder Bewaaringe van't opperhoofd, „ Een japande timbij niet gewigten „ Een p„s seer klein daatsje om goud te weegen, 1. „ „ Een „ toetsnaald met 24. goude stiften van 24. tot 12. Carr: „toetsende 3. „ „ Drie silvere Stempels tot het stempelen van Instrumenten zeegels als bij gebrek van deselve, 1. van 24. stuijvers 1. „ 12. stuijvers 1 „ 6. _. o swaar geld, 16. stx segge Sestien stux manslaven sestien „ vrouw slaven, Debiteuren van d'E: Comp: deijn honco /: Chinees pagter rd„s 690. voor sijn uijtgeloofde pagt penn: De Regenten van Coepang rd„s 76. en 57. stuijv: voor't volgende als: 1 sneij ijser met tappen 4. gem: Carbijns, 1. houwer met een beene hegt 250. lb. buskruijt in 5. vaatjes 50. „ loode snaphaan kogels 1. aan anrat apij, 1. ijser dreggetje, 125. lb. spijkers insoort 10. „ staal donderbussen Carbijns roers, bartisaan deegens. slagswaart 13. musquetten Ter geheugenis werd vervolgens bekend gesteld de in gebruijk sijnde materialen geweiren Constabels Ambagts en andere gereedsz: bestaande in 3 uurglasen „ 16. „ „ 6. 6. /37. 35. pieken in soort #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1301.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740 3 - murglasen 1. handblaas balgje 2. blicke tuijn gieters 6. helmbaarden 2. ijsere paknaalden groote schouw, 1. onder den Constabel, 9. koopers Cardoes kookers, 10. schut Lepels, 1. do dissel 3 do mallen 2. dophaalders, 1 do kruijthand Lanthaarn 4. kruijthoorns, 12. Laat priemen 14. schut booren, 4. ijsere koevoeten, 65. gevulde hand granaten onbequaam 23. ongevulde _„o meede d=o 15¼. loot gewigt 90. rondscherp onder den Timmerman 3. dommekragten 1. groote sluijt nagel, _„o 34. klein 2. brand ijsers 50. kox bijlen 5. dissels 40. boor ijsers in soort 6. kerff bijlen, 19. schaaven in soort 21. goudsen _o _o 17. Vijlen - 48. bijtels _o 6. houte ommeslagen 14. saagen inz„t namentl: 4. kraan zaagen trek 4. Ipan do 5. hand do 1. spijker hamer 1 ijsere passer 2. slag leijntjes 6. avegaars van 1. tot 3 d=m 1 draaij slijpsteen. onder den Smit aambeeld 2. peerhaken koopere Dlagers Schaar hamers in zoort 3. voorhamers kuijpers drijfhamer, 2. seb hamers en 3. Spijkerhamers verte 9 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1302.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. 3. drie ijsers 3. sneij ijsers met tappen, 10. halve kettings 1. bos keijsers, 1 blaas balg, 1 oog ijser tot deselve, 3. Schroeven als: 2. bank en 1. hand schroef, 3 merk ijsers daarop 2. als 2. tot het branden van Sandelhout „ „ stempelen „ wax, 1 1 ijsere giet vorm _o Leepel, 1. boeij bout met sijn slot en 2. beugels in de wagt 15. vijlen in soort, 7. slooten _o Metselaars goed, 2. troffels 1. meshamen, 8. breedehouweelen 2. spitse spaden 50. ballast manden, Diverse Boeken in de kerk en onde de Inlandse Meester berus„ tende, onder diverse het volgende als: 3. martavaanen in soort sijnde 2. halve Legg„s martavanen te weeten / aan de wooning van't opperhoofd 1. in de Dispens 1. kleine martevaan in de Dispens, 1. metale kbok in't gebruijk 1. tinne inkt kooker op't Comptoir van 't opperhoofd 2. paal hand Lanthaarns Koks goed, 1. Koopers vis keetel, 1. _o staart pan koeke 1 _o poffertjes d„o en vyfhaart pan Dispens 1. _„o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1303.xml #+ --- 73 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Dispens goed„ 3. tinne kannen, 4. koopere bier kraanen, 4. g' eijkte rijst maaten 2. kitten met kooper beslag, Beestiaal „7. koebeesten groot en klein, daaronder twee bullen Nog stelle hier bekend het geene vande verongelukte schip Chialoup Tanbij in't Iaar 1720. alhier geborgen en nog in weesen is als 4. metalle bassen 11. d„o kamers tot deselve daaronder 1 onbequaam 6. p„s ijser Canon waarvan 2: p„s op Rottij ter negoren Thie rond scherp 123. „ lang _„o verders werd hier p„r memorie aangehaalt en aan d'E: Dinnies overgegeven een obligatie op den 13. april 1733. voor den Soriba Pieter vesuup en getuijgen gepasseert, renten„ wogde ½ p„r Cento 's maands groot drie hondert rijxd„s ten lasten van den burger Ian michiel Muller en ten voordeele van het onmondig kind van de alhier remoreerende vrije vrouwe Loesje Tolle gen„t Hendrik van Coepang waarvan den Interest tot ult„o Novembr 1739. toe voldaan is, ook is mits deesen aan voorn: E: Dinnies overhan„ digt een Somma van driehondert rijxdaalders sijnde Arme gelden omme in 's E. Comp: geld kist bewaart te worden, Eindelijk werden hier ter needer gesteld alle soodanige Boeken en Papieren als er heeden ter Secretareijd deeses Casteels sijn berustende gevonden, bestaande in de volgende namensl: Boeken soldij Boeken Negotie groottolk Iourn„s Specific: groetb: Ioumn„l 1658/¼ van de Iaaren.- 1668 6o 16 3/833 16 3/62 16/63 16 6/9. 16 8/16 1. 1 1 1 1 „ 7 1 1. 1 46. „ 1 — 1 1 1 1 1 „ 1 1 1. 11 1. 1 1. 1. 1 1 1 1 „ 1 1. 1. 1. 1. . 1 1 1. 16 8/9 16 6/65 „ „ „ 7 „ „ 1 - - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1304.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. Negotie Boeken soldij Boeken grootboek Journ: specific: grootb: Zourn:r 69 van de Iaaren 16 3/70. „ „ „ 16 2/1. 73 1 1 1 „ „ 16 24/16. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 1 1 1 1685 1 1 1 1 „ /86. 1 1 1 1 1 1677 7 1 1 1 1 1 168888. 1 . . 9 „ 16 /93 1 1 1 1 1 1 1 93 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 971 1 1 1 1 1 1 1 1 00 1 1 1 1 1 „ 170½ 1 1 1 1 1 170 2/5 1 1 1 1 178/¾ 1 1 1 170 4/5. 1 1 „ „ 16 /„ 1 „ „ 16 2/7. „ „ 16 3/82. „ „ 16 23/33. „ „ 16 8/84. „ „ 16 3/84. „ „ 16 7/98. 1 „ „ 16 3/44. „ „ 16 24/415. „ „ 16 7/88. „ „ 16 27/99. „ „ 16 3/80. „ „ 1686„ „ „ 162 /9. „ „ 16 3/92. 1 1 1 1 „ „ 16 3/96. „ „ 163 /¾ „ „ „ 163 19/0. 1 1 1 21 „ „ „ 16 3/ „ „ „ 16 3/94. „ „ „ 16 3/95. „ „ „ 16 3/99: „ „ „ 17 39/1. 1 1 1 „ „ „ 16 /12 1 1 1 4 1 1 „ „ „ 16 27/73. 1 „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1„ 1 1 „„ „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1305.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. van de Iaaren 172 7/8. 172 3/9. Negotie Boeken soldij Boeken grootb: Journ„l sperigie: grootb, Iournal, 170 5/6. 1. 1 1 1 1 17064 170 7/8. 1708/9 17 3/0. 171 „ 171 1/12 171/3 171¾. 171 /5. 171 5/16. 17192 171 7/8. 175/9 1717/20. o 17 3/4. 172½. 172 2/3. 172¼. 172 2/5. 172 5/1 1726/ 172 2/38. 1738/ 173½ 1732 1/3 173¾. 173 1/5. 1735/6 17362 1737/8. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1. 1 ^ v v r 1 1 1 1 1 1 1 1 11 „ „ 1 1 1 1 1 1 1. van 1649 tot 1659. 1 „ 1680 „ 1673. 1. „ 1673 „ 1679. 1 „ 1670 „ 1671 1. „ 1677. „ 1683. Aankomende brieve Boeken „ „ „ 1 1 1 1 1 1 1 1 verter „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ „ „ „ „ 75 1 1 1 1 1 1 7 1737/9. „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1306.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. Negotie Boeken soldij Boeken grootboek Journ: specific: grootb: Zourn: 69 van de Iaaren 16 3/40. - „ „ „ 16 27/41. „ „ 16 /12 „ „ „ 16 2/33. „ „ 16 /44. „ „ 15 79/45. 77 1 1 ƒ 1 1 1 „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 3/86. 1 1 1 1 1 1687 1 1 16898-.. 1 1 1 1 1 1 16/9 93 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 99. 1 1 1 1 1700 1 1 1 1 1 1 1 1 170 2/5 1 1 1 1 178¼ „ 1 1 1 170 2/5. 1 1 1 „ „ 16 2/16. „ „ 16 r„ „ „ 18 2/9. „ „ 16 3/80. 1 „ „ 16 3/4. „ „ 16 12/85. 1 „ „ 16 2/9. 1 1 1 1 1 1 1 „ „ 16 3/2. 1 „ „ 16 23/33. „ „ 168 5/66. „ „ 1686„ „ „ 16 3/92. „ „ 168/ „ „ 163 9/97 „ „ „ 16 1/8. 1 „ „ „ 16 3/94. „ „ 16 7/98. 1 1 „ „ „ 163 9/0. 1 „ 1 1 1 „ „ „ 16 3/8 „ „ „ 170½ „ „ „ 16 9/96. 1 1 „ „ 16 3/96. 1 4 1 1 „ „ „ 17 9/01. „ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ : 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 1 1 1. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1307.xml #+ --- 75 Van Timor onder dato 30. maij 1740. van de Iaaren 1739. Negotie Boeken soldij Boeken grootb: Journ„l specifie: grootb, Iournal, 170 5/6. 1. 1 1 1 1 1706/4 170 7/8. 1708/6 1 1 17 3/0. 1 1 1 1 171/ 1 1 1 1 „ 171 1/2 1 1 175/3 1 1 1 171¾. 1 1 1 171 2/5. 1 1 1 1 1 171 5/6. 17164 1 „ 1 1 171 1/8. 1 1 1 1 1758/69 1 1 1 171 9/20. o 1 1 1 1 17 3/4. 1 1 1 1 172½. 172 2/3. 1 1 1 1 1 „ 172¾. 1 1 1 1 172 2/5. 1 1 1 1 1 172 /¼ 1 11 1726/7 1 1 1 1 1 1 172 7/8. 1 1 1 1 1 1 172 1/31. 1 1 1 1 1 1 1730/ 1 1 11 1 11 173½ 173 /3 1 1 1 1 1 173¾. 1 1 „ 173 /5 r 1 ^ 1 v x 1735/6. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 172/9. 1 1 1 173 /1. 1 1 1 1 1 1737/. 1 1 1 1 1 ƒ 1. van 1649 tot 1659. 1 „ 1660 „ 1673. 1. „ 1673 „ 1679. 1 „ 1670 „ 1671 Aankomende brieve Boeken 1 verten „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ 1 1 1 1 1 1 „ 1 1 1 1. „ 1677. „ 1683. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 11 1 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1308.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. Vervolg der aankomende brieve Boeken 1 van 1684. tot 1685. 1 „ 1685. „ 1686. 1 „ 1687. „ 1691. 1. „ 1692 „ 1702. 1 „ 1702 „ 1707. 1 „ 1706. „ 1711. 1711. „ 1713. 1 „ 1714. „ 1716. 1716. „ 1718. 1718. „ 1719. 1719 „ 1720. 1720. „ 1723. 1721. „ 1726. 1739. 1740. 1726. „ 1728. 1727. „ 1728. 1732. „ 1733. 1733. „ 1734. 1731. „ 1732. 1728 „ 1729. 1730. „ 1731. 1729 „ 1730. 1 „ 1736. 1 „ 1738. brieven 1680. tot 1685. tot 1690. en 1691 tot 1695. met 1696. tot 1699. 1700. tot 1702. 1703. 1704. 1705. en 1717. tot 1720. Afgaande Brieve Boeken nog 3. bande besz: aankomende 1 „ 1787. 1 „ 1734. „ 1735. 1. van 1656 tot 1659. 1660 „ 1662. 1665. „ 1667. 1668. „ 1669. 1667. „ 1670. 1671. „ 1672. 1677. „ 1683. 1683 „ 1685. 1685. „ 1687. 1687. „ 1691. 1692. „ 1702. 1742 „ 1705. 1705. „ 1712 1712. „ 1744. 1714. „ 1717. 1 „ 1 „ 1 „ „ „ „ „ „ „ „ 1 „ 1 1 „ „ „ „ 1 „ 1. „ 1 „ 1 „ 1 „ 1. „ 1 „ „ „ „ „ „ „ „ „ Veste „ 1 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1309.xml #+ --- „ 1088. 1730. 1731. 1732. 1735. 1736. 1739. „ 1667. 1668. 1669 1670. 1671. 1672. 1873. 1674. „ 1678. 1679. „ 1680. „ 1681. „ 1682. 1729. 1778. tot 1660. 1675. „ 1676 „1683. „ 1684. 1687. 1728. 1737. „ 1085. „ 1686. 1 „ 1676. „ 1677 1 „ 1681. 1 „ 1680. Vervolg van affgaande Brieve Boeken, 1719. 1. van 1717. tot. 1720. 1. „ 1719. „ 1722. 1. „ 1720. „ 1723. 1 „ 1722. „ 1724. 1723. „ 1. „ 1 „ 1724. „ 1725. 1727. 1728. 1729. „ 1 „ 1730. „ 1. „ 1731.„ 1 „ 1 „ 1726. „ 1727. 1 „ 1 „ 1 „ 1733. „ 1734. 1734. „ Dag Registers 1 van 1608. 1 „ 1665. 1. „ 1667. 1. „ 1668. 1 „ 1669 1 „ 1670. 1672 1687. 1. „ 1671. „ 1 „ 1674 1 „ 1685. 1. „ 1686. 1. „ 1675. 1 „ 1684. 1 „ 1673. „ 1 „ 1677. „1678. 1 „ 1683. 1 „ 1679. 1 „ 1682 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. 1 „ „ „ „ „ 1 1 1 1 1 „ „ „ „ „ „ „ „ „ 1891. 1 „ 1688. 1 „ 1 „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1310.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740 Vervolg der Dagregisters 1. van 1692. tot 1695. 1. „ 1696. „ 1701. „ 1702. „ 1704. 1. „ 1754. „ 1706. 1 „ 1706. „ 1710. 1 „ 1711. „ 1714. 1716. 1720. 1722. „ 1723. „ 1724. 1 „ 1734. 1735 1736. „1685. „ „ 1686. „ 1691. „ 1702. 1691. 1705. 1702. 1705. 1706. 1709. „ 1709. „ 1714. 1715. „ 1717 1718. 1718. „ 1720. 1720. „ 1722. 1722. „ 1723 1723. 1 „ 1701. 1. „ 1702. 1 „ 1714. „ 1715. 1717. „ 1718. 1 „ 1725. 1 „ 1731. 1 „ 1732. 1 „ 1733. „ 1659. 1. „ 1706. „1713. „ 1715. „ 1717. 1. 1737. 1 „ 1660 „ 1717. 1. van 1687. 1718. „ 1719. 1721. . „ 1722. 1 „ 1730. „ „ 1724. 1 „ 1726. „ 1727. 1 „ 1727. „ 1728. 1 „ 1728. „ 1729. 1 „ 1729. „ 17130. 1736. „ 1738. „ 1737. „ 1735. 1734. 1732. „1733 1723. 1724. „ 1721. „ 1725. „ 1726. Resolutie Boeken 1 „ 1 1 „ 1. „ 1: „ 1. „ 1 „ 1 „ „ 1731. „ 1 1 „ 1 „ „ „ 1 „ 1 1. 1 1 1 1 1. „ „ „ „ 1. 1724. 11725. „ „ „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1311.xml #+ --- 79 Van Timor onder dato 30. maij 1740. Vervolg der Resolutie Boeken 1. van 1725. tot 1726. 1727. 1 „ 1727 „ 1728: 1 „ 1728 „ 1729. 1 „ 1729. „ 1730. 1. „ 1730. „ 1731. 1. „ 1732. „ 1734. 1 „ 1734 - „ 1735. 1735. „ 1736. 1704. 1705. „ 1706. 1. „ 1706. „ 1709. 1711. 1714. 1701„ 1714. „ 1716. 1716. „ 1717. 1. „ 1717. „ 1718. 1718 1719. 1. „ 1719. „ 1720. 1 „ 1720. „ 1721. 1. „ 1721 „ 1722. 1 „ 1722. „ 1724. 1 „ 1724. . „ 1726. 1 „ 1726. „ 1727. 1 „ 1727. „ 1728. 1 „ 1728. „ 1729. 1 „ 1 „ 130. „ 1731. 1731 „ 1732 „ 1732 „ 1733. 1734. „ 1735. 1. „ 1735. „ 1736: 1736. „ 1737. 1737. „ 1738. 1. 1738 „ 1739. E 1. onkost reecq: boek van anno 1729. beginnende E 1. factuur en Cognossement boek van 1729. begin maakende, 1. Rendenent boek aanvangende 1732: en 1. gecomm: boek begint 1727. 1: Boek besz: Extracten van soodanige ordres als er Successive van Batavia door de rooge Indiat Regeering herw: gesonden van 1676 tot 1727. Inventaris, vendu roll en Boedel Reecq: beginnende 1727. tot 1787. Civiel en Crimineel Roll Boek van 1727. tot 1728. 1 „ 1726. „ 1. „ 1702. „ „ „ 1709. „ 1. „ 1729. „ 1730. 1 „ 1„ 1 1. „ 1 „ 1 Instrumenten 1 „ 1 „ 1 „ 1 „ 1. „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1312.xml #+ --- Van Timor onder dato 30 Maij 1740. 1. Boek besz: recuel der Lasten en voordeelen weegens de Negotie ten Comptoire Soloor en Timor 'tseedert de Iaare 1649. en 1650. tot 1734. en 1735. Timors Resolutie en Sententie Boek van 1671. tot 1686. Per Memorie Nog sijn eenige oude Boeken van Polor mitsg: een Parthij Losse Papieren hier berustende Timor in't Casteel Concordia adij ult„o maart 1740. /: onderstond:/ voor den overgaeff /was geteekend:/ aart Peeper /:lager :/ voor den ontfangst /: geteekend:/ I. Dinnies en Bs: Brugman /ter sijden stond:/ ons present als de gecommitteerdens /: was geteek:/ H Pruijssenaar en Rinke Hamies Aan d'E: heeren Cooplieden Aart Peeper /:afgaande:/ en Jan Dinnies /:aankomen„ de Opperhoofden des Casteels Concordia en Resorte van dien E: E: H Heeren. In voldoening van uE E: g'hononeerd Bevel hebben wij ondergesz: ons vervoegt binnen boord van't alhier ter Rheed: Leggend Iagt de Iacob Willem en het selve naar onse beste vermogen gevisiteerd, wanneer dan deesen Bodem van Knies, Balken en Banden wel geslooten bevonden, dog desselfs Roer ontbloot van Twee sijner Vingerlingen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1313.xml #+ --- 81 Van Timor onder dato 30. maij 1740 vingerlingen, die naar het seggen der scheeps overheeden op de reijse herw: waaren gebrooken, en wel alhier noodsaekelijk /:des doenlijk sijnde :/ dienden weederom gemaakt te worden, omme daar door in staat te sijn naar de Indiase Hoofdplaatsd. onder godes zeegen te kunnen retourneeren. Verhoopende hiermeede aan de Intentie van UE E: g' eerde ordre voldaan te hebben blijven wij met de vereijschte Eerbieden ontsag /: onderstond/ EE: heeren /:lager:/ UEE: trouw schuldige Dienaaren /: geteek:/ P: H: lager Brugman „ H: Pruijssenaar /:geteekend:/ 4: waaart 7k confirmeerd mij met dit Rapport /: geteekend:/ G: vent /: ter sijden stond:/ Timor in't Casteel Concordia adij 25. maart 1740. Aan d'E heeren Cooplieden Aart Peeper afgaande en Jan Dinnies aankomende opperhoofden des Casteels Concordia en resorte van dien EE: Heeren In naarvolginge van UE E: gevenereerde oodse Vegte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1314.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. hebben wij ondergeteek: als gecommitteerde ons binnen deesen Casteele vervoegt bij den secunde Pieter Hendriks Brugman omme te sien ontfangen, soodanige Coopmansz: Provisien en wesmeer als er door haar hoog„ Edel„s de Hooge Indiase Regeering per 't Jagt Iacob Willem voor deese residentie herw: gesonden wanneer dan alles Conform Cognossement bevonden Buijten en behalven de volgende wan en minderheeden als: 933 1/3. ponden off 14. moeten rijst op eene quantiteijd van 48000. lb. off 16. Lasten te kort ontfangen doet 1 7/18. p r C=to bevonden 2. voeten Bier wan„ als 1. vat Leuwen Bier 10. d=m 6 r:t Bott:s france wijn van 1000. p:s gebrooken, 145. p:s graauwe moppen in stucken bevonden op een getal van 5000. 50. p„s dakpannen van 1000 p„s als vooren gebrooken dit boven en voorenstaande in waarheijd soodanig bevonden sijnde, blijven wij paraat des van ons g'requireerd wesdende ten allen tijden nader gestand te doen, en hoopende onse Commissie hier meede ten genoegen van uEE: volbragt te hebben, matigen wij 1. „ d o 7½ do ver #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1315.xml #+ --- 83 83 Van Timor onder dato 30. maij 1740 ons de eere aan van te betuijgen, dat met een diep ontsag verblijven /:onderstond:/ E E: Heeren /:lager:/ UE E: trouwschuldige dienaaren /:geteekend:/ H Pruijssenaar, en A Branden„ burg /:in margine:/ Timor in't Casteel Con„ oordia adij 7. april ao: 1740. Aan de heeren Cooplieden Aart Peeper, afgaande en Ian Dinnies aankomen„ de opperhoofden des Casteels Concordia en Resorte van dien E: E: Heeren Ter ordre van uE E: hebben wij ondergesz: Jan Gerritsz, Evert Iacobsz Rosenveld scheeps timmerlieden, Ian Rouwberg groff Smit, en Andries matthijse Soldaat onse uijtterste best gedaan, om de twee boven„ ste vingerlingen, tot het roer van het Jagt d' Iacob Willem te maaken, maar sulks door herhaalde probeering alhier ten eenemaal ondoenlijk bevonden, door dien de hier sijnde smit vrij wat te kleijn, en den Blaesbalg door sijne meenigvuldige gaatjes onbequaam is, soo veel wind te geeven als er nodig tot het verkrijgen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1316.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740 verkrijgen van de hiertoe vereijscht werdende hitte waaromme, wij dan op nader Bevel hebben g'fabriceert vier p„s swaare oog ijsers met derselver Platen, waarmeede het voer naar onse sustenue soodanig kan werden be„ sorgt, dat met voorgem: Bodem de terug reijse met gerustheijd kan ondernomen war„ den en onder godes zeegen, buijten andere ongemaaken 1. dat god verhoede behouden volvoerd werden, mits maar gebruijkt werd de vereijschte voorsigtigheijd in het dagelijx visiteeren der stroppen waarmeede het roer aan gem: oog ijsers gevestigt is, /: was geteekent:/ Iohan gerse Bras, het merk X. van Evert Iacobsz, Ian Rolberg, het merk X. van andries matthijs /: ter sijde ptond/ Timor in't Casteel Concordia adij 25. april 1740. 1. daaronder:/ Jk confirmeer mij met dit Rapport /:geteekend/ G vent Vendutie gehouden ter ordre van d'EE: Aart Peeper afgaan„ de en Jan Dinnies aankomende opperhoofden, door den secunde Pieter Hendriksz Brugman ten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1317.xml #+ --- 85 Van Timor onder dato 30. maij 1740. _„o „ „ —„ —— 306½. kannen, Brugman 5. 20 88¾ 5. 10 Somma - - rd„s 200¼. — ten overstaan van de in margine onderteekende gecommitteerden van 8. vaten Bier jongst met het Jagt Iacob Willem voor dit Comptoir van Batavia ontfangen en 306½ kannen of 426. bottels france wijn, die tot Randsoen in een geheel Iaar te veel waaren bestaande in 1. vat Leeuwen bier vol - d' h„r dinnies. . - - - - - - rd„s 14. — hans gonst - - - - — — „ 14½. _„o „ 10 d„m wan Brandenbourg - - - - - - - - - „ 6. — harm:s Pruijssenaar . . . . . „ 9½. rd„s 44. — — 1 „ Lams bier vol - - - - d'heer Peeper - - - - - - „ 14. — ——— „ 16 — „ - Rinse Nannes - — — „ 17. — „ „ „ — d' heer Peeper - - - _„ 20½ „ 67. ½ — 426. bott:„s franse wijn innehoudende naar aandeel der ontfangene en aan„ gereekende Parthij van 1000. botts„ in steede van twee Legges, 25: bott„s france wijn - - - d'heer Dinnies â 10 stx„s d' bott„ r„s 5. 10. 5. 10. „ - - - . d „ Peeper „ „ „ „ „ „ _„o - . „ - - - - Carel de Clercq „ „ „ „ „ „ _o „ „ „ „ „ „ _„o - Hans gonst _o „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ - . . . 5. 10 „ - _o .. . _o -.. _ o „ - . . d h=r Peeper - - - - „ - - . _ o 5. 10 5. 10. „ „ „ „ „ „ 5. 10 „ - - - Hans goust „ „ „ „ „ „ 5. 10 „ . . d' H„r Peeper „ „ „ „ „ „ 5. 10 „ - - - Paulus Jonas „ „ „ „ „ „ - - - Paulus Iacobsz „ „ „ „ „ 5. 10 5. 10 5. 10 Timor In't Casteel Concordia den 2. april 1740. /ter sijden stond/ ons present als Gecommitt„s /:geteekend:/ A: Pruijssenaar en Rinse Nannes /:onderstond:/ Accordeert met dies principaal /:g'teekend/ D: H=ns 25. 25. 25. 1 „ do 7½ „ _o 1. „ Verte 1. „ 1 1 „ „ „ „ „ - - - 1 „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ - „ - - – „ „ „ /16. 25. 25. 25 25. 25. 15. 25. 25. 25. 25. 25. 25 „ „ „ „ „ „ „ „ „ „- „ „ „ „ „ „ „ „ „ .. . „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ 5. 10 -„ 5. 10 5. 10 5. 10. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1318.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Aanteekening van het voorgevallene ten Eijlande Rottij op de Negoreijen Deka en Termano gehouden door den adsistent C„n Coopman en Constabel Herman Reijn„ ders, December A„o 1739. donderdag den 24. om 11. uuren 'snagts gingen met twee solda„ ten en den tweede rijxbestierder van Sonnebaaij Ta Leeuw Domingo na Rottij zeijl en quamen op Saterdag den 26. met stil weer voor het strand van Carbassa ten anker deeden een schoot ligten ons dreg en quamen middernagt voor het strand van Termano salveerden met 3. Schooten) Sondag den 27. 'Smorgens om 10. uuren voor het strand van Deka ten anker komende, deeden 5. schooten lieten den zerg„t van Sonnebaaij Taleeuw met sijn volk en den soldaat Paulus Brons na de Negoreij gaan, om hun van onse komst kennis te geeven, kort daarna quam Paulus Brons met de aangenom„ soon van Pieter van Deka Loesje gen„t bij ons aan strand versoekende dat wij in de negoreij geliefden te komen, gelijk wij deeden, daar komende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1319.xml #+ --- 87 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. komende wierden wij als goede vrienden met 3. schooten verwellekomt van Pieter van Deka soo ook van den jongen reg„t Manesee lieten op„ stonds den Tolk Keuter en den Regent van orijna„ le Naffij roepen. quam den soon van den regent van Oeijnale Maandag den 28. Boe met eenige Tommagoms en gemeen volk ons waarschouwen dat sijn vader Paffij door Siekte niet komen kond, den Toek van Thie frans werner Keuter dingsdag „ 29. gekomen sijnde bedeelden wij den Regent van deka, oijnale en Sonnebaaij onse affaires en ordre haar versoekende datse de regenten van de weederspannige Termaanders gelieven te roepen, waarop Pieter van Deka als regent of momboer van den jongen regent manefee van de Negoreij Deka met voorsz: Negoreijs grooten pitjaarden en beslooten na Permano te gaan, en te versoeken dat se de ge„ roofde volkeren van Lando, Lolij. Bokaij en Lelenik met de 3. Lasten Cadjang door den Toek Keutel vande Laatste menschen voor d E: Comp: gekogt, betaald en door hun als de gem: volkeren, buijten eenige oorlog of regt ins¬ gelijx weg gesleept, mogten weederom re„ stitueeren, Omtrend #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1320.xml #+ --- Van Timor onder dato 30: maij 1740. Omtrent 1. uur 's middags vertrocken ten voorsz: ten eijnde na Termand saloe amma en aloe regenten van deka en Tiauw Tommag: poo en Naffij pork tweede en Tolla tommag: van de negooeij oeijnale, Bako onder Regent van Sajang Tommagom van Donnebaaij met voorm: boodsch: derw: ende witte vlag opgestoo„ Donderdag den 3: quamen voorm: groote met het volk weederom op deka met rapport dat sij Termaanders ten vollen wilden voldoen, aan het g'eijschte mits dat de Tioneesen die omtrend de Negoreij Baka lagen met de Amabiers en het volk van Ponnebaaij eerst mogten opbreeken en vertrecken, alsoo sij anders door hun aan„ getast werdende sig souden defendeeren en soo doende beletten souden dat het werk geen voortgang nam, waarop Taleeuw besloot om op morgen met eenige grooten na Baka te vertrecken om hun de weet te doen van het antwoord der Termaanders en vorts sijn volk met de andere Timoreesen na Bulba te doen vertrecken, maar dewijl wij vreesden dat als de Roe van het gat was sij Termaanders dan haar woord niet, houden mogten versogten wij hem Taleeuw met te ken. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1321.xml #+ --- 89 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Vrijdag den 1. Januarij A:o 1740. de andere vorsten van Timor daarover eerst te pitjaaren dat hij ook deed; sijnde den Tolk van Thie weeder na sijn besch: plaats vertrocken. 'S middags vertrekt Taleeuw met een Partlij van sijn Sonnebaijer met den eerste en tweede regent van Deka, Manefee en Pork nevens den onder regent van oeijnale Fooe en Tom„ magom Salla met wel agt hondert gewapen„ de mannen na Baxa om hun het antwoord der Termaanders te brengen. quamen bij alle weederom op Deka met Saturdag den 2, rapport dat den regent van Thie Benjamin Alessa sig de ordre van d'E: Comp: ten eene„ maal onderwierp, dog dat hij Taleeur ver„ sogt had, soo lange te verwagten tot dat Ballas Coning van amabij en Amma Backij van Sonnebaaij op Haka souden verscheenen sijn ten eijnde uijt haar mond te hooren wat hun te doen stond en off deese boodsz: bij haar voor waarheijd aangenomen wierd maar hadden soo niet wille wagten. quamen Frans Keuter, hier aan op Deka ons berigtende dat op den 29. xbr jongst doen de Regenten op Termand sijn geweest met de witte vlag, een van de Termaanders gen„t fangij dai kila vesten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1322.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. — sijn houwer uijtgetrooken en na de vlag gekapt had, het geen hij keuter seijde van twee over„ geloopene Termaanders op Basia verhaald te sijn, en dat sij Termaanders uijt van 's Comp„s ongenade aan de Regenten goud gegeven souden hebben, om het selve te versweijgen, waarop wij ons seer nauwkeurig informeerd hebbe, maar de Regenten alle die doenmaals na Termano sijn geweest en de Sonnebaijer die de vreede vlag gedragen heeft, negeerden sulx, soo dat wij dan ook maar voor Leugen praatjes moes„ ten aanneemen, en terwijl wij wel sagen dat het werk aldaar met slagen off regt be„ scheid krijgen krnden souden, soo vertrocken wij met Taleeuw en kotte, broeder van manefee op Maandag den 4: van Dekana Termand wierden van Pieter van Deka en den minderjaarigen regent Manefee met verscheijde schooten gesalveerd quamen op ses uuren 's avonds voor hun strand, souden Kotte na de negoreij Termano bij den ouden regent Pelo om te seggen, dat wij daar voor anker lagen, maar kreegen dien avond geen Bescheijd Dingsdag den 5. 'Smorgens vroeg souden den Solorees Amma garang na de Negoreij om de Regenten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1323.xml #+ --- 91 Van Timor onder dato 20. Maij 1740. Regenten te roepen, die na twee uur te rug quam met bescheijd dat sij opstonds komen souden, gelijk de tweede patholla en Tamma„ gom Edom met 200. man dan ook op strand verscheenen, en wij bij haar gj komen sijnde en sij ons verwellekomt hebbende vroegen wij haar off sij hunne Beloften gedaan aan Saleeuw en de Regenten van Deka en oeijnale op 31. decemb:r laatstl: opregtelijk meenden natekomen of niet, of wat voor rapport wij aan het opperhoofd met den Raad op Coupang brengen souden, waarop Edom antwoorde dat sij de menschen wel wilden laten gaan, maar met Conditie datse haar kost bij hun Termaanders moesten blijven soeken en daar digt bij ook woonen moesten op dat sij nu niet als slaven bij hunne regenten komende mogten geteld werden. ook soo versogten sij quasi dat sij Hoeang soon van den Tommagong Toea over de Coelijneesen en ankij over de bij haar sijnde Landoreesen als Regenten mogten stellen en hunne Negoreijen digt bij de haare maaken mitsg: dat sij de Catjang van de Bokaijers genomen ook gaarne wilde weder geeven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1324.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van geeven soo sij het maar hadden, versoekende ons verder bij den ouden regent Pelo te komen alsoo hij geen voet voorbij den anderen setten kan het geen wij: dan deeden maar kreegen het selve bescheijd. waar op Pelo dan afvroegen en de twee andere off sij dan oordeelden dat hun seggen en soo genoemde versoeken billijk waaren en als sijne Tommagoms alle elk eens regent wierden over hun volk, waarvan Delo leeven soude, soo antwoorden sij daarop niets als weederom losselijk versoekende dat het opperhoofd met den raad hier in maar langsaam beliefde te werk te gaan, als wanneer sij vermeenden dat alles weederom wel op den ouden voet souw komen maar dat se het voorm: volk niet dorsten weg jagen uijt vreese dat sij hun Negoreij in brand steeken mogten, waarop wij hun seijden te vertrecken en dat sij meenden op klippen te bouwen, maar dat se dus doende eijndelijk bevinden souwden op het losse sand gebouwt te hebben waarmeede wij vertrocken en quamen op Woensdag den 6. Ianuarij anno 1740. op Coupangs Rheede en soo vervolgens bij het opperhoofd Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1325.xml #+ --- 93 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. en overleeverde dit voor ons Rapport (:on„ derstond:/ E: Heer en Raad /:lager:/ UEd„ B: Dienaaren /: geteekend:/ C: Coopman H:r Vrijdag den 12. Septemb:r 1778. Present Aart Peeper Coopman en opperhoofd. Herman Pruijssenaar sergeant, Rince Nannes opperchirurg: Johannes Drion Iong advistend en pri scriba Het opperhoofd, de 5: Raedjes van Timor, en de Leeden bij een hebbende geconvoceert, versting dat de goede harmonie onder haar nog continueerde, sijnde voorts met een„ paerigheijd van stemmen den soldaat Christiaan fredrik Wijse van Harst om sijn lange en goede diensten tot Corpo„ raal aangesteld, in plaats van Ian Pont„ kas, die den 6. deeser overleeden is en den Chinees Lokoeijko met een der grooten van Lawaijang op hun versoek toegestaen om elk met een Inlands vaartuijg na Bima te vaeren om rijst te koopen, ter„ wijl aan dat graan alhier thans groot gebrek hebben Aldus #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1326.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Aldus gedaan en g' resolveerd tot Timor in't Casteel Concordia ten dage maand en Iaare voorsz: /: was geteekend:/ Aart Peeper, H. Pruijssenaar, Rince Nannes en J: drion Woensdag den 24. Septembr: 1738: Extraordinaire vergade„ alle Present, ring De weduwe van den overl: diacon Cornelis Zegers de arme gelde ter somma van 356. en 1/8 rd„s onder haar geweest binnen gebragt hebbende ende leeden gevraagt sijnde, hoe daarmeede best te handelen soude weesen is voor het secuurste verstaan en goed gevon„ den om het selve in 'sComp: geld Cassa on„ der het opperhoofd te laten verblijven tot tijd en wijle men van meerder en beeter kerke dienaars sal voorsien weesen. Aldus geresolveerd en beslooten tot Timor in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ Aart Peeper H Pruijssenaar, Rince Nannes, een Drion Donderdag, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1327.xml #+ --- 95 Het opperhoofd. de Raedjes ende Leeden ter vergadering g'convoceert, en van de eerstgenoemde verstaan hebbende dat het onder hun nog in volle rust en vreede was heeft men die Potentaetjes daarmeede g' feli„ citeerd en op dies continue na gewoonte een glaesse gedronken hebbende namen wij ons afscheijd Aldus gedaan en g'resolveerd tot Timor, in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /: was geteekend:/ Aart Peeper, H: Pruijssenaer, Bince Nannes, en J: drion, Door't opperhoofd de Leeden gevraagt sijnde of men op de beede van den Tioneesen re„ gent Benjamin sijn aangeslaage vaar„ tuijgje in het Iaar 1734. dat nu gants Sout en irreparabel is weeder geeven souw dewijl hij daarom seer smeekt, soo is in overweeging genomen weesende Dingsdag den 9. decembr 1738. alle present, Donderdag den 9 octob„r 1738. Alle present, Van Timor onder dato 30. maij 1740. verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1328.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. dat hij en de sijne, nu alle Christenen sijn, en den Inlander daar door van schimpen op sijn voorige fugie op Batavia sonder consent ophouden sullen, verstaan om het selve hem overte laten voor een groote schouw die men tot Lossen en laden van's Comp: Bodems beeter sal kunnen gebruij¬ ken als dat vaartuijg Aldus gedaan en geresolveerd tot Timor in't Casteel Concordia, Dag maand en Iaar voorsz: /: was geteekend:/ Aert Peeper H. Pruijssenaar Pince Nan, nes en D: Drion Saturdag den 27. decembr A„o 1738. alle present, Het opperhoofd met de Leeden te samen ver„ gadert sijnde, verhaald denselve dat den p„l adsistend Blaauwkamer met den onder Chirurgijn de keijster buijten deese fortresse aan veele mardijkers soo wel als in de wooning van en aan den adsistent Coopman binnen deese Casteele wonagtig veele molestatien en Stoutheeden bedreeven waarover de klagten veele waaren en dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1329.xml #+ --- 97 Van Timor onder dato 30. maij 1740. dat men hun om geen erger gevolgen waa te sien daar over in vergadering wel scherpe„ lijk dienden door te haalen, soo is na goed keuring van dat voorstel en voldoening van die Resolutie ook beslooten om tot af„ schrik van hun, en alle andere van't opper hoofds Dispens, een suffisant gevangen huijs te doen maaken terwijl het donker gat een moordhol voor geen menschen is, Aldus geresolveerd en beslooten tot Timor in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /:was geteekend/ Aart Peeper, H: Pruijssenaar, Rin„ ce Nannes, en S: Drion Vrijdag den 23. ' Ianuarij anno 1739. Present Het opperhoofd Peeper, den sergiant H Pruijssenaar, en den Opperchirurg: Rince Nannes Het opperhoofd met de twee andere Lee„ den te samen bij een g'seeten sijnde wierd door gem: zijn E: weeder vertoond en opge„ leesen de Brief door den Christen Regent van de Negoreij Sie op Rottij benjamin Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1330.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Messa, met sijn grooten aan ons gesz:, die reets rond geweest was, en deselve al wee„ der verhaald sijnde, gelijk hun meermalen gesegt had, dat het opvatten van eenige Tionee„ sen op de Negoreij deka mijn order was, om dat sij Dioneesen geen de minste vergelding wilden doen van de 5. aangelokte en vervolgens gedoopte menschen van de Dekaneesen, die sij nu als eijgen meede Christen menschen nieuwen en daar over groote Twist met dexa was, en verder wijdloopig eperweee gesprooken en in omvrage gekomen sijnde wat men tot demping der opgeblasentheijd van den Tioneesen Regent en voorkoming van grooter twisten daaruijt seeker volgenden oorlog doen souw, soo is voor het beste bij ons beslooten om een brief aan de Regent van Thie met alle sijne groote te schrijven en deselve aan de twee Toeken op Rottij te be„ stellen met Last om die brief niet als in vergadering van de Tioneesen te oopenen en haare alle duijdelijk voor te leesen dat de aanhouding van haar volk op de ka des Regents eijge schult was, en dat sij als vooren gesegt de Largatie van deselve hunne volkeren dadelijk wel kunnen besorgen vert #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1331.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. soo hij als billijk eenige vergelding komen te doen voor de 5. bij hun aangehoude en gedoopte Dekaneesen. Voorts den Iong adsistend Iohannes drion om sijn pretends verraad en daar door gemaakte groote opschudding en alte„ ratie aan dit Comptoirtje op den 2. 3. en 4. deeser maand Ianuarij bij het dag ne„ gister breeder te sien :/ als niet geloofbaar meer van sijn scribaes ampt, dat hij provisioneel waarnam, ontslagen, en den adsistent Christiaan Coopman gedwongen weeder in sijn plaats bevestigt Aldus gedaan en geresolveerd tot Timor in't Casteel Concordia dag maand en Iaar voorsz: /was geteekend:/ Aart Peeper, H Pruijssenaar, en Rince Nannes Vrijdag den 27. Februarij ad. 1739. Present, Aart Peeper Coopman en opperhoofd Herman Pruijssenaar sergeant RinceNannes opperchirurg: Christiaan Coopman scriba #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1332.xml #+ --- Van Timor onder dato 10. Maij 1740. Het opperhoofd de Leeden bekent gemaakt hebbende het rapport door den vrij schipper Ian muller aan sijn E: gedaan, namentl: dat den Lifaos tweede Manuel Perera die in de maand Novemb: laatstleeden met 3. vaartuijgen in de bogt g'leegen heeft op Poele boerong off het vogelen Eijland een dubbeld kruijs opgerigt had gelaten met het getal 1738. daaronder tot teeken van eijgendom of dat ziij het selve in soo een Iaar voor haar weggeno„ men hebben, en dewijl die plaats of de Gantsche Bogt omtrend 2½ â 3. mijlen ver van dit Casteel geleegen van ouds voor onse scheepen ende Chia„ loupen van de Handelaars op Coupang in de quaade mousson is en wij deselve schier onmogelijk konnen missen veel min gedoogen dat soo weijnig postug: schelmen als hier sijn het minste van onse gesag krenken off Land wegneemen souw dat de Ed:s Comp: al een kleijne eeuw voor haar vlugt van malacca en elders op dit Eijland Timor beseeten heeft soo is vast gestelt om den scriba Coopman met eenige masdijkers morgen Voors #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1333.xml #+ --- 101 Van Timor onder dato 30: maij 1740 ter ondersoek derw: te senden, en het selve soodanig bevindende aan stucken gehakt sijnde tot asch te doen verbranden ten eijn„ de onse Raedjes en hunne onderdaanen mogen sien dat de Ed: Comp: sulke korswijlen niet verstaan wil, of die bloode en overlatieuse menschen met die schrik wil sien quijnen. Voorts beslooten om de Burgers Marc„ quelijn en Tempezel als Land en volk kundi„ ge menschen sijnde met hunne vaartuijgen na Belo te senden, om te ondersoeken off dien Land aart niet aantemoedigen sal wee„ sen, tot het soeken off graven van koo„ „per of soo genaamt Sawas en het selve jaarlijx aan d' E: Comp: te leeveren voor een goede prijs off kleeden, ten eijnde onse Heeren majores in't vaderland op den Inhoud van haar Ed: groot agtbarheedens hoog g'eerd schrijven de dato 3. Septembr 1735. onder de materie van Timor na Batavia den uijtslag daarvan komen te verstaan. Laastelijk is nog goed gevonden om 's Comp:s Slaaf Ian van Timor oud omtrend 40. Iaaren die aan Handen en voeten g'breckelijk is, op sijn versoek in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1334.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. in vrijdom te stellen, na gebruijk voor een Ionge mans slaaf genaamt dela van Savo omtrend 18. Iaaren oud in sijn plaats ten fine andere 's Comp: Lijffeijgenen daar door tot goede diensten meede mogen g'animeert werden, Aldus gedaan en g'resolveerd tot Ti„ mor in't Casteel Concordia, Dag maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ Aart Peeper, H: Pruijssenaar, Rince Nannes en C: Coopman, Dingsdag den 24: maart anno 1739. Present Aart Peeper, Coopman en Opperhoofd Pieter Iacob Blok Coopm: en aankomend opperhoofd Hendrik Pruijssenaar sergeant„ Rince Nannes opperChirurg: en Christiaan Coopman Scriba Het opperhoofd Peeper 's Comp:s Pacquet door sijn vervanger Blok overgegeven in vergadering gebragt en de Brief met de Bijlaagen geleesen sijnde, is den scriba Coopman na de ordre van sijn ampt ontslagen, en aangesegt om p„r naasten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1335.xml #+ --- 103 Van Timor onder dato 30. maij 1740. naasten na Batavia te vertrecken, voorts „den nieuw aangekomen adsistent Pieter Hendriks Brugman met den nieuw aan„ gekomen secunde Dionijs van vlierden binnen g'sisteerd weesende is den eersten Brugman als scriba onder den eed ge„ stelt en den secunde als naaste Lid in vergadering g'admitteerd, en g'recomman„ deert om op 's Comp. s Pakhuijsen en goe„ deren met voorsigtigheijd te waaken. Voorts sijn de nodige ordres tot het aanslaan der Placcaten op verbieding van sluijkereijen en het doen van verboden Handel soo op't Iagt als aan de wal den scriba met 2. Leeden uijt den Raad na jaarlijx gebruijk opgedraagen en deselve ook verkooren om het Iagt van sijn ingelaade goederen van d' Ed Comp: te onteossen ter bequamer tijd met g' preste vaartuijgen Aldus gedaan en g'resolveerd tot Simor in't Casteel Concordia dag maand en Jaar voorsz: /was geteekend:/ Aterk Peeper - - - - - — H: Pruijssenaar Pinse Nannes en C: Coopman Saturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1336.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740 Saturdag den 25. april 1739. Present Aert Peeper Coopm: en affgaand opperhoofd Pieter Iacob Blok Coopm: en aankomend opperh, Dionijs van Vlierden boekhouder en secunde Herman Pruijssenaar Sergeant, Rinie Nannes opperchirurgijn Pieter Hendriks Brugman Scriba, De opperhoofden met den Raad ende 5. Timo reese koningen, bij een sijnde en verstaan hebbende de goede Harmonie order die 's Comp: bond genooten, soo las het regeerend opperhoofd Peeper de Periode off het laatste gedeelte van den Iongst ontfangene Brieff door de hr Blok van Haar HoogEd„s aan deesen Raad overgegeven, overluijd op, behelsende eenige klagten van den Gouvern„r van Lifao over het verkoopen van Ammo„ nitie van oorlog aan de Beloneesen die hij gouverneur segt vasallen van sijn koning te weesen, maar alsoo nie„ mand van den Raad van kruijt Loot ensz: te verkoopen off koopen wist soo vroeg men de voorm: 5. Timoreese Koningen daar eerstelijk na, die men wel wisten dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1337.xml #+ --- 205 Van Timor onder dato 30. maij 1740 dat daarmeede gewent waaren te ruijle buij„ ten met betuijging van ons misnoegen aan de daaders te toonen, alsoo de hooge Regee„ ring van India dat doen het opperhoofd Peeper schijnen te willen toeschrijven daar den raad en al het Timoreese volk wel weeten dat denselven staande al de 3. Iaaren ruijm dat hier g' regeert heeft geen een enkeld stukje Lijwaat veel min kruijt „particulier of Loot „ souw gekogt off verkogt hebben off iets dat na 's Comp„s Negotie lijkt om daarmeede te handelen off eijge voor„ deel te soeken, daarop na een lang pits jaaring onder die koningen den minder „jaarigen koning van Amabij Bal„ thaser Lottij door al de andere vorsten g' recommandeert op staande, seijde, dat de Beloneesen van ouds haare bloed vrienden geen onderdanen van de Portu„ geesen maar meede bondgenooten van de Ed: Comp: waaren en dat sij alle 5. vorsten daarom soo langh sij het ge liek hadden gehad om onder de Bescher„ ming van d' Ed: Comp: hier om her te leeven en jaarlijx kruijt Loot en andere nodige Schiet geweiren genoeg van d' E: Comp: tot geschenk kreegen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1338.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. kreegen gem: hunne vrienden de Beloneesen Iaar op Iaar daarvan meede hebben voor„ sien, en sulx dus lange staande g'bleeven sijn of dat sij anders soo wel als sij vorsten hun Land souden moeten verlaaten hebben door de groote en onreedelijke afpersing van Schattingen, die veele Benaamingen hebben en nooijd voldaan sijn en dat sij ook meest door alle voorgaande opperhoofden daartoe selfs sijn aangeset g' worden, met aanbie„ ding van meerder ammonitie tot haar de„ fensie tegen de Portugeesen 's Comp: wee„ gen te willen verstrecken, te gelijks versoe„ kende dat haar Hoog Edelheed„s daarbij believen te continueeren op dat sij laastelijk niet met de Beloneesen te gelijk dit Eijland si„ mor in het g'heel souden gedwongen sijn te verlaten en een goed heenkomen te soeken en dat sij in het welneemen selfs meede daar over schrijven souden, geevende daarop mee„ de over een Brief versegelt tot bevestiging van haar gesegde met versoek om die soo„ daanig aan de hoogd Regeering tot Ba„ tavia te senden ten fine deselve Belonee„ sen onder de Bescherming van de Ed Comp: g'accepteerd en als meede Bondgenootn denooo #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1339.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. E denooo weeder aangenomen en beschermt mogen - Voorts is beslooten en vast werden . gestelt om 's Comp: gelden goederen enz: met den eersten aan het nieuw opperhoofd Blok met sijn Secunde van vlierden over te transporteeren en de Lading van het Iagt Jacob Willem ter waarde van ƒ 23333. 4. meede voor hun Reecq: te laten ontlossen en op te slaan ten overstaan vanden opperChirurg Rinse Nannes en Soriba Pieter Hen¬ drix Brugman door den E: Blok daartoe verkooren. Door den E: Blok ook nog bekent gemaakt sijnde dat met voorm: Iagt tusschen den 19. en 20. maart jongster omtrend deese Rheede uijt nood voor Anker komende 2. ankers en 2. Touwen verlooren had en dien bodem uw nog maar met even soo veel versien en het eene touw daar„ van genoegsaam niets meer te vertrouwen verboonen had, endien bodem van morg na was off men dierhalven het Anker en Touw van Wouter Tempezel ge„ leent niet moest sien te kloopen soo is den gesaghebber Vent daarover binnen geroepen en van hem verstaan hebbende Veste #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1340.xml #+ --- Van Timor onder dato 8: Maij 1740. dat het anker swaar 1000. lb. en het touw 120. vaem lang ten hoogsten van doen had besloo„ ten om het selve tot 's Comp: dienst op dien bodem te behouden, en Tempezel daar voor uijt Cas te laaten betaalen 140. rd„s mits behoudende sijn regt op Batavia ko„ mende, alsoo hij segt van de Chineesen 60. rd„s meer te kunnen krijgen en de Comp: alhier in soon geval voorgaat. Meede heeft men tot het visschen van gerepte ankers en touwen nog beslooten om het doeg van den Mirties Burger Pieter de Bruijn swaar ruijm 45 lb. de Bladen aff te doen kappen en de armen tot haren te smeeden mitsg: voor hem de Bruijn weer een Anker van Batavia te ontbieden na sijn zin ende Billijkh„d terwijl dat gereedsz: hier altijd nog te passe komen sal, Voorts is nog op een ingediend Extract uijt het kerkelijke Resolutie Boek door Lambertus Vos Europees krankbesoeken om een Leerm„r van de Negooen Pimo op savo verstaan de Raedjes van die Negoreij bij haar weederkomst al tesamen te hooren en daarna een seekere Resolutie #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1341.xml #+ --- 109 Van Timor onder dato 30: Maij 1740. resolutie te neemen, vermits die menschen door„ gaans niet eens gesint en buijten haaren schelmi„ schen en bedriegelijken stard nog seer varia„ bel sijn. Zijndelijk is ten versoeke van't nieuw opper„ hoofd nog goed gevonden om den mattroos Frans Fielemee van Ostendb van het Iagt aan de wal te ligten om dienst te doen in plaats van den nog absent sijnde Constabel Jochem Blocker van uijtstad. Aldus gersolveerd en beslooten tot Timor in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /:was geteek:/ Aert Peeper. . . . . . . . Dionijs van Vlierden, H: Pruijssenaar, Prince Nannes en P: H: Brugman. De opperhoofden het rapport van de te kort en gebrooken bottels wijn uijt de Lading van het Iagt ontfangen met de verkogte 's Comp: dranken g'examineerd doen b'eedigt hebbende heeft men het selve met de andere nodige Papieren tot haar Hoog Ed„s Vrijdag den 15. Maij anno 1739. alle Present Speculatie O #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1342.xml #+ --- Van Timor onder dato 30.:' Maij 1740. Speculatie in onse Brief geslooten op heeden met Particuliere Chialoepen, drie voudig na Batavia voort geschikt Aldus gedaan en g'resolveerd tot Timor in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ aert peeper . . . . . - - - - - Dionijs van Vlierden, H. Pruijssenaar, Rince Nannes, en P„r H=ks Brugman. Maandag den eersten Junij anno 1739: Present D Aert Peeper, Coopman en Opperhoofd, Dionijs van Vlierden Secunde„ Herman Pruijssenaar Sergeant, Rince Nannes opperchirurgijn Pieter Hendriksz Brugman scriba Het opperhoofd de Leeden bij een versogt ƒ hebbende geeft deselve te verstaan hoe hij onaangesien het overleijden van de heer Blok op den 19. meij nu 13. dagen ge„ leeden in voldoening van de ordre gaarne na Batavia soude vertrecken en het gesag aan den secundd mitsg:s de pakhuijsen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1343.xml #+ --- in Maij 1740 Van Timor onder dato 30. ƒ en 's Comp:s verdere effecten aan denselven met de leeden van den Raad in soeidum over trans„ porteeren wilde, soo is op de ernstige Beede van hun alle tot verblijf to van sijn E: tot het opperhoofd verbeeden, die dan ook den had van trouwe en gehoorsamheijd de novo aan handen denselve afgelegten beswooren hebben. van daar na gaf het opperhoofd de Leeden te verstaan dat den gedetineerden Constabel Jochem Blocker van uijstadt, nu al 36. da„ gen in scherpe Boeijens geseeten hebbende, mits geen gemeen gevangen huijs hebben, des moge„ lijk sijn Proces voldongen, en alhier een eijn„ de van sijn Lijden behoorde gemaakt te werden als sijl: met sijn E: daartoe konden verstaan en eens worden ten eijnde de hooge Regeering tot Batavia met den raad van Iustitie van groote moeijten en kosten voor d'E: Comp: en ons sogt dat nu al 5. man verlooren hebben heeft niet verder beladen mogten werden dewijl alles buijten haer zaaken aan ons gelaten werd; soo is de beschuldi„ „geweest ging ingebragt en den gequest „ sijnde timmerman voorgem: Constabel ernstig om pardon versogt, mitsg: daarop de Con„ fessie van geciteerde Constabel meede g'examineerd #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1344.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740 g'examineerd en g'considereerd hebbende, dat hij sig vrijwillig in hegtenis begeeven heeft na onse beste kennisse sententie geveld en beslooten om hem Constabel op morgen na het boord van dik gerepte Iagt gebragt sijnde, van onder de groote Rhaa van Stuurboords zijnde drie maal in zee te laten vallen en daarna op sijn natte broek voor het spil strengelijk te doen laerssen tot afschrik van anderen en be„ houding van onse authoriteijd, mitsg:s hem verder te comuniceeren condemneeren in een amende van twee maanden: gagie voor de Ed: Compagnie, een maand voor meesterloon en maar 10. rd„s voor den Tim„ merman voor g'leede pijn en smert, om dat hij den Constapel wreevel moet gedwon„ gen heeft en de oorsaak van al het quaat geweest is; voorts hem soodanig aan boord te laten, om na sijn qualiteijd dienst te doen, en weederom aan de wal te ligten den Schieman Herman Reijnders om den dienst als Constabel aan dit Casteelt„ je waarteneemen vervolg:s meede gesprooken weesende van de weeder overgaaf van sComp: Con„ tanten en Effecten aan het opperhoofd Peeper #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1345.xml #+ --- 113 Van Timor onder dato 30. maij 1740. Peeper voor het secuurste beslooten, om den secunde tot het waarneemen der Pakhuijsen 2. gecommitteerdens met den soriba uijt deesen raad bij te voegen, ten wiens overstaan alles verrigt sal moeten werden en die ook neevens hem verantwoording sullen moeten doen om dat denselven secunde doorgaands sieke lijk en daar door veel tijds niet in staat is om dat werk waar te neemen soo als het behoord. den gesaghebber van't Iagt Gabriel vent binnen gekomen en versoek doende om goede maanden voor sijn volk ver„ mits op Batavia niet g'kreegen hebben en ook om het huijsje daarin woonagtig is van sijn Swager Erasmus Hans te mogen koopen met het regt van het overtollige waater dat door 's Comp:s Thuijn heen loopt soodanig te mogen behouden soo is hem het een en ander toegestaan en den soriba g'ordonneert van het laatste Extract uijt deesen afte geeven om te kunnen dienen daar en soo het behoord. Laastelijk levert den scriba Brugman over als meede Boedel redder van het overl: opperhoofd Pieter Iacob Blok een Testament verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1346.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. tusschen hem Blok en sijn eeven bevoorens alhier overleede huijsvrouw Henrina de Rat den 29. decembr 1737. op Batavia voor den Notaris R: Wiltens en getuijgen gepasseert met nog een ander door hem op den 17. ' der evendweeken maand Maij voor den Secunde deeser plaats Dionijs van vlierden en getuijgen verleede; waarop dan nade mee„ ning van beijde Testamenten bij ons ten besten begreepen verstaan is, de Redders te gelasten om de besprooke 2000 rd„s aan de kinderen van voorm: Henrina de Rat gen„t Hendrik en Wilhelma adria„ na Lokman, die hier in weesen sijn in Cas te laten brengen om aan heeren wees„ meesteren tot Batavia, werw: heen gem: kinderen meede verstrecken:/ p„r wissel over te maaken hen met de Iuweelen van het meijsje en de verdere Behandeling te laten begaan ter nader onderzaaken bestel van die zaak door welgem: haar herwaardens tot Batavia Aldus gedaan en geresolveerd tot Timor in't Casteel Concordia, dag maand en Jaar voorsz: /: was geteekend:/ Aart Peeper, Dionijs van Vlierden verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1347.xml #+ --- 115 Van Timor onder dato 30:' Maij 1740. — Hn. Pruijssenaar, Rinse Nannes, en P: H: Brugman. Saterdag den 6. Junij Anno 1739. Present, Hert Peeper Coopman en Hoofd, Herman Pruijssenaar sergeant Rince Nannes oppermeester en Pieter Hendriks Brugman Scriba Vergadering belegt sijnde, verscheenen daar„ innen meede de Simoreese Regenten die na aflegging der gewoond Pligt pleegingen op de afvraage van de heer Peeper gesamentlijk betuijgden, dat sig als nog onder malkanderen in een gewenste Eendragt bevonden; voorts wierd geleesen seeker geschrift door den nieuw aangekomen secun„ de Dionijs van Vlierden aan het opperh:t Peeper overgegeven door hem selfs inge„ stelt en geteekend, waarbij hij onder an„ deren versoekt om van sijn Ampt ontslagen te sijn en weeder na Batavia te mogen vertrecken, waar op om goede reedenen is verstaan hem sulx /: onder gunstig wel„ duijden van haar Hoog Edelheed„s:/ te accordeeren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1348.xml #+ --- Van Timor onder dato 30:' Maij 1740. accordeeren en in desselfs Plaats als pro tem„ port secunde aantestellen den adsistend en gesw: Scriba Pieter Hend„ks Brug man ten einde de Pakhuijsen Penn: enz: door hem Brugman met de 2. Leeden Pruijssenaar en Nannes ten eersten over„ genomen sijnde soodanig ook maar onder hun verantwoording te laten tot tijden wijle gem: Brugman door de gunste van de Ed: hooge Regeering als Tweede sal bevestigt sijn. Wijders is in de plaats van scriba g' surrogeert den Europees krankbesoeker Lambertus vos vermits denselven g'agt word te weesen een capabel subject dewel„ ke dan binnen de vergader zaal geroepen en door 't opperhoofd gevraagt sijnde off hij daartoe wel g'neegen soude weesen het selve seer gaarne accepteerden en beloofde om volkomen genoegen in dien dienst aantebrengen Waana hij aan handen van welm: heer Peeper den eegals g'authoriseerd Scriba aflegde ten eijnde dat ampt soo wel als dat van krankbesoeken waarteneemen, tot soo lange men van haar Hoog Ed„s met een ander sal voorsien sijn Aldus #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1349.xml #+ --- 17 117 Van Timor onder dato 30. Maij 1740 Aldus gedaan en geresolveerd tot Timor in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /: was geteekend:/ Aert Peeper, H: Pruijssenaar Rinse Nannes en P„r H: Brugman. Woensdag den 24. Iunij Present 1739. Aert Peeper Coopman en Hoofd, Pieter Hendriksz Brugman P„l secunde Herman Pruijssenaer Sergeant en Rince Nannes opperchirurgijn Het opperhoofd request van den jongst wee¬ der na Batavia verlosten Secunde dio„ nijs van Vlierden rondgesonden nu wee„ der in vergadering op geleesen, mitsg: geblee„ ken sijnde sijn ernstig versoek om aan dit Comptoir te mogen verblijven in den dienst van Scriba voor en in plaats van den op eergisteren overl: d„o Lambertus vos en dewijl hij goede moed heeft van Complee„ te Herstelling in gesondheijd en sig ook veel beeter tot dien dienst bequaam bevind enz: soo hebben wij ook om verdere Insigten goed gevonden en beslooten om hem van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1350.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740 van vlierden dat ampt provisioneel te laten waarneemen, om na gegeve preuwe hem daarin nader te bevestigen, ter verdere goed keuring van de Ed: hoogd Regeering tot Batavia Aldus gedaan en geresolveerd tot Timor in't Casteel Concordia dag maand en Jaar voorsz: /: was geteekend:/ Aert Peeper P: H Brugman, H. Pruijssenaar en Rinse Nannes, Sondag den 12. Iulij Present anno 1739: Aert Peeper Coopman en hoofd Pieter Hendriksz Brugman plsecunde Herman Pruijssenaar Sergeant Rinse Hannes Opperchirurg: en Dionijs van Vlierden Scriba Het opperhoofd de Leeden voor de kerk dienst bij een hebbende doen komen verhaelt haar denovo weederom de twisten op Solor tusschen meest alle de signatjes gereesen over het schelmagtig vermoorden van 5. Lamakeer„ ders en 3. Menschen van Persica, onder gehoorende elk in hunne Lawaijang Schuijtjes #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1351.xml #+ --- 119 Van Timor onder dato 30. maij 1740. schuijtjes sittende, door die van Lamahale welke met tronk alleen in oorlog sijn des mogelijk niet behoorde te bevreedigen eer het verder gaat, soo is eenpaarig goed ge„ vonden en beslooten om de gonting van dominicus macquelij met 4. soldaaten en den Corporaal Ian van Citter die eertijds lang op solor g'leegen heeft met ammonitie van oorlog en een maand Pro„ viant onder het Commando van onsen Constabel Harmen Reijnder met nog een mattroos van het Iagt en Solorese mattroosen, nevens nog een inlands vaar„ tuijg ten dien eijnde met den eersten derw: te senden en bij afdoening 's Comp: Cadjang onder die grooten op 's Comp: goed uijtge„ set inte vorderen en herw: overtebrengen mitsg: henlieden daarvan behoorlijke In„ structie tot Narigt te verleenen. Aldus geresolveerd en beslooten tot Timor in't Casteel Concordia, dag Maand en Iaar voorsz: /:was geteek:/ Aert Peeper, P: H: Brugman H: Pruijssenaar, Rinse Nannes, en dionijs van Vlierden Veste x #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1352.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740 Het opperhoofd de vergadering hebbende doen beleggen, en daar in meede ver„ scheenen sijnde de 5. Timoreese Koningen 'sComp„s bondgenooten met den keijser van Sonnebaaij soo versting men bij afvraaging dat het onder hun alles nog wel was en dat sij vorsten met malkanderen over een gekomen waaren en verkooren hadden twee nieuwe Rijxbe„ stierders over de Sonnebaijsse volkeren in plaatse van de overl: twee Naaij sauw en Naij domingo namentl: Naeij Ambackie tot eerste in steede van Naeijsau, die de Regeering voor hem Am„ „dus Lange bakie „ waargenomen heeft en Naeij La Leeuw Domingo als tweede rijx bestierder in de plaats van sijn overleede vader Domingo mitsg: tot Bijlooper of vertrouwde tot het helpe uijtvoeren der Hofdiensten Naeij Babo broeders Soon van Naaij Sau. ^ verder niet ^ versoek soo van den Keijser selfs als van de heele rest om haar daarvoor aan Donderdag den 6. august anno 1739. alle present, #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1353.xml #+ --- 121 Van Timor onder dato 30. Maij 1740 te neemen en te besorgen dat de Ed: Comp: hun verder daarvoor aanneemen mogt„ verder belovende om de voetstappen haa„ rer voorsaten in trouwe bondschap met de Ed: Comp: heiliglijk te sullen blijven houden en tot een seeker teeken van dat nieuw verband aan het opperhoofd voor den heere Gouverneur Generaal ende Edele Heeren Raden van Indien te gelijk over geevende een goude Plaat met een goude halve maan swaar ruijm 4. Thail Iapans van 100. Condrijnen ider thail toet„ sende circa 12. Carraat, het geen wij aan„ genomen en beloofd hebben met haard andere te doene geschenken na Batavia te versenden daarop haarl: alle met de twne nieuwe rijxbestierders bij hand„ tastingd geluk gewensten na gewoonte op het goed succes een glas wijn toe drinkende voorts leeverde Raedje Amphoang als ouderling van Christi kerk uijt naam van den kerkenraad over een request met aantooning van den staad desselve en versoek om een Predicant te mogen hebben, het geen wij almeede aan genomen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1354.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van genomen hebbende de Edele hooge Regeering voorte draagen per naasten. daarna het opperhoofd de Leeden te ver„ staan geevende dat men 's Comp: Iagt Ja„ cob. Willem mits gebrek aan Ankers en touwen met den eersten off soo haast doen„ lijk na Batavia souw late vertrecken soo bragt den sergeant Herman Pruijs, senaer een Lijstje in van 6. soldaaten die hun tijd uijt sijn waarvan er 3. om verbeetering versogten, te weeten: Paulus Bornemans van den Bosch anno 1731. met Boekenroode aangelant en den 16. febr: verbeeterd tot ƒ. 11. – – om 13. gl: Jacob Hendrix van Truningen an¬ no 1731. met Prattenburg in Indien en den febrio verbeeterd tot ƒ lb. meede om 13. gl: 's maands en Paulus Brons van Mastrigt anno 1734. met 't schip Wickenburg aangel: met 1 9. p„s maand om 11. gl: 'smaands te mogen gewinnen. en de andere drie om te mogen repatrieeren namentli Martijn Bernhard Andries Oileens en Iohannes Meijer en dat den Corporaal Claas Pietersz Ruijter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1355.xml #+ --- 123 Van Timor onder dato 30. ' Maij 1740. Ruijter van Leuwaarden, die nu al een langen Tijd in't Hospitaal geleegen heeft en volgens het seggen van de meester ook voor eerst nog geen dienst sal konnen doen, meede versoek doende en als Jmpotend na Batavia te mogen vertredken, soo is onse gemeente dan nog 41. man sterk bevindende verstaan om haar te laten gaan en voor de andere drie om verhooging van gagie te versoeken en ook voor den sergeant Herman Pruijs„ senaar en den opper Chirurg: Rinse Nannes om haar verlossing over Batavia na het vaderland in het aanstaande Iaar 1740. ver„ mits hun verband als dan ruijm g'expireerd sal sijn, en sij daarom bij deese oocatie ook seer komen te jnsteeren waarna dan gevraagt sijnde wie men voor de beste en naaste in hunne plaatsen van Haar Hoog Ed:s sal mogen versoeken, soo is voor het nodigste en de veijligste rust voor dit Comptoir verstaan de hoogd Regee„ ring tot Batavia te smeeken dat er twee sergeancen voortaan alhier mogen leggen waarvan den een als Commendant binnen het Casteel soo bij nagt als dag huijshou„ den en de vergaderinge adsisteeren mag vert #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1356.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. en den anderen in het buijten werk daar de wagt thans geplaatst is sijn verblijf houden kan, alsoo het voor een man alleen niet wel waar„ te neemen is, en dat daartoe voor de naaste en bequaamste dienden voorgedragen te werden Jan van Zitter van dordregt in anno 1719. met het schip wassenaar in India gekomen voor Mattroos, en't seedert den 25. Februarij 1735: soo als Corporaal en Toek op Soloor en Rottij sijn dienst ten genoegen waargeno„ men hebbende, tot sergeant Commendant, mitsg: den Corporaal Hendrik weerbij van Oostdorpermunt in het Iaar 1730. in India gekomen met het schip Bijdorp voor Soldaat die thans meede in sijn dienst met de gagie van 14. gl: per maand 't seedert febr: 1737. Compleet g'vigileert heeft tot sergeant in het buijte werk enz: bij die occagie dan alverder agt geslagen sijnde op het goed gedrag van den Soe„ daat Ian Herman Soerhagen van Minden anno 1736. met het schip Duijnbeek in India gekomen thans winnende 9. gl„s en verstaan hebbende dat hij daar door sijn avancement sogt soo hebben denselven in de plaats van den verlosten Ruijter op approbatie van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1357.xml #+ --- 125 Van Timor onder dato 30. maij 1740. van de Edele hooge Regeering tot Batavia Corporaal gemaakt, ten eijnde nu voor hem de gagie daarvoor almeede te kunnen versoeken. Aldus gedaan en geresolveerd tot Si„ mor in't Casteel Concordia, dag, maand, en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ Aert Peeper P„r H: Brugman H: Pruijssenaar Rinse Nannes, en dionijs van Vlierden /: daaronder stond:/ accordeert /: geteekend:/ dionijs van Vlienden Scriba Dingsdag Primo Septemb„r 1739. ordinaire Vergade„ ring Present Aart Peeper Coopman en Hoofd. Pieter Hendriksz Brugman p„l. secunde Herman Pruijssenaer. Sergeant Rinse Nannes opperchirurg: en Dionijs van vlierden p:l scriba„ Van de 5. Timoreese vorsten 's Comp: bond„ genooten derselve goede Harmonie en wel sijn onder malkanderen verstaan hebbende vraagde men de Rottijneese Regenten die er present waaren meede off sij iets C #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1358.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1748. te seggen hadden, soo versogt den Regent van Solij dije dat wij hem behulpig mogten weesen om sijn Campong Coelijneese volkeren die onlangs van hem weg geloopen waaren, en sig bij de Termaanders gevoegd hadden weederom te krijgen, terwijl sij hun an„ ders nu wel tegens hem stellen en sig ten quaaden gebruijken sullen laten, bij dit praatje sijnde, las het opperhoofd ook de brieff van den Toek Keuter de Leeden weder voor een berigte de Baedjes de gepleegde brutaliteijten van de Termaanders na„ mentl: dat hij op de pas meede nieuw ge„ stabdaleerde Negoreij Bokaij en Lelenik geweest, de menschen g'slagen, aan Boo„ men gebonden en een derselve inde kop g'kapt en vervolgens met 4. mardijkers uijt haar, neevens omtrent 3. Lasten Cad„ jang /: voor de Ed: Comp: door onsen Toek Keuter van haar gekogt en be„ taald:/ en daarbij met meest al hun gereedsz: tot den Landbouw gehoorende weggevoerd en binnen in de Negoreij van Permano gebragt hadden, het geene hun Raedjes dan ook ten vollen bekend schijnende te weesen, seijden bij dat daar over #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1359.xml #+ --- 127 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. over beschaint waaren terwijl sij nu pas schaers 3. Iaaren verleeden dat door behulp van hun 5. vorsten hersteld, en de Negoreijen off gerugten weeder opgebouwt sijn, in vreeden gewoont hebbende, nu weederscheenen verlooren te moe„ ten gaan door de boosheijd van de Termaanders soo men haar niet met den eersten tegen ging en sogt te beletten, dat sij niet nog meerder en grooter quaad quamen aante„ vangen, ons vervolgens ernstig versoekende dat sij hun het een en ander weeder mogten gaan afeijschen: maar alsoo men wel wist dat sulx soo gemackelijk en sonder groote rusie somtijds door de koppigheijd van die schelmen /:op haar groote magt van omtrend 4500 man steunende :/ niet te doen soude sijn, soo bedankte men haar voor de Presentatie en goede genegentheid dus verre, en seijden dat men niet altijd op de Rapportien van deese en geene vast staat maaken most, dat sij derhalven eenige van hunne Tomme„ goms bij eenigd van onse mardijkers gevoegt derwaarts heen senden, en den Rijxbestierder van de Termaanse volkeren Pelo vraagen souden waarom voor verhaalde Stout heeden en dievereijen gepleegt waaren Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1360.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. en het selve dan vervoegens met moderatie weederom te eijsschen, en dat men dan na het bekomen van een waaragtig bescheijd„ na reeden met hun vorsten weederspreeken souden, het geen dan ook soodanig besloo„ ten en vastgesteld is. Daarop de Trommel geroerd en het voek tot het Pagten van 's Comp: geregtigheeden van nu tot ult„o August:s 1740. binnen g'roepen, en met ernst aangemoedigt sijnde, Soo sijn deselve aanden Chinees Te Limko als de meest biedende gelaten te weeten: die op wax slaven en sandelhout voor een rd: 800. —. en somma van die op t apneering van aran en goele off „ 120. — — „ suijker bier voor . . .. .. tesamen voor rd:s 920. — In het verweeke Iaar heeft die op war slaven en sandelhout wel gehaelt - - rd„s 1350. — en die op Tapneering meede wel - - - - - „ 250. — — ofte samen wel. - . - - - - - - „ 1600. — sulx dit laatste Iaar minder wel een Somma - - - - rd„s 680. —— dat niet te verwondern is, terwijl die beijde in het verweeke Iaar 1738. door sterk drij ven van Parthijen soo hoog geklommen is, doar sij nu gevoel van hebben, want de Pagten ordinair soo hoog werden opgejaagt als ex van komen kan om een Naam en wat meer Fatsoen te hebben. Aldus gedaan en g'arresteerd tot Timor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1361.xml #+ --- 129 Van Timor onder dato 30. maij 1740. op Coupang in't Casteel Concordia, dag„ Maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ Aert Peeper, P: H: Brugman, H: Pruijssenaar„ Rinse Nannes a dionijs van Vlierden. Dingsdag den 29. Septembr. 1739. Extraordinaire verga„ dering Present Aert Peeper Coopm: en opperhoofd, Pieter Hendrix Brugman P:l Secunden Herman Pruijssenaar Sergeant. Rinse Nannes opperchirurg: en dionijs van vlierden soriba beneevens de Burgers Dominicus Macquelijn en dirk Tieleman g'assumerdens met de 5. Pimo reese vorsten, bondgenooten. Het opperhoofd ter beede van de Tims„ reese vorsten, om hulpe voor de Rot¬ tineesche volkeren te beraamen, de verga„ dering bij een hebbende doen komen, bedeelt haarl: hoe de Termaanders door bedrog en misleijding in het Iaar 1732. eenen Angie natuurlijke oom van den verbannen ^ regent Doemano regent van Lando hebben weeten te maken verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1362.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1748. en dat hij Angie door de onwettigheijd tot de regeering maar van weijnige Landoneesen aangenomen geweest, na korte dagen van alle Landoneesen verlaten, en dat Land„ schap sonder Regent sijnde in het laatst van anno 1736. door deese Regeering ende 5. bovengem: vorsten op de beede van alle de grooten van Lando hun als regent ge„ geeven is Raadje Geeuw Lima dewelke hij nu al 't seedert 3. Iaaren herw: als haaren wettigen gebieder erkent en g'obedieert hebben, maar dat d' Termaanders hier over nijdig geworden sijnde, voorm: Angie van Poulo Cemoie /: alwaar g'permitteerd was het Land te bouwen om sijn brood te kunnen hebben :/ met beroos off vaar„ tuijgen met vlerken gehaalt en naLan„ do overgebragt en hem aldaar op een voor„ deeligen Heuvel geplaatst en met volk en kost voorsien hadden, ten eijnde soo veel Landoneesen tot hem te trecken als mogelijk om doen souw weesen ten eijnde ons gedoente een andere scheijn te doen hebben en haar sterk te maaken, het welk hun dan in soo verre gelukt was tot omtrent 100. Menschen dog gemerkt hebbende dat den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1363.xml #+ --- 131 Van Timor onder dato 34. maij 1740 den Landoneeschen Regent met sijne welmee„ nende grooten eenig volk van hier versogten om hun vagebonden het verder 't samen rotten en verleijden van meerder onnosele en ligt ge„ loovige dog koppige Landoneesen te beletten en daarop ook gesien hebbende, den aankomst van eenige Coepanneesen sij egter met circa wel 200. Landoneesen doorgegaan en op Cur batsa gevaaren sijnde, te voet na de Negoreij Termand getrocken waaren, onder het ge„ leijde van een groote parthij Termaanders na dat sij onse bloode beschutters de Coepange„ sen met verlies van een hunner Sommagoms te rug gedreeven hadden, breeder blijkende bij het dag verhaal geduurende deese maand september daarover gesz: en de Brieven van Rottij overgekomen, alle het welke staande deese vergaderingd dan ook weeder geleesen sijnde, seijde het opperhoofd verder dat hem door de regenten van Timor en Rottij seer gebeeden en g' smeekt wierd om hierin te voorsien en het volk van Lando, Lolij Bokaij en Lelenik weederom te hebben, maar dat sij sulx genoegsaam regt uijtweigerde blijkens Rapport van eenige Tommagoms en 's Comp: Mardijkers, en dat onse Hoog Ed: Heeren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1364.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Heeren gebieders ons niet en qualificeeren om gemeld te gebruijken sonder groote nood off expresse ordre daar toe te hebben, maar haar soolangd te laten begaan soo het met reeden niet kan werden beslegt, waarop wijdloo„ wigj gesprooken sijnde, verstaan is om de vorsten van Timor met eenige van hun volk op haar aanbieding derw: heen te laten ver„ trecken, en 12. mardijkers onsen weegen met verdere magt om al de welmeenende Rottijneese regenten uijt onse Name ook te versoeken ten eijnde sij Termaanders ver„ schrikt sijnde onsen soo billijken eijsch son„ der op schudding off bloedstorting mogen restitueeren, dog ingevalle sij al egter koppig bleeven, en dat niet denken kunnen haar qualijk ontmoeden, sij als dan even„ wel niets verders attenteeren souden voor en al eer daarover in onse vergaderinge andere overdenkingen en nadere besluijten souden sijn genomen ten meesten respecte van d' E: Comp: en hun Raedjes. Voorts is op het versoek van den kerkenraad aan den p„l diacon Marcquelijn tot on„ derhoud van de armen enz: afgeeven rd„s 56 1/8. sijnde soo veel meerder als 300 rd„s welke in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1365.xml #+ --- 133 Van Timor onder dato 30. maij 1740. in 's Comp: Cas ter bewaaring leggen. ook is beslooten om 50. picols wax voor d'E: Comp: intekoopen voor Batavia ten eijnde met het restant den ordinairen eijsch van hondert picols bij der hand te hebben en op 't laatst niet verleegen te sijn Aldus gedaan en g'arresteerd tot Timor op Coupang, ten dagh maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ A. Peeper, P: H: Brugman H. Pruijssenaer, Pinse Nannes, en dionijs D:s macquelijn en B Sieleman van vlierden, Hert Peeper Coopman en opperhoofd; Pieter Hendrix Brugman p„l Secunde Herman Pruijssenaar Sergeant Rinse Nannes opperChirurg: en dionijs van vlierden p=l scriban den schoolmeester van de Christenen op de Negoreij Tie Hendrik Hendriksz op gisteren rond ge„ weest en uijt naam van de grooten van sie versogt hebbende om 2. â 3: Europeanen tot bescherming van die menschen voor den overlast van de Termaanders welke Vrijdag den 13. Novembr 1739. Extraordinaire vergadering Present #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1366.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. 5: van de Tioneesen, eeven buijten hunne Ne„ goreij sijnde onlangs verradelijx dood geslagen hebben en daar door geen een kind in 't school te krijgen is beslooten om 2. stukjes Canon met hun toebehooren en 50. kogels na Thie te senden tot haarer bescherming terwijl „alhier. men geen een mensch uijt onse besetting mis„ sen kan. Voorts door het opperhoofd en Secunde de laatst gesloote Negotie boekjes de anno 17 23/9. nagesien en het vertoog daarop gemaakt sijn de is bevonden, dat deselve in alles maar ten agteren geraakt sijn een gering bedra„ gen van ƒ 540. 13. 8. en sulx wel ƒ 2524: 9. minder als het Iaar bevoorens Laastelijk is op het versoek van den Ker„ kenraad bij extract ons opgedragen goed gevonden en verstaan haare genome Reso„ „lutie van 3. bevoorens te approbeeren namentl: dat Barbara de mets die dus lang een ducaton 's maands tot onderhoud genooten heeft voortaan 10. schell: genieten sal om dat Harmanus Niemand die trijkelijk soo wel van doen heeft ook soo veel tot sijn onderhoud uijt de weijni„ ge armd penn: sal genieten konnen verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1367.xml #+ --- 135 Van Timor onder dato 30 Maij 1740. Aldus gedaan en g'arresteert tot Timor op Coupang in't Casteel Concordia, dag maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ A. Peeper P„r H: Brugman, H Pruijs. senaar, Rinse Nannes, en dionijs van Vlierden Aert Peeper Coopm: en opperhoofd Pieter Hendrix Brugman P„l Secunde Harmen Pruijssenaar Sergeant Rinse Nannes opper Chirurgijn en Dionijs van Vlierden P„l Scriba beneevens de burgers. Carel de Clercq en dirk Tieleman geassumeerdens, en vier Timoreesche vorsten die van Coepang absent Het opperhoofd de ordinaire Leeden neevens de in den Hoofde deeses genoemde Burgers als geassumeerdens met eenige regenten van Simor bij een hebbende, berigt hun alle dat sonnebaaijs tweede rijxbestierder sa Leeuw domingo op gisteren het opperhoofd Donderdag den 24. decembr: 1739. Extraordinaird Vergadering present see - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1368.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740 seer blijmoedig aangeboden had om door behulp van de Dekaneesen hunne particulierd bond vrienden te bewerken dat de Termaanders de geroofde rattineese volkeren van Lando Bokaij en Lolij uijtkeeren, en sig dan ook als vrienden van d' E: Comp: en haar raedjes weeder onderwerpen souden, mits dat men hem met eenige Europeanen derw„s sond, die alleenig van sijne opregte behandeling getuij„ gen souden kunnen sijn was op Ta Leeuw, opde vraag off hij die goede daad aannaam en meende te sullen kunnen uijtvoeren; dan weeder Ia g'antwoord hebbende door ons voor noodsaekelijk beslooten en vast gesteld wierd, om den adsistent Coopman met den Con„ stabel Reijndertsz neevens twee soldaten met hem Taleeuw nog deesen avond na Rottij te laten vertrecken, alsoo men niet weeten kon wat tijding hij particulier over dat werk hebben mogt. Aldus gedaan en geresolveerd tot Simor op Coepang in't Casteel Concordia ten dage maand en Iaar voorsz: /:was geteekt A: Peeper, P„r H: Brugman, H: Pruijssenaer, Pince Nannes, en dionijs van vlierden, Carel de Clercq en Gr #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1369.xml #+ --- 137 Timor onder dato 30. Maij 1740 Van dr Tieleman Woensdag den 20. ' Ianuarij anno 1740. Extraordinaire vergadering Present. Aert Peeper Coopman en opperhoofd. Pieter Hendriksz Brugman p„l secunde, Herman Pruijssenaer, Sergeant, Rinse Nannes oppermeester en Dionijs van Vlierden P„l Scriba met de Burgers Carel de Clercq als g'assumeerdens Dirk Tielemans beneevens Vier Timoreese vorsten, die van Coepang absent Het opperhoofd met de ordinaire en twee g'assumeerde leeden neevens de Timoreese grooten present bij een sijnde, vraegde het opperhoofd den koning van amabij en den eersten rijx bestierder van sonnebaij ambackri met den tweeden van Taaijbeno Willem, hoe het bijgekomen was, dat sij met die van Termano vijandelijk hadden g'ageert daar ons expres versoek is geweest om ons haare ontmoeting eerst bekend te maken ten eijnde s #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1370.xml #+ --- Van Timor onder dato 20. maij 1740. eijnde daarop dan verder te kunnen beraaden terwijl wij wel voor seeker wisten dat sij Raedjes met hun weijnig volk tegens dien groote Hoop stoute Termaanders niets goeds en souden konnen uijtreijten, ingevalle sij vijandelijk wilden ageeren, waarop sij eenpaarig verklaarden beschaamt geweest te sijn doen sij de Termaanders het geroofde voek afeijschte, door deselve schelmen toe„ gereepen wierden, waarom sij bondgenoo„ ten sig met hun bemoeijden, dat de Comp haar Termaanders selfs mogt straffen enz: en dat sij onder dat loose getier ook op hun bondgenooten met kragt gevierd hebbende hun vorsten wel dwongen om haar met gelijke munt te betaalen, en soo doende het veld te bewaaren dus lange bij Baka rti en ue anelien de ens aente aete e rmaan se Negoreij, gelegen legt, ende Bakaneesen sig geheel voor de Ed: Comp: toonden. Alverder dan bij ons ondervonden sijnde dat den Tionees niet alleenlijk voor d' E: Comp: maar principaal voor sig selfs gaarne vegten en hulpe soeken soude tot verkrijging van parthij Tioneesen die bij sijn vaders tijd ruijm 24. Jaaren verleeden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1371.xml #+ --- 139 Timor onder dato 30. maij 1740. an verleeden aan de Termaanders gekomen sijn, mitsg: dat onse Bondgenooten vorsten van Timor het meest om eijgen voordeel souden vegten, en sij alle niets tegens de ter maanders voor de vuijst souden konnen uijtregten, soo hebben wij gerepte vor„ sten van Timor voor haare goede gene„ gentheijd p„l bedankt en versogt, om hunne sobbes off onderdaanen van Rottij naar Timor weeder te laten overkomen, ter wijl men ook beslooten heeft om de Re„ genten van Rottij aante seggen dat sij de Termaanders voor's Comp„s vijanden sullen blijven houden, tot soo lange wij van onse Hoog gebiedende Heeren tot Batavia bescheijd krijgen, off dat sij intusschen sig bekeeren sullen. aldus gedaan en gearresteert tot Timor in't Casteel Concordia ten dage maand en Iaar voorsz: /: was geteekend:/ A Peeper P: H: Brugman, H: Druijssenaar Rinse Nannes, en dionijs van Vlierden Carel de Clercq, en d. Tieleman Vrijdag den 18: maart 1740. Ordinaire vergadering verte O #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1372.xml #+ --- Van Timor onder dato 20. maij 1740. present Aert Peeper Coopman en opperhoofd. Coopman en aankomend opperhoofd Jan Dinnies Pieter Hendrix Brugman Secunde Harmen Pruijssenaar Sergeant, Rinse Nannes opperchirurgijn en Dionijs van Vlierden Scriba, benevens de vijff Timoreese vorsten en 's Comp:s bond genooden van de 5. Timoreese vorsten hiermeede sijnde op afvraage hun welstand en Harmon onder den anderen verstaan hebbende; sijn 's E Comp„s Papieren door gem: nieuw opperhoofd Dimies overgebragt geleesen, de nodige or„ dres soo tot het aanslaan der biljetten op het Iagt en aan den wal tot verbie„ ding van particulieren Handel: het visi„ teeren van 's E: Comp: bodem en het lossen ven dien soo haast doenlijk beraamt en gecommitteerdens gekosen. voorts van de Mandadoors van de Lama„ keirders ten deesen strande remoreerende met hun soo genaamte Capitain Dain /: die =hier om sijn schulden aangehouden word:/ soo ook principalijk van den Secunde met #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1373.xml #+ --- 141 Van Timor onder dato 30. maij 1740. met de gecommitteerde Leeden deeses raads„ die tot den ontfang der geschenken gesteld waaren geweest verstaan hebbende dat sij Lamakeirders in het verweeke Iaar geen slaaf off wax aan d'E: Comp: g'offereerd hadden te contrarie hun schrijvens aan de ld: hooge Regeering tot Batavia, soo wierd daarop goed gevonden om de goedertjes voor haar van Batavia op dien Leugen brieff ontfangen soo lange te bewaaren, tot dat sij „ een picol de„ daarbij verm: slaaf en „ wax eerst sullen ingebragt hebben, terwijl hij anders wel hun leeven lang niet weeder alhier op Coupang komen souden, gelijk sij nu al bij de twee Iaaren lang gedaan hebben, soo om haar schuld aan d'E: Comp: voor kleeden op leverantie van Cadjang genooten, als om de plagereijen der meeste Inwoonders van Coepang die sij bedroogen hebben, het geen hun aangeseijd sijnde ook gaarne aannamen, met beede dat de brieff met de ordinairs statie aan haar met die van Lawaijang te gelijk mogt afgegeven werden om geen schande te behaalen. ook is verstaan om de mooningen pagger van Harmen Sibens met het geen er nog ge vonden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1374.xml #+ --- Timor onder dato 30. Maij 1740 vonden werd voor reecq: van sijn onmon„ dig soontje. . . . . . . . . Sibens ten eerste te laten verkoopen ende wed: mulder ten aan te seggen dat hij voor haar dog„ tertje de besprookene 1500 rd„s 1 vaders wegen binnen 6. weeken alhier ter weeskamer sal hebben te brengen in voldoening van haar mans testament den 20. octob:r 1739. op ba„ tavia voor den Notaris Thoodorus Leonardus van den Briel en getuijgen gemaakt. Eijndelijk op het rapport vanden soe„ daat de bree en de Hoofden der mardij„ kers den 9. maart na Amarassie tot ns op Eijssching van's Comp: en andere Slave„ gesonden en den 12. daaraan van daar te rug gekomen den koning van Amabij Ballas tot restitutie van hunne amarassiers slaaven aangemaant sijnde, om die van de E: Comp: en van deese Regeering met de geenen welke van onse Burgers en mardijkers bij haar aangehouden werden weederom te kunnen krijgen, dewijl de Comp: off woij dor sijn gedoente met haarl: geen schade lijden kunnen, door dat vorstje aangenomen om hun amarassiers te laten nodigen tot Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1375.xml #+ --- 143 Van Timor onder dato 30. maij 1740. tot affhael derselve en te versoeken om die van de Comp: en derselver onderdaanen dan ook meede te brengen in troucqueering van de bij hem sijnde, het geen wij hem dan op sijn eer ook hebben aanbevoolen, met den eersten te doen verrigten tot sijn eijge fatsoen en reputatie om de Comp: geen reeden van misnoegen te geeven, dog hoe langsaam en eerlijks hij tot de uijtvoering komen sal soo hij meent tot sijn schade vreest men wel te kunnen bevroeden. Aldus gedaan en g'arresteerd tot F mor op Coupang in't Casteel Concordia ten dage maand en Iaar voorsz: /:was geteek:/ A. Peeper, J:r dinnies, P: H Brugman N: Pruijssenaar, Rinse Nannes, en dionijs van vlierden. De opperhoofden met de Leeden ende raedjes bij een sijnde werd door gecommitt„s be„ rigt, dat 's Comp„s Iagt Iacob Willem van sijn ingelade goederen voor dit Comp„ toir ontladen is en daar op overgegeven Vrijdag den 8. April 1740. — alle present veste 8 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1376.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1741. hun rapport gedateerd op gisteren, en alsoo daarbij bleek dat er maar 933 1/3 lb. rijst op 48000 lb. op 1 7/18. p=r C=to , te kort quaam en 2. vaten bier wan waaren, de eene 10. en de an„ dere 7½ d:m 6. bott:s op 1000 d=os france wijn gebrooken mitsg:s ook maar 145. p. s grauwe moppen op 5000. gebrooken en 5 d„o daxpannen op 1000 gebrooken en daar door maar ƒ - - . verlooren waaren, soo hebben wij als niet excedeerende de onder„ maten, en dat er tegen het uijtlecken van het bier en het breeken der weijni„ ge steen werken niet voorsien heeft kun„ nen werden, het selve op approbatie van de Edele hooge Regeeringe gepasseert en verstaan om het selve bij onse Handel Boekjes op winst en verlies aff te schrijven voorts gesprooken sijnde over den toestand van Land en voer dat er door de groote droogte in het verleede Iaar„ geen off weijnig Cadjang voor de Ed: Comp: sal geleevert worden, mitsg:s dat de Rottijneese Savoneese en Soloreese volkeren voor de al verwielende pocken die hier ageeren bevreest niet op komen sullen en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1377.xml #+ --- 145 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. en dit Iagt tot een ronde togt om die Eij„ landen onbequaam, en hier maar on„ nuts,en van groote kosten is voor den mees„ ten dienst voor de Oost indische maatssz: beslooten om dien bodem op het beste ge repareerd sijnde in de aanstaande maand Maij over Iava na Batavia te doen retourneeren, ten fine onse HoogEd: heeren tot Batavia van dien bodem des te langer kunnen werden gedient: terwijl den burgerdommicus macque„ lijn gaarne aangenomen heeft om de soldij boekjes van dit Iaar met de weijnige schenkagie goederen in Septemb:r aanstaande met sijn gonting vragt vrij naar Bata„ via over te brengen Voorts dat besluijt aan de Raadjes bekent gemaakt en versogt sijnde dat sij haar geschenken voor d'E: Comp: in brengen mogten die sij voorneement waaren de novo te leeveren soo is deese Bij een komst gescheiden. Aldus gedaan en g'arresteerd tot Timor op Coepang in't Casteel Concor„ dia ten dage maand en Iaar voorsz /:was geteek:/ A. Peeper J:s Dinnies P„ H: Brugm„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1378.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. Brugman, H: Pruijssenaar, Rinse Nannes en Dionijs van vlierden, Maandag den 2. maij 1740. ordinaire vergadering alle de Leeden present De opperhoofden van de 5. raedjes 'sComp: bondgenooten op Timor resideerende hunne goede Harmonie verstaan en hun versogt hebbende om elk een over kalk te branden tot opbouwing van eene steend muur rond om dit Cas„ teel aan de Land kant in steede van de oude pallesadering en ook tot anders 's Comp: diensten en het selve bij haar aangenomen sijnde mits dat die van Sonnebaijdeeerste sullen weesen, soo is alverder op het versoek van den kerkenraad om een Predicant en een schoolm„r den eersten tot het bedienen der heilige Sacramenten en den Leerm:r tot onder„ wijs van de Heuijd alhier ter school in plaatse van den op den 28. octobr: 1739 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1379.xml #+ --- 147 47 Van Timor onder dato 30. ' Maij 1740. 1739. overleeden dito Paulus Simattau van amboina verstaan om een Leeraar al verder te versoeken, en het verkiesen van een schoolmr„ soo lang te staken, tot dat men sien sal hoe veel kinderen, na het ophouden der pestige pok tijd, waarmeede sij alle meest gevaarlijk siek leggen weederom school kel„ ren sullen en den Inlands krank besoeker david davidsz: die de school nu 't seedert het overleijden van den meester waargenomen heeft soodanig te laten voortteeren, mits voor hem die nog maar 6. rd:s p:r maand wint verhooging van gagie te versoeken om sijn getoonde vigilantie 't seedert Iulij 1738. dat op versoek van domine van ommeren sal:r voor den bevoorens overl: inlands krankbesoeker Salomon Cornelisz met voorm: gagie in dienst aan„ genomen is. Voorts ingekomen sijnde een rapport van gecommitt:s weegens de gesteldheijd van het Iagt gedateerd 25. maart als ook een d„o van twee Timmerlieden en twee smits de dato 25. april Iongst en het selve bij ons wat hasardeus met sijn gerepareerd roer voorgekomen sijnde, soo is egter als #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1380.xml #+ --- Van Timor onder dato 30: maij 1740. als ook een d„o van twee Timmerlieden en niet anders kunnende, beslooten, om dat Iagt met den eersten voor dat de mousson op sijn felste doorkomt, direct naar Ba„ tavia te laten verseijlen, terwijl het op sijn best verhoepen is, en de overheeden, voor sijn depart te gelasten gestaadig een waakend dog op de stroppen en klam„ pen te houden verders leeverde het opperhoofd diminies aan ons over een brieff door Benjamin Messe regent van de Negoreij Thie aan sijn E: in't Maleijds gesz:, die verstaan is soodanig ter gedagtenis in't aankomen„ de brieve boekje in te naaijen als andere Ten laatsten sijn de Raadjes al weeder g'recommandeert omme hunne geschenken binnen te brengen dat sij beloofden. aldus gedaan en g'arresteert tot Timor op Coepang in't Casteel Con„ cordia, ten dage maand en Iaar voorsz: /:was geteekend:/ A. Peeper I: din„ nies P: H: Brugman, H: Pruijssenaar Rinse Namees en tionijs van vlierden /:daaronder:/ accordeert /:geteekend/ d:o van vlierden scriba„ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1381.xml #+ --- 149 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Dag register gehouden bij het opperhoofd den Coopman Aer't Peeper van de nodi„ ge voorvallen op Coupangen dies onderhoorige Comptoiren plaatsen enz: tseedert 25. E aug: 1739. dat 's Comp: Iag Jacob willem van deese rheede na Batavia is ge„ seijlt tot den. . . . . br: 1740. dat gem: opperhoofd door den Coopm: Ian dimnies ver„ range met selve Iagt Jacob Willem in Comp: van 5. andere Chialoupen par„ ticuliere Burgers en Chinee sten toebehoorende na Ba„ tavia te vertrecken Woensdag den 26. August 1739. donderdag „ 27. Het Jagt de Iacob willem van deesen morgen vrijdag, 28. uijt ons gesigt geraakt sijnde licentieer„ den eenigd der Raadjes van Rottij om weeder te vertrecken na hunne Ne„ goreijen en den Chinees Schout Iong om met het vaartuijg van Jacobus verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1382.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Saturdag den 29. de Haan met negen soloreesen mattroosen naar Lifao ter negotie te mogen vaaren, voorts aan den minderjaarigen Regent van Deka Manesie op sijn versoek ook toe„ gestaan om over zavo na Zumba te vaaren om slaven tot sijn gebruijk inte koopen. vevolgens de Biljetten aangeslagen en =waarschouwing gedaan om tegens dingsdag aanstaande sijnde den eersten Septembr: de pagt op slaven wax en sandelhout en die op suijkerbier en de tapneering van aracq openbaarlijk op te vijlen aan de meest biedende te laten van die datum af tot ult„o aug: 1740. Sondag „ 30. voor de eerste kerk dienst 's morgens na halff 8. uuren is onsen Corporaal Ian van sitter van dordregt aan heete koorsen overleeden na alvoorens Testament gemaakt en den Curator ad lites tot uijtvoerder van het selve daar bij versogt hebbende, Voorts is den onderleerm„r van de Negoreij Thie Frans Argebout getrouwd niet Margaretha van Tie Ionge dogter Maandag „ 31. vertrekt den Solorees sieke met het vaartuijg van Thion Toko en 9. man verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1383.xml #+ --- 151 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. na Lifao om de negotie van gem: Tion toko aldaar sijnde overtebrengen. September, 'S morgens na gehoude vergaderinge met de dingsdag den eersten Timoreese en Rottijneese Regenten na jaarlijx gebruijk verpagting gehouden simde heeft Phelimko Chinees Die op waar slaven en sandel hout voor 12/m: gemeijnd voor een somma van. . . rd„s 800. —. en Die op sapneering van arroog en goeld off suijker bier ook maar voor. . . . . . . . „ 120. —. — te samen. . . . . . . rd„s 920. In het verweeke Iaar heeft die op war sandelhout enz: wel ghaelt rd„s 1350. — en die op Arracq meede wel. . „ 250. — — „1600. — — dus dit Iaar weeder minder een aansienelijx som„ metje van rd„s 680. dat niet te verwonderen is, terwijl die beijde in het verweeke Iaar, door sterk drijven van Parthijen soo veel geld meer gehaalt heeft, daar hij nu gevoel van hebben en desel„ ve ordinair alsoo hoog werd opgejaagt, als er van komen kan, om een Naam en wat fatsoen te hebben. Vertreckt Thelimko met eijgen vaartuijg Woensdag den 2. verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1384.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Vrijdag„ Saturdag „ 5. sondag „ 6. Maandag „ 7. en 10. soloreese Mattrosen naar Lifao on sijn affaires te verrigten. Donderdag den 3. Aan Iacobus de Haan een passe verleend om met het vaartuijg van sijn om Macque„ lijn na Rottij te vaeren om leevens midde„ len in te ruijlen. 4. komt de Lawaijanger Cahalie met een brief van den Toecq Protsz van Solor behelsende dat hij aldaar tusschen de twistende parthijen Lamakeijre, Camahale en Tronk weederom volle vreede gemaakt had maar dat het signadje van Laweijang Talwaij bij het planten van de vreede vlag dood geschooten is Dingsdag „ 8. Niets besonders voorgevallen buijten den dienst der kerke op eergisteren behoorlijk verrigt Woensdag „ 9. Vertrecken 2. Tommagoms van amabij en amphoeeng met 2. hoofden der Mardijkers na Rottij volgens besluijt van den eersten deeser maand, om die van Termano te vraagen waarom sijlieden de 3. laatsten Cadjang door onsen Toek keuter van die van Bokaij en Lelenik #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1385.xml #+ --- 153 Van Timor onder dato 30. maij 1740. Eelenik voor d'E: Comp: ingekogt en betaald met nog 4. Bokaijers van hunne Negoreij gehaald en de menschen strengelijk gebonden hieuwen en ook om wat reeden bij de Cam„ pong Coelineese volkeren die onder Lolij behoo„ ren herbergden en aanhieuwen terwijl door d'E: Comp: met behulp van de 5. Timoreese koningen bondgenooten bij accord in het laatst van A„o 1736. elk aan hunne eeren goedwillig waaren overgegeven en dus lange bewaarden Vertrekt Geo kanna van Lawaijang sijn donderdag den 10. aangebragt vaartuijg en volk weederom na soloor met ordre bij de pas gesteld, dat den tolk Protsz: dadel: sal hebben opte komen op pene van deportement en straffe mits hem sulx al meermalen is aangesegt; ook vertrekt p„r pass=o na Lifao Tion Hompien en Tjadsieko met het vaartuijg van Carel de Clercq en 9. Soloreeten om haaren Handel te drijven; en komt van daar te rug den Solorees Gieko met sandelhout geladen welke den laatste augusto p„r vaartuijg van Sion Toko derw„s heen gevaaren is ook krijgt men een briefje van de tolcq veste #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1386.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van Saturdag „ 12. Sondag „ 13. Dingsdag „ 15. van de Negoreij Thie Kuijter volklagten over het gedoente der Termaanders, maar wat de waarheijd daarvan is sal men vreesen wij vroeg genoeg verneemen tot hert„ seer en smerte want haar stoutheijd overboodig werd Vrijdag den 11. vertrekt ka halie die den 4. deeser hier ge„ komen is met sijn aangebragt vaartuijg en volk weederom te rug na Lawaijang. de kerk dienst door een overval van den In„ lands krank besoeker David davidsz: onder het delebreeren van Godes heijlig woord maar ten halven verrigt Maandag „ 14. vertrekt den Chinees Sciau goEko per eij„ gen vaartuijg en 10. soloreese mattroosen over Secca Larentoucque, ende en Alox na Lifao om sijn Handel te drijven; en Den solorees heering met het vaartuijg van Craijna Savo om kost te ruijlen. Woensdag „ 16: Is Natfij regent van de Negorij Ooeijnale met sijn aangebragt vaartuijg en volk weeder na Rottij vertrooken Donderdag „ 17. Vrijdag „ 18. ' omtrend drie uuren 's namiddags is er een slavin van een solorees die koekjes verkogt) #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1387.xml #+ --- 155 Van Timor onder dato 30: maij 1740. verkogt, omtrend de voet van Amabiers berg digt bij het Casteel door een sonne„ baijer /: soo men meent:/ met 2. kappen en een steek boven de Navel in de buijk swaarlijk gemond, om dat hij niet kost betalen, het geene hij verteerd had met geld en sij hem hard viel waarvan men de Raedjes aanstonds de weet liet doen en versogte om den Daader op te doen soeken om hem ten exempel van andere na verdienste te doen straffen, maar vreesen hem soo wel te krijgen als alle andere Moordenaars van die natuur om dat sij /sobbes seijt men/ „geen streijdbaar volk die een ander derven wonden attacqueeren veel min vangen sullen voor de vuijst Saturdag den 19. Sondag „ 20. Vertrekt met Licentie na Sumba om sijn Maandag „ 21. Handel te drijven per vaartuijg van Po„ nas Iacobsz den Chinees soo Akin: en seven soloreese Mattrosen Dingsdag „ 22. 's morgens bij tijds quamen de twee Rijx woensdag „ 23. bestierders van Sonnebaij Ambackie en Ta leeuw Domingo seer verbaast mij verte .: ƒ .. . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1388.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Donderdag den 24. Vrijdag „ 25. waarschouwen, dat er twee mans slaven van hun voorsaat Naijsauw halff weg Amanubang met de Timoreese vorsten 's Comp: bondgenooten op de Amanvebangers hunne vijanden passende in den avond door die van Coupang de koppen afgekapt en reets tot Lerematta een groot uur van 't Casteel gebragt waaren, het geen ik haar met al mijn verstand doen gelooven hebbende een abuijs te sullen weesen, soo versog„ ten sij mij te besorgen dat de koppen van die menschen dan ook niet in Triumph op Coepang gebragt maar in het bos buij„ ten de Limiten als eijgen schuldigen be„ graven mogten werden gelijk ook op mijn order geschied is, waarmeede de zaak dan ook soodanig gebleeven is, Saturdag „ 26. komen weederom van Permand te rug de twee Tommagoms en 3. mardijkers den 9. deeser derwaarts heen gevaaren met rapport in het maleijds gesz: dat Pelo /: bestierder van de Termaanse volkeren soo men seijt omtrend 4500 weerbare mannen sterk:/ ten bijweesen van de twee Europeese Tolken fredrits Jansz: #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1389.xml #+ --- 157 Van Timor onder dato 30. maij 1740. Jansz: en frans Kuijter :/ op de vraag waarom sij de Campong Coelijneesen van den regt van Coelij aanhieuwen en herbergden, g'antwoord had dat de Coelijneesen op Bata goring waaren, sijnde dit een starke steeme steene bepaggering vol termaante volkeren schelmen en als hij se hebben wilde, dat sij se daar selver konden gaan haalen, maar dat hij Pelo deselve niet wilde geeven en hun het weg haalen ook niet wilde verbie„ den, en als die dan eerst op hun plaats souden gebragt sijn, dat sij dan konden weeder komen en haalen de Bokaijers die sij Termaanders uijt hun Negoreij g'haald hadden en in de tronk behieuwen seijde hij Delo uijt oorsaak van ouwo Schuld wegens veroverde menschen Hoofden, en dat hij voorts geen mardijkers kon off van 's Comp: Cadjang wist die sij weeder qua„ men op te eijsschen. komt de Toeck van de negoreij Termand Sondag den 27. fredrik Iansz: per de gonting van dominicus Macquelij van Rottij die bij het boven ge„ rapporteerde nog betuijgde met eijgen oogen gesien te hebben, dat de Termaanders Angie en Soeree /: in het verweeke Iaar vert. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1390.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. van Poulo Chemau na Termano overgebrag„ met nog een soo genaamte Portugees en wel 200. Landoneesen, door hun 3. tot oproer verwekt van het Landschap Lando met baren gehaalt, en dus alle te samen in de Negoreij Termano als eijge volk besteld sijn, sonder na hem tolcq die heen verweet de oproermakers en beschermers van deselve te weesen, in het minste te luijsteren, maar gesegt hadden nu bij hun regent Daumand quijt waaren sij ook wel wisten verlooren te moeten gaan, vorders seijde hij tolck, dat sij van de Tioneese Christenen en van de Negoreij Ossipoko en Baka veel vee weg gestoolen hadden, om dat sij het gewas van de Bakaneesen op het veld staande en /wel vier hondert groote Randsoenen padij in quantiteijd, meest affgehaald en het overige door hun daarmeede gebragt veede hadden doen - en vernielen en dat hij uijt vrije wil om al het werelds goed niet, weeder in hun negoreij soude komen, vermits sij alle tweedragtig sijnde op malkanderen sien en spouwen als dolle houden die verscheuren willen Van de twee rijxbestierders van Coupang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1391.xml #+ --- 159 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Besie Pipo en sousag koko, die ten meede van de Landoneesen op Lando nu eenigen tijd geweest sijn met eenige Coupaneesen om den regent gelima met sijne welmeenende ouderdom de overige Landoneesen soo veel doenlijk te bewaaren, tegen de snood hoeden der rebellen, die sig een sterkte op een hoo„ gen en voordeeligen Hteuvel gemaakt hebben, en soo men voor seeker segt door de Ter„ maanders daartoe aangeset ondersteunt en gespeijsigt wierden ten eijnde de grootsten hoop daarvan aan hun snoer te krijgen tot haar meerder sterckte; krijgen wij een briefje in het maleijds door hun beijde rijxbestierders van Coupang met den regent van Lando onderteekend ons onder anderen daarbij de weet doende dat sij hun best gedaan hadden om de rebellen tot gehoorsam heijd te brengen, maar dat sij in plaats van dat een Tommagom van hun Cou„ paneesen dood geschooten hebbende door de Termaanders met beeros off schuijtjes aff„ gehaelt en na hun negoreij op Fermand gebragt sijn mitsgaders dat sij Coupa„ neesen hun vervolgende door de Termaan„ ders met heftig schieten op onse Bondgenooten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1392.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Bondgenooten de gem: Coupaneesen te rug ge„ dreeven sijn en hun dus belet was, om de soo rebelleerende Landoneesen in handen te krijgen, waaruijt dan sonne klaar blijkt en ook uijt het verhaalde van den Tolcq Fredrik Iansz: in alle voorigd Rapportten dat sij Termaanders waaragtig de oorsaak van al het quaad sijn, en nu openbaarlijk sig daarvoor erkennen en bekend off gekent willen sijn, en dat principaal om alle ontrouwe Dienaaren onderdaanen van andere Negoreijen bij haar magt too de doen om sig als gesegt sterken te maaken na haar oude gewoonte. ook krijgt men een briefje van den tolcq Keuter bekend maakende dat de afgesondene van Coepang hier voor genoemt hem na Termano hadde meede genomen als getuij„ gen om te hooren van den rijxbestierder Pelo wat denselve voor antwoord geeven sout die dan daarbij het rapport van de Tommagoms en mardijkers niet alleen komt te bewaarheeden maar daar nog bij doet, dat sij Termaanders weeder 5: Lolijneesen van hun nieuw gestelde stabileerde Negoreij gehaald op Termano gebragt dog weederom laten gaan hadden met Conditie dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1393.xml #+ --- 161 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. dat sij binnen 3. dagen met vrouw en kinderen en haven weederom op Permano moesten sijn off dat sij Termaanders te samen komen en haar alle vermoorden souden; waar door dan ook de Mardijkers van Bokaij en Lele¬ nik soo wel als de Lolijneesen hunne Ne„ goreijen verlaten en weeder na Bulba en eenige na Thie gevlooden sijn, uijt vreese dat sij hun gesegde met daadelijkheijd na haaren aard en gewoonte niet mogten volbrengen. 'S morgens na het rapport, quam de koning Maandag den 28, 2 van Amabij, Ballas met de tweede van Amphoang, de tweede willem van Taijbeno met de hoofden der mardijkers mij smeeken dat ik dog meedelijden met de Rottijneesen mogte hebben, die soo onreedelijk onderdrukt wierden, en dat sij hun geklag niet langer kunnende aanhooren, gekomen waaren om mij te bidden dat Rottij voor nog grooter ongeluk mogte bewaard werden ter„ wijl nij Lolij met de mardijkers van Bokaij en Lellwijk van hunne Negoreijen ver„ joegt, en Lands op het punct sting van weederom in de Asch gelegt, en dies trouwe onderdaenen vermoord te werden verter #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1394.xml #+ --- Timor onderdato 30. Maij 1740. soo dra als de Coupaneesen van daar na Coupang souden overgeromen weesen, terwijl de Termaanders sig nu opentlijk en sonder vrees voor straff hun die dreijgementen derfden doen, en sig ook als vijanden van d'E: Comp: soo wel als van hun 5. Timoreese vorsten stelden, door wiens schicking en hulpe nu 3. Iaaren geleeden een igelijk hersteld en derselver Negoreijen herbouwt sijn geworden, waarop ik als perplex en door hun aanspraak bewoogen, antwoorden, daar over hun en den gantschen raad met de wijste Burgers van Coupang op morgen in vergadering te sullen spreeken en hooren wat redres van hun eer en fatsoen van d' E: Comp: in voorkoming van groo„ ter brutaliteijten dienstig gedaan sal behooren te werden waarmeede sij blij„ moedig weeder vertrocken sijn, Dingsdag den 29. Extraordinaire vergadering, geadsisteerd buijten de 5. ordinaire Leeden nog met twee Burgers deeser Plaatse Dominicus Macquelijn en Dirk Tieleman neevens de hoofden der mardijkers ende 5. Ti„ moreese koningen 's Comp: bondgenooten dewelke Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1395.xml #+ --- 163 10.3 Van Timor onder dato 30. Maij 1740 dewelke het voorsz: weederom verhaald en te gelijk ook gesegt sijnde dat 's Comp„s ordre was indien men met goederen de Par„ thijen niet beslegten kon haar alsdan te laten geworden; waarop egter voor nodig en het veijligste beslooten is, om de vorsten van Timor op haar aanbieding derwaarts heen te laten gaan, met eenige van hun volk en 12: mardijkers; ten eynde haar hun souden voortehouden, en te raden tot overgaaf der geroofde volken van Lando enzz sonder iets het alderminste vijandelijk op haar te attenteeren, en ingevalle sij /. gelijk bij vreesen:/ door hun Termaanders wierden aan„ gedaan, dat sij alsdoen stand grijpen en ons met den eersten verslag van zaaken souden konnen doen, om ons verder te be„ raaden ten meesten respecte van hun Raad„ jes en de Ed: Comp: Woensdag den laatsten sten octobr: Donderdag den eersten Vrijdag „ 2„en Saturdag „ 3 en sondag „ 4. Is Ballas koning van Amabaij met Maandag „ 5. verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1396.xml #+ --- Timor onder dato 30. Maij 1740. Van omtrent 40. Man na Rottij vertrocken en ook twee Chineesen oeijn Pank en Tanlinko per vaartuijg van oeijnhonko over Alor na Poelan kan om hun handel te drijven en komt van Lifao te rug den Chinees Tionping met het vaartuijg van de Clercq die den 10. sept: derw: gevaaren is. Dingsdag den 6. vertrecken 12. Mardijkers na Rottij Woensdag „ 7. komt den Chinees Skian goeko die den 14. Septembr: na Soloor g'licentieerd is geweest sonder de reijs te hebben kunnen krijgen weederom te rug. donderdag den 8:e Vertrekt Tion Toko met eijge vaartuijgen 9. Soldreese Mattroosen na Alox en So„ lox om sijn uijtgesette schuld intemaanen. Vrydag den 9. Saturdag „ 10. Sondag 11. Maandag „ 12. Dingsdag „ 13. Woensdag „ 14. komt Pieter van Deka sijnde mombier van den regent van Deka Manefe gen„t van Rottij, dewelke ik verhaalde het stout bestaan van de Termaanders, en dat men tot weeder uijtkeering van de 200 geroofde Landoneesen enz: de koningen, van Timor derms #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1397.xml #+ --- 165 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. derw: lict vertrecken, om deselve weederom te krijgen, en dat men al de andere Rego„ reijen van Rottij daarom ook versoeken souw ten eijnde haar aante doen, en de menschen aff te eijsschen op dat sij door het sien van veel voek verschricken en sulx tot geen verder quaad dekeijn komen mogen, gelijk ik hem daarom dan ook versogt uijt Naam van d'E: Comp:, waarop hij mij seijde, dat er geen mensch op Rottij was, die hun gedoente niet en misprees, maar dat Booij meester speelde, dog dat de Negoreij al„ schoon Manefe aan haar geparenteerd is de Comp: volgen en hun Termaanders daar van ook de weet doen souden sond Pieter van deka na sijn Negoreij donderdag 8. 15. om hun Dekaneesen aan te seggen, om sig met de rebelleerende Termaanders niet intelaten voor dat sij het geroofde volk aan hunne Regenten weederom souden hebben overgegeven Vrijdag „ 16. Saturdag „ 17 Vertrekt Carel De Clercq met Licentie Sondag. 13. van Savo ten handel Woensdag Maandag „ 19. Dingsdag „ 20 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1398.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740 Van Sondag „ 25. Maandag „ 26. Woensdag den 21. Donderdag „ 22. en Vrijdag „ 23. In deese 8. dagen sijn er hondert sonnebaijers Vijfftig Saijbeenders, en 12. Man van Am„ phoang na Rottij vertrocken soo met prau„ wen als Bheeren met 2. Vlercken. Dingsdag „ 27 sijn er eenige Coupaneesen met Beeros off Visschers vaartuijgen met vlercken na Rottij vertrooken, in alles van Timor gereekend, soo men seijt wel 1200 sobbes of menschen die door het geblaf der Honden wel kunnen werden verjaagt, soo dat dit klein getal son„ der Bijstand der Rottijneesen de Termaanders niet eens sullen bang doen sien, soo is het dat sij de Comp: meenen te meer nog om dat de s. Timoreese Regenten altijd ten minsten 5. diverse Deffeijnen hebben en wel ruijm soo veel wegen gaan Woensdag den 28. ' Is onsen Inlands Leerm„r Paulus Simatau van Amboina overleeden vrouw en Testament nalatende. Sttuodag „ 24. Donderdag. 29. Vrijdag „ 30. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1399.xml #+ --- 167 Van Timor onder dato 30 maij 1740. — Saturdag den 31. November Sondag „ 1. A Maandag „ 2. Is Pieter van Deka weeder na Rotty Dingsdag „ 3. vertrocken na hem alvoorens g'recommandeert te hebben, om al het sijne ten resp: vande Ed: Comp: hun meester te doen tot weeder over„ gaaf van de geroofde volckeren van Lando Lolij en Bokaij in vreede en tot de Termaand hun beste, terwijl sij anders doende d Ed: Comp: dwingen sullen, om haar eindelijk te straffen, gelijk in voortijden hun Rottij„ neesen soo meenigmaal tot hun Smeste en ruim is gebleeken, dat hij aangenomen heeft te besorgen om ook met den eersten meederom op Coupang te sijn met een blijde boodschap Hebben opgemaakte Schelmen, 's avonds op„ sondag „ 8. de Burger en Mardijkers Huijsen soo wat met steenen gegooijt, dog men seijt dat het overloopers sijn van Amanoebang en Amakoene, die van de rootleevende sulx Woensdag „ 4. donderdag: 5. Vrijdag „ 6. Saturdag. 7. Verte #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1400.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van Maandag den 9 Dingsdag „ 10 Woensdag „ 11. Vrijdag „ 13: doen om te ontwaaren of er menschen wacker sijn, dog het sij, hoe het sij het Leeven en alarm buijten het Casteel heeft ons meenigmaal op de Been doen komen, sonder dat men de Daders konde agterhaalen, des men net goedvinden van de Regenten de Burgers vrijheijd gaf om de sulke op te doen niet kunnende grijpen doot te slaan of te schieten, waarna het lang„ samer hand afnam, donderdag 12. 'Smorgens om 10. uuren is 's Comp: slaaf Sinjo gen„t van Savo geboortig na dat sig met een mes in de wagt begeeven en daaruijt een Helmbaard vermeestert, mitsg: de schildwag„ ten van hunne Posten doen vlugten en soo ver„ volgens Amok speelende door Pietsteeken en rijs stampers om het Leeven gebragt sijnde in see geworpen, om dat men van geen galg voorsien is om moordenaars ten exempel daaraen ten Proijd te hangen. Vergadering gehouden en op de beede van den Inlands Leerm„r Hendrik Hendriksz: van de Christenen op de Negoreij Thil uijt Naam van de Regenten om 2. â 3. Europeanen verse #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1401.xml #+ --- 169 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. tot bescherming van de Christenen Sijm. Leerlingen „te mogen hebben, om voor den overlast der Termaanders beschermt te sijn, uijt vrees voor de welke sij hun al gaande weg in het bosch versteeken, beslooten om 2. Stucken Canon van de verongelukte Chialoep Jambij met hun toebehooren en 50. Kogels daartoe behoo„ rende hun toetevoegen, terwijl men uijt ons guarnisoen niemand missen kon„ Vertrockt den Leerm„r van de Negoreij Thie Hendrik Hendriksz met de 2. stucken Ca„ non en toebehooren weederom terug nade Negoreij Thie Donderdag „ 19 Vrijdag . 20. Saturdag „ 21. Sondag 22 Maandag „ 23. Komt Carel de Clercq weder van Savo Dingsdag „ 24. te rug weerw„s heen den 18. octobr: g'licenti„ Eerd geweest ten handel whaaren. Is er een slavin van en vrije Soloreese vrouw Woensdag „ 25. Saturdag den 14. Sondag „ 15. Maandag „ 16. Dingsdag „ 17. Woensdag „ 18. in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1402.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Sondag „ 20. in het bosch in Comp: met nog 3. andere slavinnen, om sagon te ruijlen sijnde „ moor„ dadig om het Leeven gebragt, waarvan men de Raadjes merdiatelijk de weet deed en ver„ sogt om den Daader op te soeken, hetwelk sij wel beloofden, maar vreesen daarvan gelijk andermaalen dat god te klaagen is geen voldoeninge sullen krijgen, om dat elke Regent sijn overgeloopen schelmen die sij aanhouden om haar magt te ver„ grooten eerder beschermen als vangen off aanwijsen sullen. Van 26. November tot den 18. Decemb„r is er niets aanteekentwaardigs voorgevallen Saturdag den 19 komt van Batavia hier aan den Amboi„ nees Iongman Iohannes Macquelijn met de Chial: van sijn oom Dominicus Macque„ sijn hier woonagtig met behoorlijke passo van sijn Hoog Edelheijd den heere Gouverneur Gene„ raal Adriaan Valckenier voorsien Maandag. 21. Dingsdag „ 22. Woensdag „ 23. Komt Sonnebaijs tweede Rijxbestierder La Leeuw Domingo mij besoeken dewelke onder #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1403.xml #+ --- 171 Van Timor onder dato 30:' Maij 1743. onder anderen sig aanbood en verbeelde om door de hulp der Dekaneesen die in par„ ticulier Bondschap met de Sonnebaijers sijn de Termaanders tot de overgaaf van d. o geroofde Rottineesen wel te sullen kunnen persuadeeren, en haar weeder tot gehoorsam„ heijd brengen souw kunnen, ingeval ik hem die last wilde opdragen, en neevens eenige Europeanen derw:s sond dewelke van sijn opregte Behandeling getuijgen souden sijn, waarvoor ik hem wel eerstelijk bedankt hebbende beloofde om de saak op morgen sonder lang uijtstel in vergadering te brengen om ons daarop verder te beraaden 'S morgens vergadering en beslooten om Donderdag den 24 neevens Taleeuw Domingo den adsistend Coop„ man en Constabel Reijnders neevens 2 Soldaa„ ten na Rottij te senden, nog deesen dag om het beloofde door hem te sien volbrengen ge„ lijk sij ook nog deese Nagt vertrocken sijn. Voorts buijten een kleen Tractamentje op Nieuw Daarsdag aan de Heijlwenschers gegeven tot den 5. Ianuarij niets merkwaar„ digs voorgevallen Januarij 1740. Comt den adsistent Coopman: en Constabel Woensdag den 6. Reijnders #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1404.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. ' Maij 1743. E E Donderdag „ 21. Vrijdag. „ 22. Reijnders met de twee soedaaten er den tweede Regent van Sonnebaij Taleeur Domingo die den 24. decembr na Rottij gevaaren sijn weederom te rug, mij overhandigende hun weedervaaren in geschrifte, sijbood aldra Woensdag den 20. 'S morgens vergadering gehouden en beslooten om de Timoreese vorsten weederom 't huijs te laten omtbieden, ende Rottineese Regenten voor hunne goedwilligheijd voor den dienst van dE: Comp: bij soo verre te bedanken en soo lang te wagten tot dat men van de Ed: hooge Indias Regeering nadere ordre beko„ men sullen hebben Saturdag „ 23. 'Smorgens omtrend 9. uuren is mijn huijs vrouw Maria de Bevere verlost van een dogter die men meent te laten doopen Maria Magdalena Sondag den 24. om 4. uuren des morgens is den soldaat Pau„ lus. Brons van Mastrigt sonder Testa„ meert afgoederen nate laten, overleeden Maandag den 25. Dingsdag „ 26. 'S avonds met het sluijten van het slaven huijs om 6. uuren is Comp: Slavin Bango van Sumba, soo als sij nog eeven bevooren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1405.xml #+ --- 173 173 Van Timor onder dato 30 Maij 1740. bevooren water gedragen had, weg: g' bleeven, Woensdag den 27. Heeft men voorm: Slavin overal gesogt maar Donderdag „ 28: geen bescheid konnen krijgen, des men al„ meede denken dats E door de Ammarassiers is weg gestoolen gelijk de andere Februarij Is. David Davids Inlands Krankbesoeker Saturdag den 6. Iongman getrouwd met Maria Langie ƒ van Coepang wed: van de Mets Door den sbriba van Vlierden vertrekt The soeko p„r vaartuijg van Coe Sondag „ 7. ping en 9. Soloreese mattroosen na Li„ fao om sijn broeders schulden inte vorderen Maandag „ 8. Bomit Radjd Lolij met Ricodemus van dingsdag „ 9. Thie hier over met hun Chiampan, Woonsdag „ 10. Vertrecken 4. vaartuijgen na Rotty Donderdag „ 11. om de Timoreesen affte haalen en komen. van daar met Bheeren te rug meest re de Coupaneesen Vertreckt Pandij met het Vaartuijg en Vrijdag „ 12. de Clercq en 8. mattroosen na Lifao ten handel vertreckt ongtigo met het Vaartuijg Saturdag 3. verte G. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1406.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740 van den 18. tot den Laatsten van oeijnhonko en 9. soloreese sratrosen na Lifao en Tion Toko met eijgen vaartuijg en gelijk veel mattroosen na Toelan Ikan ten handel, Zondag den 14 'Smorgens en 's middags is de kerk dienst ter kerk door David Davids wel verrigt, dog door sijn onpasselijkheijd niet gelijk bevoorens Maandatg „ 15. komt met sijn gonting en behoorlijke passo voorsien van Batavia hier aan den Chinees Tjie Sapko Dingsdag„ 16. vertrekt Lokdeijko per vaartuijg van Taleeur domingo en 8. soldreese mattroosen over Ende na Solor ten handel, Woensdag „ 17. komt met de Chialoep van den op Batavia overleeden burger en Inwoonder deeser plaatse Ian muller hieraan met behoorlijke pass„o van sijn Hoog Edelheijd Adriaan Valckenier voorsien den Stuurm: Iohannes Patimoe kadij sijn de Timoreese volckeren namentl: die van Sonnebaij amabaij, Amphoang en Saijbeno weederom van Rottij op Coupang gekomen, en buijten dat niet aanmerkens, waardigs voorgevallen Maart Dingsdag den 4: komt Tion Toko die den 13. febr: na Toelan Ikan vertrocken is, weederom thuijs verse #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1407.xml #+ --- 173 173 Timor onder dato 30:' Maij 1740. Van Woensdag den 2. Donderdag. 3. Donderdag „ 10. met sandekhout volladen, komt den Chinees oeijnko met sijn Chialoep Vrijdag „ 4. en behoorlijke Pass:o van sijn Hoog Edelheijd versien van Batavia hier aan, sijnde Radje Lolij Dije gen„t deesen avond na Rottij vertrocken om te sien hoe sijn saaken aldaar staan, komt Pandij die den 12. febr: jongst met het Saturdag „ 35. vaartuijg van de Clercq na Lifao vertrooken is vol sandelhout en war terug vertrekt Tion Toko met eijgen vaartuijg en Sondag „ 6. 9 soloreese Mattroosen weederom na Poelan Maandag „ 7. Ikan om sijn sandelhout op te haalen quam er een meijd van den Resident die nu Dingsdag „ 8. 3. Iaaren g'aufugeerd is, van amarassie weeder t huijs mij seggen dat 's Comp„s slaven en nog 8. van den resident en veell van deese en geene onder d'E: Comp sortee„ rende menschen aldaar waaren en aangehou„ den wierden als hun eijgen slaven, sonden den soldaat uijt ons Guarnisoen Woensdag „ 9. gen„t Claas de Bree met eenige van de voor„ naamste mardijkers van Amarassie om 's Comp: ende andere slaven op te eijsschen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1408.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Vrijdag den 11. Saturdag „ 12. quam den soldaat De Bree met de mar„ dijkers van Amarassie weederom 'thuijs ons voor Rapport dienende uijt naam van den swarten Portugeesen Capitein en Hoofd van Amarassie met sijne mindere officieren, dat sij 's Comp: slaven met die van het opperhoofd, en veele van andere 's Comp: onderdaanen bij hun in bewaaring hadden, maar dat sij deselve niet wee„ derom souden restitueeren, voor dat den koning van Amabij Ballas 's Comp„s bondgenoot de geene weederom gaf, die van hun Amarassiers onder dien ko„ ning waaren, maar dat sij hun ook uijt Naam van de Ed: Comp: hadden g'ant„ woord dat de E: Comp: sig met de ver„ schillen van hun bondgenoot den Koning van Amabij en henlieden niet en be„ moeijde en daarom als met de Portugee„ sen geen oorlog hebbende haar eijgen ge„ kogte volk met die van 's Comp: onderdaanen quam op te eijsschen, en anders protesteeren souw over het ongelijk dat de Ed: Comp: en sijne onder„ daanen soo onredelijk aangedaan wierd vert #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1409.xml #+ --- 175 Timor onder dato 30. Maij 1740 Van dog dat sij hun soodanig hadden laten te rug keeren sonder iets verder te seggen komt 's Comp„s Iagt Iacob willem Sondag den 13. van Batavia hier ter rheede met mijn ver„ vanger den Coopm: Ian Dinnies en familie neevens den opperchirurg: Buijs krankbe„ soeker de sond en Boekh„r Branden„ burg met 4. soldaten als Pecruten sijnde de andere 2. op de reijs overleeden Is 'sComp. s Slavin Helena van Beld aan de Maandag: 14. kinder Doekjes die seer sterk beginnen te raseeren overleeden Dingsdag „ 15. Woensdag „ 16. Donderdag 217. Vergadering 's Comp: Papieren geleesen Vrijdag „ 18. die van Samareira mits sij bij haar brief van de Hooge Indiase Regeering in't ver welke Iaar gesz: hebben een slaaf en een stuux wax tot present te stuuren en in dies plaats weederom andere goedertjes gevor„ dert hadden het geen d' E: Comp: haar ook komt te senden, dat sij iets /:selfs bekenden:/ gestuurt te hebben, en het „selve alhier op Coupang bij de Re„ geering ook niet ontfangen is beslooten verk #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1410.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. om haar na soodanigen ingebragt geschenk ook de ontfangene goedertjes affte geeven en niet eerder, terwijl ons wel bekend is dat sij nu op die Conditie ontfangende misschien wel hun Leevenlang niet weeder op Coupang komen souden gelijk sij nu al in twee Iaaren om genote Lijwaaten van de Comp: op Catjang voor d' E: Comp: aan haarl: uijtgeset en in eijge Persoon hier niet geweest sijn, voorts verder geresol„ veerd en gedaan als bij Resolutie vermeld. Op de middag komt er staat. een vaartuijg met Zavoneesen vande Negoreij Timo aan de oostkant van Zavo geleegen hier aan met rapport dat het op dat Eijland nog alles wel was en dat er nog 3. vaartuijgen en Chialoepjes op nocg na herw: waaren. Saturdag den 19. 'S morgens is er weederom een jonge sterke 's Comp: Slavin aan de kinder pokjes overlee„ den met Name Toda van Lavo, 'S namiddags is de keijser van Sonnebaug het opperhoofd Dinnies binnen het Casteel komen verwelkomen, hebbende naar gewoonte ter eere van hem /: daar anders weijnig Eer aan is :/ drie stucken Canon met sijn komst „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1411.xml #+ --- 174 Van Timor onder dato 30. maij 1740 komst in deese buijten Pagger doen los bran„ den, ondertusschen sijn de 3. bovengem: zavoneese vaartuijgen daaronder den Regent Cielij van de gerepte Vegoreij Timo hier ook aangekomen dewelke de Pokjes hier vindende 'S nagts in der sulte weederom weg gevlugt sondag den Ed is agterlaatende eenige van sijn onderdaanen die op met een ander savorees vaartuijg weeder ge maandag „ 21. vloden is De 's Comp:s slaaf Toeroe van Sumba alie Dingsdag. 22. de aan de kinder pokjes overleeden, Woensdag „ 23. Donderdag 24. sijn de andere overige Lavoneese vaartuijgen Vrijdag „ 25. alle na malkanderen dog met voorkennisse van het opperhoofd almeede deur gegaan Saturdag „ 26. sondag „ 27. ^na In de nagt is 's Comp: Slaaf Lessa van Sum Maandag „ 28. ba ook aan die pestige Pakjes overleeden, 'S Namiddags vertrekt de Tolcq Fredrik Iansz na Rottij om de regenten tot het affhaalen hunner Brieven en geschencken te nodigen maar vreesen dat sij er uijt Nees #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1412.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. maij 1740. Dingsdag den 29. Woensdag den 30 Dondendag „ 21:' ieg April Vrees voor de kinderpokjes geen een opkomen sal, ook de broeder van Manefee kotte, sijnde den burger Craij met Licentie meede na Alox vertrocken om schulden inte maenen „ 8. Vrijdag „ 8. Vergadering g'houden en vast beslooten mits men geen Corl Catjang deesen Iaare te ver„ wagten heeft om dit schoone Iagt na alvoorens van sijn gebreeken hersteld sal= weesen in de aanstaande meij van hier na samarang en van daar na Batavia te doen vertrecken, ten eijnde te verneemen off er Lading van Rijst off Houtwerk op de eerste plaats sal sijn, en't selve en passant dan ook inteneemen, terwijl dien bodem tot een ronde togt alhier on„ bequaam tot groote Last van dit Comptoir en op Batavia van nutter diensten kan sijn sullende vervoegens gem: besluijt de Soldij Boekjes in august aanstaande met Macquelijn versonden werden met het weijnige war dat door de Bottineesen en Soloreesen aan d'E Comp: mogt wesden geschoncken) #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1413.xml #+ --- 79 aanbieding. geschoncken vragt vrij volgens sijn eijgen Saturdag den 9. 'S morgens even na 7. uuren sterft mijn Sondag „ 18. soon Gerard Peeper aan de kinder pok„ jes oud sijnde circum 3½ Iaar Is er een huijsje van de Coupaneesen met Maandag „ 11. stroo bedent niet ver van de bepaggering van dit Casteel staande, verbrand, dat om sind smalle Hoogte en weijde weijnig op schulding baerde 'S morgens is 's Comp: Slavin Tebosa van Dingsdag „ 12. Alor aan de Pockjes gestorven, en 's avondt omtrend 10. uuren mijn laatste soon Iacob Willem Peeper ook circum eens soo oud sijnde, als sijn bevoorens overleede Broe„ dertje Gerard die dan op 'S namiddags om half 6 uuren bij den an Woensdag „ 13. deren ter verrotting in de kerk is bijgeset. Donderdag. 14. Vertrekt Hans Erasmus met het vaartuij Vrijdag „ 15. van de Clercq na Lifao ten Handel, Vertrekt Weka amma met eijge vaartuijg Saturdag „ 16. en 13. Menschen na sijn bescheijde Plaats Lama„ keira met ordre om de Signadjes ten affhaal hunner geschenken te nodigen uijt Van Timor onder dato 30 Maij 1740. onser #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1414.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1748 Sondag den 17. ons aller Naam, Pascha, 's namiddags door onsen Europees krankbesoeker De stond in den huwelijken staat bevestigt, den mixties Burger dirk Thieleman van Coupang weduwnaar met de jonge Dogter Anna Maria Eliasar van Batavia Dingsdag „ 19. vertrekt Abraham Hendriksz mardijker met sijn swager Ian Pauw na de Ne„ goreij Thie om kost te soeken Woensdag „ 20. zijn de van Batavia ontfangene geschencken voor de 5. Funoreesh vorsten 'sComp: bond„ genooten met de Brief aan hun afgegeven onder het los branden van 3. Stucken Canon en het chargeeren der militie tusschen beijden Donderdag „ 21. Vrijdag „ 22. Saturdag. 23. Sondag „ 24. 'Smorgens komt Kotta en Loessie groo„ ten van Deka met hun Chialoupje hier aan en den Endenees Losola per passe van sin Hoog Edelheijd den 3 decembr: 1739. na Bima g'lidentieerd geweest te vaaren en door het overleijden van sijn Maandag „ 18. Stuurman #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1415.xml #+ --- Van Timor onder dato 30: Maij 1740. stuurman Iava gen„t Bima voorbij en soo agter solor om tot op Kisser op den 2. febr: 1740. vervallen, en met het eijndigen vande weste mousson door den posthouder van het Eijland kisser per sijn nader pass:o van 27: maart Jongstl: door hongersnood leedig of soodanige van Batavia vertrocken is, aan die men g' ordonneerd heeft na de ordre van d' E: Comp: alsoo het geen gevaarlijke oosterlingen sijn om sijn reijs voort te setten, soo kaast hij wat te eeten van sijn broeder sal g'kreegen hebben, die hier woonagtig is, 'Smorgens is 's Comp:s slaav Seiwa van Zum Donderdag „ 28. ba dat een reedelijk goed Timmerman was, 's namiddags aan de pookjes overleeden. komt van Solor over Toelan Ikan te rug den Chinees Lokoeijko die den 6. febr: laatst derw: heen te vaaren g'liventieerd is geweest, 'S namiddags om 3. uuren ging ik met het Vrijdag „ 29. nieuw opperhoofd na boord van het Iaijt Iacob willem om te ontwaaren off het roer van dien bodem door de g'practiseerde Inventie van de Smits en Timmerlieden Maandag den 25. Dingsdag „ 26 Woensdag „ 27. vesten #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1416.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Van met touwen en klampen, dienende in plaats van de twee bovenste gebrooke vingerlingen enz: die hier onvermogens sijn geweest weeder te herstellen off te vermake te vertrouwen sal weesen om dien bodem onder geleijde soodanig na Batavia te laten vaaren, Tegens den avond komt Te soko met wax geladen weeder van Poelan Ikan. Saturdag den Laatsten is den mattroos van het Iag Iacob Willem Pieter Jansz: Wensch van Enkhuij¬ sen aan Land geligt om den alhier bescheijden ruijm halff sieken mattroos Frans Tillermee van oostende weederom in sijn plaats naar Boord gesonden om na vermogen dienst te doen en vervolgens soodanig na Batavia te vaaren, Meij Sondag den Eersten Maandag den 2. vergadering gehouden en in deselve meede verscheenen weesende alle de Timoreese vorsten buijten die van Coupang soo is beslooten en door hun vieren ook aangenomen om met den eersten elk een over Kalk te branden, tot opbouwing van een steene Muur rond om dit Casteel in plaatse van de Pallegadering en ander werk van d' EComp: ook #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1417.xml #+ --- 183 Van Timor onder dato 30: maij 1740. / Ook op het versoek van den Kerkenraad om een Predidant en een schoolm„r den eersten tot het bedienen van de hiel: Sacramenten en den anderen tot onderwijs van de Deugt alhier ter schoole in plaats van den overl: schoolm„r Paulus Simattau verstaan om een Leeraar te versoeken, en het verkiesen van een Leerw„ soo lang te staaken, tot dat men sien sal hoe veel kinderen na het ophouden van de pestige Poktijd, waaraan sij alle meest gevaarlijk siek leggen weederom't school keeren sullen het laatste te staaken en den Inlands krankbesoeker de School„ dienst intusschen te doen waarneemen gelijk nu 't seedert 2. Novembr ar: 1739. gedaan heeft; mits voor hem verhooging van gagie om sijne vigilantie te versoeken: voorts de Regenten aangesegt, om de schen„ kagie die sij de novo aan d E: Comp: mee„ nen te doen met den eersten binnen te bren„ gen, terwijl wij om goede reedenen het Iagt nog in deese maand na Batavia Sullen doen vertrecken komt Michiel Prolsz tolcq van Tolor dingsdag den 3. met het signadu van Sawaijang en Capitain van de Manangers Persiko hier aan om hun #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1418.xml #+ --- Timor onder dato 30. Maij 1740. Van Woensdag den 4. Vrijdag Saturdag „ 7. sondag „ 8. Maandag „ 9. hun schenkagie goederen aff te haalen Donderdag „ 5. Vertrekt den Dekanees met sijn Chialoupje na Rottij om te sien off er wat Catjang voor d' E: Comp ingesameld sal weesen, E. Hebben die van Lawaijang hun brieff en Schenkagie en die van Lamakeira hun brieff E met de vereijschte eerbewijsing affgehaald, sijnde de goederen van de Lamakeirders soo lang aangehouden tot datse de Slaaf en een picol wax, die sij bij haar brieff anno verleeden aan de hooge Regeering gesz: frivool wijs gemaakt hebben; dat aan ons ter verdere voortsending over handigt was eerst sullen ingebragt hebben Dingsdag „ 10 Vertreckt met Licentie na Lifad en Toelan Ikan ten handel den Chinees Tion Inko p:r vaartuijg van de Clercq en 9. Solo. reese Mattroosen, Woensdag „ 11 Donderdag „ 12 Ian Craij die den 18. Vrijdag „ 13. 's morgens komt Maart „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1419.xml #+ --- 185 Van Timor onder dato 30. Maij 1745./ maart jongst na Alox gevaaren is, son„ der de reijs te gewinnen weederom te rug en werd g' permitteerd na Lamakeira te retourneeren met het vaartuijg van Cop„ ping en 11. man den soldrees Tolla Amma, Ook vertrecken na Batavia te rug elk met hunne off toevertrouwde Chia„ loepen sijnde vier intgetal met Sandel„ hout en wax g'laden, als Iohannes Macquelijn met de Chialoep van sijn oom Oeijnkoko en Tjie Tapko met eijgt en Teseniko met een gehuurde God verleend hun behoud„ „ de reijse Laastelijk is den na Bima g'destineer„ de en op kisser alhier op den 24. april J„o leeden aangekome Endenees La Sola met sijn leedig vaartuijg en aangebragte volk na het bekomen van wat kost, voor sijn reijs, na Bima voortgeseijlt Saterdag den 14. Sondag „ 15. komt het vaartuijg van Deka met van Sondag „ 22. Catjan geladen hier aan komen er twee prauwen van solor met Maandag „ 23. traan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1420.xml #+ --- Van Timor onder dato 30 maij 1740. Woonsdag Vrijdag , 27. Saterdag „ 28. traan te koop hier aan en 'S Nagts met een prauwtje van Pottij om sijn affaires te verrigten Daniel soon van den Regent van Lolij, Dingsdag den 24. 'Smorgens al het wax van de Ed: Comp: ter quantiteijd van 14722¼. lb. in het Iagt voor Batavia affgescheept sijnde, komt den Regent van Oeijnale Nassie met de soon van den verbannen regent doumano Nappies kleijn soon Bernardus van Terma„ no hier aan, soo het ons voorkomt, om die van Termand met de Ed: Comp: weederom te versoenen. 25. komt de tweede van de Negoreij Terma„ no Pathole gen„t van Rottij hier aan p:r eijge vaartuijg almeede Desseijn hebbende om gelijk Nassie voor hun Negoreijs voer met de Ed: Comp: te versoenen Donderdag „ 26. Christi Hemelvaart 's morgens met het door breeke van den dag is de huijs vrouw van het nieuw opperhoofd Ian dinnies, gen„t Geertruijd a Elisabeth de vos geluckig bevallen van een gesonde Soon #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1421.xml #+ --- 187 187 Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Sondag den 29. Vertreckt den Burger Dirk Tieleman Maandag „ 30. met sijn Chialoep groot 25. Lasten, laatst van de wed: Mulder publick op Vendu„ tie gemeijnt naar Batavia, 's namiddags hebben de Pimoreese 5. bond genooten hunne brieven aan Haar Hoog„ Ed:s met de daarbij sijnde geschencken binnen gebragt ook het signadje van Lawaijang, voorts den Trommel rond geslagen en alle 's Comp: onderhoorige tegens morgen ogtend vroeg binnen genodigt sijnde om den Eed van Trouwe en gehoor„ samheijd aan mijn vervanger den Coopm: Iandinnies als opperhoofd te doen, sjn 's Comp: Papieren geteekend geslooten en aan het afgaande opperhoofd Peeper ter bestelling meede gegeven /:was geteek/ aert Peeper /: daaronder:/ voor soo ver mijn aanweesen betreft /:geteekend:/ In Duinies Deesen Brieff van suijver vriend„ schap en genegent„ heijd, die ten allen Tijden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1422.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Tijden onverbreeklijk sal blij„ ven geduurende van de ge„ samentlijke Timoreese Prin„ cen als van Coepang son„ nebaaij Amabaaij, Ampho„ ang en Taijbeenoe is gerigt aan sijn Hoog Edelheijd den Heer gouverneur gene„ raal Adriaan Valc„ kenier ende Edele Heeren Raden van India, die de Heer der Heijrschaaren gelieve te verleenen alle bedenkelijke zeegen en voor„ spoet mitsg: een lang Leeren in derselver hoog„ aansienlijke Chergie amen De Timoreese Princen van Coepang sonnebaaij amabaij Amphoang en Taijbeende maaken sijn majesteijd den Gouverneur Generaal en de Edele Heeren Raaden van Neederlands India met eerbied bekend dat wij de veel g'respecteerde Letteren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1423.xml #+ --- 189 Van Timor onder dato 38: maij 1740. Letteren van dato 14. febr: Iongstleeden beneevens de gesondene geschenken met het Iagt Iacob Willem herw: aangebragt door den E: T: opperhoofden Aert Peeper en Iohannes Dinnies beneevens den Raad bij ons ten genoegen sijn ontfangen waar voor wij sijn Majesteijd den gou„ verneur Generaal ende Edele heeren Ra„ den van India hert grondig dank seggen, wij senden aan sijn Majesteijd en sijn Edele Raadsleeden uijt Liefde en ge„ negentheijd als van Coepang wij versoeke dat sijn majesteijden sijn Ed: Raads Leeden ons ditmaal gelieven te verexcuseeren, dewijl wij niets hebben aan sijn maj„s toetesenden van Sonnebaaij 6. stux wax van amabaij 3. stux wax van amphoang versoeke meede Excus door't schielijk vertrek van't Iagt Jacob Willem niets hebbende aan sijn Majesteijd en sijn Ed Raads #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1424.xml #+ --- Van Timor onder dato 30. Maij 1740. Raads Leeden te senden, Van Saijbende 1. stuk wax En versoeke weederom van den Heer Gou„ verneur generaal en de Ed: heeren Raden van India als van Coepang versoeke niets van sonnebaij 1. Rotting met een goude knoop en ketting 4. tonnen kruijt 100 stux snaphaan Cogels 100 „ vuursteenen en 20. p. s roode witten en groene armosijnen 2. tonnen aracq apij 2. kelder g'distill wateren Van amabaij fijne swarte hoed met silvere passement p s 1 Van Amphoang meede niets versoekende van Paijbenoe & Pon Kruijs 100. stux snaphaan Kogels 100. „ Vuursteenen 1. paar blauwe zijde koussen 1 „ witte _o 1 karbijn slot Hiermeede #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1425.xml #+ --- 191 Van Timor onder dato 30. maij 1740. Hiermeede deesen fineerende, met beede van god almagtig dat het sijne divine Majesteijd mag behaagen uE HoogEd„s dierbaare persoonen en Huijs gesinnen te overschaduwen met alle aardsche zege„ ningen hier tijdelijk en namaals met de eeuwige Hemelsche vreugde Amen Timor ter Negoreij Coepang den 30. maij anno 1740. /:geteekend/ de Naemen van ondevolgende Regenten met maleijdse Carracters namentl: van soila„ ko, en van Pessipi onder regenten van Coepang, Naijbeki regens van Tonnebaij, Naij balas regent van amabaij, Naij tito onder regent van amabaij, daniel amphoanghanh, Naijtoes, en van willen van Taijbenoe, Translaat Maleijdse Brieff gesz: door sangadje walgeijang, Sangadje Lamahala Sangadjie adoe„ nara en sanggadjje taroong mitsg:s de verdere orang„ kaijas van de Negoreij Lowaijang op het Eijland Solor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1426.xml #+ --- Timor onder dato 30. maij 1740. Deesen brieff van waard en opregte genegent„ heijd werd door sangadjie waloeijang, die g' succedeert is in steede van den overl: san„ gadjie Taloewie, mitsg: de sangadjes Pamahala, Adoenara Tarong en verdere orangkaijas van de Negoreij Lowaijang op het Eijland solor gesonden aan den heere gouverneur generaal ende Raden van In„ dia, die resideerende sijn op Iaccatra en toegewenscht worden Heijl voorspoed vreede vergenoeging gesondheijd en lang Leeven in deese wereld amen Wijders werden haar Hoog Ed„s bekend gemaakt dat na gewoonte van vroeger tijd ontfangen hebben uijt handen van het opperhoofd en Raad op Coepang haar Hoog Ed„s brieff en presenten die in dit Iaar met Comp: schip aan ons hebben ge„ lieven toe tesenden, des wij soo voor het een als voor het ander hertgrondig dank seggen; En wij alle sangadjies, mitsg: oranykaijas van Lowaijang senden bij solor aan haar Hoog Edelheedens de hooge Indiase Regeering te Batavia ontfangen den 29. Junij 1740. deesen sen Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1427.xml #+ --- 193 Van Timor onder dato 30. maij 1740. ƒ deesen onse groetenisse aan den Heere Gouver„ verneur generaal en de Raden van India soo meede ten blijke van onse opregte vriend„ schap een Picol wax; voorts versoeken wij dat den Heere Gouverneur Generaal en de Raden van India ons in't aanstaande Iaar gelieven te senden een stuk Bethilles en ook voor Betaaling vijff p„s snaphanen Gesz: In de Legoreij. Coepang op het Eijland Timor op vrijdag den eersten dag van de maand Rabbioelawal p daaronder:/ voor de overset„ ting /:was geteekend:/ J„s Simong Batavia Desen Brieff van suyver vrundschap en genegentheijt die den allen tijden en verbrekelijk zal blyjven geduu: rende van de gesa„ „nentlijke timoreese EPrincen als van Coepang #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1428.xml #+ --- Van Timor onder dato 30 maij 1740 Coepang sonnebaij Am: abaij Amabaij Amphoang en taijbenoe is gerigt aan sijn hoog Edelheijd den Hoog Gouverneur generaal Adriaan Valckenier ende Edele heeren Raden van Jordia die de heeren Der heyrscharen gelieven te verleenen alle bedenke„ stelijke Zeegeenen voor spoet mitsgaders een Lang Leven in der zelver hoog Aen SienRechergieamen De Temoreese Prineen van Coepang sonnebaaij amabaij amphang taijbenoe maken zijn majesteijt den Gouverneur Generaal ende Edele heeren Raden van Nederlands Jndia met eerbied bekent dat wij den veel gerespecteerde Letteren van dato 14 februarij Jongstleeden benevens de gesondene geschenken met het Jagt Jacob Willem herwaarts aangebragt door den E: T: opperhoofden Aert Peper en Johan: nes Dennies benevens den Raad bij ons ten genoegen zijn ontfangen waar voor wij zijn majesteijt den Gouverneur Generaal 8 ende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1429.xml #+ --- 195 Van Timor onder dato 30 maij 1740 Ende Edele Heeren Raden van Jndia hortgrondig dankseggen wij senden aan zijn Majesteijd en zijn Edele Raadkleeden uijt Liefde en genegent: heijt als van Coepang wij versoekt dat zijn majesteijd en zijn Edele Raadskleeden uijt Liefde en genegentheyt als Van Sonnebaij 6 stux war — van Amabaij 3: stux wax van Amphoang versoeke meede Excus doort schilyk vertrek van de Jagt Jacob willem niet hebbende aan sijn. Majesteijt en zijn Edele Raadsleden toetezenden van tuijbenoe een stuk wax en versoeke weederom van den heer gouverneur generaal ende Edele Heeren Raaden van Jndiaals van Coepang 1 Rotting met een goude knopen ketting 4 tonne Cruijt 100 stux snaphaars Coegels 100 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1430.xml #+ --- Van Timor onder dato 30 maij 1740 100 _=o vuur steenen 20 p=s roode wille en graene armosijn 2 tonne aracq apij 2: kelder gedistileerde water van Amabaij sijne swarte hoed met silverde passiment van Amphoang mede niets versoekende van taijbenoe Bon Cruijt 100 stux snaphans Coegels 100: —0 vuur steenen 1 paar blauwe syde kousen 1_o witte _o 0 1. karbijn slot hier meede desen finerende met bede van god Almagtig dat het zijne divine majjesteijt nag behagen uw hoog Edelhedens dierbare persoonen en huijsgesinnen te overschaduwer met alle Hertsche Zeegenen hier tydelijk en Namaals met de Eeuwige hemelsche vreugde Amen Timor ter negorij Coepang den 30 Meij A=o 1740 was Hans #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1431.xml #+ --- 197 „9 getekend:/ met eenige maleijd se karacter. Van Timor onder dato 30 mayj 1740 Translaat Malaijse brieff geschreeven door san gadjie waloesjang sangadjie bamahola sangadjie adoen. nava en sangadjie taroong mitsgaders de verdre orangka: yas van de negorij Lowaijang op het Eijland Polor aan haar hoog Edelhedens de hoog Jn diase regeering te batavia ontfangen den 29 Junij 1740 Desen brieff van waare en op regte gelegentheyt werd door sangadjie waloeijang die gesucce deerd is in steede van den overleeden sangad: jie taloewie mitsgaders de sangadiers Lamahala Adoenara tarong en vadere oranghaijas van d Negorij Lowaijang op het Eyland solor gesonden Aan den gouverneur Generaal ende Raden van Jndia die Resi: deerende zijn op Jaccatra en toegewenscht worden #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1432.xml #+ --- Van Timor onder dato 30 maij 1740 worden. Heijl voorspoet vreede vergenoeging gesont heijt en langleeven Jedesewerelt amen wijders werden Haar hoog Edelens bekent ge„ maakt Dat na gewoonte van vroeger tijt ont„ fangen hebben uijt handen van het opperhooft en raad op Coepang Haar hoog Edelhedens brieff en presenten die in dit Jaar met Comps schip Aan ons hebben gelieven te senden des wij soo van het een als het ander hiergrondig dank leggen en wij alle de sangadjis mitsgaders ovangkaijas van Lowaijange senden Bij desen onse Groetenisse aan den Heere Gou: verneur Generael ende Raden van Jndia soo meede ten blijke van onse opregte vrind schap een Picol wax voortsoeken wij dat den heere Gouverneur Generaal ende raden van Jndia ons in't aanstaande Jaar gelie: ven te zenden een stuk bethieles en ook voor betaling vijff p=s snaphanen Geschreeven Jnde Negorij Coepang op het Eyland Sitor op vijdag den Eersten dag van de maand Rabbiaelawal /onderstond/ voor de oversetting (was getekent J=s Simong #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1433.xml #+ --- 199 Register der Papieren gaande van hier per de Con ting en in handen van den „nixties burger Dominicus Macquelijn aan zijn hoog Edelheijt den hoog Edelen groot agtbaren heer Adriaan valkenier gouverneur generaal ende wel Edele Heeren Raaden van Nederlands Jndia tot Batavia namentlijk V1 origineel missive aan wel gemeld haar hoog Edelheedens gesz door den Coopman en opperhooft hier ten Comptoir Jan Dinnies en Raad dato deses „ 2: „ Copia dito aan als even van de Cooplie„ den Aart Peper en Jan Din= nies afgaan de een aankomende opperhoofden en Raad sub dato ultimo maij Jongstleeden „3: origineele maleijds brief aan als gesegt van de gesamentlijke Cimo: reese No 4 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1434.xml #+ --- Van Timor den 7 September 1740 N4 orgineele mateyds brief van vier kot Cineese keegentz Termano Deeka oeijnaalen Curbasso =. brief van het soloreese sig nadje tot lamakaire 6: _o gesloten missive van dese Cleresij geschreeven aan den eerwaarder kerken raad tot Batavia „7„ Copia aankomende maleijse brieven van des Corporaal en tolk, Jan harmen Soerhagen tot Rottij gesz den 23 Julij Jo aan het opperhooft, Jan Dinnies en Raad ten Comptoir „ 8 twee stuk Copij aankomende maleijdse brieven aan als vooren van benjamin messa regent tot thie op het Eijland kattij dato 9 Junij en 4 augustus 9 Copia afgaande nederduijtsebrief van het opperhooft en Raad hier ter steede gecarteert aan de Corperaal en 10. twee stuk _o aan den regent tot 5 Riebenjamin o #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1435.xml #+ --- 201 Van Timor den 7 September 1740 Riebenjamin messaden 4, en 13:' augustus J:o vyff Resoluties desen Jaar in diverse „ 11 v gevallen dato 4 Junij 2 Julij 3: 24 august=s en 1 september genomen N12: origineele Dagregister gehouden hier ten Comptoir door den Coopman en opperhooft Jan Dinnies van den 31 maij tot den 6 September Jo leeden 13. naam Leijst van 29 'sE: Comp:s Lijft eijgene hier ten Comptoir niet aan wij sing van dies Contitutie en bequaam heeden „ 14. vendere Rollentje van 119 ponden boter en 164 bottels francewijn alhier op den 7 Julij Jo publicq verkogt Jn Een Cus toegespijkert berottingd en bephreev=n soldij Boeken gemt Lra A drie stel soldij boeken te weeten 3 groot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1436.xml #+ --- Van Timor den 7 September 1740 3 groot boeken en 3: Journaals gesloten onder ultimo Junij deses Jaars B twee stux monster Rollen van de dienaren hier ten Comptoir bescheijden doto voorsz C. seven diverse papieren voor den visitateur generaal als volgt 3 Rapporten 1 Extract resolutie 1 onkost reekening 2: vendure Rolletjes Cognoissement Factuur van het geladene D in de Conting van den mixtiers burger dominicus macquelijn en Lra E: vier Eijsschen daar van 2 lange en 2 horte der Coopmanschappen en benodigheden voor een rond Jaar of a=o 1741 hier ten Comptoir met dies Cathalegus der medicamenten daar annex Timor in't Casteel Concordia den 7 September 1740 /was getekent/ dionijs van Vlierden gesw: Coube vingeandt Batavia #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1437.xml #+ --- 203 Van Timor den 7 september 1740 Ontfangen den 30:e September A:o 1740 P:r de Gonting van den minties burger Dominicus Mac„ quelij. belooft de zoldij boe„ Batavia Aan zijn hoog Edelheijt den hoog Edelen groot Agtbaare heere Adriaan Valkenier Gouverneur Generaal mitsgaders de wel Edele heeren Raden van Nederlands Jndia . Hoog Edele gestrenge groot Agtbare Erntfeste manhafte wel wisse voorsienige seer genereuse heere en wel Edele heeren Wijo gebiedende Heere en Heeren bij ons laatst schrijven Bij ons Laast Eerbiedig schrijven sub date schrijven met het Jagt, Ja: sch 31 maij J:o /: welkens Copia desen verseld:/ cola willem p:r het Jagt Jacob willem in handen van den Coopman en afgaande opperhooft ken op zijn tyt over te Aart Peper belooft hebbende op zijn tijd de soldij boeken te laten volgen gelijk zerden — deselve #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1438.xml #+ --- Van Timor den 7 september 1740 gaan thans p=r de Pat Jallang en in handen sterk 45 koppen hier nevens gespecificeert deselve dan ook ult=o Junij A=o 1740 na de ordere onder een behoorlijk Balance ge slooten tot schuldige nakoming van dien in een toegespeijkert en berottingd kisje gem: dE nevens desen met de Pantjallinger onder opsigte van den mixlies burger Dominicus Macquelijn uE Hoog Edele van den mixtersburger Dominicus macquelijn groot Agtbare werden toegesonden Jtem tot haar hoog Edelens over „stem monsterroll de monster Rol onder zelvigen datum van dit guarnisoen twee voudig waarbij Consteert dat dit guarmsoen bestaat in 1 Coopman en hooft 1 adsistent en secunde„ 1 boekhouder en geswoore Ccraba 1 boekhouder 1 adsistent Perseant Corporaals als volgt 3 dienst doende 1 tolck op soflor 1 _=o „ termano 1 tamboer 22 gemeene soldaten als 21 dienst doende 1 tolk op thie 1 krank #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1439.xml #+ --- 205 Van Timor den 7 september 1740 sComp om het gewonne kost gelt in steede van Randsoen te mogen genieten 1 krankbesoeker 1 opperchirurgijn 1 onder _o 1Constapel 1 busschieter 1timmerman 1 smit en 1 metselaar 42 Europeese dienaren 3 Jnlandse teweten 1 kranbesoekeren 2 school meestersopthie Tesamen 45 Coppen na den txx teneur uE hoog Edelhedens die wij op het aller Eerbiedigst komen voor te dragen het in solcutatie van de post: standig versoek gedaan door onse besettingen houderen hier ten des gelievende breeder te boogen bij het Resolutie boekje dato 27 ulij Jo:/: hier annex:/ welke al Rijkhalsende bidden het uw hoog Edele groot agtbaare be hagen mag hun in steede van Randsoen spek en vlees met het gewone kost geld te beneficeeren als kunnende hier in Loco voor haar geld seer mackelyk om wat reeden aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1440.xml #+ --- Van Timor onder 7 september 1740 ten Jntrest van EComp: bevestingen op welke approbatie de spek en vleeschte Ex: „cuseren— door en tigen den Eijsch van Coopmanschappen mogelijk te voldoen in steede van 3: verlossers dom versoeken aan de kost komen en na demaal dit die wij om denmees versoek met den Jntrest van d E Comp is quadreerende, of anders gesegt maandelijx ƒ25:1:— ten goeden differeert men swijgd van de schaade dikwils gecauceert door het bedreijf van sodanige mond-kost mits het ontbeeren van een kuijper die de fust na behooren kan versien hebben wij niet moogen manqueeren ons hier herwarts zending van meede te Confirmeeren in verwagting dat uE hoog Edele groot Agtbaarheeders bij een gunstig apostil de herwaarts zending van dit zout randsoen op onsen Eijsch /: dobbeld:/ in desen geclauseert des niet te min na Jaarlijk gebruijk onder anderen al meede gedapteert als dan zullen gelieven te Excuseeren en ons daaren teegen na vermogen gerieven en behoeftens soo ver met zodanige Coopmansschappen ende behoeftens waar onder 600 lb Bus„ kruijt daar het alhier voor een Roud Jaar wel mede zal zijn testellen als bij gemelten Eijsch slaan uijt Jtem 5 gemeene zoldaten gedrukt Jtem 5 gemeene soldaten en twee die haar vrij in steede van 3 welkens verbonden tijt #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1441.xml #+ --- 207 Van Timor den 7: September 1740 twee persoonen welke sig meenen te begeven de overhouden Randsoenen voor 't Jagt Jacob willem wij publique van dutie verkogt tyt bij d E Comp: jegenwoordigg Eijndigt haar verlossing van hier en 2 als mie= hiel Protsz van nieuw ropyen Corporaal en gewesene tolk op sollor mitsgaders tobi„ as overhuijser van heiden heijm soldaat (die hun vrydom omme zig hier ten Comp: tovie als burgers te geneeren van uE hoog Edelheedens gantsnedrig zijn smekende van gelijken den adsitent, en secunde Pieter Hendrik Brugman van amsterdam en in den huwelijken staat zoldaat georg Fredrik Claas van flesing ten Eynde haar in den huwelijken staat te moren begeven de eerste met Susanna theunisz weduwe van den overleedene Europees bur= ger Jan michiel Mulder en den tweede met tie Corporaals weduwe santje Boncas geboren Rit beide van Coupang; bij meermelde Resolutie Consteert al meede wat reeden ons hebben gemoveert de Randsaenen door het subijt vertrek van het Jagt Jacob willem na Batavia desen Jare overbehouden te verkopen ver volgens wat deselve bij publicque venda= tie hebben opgeworpen tesien bij het nevens gaande Dagregister en vendu Rolletje #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1442.xml #+ --- Van Timor den 7: September 1740 als te zien der Gemeene werken inge: ledene zulx nog 10 stux gereque. inkoop wij versoeken ge„ qualificeert te werden de noedsaekeligheijt bij thoonde Rolletje na de ordre twee voudig dato hebben opgeworpen 7 Julij J=o leeden te weeten Jn koop verkoop p:r C=to avance francewijn bottels 164 of k. 1 18 ƒ 765:8 ƒ15: 1 ƒ51 18:8:8 Botter Bengaals. . . . . lb. . . . 19 „. ƒ 34:12:410:2:8 : 16 sch: 5:10 komt ƒ 110:18. - ƒ 155: 6: 8 ƒ 40:3: 44: 8:8 Jn vertrouwen dat uE Hoog Edelheedens dese onse gehoudenisse gunstiglijk zullen twee Claen tot het doer gelievent approbeeren en so meede den gedanen kost in steede van over inkoop van twee stux lijff Eijgene voornd:s 57: tot het doen der gemeene werken alhier insteede van 12 die binnen den tyt van 6 maar den ande kinderpoeken zijn overleeden in gevolge het gearresteerde ten dage voorschree„ reert werden tot welken ven dus hier ten Comptoir nogh 10 slaven gere quireerd werden tot welken Jnkoop wij reverendelijk versoeken door uE hoog Edele groot Agtbaarheedens gequalificeert te werden also er onder de 29 presectef dat een gering getal in tegenstel„ ling van voringe Jaren is:C 11 stux oud een aparte Leijst aange afgeleefd en opbequaam werden bevon„ den Largo bij een daar van gemaakt en in desen overkomende Lijst aan gethoond Jnmiddens #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1443.xml #+ --- 2o9 Van Timor den 7:' September 1740 ren voor den visiateur Generaal gaan in deesen nu volgen de Considera„ tien op de generale brieff van de wel Edele hoog agtbaare heeren Ws1 in't patriagesz aan haar Batavia Jnmiddens dat de ordres en remar„ ques onder de bijlagen gevonden schuld pligtig gobtempereerd werden, gaan thans de agter gebleevene papi: in desen gerequireerde papieren Extracts gewijse ten dienste van den visitateur generaal door het afgaande opperhooft Aart Poper met zijn subijt vertrek ver= suimd in diervoegen over te senden als 3: Rapporten over het tekort en gebrooken specifice angehaalt bevondene op de lading van het Jagt Jacob willem weegens de gesteldheijt van dito bodem en die van twee smits en twee timmerlieden nopens de Repa= ratie en herstelling vant Roer op't best gedaan, een onkost Reekening jtem Extract Resolutie ter afschrijving van boven gemelte minderheeden en dan nogh een vendu Rolletje van 8 vaten bier C:r dewijl ons al verder gedragen aan dese gants onderdanige margi= nale randwoorden op de Extracten /:voor zoo verre dit Comptoir zijn rakende :/ uijt den seer gehonoreerden hoog Edele heedens tot generalen Brieff van de wel Edele hoog Agtbare Heeren XVI1 gesz steb Dato #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1444.xml #+ --- Van Timor den 7 September 1740 zeedert den Jare 1738 wan neer den eerwaarden hier van ommeren op de te tijt niet een harder te rug rijse van 't Eijland Rottij na dat den kerke lijken dienst heeft ver„ rigt is konnen te overlijden hebben haar hoog delhe dens, bijmissive van den 14 febr:ij desen Jaren van Batavia geen Predikant uijt deweij nig aan handen zijnde tot het bedienen der„ heijligen sacramenten raherwaats kunnen zenden dest niet te min de ware Christelyke leere alhier door de hulpe godes merkelijk toe nemende blijven wijten dien op sig te persi„ steeren bij ons meer maerl gedaan versoek om dese gemeente inder ondersetragen Timor dit Comptoir aangaande valt niet anders te zeggen als dat wij het gebrek van Predicanten van harten gaarne zouden supleeren ten mins „ten tot soo verre dat 'sE: Comps bedie= dens en posthouderen aldaar schoon met veel en getal zijn:/ mitsgaders de geene dewelke zoo het ons uijt de berigten toescheijd dorsten na de leere der waarheijt die na de godsaligheijt in hun gelove konde verseekert worden door de bedie= ninge van den heijligen doop en het nagtmaal maar dewijl wij na onsen wensch daar in niet konnen slagen /: het welk al veel onstaat uijt oor d saaken die in de vorige bandase materie zijn aangeroerd:/ approbeeren wij seer uwe Recommendatie aan de ministers en verdere Comps dato 10 7ber 1738 aan haar hoog Edele groot Agtbaarhedens dewelke zijn Luydende als volgt dienaren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1445.xml #+ --- 211 Van Timor den 7: September 1740 dienaren om den Jnlander onder het wackerent, en toenemend Christelijke geloof aldaar /:zoo als de minissters komen te betuijgen:/ door een Eijgen betame„ „lijken wandel voor te gaan en aante moedigen en Recommendeeren uE soo veel mogelijk is het zij van Bata„ via of uijt de omleggende oosterse pro ventien een leeraar te doen overgaan ten Eijnde dat de gemeente op timor ten minsten van de verbonds zegelen te Eeniger tyd moogen bediend worden zullende /: soo veel ons aangaat en mogelijk is:/ geen moeijte sparenomme deekerk alomme weederom van een Convenabel getal leeraaren te voorsien dat wij Continueel bij Rectiratie geen schoonhet niesse opper Haarlemoer schulpen uijt dese quartie: nog geen voldoende Elucida: tie van Parlemoer schul: ren hebben g' Eijscht is niet om dat wij pen heeft kunnen krijger daar van afsien /: gelijk uE dat mede veel min deselve hier in Loco gesien zalmenegter seer wel hebben aangemerkt maar mits het op handen staande vertrek ter gewone visite om de grote difficulteijten die deminis: na Rottij alwaar en „sogt dese seeschulpen ters van tyt tot tyt daar teegens hebben vallen niet manqueeren wat meerder ligt en gemaakt Even als of er nooijt gelegent sekerheyt van dies hooft Jan Pinnes stot heden heijt quarti #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1446.xml #+ --- Van Timor den 7: September 1740 quantitijt en qualitijt peckeijt was om die op Timor te bekomen volgens haar groot maar soo sy die konnen kreijgen en ons agtbaarheeders dies toe zenden willen wij eens voor allemaal ware geschapenheijt met alle andeur meede seggen dat het ons aangenaam zal wee sen soo dat UE dan hebben wel gedaan die Jnsaam ander maal te Recommen deeren ken te bekomen ver„ Jambij Den Jnsaam van goud ten bedrage van de gehaltens en Jkoop „rijser van't goud door 10 thaijlen of 341: Realen swaarte komt de Portugeese en Chineesen tot staven gesmolten / ons na gelegentheijd van de tijt niet onbehaeg: hoe wel seer weijning lijk tevoren dan dewijl de ministers onaan: zijn teffens bij de brievn van hier tol den Jaregesien zulx bij vooringe brieven verscheij: #en aanbevoelen bij continuatie 1734 giisereert dog demalen door ons is gerecommendeert „ blij naderhand in verval geraakt zullen wij met en negligeeren de gehalte van 't selve alle vlijd zoeken te ver beteren tot vermijding en de inkoops prijsen in haare brieven van hoog gemelte haar Edele groot agtbaar regtekent te stellen konnende wij van het voordeel meetig ongenoegen dat daar opbehaalt word niet wel oordeelen waarom wij dan van nieuws weederom goedt gevonden hebben uE aanteschryven alle de bedienders aan de buijten Comptoiren daar goud word in gehandeld precies daar toe te houden dat zij altijt de gehalte ende Jnkoops, prijsen bekent maaken weesende dat wij selden of nooijt de factuuren ontfangen en dus deelenE #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1447.xml #+ --- 213 Van Timor den 2 september 1740 toir geen of dan welseer daar van den ook niet welk in den aanstaande tot nog Risideert een dra„ gt en vreede onder d gesee: Regenten Excepto op Rottij dus niet als met veel moeijte konnen nareekenen wat het goud ten naasten bij gekost heeft om daar uijt van de voor of nadeelen die daar op vallen na verEysch te konnen oordeelen maar dewijl hier te lande geinformeert worden dat alsoo merkierten Comp„ het niet alleen met de verstreeking van Exuipagiewrijnig Equipagiegoeden goederen aan de scheepen van de Comp maar ook het over doen en verkoopen van deselve aanscheepen cesie coonen zijn het en van andere natien vrij groff in zijn werk gaat zal onderhouden werden behoorde men alsulke Excessen onder een vor„ bale reproche niet te laten passeeren maar de ministers die daar in hebben g Excedeert met het overtollige verstrekte opreekening te belas: ten en sig voortaan strict houden aan het regliment bij ons op dit stuk geformeert het welk wij uE bij onse brief van 12 sep tember 1736 hebben laten toekomen: twwhus tdus verre gekommen zijnde onderwinden ons in alle onderdanigheijd te seggen dat tot nogh vreede en een dragt onder de gesamentlijke mentlyke princen en sE: Comp:s bond genoten resideert Excepto die van het Eijland Rotty alwaar niet meer dan twee Regenten als oeynaele en Dec: ha den naam van onseijdig dragende ren aan handen houd zullen de verstrecking Souratte Gevonden 0 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1448.xml #+ --- Van Timor den 7 September 1740 „de hoedanigheden vander„ tot thie bij diverse passa: giers te vinden „en ook hoe dat ons hier haar hoog Edelens gesz: „neese regesten afgegeven als present zijn geweest 6 „blyvende de overige leggen regent na Rotti om de verschillen aldaar /: is gevonden werden breder /:om uE hoog Ede: lens in desen met geen dubbelde narratie te vermoegeliken:/ ten aanschouwen bij 3 Copia regent Benjaminness aan komende en soo veel afgaande brieven mitsgaders Resolutie dato 3: benevens dag verhaal van den 4en 19 augustus Jonstleeden waar uijt ouder Correctie ligt na te gaan hoe frivool en wat geloof deesen welbeken den thionees Benjamin Messa zijn schrijven meriteert en ook al verder hoe in hebben gedragen danig ons hebben geraden gvonden in dat geval te gedragen „de geschenken nevens haar hoog Edelhee„ herken aan soo veel rottijdens veel gerespecteerde schreijven aan de „ prinsjes presente „ termano oeijnaal deeka Curbatsa Bulba Batoissie en Lando volgens het al tot het vertrek van den oud gebruijk met de gewone eerbewijsing afgegeven blijven de nogh manqueerde leggen uijtterlyjke medio september tot tyt en wijl den Resident in deesen die uijttelijk medio september / als niet wel het doenlijke bij te leggen eerder door de felle oosten winde met kleijne vaartuijgen doenlyk geweest:/ tote ascopiel: ren:/ gelijk wij zijn hopende:/ dese orrugs tige Rottineesen na derwaards staat te #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1449.xml #+ --- 215 Van Timora den 7: September 1740 Edeleders van Commigeti: Regenten veylt heeft desen Jaar niet haalt dan a:ro passato. te trekken. Jntussen komen de ondervolgende uE Hoog geschenken aan haar hoog„ Edele groot Agtbaare bij desen onder humoreese en rattijneeste nne gelyde Letteren met veel Reverentie denovo in gescherk aan bieden het volgende mar sangen vas thalen de Amor Clakout Goors ren van Coupang. . . . . . . . . . . . . . . 500 1:120 ƒ46:18 1s: lb stak lb Amphoang. . . . . . . . . . . . . . . ƒ: 155: 59:10:8 Rottij. . . . Termano. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 oeinaal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . :265101 15 Curbasfa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ƒ 6524. 19. — Tsamen. . . . . 2 501. 5. 605 ƒ 364. 6 — welke geschenken bij onse negotie boekjes gede biteert en ingenoomen zynde volgens Cognois. sement factuur by desen nevens een medicijn kost gevuld met ledige potten vertgeschen en ampulletjes overkomen Zynde primo vo deser maand september de pagten hier ten Comptoire voor een rond Jaar de Jaarlijke pagt opge: of tot ultimo augustij 1741 na voorige Exemalleen rd=s 700 meerge„ pels by publicque vendutie in onse vergadering aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1450.xml #+ --- Van Timor den 7 september 1740 maar moeten daaren door het vervaeren der Chineese kandelaar ^ opgeveijld en aan den meest biedenden gemeijnd door devolgende Tiong soenko Chinees, die op wax slaven en Zandelhout voor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rd:s 1350 Carel de Clercq: Europees burger & op arak en kleen bier. . . . . . . . . . . . . rds: 270 Somma. . . . . . . . . . . . . rd:. 1620 welk Eerst gemt aopasj:o maar gegolden heeft. . . . . . . . . . . rd:s 800 en de tweede. . . . . . . . . . . . . „120. . „ 920 zulx desen Jaare - . . . . rd:s 700: meer dan anno voorleeden waar bij dan ook nogh in aanmerking komt de betaling van rd=s 1350 in ongemeind goud na den Jnhoud rover noch met ongemunt van het Contract dien aangaande opgestelden volgens den pagt Centractbedongen / Largo tevinden bij het Resolutie „ten Eynde hiet goud buijten boek ten daage voorschreven / tot bemagtig„ gingn dat mineraal aangesien den goud kan: del zeedert eenige Jaren door de Chineese handelaars merklijk in verval is gezaakt: bidden dier weegen dat uE: hoog Edelens groot agtbare dese besognas gespoten uijt een waren ijver voor den dienst van dE Comp gunstiglig willen approbeeren. dien schaars te bekomen goud verden te daald rds 1350 van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1451.xml #+ --- 217 Van Timor onder dato 30 maij 1740 En waar uijt soo eer Considerabele gewelde welte principaal om wat reeden met beding van de Lol: Clargeeren welke Chineesen pagter van gelijken het aanstellen van de pagter daar nevens tot op „siener of hooft over die tot op siender of hooft over d'aankoomende negotie is aangestelt en alhier Remoreerende Chineesen welkers noodsakelikheijt gemelte Resolutie en Dag register sub dato 26: aug: Jo almeede komt aan te thonen behalven dat dit is gesproken pluijmtje ook wel de bewegende oorsaak is geweest waarom depagt desen Jaare zoo veel meer /:ongerekent het goud heeft gehaalt als anno voorleeden, maar de geresene arakenkleijn biers pagt heeft alleen zijn oorsprong genomen uijt de beloften dat men den pagter zal pemainc„ „teneeren soo als het behoort. Laastelijk werden uE hoog Edele groot Agtbaare heedens nog schuldpligting ter kennis gebragt hoe wij om reede„ nen bij Resolutie dato 24 aug:s ver- melt hebben gesogten ook uijt gewerckt oat de vriendschap te vernieuwen tus„ sen de timoreese Regenten ter Eenre en die van termano en Corbassa ter ander met voor waarde van de Lolij en Landoneesen weederom op vrije vol: ten te stellen en na hun land te laten reer landoneese te gaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1452.xml #+ --- Van Timor den 7 September 1740 maar moeten daaren door het vervaeren der Chineese kandelaar dien schaars te bekomen goud verden te daald rd=s 1350 p ^ opgeveijld en aan den meest biedenden ^ gemeijnd door devolgend Tiong soenko Chinees, die op wax slaven en Zandelhout voor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rd:s 1350 Carel de Clercq Europees burger 2 op arak en kleen bier. . . . . . . . . . . . . rds: 270 Somma. . . . . . . . . . . . rd:s 1620 welk Eerst gemt aopasj:o maar gegolden heeft. . . . . . . . . . . . . rd:s 800 en de tweede. . . . . . . . . . . . . . „120. . „ 920 zulx desen Jaare - - . . . rd:s 701: meer dan anno voorleeden waar bij dan ook nogh in aanmerking komt de betaling van rd=s 1350 in ongemeind goud na den Jnhoud rover noch met ongemunt van het Contract dien aangaande opgestelden volgens den pagt Ccontractbedongen /Largo levinden bij het Resolutie „ten Eynde hiet goud buijtenboek ten daage voorschreven / tot bemagtig„ ging en dat mineraal aangesien den goud kan: del zeedert eenige Jaren door de Chineese handelaars merklijk in verval is gemaakt: bidden dier weegen dat uE hoog Edelens groot agtbare dese besognas gespoten uijt een waren ijver voor den dienst van dE Comp gunstiglig willen approbeeren. van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1453.xml #+ --- 217 Van Timor onder dato 30 maij 1740 om wat reeden En waar uijt soo eer Considerabele gewelde welte principaal met beding van de Lol: Clargeeren van gelyken het aanstellen van de pagter daarnevens tot op „seener of hooft over die tot op siender af hooft over d'aankoomende negotie is aangestelt en alhier Remoreerende Chineesen welkers noodsakelikheijt gemelte Resolutie en Dag register sub dato 26: aug: Jo almeede komt aan te thonen behalven dat dit is gesproken pluijmtje ook wel de bewegen de oorsaak is geweest waarom de pagt desen Jaare zoo veel meer /:ongerekent het goud heeft gehaalt als anno voorleeden, maar de geresene arakenkleijn biers pagt heeft alleen zijn oorsprong genomen uijt de beloften dat men den pagter zal pemainc„ „teneeren soo als het behoort. Laastelijk werden uE hoog Edele groot Agtbaare heedens nog schuldpligting ter kennis gebragt hoe wij om reede„ nen bij Resolutie dato 24 aug:s ver- melt hebben gesogten ook uijt gewerckt dat de vriendschap te vernieuwen tus„ sen de timoreese Regenten ter Eenre en die van termano en Corbassa ter ander met voor waarde van de Lolij en Landoneesen weederom op vrije vol: ten testellen en na hun land te laten zeer landoneese te welke Chineesen pagter gaan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1454.xml #+ --- Van Timor den 7a soptember 1740 ken raad tot batavia gaan, welk goed succes wij willen hopen. onder wijlen dat deesen alverder verseld eenge„ een brieff aar de kerkslote brieff van onse Clerefij geschreeven aan den Eerwaarden kerkenraad tot Batavia bidde wij god Almagtig voor den welstand van dE: Comp onder de roen ryke regering uE hoog Edele groot Agt bare Jllistre persoonen die zyne divine majesteyt wil onderschragen met siel en Lichaemskragten welke zig den Errnaam aanmatigen van te zijn /onderstont/ Hoog Edele gestrenge groot Agtbare Erntfeste manhafte wel wijse voor: sienge seer genereuse heere en heeren /:Lager:/ uE hoog Edele groot Agtbaar heedens schulpligtigen en gehoor same dienaren /was getekent:/ J:n Din nies S: H:k Brugman, Jan hendrik wierblijn Jacobus Buijs dionijs van vlierden ter / seijde stond/ timor Jnt Casteel Concordia den 7: 7ber A:o 1740 /daar onder:/ Ps: soo als desen was geslotenen afgegeven stond te werden komt binnen dese fortresse het signadje soesang van Lamme kavrij met een brieff aan haar hoog Edelens:/ in #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1455.xml #+ --- 219 Van Timor den 7: September 1740 in desen gesloten:/ en een stuk was wegende lb 120. tot geschenkt welk mits het boeke kassie bereets gespeijkert en den schipper ven VL: klaarde om de kleente wille van zijn boodem: tje niets meer te kunnen bemagen dan ook onder het goed gunstigg wel nemen uEde hoog Edele groot Agtbare alhier is aangehouden er bij dese negotie boekjes staat verantwoord te wer: den met ƒ 46:1:8.— Coupang Aan D: E: E: heer Jan Dinnies Coopman en opperhooft over:/E: Comp:s Belangen benevens den Raad aldaar EE: Heeren Raad De Regenten alhier versoeken minnelijk aan mijn Heer en Raad dat dogh vreede mag gemaakt werden dat volk van Bulva en Thie heeft den 16:' Julij op Carvassa ge„ weest en hebben 26:' stux Paarden en Buf: sels beschard daar is een man van de Reg gent van Curbassa gekomen met naamen ƒ Adaanna en heeft mijn en de Regenten dat #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1456.xml #+ --- Van Timor onder dato 7: 7ber 1740 dat gesegt: dan heb jk zij ten antwoord gege„ ven dat zij zouden zien datse haar konden kreijgen en brengen sij bij mijn dan zoude ik ze naar Coupang stuuren daar op heeft hij „antwoord van Ja, datse dat doen wilden den 22:' is de Regent sijn soon met Edom bij mijn gekomen met een tommegom van de Coelineesen en heeft gesegt dat de tomma gom aan den soon van termanen met nancon Balo: negen slaven gegeven heeft „waar van seven mans slaven en twee vrouwe slaven: zijn, hier meede God bevolen /onder stont / E: E: heeren Raad / Lager / uw E gehoorsame en getrouwe Dienaren (en was getekent:/ Jan Harman soerhage / nog Lager / termane den 23:' Julij Anno 1746 /onderstond/ Accordeert /was geteekend/ dionijs van vlierden gesw Ccriba Hermane Aan den Eersamen Johan Harman Coerhagen Corporaal en Tolk s: E: Comps wegen aldaar VE. d #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1457.xml #+ --- 221 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 UE Brieffe van den 23:' der Jongst gepas Ceerde maand Julij is ons op zijn tijt be hoorlijk geworden en daar uijt gesien dat de thie en Bulbaneesen van Curbassa 20 stuks soo buffels als paarden hebben ge: Rooft maar aan de andere kand zijn ons tot diverse keeren klagten over de termaners te voren gekomen soo dat wel het principaal„ ste van uw betragting zal zijn te Letten wiede Causa movens telkens vande tivistende „parthijen is alsoo zij gesamentlijk op ons versoek hebben belooft zigh tot de verschrij„ ning van het opperhooft stil te zullen houden gelijk het selve den Rijxbestierder van termane genaamd Pathole nu nogh gister ren bij hand lasting in onse vergadering heeft gedaan het geene wij Benjamin Messa van thie ook hebben aangeschreven om het selve te doen intussen blijven wij /onderstond/ vE goede vrinden /was getekent/ Jan Dinnies Pieter hendrik Brug man Jan Hendrik weerbijn, Jacobus Buijs en Dionijs van vlierden (innaar gine stond/ timor int Casteel Concordia den 4 Augustij 1740 onderstond Accordeert was: getekent Dionijs van Vlierden gesw scuibo #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1458.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Rotthij Den Coopman en opperhooft Jan Dinnies benevens den Raad deses Casteels Concordia Zenden desen Brieff uijt een geneegen hert aan den Prince Benjamin mesa ende Regenten van thie onder toewensching van veel zegen en Heijl Met veel bevremding hebben wij gesien uijt VEd:e successive schrijvens van den 21:' april en 9:' Junij soo origineel als dup„ plicaat het ongelijk VEd: alle dagen door de temaners zoude zijn aangedaan Egter scheijt zijnE tot ons Leedweesen bij zijnen nogh weijning tot den vreede Eerste ^ waar toe /: soo lange UE: sig absenteert ginclneert :/ ook weijnig hoop is des niet te min hebben wij VEd=s klagten in onse vergadering den termaansen Rijx. bestierder Pathole voorgehouden die het selve ten Eenemaal ontkent daaren teegen bij hand tasting belooft deminste koste #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1459.xml #+ --- 993 223 Van Timor onder dato 7 7ber 1740. hostiliteijten niet te zullen pleegen wanneer wEd: met zijne adherenten zig maar wilde gerust houden want zoo als wij van ter„ mane zijn berigt hebben uEd volkeren en dievan bulba den 16:' Julij J=oleeden 26 stux Paarden en Buffels van Curbassa gehaalt, buijten en behalven diverse andere klagten meer die wy met stilsweijgen zullen voor by gaan tot de verschrijning a Costij van het opperhooft Jan Dinnies die binnen de tijt van een maand wanneer de selle oostwinden bedaard zullen zijn naar derwaarts ter visite staat te trecken vermits tot heeden geen een van de terma: ners hare parthij tot verrandwoording is komen op dagen hoegaarene wij zubx ook wel hadden gesien om aldus hier in Loco ook wel hadden gesaa volgens t al oude gebruijk die questie te kunnen by leggen waar toe die van termaane en Corbassa niet ongeneegen scheenen te sin versoeken dierhalven bij desen nogmaal dat middelerwijle van UEd kant geen reeden tot verdere verwijdering werde gegeven als wanneer Wy zullen blijven #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1460.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 blijven /onderstond/ UEd: goede vrinden /was getekend/ Jan Dinnies Pieter hendricksz Brugman Jan hendrik weerbijn Jacobus Buijs en Diongs van vlierden /ter zeyde stont / timor int Casteel Concordia den 4 augustij 1740 /nogh Lager/ Ps: den tolk frans op wien uEd sig beroept hebben wij gesondeert maar weet ons weijnig off geen berigt te geven van het voorgevallene aldien (onder: stond / Accordeert /was getekent dionijs E van vlierden gesw Sirba Thie Den Coopmanen opperhooft Jan Dinnies en den Raad des Casteels Concordra schryven desen Brieff uijt een geneegen herte aan den Prince Benjamin mesa ende Regenten van thie onder toewersching van gesondheijt en veel zeger Tot ons sensibel leedweesen hebben wij uijt uEd=s briefje van den 4 deser ver staan het verhier van 29 Coppen Thie: Deesen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1461.xml #+ --- 225 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 1 Dano, soo als wij meenen want het Eijlandt neesen op het Eyland, thie is bij ons onbe kent door de gedoentens van Bato desoor van Doumano het welk buijten onse ver wagting is en wenschen wel dat men wat meer der staat op de beloften van de termanershad Kunnen maken hopen Egter dat de troublen„ Thans zullen Cesseeren met de verscheijning van den tweeden Regent Pathole die tot het stellen van ordres a Costij is vertrocken ook flatteeren wij ons niet te bedreegen wanneer wij denken eer zulk raptuur niet zoude zijn voor gevallen wanneer zijn Ed=e op zijn tijt tot het maken van pair hier ten Comptoire was verscheenen egter wil: len wij hopen dat met de komst aldaar vant opperhooft Jan Dinnies tot weder seijts genoegen middelen tot een bestendige vreede en eendragt zullen werden beraamd mitsg=s stant grijpen kunnende UEd Jntussen ver seekert zijn van onse goede intentie tot een„ Jder na de regt matigheijt also wij sijn erblijven /onderstont/ UEd: goede vrinden /was getekent/ Jan Dinnies P=r hendriksz Brugman H=k weerbeijn J=s Buijs en D=l van Vlierder /ter seyde stond / limor Jn t Casteel Con #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1462.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 september 1740 Concordia den 13: augustij 1740 /onderstond/ Accordeert /was getekent/ dionijs van vlierden gesw: scriba Saturdag den 4 Junij Ao 1740 ordinaire vergadering Present Jan Dinnees Coopman en hooft Pieter hendricksz Brugman secande Jan hen drik weerbijn sergant Jacobus duijs opper schirurgijn Dionijs van vlier den gesworne scriba het opperhooft den Coopman Jan dirnies de Leeden van den raad nevens de Timoreese Regenten/ alse present / op de gedaane Jnsinu„ natie van gisteren ter gewone samel plaats hebbende gevoceerd en een Jder naar rang neder zittende proponeerde zijn Ena dat de twee aankoomende leeden den fergant Jan hendrik weerbijn en opperchirugijn Jacobus : #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1463.xml #+ --- 227 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Jacobus Buijs bij haar introduetie den Eede hier toe specteerende en vervolgens den gauthori seerden scriba Dionijs van vlierden na den Jnhout van t formulier bij missive van haar hoog Edelhedens sub dato 20:' februarij Ao 1738 alvoorens in harden van gemeld opper hooft hebben afgelegt den toestant van het Eijland Rottij waar op met een parigheijt van stemmen om goede rheedenen is verstaan met behoorlijke Jnstructie na derwaarts te zenden den taal en Landkundigen adsistent Hans Gonst nevens den soldaat Christiaan Nieuw baur ter oproeping van de Regenten tot Raccauw Bulba Botoisie Curbassa lando Lolij thie Boko en ossiepoko omme niet alleen nevens de presente hoofden van ter: „nano oeinaal en Deeka hier in loco te ontfangen haar hoog Edelheedens veel gehonv: reerde misive en geschenken ne maar ook teffers de grasserende oneenigheeden onder den anderen bij die accasie desto beter inder minne dijsdoelijk te konnen besliesen wijders op afvraag de goede harmonie onder de timoreese Bondgenoten en den welstant van Land en volkeren verstaan hebbende ver= seekerde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1464.xml #+ --- Van Timor onder dato 11 7ber 1740 seekerde den Regent van Coupang / op gedaan versoek vant opperhooft ( het beloofde slangen hout voor dE Compten spoedigsten te zullen besorgen waar voor hem provisinceel bedankende dronk men daar op tot besluijt een glaasie auso /onderstond/ Aldus gedaan en garresteert tot Timor in 't Casteel Concordia ten dage maand en Jaare voorgtsz /was getekent/ Jan dinnies Pieter hendrik Brugman Jan hendrik weerbijn Jacobus Buijs en Dionijs van: vlierden /onderstond/ Accordeert /was getekent dionijs van slierden geswr scriba— Saturdag den 2 Julij A:o 1740 Ordinaire Vergadering Alle Present op gedane Convocatie vant opperhooft D E: Jan Dinnies de Leeden en verdere timo= reese Regenten Excepto Caupang ter gewone vergader zaal verscheenen en een Jder geseten zijnde vroeg zijn E de Bond ge„ noten niet alleen naden welstand rant 8 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1465.xml #+ --- 229 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 van 't Rijk maar ook in hoe verre zijn lieden waaren gefordert met de belofde kalk voor d'E: Comp te branden versoekende daar nevens soo veel spoet te willen maaken als immers doenelijk is nademaal men thans van alle Bouw met perialen ontbloot en hoe noodsaake„ lijk deselve werden verEijscht tot hoognoodige reparatie der vervallene gebouwen deses Cas: teels thonende hun Ed=s met eenen de defecten van deselve waar op zij gesamentlijk in aandwoord dienen mits Jegenwoordig hun goede verstand-houding met den anderen thans alles wel en naar wensch was zy ook buijten de kalk voor Eerst en dat binnen korten op het requesiet 25 ps goede Balken soude besorgen mitsgaders op de gedaane recommendatje van gemeld opperhooft/ hunne volkeren te zullen gelasten de Catjang Cultuur met alle viguur voort te Letten om /:geliefd het God d EComps weegens dese korl niet zoo gelijk dit Jaar destituijt telaten wijders over het stont bestaat van den Cor: poraal en Tolk op sollor Michiel Prots gesprooken zynde dat nu ruijm Twee #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1466.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 twee Jaaren geleeden sigh alhier als burger geneerende door gebrek van bequaame seb „jecten de novo in den dienst van d E: Comp was aangenoomen omme op sollor die functie als voren gesegt waar te neemen egter in aldier tyt geen eens hoedikwils het afgaande opper„ hooft Peper hem ook heeft laten roepen tot het 17 „daen van mondelijx verslag volgens het alond en bekende gebruijk hier ten Comptoire ver scheenen naar zulx /zonder dat jets aan neemlijk tot zijn verschooning wist in tebrengen met vier kleene briefkens mede van weynig ligt afgesien dat daar nevens soolang derselven aldaar heeft geremoreert geen korl Catjang nogh wax voor dE: Comp volgens zyn pligt heeft besorgt maar wel na alle vermoeden soo als eeniger maten is gebleeken daar meede mors handel gedreeven dat ook nooijt geen kennisse heeft gegeven van de solloreese avanturiers ten handel toelang vaarende na Liscao ten toelastvarende na Jkan f=a waar door men hadde konnen voorsien na usantie gemerct solloreen plaats van grote reflectie de sleutel Van #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1467.xml #+ --- 231 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Sleutel van Timor alwaar alle naviganten „noeten passeeren deswegen ooktrouwe en gehoorsame dienaren benodigt soo is goed gevonden derselven alhier in't Casteel zijn dienst te laten doen en in dies plaatse na derwaarts tesenden der soldaat Georg Bertrand die zig niet alleen heeft g'oeffend u dese taal te kunnen spreeken maar ook Leesen en schrijven in verwagting dat den selven in dien dienst beter genoegen zal geeven Den secunde Brugman het opperhooft hebbende ter kennisse gebragt 119 ponden Bengaalse Boter en 118 kannen off 164: Bottels franse wyn dewelke mits het schie lijk vertrek van't Jagt Jacob willem na Batavia tot ordinaire randsoen van dien Bodem alhier thans p=r restant verbleeven teegers aanstaden de Jaar te bewaren Ligte„ „lijk ten Eenemaal /:door dien present seer slegt wert bevonden zoude kunnen bedree ven is daar op tot voor koming van pre: Juditie verstaan 't een en andere bij publicque vendutie ten eersten te doen verkopen een #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1468.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 pen aangesien door de kinderpokjes 12 stuks sE: Comp slaven binnen den tijt van ses maarden ten grave zijn gerukt heeft men almeede gere„ solveert 2 a 3: stuks voor eerst in te koopen wil „nen niet de dage Eijxse gemeene werken ten eenemaal laten veragteren Laastelijk rapporteerde der sergant Jan hen„ drik weerbeijn, hoedat de gesamentlyke mi litaire zeer Juster d versoek doen om instelde van randsoen spekenvleesch de ordinaire kost pennigen op de voet vant, hooft Comptoir Batavia temogen genieten als kunnende alhier voor hun gelt seer mackelyk aan de kost komen dogh dit een zaak buijten ons berijk zijnde; zoo —is beslooten daar over aan haar hoog Edel= heedens te zullen schrijven en nevens haar om dies genot te solliciteeren terwijl het selve tot geen schade maar wel tot voordeel van d E Comp is streckende. /onderstond/ Aldus gedaan en g'arresteert tot Timor in't Casteel Concordia, ten dage maand en Jare voorsz /was getekend/ Jan Dinnies Pieter hendriksz brug man Jan hendrik weerbeijn Jacobus Luijs #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1469.xml #+ --- 253 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Buijs en Dionijs van vlierden (onderstond Accordeert was getekend / Dionijs van Vlierden gesur scriba — Woensdag den 3 Augustij A:o 1740 Ordinaire land vergadering alle Present De komigen deses lands sE Comps bondgenoten na maandelijkse usantie ter vergadering zaal nevens de presente Rotteneese Regenten van termand Deeka oeijnaalien Curbassa geconveceert zijnde Compareeren, dezelve alle Excepto Boenij koning van Coupang die na zijn land Pouko Zemau, was getrocken na dat alle deselve nu volgens rang waren nedergezeeten wierd haar door het opper hooft na de Constitutie van derselven Lic: hamen en Landen gevraagd waar op zij betuyden gesonden met den anderen in vreede te leeven volvolgens het opperhooft die van terma: nen en Carbafsa hebbende voor gehouden de Jnsolentien na ontangst tegens de belofden ende #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1470.xml #+ --- Van Timor onder dato 3 7ber 1740 belofden aan thie Lolijossiepoko en Baka gepleegt in gevolge hunne schrijvens van den 9' Junij passato verklaarden zij hier over hunne ignorantie ter zake nu bij de drie maanden hier in Loco vergeeft na hunne tegen parthijen agterblijven en het niet verschijnen hier gewagt hebben, welk lang op Coupang niet alleen hunne teegensteevers suspect, maakt maar waar uijt ook komt te blijken zij der oorlog zoeken te traineeren des niet te min beloofde den pro temporeelen, Regent van termanen en pathole bij hand tasting dat op morgen na Rotlij zouden gaan en na dis gescharpen„ heijd verneemen en in geval de soodanige welke uijt vreese van de kinder pocken in het bosch waren gevlugt met den anderen buyten zijn verwagting eenige rencontres hadden gehad zulx zoude soeken te beletten en wel scherpelijk verbieden nademaal zij niet meer zijn werschende als den soete vreeden eerst temogen genieten twijffelerde ook niet aan het goed succes soodra het opperhooft in deesen de visite op dat Eij land zal komen doen waar toe zij gaaren willen Contribeeren het hunne wijders de vier voormelde Regenten het opper #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1471.xml #+ --- 235 Van Timor onder dato 7 7ber 1748 opperhooft en Raad versoekende om een guns: tige voorschreijving van haar hoog Edelhedens de hoog Jndiase Reegering tot Batavia tot het largeeren en weederom krijgen vanden na de Caboo de goedehoop gebannen termaarsen Regent Doumano zoo is daar op unanime goed gevonden haar ten aantwoord tegeven in zoo een gewigtige zaak voor eerst nog niet te kunnen Condescendeeren alsoo het opperhooft en Raad door vertrek van het afgaande opperhooft Aart Peper alhier voor het grootste gedeelte nieuwelings aangekomen over sulx nogh geen genoegsaam Liekt van den Rottineesen staat bekomen dierhalven zij lieden met hun versoek ten dien aspect, ten minsten zoo lang zullen gelieven te wagten tot tijt en dewijle dat de zaaken in dit gewest een ander aansien gekreegen hebben en wij ook met wat meerder fondament van dies noodsaakelykheijt kunnen spreeken het opperhooft de Leeden van den Raad ende Jnlandse Regenten teverstaan hebbende gegeven zijn vertrek ter gewonne #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1472.xml #+ --- Van Timor onder dato 7:' 7ber 1740. gewoone visite togt na de Eylanden Rottij savo en sottor zoo haast depatchallang van den mix. ters Burger Dominicus Macquelijn zyjne depeche naar batavia aan onse hoogegebieders zal hebben ontfangen mitsgaders het Requi= siet van een bequaam vaartuijg tot dit exploict is ten dien fine goed gevonden /:mits à present geen vaartuijgen daar toe instaat thans aan hand hebben de Chialoup van de deekaneesen ter leente versoeke die ons dat ook zeer gaarne hebben toegestaan en belooft op morgen in ^termaansen regent pathole naar Rottij tot den geschelschap vanden afhaal en na herwaarts brengen van dien te zullen navigeeren nogh is goedgevonden Communicatie en recom: menidatie brieven een aan de Corperaal en tolk tot termane en den tweede aan ben Jamin Messa te schreijven op het versoek van de vrije Christen vrouw Christina Jansen van Rottij is eenparig beslooten haar de Ledige plaats geleegen aan de N: W„t kant van de basaar alwaar tevooren sE: Comps koebeesten stat opgestaan heeft tot den opbouw van een pjr wooningje #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1473.xml #+ --- 237 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 wijl 't selve dog woest Leggende van geen diest is ( te permitteeren, mitsgaders haar Extract van desen te verleenen omme in tijt en wijl zig daar van te kunnen bedienen en aan te thoonen hoedanig zij aan dat Plaatsje is gekomen /onderstond/ Aldus geresolveert en beslooten tot timor int Casteel Concordia dag maand en Jare voosz /was getekent/ Jan dinnies Pieter hendricksz Brugman Jan hendrik wierbijn Jacobus Buijs en Dionijs van vlierden /adgelekkend/ Accortteert /was getekent/ Dionijs van Vlierden gesw=r scriba Woensdag den 24 Augustij Ao 1740 Extraordinair vergadering alle Present Dempo Sionijs van Vlierden geswoorne scriba door Jndispositie Tot stremming der verdre onlusten het opper ƒ hooft de Leeden en wraakzugtige timoreesen nevens hunne party de vier Rottineese Regente„ Patholo ƒ E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1474.xml #+ --- Van Timor onder dato 1 7ber 1740 Patholo. . . . . . . . . . van termano Naijsse franke. . . . . . . . Oeijnaal Loesse. . . . . . . . . . . . Decka en Barholomeus - - - - - - surbassa by den anderen hebbende doen komen gaff zijn Ed tekennen desselfs ware genegentheijt tot Rust en vreede deser landen met versoek dat zy radjes hier toe het hare almeede wilden Contribueeren en wel in specie die van tirmano en Curbassa in het afwerpen van 6 timoreese hoofden teweeten 3 van amabij s: van Conne: baij 1 van Coupang en 1 der mardykers „ voor leeden Jaar door den afgaande Coopmanen opperhooft deser residentie Aart Peper tot restabliesement der negorijen Lolij en Lando derwaarts gesonden in den streyd gesneuvelt, vervolgens na 's Lands wijse ten pronke op Palen gesteld overmits een zulk speetakel op Rottij met goede oogen niet gaarne zoude willen aan zien tot welkens af en onder werping dese voorslagen de rottineesen zig niet onwillig lieten vinden maar de timor reesen in tussen gehoopt hebbende heeden off morgen over desen hoon revenge te neemen raakten met haar in een brevigde bat tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1475.xml #+ --- 239 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 „tot stilstant gebragt, Jder voor sijn hooft 4 thaijlen groud tot een amende van termaro en Curbatsa /:als beleedigers:/ quaamen Eyschen, egter desen Eysch werdende gedeclineert presen„ teerde de tegen parthijen 4 gronden plaatjes en 2 silvere armeringen tesamen geen 20 rd=s waardig tot teeken van schuld bekentenisse die de timoreese Regenten dan ook /:wel te vreeden /in dier voegen onder beloften van een altijt duurende amnestie aan namen en onder den anderen verdeelden daar op mal. kanderen de hand gevende dronk men tot besluijt diverse glasen van Vrindschap /onderstond aldus gedaan en garristeert tot timor int Casteel Concordia ten dage maand en Jare voorschreeven /was: getekend/ Jan dinnies Pieter hendriksz Brugman Jan hendrick weirbein en Jacobus Buijs onderstont Accordeert was getekent dionijs van vlierden gesw: Ccriba # tot dat door tussen koomen van den Resident #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1476.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Donderdag den eersten September 1740 Ordinaare Vergadering Aalle present het opperhooft, den Raad geconvoceert en tekennen gegeven hebbende hoede Chineese natie te deeser plaatse ten eenemaal verwil„ dert leefde in sommige van hen int Bosch onder den Jnlander huijs hielden, gelijk nog Jongst een uijt deselve bij de Lobbes of onder danen vande Regenten g'attrapeert en opgebragt was met byvoeginge dat het alhier onmoge: lyk is om met den komst oft vertrek der Chineese Chialoupen acht op hunne personen te kunnen geven dierhalven hoognodig oordeelden hen Lieden een hooft toe te voegen, waar op dat na voorgaande dilibe= ratie als zynde heeden den gefixeerden dagh, tot het verpagten van sE: Comp geregtigheeden goed gevonden werd, om den geene, die (: miets van die natie zynde:/ den thol op wax slaven en zandelhout komt te meijnen daar toe aan „e stellen en ten respecte van d' E Comp:s toete staan het dragen van een Groote #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1477.xml #+ --- 247 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Groote sombreel en verwagting dat dit pluijmtje de Liefhebbers vande pagt zal ani: „eeren en wat meer gelt doenbieden als voor heen verder over den goud handel gesprooken en geconsideert zynde, dat deselve thans geheel int verval geraakt mitsgaders Jnlanders van dat door Chineesen off mineraal niets aangebragt werd, zoo is ten meesten nutte van dE: maatschappije al meede verstaan te bedingen en den Jmpost meester aan te zeggen dat hij 't bedragen van Boven gemelde Accijs aan DEComp met dit metaal tegens de daartoe staan„ de prijs zal moeten valdoen: waar na dan getreeden zijnde, tot dies publicque op vey ling zoo wierden de present weesende bur„ gers en Chineesen binnen genodigt, de pogt Conditien geleesen en aanvangge: maakt met die op Wax, slaven en sandel: „hout dewelke gemeint werd bij den Chinees tion toko als gemagtigde van den Meedes Chinees tion tsionho roor een somma van rds. . . . . . . . . . . . . 1350 en detapneering op Arakengoela E Hier #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1478.xml #+ --- Van Timor onder dato 4 7ber 1740 Hier byj den Europees burger Carel de Clercq voor. . . . . . . . 270 dus te samen. . . . . . . . rds 1620 Jnt Laaste Jaar heeft de pagt op Wax slaven en Zandel hout bedragen - - - - - - Rds 800 en die op Arakengoela bier. . . . 120 —920 dus dit Jaar meerder een montant van. . . . 700 vervolgens hebben michiel Prots van nieuw ropijen en Jurgen tobias overhuijsen van heyden heijm zynde den eersten Corperaal den tweeden zoldaat ons Jnstandig gebeden haar hoog Edelhedens te willen smeeken omme in vrijdom te mogen gestelt werden teneijnde zigh alhier nevens andere bargers te Erneeten zoo as meede de soldaaten Jan hoek van Lubeek Christiaan Neuboer van seits insaxen en Hermanus Riet van mastrigt die alle suppliceerde vermits tyds Expiratie hunne verlossinge int aanstaande Jaar te mogen obtineeren en eyndelyk de twee volgende persoonen om van haar hoog Edel hiedens praeabelen Consent hunnent „weegen te willen versoeken ten fine 1. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1479.xml #+ --- 243 Van Timor onder dato 1 7ber 1740 zig te deeser plaatse in den huwelijke staat te doen bevestigen als den secunde; als den secunde Pieter Hendriksz Brugman van am: sterdam met Susanna theunisz weaduwe van den Europees Burger Joan Michael Mulder benevens den zoldaat Georg fredrik Claasz van flegers en met de Cor„ poraals weduwe Santie Bonkas geboren Rit alle welke petitien henlieden g'accordeert en aangenomen zijn bij ons afte gane missive welgemelde haar hoog Edel: heedens eerbiedig te zullen voordragen /onderstond/ Aldus gedaan en garresteert tot Timor in't Casteel Concordia dag „naand en Jaare voorgeschreeven (was getekent / Jan Dinnies Pieter Hendriksz Brugman Jan hendrik Wierbeijn Jacobus Buijs en Dionys van Vlierden /opderstond/ Accordeert /was getekent dionijs van Wierden geswr scriba #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1480.xml #+ --- May Van Timor onder dato 7 September: 1740 Dag. Register der voornaamste voorvallen en de Behandeling Affaires ten desen Comptoire en Resorte van dien Gehouden door den Coopman en Opperhoofd Ian Dinnies 't zedert het Vertrek van dies ante Cesseurden mede Coopman en afgegane Opperhoofd Aart Peper met het Jagt D' Iacob Willem naar Batavia tot den 6 7ber: dat met de Gonting van den Misties burger dominicus Macquelyn na batavia werd verzonden d' 31. Dingsdag den Volkeren uit publique met de gewone statie voor gesteld hebbende het nieuw opper hoofd Ian Dinnies vertrekt van hier den mede Coopman en afgaande d=t na boord van het Iagt Iacob Willem met zodanige papieren aan haar hoog Edelens de hoge Jndiase Regeering tot Batavia als by het afgaande brieff boek kan gezien werden Woensdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1481.xml #+ --- 245 Van Timor onder dato 7 september 1740. Juny smorgens met den dageraad spantge „ Woensdag den 1 melde Iacob Willem (wien God geleyde zyne zeylen en wend de steven over solor na Batavia met een Lading van 3 3/9 Lasten Catjang 16202¼ lb waxen diverse onbequame goederen ook heeft men voor deese aanstaande maand kostgelden en randsoenen aande Posthouderen uytgerykt Vertrekken van hier met behoorlyke pascedul Donderdag „ 2 versien ten handel na Lifaô Lo Inko Tjam„ tjonko en Louw Panko chineesen, per Chiam pang bemant met 9 soloreesen ad Item d:o de Chineesen Oeytjen en Tjatjedko Vrydag„ met 8 soloreese Mattroosen Over de Rottineese zacken etc:a vergade Zaturdag „ 44 ring gehouden en besloten den adsistent Hans Gonst nevens den soldaat Christiaan Nieuwboek ter oproeping der Regenten na derrewaarts te senden omstandig te sien by het Resolutie boek de Chineesen tjo Leynko en Thion Toko met twee besondere vaartuygen den Eersten na alor met 7 en den tweede na Lifao met 9 matroosen bem:t tot verrigting hunner affaires gepermitteert ƒ 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1482.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 september 1740 Juny Sondagden 5 hebben onsen Christelyk en Godes dienst na behooren gepleegt. de Chineesen The Lioko en Tsie Oeko varen met Een behoorlyke zee brief v: hier na Lifao ten handel Maandag „ 6 Niets gepasseert 7 Werd den adsistent Hans Gonst Dingsdag„ per Sjampang bemant met 10 solereesen na dat hem de volgende Instructie was ter hand gesteld na het Eyland Rotty gedepescheert Memorie voor den adsistent hans Gonst staande op het vertrek na 't Eyland Rotty omme zig geduurende die Reyze daar na te kunnen Regten Werdende u by desen volgens Raads besluyt Expres afgesonden na de hoofd plaatsen gelegen op het Eyland Rotty genaamt Raecouw, Bulba, Batoise, Curbatta Lando, Loly, Thie Baka en ossiepoko om de regenten aldaar na #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1483.xml #+ --- 247 Van Timor onder dato 7 september 1740 Juny # van mijne komst alhier en gedaan vertrek na de bekend making „ van 't afgaande Opperhoofd Aart Peper sE Comp: wegen Onder myn Vriendelyke groete aan te seggen soo spoedig immers doendelyk hier op Coupang te verscheynen often minsten hun gemagtig vdens te zenden niet alleen ter afhaal van haar hoog Edelheedens veel Gerespecteerde missive en geschenken maar ook by die gelegent„ =heijd nevens die van Termano, deynale en Deeka thans hier in Loco present ten mynen by zyn Een middel helpen te beramen op wat wyze en hoedanig de gereesen verschillen en on eenig heeden onder den anderen best by te leggen zyn voor dat nog meer Land en volkeren geruineert werden gelyk my tot leed weesen ter ooren is gekomen bereeds geschied te zyn zonder dat uw sig nogthans met haar over die materie buyten Een stilstand van Wapenen te doen besorgen verder sal hebben in dis Cours te laten Wyders UEEenige singuliere antwoord of raison tot speculatie dienende van desen of geenen 't sy Regent tweede of dan wel Een ander van aansien of #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1484.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Juny Woensdag den 8 off magt quam te horen moet daar van behoorlyk aantekening werden gehouden (dog niet in hunne presentie waar door dit wantrouwendt Volk tot meerder afkeer van ons soude konnen gebragt werden:/ om aldus met uW te rug komst by wyse van dag Register Een schriftelyk Rapport konnen afgeven aan den geenen die uw nevens den soldaat Christiaan Neu baur in geselschap meede overgaande Een behoude reyse toe wensch en ook sal blyven /:onderstond:/ Uwen goede Vriend /:was getekend:/ Jan Dinnies /:ter zyde stond:/ Timor in t Casteel Concordia den 7 Iuny a:o 17740 ssanie onder horige van den sonnebuysen kayser navigeert per pantchallang onder het geleyde van Een gewone zee brieff van hier met 10 Coppen zyner natie na Rotty om Levens middelen in te ruijlen Donderdag „ 9 geen by zonder heeden ontwoord Vrijdag „ 10 Saturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1485.xml #+ --- 249 Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Juny door de Coupaneese Regenten Een parthy Zaturdag den 11 slangenhout tot voldoening van den bataviase Eysch binne gebragt en ver Volgens in sE Comp:s pakhuys geborgen navigeert per Conting bemand met 9 Coppen na Lifao ten handel den Chinees Thee Limko Is desen dag God ter heeren na gewoonte geviert sondag „ 12 Reverteert van Lifao den op den 2 deser Maandag „ 13 na derrewaarts vertrokken den Chinees Lo Inko sonder iets mede te brengen ad Item d=o Oeyten den 3' van hier vertroe Diegsdag „14 ken al mede niets mede brengende praad verteert den sonne baysen regent radja Woensdag „15 nay Backi het opperhoofd hoe zy van meening zyn hunnen nu ruijm Een E Jaar overleedenen radje Nayssauw /:des selvs predecesseur:/ op morgen te willen begraven met versoek dese solemiiteyt na gewoonte te willen helpen begrooten met de presentie van hem Opperhoofd zynen raad en het /:soo genaamde:/ battaljoen bestaande in 1 zergeant 3 Corporaals 1 tamboer en 10 gemeene zoldaten het welk hem beloofd hebbende Vertrok hy Radje weederom zynes weegs ter nodiging der Raadslieden den Europeese #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1486.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 Septemb:r 1740. — Juny Europeese krankbesoeker Ian Pieter de stond en Boekhouder Christiaan Frederik Brandenbourg Donderdag „ 16 des namiddags de klokke 4 uuren den Zergiant Johan hendrik weerbij met het op gisteren gemelde Corpus na het sterfhuys van Radje Naussauw ge manscheert zynde begaff zig het opper hoofd in Geselschap van zynen raad en Verdere vrunden onder een Escort van 16 gewapende sonnebayers /: ten dien fine Expres van hun meesters afgezonden:/ na derwaarts alwaar tusschen twee Gerangeerdereyn Inlandsche soldates quen gaande Een menigte van volkeren uyt Verscheijde Natien; vonden; omtrent Een halv uur geseten hebbende wierde het Lyk in Een sware hout kist uyt de Woning drie keeren rondom het graff, binnen de ringmuur van den dalm /:al huijlende van oud en Jong:/ gedragen Vervolgens ter aarde bestelt onder het doen van drie Chergies met hand geween door de Europeese militie tussen by den Een Canon schoot uyt het Casteel in een Groot gedreuw van Inlandskleen en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1487.xml #+ --- 251 Van Timor onder dato 7 septemb: 1740 en Groff geschut het welke geEindigt Vertrekt de Europeese militie wederom na hun beschyden post in tussen de tafel gedekt versoeken den sonnebaysen kyser ende 5 Timoreese regenten het opperhoofd s het avondmaal met haar te willen houden soo als ook deden tot savonds ten 10 uur wanneer na een Vriendelyke dank segging van weyders kanten ons Condui seerden tot in 't Casteel heeden reverteert van Lifao Tiehong Toko Chin:s en inwoonder alhier den 4: deser Costywaarts vertrocken brengt mede 3 stucken Wax sonder meer Niets dat Eenige reflectie meriteert, Vrydag den 17 vernomen de Regenten van Oeynaal en Deka Saturdag „ 18 permissie hebbende versogt hunne vaartuygen tot het halen van Provisie voor hun en hunne volkeren thuys waards te senden, vertrocken dezelve des avonds na dat den Gods dienst in de Sondag „ 19 nederduyts en maleydse taal door de krankbesoekers behoorlyk was verrigt na het Eyland Rotty Maandag „ 20 geen besonder heeden Ontwaard Dingsdag „ 21 Juny Woensdag „ 22 Donderdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1488.xml #+ --- Van Timor onder dato 7. Septemb: 1740 Vrydag Juny Donderdagden 23 Werd een Chinees Tiong:s Tokko geli„ centieert met sijn eygen sjampang bemant met 7 soloreesen ten handel na alor te varen 24 Klaagt den Chinees Oeyn honko /:arakopagter:/ over de smockel kroegen die seedert Eenigen tyd sodanig hebben toe genomen dat thans weynig off geen aftrekf van drank heefd Ia soo veel niet konde verkopen als zyn pagtpenningen bedraegen; waar op hem toe vervoegde dat daar in zoude werde voor sien mits hy Oeyn honko ook zorgdrage dat de menschen passabele drank voor chun geld bekomen den Corporaal en tolk Michiel Prots van solor Komende berigt dat het Iagt Jacob Willem den 4 deser binnen en den 14 daar aan geluckig buyten solor in zee was geraakt Saturdag „ 25 komen van Rotty te rug den adsistent Hans Gonst en soldaat Christiaan Nieuwbaur met een brieff van de radjas Thie Loly Ossepoko en baka vide aan komende brieffboek en bekeer berigt dat de gesamentlyk Regenten aldaar ten deele in persoon en #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1489.xml #+ --- 253 Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Sondag den 26 Woensdag „ 29 en andere hunne Gemagtigdens soo Juny spoedig na herrewaarts zullen senden als immers doenlyk is Is onse Godes dienst behoorlyk verrigt. den Resident ter ooren komende het Maandag „ 27 Zoeteln van arak gepleegt door den Zoldaat Christiaan Ridderbosch in de buyten woning van zyn Conculien waar door veel buijten spoorigheeden soo van wegen als krankelen wierden bedreeven heeft tot dies visitatie na derrewaarts gecommitteert den secunde Pieter Hendriksz brugman en sergeant Jan hendrik Weerbyn welke met haar te rug komst 144 flessen tot een bewys van waarheyd meede bragten die dan ook aan het guarni soen zyn uitgedeelt en den Verkoper gewaarschouwt zig in den aanstaande te hebben wagten voor sulke smeeke„ =larijen Eer dat met een gevoeliger Correctie werde onderrigt Dingsdag „ 28 geen noteerens waardig heeden vernomen de dinaren hier ten Comptoire bescheyden Donderdag „ 30 na Iaarlyxe gewoonte gemonsteert werden dezelve Conform de boeken bevonden 45 Coppen in 't geheel als 42 p ter:/ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1490.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 Septem„ 1740 Junij 1 adsistent 1 krank besoeker 1 Oppermeester 1 onder _o 1 Zergiant 5 Corporaals als 3 dienst doenders en 2 tolken 1 Jamboer 22 gemeene soldaten 1 Constabel 1 boschieter 1 timmerman 1 Smit 1 metselaar 42 Coppen te samen na d'ordre 3 Inlandse dienaren 1 krankbesoeker 2 Leermeesters op rotty te samen 45 Coppen als boven Constgelden randsoen aan opgemelde Post Vrydag den 1 houderen verstreekt werd den jnlands burger david gelicenti eerd per sj jampang en 7 zyner Lyff Eygenen na sollorte varen ten Eynde aldaar zyne schulden in te vorderen Julij 42 Europeese dienaren 1 Coopman en Opperhoofd 1 adsistent en secunde 1 boekhouder en scriba Saturdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1491.xml #+ --- 255 Van Timor onder dato 7 septemb: 1740 Julij Ordinaire Vergadering blykens resolutie saturdag den 2 onder huydigen datum het Opperhoofd en raad nevens diverse ge qualificeerden gisteren Verzogt zynde desen na de middag ten huyze van sonne bays regenten na Lands wyze te willen by Wonen de Vreugd bedryving over het afleggen van den rouw ter gedagtenis van den sub dato 16 der Iongst afgeweekene maand Iuny begravenen radja Nays sauw aangedaan het welk hem dan be loofd hebbende begaven ons opgezetter tyd na derwaarts alwaar nevens Een Vremden zeldsaam bal seer maginfiee tot Laat in den avond getracteert synde begaven ons in geselschap van veele in landse grooten op weg en soo verders ieder na zyn bescheyde plaats. God den heere soo veel onse menschelyke sondag swakheeden hebben toe gelaten ter Eeren besteed Een mansslaap genaamd s Katta van Maandag „ 4 Ende Oud 24 Jaer van den soloreesen regent ingekogt voor r=o 28 tot het doen der gemeene werken in steede van overleedene Dingsdag „ 3 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1492.xml #+ --- an Timor onder dato 7 Septemb: 1740 July Dingsdag den 5 Woensdag „ 6p geen besonder heeden ontwaerd Donderdag „ 7 komt van Oeynale gelegen op het Eyland rotty Wederom te rug per Eygen vaartuyg den tweede persoonen van dat district op den 18 der gepasseerde maand Iuny na derwaerts vertrocken met soo danige provisien als door den hoofd regent ontboden zin: Item Signadja Soesang van Lamakeire op solor ter afhaal zyne geschenken voor hem per het Iagt Iacob Willem van haar hoog Edelens Alhier aengebragt Jngevolge het geresolveerde sub dato 2 Jongst leeden vendutie gehouden van 119 ponden beng:s boter en 118 kannen off 164 bottels france Wyn blykens vendu rolletje zynde het sur plus van de geEyschte randsoenen voor 't Jagt Iacob Willen dat desen jaar spoediger dan wel ordinair na batavia heeft moeten gedepecheert werden hebben de boter niet meer dan 16:n en wyn 51: r:m p:r C=to op geworpen Vrydag „ 8 den decaneesen adjudant met zyn vrouw van rotty komende breng meede diverse provisien Voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1493.xml #+ --- 257 Van Timor onder dato 7. Septemb: 1740 Woensdag „ 13 Voor zyn principaal die hem ten dien Iuly Eynde op den 18 Juny jongsleeden na derwaarts heeft gezonden Saturdag den 9 niets voorgevallen den kerken dienst behoorlijk waargenomen sondag „ 10 geen annoteerens waardig heeden vernomen Maandag „ 11 Vertrecken van hier den Europees burger Jo„ Dingsdag „ 12 han Hendrik Cray na Lifao en mix ties d:o Ian de haan na solor den Eers ten per sjiampang van de Weduwe Iacob Jonassen bemand met 7 zyner lyst Eygenen en den tweede per eygen Siamp met 7 soloreesen Mattroosen den soldaat en tolk George bertrand versien van Een behoorlyk instructie vertreckt van hier p=r florees vaartuijg na derwaarts. — niets gepasseert Vaart van hier na termano den Corpo„ Donderdag „ 14 raal en tolk Ian herman soorhagen per solorees Vaartuyg ten Eynde aldaar te sien watter omme gaet en ook de radjas hare spoedige aankomst alhier in loco soeken te bewerken Komt - e eerde #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1494.xml #+ --- July Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Vrydagden 15 komt wederom van rotty te rug den jn lander ssany Sonnebayse onderhorige met wat pady en bruyne zuyker Item den Chinees the Limko per Conting van Lifauw met weynig wax en zandelhout Zaturdag „ 16 werden aan sig nadja soesang op zyn versoek voor Contante betaling afgegeven zoodanige goederen als Iongst voor die Volkeren alhier van batavia soo in geschenk als betaling zyn aangebragt „ 17 hebben onsen Christelyken Goddienst Sondag gepleegt retourneerd van solor den Inlands bur =ger david per sjiampang in t zyner lyff Eygenen op p=mo deser tot het innen zy ner schulden na derw:ts vertrokken Maandag „ 18 Komt van alor te rug den Chinees Tjo Lynko sonder iets meede te brengen 19 dese dagen hebben de sonnebayers voor d' E Dingsdag Woensdag „ 20 Comp kalk gebrand en by die gelegentheyd Donderdag „ 21 in diverse keeren aan haar volgens ouder „ 22 gewoont afgegeven 25 kannen Arak apy Vrydag Saturdag, 23 Vertrekken van hier met behoorlyke pas Cedul zien #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1495.xml #+ --- 259 Van Timor onder dato 7 septemb: 1740 verzien de Chineesen Oeyn Tiego en quetgonko na Lifauw met twee bysondere Sjiam pangs den Eersten bemand met 9 en den tweeden met 7 soloreesen Mattrosen ter verrigting hunner handel Is in de kerk des heeren woordt verkondigt sondag den 24 heeden komt van Lifao te rug den Chi neer Thee omping met een gering quan titeyd wax. E„ de Kalk voor d E Comp door die van sonna Maandag „ 25 bay in gereetheyd gebragt en door de alhier wonende mardykers met twee sjiampangs afgehaald zynde werd daar nevens behoorlyk in 't Pakhuys geborgen. Werd van hier na Lifao ten handel geper Dingsdag „ 26 mitteert den Europees burger Carel de Clercq per sjiampang en 10 soloreese Mattroosen — Versoekt radja van Taybeeno om arak Woensdag „ 27 Apy voor zyne onderhorige welke thans bezig zyn voor d'E Comp: Kalk te branden het geene volgens gebruyk geaccordeert zyn N aan hem al meede 25 kannen afgeven Julij Donderdag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1496.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 J July Donderdag den 28 Vrydag „ 29 Niets OOntwaard Saturdag „ 30 Sondag „ 31 Is de kerke dienst behoorlyk Verrigt 1 Augustus Een mans slaar gen:t Domingo Maandag„ van Litao oud 20 Jaren voor rd:s 29 ten diens te van d E Comp: in steede van Overleedene van den Coupangeesen regent soesang ingekogt. mits het nog niet komen op dagen der ag ter gebleevene regenten van rotty werden s E Comp: missiven en geschenken per 't Jagt Jacob Willem alhier aengebragt aan - de regenten van termano deetra Oeynaal en Curbassa op hun versoek met de gewone Eer bewysen vervolgens gebruyk afgegeven Dingsdag „ 2 de regenten van termans en beynaal hunne weeder geschenken voor d' E: Comp: binnen brengende bestaan deselve in Eens mansslaar gen:t Noesana oud omtrent 38 Jaren en twee stucken wax welke Een en ander ook na behooren om per Eerste Occagie te kunnen versenden is geborgen by welke gelegenheit Pathole tweede persoon van termano #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1497.xml #+ --- 261 Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Augustus Termano het Opperhoofd Ian Dinnies quam presenteeren den gewesen tommogom van dan Lond Ba amy nevens desselvs vrouw en Kinderen bestaande in Negen personen thans onder de bescherminge van d E Comp: als mardykers Woonagtig omme als slaven voor d' E Comp: na batavia te werden versonden terwyl zy lieden /:volgens zyn seggen:/ Voor en na van termano waar en g'auffugeert dog den Resident dese presentatie wat verdagt te voren komende versogt uitstel tot den avond als wanneer hem daar op in antwoord zoude kunnen, dienen waar mede hy zig te vreeden hield en op gezette tyd weederom quam mid delerwyl den resident de Lectuur van verschey de boeken en pampieren genomen hebbende vind onder anderen na dat daar over zedert den Jaar 1722 veel papier was beklad een brieff gedateert den 28 feb: 1726 van haar hoog Edel heedens tot batavia over dese matery geschre ven aan den regent van Termano gen. t Doumano dewelke onder anderen Luydende als volgt is - #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1498.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 septemb: 1740 Augustus En daarom hebben den gouverneur gene raal ende raden tot meeste Conservatie van de algemeene vreedigen toe stand gin der nodig en best geoordeeld gemelten tommongom Ba may Cs voor Eerst „te Laten verblyff houden onder het Oog ende bescherming van de Vorsten en verdere regenten tot Coupang alwaar die Luy den thans huys houden want om gem:t tommagom ba amay na de begeerte van den regent van Termano Douwma no vermelden brieff zonder het minste bewys tot zynen lasten als een slaar tot dienst van d E Comp: aan de Gemeene werken tot batavia te accepteeren heb ben den gouverneur generaal en raden voor als nog geensints kunnen goed vinden als strydig tegens de regt matig heyd en de maximen van alle wel gestelde regeering Soo dat daar uyt blykt hunne slaverwij door de Termaners al meer malen g'oppert Egter van de hand gewesen gelyk den resident tot #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1499.xml #+ --- 263 Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Augustus tot nakoming van haar hoog Edele groot agtbare veel g'Eerde ordre presentatie met het voorhouden van 't voorsz: de novo de Clineerde waarmeede hy Pathole ziggelier voldaan te houden Ordinair Land vergadering gehouden vide Woensdag den 3 Resolutie boek van heeden vertrecking met behoorlyke voor kennisse Donderdag „ 4 p r Spampang van hier den termaansen rijx bestierder Patthole en Koltomase broeder van den dekaneesen regent manefie den Eersten ten Informatie en goede ordre stellen â Gosty en den tweeden tot den afhaal van zijn Chialoup om tot Transport van 't opperhoofd Ian Dinnies na votty Savo en solor te kunnen dienen gelyk zulx by resolutie van gisteren omstandig te be oogen brengen de Tebeenders Een parthy ribben Vrydag „ 5 Latten en Standers tot reparatie van 't kalk hok binnen dese vesting ontfangen van radja Amphoang tot Saturdag „ 6 geschenkt aan d E Comp binnen dese fortres 1 stux wax. — Sondag #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1500.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 Septemb:r 1740 Augustus Sondag den 7 Godes dienst ter kerke behoorlyk verrigt Zynde verscheynen alhier de tioneesen Toynaal en Tommangom soly in geselschap van den solineesen tommangom Tattiehee per spampang met Een brieff van benjamin messa regent tot Thie gerigt aan het opperhoofd Ian Dinnies en raad alhier Welkers in houd by het aankomende brieve boek kun gesien werden. Maandag „ 8 komen van Lifao te rug de volgende Ca rel de Clercq Europees burger p Spampang geladen met wax en den Chin:s deyntigo ad Item Dingsdag „ 9' Woensdag „ 10 niets vernomen dat in dese annotatie verEijscht Donderdag „ 11 Vrydag „ 12 Saturdag „ 13 retourneeren de op Zondag den 7 alhier aangekomen tioneesen met een brieff aan hunne regent benjamin messa welkers jnhoud het afgaande brieff boek te sien Sondag „ 14 }niets dat reflectie in desen meriteert vernomen Maandag „ 151 Dingsdag „ 16 tegens den avond komt van Termano te rug den #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1501.xml #+ --- 265 Van Timor onder dato 7 septemb: 1740 den tweeden Regent Pathole /: aen 4 deser Ileeden na derwaarts vertrocken:/ met masten voor d E Comp: om inde pakhuysen te werden gebruykt mitsgaders Eens mans slaaf tot geschenk voor d E Comp: den regent van termano Gisteren gem:t Woensdag den 17:e met zyn gevolg in geselschap van radja Oeynaal komende by het opperhoofd sondeerde hy resident desen Patholo over het wongebragt van den Jongeling Balo /:oudste soon van douw mano:/ in gevolg het geschrevene van Benja man messa thie dato 4 deser maand welke daar op met duure Eeden verclaarde dat alle het geene by desen brieff vermeld ten aansien van 29 tioneesen door de Termaners op het Eyland Dano Vermoord te zyn Een gefin geerde leugen was strekkende Een lyk maar om haar Lieden met zyn schryven waar van zy geen kennisse hebben by d' E Comp: swart te maken daar en tegen be kende hy Pathole dat 8 termaners voor leden Jaar door thie uyt de negory baka gevankelyk weg gevoerd en op Even gem:t Augustus Eyland l #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1502.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 sopemb: 1740 Augustus Eyland geplaats zig met beleene vissers vaartuygen hadden gesolveert en wederom tot haarent als hun Wittegen heer waren gekomen mitsgaders dat balo zig dagelyks in de negery termano onder het Oog van den tolk Ian Harman Soerhagen latende vinden ter Contrarie geheel onsendig heeft Eyndelyk overleverde den selven in geschenk voor d E Comp: Een mansslaar gen:t mammakee Oud Omtrend 34 Iaren die dan ook volgens t gebruyk ter behoorlyke plaatse om per Eersten versonden te Werden is besorgt Donderdag den 18 komen van rotty de volgende Radja balo Teeuw van bulba doeje Losie tweede regent van batoise de soon van den regent tot Lando Geeuve Lima en dan nog het hoofd over de boxayers zonder dat men tot nog van hun aanbrengen buyten de gewone Com plimenten iets heefd vernomen Vrijdag „ 19 de Rottineesen regenten alligeerde van Thie gisteren gemelt ter visite binnen bij den resident gekomen zynde Capteerde men die gelegentheyd van haar de ware #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1503.xml #+ --- 267 Timor onder dato 7 septemb:r 1740 Van Augustus Ware geschapenheyt der 29: op het Eyland Dano vermoorde Thioneesen zoo als den brieff van Thie op den 7 deser alhier Ontfangen dicteert te mogen weeten welke daar op aantwoord dien den hier van geen kennisse te hebben versoeken dieshalven dat haar die geen deel aan radja Thie zynne advisen /:mits niet konnende Leesen nog schryven:/ hebben dusdanige bedryven niet mogen toe gereekend werden waar op den van dese materie afgestapt al verder gesprooken zynde van hunne schenkagie goederen door de hoge Indiase Regeering tot batavia herwaards gezonden die men beloofde op morgen aan haar te zullen afgeven wyders indifferente discoursen gevoerd hebbende vertrokken zijlieden wederom tot harent Op de gedane pread vertentie van gisteren Zaturdag den 20 de regenten van bulba Batoisie en Lando binnen gekomen zynde werden aan haar Edel:s in ordre afgegeven sodanige ge schenken als de hooge regeering tot batavia hun heeft toe gewesen en per het Jag Iacob Willem #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1504.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Willem dit heen gesonden het welk zy met veel danksegging aangenomen na haar Lojies lieten brengen en kort daar aan in persoon volg den Sondagden 21 heeft men God ter Eeren besteed Maandag „ 22 Retouneert Ian de Haan maties burger van sollox den 12 Iuly ten handel van hier vertrocken door de regenten van Curbatta 1 stux wax tot geschenk voor d' E Comp: binnen gebragt Dingsdag „ 23 komt van Lifao den Europees burger Ian hendrik Cray zonder iets naam waardigs mede te brengen Woensdag „ 24 Extraordinaire Land vergadering om standig te zien by resolutie van heeden komt van alor te rug Tion Tokko Chinees per spampang geladen met wax Donderdag „ 25 de Coupaneese regenten 1 stuk wax voor d' E Comp: in geschenk binnen dit fortres gebragt Vrydag „ 26 den resident voor Eenige dagen berigt Zynde hoe dat den Chinees t siuw benkon Laast van batavia komende alhier verbleeven Augustus zig #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1505.xml #+ --- 269 Van Timor onder dato 7 Septemb: 1740 Augustus Zig thans Clandestine in het bosch onder den Inlander op hielde is den selven dan ook heeden op gevat en binnen gebragt mitsgaders in verseekering genomen om pr naasten weederom na batavia ge sonden te werden niots voorgevallen. des heeren woord verkondigt. . Sondag „ 28 niets Vernoomen September de pagt van wax slaven in sandelhout Donderdag den 1 op geveyld en door den Chinees Feontsioenko gemeynd voor rd:s 1350 en die van arak etc. door den Europees burger Carel de Clerck voor 270 vide Resolutie onder huijdigen dato. komen van Lifao te rug de volgen de Chineesen que tsjoeko en Oeyn honko jder per spampang geladen met wax en sandelhout . . . . . Saturdag den 27 Maandag „ 29 Dingsdag „ 30 Woensdag „ 31 verscheijnen #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1506.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 septemb: 1740 September Vrydag den 2 verscheynen alhier van Rotty den Regent van Loly en tweede per¬ soon van 't Eijlandje Dauw Saturdag „ 3 brengen de Timoreese en Rottineese regenten met de gewone statie, binnen dese vesting, hunne brieven voor haar hoog Edel heedens de hoge Indiase Regeering tot Batavia Sondag 4 maandag „ 57 dese dagen zyn de pappieren om op morgen Dingsdag „ met de Conting van den mixties burger demi nicus Marcquelyn na batavia te werden verzonden in Gereetheyd gebragt en gesloten /:onderstond:/ door my gehouden D Dinnies #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1507.xml #+ --- 271 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Venditie gehouden ter ordre van d E: Jan Dinnies Coopman en oppehooft dezer Residentie en Resorte van dien op donderdag den 7:' Julij des Jaars 1740 ten overstaen van de ondergetekende leeden uijt den Raad des Casteels Concordia van 118 kanne of 164 bottels frans wijn 119 lb bengaalse boter achter volgens het genoteerde bij Resolutie van den 2: bevorens namentlijk 119 lb bengaalsche boter in een pot gemeingt bij de heer Dinnies - - . . . . . . . . . . . . . . rds 13 7/8 164 bottels franse wijn inno houdende prorato s18 kann 25 botels fransewijn. . . . . . gemt bijsicenu 908kor: 1: tatbols d 9/4 25 „. „ „ „ 1. 11. - - - - - - - - - - - - - - deijnkonco. . 11 —0: 55 /48 25 „. „. . „. . „. „. „. . . . . . . . . . . . . . . Carel de Clerk. . 12:—0. 6¼ 25 „ „. „. „ „. . . . . . . . . . ontigo. . . . . 11—0. 535/ /48 25 „ „ „ 1 „. „. - - - . . . . . . . Jacob buijs. . . is _o. 535 /48 357 25 „ „ „ „ „ „. - . . . . . . . . . ans gonst 1 1: — 0. 5 48 14 „ 1 „ „ 1. . . . . . . . . . Jan keyser 1 2. – 0: 3½ 88 8:1 /6 Somma. . . . . . . . rds 55 3/48 Timor in't Casteel Concordia adij utsupra /was getekend/ P: Hk s=t Brugman ter zeijde stond ons present als gecommitteerds / was ge„ tekent, Jan hendrik wierbeijn en Jacob Buijs /onderstond Accordeert /was getekent I H brugman E #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1508.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Eijsch voor een Rond Jaar of Eysch van alle sodanige koopmanschappen Povisien Dranken Beehoefdens en mans schappen als er van haar hoog Edele groot Agtbaarhedens eerbiede werden versogt A 1740 dit heen te zenden tot den handel en Consum„ tie vooreen and Jaar hier ten Comptoire timor ls pic te weten— Rd:s Zegge geen Contanten. . . . . . . . . rds 3101¼ rd=s 13912.¼ Koopmanschappen - —: pack „ geen packen seydoek gebl:t Enkelde Cust ps — ps 88- . „ 2 „ „ twee „ „ salempoeris gem gebl=t . . . . . . . „ 131. ps84 — ƒ. — „ „ geen „: : totassen fijne brt van 32 Coh=s. . . . . . . . . n=s 24½ 46 — —, „ geen „ Bethillis B=r Blaauw. . . . . . . . . . p=s 69 ps 524 — . . „ 14. . 30 — — „ „1. geen „. . gingang penasse. . . . . . . . . . . . . . . . „ — — 1 „ „ een „ _:o roove Cust — „ „ geen „ Zeyldoek geblt Bengaals . . . . . . . . . . „ 1½ „48½ 1. . . . . . „ 426„ 134 — 8 „ „ Agth „ salempoeris brijn Blauw — „ „ geen „ Chitsen ordinair sourats. - . . . . . . . . . . „ 8. 36 . . . . . . . . . . . . „ 124. — — 6: „ „ ses „ salempoeries voor de Cust — „ 11. . geen „ guinees Bruyn Blauw tot den hadelen „ 63: 164½ 4 „ „. Vier „ Bafta — verstreeking opre „ 172:. 196— Rekt. van winnende „ 50„95 1 „ „ Een „ Bethilles roode maand gelden „ —- - 1: „ „. . geen „ _o gem gebl=t —„ „ „. . . geen „ Chitsen smalle soraats . . . . . . . . . . . „ — 240 — . . . . . . . . . . „ —1„ 19: — — „ „ geen „ Gunees gem gebl=t 10 „ : tien „ gerrassen d=to Lo 28 en 30 Cob=s. . . . . . . . . „. 50. 9„ —„ — . . . „ 28- 12 — 1 „ „ een „ Deekens gecattoneerde 1. . . . . . . . . . „ —— 1: „ „ een „ Niguaurassen grove 1 „ „ een „ Parcatten B=r Blaauw - - - - - - - - - „ —: — „ — 1 „ „. . . een „ _o roode - - - - - - - - - - „. —„— 12 maanden Verte 25 25 1 1000 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1509.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 tot den handelen verstreck=s maand gelden 1000- lb Eysch voor eermaand Jaarof 12 maanden 1 — pak segge een Paksapijlij lijd bastas - - - - - - - - - - - - - - - - ps — - p=s —. - 3 1 - „ „ een - „ _o o d Christan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ — - „ — — 25 — p=s „ vyff entwintig p=s patholen zijde d bastos roode gronden. - . . . (op reekening van winnende „ — - „ — — 74 — lb „ vier en seventig lb soperijen sort als . . . . . . . . . . . . lb. 9¼ lb 4½ 12 „ nagulen. . . . . . . . . . . P „tien lb mostert saad.. geen „ zeek Bengaals. . . . . . . . . . . . . . . . . „14: — „ — een kist o sourats. . . . . . . . . . . . . . . . kist — - kist — — twee hondert vijfftig pspeper Deraaite. . . . . lb 150 — lb — geen velle leeder Parsiaars. . . . . . . . . . vel 5:– vl 11— veijff en twintig ps Coddebeke hoeden - - - - - - - p=s — - ps — een hondert Douzijn Cargasoen messen - - - - - - - „ — — „ — een duijsent lb Htaarijser te weeten. . . . . . . lb 689 lb 62:— 500 lb aan kleene platte staver of half platte 300 „ „ d=o vierkante van ½ duijm dik 200 „ „ grote d=tos van ¼ tot 1 d=m 1520 — „ „ veyftien hondert en twintig lb speikersals. . . . . „ 346: lb. 298 200. lb 10 en 12: duijms 100 „ 7. 8 —0 tot den handelen nodige Reparatie 300 „ scheeps dieke dubbelde 50 „ noten. . . . . . . . . 6 „ Caneel. . . . . . . . . . . . . . . . . 10: — „ 1 /6 500 „ 5- 6-0 6 lb Foelij. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ 11— „ 16:— 3.00 „ _o „ Enkelde 12 — @d „ twalf @ groen laeken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . @ — — @ — — . . „ 44—„—1— /6 /8 tot den handel. . . . . . . . . . . „ 32: — „ 25: — 100 - donz„ — — velle „ 25 — „p=s 250 - lb „ vertier in 12 maan restant den of van p=mo Jter onder ulto tot ulto augs 1740 augs 1740 100 1 en mor 2 10 „ „ —— „ „ 7 1 – kist„ 8½ 48 6 30 — 52 — „ „ : . . . . . .. 273 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1510.xml #+ --- Van Timor onder dato 7: 7ber 1740 vertier i n of Resland van primo Sept=r onder 17 /9 tot uiltoauglij Ultmo Augtij 1740 Eijsch voor een rond Jaar of 12 maanden 100 „ schot spijkers 10 „ pomp 0 10 „ duijkertjes 50 - bos „ Vijftig bossen Bindrottings. . . . . . . . . . . . dos 27 – C=ls 65 Provisien en Dranken 80 — lb „ tachtig ls Boter delfte voor Contant. . . . . lb: — lb — — 120 „ „ „ een hondert twintigst Boterdrese - - - - - - 106. — „ 54. — tot emolum voor den 240. — „ —. — 1. — pot „ een pot Boter Bengaals . resedentrandsoen aansz: Vaten 8. —1. —. — Comps: Bodem 12 — vate „ twalff vaten bier hollands —. - 1 — pijp „ een pijp mom. . . voor Contant. . . — - een aam Zekwijn 1 —aam „ 1000 kan - „ een Duijsent kannefande w Stotrandsaen voort quariser van 830 k=rn 197: wijn in Bottels. . . . en in Contante betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aa — —iam — – 4 - aam „ transe wijn 12 „ „ „ twalff Arakapij lot rand soen aan de zeevaarende op sE Compbodem fra. . . . . k:rn 844: k=r 321 12. „ Lalt „ twalf Lasten Reijst. . . . . . . . . . . . . . . . lb 40177: lb 31013 4 — vate „ vier vaten Vlesch hollands, andsaarvor gurisper „ 151„—„ 644 5: — „ „ Vijff „ spek —o. . . . . . . . . . . . . . . . . „ 1762:— „ 434 „ 232 - „ 518 . . . . ¼ – last „ een quart tarw . . . Gemolumenten voor het opperhooft - . . . . . p=r — — h=t — — 4:— k=mn „ vier kannen olijven olij 6: — „ „ ses „ Jopen Bier . . . . . . . . . „ — — „ — — 6:— „ „ ses „. wijn tint ten dienste vande zieken „1. — — „ — — Behoeftens en verder Con sumable Effecten Verte 1740 —. —. —. — 6 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1511.xml #+ --- Van Timor onder dato 7. 7ber 1740 vertie in /m of van Restant primo sept=r 57 9tot onder ulto augustij 1740: augulij Ysch vooreen omd Jaar of 12 maanden ps — p=s „ geen p. s toetsnaald. . . . . . . . . . . . . ps — 600: lb „ ses hondert l Buskruijt. . . . . . . . . . . . . lb 799: — lb: 572: 24- k=n „ vier en twintig kannen lijnolij. . . . . . . . . . . k=t 24:— k=t — — lb „ geen lb staal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lb —: — lb 60 — - „ „ geen „ Loot. . . . . . een dienste van 't Comptoir„ 449. — „ 105 — „ „ geen „ sloot platen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ —: — „ 300 — „ „ geen „ Coper. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ — — „ 42: 2 — hoede „ twee hoeden smeekolen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoed. . 1: — hd —½ — d=o „ geen p=s Lange gaenijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . p„s 50: — ps 450 1- aam „ een aam olij van Clappus tot nagt ligt en aansmeeren der geweirent. . . . . . . . . . . . . . k=r — — k: — – — p=s „ geen p=s kurke proppen. . . . . . . . . . . . . . . . . . p s 500 — „ 2500 „ geen Caltoene gaaren dispens. . . . . . . . . . . . . lb 34: — lb 105 lb diverse diverse medicamenten volgens Cathologus ten dienst van t hospitaal - - - - - - . diverse diverse Diverse goederen veertig lb Verver in zoort Als. . . . . . lb 20: — lb 20 40: — lb 7 lb Blaauw off olijsmalt 10 „ geelen ooker 13 „ Spaals Brogjijnes 7 „ Engels Bruijn hoog (hoog nodig ten dienste van guarnisoen 2 rodde menij & Cermillioen „ twee lb naaij gaaren hollands groff - - - - . . „. 1: — „ — — 4 p.s „ vier pes Boekebinders naalen. . . . . . . . p„s 4: — „ — 8 — 1740 Verte 275 2: „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1512.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Eysch voor een rond Jaar of 12 maanden — ps zege din Zegel stempels. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ps: — — ps — 3 2 — p–s „ twee „ Paknaalen. . . . . . . . . . . . „. . . 8: — „ 2 1 — „ „ een „ thuijn schaar. . . . . . . . . . . „„ — — „ — 1000 — „ „ een duijsent p=s glase Ruijten. . . . . . . . „ — — „ — 50: — lb „ Vijfftig lb getrocken Loot. . . . . . . lb — — lb — — 1:— ps „ een p=s metale klok van 180 tot 200 lb. . . . . . p:s 1 — ps: — — 1 2 — lb „ twee lb Pagaaren. . . . . . . . . . lb —: — lb: — — „ geen ps slooten in zoort - - - - - - - - p=s — 3: — p s. — 9 p=s Matterialen „ „ geen p. s Dakpannen. . . . . . . . . . . ps 450. –. p=s 450 „ „ geen „ Estricken. . . . . . . . . . . „ 201: – „ 500 „ „ geen „ grauw moppen. . . . . . . „ 145: — „ „ 125 „ Equipagie goederen d vate „ „ geen vater Theer. . . . . . . . v:t 1: — V=t —- ½ geen „ Pick. . . . . . . . . . . „ ½ — „ „ „ ¼— „ _o „ „ geen n harpuijs hollands hoognodigten„ dienst van — lb „ geen lb Roeth off smeer aris oe n lb 15 — lb 25 200 — „ „ twee hondert lb persiaans rood staarde - „ „ — — „ 1 200 1 — ps: „ een p s oud Zeijl. . . . . . . . . . p.s. 2 — p s — — „ „ geen theer quasten. . . . . . . . . „ 4: — „ 2: — „ „ geen nijser Dregh. . . . . . . „ — — „ —1— 1 - „ „ een „tros van 30 garens. . . . . . . . „ — — „— — 1 - „ „ een „ _o 15 _. . . . . „ — — „ — — 10 — vaam „ tien vaam oud Cabeltouw. - - - - - „ — — „ Primo septbr onder 1739 tot ulto ultimo 1740 vertier 1 1/m of van Restand, Augtij 1740 Augutij Verte „ — #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1513.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Eysch vor een aond tot ultimo auguti Augulij Primo Sept=r 1739 onder Waar of 2 maanden Ammunitie van oorlogh ses p s Cardoes naalden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p:s —. — —. p:s 6. p.s geen riem Cardoes papier - - - - - - - - - - - - - - - . . . rjam 11 — pm: 2 „ — riem „ lb. — lb — twee lb _o gaaren. . . . . . . . . . . . . . „ 2 — lb 1bos 1 — & een Bos kurk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 – bos „ twee kippen Londinsoort. . . . . . . . . . . . . . p=s 100 — p s 180 2 – kiss in geent p s Conon diverse. . . . . . . . . . . . . . . p=s — — ps 19 — ps „ „ 300: —„ 5409 geen „scherp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „ „ - 2: — ps — — p s 12 — ps „ zegge twalff ps kruijthorers - - - - - - - - . -. twintig p s Lond stoeken. . . . . . . . . . . . . . . 20 - „ „ 1 - „ „ een p=s Beursvaatje . . . . . . . . . . . . . . . 1 - „ „ een „ Copere dissel. . . . . . . . . . . . . . een „ _o ophaalder. . . . . . . . . - .. 1 – „ „ 3 — „ „ Drie Zunterstocken met Coper haan Vijfftig Lunters. . . . . . . . . . . . . 50 - „ „ geen hand moortiers met hun stoelen. -. —- „ „ geen 11 hand granaten gevuelde. . . . „ — — „ 100 4 - „ „ vier„ ijsere vuur Lampetten. - - - - . „ — — „ — — met hun forken. . . . . . . . .. 1 — vel „ een vel manilhas Leer. . . . . . . . . . vel — — vl — — —„—— —-„ „ De wapenkamer - lb „ geen lb Coper draat. . . . . . . . lb — — lb 2½ p:s „1 geen p=s snaphaan en pistool steenen. . . . ps 200 — ps 200 2 — „ „ twee „ tromvellen. . . . . . . „ 4 — „ 3 „ — — „ 2 —„ — — ultimo 1740 vertier en Jmof van Restand 1740 271 - „ „ „ — — „ — — „ „ — — „ — — „ — 1 — „ — – — —„ — . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1514.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Eijsch voor een rond Jaar of 2 maanden 1 — bos „ een Bostromosnaren. . . . . . . . . . ps 1:— ps — 1:— 2: — paar „ twee paar tromstocken tot diverse nodige dienste„ — — „ - - „ hier ten Comtoir 2. — bosse „ twee bossen -0 spaanders - - - - - - - - „ — — „ 1. — „ „ een „ _o Lijnen. . . . . . . „ — — „ —1. — —— p=s „ geen ps —o vaten met zijn. . . . .. „ 1: 7 — toebehoren. „ — — „ „ „ twee „ _o Draagbanden 2. — „ twee „ _o schroeven „ — — „ - -: „ „ 2: „ — —„ — „ „ een „ _o vat met zijn hoepen - 1 - „ „ acht „ _o hoepen. . . . . . . . . „ — —„ — 8 ses „ _o Carabijn riemen. . . . . . „ — —„ — 6 — „ „ acht paar gemeene Ruijter Pistolen e Jaar — — ps — — 8. — paar „ — ps een ps ijsere kratser. . . . . . . . ps — - 1: — ps „ —„ vier en twintig p. s Degen scheeden. . . . . . „ — „ „ 24. : — vijftig p. s Laad stocken. . . . . . . „ — „ — — 50 — V: Schrijft gereetschappen 8 ran 2 2/3. rim „ twee riencgroot formaat Papier rim 2½ 2 „ Drie „ kleijn _o _o. . . . „ 2 3/8 — „ 2:— 3 „ ƒ een quart „ Blaauw klad- - - - „ 1/8 — „ 1/8 . ¼ — „ „ 5 — boss zeegge vyff Bossen schaften. . . . . . Bos 10 — bs 10 lb „ geen „ lb Zegel Lak. . . . . . lb 1 — lb – 1 p:s „ twee p=s Pennemessen. . . . . „ —. — ps — — 2 „ geen lb zeijde Bindkoorde. - - - - lb 1: /6 — lb lb & /16 een achste lb gesneeden pot: - - - - - . „ — — „ — — „ „ loden rood aerde. . . . . - - ps 2 — ps 2 vertier n Jjm of van Restant primo Septemb=r onder 1739 tot ulte ultimo augutij Augutij 1748 1740 Vorte „ „ -- .. „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1515.xml #+ --- 279 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Primo September 1der 1739 tot ulto augustj August„ Eysch voor een rond Jaar of 12 maanden ps geen p. s lotloot pennetjes. . . . . . ps 2. — ps „ 30 lb geen lb Jnet stof. . . . . . . . lb 10 lb „ twee hondert prs kleene Jnstrument segels - - - - p. s 150 — ps 50 200 ps „ „ een hondert „ Passe Zegels. . . . . „ 100- „ tot diverse nodige dienste Balancen en Gewigten hier ten ps lb Comptoire fe -pps — 1 „ een p:s ijsere evenaar. . . . . . . . ps—— 1 - ps „ — — een paar houte schaelen. . . . . . . „ 1 paar „ „ een stel metael pondwigt van. . . .. 1: stel 5 tot 400 lb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . stel — — stel 1 een p. s fijne ijsere evenaar - - - . . . . ps — — ps „ een stel mark of reaal gewigt. . . . . . . stel - stel 1 stel –ps 1 geest p.s Japarse tinobij. . . . . . . . p:s — „ —ps geen „ goud Daatsje. . . . . . . . „ — — „ Kerkelijke Boeken sigik „ Drie ps nederduijtse Bijbels - „ —— ps _o predicatieboeken.. twee ken Jder. .. . . . van een bysonder „ „ — — autheur. . . . .. „ 3 — 11 „ twalf _o p s alver boeken en quarto 12 ps octavo - „ 3 — 11 „ twalf _o 12: „ „ „ Vijfftig —o Ablboekjes. . . . . . . „ 25 — „ 25 50 „ 25 Croorkerk „ 25 – „ Vijfftig _o - Bootjes 50 „ „ School hierals „ Dertig —0 Catgus mus boeken op het Eijland ottijn 15 — „ 15 30 „ 3 3 — Ga ti „ —— 1 „ 1. ps. 2 – „ 3 vertier in 1/m of van Restand Verte 1740 1746 1 „ . .. . „1 3 - ps — „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1516.xml #+ --- Van Timor onder dato 7: 7ber 1740 vertier en 1/m of. estaad van Primo Jber onder„ 1739 tot alto ulte„ augusty 1740 auguty Eyjschoren roond Jaar of 12 maanden 20 — p„s „ twintig „ _o vraagboeken van beurs - - - 40 — „ „ Veertig „ 0 Letterkomst Boeken. „ twalf „ _o geschreeven zend 12 — „ brief boeken. . . . . . . „ — — „ 6: — „ „ ses „ _o Historien Davids - - - - - 3: — „ 6 „ 6 — „ 6 24 - „ „ vier en twintig p. s maleijtse Psalmboeken. 50 — „ „ Vejftigs P=s maleijtse Catechismus. . . . . „ 20: — „ 40 Ambagts gereetschappen timmermans goed. - - - - ps „ een p„s slijpsteen van 3 a4 voet - - - . ps 1: — ps — 1 zegge Een p s spijker kamer - - - - 1: p=s „ een kraan zaag- - . . . „ 1 – „ rk— drie kerff bijlen „ 3. — „ Drie, timmermans dissels. . . . . . „ 3 — „ 2 - „ „ twee „ kaas ijsers - - - . . . . „ — — „ 3 - „ „ Drie „ driekante vijlen . . . . . . „ — — „ Vier en twintig p s Bytels. . . . . in zoort 1 - „ „ een ps Dommekragt - - - - - - - „ 1: — 1 24 - „ „ Metselaars goed ps — — ps — 2- „ „ twee pstroffels. . .. 2 - „ „ twee „ plaistertroffels ten dienste vant „ — „ 11 — — Comptoir 1 - „ „ een „ houhamer . . . . . . . „ — — „1 — 1 — „ „ een „ swaar schiet loot .- „ — — „ — . . . „ 10:—17 „ 1 — „ - „ 1- – „ 1 2. —„ „ „ 2: — „ 1 —„ „ „ 8 —„ 8 .. „ 12: — „ 20 „ 0. - . . . . 740 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1517.xml #+ --- 281 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Eyschroov een Rond Jane ofsz maanden „ „ gen pr Witquasten. . . . Smits goed 1- „ „ een p s Blaas Balk. Lor renbreet 4 voet. - - - - . ps 1: – ps 1- „ „ een „ groote Bank schraef. - . - - . . . . . „ 1: —„ 1 1 — „ „ een „ hand schroef. . . . . . . . . . . . . „ — — „„ 1 „ Vier en twintig ps veijlen in soort 24 „ 5 waaronder 12 p:s zoo half ronde als vierkante. . . „ 6: — „ Houtwerken in soort — „ „ geen p„s Jatij Planken. . . . . . . . . . „s 200: — p:s 300: 50 — „ „ Vifftig „ tinkamse - - - - - - - - - - - - - „ — - „ Manschappen 5 zegge vijff gemeene soldaten — Timor in't Casteel Concordia den 7 September Ao 1746 /:was getekent/ J Ditenies P: H=kte Brugman Korten Eijsch voor timor van Coopmanschap„ pen Provisien en verdre Behoef„ tens voor den Jaar 1741 Bestaande in het volgende Als . „ „ 2. —„ 4 vertier in 1/m of Restand onder van primo septem ulto 1739 tot ulto Augustij Augustij 1740 1740 Hoop . #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1518.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Coopmanschappen 2 – pack zegge twee packen salempoeris gemeene gebleekt „ gingang Roode Cust 1- „ „ een „ acht „ Salempoeris bruijn blaauw 8 „ _o Roode Cust „ „ ses 6- „ „ vier „ Bafta br bruijn 4 „ „ een „ Bethillis Roode 1. „ „ een „ _o gemeen gebleekt 1 – „ „ tien „ gerrassen bengaals Lang 28 a 30 Cobs 10- „ „ een „ Deekens gecattoeneerd 1 – „ „ een „ Niquaniassen grove 1 „ „ een „ Parcollen bruijn blaauw 1– „ „ een „ _o Roode 1– „ „ een „ tapij sabagij lij lijd bastos 1 – „ „ een „ _o _o d Christan 1 — „ „ vijf en twintig p=s patholen zyde d 6: aftas roode grondt 25- ps „ astes rode groode tvulf @ groen laken 12. — @ vier en seventig ponden specerij en 74 lb Zoort te weeten . . . . . . . . - - -. 6. lb. foelij 12 „ nagulen 50 „ noten 6 „ Caneel 10 - lb „ „ zegge tien lb mostert zaad 1- kist „ een kist zeep sourats 239. lb „ twee hondert vyfftig peper swarte 25 „1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1519.xml #+ --- 283 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 1520 - lb # „ vyflentwintig p:t Coddebeke koeden ps 25 „ een hondert douzijn Cargasoen messen 100 — douz „ lb 1000 „ een duijsent lb staefijzer als 500 lb aan kleene platte slaeven of halve platte 300 „ „ _o vierkante van ½ duijm dik 200 „. „ groot _o van ¼ tot 1 duijm -o „ vijff thien hondert en twintig lb spijkers te weeten 200 lb 10 en 12 duijms 100 „ 7 „ 8 -0 500 „ 5 „ 6-0 300 „ scheepsdieke dubbelde 300 „ _o „ Enkelde 100 „ schot spijkers 10 „ pomp _o 10 „ duijkertjes vyfftigh bossen Bind Rottings Provisien en Dianken — 80 - lb „ „ tachentig lb boter Delfse 120 — „ „ „ een hondert en twintig lb boter vriese 1 - pot „ „ een pot boter bengaals 12 — vate „ op twalf vaten bier hollands pijp „ eer een pijp gom 1 PJP een aam zekwijn 1 — aam „ 1000 — k=n „ een duijsent kanne franse wijn in bottels 11 1 aam „1 „ een aam frakse wijn 12 - „ „ „ twalff Arak apij 12 „ Last „ „ twalf lasten Rijst 50 - boss „ Verte „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1520.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 4 — vate zegje vier vaten vlees hollands 5- „ „ vijll „ spek ¼ „ „ een quart last tarw — 4 — k=r „ vier kannen olijven olij 6— „ „ ses _o 7openbier „ ses _o wijn tint 6 — „ Behoeftens en Verder Consumable Effecten ses hondert db buskruijt 600 - lb „ ses hondert en twintig kannen Lijn olij 89 — lb „ 24. — hoed „ twee hoeden smeekolen een aam olij van Clapas 1 - uam diverse medicamenten volgens Cathologus diverse Diverse Goederen veertigh lb verven in zoort als „ 7 lb blaauwsel off olij smalt 10 „ geelen ooker 13 „ spaans groen 7 „ Engels bruijn 2 „ Roode menij 1 „ fermillioen twee naijgaaren hollands groff 4 — ps „ vier p. s boeke binders naalden 11 twee 11 pak naalden 2 — „1 1 „ „ een „ thuijn schair 1000 — „ „ een duijsent lb glaase ruijten 50 — lb „ vijftig lb getrocken Lood „ Een metaale klok van 180 tot 200lb. 200. lb: ps 40 — lb „ 2lb 2 - „ „ 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1521.xml #+ --- 285 Van Timor onder dato 7:' 7ber 1740 2— lb „ twee lb pakgaaren Equipagie Goederen twee hondert ponden Persiaans Rood aarde „ 200. „ „ zegge een ps oude zeijl 1 — ps „ 1 - „ „ een „ „ tros van 30 gaaren 1 - „ „ een „ _o „ 15 _o 10 — vaam „ tien vaam oud Cabel Touw Ammunitie van oorlogh 6. . ps „ ses p=s Cardoes naalden 2. lb „ twee lb _o gaaren „ een bos kark 1. . bos 2 - kip „ twee kippen Lout en zoort 12. p:s „ twalff p:s kruijt hoorens 20 — „ „ twintig ps londstokken 1 - „ „ een „ beurs vaatje 1 - „ „ een „ Copere dissel 1 - „ „ een „ —o ophaalder „ drie „ zunterstocken met Copere -. 3. – „ haanen. . . . . . . . . vijftig „ Zunters 50 - „ „ vier 1 ysere vuurlampetten met hun vorken 4 - „ „ een vel manibhias Leer 1. . vel „ De wapenkamer 2— ps „ twee ps trom vellen 1 - bos „ een bos —o snaaren #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1522.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 4 - vate zegge vier vaten vlees hollands 0 5- „ „ vijll „ spek „ een quart last tarw ¾ „ 4 — k=r „ vier kannen blijven olij 6 — „ „ ses _o Jopenbier „ ses _o wijn tint — Behoeftens en Verder Consumable Effecten ses siondert db buskruijt 600 - lb „ 29 — lb „ ses hondert en twintig kannen Lijn olij 24 — koed „ twee hoeden smeekolen „ een aam olij van Clapus 1 - uam „ diverse medicamenten volgens Cathologus deverle Diverse Goederen veertigh lb verven in zoort als 40— lb „ „ 7 lb blaauwsel off olij smalt 10 „ geelen ooker 13 „ spaans groen 7 „ Engels bruijn 2 „ Roode menij 1 „ fermillioen 2 — „ „ twee naijgaaren hollands groff 6 4 — ps „ vier ps boeke binders naalden 2 - „ „ twee 11 pak naalden 1 „ „ een „ thuijn schair 1000 — „ „ een duijsent lb glaase ruijten 50 — lb „ vijftig lb getrocken Lood „ Een metaale klok van 180 tot 200lb. 200. lb: ps 2 lb 6 — „ . 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1523.xml #+ --- 285 Van Timor onder dato 7:' 7ber 1740 twee lb pakgaaren 2— lb „ Equipagie Goederen twee hondert ponden Persiaans Rood aarde „ 200 „ „ zegge een ps oude zeijl 1 — ps „ 1 - „ „ een „ „ tros van 30 gaaren een „ _o „ 15 _o 1 – „ „ 10 — vaam „ tien vaam oud Cabel Touw Ammunitie van oorlogh 6. . ps „ ses p=s Cardoes naalden 2. . lb „ twee lb _o gaaren 1. - . bos „ een bos kark 2 - kip „ twee kippen Lout en zoort 12. ps „ twalff ps kruijt hoorens 20 — „ „ twintig ps londstokken 1 - „ „ een „ beurs vaatje 1 - „ „ een „ Copere dissel 1 - „ „ een „ —o ophaalder —. 3 - „ „ drie „ zunterstocken met Copere haanen. . . . . . . . . . . vijftig „ Zunters 50 - „ „ vier „ ysere vuurlampetten met hun vorken 4 - „ „ een vel manibhas Leer 1. . vel „ De wapenkamer 2 — ps „ twee p s trom vellen 1 - bos „ een bos —o snaaren 2 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1524.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 2 — paar „ twee paar —o stocken 2. — boss „ twee bossen tromspanders „ „ een „ _o Lijnen 1 — 2 ps ps „ twee ps _o draagbanden 2 — „ „ twee „ _o schroeven 1 - „ „ een „ _o vat met zijn hoepen 8 — „ „ acht ps _o hoepen Carbijn Riemen 6 — „ „ ses „ 8 — paar „ acht paar gemeene Ruijter pistolen „ een ps isere kratser. ps 1 — 24 — „ „ vier en twintig ps Degen scheeden „ „ vijftig ps Laadstocken 50 — Schrijf Gereetschappen „ zeege twee riemen groot formaat papier 6 „ „ drie _o kleijn - 3 ¼ „ „ een quart —o blaauw klad _o 5 — boss „ vijff bossen schagten 2 — „ „ twee ps pennemessen — 1/8 lb „ een achtste lb gesneeden pot lood en Roode aarde 200 —. p:s „ twee hondert p. s kleijne Jnstument zegels „ „ een hondert „ Passa Zegels 100 — Nalancen en Gewigten ps „ een. p. s ijzere Evenaar 1 — paar „ een paar houte schaalen 1 — stel „ een stel metaal pond gewigt 1 1ps 0 O #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1525.xml #+ --- 287 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 een ps sijne Evenaar ps „ eenstel mank of reaal gewicht stel„ 1 Kerkelijke Boeken drie ps nederduijse kerk bijbels is „ twee _o Predicatie boeken Jder van een byson: 2 „ „ der Autheur „ twalff ps _o ssalmboeken in quarto 12 - „ 0 „ octavo 12 — „ „ twalff „ - 50 — „ „ viftig „ _ ABC: boekjes 10 _o _o boekjes „ vijfftig „ 50 - „ 0 Catechismus boeken dertig „ 30 - „ o vraag boeken van beurs twintig„ 20 — „ „ „ letterkonst boeken veertig„ 40 - „ „ „gebehreeven zendbrief baeken 12 - „ „ twalff„ — „ ses „ _o historien davids 6 — „ vier en twintig p s maleijdse Psalmbaeken 24 - „ „ vijftig ps maleytse Catechismus 50 - „ „ Ambagts Gereetschappen timmermans goed een ps slypsteen van 3 a 41 voet „ een „ spijker hamer 1– „ ps „ zegge een ps kraansaag 8 1 „ een „ trek—o 2 „ drie „ kerfbijlen 3 - „ drie „ timmermans dissels 3 - „ „ twee „ kaaf ijsers 2 „ „ ps „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1526.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 „ drie „ driekante vijlen 3 „ 24- „ „ vier en twintig ps bytels in zoort 4 - „ „ een ps dommekragt Metselaars Goed „ twee ps traffels 2 - „ 2 - „ „ twee „ plaister traffels 1 „ „ een „ houw hamer 1 „ „ een „ swaar schiet Loot Smits goed „ een p. s blaas lalg Lang ren 674 voet 1 „ 1 „ „ een „ groote bank schraef 1 - „ „ een „ hand schroef vier en twintig ps vijlen in zoor waar onder 24 —. „ „ 12 ps soo half als vierkant Houtwerken vyfftig ps tin kamze planken Manschappen „ zegge vijf gemeene soldaten Timor int Casteel Concordia den 7 september 1740 was getekent/ C Dinnies D: W:nst Brugman 50 - „ „ #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1527.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 Translaat maleijse brieff met nederduijtsche Letteren geschreeven door de Regenten van Timor. aan haar hoog Edelens de hoog Jndiasche regering te Batavia ontfangen den 30: 7ber 1740 desen brief van waare vrindschap die on„ verbreekel altoos sal duuren word door de gesamentlijke Coningen en regenten van Coepang sonnabaij amabaij am„ phoang en taijbeende gesonden aan de hoog Edele heeren Adriaan Valckenier gouver neur Generaal en de Raaden van Jndia onder beede tot den allerhoogsten godt dat gelieve de persoonen van de hoog edele heeren te zeegenen 11 met voorspoet en lang duuringe gesondheijt in dese wereld alhoewel onse nedrigen brievis afgegaan p=r 't schip Jacob willem soo senden thans weder onse schreijven tot geleijde van soo danigen presenten als tot teken van onder 289 ƒ 1 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1528.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740. onderdanigheijt komen te offereerenen bestaatd deselve in 1 stux wax van die van Coepang en 1 _o _o „ „ „ amphoang onderbekentmaking dat door bemiddeling van Capitijn Jan dianies deregenten van timor met die van tarmand en Coerbeeffa sijn versoeht geworden over het affront die zij aan de eerst gemelde inden ver leeden Jaare hebben toegebragt gehad hier meede bidden wy dat god almagtig haar hoog Edelens kwens Jlastre per soonen naar Ziel en lichaam met Crag„ ten gelieve te zeegenen tot troost, en vreugde van alle haar hoog Edelheedens getrouwe dienaren /Inserstond/ haar ^Dienaaren hoog Edelhedens /was getekend/ bissipaxa en Poefang koko tregenten van Coepang naijbacki eerste regent van sonnebaij taleeuw tweede — „ - naij balas. - . . _o „ amabaij daniel amphoang en willem t' weerde regent van taybenae /Jn margine stont/ geschreeven in de stad on #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1529.xml #+ --- 291 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 CorCordia op Cdepang den 5 7ber 1740 /onderstond/ voor de oversettingen /was getekend/ J=s Simong Translaat malaijse brieff met Nederduytsche letteren geschreeven door Gamakei„ de Regenten van Cennane ra op het Eijland Solor aijrala sorbassa andeeua aan haar hoog Edelheedens de hoog Jndiase regering te batavia ontfangen den 30 7ber 1740 desen brieff van vaare en ongezeijns de vind schap die on ophoudelijken sonder Eynde sal wesen werd door Panghadja, leefang mitsga„ ders alle deorangkaijas van lamakeira op het eijland solor opgedragen aan den heere gouverneur generaal Adriaan Valckenier en Raden van Jadia te batavia die toegewenst worden dat god almagtig gelieve te begenadigen met alle soorten van Rust voor„ spaet #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1530.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 spoet en welweesen mitsgaders met lang leeven Jndese wereld Amen wijders den brieff gedagteekent 19:' februarij die den heer Gouverneur Generaal en raden van Jndia aan ons hebben geleeven te senden hebben wij met de daar in gemelde presenten naar oud gebruijk uijt hander vanden Capitaijn en raad op Coepang ten genoegen ontfangen en kunnen dierhalven niet manqueeren om haar hoog Edelhedens soo voor 't een als gan„ der op het alleronderdanigste te bedanken, en teffens haar hoog edelhedens te groete, met versoek dat goed gunstelijk ons in 't aanstaande Jaar gelieven te laten toekomen 20 p. s. vuursteenen 4 p=s fijne roode Chitsen met groote blomen twee p:s # fijne swarte Chitsen met groote bloemen en „een paar geele Cleeden, sullende wij dies Costende in Contant voldaen dog versoeken dat 't kostende inde brieff gelieven bekent te stellen op dat wij geen moeijte mogten hebben om daar na te verneemen hier meedewenschen wij over haar hoog Edelhedens Jllustre vercoonen alle. #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1531.xml #+ --- 293 Van Timor onder dato 7 7ber 1748 alle hemels zeegeningen altoos Geschreeven inde negorij Coupang op Timor op Vrijdag den 28 dag vande maand Joemandiel awal S: ook offereeren wij bij desen een picolwax en versoeken onderdaniglik dat aan ons voor betaling Jnt aan: staande Jaar gelieven tesenden een hand vol Cruijt en een houwer van drie span nen lang gemonteert met een silver gevest /onderstond/ voor de versetting /was getekent/ J=s Cimong — Translaat Malaijse brieff, met nederduijtse letters =geschreeven door den Regen ten van termano oeynale Coerbassa en deekof aan haar hoog Edelhedens de hoog Jndiase regering te batavia ontfangen den 30„ 7ber 1740 Deesen „ P #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1532.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 — desen brieff van waare vundschap die on ophoudelyk altoos soodanig sal blijven„ werd door de Coningen en regenten van termano feijnale Coerbaffa en de Peka Gesonden aan de hoog Edelen heeren gouverneur Generaal Adriaan Valckenier en raden van Jndia die toegewenscht worden voorspoet en wel wesen in dese wereld. den Capitaijn Jan dinnies heeft met zijn aankomst ons Jnhandigd haar hoog Edelhedens hoogst gevenereerde brieff, waar bij tot grote droefheijt hebben ontwaard dat haar hoog Edelhedens niet hebben konnen goed vinden om den regent van termano gent dauwmano weder herwaarts te rug telaten komen edog aangemerkt tet den nieuwen Capteijn nagedane ondersoek van saaken haar hoog Edelens ongetwijffelt van sijn bevinding sal diennen van berigt soo verhopen wij dat als dan daar door haar hoog Edelhedens ook, sal gebragt tot meede dogentheijt omme gehoor te geven aan #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1533.xml #+ --- 295 Van Timor onder dato 7 7ber 1740 aan ons lamentaable Eede ten dien opsigter den nieuwe Capitaijn heeft reets uyt gemerkt dat wy met de Regenten van timor onder den anderen sijn versoend geworden en wij twijffelen niet off hij sal met sijn Comste oprotti de aldaar nog overgebleevene verschillen ook afmaken waar toe wij de onse met al onse herten sullen Contribueeren Jn middens offereeren wy aan haar hoog Edelhedens de volgende goedertjes namentlijk d die van termano tweemans slaven „ deijnale twee stucken wax „ „ „ Caerbafsa een stukwax en „ „ deeka hebben reeds p=r het schip Jacob willem gesenden 150 sacken Catjang en 2 stucken wax voor 't overige versoeken wij in alle onder danigheijt om de naar 't naemene goederen te weeten — voor die van termano als sdeegen met een silver gevest 1 paar roode Lijne Coussensen blaauwe —0 —o en Voor #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1534.xml #+ --- Van Timor onder dato 7 7ber 1740 voor die van oeijnale als 6 snaphanen 6 Karbijders hier medewenschen wij dat god almagtig haar hoog Edelhedens gelieven te zegenen niet lang leeven, op dat wij steets ons mogen houden onder de Cchaduwe van haar hoog Edelhedens vleugelen /: An derkkout / haar hoog Edelhedens nedrige dienaren /was getekent/ pathola regert van termano sauwtaka regent van deeka nasifang regent van oeynaele /en mattheus regent van Coerbassa (:in margine stond/ geschreeven inde stad Concordia den 5 7ber 1740 /onderstond / voor de oversetting was getekend/ J=s Simong de voorenstaande papieren en bylagen syn door ons ondergeteekendens behoorlyk teegens dees minut geconfronteerd en daar meede accorde bevonden Batavia Int Casteel den 18 Jann: 1741 Eersen. Leverhorst #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1535.xml #+ --- 297 t 2e 752 16 #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1536.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1537.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1538.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1539.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1540.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1541.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1542.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1543.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1544.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1545.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1546.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1547.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1548.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1549.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1550.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1551.xml #+ --- #+ --- #+ NL-HaNA_1.04.02_2501_1552.xml #+ ---